MIDDENSTANDSBELANGEN
Geen Reis TE LANG
Geen Last TE ZWAAR
NIEUWE PHILIPS RADIO
S. W. GABRIËLSE
De Chr.-Hist. Unie. i
Gemengd Nieuws.
Burgerlijke Stand
Het Vrouwenhoekje
Radioprogramma.
De middenstand op den achtergrond. Oorzaken
in het verleden. De tijd der gilden. Gevaren
van over-organisatie.
VAN DER ENDT, GOES
GEËTALEERD:
SERIE 1939 40.
Voorstad 11, Goes.
Vreemde vliegtuigen boven
ons land.
rund- en varkensvleeach, brood en hon
derden andere artikelen, bestemd voor
den inwendigen menseh, mits men maar
over voldoende contanten beschikt. Al
leen mosselen maken hierop een uitzon
dering, terwijl dit volksvoedsel toch el-
ken dag versch aangeboden zou behoo-
ren te worden.
Mochten hierin de noodige wijzigingen
worden aangebracht, n.l. in dier voege,
dat elke mosselhandelaar hier te lande
aan ingezetenen geheel vrij mosselen
mocht verkopen of afleveren, dan zou
zeer zeker aan veler wensch worden vol
daan.
Dat men centraliseert by verzending
naar het buitenland, daarvoor is mis
schien wel wat te zeggen, maar dat de
massa en vooral de kleine en mindere
man de dupe wordt van overdreven cen
tralisatie is ten zeerste te betreuren.
Besmettelijke ziekten.
Het aantal aangegeven gevallen van
besmettelijke ziekten, over de week van
24 tot en met 30 Dec. 1939, in de pro
vincie Zeeland bedroeg, Roodvonk: Axel
2 (in één gezin), Ellemeet 1, Kruiningen
1, Rilland-Bath 1.
ZUID-BEVELAND.
Kapelle. Dhr Jacs Burger, door den
i Raad benoemd tot voorzitter van het
j Burgerlijk Armbestuur, in de vacature
dhr P. Mol Jz. heeft voor deze benoeming
bedankt.
De vraag werd ons gedaan, hoe het
komt dat in de vergaderingen van Sta
ten en Raden wel voortdurend aandacht
wordt geschonken aan wat men zou
kunnen noemen de arbeidersbelangen en
ook nog wel aan de belangen van boeren
en tuinders, maar niet dan bij uitzonde
ring aan speciale middenstandsbelan-
gen.
Het is niet mogelijk op een vraag als
deze met enkele zinnen een eenigszins
bevredigend antwoord te geven. Er zijn
allerlei factoren die hier hebben meege
werkt.
NIEUWSTRAAT 26. TEL. 2865
Expeditie-Bedrijf.
Wij willen er wel iets van zeggen.
Maar dan stellen wij voorop, dat het niet
heelemaal juist is, zooals de vraag hier
gesteld wordt. Het is gelukkig niet zoo,
beter gezegd, het is niet méér zoo, dat
in Staten en Raden aan speciale midden-
standsbelangen geen aandacht wordt ge
schonken. Reeds meermalen hebben wij
er op gewezen, hoe b.v. in de Tweede
Kamer, bij verschillende begrotings
hoofdstukken voor middenstandsbelan-
gen de aandacht werd gevraagd en van
belangstelling voor deze groep der be
volking, zoowel door ministers als Ka
merleden, blijk werd gegeven.
Dit neemt niet weg, dat voor de klacht
hier geuit, wel eenige grond bestaat. Als
het, om maar iets te noemen, gaat over
de stichting van een overheidsbedrijf of
een semi-overheidsbedrijf, dan kan men
er wel op rekenen, dat onderzocht wordt
of wel voldoende met de belangen van de
betrokken arbeiders gerekend wordt. En
dat is goed. Het valt toe te juichen.
Maar slechts zelden wordt aan de orde
gesteld de vraag of rekening wordt ge
houden met de belangen van midden
standers, die er, zij het niet zoo direct,
ook bij betrokken zijn.
