Wanordelijke terugtocht der Russen in het Noorden.
Bij Be wisseling der jaren
1939-1940.
BON 11 voor SUIKER.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
jramma.
Slapend wordt Uw huid zacht en mooi
Belangrijkste Nieuws.
s.
öai5a?^i!
ZATERDAG 30 DEC. 1939
54e JAARGANG - No. 76
Waaraan de Finnen behoefte hebben - Mussolini
niet naar den Paus? - Het aangevallen Britsche
slagschip is veilig.
Tekort aan levensmiddelen bij de
roode troepen.
Behoefte aan materiaal.
Mussolini niet naar den Paus?
r bevonden de bei-
soot op weg naar
r de verschansing
Medereiziger staan,
iep over zyn oogen
'.ees bekend voor,
waarvan.
impagnezoet 26,
Soete Bellefleur 2—
1 45.50, Kroet- en
:es per 100 kg.
leman extra 1012
7—7.30, id. C 5.50|
-omtesse de Paris g
6.50, Pondsperen
46, Wintersuike-
Valperen 12, al-
11 Dec.
75 en 414,4 M. 8.30
12.15 KRO. 5.00
CRO.
ing. 8.45 Morgenw.
10.00 Gew. muziek
Herv. Kerkdienst.
(gram.). 12.15
opmaken". 12.35
NP. 1.00 Letterk.
tarstoespraak door
Tjarda van Star-
:r, Gouverneur-Ge-
1.35 Gram. 2.00
S.00 Gev. concert.
4.55 Gram. 5.00
5.20 Geref. Kerkd.
;ram.). 7.30 Jaar-
la's. 7.45 Ber. 7.50
"JP., meded. 8.15
rogr. 10.30 Ber.
.00—12.30 Nieuw-
M. 8.55 VARA.
VRO. 5.00 VPRO.
6PRO. 9.00—12.00
9.05 Tuinbouw-
40 Causerie „Van
9.59 Ber. 10.00
stand zyn". 10.30
00 Cyclus „Onze
ram. 12.45 Ber.
tO-Aeolian-orkest.
im. 1.40 Causerie.
2.30 AVRO-octet
10 Omroeporkest.
Gesprekken met
de kinderen. 6.00
6.30 Kerkdienst.
^.NP. 9.10 AVRO-
0 Toespraak. 9.45
meel. 11.00 Ber.
udejaars-redevoe-
van N. O.-L, Z.E.
ran Starkenborgh
Oudejaarsavond-
E. Visser, presi-
Raad der Neder-
toor met orgelbe-
fuurslag van den
t; Wenschen van
00 Nieuwjaars-
snschen van sche-
EERBER1CHT.
de kuststrook:
vriespunt, be-
bewolkt, eenige
krachtige Zui-
kind.
matige tot lich-
kken, geen neer-
rakke tot matige
richting.
iddag 3 u.:
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrnat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J.FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
AbonnementaprIJs 12.00 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur HoofdredacteurR. ZUIDEMA
AdvertcntlCn 30 cent per regel
Ingezeilde:: medcdccllngc:: 60 sent per regc'
Kleine AdvertcntlCn Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bil vooruitbetaling
Advertenticn onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ag 3 u.770.
fietsers-
Wy geven ons opnieuw
Weer over aan Gods zorgen.
Wolken en donkerheid.
Wanneer we terugzien op het jaar dat
voorbyging en wanneer we vandaag de
dag om ons heen zien, dan is er overal
wolken en donkerheid.
Ongetwyfeld, het licht ontbrak ook
in 1939 niet geheel, er waren tyden en
oogenblikken, dat de wolken schenen te
breken en dat aan de donkerheid een
einde scheen te zullen komen, maar dan
pakten zich weer de wolken samen en
was er weer de tastbare duisternis.
In ons vorig jaaroverzicht hebben wy
het jaar 1939 aangeduid als een tydperk
van voortdurende spanning.
Sinds is er weer een jaar verloopen.
