DE ZEEDW
Stand der werkloosheid.
"eezAkkertje
fn
tweede blad
Het Finsche front.
fa verwaarloosd landgoed
Kou gevat
Gemengd Nieuws.
feuilleton
Lichting 1924 gaat geleide
lijk naar huls
VAN
DONDERDAG 18 JAN. 1940. Nr 91.
(Yan onzen militairen medewerker
Nauwelijks is de temperatuur geste
un of de oorlogstoestand heeft In Fin
land een ander beeld geschapen. De
Rustten schijnen geen geduld te willen
oefenen tot het voorjaar, doch zijn blijk
baar van zins hunne dappere tegenstan
ders met hunne overmacht te verplette
ren zü laten zich niet door aanvankelijke
tegenslagen afhouden van het gestelde
doel. Na een kleine schoonmaak in de
hoogere rangen gehouden te hebben, heb
ben de nieuwe bevelhebbers op zeer kor
ten termijn opnieuw voorbereidingen ge
troffen voor den verderen opmarsch en
zijn door de centrale Russische legerlei
ding versche troepen en transportmid
delen te hunner beschikking gesteld.
Volgens berichten uit Helsinki hebben
de Kussen, na zich verschanst te hebben
tegenover de Mannerheimlinie, thans
minstens een leger van 400.000 man met
2000 stukken geschut samengetrokken
op de Karelische landengte. Wat nog er
ger is, dit zouden goed geoefende
troepen zijn! Thans komen berichten uit
Kopenhagen binnen, welke vermelden,
dat langs den weg PitwarantaSorta-
vala (aan de noordzijde van het Ladoga-
meer) de Russen met sterke krachten
aanvallen. Volgens Finsche opvatting
bedoelen zij hiermede verlichting te
brengen in den benarden toestand, waar
in een Russische divisie bij Suojarvi ver
keert, zü zouden de Finsche troepen al
daar dus met afsnijding bedreigen, doch
het kan evengoed bedoeld zijn als om
trekking der Mannerheim-linie noord
waarts langs het Ladogameer. Het is
alweer een geluk voor de Finnen, dat
het Russische spoorwegnet geen vlug
gere troepenverplaatsingen mogelijk
maakt en dat er met het samentrekken
van groote legers op die wijze veel tijd
gemoeid is.
Van het Sallafront komen zeer ern
stige berichten. De Russen hebben al
daar niet alleen stand weten te houden,
doch zij zijn blijkbaar zuidelijk langs den
Finschen rechtervleugel voortgerukt en
hebben een Finsche stelling bij Joetsijar-
vi (ongeveer 20 K.M. ten oosten van Ke-
mijarvi) aangepakt. Gelukt het hun
deze stelling te overwinnen en Kemi-
jRrvi) te nemen, dan beschikken zij over
den spoorweg naar Rovaniemi en de
kust der Botnische Golf. Gebrek aan
toevoerwegen is tot dusverre den Rus
sen noodlottig geweest, zyn zij eenmaal
in Kemijarvi (waar zij thans nog slechts
20 K.M. van af zyn) dan hebben zij de
beschikking over spoor- en straatwegen.
De Russen die aan den ljjve ervaren heb
ben, wat het gemis van goede aanvoer-
wegen beteekent, hebben alle maatrege
len genomen om daar verbetering in te
brengen. De spoorweg Leningrad
Moermansk iB hersteld en wordt beter
bewaakt; de weg Kandalakscha (aan
den spoorweg) naar Salla is verbeterd
en ter weerszijden worden de bosschen
over een breedte van 1 K.M. omgehakt,
waardoor de sklpatroiiles der Finnen
niet meer ongemerkt kunnen naderen
en den aanvoer overrompelen.
Uit alles blfjkt, dat Moskou besloten
heeft met man en macht de schande der
geleden nederlagen uit te wlsschen en
wel zoo spoedig mogelijk. Ook de lucht
macht der Russen is zeer actief, zfj zou
den echter meer in hun eigen voordeel
handelen, als zij het minder op steden
dan wel op spoorwegen en stations voor
zien zouden hebben.
Helaas moeten we alweer besluiten
met zeer sombere voorgevoelens voor
de dappere Finnen.
Tot onzen spijt moeten we nogmaals
terugkomen op het strategische plan: de
geallieerden Finland te hulp te laten ko
men door een landing by Petsamo of wel
via de Scandinavische landen. We doen
dit omdat niemand minder dan de mili
taire medewerker der „Temps" thans op
dit thema borduurt. Hij wil deze operatie
doen samengaan met een vlootactie in
de Zwarte Zee.