Wij herinneren ons hoe in een groote
plaats buiten Zeeland aan de orde kwam
de uitbreiding en reorganisatie van de
lichtfabrieken, stichting van z.g. toon-
kamers enz. Voor de belangen van het
betrokken personeel werd met warmte
gepleit, met het gevolg, dat verschillen
de regelingen werden getroffen. Aan de
belangen van de kleine verbruikers werd
terdege aandacht geschonken. Maar
eerst veel later kwam men tot de ont
dekking, dat door de wijze waarop de
toonkamers, die in de practijk ver-
k o o p-kamers waren geworden, werden
geëxploiteerd, aan den middenstand niet
onbelangrijke schade was toegebracht.
Zooals gezegd, een afdoend antwoord
op de vraag hoe het komt dat de mid-
denstandsbelangen op den achtergrond
zijn geraakt, is niet gemakkelijk te ge
ven, maar wij willen toch een poging
doen hier eenig licht te verschaffen.
Merkwaardig is zeker wel, dat het
vroeger, in de middeleeuwen, geheel an
ders was. In den tijd dat ook in ons land
de gilden ontstonden en bloeiden, was er
een zeer nauwe samenwerking met de
overheid. Aan bescherming van de zijde
der overheid, waarvan een groot aantal
vertegenwoordigers van de gilden deel
uitmaakten, ontbrak het toen niet. Heel
het leven van den handeldrijvenden en
industrieelen middenstand was in die
dagen gereglementeerd. En door de
overheid werd nauwlettend toegezien
dat aan de verleende keuren de hand
werd gehouden.
In onze dagen wordt meermalen ge
waarschuwd tegen „over-organisatie".
Men bedoelt daarmee, dat de organisatie
zóó sterk kan worden en zóó heel het le
ven beheerschen, dat ze tenslotte zich
zelf onmogelijk maakt. Dat gevaar be
staat. Men kan allerlei bindende bepalin
gen maken over loonen, arbeidsduur, va-
cantie, pensioen, prijzen die berekend
moeten worden en bepalingen die in acht
genomen moeten worden, maar als ten
slotte het koopend publiek niet meer in
staat is de dan noodzakelijke prijzen en
tarieven te betalen, dan loopt men vast.
Dan keert de wal het schip. En dan zal
tenslotte het gevolg zijn dat de span
ning zoo groot wordt, dat niet alleen de
hinderlijke- maar alle organisatieban
den verbroken worden.
Met de gilden is het tenslotte ook zoo
gegaan. De gilden hadden veel goeds
voor patroons en gezellen. Maar ze wa
ren ook oorzaak, dat de bedrijven niet in
staat waren zich aan de veranderde om
standigheden aan te passen. Ze werden
gevoeld als een te nauwsluitend keurslijf
dat benauwend en verstikkend werkt.
VRAAGT DEMONSTRATIE.
In den Napoleontischen tijd zyn de
gilden afgeschaft. Maar feitelijk hadden
ze zichzelf overleefd. Het verbreken van
de gilde-banden werd gezien en gevoeld
als een opluchting, als het wegnemen
van een rem die de vooruitgang tegen
hield.
Later moest men ervaren dat wel wat
al te radicaal te werk was gegaan en
dat met het badwater ook het kind over
boord was gegooid. Knellende banden
verdwenen, maar los-bandigheid kwam
er voor in de plaats. De samenwerking
werd uit het oog verloren en een onge
breidelde concurrentie ingehaald. Ieder
voor zich, werd de leus. Het egoisme
vierde hoogtij.
Er was tot genezing een middel toege
past, dat even gevaarlijk was als de
kwaal. En de gevolgen daarvan worden
thans nog gevoeld.
In een volgend artikel hierover meer.
In de C. H. Unie is aldus de „Ne-
derl." de organisatie niet altijd de
sterkste kant.
Gedurende de jaren 1934 tot 1938 liep
het aantal leden niet onaanzienlijk terug.