Maar de spanning is gebleven eii zoo
mogelijk zelfs toegenomen. Alleen met
dit verschil, dat nu soms de spanning
te groot bleek en dat hevige uitbarstin
gen niet uitbleven.
De oorlog tusschen China en Ja
pan duurt nog onverminderd voort. Nu
reeds meer dan twee jaar spant Japan
al zijn krachten in om China aan zijn
wil te onderwerpen, maar tot nu toe met
geen ander resultaat dan dooden en ge
wonden en ellende van velerlei aard.
In Spanje kwam eindelijk aan den
burgeroorlog die sinds Juli 1936 woedde
een einde, door de overwinning van
Franco. De meermalen uitgesproken
vrees, dat Franco, als de oorlog eenmaal
ten einde was, niets anders zou blijken
te zijn dan de gehoorzame dienaar van
een of meer grootmachten, is niet juist
gebleken. Franco gaat zijn eigen weg en
verlangt niets anders dan dat Spanje
zijn eigen zaken kan regelen.
Is zoo dit Spaansche oorlogswee voor
bijgegaan, andere weeën en van veel ern
stiger aard zijn er voor in de plaats ge
komen.
Bij de vorige jaarwisseling leefden
wij nog onder den indruk van het ge
beurde te München, toen dank zij het
optreden van Mussolini en Chamberlain,
de vrede bewaard bleef.
Er waren aanvankelijk gunstige voor
uitzichten.
Britsche en Duitsche afgevaardigden
waren in het begin van dit jaar te Ber
lijn bijeengekomen om te onderhandelen
over een vlootovereenkomst. En officieel
werd gepubliceerd, dat de besprekingen
in zéér vriendschappelijken geest wer
den gevoerd.
Dat gaf hoop voor de toekomst, voor
al ook gezien de pertinente uitspraken
en toezeggingen van Hitier. De hoop be
gon te leven, dat de zwaarste onweers
buien waren afgetrokken.
Al spoedig bleek echter dat deze ver-
Wachtingen niet gewettigd waren.
Het bleef rommelen in Europa.
Telkens weer pakten zich donkere
wolken samen.
Op 15 Maart verraste Hitier de we
reld met de mededeeling dat T s j e c h o-
b low a k ij e onder de bescherming van
flet Duitsche rijk was geplaatst, dat het
nad opgehouden zelfstandig te bestaan.
eraan werd echter toegevoegd, dat dit
optreden gewettigd was, door de behoef-
e om een einde te maken aan de voort-
urende bedreiging van den vrede.
Dit optreden bracht een groot deel
an de wereld in onrust. In tal van lan-
°?k *n ons land, werd de grens-
si j ng in or<*e gemaakt en werd
van de troepen opgeroepen ten-
cle op alles voorbereid te zijn.
e Duitsche regeering trachtte echter
gemoederen te kalmeeren, door de
thLlnei^e me<3edeeling, dat zij nu, al-
hns Sr,?uroPa geen wenschen meer
aaa Dmtschland was, wat Europa be-
vpfd' verza(*igd. Men behoefde zich voor
ere agressie niet bezorgd te maken,
an wel was er nog altijd de Pool-
afm kwestie, maar ook wat dit
<w5 was er Seen reden voor bijzon-
hand^°rg' a Februari had Polen een
en on T\Ara? met Husland gesloten
verhol pril sloot het een definitief
on 17 ^Tn}et.Engeland. Bovendien had
linie ei,memand minder dan Musso-
ken Jrzekard' dat er geen vraagstuk-
vaardigg™ 6en 00r^°S zouden recht-
'tJan Was dus alle reden tot een, zy
Aangematigd optimisme.
verstnn-ï^6 stemming werd eenigszins
rd, door het optreden van Italië
tegenover Albanië, welk land in den
nacht van 6 op 7 April door Italiaan-
sche troepen werd bezet en zonder te
genstand van beteekenis werd veroverd
maar van eenige complicatie was daarby
geen spoor.
Opnieuw echter begonnen zich don
kere wolken boven Europa samen te
pakken. Het werd steeds duideiyker dat
Duitschland niet zou rusten voor het
een gedeelte van Polen onder zyn heer-
schappy had gebracht.
