Dagblad voor de Provincie Zeeland
I
Het motorschip Arendskerk
getorpedeerd
|na aanhouding en onderzoek door
een Duitsche duikboot.
ONTSPANNING EN ONZEKERHEID IN BELGIË.
Ons land en de internationals situatie.
EERSTE BLAD,
e.
Alle 65 opvarenden gered.
Honderden brandbommen op Finland
geworpen - Finlands luchtmacht heeft
hulp noodig - Noorwegen en Zweden
protesteeren te Moscou.
De situatie in België.
Ook geen verloven voor de
Britsche luchtmacht.
Honderden vliegtuigen met brand
bommen tegen de Finnen.
Strijd bij Salla nog onbeslist.
van ianCSdTing.40
Belangrijkste Nieuws.
n Ideaal Laxeermiddel
FOSTERs MAAGPILLEN
Finland heeft dringend vliegtuigen
noodig.
piKSDAG IS JANUARI 1940
j4e JAARGANG No. 89
jjilgave: N. V, Uitgevers Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
joresu* Lange Vorststraat 70, Qoes
poetrekening 4445! Telefoon 2438
Bijkantoor Middelburg: Pa. Boekhandel
j, j, F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R, ZUIDEMA
Abonnement «pr'je psr kwarts*}
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentie 30 cent per rsge!
InjwowSB» mwMeeS^e» «9 cent par regel
Klelr.e AdvertenÖën Dfea&gs, Vrljissa §e
Zaterdags f0.75 bij vooraitbetaiing
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
kaar geschud en ge-
Ite zijn evenwicht te
I werd het, toen Sir
paard versnelde en
bs zijn evenwicht en
Iterd op den weg te
12.45 Knip- en Naaicur-
4.30 Kinderkoor. 5,00
Omroeporkest. 6.30
bpn.). 7.00 Voor dekin-
J.30 Engelsche les. 8.00
fd. Hierna: Internatio-
I Bonte Mobilisatietrein
|VRO-orkest. 11.00 Ber
1 Veres' Zigeuner-orkest
801.5 m. KRO-uitz. 4,00
Jl59.15 en 10.00 gram
falfuur. 12.00 ber. 1215
-1.10 Ber. ANP en gr
3.00 Modecursus. 4.00
fcophische causerie. 4.20
p „Een lichtpunt in
f0 gram. 4.45 ber. 4.50
„Niet alleen Materie'
jiten en solist. (5.45-
15 Sporthalfuur. 7.00 u.
J)e a.s. Internationale
In. 7.50 Reportage. 8.00
18.15 Sted. Orkest van
It. 9.00 Voor de jeugd.
110.00 Interview. 10.30
Icoco-octet. 11.00 gram
Interen en zijn orkest,
lan verwaarloosde kou.
latte kou door keel, borst
Imet deze krachtige zalf.
|ongestie, vergemakkelijkt
ng en helpt spoedig.
WEERBERICHT.
den avond van 16
trokken tot zwaarbe-
je regen, lichte dooi,
tot N.W. wind, later
riking, plaatselijk
linvallende vorst, toe-
lwind.
llenmiddag 3 u
morgen 10 u.785.
oor fietsers
dn.
De Vereenigde Nederlandsche Scheep-
larimaatschappij heeft gisteren om 5 u.
In den namiddag van het bureau Zeever-
keer vernomen, dat volgens een telegram
uit Londen haar motorschip „Arendskerk"
ebouwd in 1938, dat op weg was van
Antwerpen naar Zuid-Afrika, in de golf
I van Biskaje op een afstand van ongeveer
I mijl van Ouessant, is getorpedeerd en
jjezonken.
Alle opvarenden zijn gered door het Ita-
'liaansche stoomschip „Fedora" en wor-
I den vermoedelijk te Lissabon aan land
;ezet.
De maatschappij deelde nog mede, dat
de „Arendskerk" gisteren om 1 uur des
nachts Ouessant passeerde, zoodat de tor
pedeering gisterochtend omstreeks 7 uur
noet hebben plaats gehad. Het schip ver
boerde ongeveer 4000 ton normale stuk-
goed-lading van Antwerpen naar Zuid-
Afrika.
De Vereenigde Nederlandsche Scheep-
I vaart-Mij deelde verder mede, dat zij
leen telegram had ontvangen van den ka-
Ipitein van het getorpedeerde schip, den
heer Wijker, thans aan boord van de „Fe-
Idora",
Kapitein Wijker deelt in dit telegram
mede, dat zijn schip, na onderzocht te
zijn, door een Duitsche duikboot getorpe
deerd is.
Er waren geen passagiers aan boord.
De bemanning, die, zooals gemeld, in
haar geheel gered is, bestond uit 65 kop
pen, onder wie 28 Europeanen. De overi
gen waren Britsch-Indiërs.