Maar de Unie bleef er onbewogen bj.
Totdat de Kamerverkiezing van 1937
de Unie een gevoelig stemmenverlies en
een verlies van twee Kamerzetels bracht.
Toen openbaarde zich gelukkig algemee-
ne onrust. Er ontstond een krachtige
drang naar organisatorische versterking.
In Lunteren werd een speciale bijeen
komst aan dit onderwerp gewijd. Een
Centrale Propaganda Commissie werd
kort daarna opgericht. Verschillende
Unie-commissies brachten rapport uit
over belangrjke onderwerpen als de or
dening en de landbouw-crisispolitiek. Het
Savornin Lohmanfonds kwam tot nieuw
leven en voorzag in de behoefte aan goe
de C. H. lectuur. Door samenwerking van
1 vooraanstaande Unie-leden verscheen er
een groote menigte Tijdseinen".
En wat is van dit alles nu het resul
taat?
De cjfers spreken ten deze een ver
heugende taal.
Het jaar 1938 bracht een vooruitgang
van ruim 300 leden. En 1939 bracht zelfs
een winst van niet minder dan 2500 le
den. Inderdaad een prachtig succes.
De regeeringspersdient meldt:
Tegen het middaguur zijn gisteren op
zeer groote hoogte boven de provincie
Utrecht enkele vreemde vliegtuigen ge
signaleerd. Zj zjn van den grond af on
der vuur genomen.
Patrouilles vliegtuigen zjn opgeste
gen en hebben vastgesteld, dat de vreem
de vliegtuigen zich inmiddels hadden
verwjderd.
Donderdag werd Mr N. H. Baron Schimmelpennlnck van der Oye geïnstalleerd
als burgemeester van Kloetinge. Weth. Straub hangt den burgemeester den
ambtsketen om. Rechts de echtgenoote van den burgemeester.
Verkeersongeluk met
doodelijken afloop. Onder Barne-
veld is de ongeveer 60-jarige heer W.
uit Ede, met zjn fiets geslipt, met het
gevolg, dat hij onder een juist passeeren-
den personenauto terecht kwam. De on
gelukkige overleed na 'enkele oogenblik-
ken. Voor wielrijders zijn de groote ver
keerswegen thans uiterst gevaarlijk. De
rijwielpaden zjn n.l. door de vorst onbe
rijdbaar, zoodat vele fietsers zich op den
hoofdweg wagen.
Brutale diefstal in de
Bijenkorf te Amsterdam. Don
derdag heeft een controleur van De Bij
enkorf te Amsterdam een vrouw en haar
dochtertje op heeterdaad betrapt bj het
stelen van goederen van de toonbank.
Beiden werden overgeleverd aan de poli
tie, die een onderzoek instelde ten huize
van de vrouw in de Jordaan. Hier vond
men een ware opslagplaats van 'goederen
een Bjeenkorf in het klein, vertegen
woordigende een waarde van honderden
guldens. Het juiste bedrag is nog niet
te schatten.
D'e hoofddader is de echtgenoot van
de vrouw, die evenals zjn vrouw en hun
kind is opgesloten. Het echtpaar winkel
de bjna dagelijks in de zaak en het zette
het achterljke dochtertje aan winkelwaar
te stelen.
1 Sneeuw en koude in Noord-
Italië. In geheel Noord-Italië heeft het
rijkelijk gesneeuwd. Milaan vertoont een
echt winterschen aanblik. D'e sneeuw ligt
dik op straten en pleinen en het verkeer
ondervindt veel stagnatie. Ook uit an
dere steden van Noord-Italië wordt mel
ding gemaakt van sneeuwval. Bijzonder
schilderachtig is het wintergezicht dat
Venetië biedt, waar de gondels met be
sneeuwde huif door de kanalen der stad
varen.