Het eind van het lied was, dat de
Duitsche troepen in den nacht van 31
Augustus bevel kregen Polen binnen te
rukken en al spoedig stond het vast, dat
het Poolsche leger voor de geweldige
overmacht zou moeten wyken.
Intusschen was ook Rusland op
den voorgrond gekomen. Toen de lang
durige onderhandelingen met Engeland
en Frankryk vastliepen omdat deze lan
den niet bereid waren Rusland in het
Oosten van Europa de vrye hand te la
ten, zocht Sovjet-Rusland toenadering
met Duitschland.
De onderhandelingen tusschen Hitier
en Stalin hadden een vlot verloop.
De vroegere doodsvijanden vonden
elkaar, met het gevolg, dat Polen, nu
van twee zyden besprongen, vernietigd
werd. Met de vrijheid en de zelfstandig
heid van Polen was het gedaan en de
buit werd tusschen Duitschland en Rus
land verdeeld.
Zooals te voorzien was, bleven com
plicaties niet uit.
Meermalen hadden Engeland en
Frankrijk uitgesproken, dat ten koste
van alles, aan de voortdurende bedrei
ging van den vrede door Duitschland,
aan de permanente en verlammende on
rust in Europa een einde behoorde te
komen.
Het gevolg van den Duitschen inval
in Polen was dan ook, dat Engeland
overeenkomstig zijn accoord met Polen
en Frankrijk, aan Duitschland den
oorlog verklaarden.
Donkere dagen waren het, die eerste
weken in September, toen de zware oor
logsdreiging boven Europa hing.
En sinds dien tijd woedt nu opnieuw
de oorlog.
Te land houden de wederzijdsche
machten elkaar vrijwel in evenwicht en
is het aantal dooden en gewonden be
trekkelijk gering, maar ter zee worden
over en weer zware verliezen geleden.
Een groot aantal schepen is reeds ver
gaan en duizenden manschappen hebben
den dood gevonden. En alles wijst er op,
dat dit nog slechts de eerstelingen zijn
van den gruwelijken oorlogs-oogst.
Maar daar bleef het niet bij.
De Russische beer, 'door Duitschland
op Europa losgelaten, maakte van zijn
nieuwe positie een dankbaar gebruik.
Estland en Letland moesten zich buigen
onder het roode juk, en toen Finland
niet bereid bleek zonder meer aan de
Russische eischen tegemoet te komen,
werd eenvoudig gepoogd met geweld te
nemen wat men niet goedschiks kon
krijgen.
Vermoedelijk heeft Rusland gedacht
aan een herhaling van den aanval op
Polen, zoodat er zelfs op gerekend werd,
dat de veldtocht op 23 Dec., den ver
jaardag van Stalin, geëindigd zou zijn.
Zóó gemakkelyk ging het evenwel niet.
De Finnen verdedigen zich met ongeken
de dapperheid en op 23 Dec. was geen
ander resultaat bereikt dan dat duizen
den Russische soldaten waren gedood en
een ontzaglijke voorraad oorlogsmate
riaal in handen der Finnen was geval
len. En nog altyd duurt de overigens al
te ongelijke strijd voort.
Wat van dit alles het einde zal zijn
valt niet te voorspellen.
Daarvoor zyn er teveel onzekere fac
toren.
De vraag is b.v. of Duitschland on
danks de ontzaglijke oorlogsvoorberei
dingen en zyn groote macht aan men-
schen en materiaal, op den langen duur
in staat zal zijn, de vyanden te weer
staan. De vraag is, wat Italië zal doen,
vooral in verband met de nauwe vriend
schap tusschen Duitschland en Rusland.
Dan zyn er nog de voortdurende po
gingen om tot een vredelievende oplos
sing van het conflict te komen.
Koningin Wilhelmina en
Koning Leopold hebben reeds
geruimen tijd geleden hun goed diensten
aangeboden en ook de Paus, die thans
nauwe betrekkingen onderhoudt met de
Italiaansche regeering, is tot bemidde
ling bereid.