We wagen het onze meening er tegen
over te blijven volhouden omdat:
le. De geallieerden niet voldoende
overmacht op de Duitschers en Russen
samen bezitten om zich deze expeditie
te kunnen veroorloven. Vanzelf sprekend
zou de Duitsche generalen staf de lei
ding nemen in de gezamenlijke oorlog
voering en alsdan zou er van het goed
bewapende Russische leger nog heel wat
te maken zijn, wat naderhand op het
Westfront tevens zijn invloed kon doen
gelden, want alsdan waren Rusland en
Duitschland samen in oorlog tegen de
geallieerden.
2e. Petsamo noch de noordelijke stre
ken van Zweden en Noorwegen leenen
zich als operatiebasis voor zulk een
grootseh opgezette onderneming door te
weinig capaciteit der aanvoerwegen.
3e. Rusland en Duitschland zouden
opereeren op de binnenlijnen, wat gezien
het uitstekend spoor- en straatwegennet
in Duitschland, van niet te schatten
voordeel zou zijn.
m
De schepen „Hilversum" en „Leto" zijn met regeeringsgraan uit Zuid-Amerika
in de haven van Amsterdam aangekomen, waar zij gelost worden. Beide vaar
tuigen arriveerden tegelijk in de hoofdstad met hun in dezen tijd wel bijzonder
welkome lading.
13)
door AMY LE FEUVRE.
wö?' ^in nu niet te philosopheeren.
Z0U J°u en meneer Hunter graag
sin een woordenstrijd zien."
t heb geen zin, om langer over hem
dnirt zei Vivian een beetje onge-
helpen
bifdig. „ik wou, dat je mij kon komen
met Kerstmis, Effie."
i ban ik niethoe graag ik het
ten i t willen- Vraag of mevrouw Aus-
iiiff* f' helpen en je hebt toch ook
juffrouw Fanshawe."
„Ja"
eelnr,fIei .Vivian met een zucht. „Ik
lans-Pr' i 'k eigenlijk mezelf ook niet
Ik s een meisje moet beschouwen,
die n*et: verlangen naar iemand,
vrouw Sa1S' Juffrouw De Burgh en me
en dp Hsten' en juffrouw Fanshawe
voldnQ„j mevrouw Denvers moesten
Vivf V00r zUn-"
dat pff^as, altÖd zoo goed gehumeurd,
keek.. '6 r nu v°i verbazing aan-
dainpl ."'t zit w.el wat rondom in de oude
i maar ik houd van oudere men-
schen en als je getrouwd beut
„Dan ben je natuurlijk op stal gezet",
zei Vivian. „Och, vergeef het mij, Ef
fie!" liet zij er meteen op volgen. „Ik
weet niet, waarom ik zoo knorrig ben
vandaag. Ik geloof, dat het alleen is,
omdat ik heimwee heb. Ik verlang zoo
naar huis, en ze hadden mij zoo graag
gehad, en ik kan niet gaan; en iedereen
is jong en vroolijk, en ik alleen niet. Het
is kersttijd, en ik heb altijd zoo genoten
op Kerstmis."
Effie keek haar met bezorgden blik
aan. Toen sloeg ze haar armen om haar
heen en kuste de opkomende tranen
weg.
„Je bent een schat", zei ze, „en het
spijt me ontzettend voor je. Ik zou gauw
naar huis gaan, als ik jou was en het
dorp aan zijn lot overlaten.
„Ik wou, dat ik dat kon doen, maar
het gaat niet. Ik zal bij het diner tegen
woordig moeten zijn met een sleep ach
ter mij aan en mijn hoofd in mijn nek,
alsof ik de Koningin van Engeland
was". „Is dat mijn rol niet volgens
Snell
Vivian lachtte vroolijk. Haar ontevre
den bui was weer voorbij, en Effie hoor
de geen enkele klacht meer; en met
Kerstmis had Vivian het zoo druk, dat
ze geen tyd had, om te denken. Snell
4e. De aanvoer over zee van uit Enge
land en Frankrijk naar de operatie-basis
is op de Noordzee veel te onveilig tegen
marine-ondernemingen uit Duitsche ha
vens.
