Mijnlmrdtjes
"n Akkertje
EERSTE BLAD.
Grieperig?
Onwezenlijk idealisme.
Coalitie-heimwee.
De Russen bereiden een nieuw offensief voor.
Salla door de Finnen bezet. Hulp voor Finiand.
De Hongaarsch-ltaliaansche besprekingen.
Nieuwe minister van oorlog in Engeland.
Twee millioen Russen gemobiliseerd
Csaky's bezoek aan Italië.
Distributie Bruine Boonen.
De Duitsche verliezen.
Nieuwe Minister van oorlog In
Engeland.
Belangrijkste Nieuws.
Nieuw Kabinet in België reeds
tot stand gekomen.
ZATERDAG 6 JAN. 1940
54c JAARGANG - No. 81
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrnnt 7 0, (locs
Postrekening 44455 Telefoon 2438
jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j,J. FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA Dagblad voor de Provincie Zeeland
Abonnementsprijs f2,00 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qocs en Vlissingcn f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advcrlcntil'fi 30 cent per regel
Ingezonden inededccllugcn OC cent per rsgs?
Kleine Advcrlenllün Dinsdag» en Vrijdags
10.75 bil vooruitbetaling
Advertcntiün onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Niet alleen de sociaal-democraten,
maar ook de vrijzinnig-democraten zijn
wat betreft de landsverdediging, tot an
dere gedachten gekomen.
Nog in 1936 stonden de vrjjzinnig-
democraten op het standpunt der eenzij
dige ontwapening. Zij konden slechts
meegaan met een militaire macht voor
de handhaving van binnenlandsche orde
en rust en voor medewerking aan de in
ternationale rechtshandhaving van den
Volkenbond.
Op de onlangs gehouden algemeene
vergadering is nu echter vastgesteld:
„Instandhouding van een gewapende
macht, welke zal moeten zyn gericht op
de handhaving van de onafhankelijkheid
van den Staat."
De eenzijdige ontwapening is dus offi
cieel prijs gegeven. Een onwezenlijk
idealisme heeft voor de realiteit moeten
wijken.
Op de vraag, hoe een dergelijk onwe
zenlijk idealisme door de vrijz.-democra-
ten kon worden gekoesterd, antwoordt
de „R ij k s e e n h e id", dat in vrijzin
nige kringen een sentimenteel „chris
tendom" en een sentimenteel „humanis
me" worden gecultiveerd.
Het „christendom" in die kringen
voorgestaan is geen Christendom daar
het zooals bij de eenzijdige ontwapening
met den zondigen aard van den mensch
geen rekening houdt en het „humanis
me" is in werkelijkheid geen humanisme
daar het niet met twee beenen op den
reëelen bodem staat, doch veeleer een
waanbeeld is.
De hier gemaakte opmerkingen ver
dienen naar het ons voorkomt volle aan
dacht, vooral thans, nu er een sterke
strooming is in ons land en daar buiten,
die van een christendom op eigen houtje
dat in werkelijkheid niet anders is dan
een soort humanisme, en van een huma
nisme dat geen wezenlijke humaniteit
kent, alle heil verwacht. Men verwacht
en wil bewerken, vrede en welvaart voor
alle menschen van goeden wille.
Het streven is sympathiek, maar het
moet op een ontzaglijke teleurstelling
uitloopen.
Immers, alles wordt hier verwacht
van den mensch, die van nature toch
zoo goed is en die alles kan wanneer hij
slechts wil.
Men moet zijn naaste liefhebben als
zichzelf en dan zal alles goed worden. De
vraag of men God moet liefhebben en
gehoorzamen boven alles, en Hem moet
eeren naar Zijn Woord en Gebod, kan
buiten beschouwing blijven. Dat moet
ieder voor zich maar uitmaken.
Zoo krijgt men een breede basis.
Zoo is samenwerking op groote schaal
mogelijk.
Zoo maakt de strijd der beginselen
plaats voor eendracht en vrede.
Zoo kan worden gewerkt aan een gebouw
der menscheid dat nooit meer door
oorlogsgeweld zal worden verwoest.
Het schijnt zoo mooi, maar het is al
les waan.
Want de breede basis zal blijken te
zijn een wankele basis. En het gebouw
waarvan men droomt zal blijken te zijn
een gebouw zonder fundament.
Op den bodem aller vragen, ook van
de vragen die thans de wereld beroeren,
ligt der wereld zondeschuld.
En er is maar één weg tot behoud: te
rug naar God en Zijn Woord. Erkenning
van de volle souvereiniteit van God en
van de heerschappij van Jezus Christus.