Op het oogenblik is de tyd daarvoor
echter nog niet rijp.
En zoo gaan we het nieuwe jaar in te
midden van het oorlogsrumoer, terwijl
er aan alle kanten is wolken en donker
heid.
Dit geldt niet alleen van de oorlog
voerende landen.
Ook in ons land ondervin
den we de gevolgen van den oorlog.
Reeds in April werd een deel van le
ger en vloot onder de wapenen geroepen
en eind Augustus volgde de volledige
mobilisatie van leger en vloot. Welk een
donkerheid daardoor in vele gezinnen
en zaken, ook al is er daarnaast de blyd-
schap dat we ons tot nu toe tot maat
regelen van voorzorg kunnen beperken.
Ook op politiek gebied was
het niet altyd even rustig. Eerst was er
de z a a k - O s s die onnoodig veel stof
deed opjagen, en daarna volgde eerst het
aftreden van Minister De Wil
de en tenslotte het heengaan van het
geheele Kabinet.
Het werd opgevolgd door het v y f d e
Kabinet-Coiyn, dat evenwel
door de Tweede Kamer werd afgemaakt
een ernstige misgreep
noemde Mr de Geer deze houding voor
het een kans had gehad zyn optreden
door zy'n arbeid te rechtvaardigen.
Op 10 Augustus werd het opgevolgd
door het Kabinet-De Geer, een
extra-parlementair noodkabinet, met
voor het eerst een tweetal sociaal-demo
cratische ministers.
Er waren ook over ons land wolken.
Er was donkerheid.
Maar welk een blijdschap was er,
toen ons opnieuw een Prinsesje
werd geboren. En was het niet alsof het
donker opklaarde, telkens weer, als de
nauwe band tusschen Vorstenhuis en
volk gezien werd, als het duidelijk werd
hoe dicht ons Vorstenhuis staat by het
volk en hoe innig en sterk nog altyd
Oranje en Nederland verbonden zyn?
En nu
Het oude jaar gaat heen.
Het nieuwe jaar kondigt zich aan.
Wat dit jaar, hetwelk onder zoo som
bere omstandigheden geboren wordt, zal
brengen, is ons niet onthuld.
Zal het oorlog zyn of vrede?
Welvaart of achteruitgang?
wy weten het niet.
Toch staan we niet met leege handen.
Het Kerstfeest heeft er ons aan her
innerd, dat niet het noodlot deze wereld
regeert; het heeft ons gepredikt, dat de
Vredevorst gekomen Is en dat er vrede
zal zyn voor de menschen des welbeha-
gens, waar de Heere ontvangt de eere
Zyns Naams.
Alleen in terugkeer tot God ligt de
vrede voor de wereld.
Ook in 1940.
Daarom:
Komt Christ'nen, doen wij allen
der eng'len loflied schallen:
Eere zij God!
indien U 's avonds Uw huid voedt met de huidzuiverende en huidverfraaiende
Purol. Doos 30 ct.
Naar te Helsinki verluidt, trekken de
Russen zich in wanorde terug uit het
gebied van Hoyenjaervi in het hooge
Noorden, hoofdzakelijk in verband met
het tekort aan levensmiddelen, waarbij
nog komt de felle koude.
Ook gisteren was de Russische lucht
macht weer actief. Er werden bommen
geworpen op het spoorwegknooppunt Ka-
ris, doch de aangerichte schade is ge
ring.
Het feit, dat Helsinki de laatste dagen
niet het doelwit is geweest van een wel
overwogen aanval uit de lucht, doet de
meening postvatten, dat de Russen wel
licht niet voornemens zijn, de stad te
verwoesten, uit vrees voor repressaille-
maatregelen tegen Leningrad, dat, naar
men zegt, vrijwel niet tegen luchtaan
vallen is verdedigd.
Op de landengte van Karelië wordt de
strijd voortgezet. Vermoedelyk zal de
druk van de Russen in de komende da
gen nog toenemen by het Suvantomeer.
Blijkbaar verwachten de Russen door
massa-aanvallen de Finnen uit te putten.