Het motorschip „Arendskerk" was een
dubbelschroefmotorschip groot 7906 bruto
en 4764 netto ton. Het werd in 1938 bij de
werf F. Schichau G.m.b.H. te Danzig ge
bouwd en behoorde aan de Vereen. Ne
derlandsche Scheepvaart-Maatschappij in
den Haag.
De „Arendskerk" is een van de schepen
die op grond van de zoogenaamde Com
pensatie-transactie met Duitschland in
1938 werd gebouwd in ruil voor Nederl.-
Indische producten, voornamelijk tabak.
De afmetingen van het schip zijn 493
voet lang, 63 voet breed en een diepgang
van 31 voet. Het had een laadvermogen
van 11600 ton.
De „Arendskerk" had, evenals het zus
terschip „Abbekerk", op dezelfde werf ge
bouwd, een snelheid van 17 knoop en be
hoorde tot de snelste schepen der maat
schappij.
Er schijnt in België zoowel een mili
taire als een diplomatieke ontspanning
[ingetreden te zijn. Er zijn geen Duitsche
[vliegtuigen boven de Belgische stellingen
verschenen,
De spanning is wel groot geweest. Te
oordeelen naar wat uit de grensstreek tot
j Brussel doordringt, over de voorzorgs-
naatregelen, die daar Zaterdagavond
genomen werden, teneinde onmiddellijk
bruggen en andere belangrijke werken in
j de luott te laten vliegen, moeten de iver-
kregen inlichtingen wel uiterst veront
rustend zijn geweest.
De „Meuse", die daarover een en an-
j der berichtte, werd in beslag genomen.
De Brusselsche avondbladen pu'blicee-
ren foto's van de aankomst van geëvacu-
I ®ei'den der Westgrens in steden in het
■mmienland. Daarbij blijkt, dat Malmedy
wel degelijk ontruimd moet zijn.
j De drukte aan de stations, vanwaar
[steeds meer soldaten naar hun bestem-
mmgsoorden vertrekken, was gisteren
msschien nog grooter dan Zondag.
in kreeg weer dezelfde tooneelen te
en als in de eerste mobilisatie-dagen:
n roerend afscheid en opgeroepenen, die
ie over een volledig uniform beschikten
gedeeltelijk in burgerpak en gedeelte-
r/V111^0!™- Sökleed waren.
w 6 bevolking was bijzonder kalm, hoe-
B steeds 'benieuwd is om te ver-
Vari wat eigenlijk de directe oorzaak
„p. e uitbreiding der mobilisatie kan
I «eweest zijn.
atie-gebled te
beklimmen.
Duitsche troepenverplaat-
J"Gen schijnen aam de Oostgrens te zijn
aarsenomen, doch men weet niet, of het
Plaatsingen! betrof in verband met af-
9|nS van die troepen, die door andere
afrad'8™ Vervan9env ofwel of men met
affische verplaatsingen te doen heeft.
I van jnt' 00'£ 'het overvliegen
Week d™ goudgebied in de vorige
taire vliWf ^et ^osten komende mili-
min? 'KBjLUlgei1 een zekere onrust-stem-
7 ueeft verwekt.
^ad' zegt', dat de over-
Politieks v6-p 480 D van de mobilisatie
met hst lngen ougerust maakt, meer
°P de foiii A °p, Dinnenlandsche dan
niet ïiiuA® <?so^e Poütiek en dat het
men, of er al dan niet een diiect gevaar
heeft bestaan, dat het treffen der bekende
maatregelen motiveerde.
De „Nation Beige" zegt, dat er niets
veiliger is dan de waarheid en niets vër-
sciiri'kkelijikers dan de onzekerheid en dat
het 'boiven alles, vooral in crisisperioden,
verkieslijk is, de openbare opinie in te
lichten.
De houding van de Duitsche troepen
langs de Belgische grens zou 12 Januari,
evenals op 9 November van het vorige
jaar, de gedachte laten opkomen, dat, een
aanval 'bij verrassing op het Belgische
grondgebied langs die zijde niet onmoge
lijk is, doch, aldus het blad, wij moeten
hier dadelijk aan toevoegen, dat dat alles
behalve zeker is. Oorlogvoerende legers
zijn voortdurend op zoodanige wijze op
dat de schikkingen van hun le
gerstaven altijd op drie of vier verschil
lende wijzen kunnen worden uitgelegd.
Het Belga-agentschap deelt mede, dat
men aan zijn correspondent te Berlijn in
de officieuss kringen aldaar heeft ver
klaard, dat de Belgische ongerustheid on
gemotiveerd ie.