Dat geeft strijd en moeite en verdeeld
heid, dat opent ons oog voor de werke-
lykheid van de antithese, maar er is
geen andere weg.
Dit klinkt niet humanistisch. Maar
het is toch meer en beter humanisme,
dan door den mensch te voeden met.
waandenkbeelden en zjjn oogen te slui
ten voor de werkelijkheid.
Nog altijd blijft waar het Woord van
God en dit geldt voor heel het le
ven zoo zij niet spreken naar dit
Woord, het zal zjjn dat zij geen dageraad
zuilen hebben.
Deze titel is afkomstig van het hoofd
orgaan der S. D. A. P.
Dit blad begint zich een weinig onge
rust te maken over het optreden van vele
R. Katholieken.
Reeds vele jaren heeft men van de
daken verkondigd, dat de antithese dood
was en begraven en nogeens weer en tel
kens weer begraven en dat de coalitie
(waarmee de laatste jaren bedoeld werd
de samenwerking van de rechtsche par
tijen) nu voorgoed tot het verleden be
hoorde, doch men geloofde zichzelf niet.
Maar nu, sinds Juli 1939 heette de
coalitie morsdood. Nu was het voorgoed
gedaan. Afgeloopen.
Ja, maar nu blijkt telkens weer, dat de
leidende Roomschen den huidigen poli-
tieken toestand volstrekt niet als ideaal
beschouwen.
De heer Van Wijnbergen liet zijn waar
schuwende stem hooren, maar nu ja, die
behoort tot den verleden tijd.
Doch nu schreef Mr Verschuur, de
voorzitter van de R. K. Staatspartij':
„Helaas leed het besef van het paral-
lel-opmarscheeren, dat tusschen anti-re
volutionairen en ons heeft bestaan, jam
merlijk schade. Van tweeërlei zijde is
over deze verwijdering min of meer een
juichkreet opgeheven in onzen kring.
Zoowel het betoog, dat in de diepte
de verschillen tusschen Calvijn en Tho
mas bloot legt, als de leer, dat alles
wel met opportunistische overeenstem
ming over een uit te voeren program
voor elkaar komt, wijzen wij' af. Dat in
diepste wezen verschil bestaat, wij wis
ten het. Maar er blijft naar de zijde van
het maatschappelijke en staatkundige
voldoende eenstemigheid om tot een ge
zamenlijk optrekken tegen de goden van
den tijd te inspireeren."
En de Haagsche briefschrijver in „De
Tijd" liet zich ver van gunstig uit over
de houding van de S. D. A. P. fractie
bij de stemming over de motie-Wende-
laar inzake verbetering van de leerlin-
genschaal.
„Het Volk" is er van geschrokken.
„De hatelijke onzin" van den Haag-
schen briefschrijvr heet slechts gewichtig
als symptoom van wat bij vele ka
tholieken leeft.
En daarna volgt deze scherpe waar
schuwing „Al te duidelijk heimwee naar
de onproductieve rust van de coalitie-
dagen (hier was de schrijver blijkbaar
ingedutmoet de twijfel aan de ernstige
wil tot sociaal-economische vernieuwing
bij déze katholieken doen herleven".
jiSocialdemokraien" bericht uit Hèl-
S|nki, dat de Russen hun voorbereidingen
voer een nieuw offensief op de Kareli
sche landengte vrijwel hebben voltooid.
Voor de Finsche campagne heeft Moskou
ihans twee millioeni man gemobiliseerd.
Daarvan zijn op het oogenblik 800.000
man in actieven dienst op de verschil-
ende* fronten. De rest ontvangt in kam
pementen opleiding.
j„?e, Finsche legatie te Londen bevestigt,
troepen 15 tot 25 km. op
ssische gebied zijn doorgedrongen in
renting van Rapola. De woordvoer-
a v,an gezantschap voegde hier nog
j ,°e> Finn'en reeds verschei-
agen op Russisch gebied vechten.
trnpnü'eU^ ,Wort" Bemeld, dat de Finsche
ri'kcto",!0' ^en Salla, een der beiang-
land h^en9Lepu"t®n van midden-Fin-
a™' nebben bezet.
De verovering van Salla zou volgens
het Finsche opperbevel wel eens beslis
send kunnen zijn voor 'de verdere ont
wikkeling der krijgsverrichtingen in den
Salla-sector.
In het gebied van Petsamo vallen de
Finsche patrouilles voortdurend de Rus
sische troepen aan.