Frankrijk drinkt op de ge
zondheid van H i 11 e r. De oorlog
heeft ons gedurende eenigen tijd de kof
fie ontnomen, zoo meldt Havas uit Pa-
rjs, doch hij heeft ons gelegenheid tot
revanche gegeven. De koffie, welke wj
thans zullen drinken, is op de Duitschers
buit gemaakt. 'Het Fransche Atlantische
eskader, dat zich meester heeft gemaakt
van 'de Santa Fé, welk schip de haken-
kruisivlag voerde, bracht 4000 ton boonen
mee naar Frankrijk, welke via de douane
en de koffiebranderijen over de weder-
verkoopers worden verdeeld. Het civiele
verbruik in Frankrjk bedraagt 140,000
Centenaars per maand. Dat beteekent, dat
geheel Frankrjk gedurende tien dagen
koffie op de gezondheid van Hitier zal
'drinken.
Vjf dooden bj ongeluk
nabj Malang. Auto door snel
trein gegrepen. Te Malang is een
personenauto door de gesloten spoorweg
afsluiting gereden en vermorzeld door
den sneltrein van Soerahaja. Van de vjf
inzittenden werden vier op slag gedood,
terwjl de vijfde tijdens- het overbrengen
naar het hospitaal overleed. De slacht
offers zjn mevrouw Bos te Kediri, haar
negenjarig dochtertje, het echtpaar Juch
en de inlandsche chauffeur. De oorzaak
van het ongeval zou vermoedeljk aan
roekeloosheid van den bestuurder te wij
ten zjn. (Aneta.)
20.000 Noorsche rugzakken
voor Finsche soldaten. In Noor-
wegen, waar de rugzak een even alge-
meen gebruikt voorwerp is als ten onzent
de fiets, heeft m'en ten behoeve van de
Finsche soldaten een inzameling van
rugzakken op touw gezet, die in enkele
dagen tijds een oogst van ongeveer twin
tigduizend stuks heeft opgeleverd. Dat
zeer velen een splinternieuwen rugzak
hebben geschonken, kan 'bijken uit de
verklaring van een der leiders 'van het
inzamelingscomité, dat men ook gaarne
oude, gebruikte rugzakken zal ontvangen,
indien die slechts heel en bruikbaar zjn.
De rugzakken worden door leden van de
Noorsche Lotta-organisatie gecontroleerd
en gesorteerd en voor verzending gereed
"omaakt. Vele goede gevers hebben het -
h:: «en ru zak allem velaten, maar
i' v\o t. truien, war: ie dassc: wanten
en sol ken, sigaretten en chocolade in ge- j
stipt en d;p 'nlnud \.ordt nu bj hot sor-
t( erer zoo elijk mogeljk verdeeld.
(N. R. C.)
MIDDELBURG. Ondertrouwd: H. Ha
melink 31 j. jm. en P. J. Bostelaar 30 j.
jd.A. Koppejan 25 j. jm. en J. P. Aar-
noutse 23 j. jd.C. H. van Herwijnen 23
j. jm. en A. E. R. Rouffaer 20 j. jd.J.
Jesaijes 35 j. jm. en E. de Roo 33 j. jd.
Bevallen: L. G. M. Mes geb. Lokven
d.; M. de Bree geb. Besuyen z.; L. Janse
geb. Adriaanse z.; J. Maljaars geb. de
Bree d.M. J. Schutte geb. Meyers d.;
M. v. d. Putte geb. Louwerse z.; E. L.
Wondergem geb. Ysebaart d.
Over de maand Dec,
ST. LAURENS. Bevallen: J. Ton, geb.
Poppe d.; M. S. Boogaard geb. Van de
Walle d.
Getrouwd: W. Besuyen 23 j. jm. en J.
Mesu 21 j. jd.
Overleden: J. Bouman wedn. van C.
Gernler 71 j.J. Olyslager 20 j. jm.
(M. C.)
Erwtensoep.
Ter meerdere bekendheid van de op de
volgende wyze hervormde soep, volgt hier
een recept; de hoeveelheid is voldoende
voor twee flinke eters, die er hun volle
dig middagmaal in wenschen te vinden
of wel voor vier personen, die na de
soep hun maaltyd nog met een tweede
gerecht completeeren.
