MINISTER DE GEER OVER DE OORLOGSLEENING.
Ruwe, schrale huid
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De succesvolle weerstand der Finnen
Trekken de Russen In het Noorden
terug? - Zweedsche vrijwilligers naar
Finland vertrokken. - Hitier feliciteert
Stalin.
*h taXiSrhei g>d,o°"
EERSTE BLAD,
VRIJDAG 22 DECEMBER 1939
54e JAARGANG No. 71
Flnsch tegenoffensief In 't Noorden.
De Russische troepen aan de
Noorsch-Finsche grens trekken
terug.
Eerste contingent Zweedsche vrij
willigers naar Finland.
Nauwe Duitsch-Russische betrek
kingen gedemonstreerd.
Rond 200.000 arbeiders hebben
reeds loonbijslag.
De kleine belegger schreef wel in.
Straks een gedwongen leening of een leening met
„de stok achter de deur"
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Belangrijkste Nieuws.
De nieuws Staatsleening.
Handelsbetrekkingen met België.
Binnenland.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lnngo Vorststrnnt 7 0, Oocs
Postrekening 44485 Telefoon 2438
bijkantoor Middelburg: Fa. Bockhandel
j J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnomontapi'tjs f2.66 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertcntiün 30 cent per regel
Ing??,e:uls!« mcJcdcslh'geii 69 ;sitt per rege!
Klolno Advortenllüii Dinsdags cn Vrijdags
10.78 bij vooruitbetaling
Advertentlün onder letter of motto
10 cent extra
BI] contract belangrijke korting
De veldslag in het gebied van Salla,
In het Noorden des lands, is met een
zware nederlaag der Russen geëindigd.
Hun verliezen aan manschappen en mate
riaal zijn groot
De Finnen zijn er in geslaagd, den
vijand van zijn basis af te snijden, zoo-
dat zij meteen den opmarsch der Sovjets
naar den spoorweg Rovaniemi-Oeloe heb
ben gestuit.
De Finsche generaal Wellen ius, die bet
bevel voert in het uiterste Noorden ver
klaarde, dat de Russen teruggeworpen
zijn tot in de omgeving van Hojhenjaervi
en dat een heel bataljon Russen vernie
tigd is.
De Finnen hebben Salla zelf intus-
sdhen nog niet heroverd.
NIEUWE BOMAANVALLEN OP
HELSINKI EN ANDERE STEDEN.
Intusschen hebben' tie Russen weer ge
tracht met bommen revanche te nemen
voor de 'hun toegebrachte nederlaag.
Officieel werd medegedeeld, dat giste
ren weer meer dan dertig bommen op
Helsinki zijn geworpen. Vijf bommen
kwamen in een klein dorp in de omge
ving van de hoofdstad, zes in een1 ander
terecht.
In de hoofdstad zelf zijn slechts twee
personen bij luchtaanvallen gewond.
In Tammersfors geraakten twee huizen
door de 'bommen in brand. Een aantal
menschen werd gedood of gewond.
In Abo werden weer negen1 arbeiders
woningen door 'bommen beschadigd.
Hangoe kreeg tien bommen die echter
geen schade aanrichtten.
Naar te Stockholm nog ver
luidt hebben de Russische
bommen te Helsinki een zie
kenhuis en een kindertehuis
getroffen,
i Er vielen daar geen slachtoffers, wijl
alle inwoners zich in Ide schuilkelders
bevonden. Het meerendeel der ziekenhui
zen is overigens ontruimd en voorzoover
dit niet het geval was konden de aan
wezigen meestal de schuilplaatsen be
trekken, voor de Russen met hun luguber
werk 'begonnen, behalve in één geval,
waar zich in het gëbouw nog tien patiën
ten en eenige verpleegsters bevonden. Een
patiente is ernstig gewond.
Gedreun van luchtafweergeschut en ge
ratel van machinegeweren volgden regel
matig op de ontploffingen: der bommen.
De Sovjet-vliegtuigen hebben twee Fin
sche spoortreinen met machinegeweer
vuur aangevallen. Daarbij werden twee
Personen gedood en twee gewon'd. Een
der treinen werd ernstig beschadigd.
HET VERZET DER FINNEN IN
HET ZUIDEN.