In het hooge Noorden leveren de Fin
sche vrouwen opmerkelijke staaltjes van
moed, tot in de vuurlinie werken zij in
de ambulances.
Op de landengte van Karelië schijnt
men ieder oogenblik de nieuwe aanvallen
van de Russen te kunnen verwachten.
Uit hetgeen Sovjet-Russiscvhe krijgsge
vangenen hebben medegedeeld, blijkt, dat
de Russen veel te lijden hebben door het
gebrek aan verbandmiddelen en medicij
nen.
Dikwijls worden alleen de
gewonde officieren geholpen,
en laat men de soldaten aan
hun lot over.
Bij Suomussalmi zijn de Sovjet-Russen
zoo overhaast teruggetrokken, dat zij in
een school al hun gewonden en materiaal
adhter hebben gelaten. De correspondent
van het Finsche blad „Ussi Suomi" be
richt, dat buiten de school een aantal
ontkleede lijken lag opgeslapeld.
De smerigheid van het nood
hospitaal was onbeschrijfe-
1 ij ik, de gewonden lagen temid
den van het vuil.
EEN RUSSISCHE SIEGFRIEDLINIE
Er was gister weer hevig artillerie
vuur der Russen op sommige punten van
het zestig mijl breede Karelische front.
Er zijn sedert 'het begin van den slag
slechts enkele korte perioden geweest,
waarin niet op een of ander punt van de
Karelische landengte de Russische ka
nonnen bulderden. Zelfs wanneer bet
Finsche legerbericht vermeldt: „Tamelijk
rustig aan het front", dan nog vuren de
Russen soms meer dan 500 granaten af
gedurende een enkelen dag langs een
front van slechts enkele mijlen breedte.
Een dergelijke aanwending van grana
ten, om nog te zwijgen van de kosten
voor voedsel voor eenige honderd-duizen
den manschappen en tienduizenden paar
den, benevens benzine voor de tanks,
vergt zeer veel aan transportkosten van
de Russen.
Waarnemers aan het Karelische front
berichten, dat de Russische strijdkrach
ten op verschillende punten begonnen zijn
een soort „Siegfriedlinie" te maken te
genover de Mannerheim-defensie-linie.
Dit zou kunnen beteekenen, dat de be
velhebbers van 'het roode leger besloten
hebben,, zich hier te verschansen, daar
de aanval gefaald 'heeft, of deze linie als
uitgangspunt te maken voor een nieuwen
onmiddellijken of toekomstigen aanval.
Een toekomstige aanval, namelijk in
het voorjaar, is aannemelijker, daar de
weersomstandigheden dan niet zoo ten
voordeele van de Finnen zullen 'zijn.
Dit klopt echter weer niet met de
mededeeling van enkele dagen geleden,
dat de Russen er alles op zetten de Fin
nen onder de 'knie te 'krijgen, vóór deze
hulp hebben ontvangen.
Tegen alle wintersche kwalen
Twee stuks 10 ct. - Twaalf stuks 50 et.
HET FINSCHE BOMBARDEMENT
VAN OESEL TEGENGESPROKEN
Van bevoegde Estische zijde wordt ca
tegorisch het bericht tegengesproken,
aldus het D.N.B., dat Finsche bommen
werpers het Estlandsche eiland Oesel
zouden hebben aangevallen en daarbij
branden en andere schaden zouden heb
ben veroorzaakt. Men verklaart te Tal
linn, dat geenerlei Finsche bomaanval
len op het eiland Oesel geschied zijn en
dat het desbetreffende bericht uit de
lucht is gegrepen.
VLIEGTUIGEN, GELD EN VRIJWIL
LIGERS VOOR FINLAND.
„Wallstreet Journal" te New York
meldt, dat volgens „betrouwbare inlich
tingen Engeland er in heeft toege
stemd, Finland een aantal Hurricane-ge-
vechtstoestellen te leveren en dat bijge
volg de Finsche aankoopmissie in de
Vereen. Staten haar streven heeft opge
geven om meer militaire toestellen in de
Vereenigde Staten te koopen.
Herbert Hoover, oud-president van de
Vereenigde Staten, voorzitter van het
Comité tot steun aan Finland, zal, in sa
menwerking met de daarvoor in aan
merking komende instanties, een aantal
sportgebeurtenissen organiseeren, waar
van de baten in het fonds voor Finland
komen.
Hoover heeft voor de vierde maal
honderdduizend dollar naar Finland
overgemaakt.
Van gezaghebbende zijde te Londen
wordt medegedeeld, dat een deel van de
kleeding en uitrusting, welke aanvanke
lijk bestemd waren voor het Britsche le
ger, naar Finland zullen worden gezon
den.