IVï 1. water, 1 pond groene erwten,
1 pond aardappelen, 2 ons bladselderij, 2
ons prei, desgewenscht 1 ons knolselde
rij, 1. melk, 2 ons vet rookspek, wat
zout. Laat de gewasschen erwten een
nacht in het water weeken, kook ze den
volgenden dag met het spek in hetzelfde
water gaar (ongeveer lVa uur), giet
voorloopig het water af, neem het spek
uit de pan en stamp de erwten goed fijn.
Verdun de op deze wyze gevormde erw-
tenpurée geleidelijk met het afgegoten
kooknat, schenk er ook de melk in en
breng de soep opnieuw aan de kook.
Voeg er de in blokjes gesneden aardap
pelen bij, de fijngesnipperde prei, de
fijngesneden bladselderij, het stuk spek
en misschien de in blokjes verdeelde
knolselderij. Laat alles samen nog een
klein half uur koken, af en toe roe
rende.
Niet alleen de toevoeging van melk,
maar ook de korte kooktijd van de aard
appelen en de groente wijst op een toe
passing van de nieuwe voedingsleerin
zichten: immers, door een kooktijd van
niet langer dan Va uur blijft de vitamine-
waarde van groente en aardappelen on
aangetast.
Het afgieten van een gedeelte van het
kooknat' met de mogelijkheid, dat daar
door een stevige erwtenpurée wordt ge
vormd als uitgangspunt voor de verdere
bereiding, maakt, dat in zeer korten tyd
■(V* uur) de soep reeds een gelijkmatig
gebonden geheel vormt, een effect, dat
zonder deze herziening van de gebrui
kelijke bereidingswijze slechts na een
paar uur koken wordt bereikt.
Stamppot -restjes.
'tls op het oogenblik de tijd van den
stamppot. Omdat iedereen er van houdt,
is de huisvrouw geneigd om haar por
ties niet te karig uit te meten. Zij zorgt
ervoor, dat er „wat méér dan genoeg" is.
Met 't gevolg, dat er wel eens een
restje wordt overgehouden.
Is het een restje van behoorlijk for
maat, zoodat we het toereikend vinden
om aan ieder een „warm hapje" bij de
boterham te geven of er zelfs een kleine
portie vóórgerecht bij het middagmaal
van te maken, dan hebben we alleen
maar onze zorg te besteden aan het
doelmatig opwarmen. De smakelijkste
resultaten worden verkregen door eerst
in de pan een bodempje water of melk
te doen, dit aan de kook te brengen, er
een Maggi's Bouillonblokje in op te los
sen en er tenslotte de hoeveelheid koude
stamppot by te doen. In de goed slui
tende pan laten we dan op een zacht
vuur alles door en door heet worden, nu
en dan roerende om aanbranden te voor
komen. Het gerecht komt dan „smeuig"
en pittig op tafel.
Reikt ons overschotje niet zóó ver,
dat het alle dischgenooten aan een ge
bruikelijk portietje kan helpen, dan pas
sen we een andere methode toe en we
verwerken den stamppot tot eenige
bordjes soep.
We doen het restje in de pan, zetten
het op een zacht vuur en verdunnen het
geleidelijk en onder voortdurend roeren
met zooveel Maggi's Bouillon als noodig
is om de oorspronkelijke stevige mas
sa tot de normale soepdikte te brengen
(voor den bouillon rekenen we in dat
geval 2 Maggi's Bouillonblokjes per hal
ve Liter kokend water).
't Mag op het eerste gezicht wat
vreemd lyken, maar op deze manier kan
feitelijk elk stamppotrestje gemakkelijk
worden omgevormd tot eenige bordjes
of kopjes soep, die óf bij de lunch óf
by het middagmaal dankbaar aanvaard
zullen worden. Trouwens, van dergelijke
betrekkelijk kleine restjes stamppot is
nog wel een andere aanvulling van den
maaltyd vooral van de lunch te be
reiden, die ook altyd in den smaak valt.