Het FinsOhe legerbericht van gisteren1
meldt
Karelische landengte zijn de vij
andelijke aanvallen voortgezet. Na een
'ge artillerievoorbereiding viel de
Jjand aan bij Kaukjarvi en Muolaajarvi
inn°^ 6en andere punten. In den
ie,n ,s*ag'.. die den geheelen dag
Tnaaii .e' il®? vijand vele verliezen en
avnns 11 8een vorderingen. In den
wii7in.^Waref1 de ^nsc'be stellingen onge-
vwnfiri aT Russisclle tanks werden
één enkel dorp hebben de
To z f „machinegeweren verloren.
Do tt' g ]örvi werd de slag voortgezet,
tanks T®1 hebben bier negen zware
ivrarhtwWee sWkken veldgeschut, eenige
Jachtwagens, twintig machinegeweren
munit; ï0®yeelheid andere wapens en
™ie buitgemaakt.
andelhk en ReP°Ia een vij-
Tweo otiOiif' n volkomen vernietigd,
hoeveelheid veldSesclhut en een groote
eveeiheid wapens viel in onze handen.
troenpn van Salla hebben onze
teren weHs 0?.maysclb voortgezet. Gis-
de nlaatco vyand op twee verschillen-
tanks ppn verslagen- De Finnen hebben:
dere 'wanen - maölliaegeweren en an-
wapens buitgemaakt.
Vaa KotkaSSin°h ®skader is ter hoogte
sche wl f actle geweest en de Fin-
kruiser SovH-RusSchê
die door de
Kroonstad lRene is getroffen, naar
Cü T zm ^sleept.
van Salla geye°hten' in den sector
bussen hebbed Kinsoho troepen de
aeöhen teruggeworpen, kan nog
gemeld worden, dat de Russen door den
tegenaanval der Finnen volkomen ver
rast werden en zich thans door de tien-
nehossc'hen terugtrekken1 naar Salla.
Tijdens dezen terugtocht zouden ver
scheidene eenheden van het Roode Leger
uiteengedreven zijn en zelfs heeft een
kleine Finsche afdeeling een heel Rus
sisch bataljon van 800 man in de pan
kunnen hakken.
De operaties werden nog steeds belem
merd door de felle koude aan het Noor
delijke front. De Russische tanks zouden
bijna alle bevroren zijn en1 de motoren
kunnen niet op gang gebracht worden.
De veldslag, die geleverd wordt in 'het
gebied van Salla in het Noorden des
lands, heeft den Russen belangrijke ver
liezen aan manschappen en materiaal
gebracht.
Van de Noorsch-Finsche grens wordt
gemeld, dat gisteren de Sovjet-Russische
troepen van Hiyenjaervi aan het Noor
delijk front op Petsamo zijn teruggetrok
ken.
De Russen werden 'door de Finnen
achtervolgd.
Gisteren is het eerste contingent
Zweedsche vrijwilligers naar Finland
vertrokken. Aan het station werden
godsdienstige gezangen, Zweedsche en
Finsche volksliederen gezongen. De ver-
frekkenden riepen in koor uit de spocr-
wegrijtuigen: „Finland1 roept, volgt ons!"
Het Zweedsche contingent staat onder
leiding van luitenant Wilhelm Tamm,
een! der Zweedsche officieren, die de
Ethiopische soldaten tegen de Italianen
heeft aangevoerd. Hij' is een dergenen,
die terstond bij het uitbreken van -den
oorlog ontslag hebben genomen uit het
Zweedsche leger om als vrijwilliger naar
Finland te gaan.
De dagbladen spreken de meening uit,
dat dit eerste groote contingent vrijwil
ligers gevolgd zal worden door een ge-
stadigen vrijwilligersstroom.
HITLER FELICITEERT STALIN.
In deze dagen, waarin de geheele be
schaafde wereld zoo intens met de dap
pere Finnen meeleeft en vervuld is met
afschuw over de schandelijke daad der
Russen, heeft Hitier aan Stalin ter ge
legenheid van diens zestigsten verjaardag
het volgende gelukwens'ch-telegram ge
zonden
„Op uw zestigsten verjaardag gelieve
u mijn meest oprechte gelukwenschen te
aanvaarden. Tk verbind hiermede mijn
beste wenschen voor uw persoonlijk wel
zijn, alsmede voor een gelukkige toekomst
der volkeren van de bevriende Sovjet-
Unie."
Ook de rijksminister ivan buitenland-
sche zaken, von Ribbentrop, heeft Stalin
zijn gelukwenschen doen toekomen ter
gelegenheid van 'diens zestigsten verjaar
dag.