Uit Oslo is de eerste groep Noorsche
vrijwilligers naar Finland vertrokken.
DE BESPREKINGEN TE VENETIE.
De Italiaansche minister Ciano is van
Rome naar Venetië vertrokken, teneinde
den Hongaarschen minister Csaky te
begroeten.
Over het bezoek van Csaky aan Italië
dat eerst naief een doodgewone vacantie
werd genoemd, schrift de Tribuna: Het
ligt voor de hand, dat, nu de oorlog een
zóó ingewikkelden toestand in het leven
heeft geroepen en Hongarije in contact
heeft gebracht met nieuwe grenzen, de
overeenstemming tusschen Hongarije en
EEN HALF POND PER MAAND
Het ligt in het voornemen der regee
ring per 18 Jan. a.s. de distributie van
bruine boonen, witte boonen en capucij-
ners te doen ingaan. De hoeveelheid,
waarover men te beschikken zal krijgen,
zal waarschijnlijk niet groot zijn, n.l. een
half pond per maand; en dan niet een
half pond van elke soort, maar naar
verkiezing uit één van de drie soorten.
Te voren zal een begin gemaakt wor
den met de voorbereiding eener regeling
voor zieken en zwakken, die meer dan
gezonden op boonen als voedsel aange
wezen zijn. Bijzonderheden over deze re
geling en over de algemeene distributie
van boonen zullen later volgen.
Zooals men weet, heeft de Minister
van Economische Zaken eenige dagen ge
leden uiteen gezet, waaraan het is toe
te schrijven, dat men de bruine booner.,
daarom gaat het in hoofdzaak, niet eer
der op tafel heeft gekregen.
Het is met de bruine boonen inderdaad
een lijdensgeschiedenis geweest, en te
oordeelen naar de kleine hoeveelheden,
welke thans gedistribueerd zullen wor
den, is het Jijden voor de liefhebbers nog
niet ten einde.
Italië, die zoo doeltreffend gewerkt heeft
voor de localiseering van het conflict,
versterkt wordt met 't oog op de eischen
der onmiddellijke toekomst.
De besprekingen tusschen graaf Ciano
en den Hongaarschen gast zullen van
groot belang zijn.
In wei-ingelichte kringen wijst men er
op, dat vóór Csaky's vertrek naar Italië
te Boedapest een ministerraad gehouden
is. Alle actueele problemen zijn er be
sproken.
De pers maakt melding van een be
richt uit Duitsche bron, volgens hetwelk
ook Mussolini Csaky zal ontvangen en
wel op Maandag a.s.
Verschillende Hongaarsche bladen
gaan zoo ver te schrijven, dat de ver
houding met Roemenië nog even slecht
is en dat de schuld daarvan ligt bij de
Roemenen, die niet geneigd zijn, Honga
rije op het punt der sterke Hongaarsche
minderheden in Zevenburgen tegemoet te
komen. Volgens de bedoelde bladen zou
nu een Italiaansch initiatief te verwach
ten zijn om tot een grenswijziging tus
schen Hongarij en Roemenië, een herzie
ning dus van het verdrag van Trianon,
te komen.
Het is te verwachten, dat Italië zijn
diplomatieken invloed zal oefenen op
Roemenië, teneinde dit land tot grootere
inschikkelijkheid te bewegen.Doch ander
zijds zal Rome er niet licht toe overgaan,
Roemenië te d w i n g e n tot herziening
van zijn standpunt, daar elke verzwak
king van Roemenië op dit oogenblik al
leen maar den Sovjets ten goede zou ko
men.
De verliezen, die tot dusver door
Duitschland in den oorlog tegen de geal
lieerden geleden zijn, zijn nooit officieel
bekend gemaakt.
Slechts over de eerste periode tot 17
Oct. werden door de legerleiding indertijd
de cijfers gepubliceerd. Toen waren in
totaal 196 personen gedood, 356 gewond
en 114 vermist.
De eenige verliezen ter zee, die offi
cieel zijn toegegeven, zijn de „Graf
Spee", drie onderzeeërs, die volgens de
communiqué's als verloren moeten wor
den beschouwd, daar zij veel te laat wa
ren en twee onderzeeërs, die onlangs tot
zinken zijn gebracht. Bovendien is nog
een kustboot op een mijn geloopen.
De andere verliezen, die volgens de
geallieerden aan de Duitsche zeemacht
zijn toegebracht, werden of ontkend of
volkomen genegeerd.