Anderzijds wordt hier een nota van
het Duitsche nieuwsbureau gepubliceerd,
waarin gezegd wordt, dat de Fransche en
Engelsche regeeringen te Brussel en ook
te Amsterdam valsche geruchten hebben
verspreid, om de regeeringen van België
en Nederland tot het treffen van nieuwe
militaire spoedmaatregelen aan te zetten
en ze tegen Duitschland op te hitsen.
Deze beschuldiging wordt te Brussel
officieus tegengesproken.
'Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat de verloven voor de Brit
sche luchtmacht in Frankrijk voorloopig
zijn ingetrokken. Degenen, die met ver
lof in Engeland zijn, behoeven echter niet
eerder naar Frankrijk terug te keeren.
AANTAL SLACHTOFFERS GERING.
De Russen hebben gister1 hun schande
lijke bommen-veldtochil op de burgerbe
volking, waarvan het doel is, Finland te
demoral iseereny voortgezet.
Reeds kort na het aanbreken van den
dag kwam de Russische bom'bardeurs
boven de Zuid-kust opdagen, om hun
moorddadige ladingen, honderden bom
men, over de bevolkingscentra uit te
strooien. Zij kwamen wan hun bases in
Estland. Talrijke Finsche steden werden
door de Russische eskaders bezocht.
Meer en meer maken de sovjet-vlie
gers de laatste dagen bij deze luchtraids
gebruik van brandbommen.
Abo onderging een der zwaarste lucht
bombardementen sinds het begin van den
oorlog. Het aantal slachtoffers staat no'g
niet vast.
Bij luchtbombardementen elders wer
den volgens schatting in totaal achttien
personen gedood en 93 gewond.
De slachtoffers waren 'hoofdzakelijk
vrouwen, die met 'hun kinderen niet tijdig
genoeg de schuilplaatsen konden berei
ken.
Russische piloten, welke dezer dagen
werden gevangen genomen, verklaarden,
dat zij orders hadden, elke stad, welke
een station bezit, te hombardeeren.
Het schijnt dat de Russen besloten heb
ben van hun suprematie in de lucht ge
bruik te maken, vóór de Finnen voldoen
de gevechtsvliegtuigen uit het 'buitenland
aangevoerd hebben gekregen.
De Finsche legatie te Londen heeft
medegedeeld, dat de Russische vliegtui
gen Zaterdag elf honderd bommen op
verschillende Finsche plaatsen hebben uit
geworpen. Zondag vlogen honderdzestig
Sovjetvliegtuigen boiven Finland'. Zij be
zochten zeven en twintig plaatsen en
VAN VERSPREIDING VAN ALAR-
MEERENDE BERICHTEN DOOR
ENGELSCHE EN FRANSCHE RE
GEERING NIETS BEKEND.
In verband met de door België en Ne-
derland genomen veiligheidsmaatregelen
meldt het Duitsche nieuwsbureau het
volgende
Naar overeenstemmend uit welinge
lichte kringen in Amsterdam en Brussel
vernomen wordt, hebben de Engelsche
en Fransche regeering in Amsterdam en
Brussel informaties ingefluisterd, die de
Nederlandsche en Belgische regeering
aanleiding moesten geven tot de door
haar uitgevoerde maatregelen. Men
heeft den indruk, dat aan Fransche zijde
tengevolge van den druk uit bepaalde
kringen een sterke neiging tot een leven
diger oorlogsbedrijvigheid is opgetreden.
Met het oog op de mogelijkheid aan de
Maginot-linie actief te worden, zou men
derhalve thans Duitschland in België en
Nederland willen provoceeren.
Naar aanleiding van het bovenstaande
kan krachtens informatie te bevoegder
plaatse worden medegedeeld, dat van de
verspreiding van berichten als hier be
doeld door de Engelsche en Fransche re
geeringen hier niets bekend is.
Overigens, zoo werd opgemerkt, pleegt
de Nederlandsche regeering haar inzicht
in de internationale situatie te vormen
op grond van berichten, waarvan her
komst en betrouwbaarheid door haar
zelve gecontroleerd kunnen worden.
wierpen er in totaal duizend bommen,
meerendeels brandbommen.
De Amerikaansche gezant in Finland
heeft het departement van buitenland-
sche zaken te Washington medegedeeld,
dat zijn villa, waar hij tot 7 Januari ge
woond heeft, door tenminste acht Rus
sische vliegtuigen is gebombardeerd. De
toestellen lieten brandbommen vallen. Een
der projectielen drong door bet dak en
veroorzaakte brand in den salon.
In dé omgeving van de villa bevond
zich geen enkel militair object.
In Finsche kringen is men van oor
deel, dat de kosten, welke deze Russische
luc'ht-expedities meebrengen, enorm zijn
D'e aan de Finnen toegebrachte verliezen
zijn in ieder geval heel wat geringer dan
de kosten, welke de Sovjets te dragen
hebben, natuurlijk als men de verliezen
aan menschenlevens hui ten beschouwing
laat.
