Hevig luchtgevecht boven de
Duitsche bocht.
De strijd in het hooge Noorden
Ruwe, Roode Handen
PÜROL
Dagblad voor de Provincie Zeeland
iffdie
De Russen blijven opdringen aan de Noorsche grens.
Belangrijk Finsch succes in Karelië.
Kostwinnersvergoeding en
Kerstgave.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uit de Provincie
DINSDAG 19 DECEMBER 1939
54c JAARGANG 1 No. 68
Volgens Britsche lezing 7 Britsche en twaalf Dultsche
vliegtuigen neergeschoten. - Duitsch communiqué spreekt
van 34 neergeschoten Britsche en 2 Duitsche machines.
Muiterij in het roode leger?
VERSTOPPING
FOSTER'S MAAGPILLEN
Een Duitsche kruiser
getorpedeerd.
Staten-Centrale Vlfsslngen.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange V orntstrnnl 7 0, Ones
Postrekening 444SS Telefoon 2438
JJknntoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
DirecteurHoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.(10 per kwar'aal
W c c k a b o n n c m e n t c n voor Middelburg
üocs en Vlissingcn f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertent!!.1!! 30 cent per regel
Iiigc/.uudcn inededeellngeii 00 cent per regel
Kleine Advcrtenlliiu Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advcrtcntiën onder letter of motto
10 cent extra
U ij contract belangrijke korting
Do Duitsche lezing.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
In den middag van 18 December heb
ben de Engelschen een groots vlucht on
dernomen met 44 moderne gevechtsvlieg
tuigen, Gepoogd werd verscheidene plaat
sen aan 'de Noordzeekust aan te vallen.
Zij werden - echter reeds bij het naderen
ten Noorden van Helgoland door Duitsche
jaöhttoestellen opgevangen en uiteenge
dreven. Er werden verscheidene verbit
terde luchtgevechten boven het binnen-
deel 'van de Duitsche bocht gevoerd.
Daarbij werden, volgens tot dusverre
ontvangen berichten, 34 Engelschen neer
geschoten. Bij dit aantal zijn niet de ver
liezen inbegrepen, die de overgebleven
Engelsche toestellen naar alle waar-
schijnlijkheM op hun vlucht terug verder
hebben geleden.
Brokstukken van neergeschoten Engel
sche toestellen zijn reeds op de Duitsche
eilanden aangespoeld. De bemanningen
van twee Engelsche vliegtuigen werden
gevangen, genomen. Enkelen Engelschen
gelukte het door te breken naar Wil-
heimshaven. Zij, raakten in geconcentreerd
afweervuur, zoodat zij er niet toe kwa
men bommen neer te werpen.
Aan Duitsche zijde zijn twee vliegtui
gen, welker bemanningen met valscher
men omlaag sprongen, neergestort. De ze
gevierende Duitsche jadhttoestellen zijn
Messerschmidtmachines van het type
109.
Do Engelsche lezing.
Uit Lond'en vernam Reuter gister
avond niet-officieel, dat er een felle strijd
gevoerd was huiten de Noord-Westelijke
kust van Duitsc'hlankl. De Duitsche be
richten overdrijven belangrijk zoowel de
aantallen toestellen, die daarbij betrok
ken waren, als de verliezen. Er wordt een
officieel© mededeeling over het gebeurde
opgesteld.
Later deelde het ministerie van lucht
vaart mede, dat Engelsche bombarde
mentsvliegtuigen twaalf Messerschmidt-
geveöhtstoestellen hebben neergeschoten
in een verwoeden luchtslag boven de Duit
sche Bocht, Zeven Engelsche vliegtuigen
zijn nog niet teruggekeerd. D'e Britsche
'bombabdementstoestellen bevonden zich
op een verkenningsvlucht, met het doel
ieder Duitsch oorlogsschip, dat op zee
aangetroffen wordt, aan te vallen. Er
werd'en Duitsche oorlogsschepen gezien.
OogDetluigenvers'ag van
Deensche zijde.