Volgens de Duitsche legerleiding gin
gen in den geheelen oorlog nog slechts
29 Duitsche vliegtuigen verloren, waar
onder 3 tijdens de Poolsche campagne.
Volgens neutrale waarnemers echter
hebben de Duitschers alleen in Polen
veel grooter verliezen geleden.
Volkomen onverwacht voor het groo
te publiek zijn er eenige ingrijpende wij
zigingen gekomen in het Britsche ka
binet.
De minister van Oorlog, Hore Beiisha,
is afgetreden en wordt opgevolgd door
den minister van Handel, Oliver Stan
ley, die op zijn beurt vervangen wordt
door Sir Andrew Rae Duncan, een be
kend industrieel.
Voorts is de minister van Voorlich
ting, Lord MacMillan, die allesbehalve
populair was, heengegaan, en opgevolgd
Binnenland.
Dr H. Colijn naar Rome.
Distributie van bruine boonen.
Voorloopig geen distributie van benzine.
Buitenland.
Salla door de Finnen bezet.
De Russen bereiden nieuw offensief
voor.
Belangrijke Italiaansch-Hongaarsche be
sprekingen.
Nieuwe Minister van Oorlog in Enge
land.
Het nieuwe Belgische kabinet.
door Sir John Reith, den vroegeren lei
der der B.B.C.
Uit een briefwisseling tusschen Cham
berlain en Hore Beiisha blijkt, dat het de
bedoeling van den premier was, bij een
beperkte reorganisatie van het kabinet
Beiisha en Stanley van departement te
laten ruilen, zoodat Beiisha minister van
Handel zou worden. Deze portefeuille
heeft hij echter geweigerd.
Zooals uit de briefwisseling verder
valt af te leiden, zijn er tusschen den mi
nister en den premier geen politieke
meeningsverschillen geweest, zoodat
wordt vermoed, dat de minister en de le
gerleiders het niet volkomen met elkaar
eens waren.
Hore Belisha's energieke methoden en
hervormingen aan het ministerie van
Oorlog, aldus de Telegraaf, hadden hem
reeds lang voor het uitbreken van den
oorlog in conflict gebracht met de con
servatieve legerleiders, die hem nooit
hadden vergeven, dat hij de oude gene
raals vervangen had door jonge officie
ren, zonder op de ranglijst te letten.
DUIKBOOT VALT ZWEEDSCH KUST
VAARTUIG AAN.
Het Zweedsche kustvaartuig „Fenris",
groot 484 ton, is aangevallen door een
onbekende duikboot in het smalste ge
deelte van de Botnische Golf. Het vaar
tuig vloog in brand. De bemanning is
gered.
DE VERLIEZEN VAN DE ZWEED
SCHE KOOPVAARDIJVLOOT.
In de eerste vier maanden van den
oorlog heeft Zweden 21 koopvaardij
schepen, met een gezamenlijken inhoud
van 27.000 ton, verloren. Hierbij kwa
men 70 menschen om het leven.
In December werden de grootste ver
liezen genoteerd, n.l. 11 schepen. Boven
dien werden twee schepen door het
Duitsche Prijzenhof in beslag genomen.
Deze verliezen worden echter meer dan
gecompenseerd door nieuw gebouwde
schepen.
SCHENDING BELGISCHE NEUTRA-
LITET DOOR DUITSCHE
VLIEGTUIGEN.
De Belgische ambassadeur te Berlijn
heeft opdracht gekregen bij de Duitsche
regeering krachtig te protesteeren tegen
het feit, dat gisteren Duitsche vliegtui
gen boven Belgisch grondgebied hebben
gevlogen.
Pierlot is er reeds in geslaagd een
nieuwe drie partijen-regeeiing te vor
men. Het kabinet is als volgt samenge
steld
Pierlot (Katholiek)minister-presi
dent en minister zonder portefeuille;
Sap (katholiek)economische zaken
en bevoorrading
Delfosse (katholiek): verkeerswezen;
De Vleeschauwer (katholiek)kolo
niën;
d'Aspremont-Lynden (katholiek)
landbouw;
Spaak (socialist)buitenlandsche za
ken;
Soudan (socialist)openbaar onder
wijs;
Balthazar (socialist)arbeid en werk
verschaffing;
Matagne (socialist)openbare wer
ken;
Janson (liberaal): justitie;
Jaspar (liberaal)volksgezondheid
Van der Poorten (liberaal)binnen
landsche zaken;
Gutt (niet-parlementair)financiën;
Generaal Denis (niet-parlementair)
landsverdediging
De volgende ministers van de vorige
regeering maken geen deel meer uit van