Terwijl aan bijna alle Finsche fronten
de toestand voorloopig gestabiliseerd
lijkt, worden de gevechten in de streek
van Salla in Lapland voortgezet.
°?en *s' men doen heeft
ging van enkele generaals, om
tol °P het 'politieke leven
811 on enlrou' p üet 'Politieke h
Publiek wil eigenlijk wel verne-
Actie van jjspatrouilles bij het hernemen van verloren gegane punten tijdens de oefeningen van het Nederlandsche veld
leger op bevroren terrein,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Het Nederlandsche motorschip „Arends
kerk" door een Duitschen onderzeeër
getorpedeerd.
Voor-ontwerp wettelijke regeling inzake
vacantie met behoud van loon.
De heffing van een winstbelasting.
Buitenland.
De militaire maatregelen in België.
De Russen werpen groot aantal brand
bommen op Finland.
De Finnen vragen hulp voor him lucht
macht.
Noorwegen en Zweden protesteeren te
Moskou.
Aardschok te Palermo.
vormen Foster's Maagpillen, doordat zij zoo
zacht en toch zoo afdoend werken. Geen
last meer van verstopping en slechte spijs
vertering, ol van de eruit voortkomende
hoofdpijn,humeurigheid, lusteloosheid, maag-
stoornissen, enz. Alom verkrijgbaar a i 0.65
Het eenige punt, waar een vrij leven
dige strijd woedt, is de streek van Salla,
aan den weg van Rovaniemi naar de
Russische grens. De troepen van gene
raal Wallenius zijn thans, na twee over
winningen te hebben bevochten bij Savu-
kovski en op eenige kilometers ten wes
ten van Salla, gestuit op zeer krachtigen
Russischen tegenstand in de onmiddel
lijke omgeving van Salla. In verband
met de minder talrijke troepenmacht,
waarover generaal Wallenius beschikt,
kan hij er niet aan denken een massalen
aanval te ondernemen op de Russische
verdedigingslinie, die vóór Salla is aan
gelegd. Tevens belet het bergachtige ter
rein aan weerszijden van deze stelling
den Finnen omsingelende bewegingen te
maken, gelijk zij met zooveel succes in
vroegere veldslagen hebben gedaan.
Toch zijn Finsche patrouilles over
honderden kilometers om twee bergen
heengetrokken en matten het centrum
der Russische verbindingslinies met aan
vallen af. Deze spil wordt gevormd door
een enkelen nauwen weg tusschen Salla
en Kannanlanti.
STILSTAND AAN DE MANNER-
HEIMLINIE.
De speciale correspondent van Reuter
in de Mannerheim-linie seint, dat, aan
gezien tijdens het weekeinde weder
nieuwe sneeuw gevallen is en de tempe
ratuur verder is gedaald, de operaties
op de Karelische landengte opnieuw zoo
goed als tot stilstand zijn gekomen.
Overal blijken de Finsche verdedigers
zeer opgewekt te zijn, ondanks het lange
verblijf in de linie.
De kolonel, die den tocht leidde, ver
telde, dat de Finnen schatten, dat zich
ongeveer 400.000 Russen op de land
engte bevinden, die over de geheele li
nie in rechtstreeks contact met de Fin
sche troepen zijn. In dit opzicht verschilt
de situatie van die in het Oosten en
Noorden, waar geen vaste linie bestaat.
Voorts verklaarde de kolonel, dat de
Mannerheim-linie het ook zal uithouden,
wanneer het voorjaar aanbreekt. Het
voornaamste probleem zal zijn, 'de toene
mende Russische luchtbombardementen.
Op het oogenblik kunnen de Russen niet
ten volle van hun luchtmacht gebruik
maken, in verband met het slechte zicht.
Wanneer het beter weer wordt, aldus de
kolonel, zal veel afhangen van de mate,
waarin wij er dan in geslaagd zullen zijn,
uit het buitenland nieuwe gevechtsvlieg
tuigen en luchtdoelgeschut te verkrijgen.
Een woordvoerder van het Finsche
gezantschap heeft er tegenover Reuter
op gewezen, dat Finland, als het den
oorlog wil overleven, meer buitenland-
sche hulp noodig heeft.
„Het zou, zeide hij, tragisch zijn, als
de wereld zou denken, dat Finlands
groote successen te land beteekenden,
dat het bezig was, den oorlog zonder
veel moeite te winnen. Dit is niet zoo.
De Finnen zelf zijn er zich zeer wel van
bewust, dat de successen, zooals te Suo-
mussalmi, plaatselijke successen waren.
Groote massa's Russische troepen wor
den nog steeds in den strijd geworpen
en, wat nog belangrijker is, de Russen
zjjn met hun bommenwerpers meester in
het luchtruim.