Naar United Press uit Tonder op Jut
land mededeelt hebben bewoners van de
eilanden die het dichtst bij de Duitsche
grens liggen verklaard, dat gisteren 'het
zwaarste luchtgevecht sinds het begin
van hen oorlog boven de Duitsche lucht
basis op 'het eiland Sylt heeft gewoed.
Ooggetuigen van het luchtgevecht heb
ben medegedeeld, dat veertien bommen
zijn geworpen. De uitwerking is onbe
kend.
Een paar minuten na 10 uur in den
morgen begon het luchtdoel-geschut op
Sylt hevig te vuren. Een afdeeling Mes--
serschmidt-toestellen steeg op teneinde
met de aanvallers waarschijnlijk Brit
sche vliegtuigen slag te leveren. Het
zicht was niet bijzonder helder, zoodat de
ooggetuigen niet in staat zijn geweest de
vijandelijke machines van 'de Duitsche te
onderscheiden en de details van den slag
waar te nemen.
Ook is volgens ooggetuigen het Zuide
lijk deel van 'het Duitsche eiland Hör-
num naar alle waarschijnlijkheid met
hommen bestookt.
Van alle zijden zijn berichten binnenge
komen, die er op wijzen, dat de activiteit
van de Britsche luchtmacht boven 'Sylt
sinds eenige nachten ongewoon groot is
geweest.
Een later ontvangen bericht meldt nog,
dat de ontploffingen van zulk een hevig
heid waren, dat huizen te Esbjerg tril
den. Ook is een beschadigd vliegtuig, ver
moedelijk van Duitsche nationaliteit, op
250 m. hoogte over de Deensche stad
Toender gevlogen.
De correspondent van het Noorsche
telegraafagentschap aan de Noorsch- Fin
sche grens meldt: Ten Zuiden van Kuos-
jaervi woedde heel den nacht een vin
nige strijd en de gevechten duren nog
steeds voort.
De sovjet-Russische troepen hebben
ans het grootste deel bezet van het
unsche gebied langs de Noorsche grens.
I i] nebben weliswaar zware verliezen ge-
e doch zijn daardoor niet belangrijk
verzwakt, want van sovjetzijde opereert
ler een groote troepenmacht.
U- P'-telegram uit Bergen maakt
mg van een telefonisch bericht uit
övanvik, waarin het heet, dat de Russen,
wj de poging om door de Finsche ver-
cQi keen *e breken ten Zuiden van
in de kest uitgeruste troepen
het p- u hekb&n gebracht, die ooit aan
Finsche front gezien zijn.
rio m a!leen de bewapening, maar ook
dan tnf en de tenten zijn veel beter
waan t sverre aan Russische zijde viel
I Waar te nemen.
i ban^l Bavas uit Stockholm seint, heb-
gesevpn olnS<^hu troePen Salmijaervi op-
teruggetrokken t6n ZUid6n Van dU d°rP
ir eirlin»msche oorl°gscommuniqué maakt
gisteren Var!j Russische aanvallen, die
groote °P u6 Karelische landengte met
i loren in f afëeslaêen- De Russen ver
werden 1 33 tanks' die vernield
heiu°r dS eerste maal in zeventien dagen
I Doo-in611 Russische vliegtuigen gisteren
sinki g,e\m het werk gesteld, om Hei
ten Oost ken' Bii SiPP°. OP 15 mijl
ten van Helsinki, werden zij ech-
ter door de kustbatterijen, welker vuur
in Helsinki gehoord werd, teruggedreven.
Het Finsche leger op de Karelische
landengte meldt:
In de eerste dagen van het offensief
slaagde het roode leger er in, een scherpe
bocht van de rivier tusschen het Suvanto-
meer en het Ladoga-meer te bezetten. Po-
-gingen en aanvallen, om verder op te
trekken, mislukten en iedere poging, om
de Finnen van den Noordelijken oever
te verdrijven, werd eveneens afgeslagen.
Thans zijn de Finnen er, dank zij een
scherp kruisvuur uit het Oosten en het
Westen, in geslaagd, de Russen uit deze
bocht te verdrijven en zij hebben zoo
doende den zwaren druk, die de sovjets
van hieruit op de Finsche troepen, die
aan de monding van de rivier aan de oe
vers van het Ladogameer liggen, opge
heven.