We roosteren eenige sneden oud brood
(één per persoon) en terwijl die aan
weerskanten hun goudbruine kleur aan
nemen, warmen we in een klein pan
netje, waarin een bodempje melk aan de
kook is gebracht, ons restje voorzich
tig op en maken het op smaak af met
eenige druppels Maggi's Aroma. We be
strijken de geroosterde boterhammen
met wat boter en leggen er dan een laag
van den warmen stamppot op, bestrooid
met wat fijngesneden peterselie. Warm
voorgediend, is zoo'n origineel belegde
boterham een ware tractatie!
Tenslotte leent onze stamppotrest zich
nog tot het bereiden van smakelijke
schoteltjes, waarin eventueel ook het bij
den maaltyd overgebleven vleesch (klap
stuk, spek, worst) kan worden betrok
ken.
Wij beginnen dan met op den bodem
van een vuurvast schoteltje wat kouden
stamppot te leggen; daarop volgt een
laagje in plakjes verdeeld vleesch en zoo
vervolgens, tot de bovenste laag ge
vormd wordt door stamppot. Als we elk
laagje bevochtigen met wat melk, waar
door eenige druppels Maggi's Aroma
zijn besprenkeld, als we tot slot den bo
venkant met wat paneermeel bestrooien
en er eenige kleine klontjes boter op leg
gen, dan is ons schoteltje klaar om in
den oven te worden gezet en daar een
smakelijk knappend korstje te vormen.
Maandag 8 Januari 1940.
HILVERSUM I. 1875 en 414.4 M. Alg.
Progr., verz. door de AVRO.
8.00 Ber. ANP., Gram. 8.30 Orgelspel.
8.50 Gram. 10.00 Morgenw. 10.15 Gew.
muziek (gram.). 10.30 Voor de vrouw.
10.35 Gram. 11.00 Voor de vrouw. 11.10
Ensemble Jetty Cantor en gram. 12.45
Ber. ANP., gram. 1.00 Gram. 1.45 Het
Sylvestre-trio. 2.30 Omroeporkest en so
list. Om 3.15 Perskroniek. 4.30 Disco-
causerie. 5.30 Avro-Amusementsorkest
en solist. 6.15 De Twillight Serenaders.
7.00 Pianovoordracht. 7.35 Filmpraatje.
8.00 Ber. ANP., meded. 8.15 Concertge
bouworkest. 9.15 Radiotoneel. 10.00
Utrechtsch Stedelijk orkest en solisten
(opn.). 11.00 Ber. ANP. Hierna tot
12.00 AVRO-Dansorkest en gram.
HILVERSUM II. 301.5 M. NCRV-Uitz.
8.00 Ber. ANP. 8.05 Schriftl., meditatie.
8.20 Gram. 9.30—9.45 Gelukw. 10.30
Morgendienst. 11.00 Chr. lectuur. 11.30
Gram. 12.00 Ber. 12.15 Gram. 12.30 Ber.
ANP. 12.40 Orgelspel. 1.40 Gram. 2.00
Piano, viool en gram. 3.00 Causerie
„Wat de pot schaft". 3.30 Gram. 3.45
Bijbellezing. 4.45 Gram. 5.156.25 Voor
de kinderen. 6.30 Vragenuurtje. 7.00—
7.15 Ber. 7.45 Gram. 8.00 Ber. ANP.,
herh. SOS-Ber. 8.15 Chr. gem. zangver-
eeniging en gram. 9.00 Lezing „Het
Nederl. Bijbelgenootschap en de Mobili
satie". 9.30 Hollands instrumentaal
kwintet en gram. 10.00 Ber. ANP. ac
tueel halfuur. 10.30 Hollands instru
mentaal kwintet en gram. 11.10 Gram.
Ca. 11.50—12.00 Schriftl.
De burgemeester met zijn echtgenoote te midden van Raadsleden, familieleden en
genoodigden. Geheel links de heer en mevr. Zandee.