De D'uitsdhe ambassadeur te Moskou,
graaf von der Schulenburg, heeft even
eens 'Stalin zijn gelukwenschen aangebo^
den.
D'e Duitsche Malden1 wijzen op Stalins
verdiensten voor de Duitsch-Russische
toenadering. Zij' vermelden in het hij
zonder, dat door deze verandering in de
Duitsch-Russisöhe betrekkingen, de om
singelingsplannen van Engeland en
Frankrijk mislukt zijn.
PROTEST TE BERLIJN.
De Belgische minister van landsver
dediging deelt mede:
In den loop van den dag van gisteren
hebben verscheidene malen vreemde
vliegtuigen boven Belgisch grondgebied
gevlogen. Hun aanwezigheid is gesigna
leerd in Luxemburg en in de provincie
Luik, waar zij verdreven werden door
jachtpatrouilles en het vuur van het
luchtafweergeschut.
Het luchtafweergeschut is eveneens
op verschillende plaatsen in het Noorden
des lands in werking getreden. Boven
Brugge is een Duitsch vliegtuig, dat op
10.000 M. hoogte vloog, achtervolgd
door een onzer patrouilles, die het met
haar vuur heeft gedwongen, het grond
gebied te verlaten. Terwijl het naar het
Noorden vluchtte, heeft het Duitsche
toestel op onze Jagers het vuur geopend,
zonder hen te raken.
De Belgische regeering heeft naar
aanleiding hiervan een protest gericht
tot de Duitsche regeering.
HEVIG LUCHTGEVECHT BOVEN DE
NOORDZEE.
Het blad „Haugesunden Dagblad" be
richt, dat gisteren een: hevig gevecht in
de lucht is geleverd boven de Noordzee
ten Westen van Kormoy in Noorwegen.
Men zag ongeveer 50 vliegtuigen in
volle vaart naar het Zuiden vliegen.
Het gevecht werd gevoerd buiten' de
Noorscbe territoriale wateren.
SCHIP MET DUITSCHERS UIT BAL-
TISCHE LANDEN GEZONKEN?
Volgens uit Riga ontvangen berichten
zou 't Duitsche emigrantenschip „Gnei-
senau" in de Oostzee gezonken zyn, het
zij door een torpedo van een onbekenden
onderzeeër, hetzy door een myn.
Visschers hebben medegedeeld, dat
het schip, dat 2 December j.l. uit Riga is
vertrokken, binnen enkele minuten is
gezonken en dat bijna alle opvarenden,
onder wie 900 man van den „Arbeits-
dienst" zijn verdronken of by de ontplof
fing het leven hebben verloren.
Van andere zijde wordt bevestigd, dat
brandbommen zouden zijn geplaatst aan
boord van een ander emigrantenschip,
de „Sierra Cordoba". Verschillende le
zingen doen te Riga de ronde en het is
niet mogelijk den juisten gang van za
ken te weten te komen. De autoriteiten
van Letland nemen het grootste stilzwij
gen in acht.
(De „Gneisenau" meet 18.160 ton.)
DUITSCH-ROEMEENSCH HANDELS-
ACCOORD.
De Duitsch-Roemeensehe handelson
derhandelingen zijn geëindigd met de af
sluiting van een overeenkomst, waarin
de algemeene voorwaarden voor den
ruilhandelhandel tusschen de beide lan
den voor 1940 worden vastgelegd. Gis
teravond is het slotprotocol ondertee
kend.
Naar Reuter meent te weten heeft
Roemenië zich in het handelsaccoord be
reid verklaard, per maand 190.000 ton
olie naar Duitschland uit te voeren. Dit
is meer dan een derde van de totale
productie van Roemenië.
VERLENGING VAN DE SIEG-
FRIED-LINIE?
Reuter verneemt van gezaghebbende
zjjde, dat de Siegfriedlinie in Oostelijke
richting wordt uitgebreid, n.l. van het
uiterste zuiden van de thans bestaande
linie, langs den Rjjn tot aan het meer
van Konstanz.
FRANSCHE BLADEN IN BELGIS IN
BESLAG GENOMEN.
Gisteren zijn alle in België aanwezige
exemplaren van de Fransche couranten
Paris Soir, l'Intransigeant, le Journal,
Echo de Paris en Petit Parisien in be
slag genomen.