Het is de belangrijkste overwinning
van de Finnen in deze streek.
De Zweedsche bladen berichten een
stemmig, dat de bevolking te Leningrad
zich rekenschap geeft van den kwaden
gang van zaken voor de Russen in Fin
land, ofschoon de roode pers hierover
zwijgt. Ook is hier en daar het moreel
van het roode leger aan het front aan
getast.
Sommige gevangen genomen Russen
hebben medegedeeld, dat zij slechts een
opleiding van drie maanden hebben ge
had. Intusschen zouden de Russen thans
voornemens zijn, 200.000 man goed op
geleide troepen naar het front te zenden
en reeds zouden, zoo wordt bericht, roode
elite-troepen in het Noorden aan den strijd
deelnemen.
GEPOE-LEIDER NAAR HET FRONT.
Het blad „Politiken" bericht, dat een
geheel bataljon van het roode leger in
Finland heeft gemuit aan den oever
van het Ladoga-meer. De soldaten heb
ben hun officieren en de communisti
sche commissarissen gedood. De meeste
soldaten hebben zich vervolgens aan de
Finnen overgegeven en de rest keerde
naar de Russische linies terug. r
De correspondent van Aftonbladet
meldt, dat de gisting in Leningrad zich
heeft uitgebreid tot andere steden in het
Noord-Oosten van Rusland. Sterke con
tingenten troepen moesten geconcen
treerd worden, om de orde te handha
ven. De meeste dezer steden zijn op ne
vel der autoriteiten des nachts in het
duister gedompeld.
De correspondent van de „Baseier Na
tional Zeitung" te Stockholm verneemt,
dat maarschalk Worosjilof een commis
sie naar het front in Finland heeft ge
zonden, welke een onderzoek moet in
stellen naar de muiterij onder de troe
pen van het roode leger. De leider van
de gepoe, Deria, maakt, naar de cor
respondent verder meldt, deel uit van
deze commissie.
CANADEESCHE TROEPEN IN
ENGELAND.
Eerste divisie veilig geland.
In een gisteravond gehouden radio
rede deelde Churchill mede, dat giste
ren de eerste divisie van het Canadee-
sche expeditieleger, onder sterk escorte,
veilig over den Oceaan in een Britsche
haven is aangekomen en daar vlot is ge
land.
SPAANSCH VERKEERSTOESTEL
VERONGELUKT.
Gistermorgen is uit Gibraltar waarge-
nomen, hoe een Spaansch post- en pas
sagiersvliegtuig brandende kwam aan
vliegen. Korten tijd later stortte het
toestel in zee, op ongeveer 10 km "ten
Zuiden van Gibraltar. Britsche oorlogs
schepen voeren uit om assistentie te
verleenen. Zij namen de geheel verkool
de lijken van de inzittenden van het toe
stel aan boord. Hoeveel personen aan
boord waren, is nog onbekend.
NAAR BUITEN LAN DSCHE RADIO
GELUISTERD.
Vrees-achtig optreden.
Het speciale gerechtshof heeft Willi
Falke tot vier jaar gevangenisstraf en
twee jaar verlies van burgerrechten ver
oordeeld wegens het luisteren naar een
buitenlandsche radio-uitzending; het
toestel is in beslag genomen. Ter moti
veering zegt het vonnis, dat het voor
een Duitscher eerloos is naar de leugens
van een buitenlandsche radio-uitzending
te luisteren, welke het voorneemste wa
pen tegen Duitschland vormt.
en slechte spijsvertering veroorzaken
hoofdpijn, lusteloosheid, gemelijkheid',
h.ztwater, maagpijn enz. Foster's Maagpillen
zijn het probate laxeermiddel en dragen
zorg voor een volkomen normale ontlasting,
doordat zij zoo zacht werken. Prija 0.65
DE BRITSCHE DUIKBOOT, DIE DE
„BREMEN" ZAG, VUURDE ZES
TORPEDO'S AF OP EEN DUITSCH
ESKADER.