De correspondent van het blad „Hel-
singin Sanomat" bericht, dat de Russen
in het hooge Noorden hun positie ver
sterken. Indien de Finnen hier over een
grooter aantal beschikten, zouden zy
hier den toevoer onmogelyk kunnen ma
ken.
Van het Noordelyk front wordt gemeld
dat Russische vliegtuigen per vergis
sing bommen op een Russische colonne
hebben laten vallen en deze ook met mi-
trailleurvuur bestookt hebben.
In den Salla-sector heerscht groote
activiteit van de artillerie.
Er zyn berichten, dat er
onlusten onder de Russi
sche troep en in dit gebied
zouden zyn uitgebroken.
Van achter het front van
daan heeft men talryke
geweerschoten gehoord.
Volgens Finsche mededeelingen uit
goede bron zijn sedert het begin van den
oorlog 25.000 Russen gesneuveld en 5000
gevangen genomen. Verder zijn volgens
deze mededeelingen 270 Russische tanks
vernield en 125 vliegtuigen neergescho
ten.
Aan het Karelische front hebben de
Russen 150.000 man aan versterkingen
gekregen. Nog meer troepen zullen vol
gen. 't Zullen ten deele Siberische divisies
zyn uit den Kaukasus, allen uitsteken
de skiloopers. Het betreft hier vermoe
delijk de befaamde Siberische stoottroe
pen, die in den RussischJapanschen
oorlog en ook in den wereldoorlog ge
bruikt zyn en van wie men zegt, dat het
de beste soldaten van Rusland zijn.
Een verklaring voor het feit, dat men
deze troepen niet eerder in den strijd
heeft geworpen moet hierin gezocht
worden, dat de Sovjet-leiders de kracht
van de Finsche verdediging onderschat
hebben.
Verder wordt medegedeeld, dat ook
Kozakken aan het Karelische front zijn
aangekomen en dat de Sovjets, in ver
band met de weersomstandigheden, hun
tankafdeelingen hebben teruggetrok
ken.
Een groot aantal vliegtuigen moet
thans op de vliegvelden van Leningrad
verzameld zijn.
Met volle kracht wordt gewerkt aan
het versterken van de Oostzeehavens
met luchtafweergeschut.
In Lapland is de koude ontzettend, op
vele plaatsen zelfs 48 graden onder nul
en bij deze temperatuur is een Russische
aanval onmogelijk.
De strijd om het Finsche Verdun is
nu de vierde week ingegaan en nog
staan de dappere verdedigers onversla
gen en ongeschokt, voor de massa-over
macht der rooden.
Wel wordt gemeld, dat weer een con
tingent, meer dan 270.000 man, uit Rus
land naar Finland zal worden gediri
geerd, troepen, die behooren tot het bes
te deel van het Russische leger.
Maar de Russische invasie in Fin
land is tot nu toe doodgeloopen, terwijl
de leiders van het roode leger blijkens
hun voorbereidende maatregelen dach
ten, hun doel na een korten bliksem-oor-
log te bereiken.
Ondanks de enorme hoeveelheden ver
bruikt materiaal en hun duizenden doo
den en gewonden zyn de Russen er niet
in geslaagd, in deze drie weken behoor-
lyke vorderingen te maken, noch eenig
vitaal punt te veroveren. De Manner-
heimlinie is niet bezweken, ze is zelfs
niet ernstig bedreigd.
Finsche kringen te Londen wijzen er
op, dat Finlands strijdkrachten, die nu
door vrijwilligers uit andere Scandina
vische landen versterkt zyn, voldoende
blyken te zyn, maar de situatie
is, wat hét oorlogsmate
riaal betreft, zeer ernstig.
Indien de Russen al hun reserves te
gen de Mannerheimlinie doen optornen
en ten Noorden van het Ladogameer,
dan valt het te bezien, of de Finsche wa
penen en munitie voldoende zijn om
weerstand te bieden.
De Russen gebruiken zware artillerie
tegen Viborg en schieten op een afstand
van 40 K.M. Het ontbreekt den Finnen
aan materiaal om hiertegen iets te doen.