Deze bladen hadden gemeld, dat er
thans 1.250.000 man Duitsche troepen
op de Nederlandsche en Belgische grens
zouden zyn samengetrokken.
VIJF SCHEPEN AAN DE NOORSCHE
KUST GESTRAND.
Vyf koopvaardijschepen, in totaal me
tende 35.000 ton, vier Britsche en een
Grieksch, zyn gistermiddag tengevolge
van den sneeuwstorm op verschillende
punten van de Noorsche kust gestrand.
MEDEDEELING VAN HET BUREAU
VOOR DE STATISTIEK.
Aan het stabiele loonpeil gedurende
de eerste helft van 1939 is na het uit
breken van den oorlog een einde geko
men. Een aantal arbeiders geniet thans
reeds eenige vermeerdering van inko
men, meest als gevolg van een toege-
kenden loonbijslag. Het laat zich aanzien
dat de toeslagen zich nog zullen uit
breiden.
Alle beschikbare gegevens samenvat
tende, aldus een mededeeling van het
Centrale Bureau voor de Statistiek, kan
men het aantal ondernemingen waar een
loonbijslag of loonsverhooging in de
laatste maanden is ingevoerd dan wel
reeds besloten is deze zeer binnenkort
in te voeren, ruwweg schatten op 20.000
a 25.000, en het aantal arbeiders op een
cijfer dat de 20.000 nadert.
Meestal bedraagt de bijslag tot dus
ver 5 pet. Doch ook hoogere percentages
komen voor, voornamelijk voor kostwin
ners en kinderrijke gezinnen. Ook zijn er
gevallen, waarin men voor 1940 reeds
thans in een verhooging van den eer
sten bijslag heeft voorzien.
Het A.N.P. heeft aan den minister van
Financiën gevraagd, of hy ook eenige
mededeeling kon doen omtrent het ge
halte der beleggers, die voornamelijk
aan de jongste staatsleening hebben
deelgenomen.
De minister verklaarde zich hiertoe
bereid.
Het zijn zeide Z. Exc. voorname
lijk de particuliere beleggers geweest, en
onder hen vele weinig vermogenden, die
naar mijn inlichtingen krachtig hebben
medegewerkt. De opmerking in enkele
bladen, dat, door de belastingfaciliteit
aan de vermogensbelasting en de verde
digingsbelasting te verbinden, de hou
ders van kleine en middenvermogens zijn
afgeschrikt, is dan ook met de feiten in
strijd.
Daarentegen hebben de groote instel
lingen, op enkele sprekende uitzonderin
gen na, gemeend hetzij zich van deelne
ming te moeten onthouden, hetzij hun
deelneming tot een zeer bescheiden be
drag te moeten beperken.
Waar onder het aanzienlijk aantal
kleine inschrijvers er blijkbaar vele zijn,
die zich met moeite voor dit geval li
quide hebben kunnen maken, heeft zich
reeds de vraag opgedaan, of, wanneer
straks een gedwongen of semi-gedwon-
gen leening zal moeten volgen, hiermede
niet rekening ware te houden.
Die vraag ging de minister voort
is mijns inziens bevestigend te beant
woorden.
Ik stel mij dan ook voor om, indien
het tot zulk een leening mocht komen,
een bepaling op te nemen, dat de thans
te ontvangen obligaties desgewenscht
voor 100 pet. in ontvangst zullen wor
den genomen bij de storting op de ge
dwongen of semi-gedwongen leening. Bij
de vaststelling van het bedrag dier laat
ste leening zal met deze aflossingsmoge
lijkheid maximaal honderd millioen
omvattende dan vanzelf rekening
moeten worden gehouden.
Het spreekt vanzelf, dat dit mee
brengt dat de eventueele gedwongen of
semi-gedwongen leening dan tot hetzelf
de rentepercentage zal moeten worden
uitgegeven als de huidige leening. Werd
een lager percentage gekozen, dan zou
de geboden faciliteit voor de tegenwoor
dige inschrijvers zonder waarde zijn en
dan ook door niemand worden gebruikt.
Werd een hooger percentage gekozen,
dan zouden de thans toegewezen obliga
ties een agio krijgen, waarvoor geen re
den bestaat.