De commandant van de Britsche duik
boot „Salmon", welke gisteren naar
haar basis is teruggekeerd, heeft ge
rapporteerd, dat hij na een avontuurlij
ken tocht, waarop hij een Duitsche duik
boot tot zinken heeft gebracht en een
ontmoeting had met de „Bremen", Don
derdag jongstleden zes torpedo's heeft
afgevuurd op een Duitsch eskader, be
staande uit de slagschepen „Scharn-
horst" en „Gneisenau", een vestzakslag
schip, vergezeld door de zware kruisers
„Blücher" en „Admiral Hipper" en den
lichten kruiser „Leipzig". Drie der afge
vuurde torpedo's hebben doel getroffen.
Volgens den commandant is de „Leip
zig" geraakt en een der zware kruisers,
vermoedelijk de „Blücher", eveneens
zwaar getroffen.
Kort nadat de „Salmon" voor zijn pa-
trouilletocht was uitgevaren, nam de
De Regeeringspersdienst meldt:
De minister van Defensie heeft be
paald, dat de kostwinnersvergoeding, die
is vastgesteld op het steunbedrag, het
welk een dienstplichtige als ondersteun
de werklooze vóór zijn opkomst laatste
lijk genoot, in de week van 18 tot 23
December 1039 wordt verhoogd met het
bedrag, dat de dienstplichtige dit jaar
als Kerstgave vermoedelijk zou hebben
genoten, indien hjj niet in werkelijken
dienst zou zijn geweest.
In korten tijd weer gaaf,
zacht en blank door
duikboot een vijandelijke U-boot waar,
welke rustig aan de oppervlakte voer.
De Duitsche onderzeeër lag binnen
schootsafstand en onmiddellijk werd een
torpedo van de „Salmon" afgevuurd,
welke doel trof. De commandant van de
„Salmon", welke na het afvuren van het
schot was ondergedoken, zag door zijn
periscoop de wrakstukken van de Duit
sche U-boot, welke hoog in de lucht wer
den geworpen.
Het wrak dreef in een reusachtige
olievlek, welke zich over het water
verspreidde. Ofschoon de „Salmon" eeni-
gen tijd heen en weer kruiste, werd tus
schen de wrakstukken slechts het li
chaam van één Duitschen matroos ge
vonden.
Enkele dagen later nam men aan
boord van de „Salmon" plotseling een
vijandelijk vliegtuig waar. Onmiddellijk
ging de duikboot onder. Een uur later
signaleerde de hydrofoon de aanwezig
heid van een groot schip, dat op korten
afstand voorbij voer. Door den periscoop
zag de commandant tot zijn verrassing,
dat het schip de Duitsche „Bremen"
was.
Indien de commandant gewild had,
zou het onmogelijk zijn geweest de „Bre
men" op dat moment niet te raken, zoo
als hij later vertelde. Ondanks het feit,
dat Duitsche vliegtuigen in de buurt wa
ren, kwam de duikboot boven water en
gaf zij de „Bremen" een teeken om on
middellijk te stoppen. De commandant
van de duikboot maakte zich gereed een
schot voor den boeg van de „Bremen" af
te vuren, toen hij opnieuw gedwongen
was te duiken, daar een Duitsch vlieg
tuig met groote snelheid naderbij kwam.
Vier en twintig uur later had de „Sal
mon" haar groote ontmoeting met de
vijf Duitsche oorlogsschepen. De com
mandant besloot te duiken, daar de oor
logsbodems buiten zijn bereik lagen.
Plotseling wijzigden de schepen hun
koers en kwamen zij binnen schootsaf
stand. De commandant besloot te trach
ten meer dan een schip buiten gevecht
te stellen. Hij liet zes torpedo's afvuren,
waarvan de eerste de „Leipzig" trof.
Twee andere torpedo's raakten een zwa
ren kruiser, welke, zooals gezegd, waar
schijnlijk de „Blücher" is geweest.
De „Salmon" mocht geen tijd meer
verloren laten gaan en dook onmiddellijk
onder. Twee uur lang werd zij nagezet
en hoorde de bemanning de dieptebom
men van de Duitsche schepen in de na
bijheid ontploffen. Na het vallen van de
duisternis keerde de „Salmon" naar de
plaats terug en constateerde, dat een
oppervlakte van vier vierkante mijl ge
heel door een dikke laag olie was be
dekt.