De Finnen gebruiken thans groote hoe-
Binnenland.
Zal Nederland Finland helpen?
Suiker op bon 11.
De clearing met Duitschland.
Buitenland.
Wanordeiyke terugtocht der Russen in
het Noorden.
De Finnen hebben materieel noodig.
Mussolini niet naar den Paus?
Het aangevallen Britsche slagschip.
De aardbevingsramp in Turkye.
Gedurende het tydvak van Zaterdag
30 December 1939 tot en met Vrydag 19
Januari 1940 geeft de met „11" genum
merde bon der ryksdistributiekaart
recht op het koopen van een kilogram
suiker.
veelheden oorlogsmateriaal, dat zy op
de Russen veroverd hebben.
Het verluidt, dat een Zweedsche divi
sie spoedig aan den strijd zal deelnemen.
Deze soldaten zijn allen uitstekende ski
loopers en de bekendste Zweedsche
sportlui zouden zich onder hen bevinden.
Binnenkort zal de tweede groote
Zweedsche ambulance naar Noord-Fin-
land vertrekken.
Verder zullen binnenkort een honderd
tal Zweedsche medici en evenveel ver
pleegsters alsmede enkele tandartsen en
dierenartsen naar Finland vertrekken
om dienst te nemen in den Finschen me-
dischen dienst.
De Finsche legatie heeft verklaard,
dat Finland tracht, om Amerikaansclie
snelle marine-motoren te koopen, tenein
de de Mosquito-vloot, die Finland heeft,
uit te breiden en daarmede de Russische
operaties dicht bij de Finsche kust te be
strijden.
Officieel wordt tegengesproken, dat
Mussolini in de onmiddellijke toekomst
bij den Paus op audiëntie zal gaan.
Men lette in deze tegenspraak op „in
de onmiddellijke toekomst"!
In doorgaans wel ingelichte kringen
blijft men er bij, dat Mussolini een be
zoek aan den Paus zal brengen, zij het
dan ook niet op 4 Januari a.s., zooals
later.
Reuter seint: „In hooge offi
cie e 1 e Italiaansche krin
gen verklaart men, dat de
berichten, volgens welke
de Duce in de volgende
week een bezoek aan den
Pauszalbrengen, volkomen
ongefundeerd zijn.
In dezelfde kringen voegt men er aan
toe, dat het bezoek niet zal plaats vin
den. Tot nu toe was men algemeen van
opvatting, dat dit bezoek reeds defini
tief was vastgesteld.
NIEUW VREDESGERUCHT TE
LONDEN.
Naar Reuter meldt, doen te Londen
opnieuw geruchten de ronde over een
nieuwe vredesactie. Deze geruchten,
welke zyn ontstaan door het bezoek,
dat de Paus aan den koning van Italië
heeft gebracht en den terukgeer van
den Duitschen ambassadeur te Rome
naar Berlyn, worden echter te Londen
niet officieel bevestigd.
De houding der geallieerden ten op
zichte van mogelyke „vredesoffensie
ven" is bij verschillende gelegenheden
door Chamberlain, Halifax en Daladier
uiteengezet en men is van gevoelen, dat
deze thans wel aan iedereen bekend zal
zyn.
AANGEVALLEN BRITSCH SLAG
SCHIP ZET DE REIS VOORT.
De Britsche admiraliteit heeft, naar
aanleiding van het Duitsche communiqué
waarin verklaard werd, dat een Britsch
slagschip van de „Queen Elisabeth"-
door een Duitsche duikboot was getorpe
deerd, medegedeeld, zooals wij reeds
meldden, dat een Britsch slagschip met
een torpedo was aangevallen. Er werden
hierbij drie man gedood en er werd eeni
ge schade aangericht.
Reuter meldt omtrent den aanval op
het Britsche slagschip nog nader:
In de officiëele verklaring wordt de
naam van het Britsche oorlogsschip niet
vermeld, evenmin als de plaats waar de
aanval geschiedde. Het schip is vei
lig en zet zijn reis voort.