We zullen het by deze voornaamste re
denen laten, hoewel er meer zyn. Men
zou echter geneigd zyn te vragen: Hoe
krygt iemand het in zijn hoofd door eigen
opzet Duitschland en Rusland aan elkaar
te smeden?
We lezen uit het Temps-artikel echter
meer een soort wanhoopsgeest, gevolg
van de vraag: Zoo (in het Westen) gaat
het nietwat kunnen we dan doen Ant
woord: vrede sluiten; alles is beter dan
zulke onbekookte denkbeelden. Zou de
bevolking in de geallieerde landen mis
schien ongeduldig worden? De laatste
speech van Chamberlain beloofde ook al
spoedige meerdere actie.
Het zal voor Engeland zaak zjjn
niet het geduld te verliezen in de
zen zenuwoorlog, want dan verliest
men den oorlog tegen een tegen
stander, die geen rekening behoeft
te houden met stemming van het pu
bliek.
Eenigo stijging geconstateerd.
Op 30 December 1939 waren bij de or
ganen der open-bare arbeidsbemiddeling
ingeschreven 345.551 werkzoekenden
(329.505 mannen en 16.046 vrouwen).
Hiervan waren 271.025 (259.989 man
nen en 11.036 ivrouwen) werkloos. Er
waren 58.734 personen door overheids
hulp tewerkgesteld bij cultuurtechnische
en administratief daarmede gelijkgestelde
werken. Blijkbaar waren er dus 15.792
•personen als werkzoekende ingeschreven,
die in het vrije bedrijf werkten, doch an
der werk zochten.
In de week van 27 tot en met 30 Dec.
19-39 waren bij gesubsidieerde vereenigin-
gen met werkloo-zenkas aangesloten
592.406 personen, waaronder 75.395 land
arbeiders. Van de 517.011 verzekerden
buiten de landarbeiders was het werk
loosheidspercentage 24.1 (in de vorige
verslag week van 4 tot en met 9 Dec. '39
was dit percentage 19.1). Voor de
592.406 -verzekerd-en, met inbegrip van de
landarbeiders, was het werkloosheids
percentage 26.5 (vorige verslagvietk 18.2)
De werkloozenkassen.
Uit de bij den Rijksdienst der werkloos
heids erzekering en arbeidsbemiddeling
beken-de voorloopi0e cijfers kan worden
opgemaakt, dat in 1939 de werkloozen
kassen bij- een gemiddeld aantal leden
van 585.000 in totaal aan bijdragen
van de leden ontvingen f 7.700.000. Ten
laste ivan 'het Rijk en gemeenten ontvin
gen de kassen in het totaal aan subsidie
f 10.2C0.C00. Aan haar werklooze leden
keerden de kassen in het totaal uit
f 13.200.000. De som der reserves der
werkloozenkassen, die op het einde van
1998 f 14.800.000 bedroeg, steeg tot f 20
inillioen op het einde van 1939.
In tegenstelling met de verwachting
dat de geheele lichting 1924, die aan de
beurt van „afzwaaien" is, en bloc naar
huis zal worden gezonden, blijkt thans
dat dit afzwaaien zeer geleidelyk zal ge
schieden.
Telkenmale als er een groep van de
jongste lichtingen zoover is, dat zij de
24'ers kan vervangen, gaat een groep
van deze laatsten naar huis. Tot nu toe
zijn afgezwaaid de cavalerie en de be
reden artillerie. Met de overige wapens
en onderdeelen wordt zoo spoedig moge
lijk een aanvang gemaakt, doch een be
paalde datum is hiervoor nog niet op te
geven.
was wel niet op het diner verschenen,
maar zijn vrouw was er wel, en de kin
deren kregen net als al de anderen hun
cadeautjes van den Kerstboom.
Iedereen voelde zich gelukkig. Vivian
zelf, met schitterende oogen en een blos
op haar wangen, bewoog zich te midden
van haar gasten. Kolonel Brandon en
meneer Hunter waren beide bereid, om
alles te doen, wat zij vroeg; en de do
minee stak zoo'n aardige speech af na
afloop van het diner, dat Vivian spijt
had, dat ze tot nog toe hem zoo uit de
buurt was gebleven.
Op het eind van den avond gebeurde
er echter iets, dat in Vivians oog alles
bedierf. Zij liep wat op het terras met
Kolonel Brandon en genoot van de fris-
sche, koele lucht, die haar zoo weldadig
aandeed na haar verblijf in de warme
zaal, toen een man de treden van het
terras opkwam. Het was donker, en hij
liep zoo ruw langs hen, dat de Kolonel
op scherpen toon zei: „Let een beetje
op, waar je loopt, man. Je hebt bijna
deze dame naar beneden gegooid."