De vraag, of, wanneer het tot een ver
plichte leening komt, de methode van
„den stok achter de deur" (dus van de
semi-gedwongen leening) zal worden ge
volgd als in de jaren 19141918, dan
wel een zuiver gedwongen leening zal
worden uitgeschreven als in 1919, is nog
niet voor beantwoording vatbaar. De ad
ministratieve omslag, die aan laatstge
noemde oplossing verbonden is, maakt
het eerste het meest waarschijnlijk.
Het ligt voor de hand, dat in dat ge
val ook ditmaal, evenals in 1914 en vol
gende jaren, de in reserve gehouden ge
dwongen leening een lager rentetype zal
moeten vertoonen dan de semi-gedwon
gen leening zelve.
Waar de laatste, om de reeds aange
geven reden, tegen 4 pet. zal moeten
worden uitgegeven, zal dan derhalve de
rente van de in reserve gehouden lee
ning daar beneden moeten blijven.
Binnenland.
Minister de Geer over de oorlogsleening.
De Tweede Kamer heeft de Onderwjjs-
begrooting aangenomen.
De Provinciale begrooting aangenomen.
Buitenland.
De succesvolle verdediging der Finnen.
Trekken de Russen in het Noorden te
rug?
Zweedsche vrijwilligers naar Finland
vertrokken.
Hitier feliciteert Stalin.
Ernstig spoorwegongeluk in Duitschland
Een krachtige aardbeving waargenomen.
TEN VOLLE TOEWIJZING OP IN
SCHRIJVINGEN. ONGEPLAATSTE
DEEL BIJ RIJKSFONDSEN
ONDERGEBRACHT.
De Minister van Staat, Minister van
Financiën, maakt bekend, dat de in
schrijvingen op de 4 pet. Nederlandsche
Staatsleening 1940 ten volle worden toe
gewezen en dat het reeds bij de Rijks
fondsen geplaatste deel dezer leening
met het ongeplaatst gebleven bedrag
wordt verhoogd.
Gesprongen handen en ruwe PIIDflf
lippen genezen snel met 1 UilUlj
Economische samenwerking tusschen
beide landen bepleit.
Voor de leden van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel,
departement 's-Gravenhage, heeft de heer
J. B. Vink, voorzitter van de Nederland
sche Kamer ivan Koophandel voor Bel
gië en Luxemburg een rede géhoulden
over: „Onze handelsbetrekkingen met
België".
Het is onbetwistbaar, zei spr., dat on
danks: den oorlog of misschien wel juist
om den oorlog, voor bet onderling ruil
verkeer tussdhen Nederland en de Bel-
gisdh-Luxemburgsche Economische Unie,
zeer gunstige perspectieven
bestaan, nog gesterkt door de uitste
kende betrekkingen, die zich ontwikkeld
hebben als gevolg van het wederkeerig
vorstelijk bezoek.
Mén! kan zeggen, 'dat de voornaamste
oorlogvoerende landen zoowel voor Ne
derland als voor België 30 40 pet.
van den totalen invoer en van den tota
len uitvoer uitmaken.
Wat hiervan door den oorlogstoestand
verloren zal giaan, dient door een inteni-
sifeering van het verkeer tusschen Ne
derland en België voor1 een flink deel te
worden gecompenseerd.
Het lijkt spr. voor bet bedrijfsleven in
beide landen uiterst belangrijk na te gaan
in hoeverre een heroriënteering moge
lijk is.
De Ndderlandsche uitvoer naar België
zonk in van 35 millioen op 18 millioen
gulden en wijst dus een verlies aan van
50 pet. Eenerzijds dus 50 pet. meer Bel
gische invoer in Nederland en anderzijds
50 pet. minder Nederlandsche invoer in
België.
Zeer opvallend is dus de 'buitengewoon
sterke toeneming van den invoer uit Bel
gië in Nederland en de enorme terugval
van den' uitvoer uit Ndderland naar Bel
gië.
De belangrijke inzinking is ongetwij
feld voor een groot deel het geivolg van
het groot aantal uitvoerverboden, waar
op slechts met de grootste moeite en met
enorm tijdverlies dispensatie verkregen
wordt.
In bet vervolg van zijn rede hield de
heer Vink een pleidooi voor economische
samenwerking tusschen Nederland en de
Belgisch-Luxemburgsche Economische
Unie.
ERWTEN NAAR ENGELAND?
Naar Reuter uit Londen heeft gemeld,
wordan op het oogenblik plannen over
wogen om een groote hoeveelheid erwten
in Engeland in te voeren uit Nederland.