De Britsche admiraliteit voegt aan dit
bericht nog toe, dat het zeker lijkt, dat
behalve de „Leipzig" minstens één zwa
re kruiser ernstig werd beschadigd. Het
is zeer wel mogelijk, dat ten minste een
dezer schepen er niet in geslaagd is een
Duitsche haven te bereiken.
DUITSCHE TEGENSPRAAK.
Het Duitsche opperbevel spreekt het
Engelsche bericht, dat de Britsche duik
boot „Ursula" een Duitsche kruiser
heeft getorpedeerd, tegen. Het kan even
wel mogelijk zijn, dat een explosie, die
bij een lichte kruiser onder de waterop
pervlakte is waargenomen op 14 Decem
ber, aan een torpedo moet worden toege
schreven.
Deze ontploffing onder water heeft
echter, zooals in het Duitsche legerbe-
richt van 14 dezer werd bekend ge
maakt, slechts geringe schade veroor
zaakt.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Vergadering Staten van Zeeland.
Verklaring omtrent het incident by
Venlo.
Buitenland.
De Russische aanval op Finland.
Duitsche kruiser getorpedeerd.
Hevig DuitschEngelsch luchtgevecht.
AFSCHEID VAN DEN HEER
VAN DE PUTTE.
Zaterdag 16 December kwam de Cen
trale A.R. Kiesvereeniging „Nederland
en Oranje" te Vlissingen in gewone le
denvergadering bijeen onder leiding van
den voorzitter, den heer G. van de Putte.
Ds Vreugendhil bezocht namens de
Centrale het kort geleden gehouden
Centralen Convent en bracht daarover
een uitgebreid rapport uit.
De secretaris noteerde als gezamen
lijk aantal leden der aangesloten kies-
vereenigingen 634, een getal, dat loopt
in stijgende lijn.
Als afgevaardigden naar het Provin
ciaal Comité werden gekozen de heeren
J. de Kroo, C. Polderman en A. Schout.
't Was dezen middag de laatste mid
dag, dat de vergadering der Centrale
door den heer Van de Putte als voorzit
ter werd geleid. De heer Van de Putte
meende - gezien zijn hoogen leeftijd
dat de tijd van gaan gekomen was. In
wel gekozen, zeer hartelijke woorden nam
hij daarom van de „Centrale", van ge
heel zijn vriendenschaar, afscheid. Veel
van zijn oude wapenbroeders waren niet
meer, maar een jonger geslacht schaar
de zich rond hem, in groote trouw. Die
jongeren roept hij toe: Blijft getrouw
aan ons beginsel, bouwt moedig voort en
God zal 't in alles wel maken.
De heer C. Polderman sprak namens
de Centrale woorden van afscheid. In
woorden van hart tot hart dankte hij
den scheidenden voorzitter voor al den
arbeid zoo'n reeks van jaren verricht,
hem toebiddend, dat God hem aan den
avond des levens in alles nabij moge
zijn.
Onder algemeene instemming werd de
heer Van de Putte tot eere-voorzitter
benoemd.
De heer A. Schout werd gekozen tot
voorzitter.
De heer Ligteringen trad als nieuw
bestuurslid toe.
HET INTREKKEN VAN DE KORTING
OP DE SPOORWEGPENSIOENEN.
Blijkens het eindverslag van de com
missie van rapporteurs der Eerste Ka
mer over het wetsontwerp tot wijziging
van de Pensioenwet voor de spoorweg
ambtenaren 1925 werd in de afdeelin-
gen waardeering geuit voor de door de
Regeering in haar aanvankelijk voor
stel gebrachte wijziging, waardoor de in
1936 ingevoerde korting op spoorweg
pensioenen niet geleidelijk, doch met in
gang van 1 Januari 1940 volledig zal
worden ingetrokken.
DE GEVOLGEN VAN DE VORST.
Schade aan groenten en gewassen.
De vorst heeft in Zeeuwsch-Vlaande
ren de nog te velde staande groenten en
koolsoorten vrijwel bedorven. Groote
hoeveelheden ingekuilde aardappelen