„Laat ze mij dan niet voor de voeten
loopen", antwoordde de man, „want ik
heb geen behoefte aan haar, of aan haar
eten!"
Het was de stem van Snell, en Vivian
legde haar hand zachtjes op den arm
DE NEDERLANDSCH—DUITSCHE
GRENS WORDT AFGESLOTEN
Draadafrasteringen langs de geheele
lengte.
Aan de Duitsche zijde van de Neder-
landsch-Duitsche grens nabij Zuid-Gelder
land en Noord-Limburg heerscht thans
groote bedrijvigheid.
Sinds eenige weken zijn Duitsche mili
tairen bezig de grens als het ware her
metisch af te sluiten met een draadver
sperring, die zich langs de geheele lengte
van de grens uitstrekt, De grenslijn wordt
daarbij met welhaast pijnlijke nauwgezet
heid gevolgd en geen stukje wordt over
geslagen,
Op regelmatlgen afstand worden dikke
palen ln den grond geplaatst, Langs deze
palen wordt ijzergaas Van sterke con
structie aangebracht en de bovenzijde van
de ongeveer twee meter hooge versperrin
gen worden beschermd door prikkeldraad
Ook zijn op sommige plaatsen draden
aangebracht die onder electrischen stroom
gesteld kunnen worden, evenals dat tij
dens den wereldoorlog aan de Neder-
landsch-Belgische grens het geval is ge
weest.
Deze maatregel brengt voor de grens
bewoners heel wat ongerief mede. De gril-
lige loop van de grens is er oorzaak van,
dat deze vaak midden over een weg of
door het tot een boerderij behoorende
land loopt. Daarover bekommeren de
Duitschers zich niet; zij volgen, zooals
reeds gezegd, consequent de grenslijn en
zoo is het b.v. mogelijk, dat de draadver
sperring midden door den tuin van het
Groot hotel Berg en Dal gaat, dat er een
groot aantal wegen geheel of gedeeltelijk
is afgesloten, en dat zekere buurtschap
pen, zooals b.v. Smorenhoek te Beek bij
Nijmegen vrijwel geisoleerd zijn komen te
liggen. Ook in den Gelderschen Achter
hoek treft men als gevolg van de Duit
sche maatregelen de zonderlingste toe
standen aan.
In 't Nederlandsche grensgebied vraagt
men zich af, waarom deze ingrijpende
maatregelen getroffen worden.
De Duitschers zelf zeggen om te verhin
deren, dat spionnen of andere kwalijke
individuen het rijk binnenkomen.
(Vad.)
DE IN HET IJS BEKNELDE BOOTEN.
DE „FRIESLAND" GEZONKEN.
Het staat thans wel vast, dat een van
de drie schepen van het convooi over hel
.IJsselmeer, de „Friesland", zoo zwaar
door het ijs is gekraakt, dat het schip is
gezonken. Het schip moet als geheel ver
loren worden beschouwd.
De beide ijsbrekers, die gistermorgen
om half zeven uit de hoofdstad waren ver
trokken, waren om half vier nog niet bij
de schepen aangekomen. De directie
van de reederij hoopte evenwel, dat de ijs-
brekers gisteren nog op de plaats, waar
de schepen in het ijs zitten, zouden aan
komen.
De burgemeester van Urk heeft gister
middag den sportvlieger Heymans telefo
nisch verzocht, een brief op een der vast
geraakte schepen te werpen, waarin de
vraag werd gestald, of er nog een ijsvlet
noodig was. De heer Heymans cirkelde
op geringe hoogte boven de schepen en
wierp vervolgens den brief met ballast
omlaag, Nadat de leden der bemanning
don inhoud hadden gelezen, schreven zij
met kolen op hot ijs het woord „neen", De
heer Heymans begaf zich daarop naar
den burgemeester van Urk, wien hij de
boodschap overbracht. Deze evenwel wil
de ter geruststelling een uitvoeriger bood
schap hebben, waarop Heijmans ander
maal opsteeg en een tweeden brief op een
der schepen wierp, waarin om een uit
voeriger antwoord verzocht werd.
Wederom met behulp van kolen ver
schenen op het ijs de woorden „indien
noodig lichtseinen". Onmiddellijk keerde
de heer Heymans naar Urk terug om het
antwoord bij den burgemeester te laten
afgeven.
HET IJS OP DE RIVIEREN.
De Waal en de Merwede zijn voor de
gemeente Woudrichem over de geheele
breedte met zwaar drijfijs bedekt. Dit ijs
komt in reusachtige schollen de Waal af
zetten. Tengevolge hiervan is de veer
dienst Woudrichem-Gorinchem stopgezet.
Bij het Lexkesveer bij Wageningen is
door middel van planken een voetpad
over den Rijn gelegd, zoodat het verkeer
voor voetgangers en wielrijders mogelijk
is geworden.
Dank zij het werk van ijsbrekers, is het
ijs op de rivieren rond Dordrecht los ge
komen, waardoor de veerdiensten weer
normaal functionneeren.
DE KOUDE-GOLF OVER EUROPA.
Het kwik bevriest in de thermometers.
In Telnesset, aan de Zweedsch-Noor-
sche grens, is de thermometer gedaald
tot ver onder het punt, waarop kwik
vast wordt.
Met behulp van een spiritusthermo-
meter werd een vorst van 48 graden ge
meten, hetgeen waarschijnlijk wel het
Europeesche record van dit jaar zal vor-
f/'-
■<tmm
Door den. sterken wind ging het ijs in het IJsselmeer rond het vuurtoreneiland
onder Durgerdam kruien, waardoor de verbinding met den vasten wal werd ver
broken. De schotsen, die ongeveer 20 c.m. dik zijn, schoven te-gen d-en hoogen dijk
op, qm, wanneer ze op het hoogste punt gekomen waren, aan de andere zijde
omlaag te storten.
van Kolonel Brandon en zei
„Zoo, kom je je vrouw halen, Snell.
Ze is hier in de zaal."
„Ze zal er van lusten, dat ze niet
thuis- is gebleven", schreeuwde Snell.
„Wat hebben wij met dat Kerstmisgedoe
te maken?"
Dat was te veel voor Kolonel Bran
don, die driftig van aard was. Hij deed
een sprong naar voren, pakte den man
in zijn kraag en gooide hem de treden
van het terras af.
„Maak dat je weg komt, kerel, en laat
je hier niet weer'zien, als je bedoeling
is, om deze dame te beleedigen".
Eer Vivian nog een woord kon zeggen,
had de Kolenel haar gauw mee naar
de hall genomen, maar niet zoo gauw,
of zij hadden Snell nog hooren roepen
„Dat zal ik je betaald zetten, Brandqn."
Vivian zag zoo wit als een doek en
beefde over al haar leden.
„O, Kolonel Brandon", zei ze, „het
is zoo'n lastige man. Ik wou, dat u hem
maar niet aangeraakt had."
Kolonel Brandon lachte spottend.
„Het spijt me alleen maar, dat ik hem
niet flink afgeranseld heb. Hij houdt het
echter nog aan mij te goed, als hij toch
nog eens zou probeeren, zoo brutaal te
gen mij op te treden."
Toevallig kwam meneer Hunter voor
bij en vroeg, wat er gebeurd was, en Ko
lonel Brandon antwoordde kortaf:
„Een van uw aardige dorpelingen
heeft mevroüw Carmichael beleedigd,
en ik heb hem een lesje gegeven."
,»JIet is Snell", zei Vivian, „gaat u, als
je blieft naar hem toe. Hij staat buiten
te schreeuwen, en ik wou niet graag dat
hij stoornis veroorzaakte."
Meneer Hunter verdween, en zij hoor
den dien avond niets meer van het ge
val.
De volgenden morgen vertelde juf
frouw Watson echter aan Vivian, dat
Snell Kolonel Brandon zou aanklagen
wegens aanranding zonder aanleiding.
„Het zal heel onaangenaam zijn voor u,
mevrouw, want dan moet u misschien
ook voorkomen."
Vivian moest lachen om het angstige
gezicht van de goede oude vrouw.
„Het zou mij niets kunnen schelen",
zei ze; maar Snell is een nare man, en
als hij zich niet wat rustiger houdt, dan
zet ik hem het dorp uit. Daar heb ik het
recht toe."
Zij sloeg dit aan meneer Hunter voor
maar het verbaasde haar niet, dat hij
het ongeschikt vond.
(Wordt vervolgd.)
