DE ZEEDW Een verwaarloosd Landgoed ABDIJSIROOP Nederland en het besluit van Geneve. s Werelds besteu Hoest-siroop Uit de Provincie Wat er deze week voorviel. Hoe 't kon verkeeren. feuilleton AKKER'S VAN ZATERDAG 16 DEC. 1939. Nr. 66. Wij hebben, zegt de „Standaard", in ons oor nog het krachtig neen der Sociaal- democraten en Vrijzinnig-demo craten, tegen een degelijke zorg voor de landsverdediging. Tevergeefs richtten leden der reehter- zijde en de Minister van Defensie hun argumenten tegen dit onhoudbare stand punt. Tevergeefs werd telkens weer gezegd, dat, daagde er direct gevaar, of raakte Europa weer in brand van krijg, deze neen-zeggers hun ongelijk zouden in zien, al mocht op een erkenning daarvan ook niet gerekend. Men lachte de bezwaren weg en op de genoemde voorspelling reageerde men met een hoogmoedig gebaar. Hoe 't kan verkeeren Pas had nu de voorzitter der Tweede Kamer verklaard, dat de defensiebegro ting was aangenomen, of in fikschen looppas stormden Sociaal-democraten en Vrijzinnig-democraten op de ministersta fel af, om den Minister van Defensie geluk te wenschen met de verdediging en aanvaarding zijner begrooting. Hoe blonk hun gelaat van geestdrift, hoe innig werd de ministerieele hand gedrukt. Was het wonder, dat vele leden ter rechterzijde een glimlach niet konden onderdrukken Hier kwam de bevestiging van hun voorspelling. Niet voor het eerst, maar er is een toenemend enthousiasme. En hoezeer men zijn ongelijk niet erkent, in deze houding ligt dit ondub belzinnig. Wij zijn natuurlijk blij met deze be keering. Maar mogen toch niet vergeten, dat er een veroordeeling in ligt van beginselen, die op geen reëele basis berusten. En het zou meer verheugend nog zijn, als dit ook ter linkerzijde werd inge zien. MIDDELBURGSCHE BRIEVEN. Amice, Juist toen ik bezig was, uit een zeer verwijderd donker achterafhoekje van mijn geheugen, die wichelroede-affaire op te diepen, kwam het jaarverslag van den Rijksarchivaris mij te hulp en las ik het verloop der gebeurtenissen en be sprekingen ten voeten uit in genoemd verslag. Een wichelroedelooper zou in onze stad de onderaardsche gangen aanwijzen, welke gangen dan benut zouden worden als sehuilgelegenheden bij eventueele luchtaanvallen. Dit zou gebeuren, maar het is niet ge beurd. De Rijksarchivaris heeft n.l. eerst een onderzoek ingesteld naar de resultaten van wichelroedeloopers in andere ge meenten, in soortgelijke oude steden, als Delft, Zutphen, Haarlem, Gouda en El- burg. De resultaten, daar bereikt, vormden een onderwerp van bespreking in een samenspreking met den Directeur van Gemeentewerken, den districtsbouwkun- dige voor de Rijksgebouwen en het Hoofd van den Gemeentelijken Lucht beschermingsdienst. Deze bespreking heeft geleid tot de meening dat er in onze stad ongetwijfeld wel onderaard sche gangen aanwezig zijn, dat dit even wel zeer waarschijnlijk oude rioolkana len zijn en dat een eventueel herstel, of wellicht een geheele reconstructie om er behoorlijk bruikbare sehuilgelegen heden van te maken, zulke groote kosten met zich mede zou brengen, dat zulks met verantwoord zou zijn tegenover het nuttig gebruik er van. Van het onderzoek is niets gekomen. Zeer begrijpelijk. •^et' omdat het raadplegen van een 20) door AMY LE FEUVRE. „Juffrouw Seaton keek wat minder stuursch. „Het is een groote verandering, en wij jn er allemaal van streek van, me- gen™' maar ik Zal k0t tegen 11611 zeg- t;''Goec'',eri wil u dan eiken ochtend om als k°men om orders, zoo moeder?" gewoon was mï miJn schoen hak?011^ ®eaton ging weg, en Vivian ten meer van brutale gezich- teW„o zelfden middag nog kreeg ze een telegram van haar moeder. »tt.oïïi morgen". Nrv-iit?8 ,^art voelde opeens verlicht, aan lm™ ZÜ de uren, die voor de loonpii Van llaar moeder moesten ver liet rioZ0° gete'd> als zij nu deed. Zij breriD-ov, mooiste logeerkamer in orde Daarrm en, vulde zelf de bloemvazen. P reed ze naar het station, om wichelroedelooper als dwaasheid of ver lakkerij veroordeeld moet worden, maar eenvoudig, omdat eventueel ontsluierde geheimen onder de straatoppervlakte aanwezig, voor ons voorloopig van on waarde worden geacht tegen dood en verderf zaaiende oorlogsvogels. Zonder dat afdoende verklaringen van de werking der wichelroede gegeven kunnen worden, is bewezen dat ze in het verleden, in de handen van daarvoor gevoelige personen, goede diensten heeft bewezen by het ontdekken van onder aardsche wateraders. En dat ze in de middeleeuwen reeds bekend was en ge bruikt werd om metalen in den bodem op te sporen. wy weten ook dat in 1600 zooveel kardinaal Le Camus de wichel roede als een werk des duivels veroor deelde. Wtj dwalen af. Als dit blad in Uw bus gestopt wordt zyn wy bezig de voor kort in onze stad gebouwde schuilloopgraven te bezichti gen en zullen we dus de sensatie van middeleeuwsche onderaardsche gewelven te betreden, missen. Waar tegenover staat, dat we in het stalen meubel van de bekende firma, de Vries Robbé te Gorkum, alhier voor een reclameprys van f150 geleverd, zijnde de helft van het bedrag, wat gij en ik daarvoor moeten betalen, ons zeker zoo gerust zullen voelen als in een diep in gegraven verouderde rioolbuis. Ondertusschen zullen we ons zelf er aan herinneren, hoever het al met ons gekomen is, met ons, beschaafde Euro peanen, anno 1939, die onze meubelin ventaris moeten uitbreiden met een sta len (of andere) schuilgelegenheid tegen luchtaanvallen. De moderne woningbouw van de laat ste tientallen jaren heeft de kelders af geschaft. Dat zijn geworden ruime pro visie-kasten, die den naam van kelder niet mogen dragen. Men zal weer tot de oude gebruiken van groote ruime kelders moeten terug- keeren. Helaas, voor andere doeleinden, dan waartoe onze voorouders die bestem den. En onderwijl passen wij ons aan, aan de gewijzigde omstandigheden. De werk- loozen krijgen een avondje van tooneel en vroolijkheid, want hun leven is toch al zoo somber. Onze militairen krijgen een cabaret-avond van hoogstaande kunst aangeboden en een gezellig bal na. De bioscoop draait film na film. De luidsprekers produceeren veel nieuwsberichten, muziek en vroolijkheid in de huiskamers en de kerken hebben nog veel zitplaatsen ruimte tijdens de diensten. En... wij vinden dit allemaal gewoon. Nog een tweetal weken. Dan sluiten we de dertiger jaren dezer eeuw af. En we doen het met een tevreden uiterliik. Groetend, STENTOR. MEDEWERKING UITSLUITEND VAN TECHNISCHE DIENSTEN AAN INDI- VIDUEELE LEDEN, DIE FINLAND HULP ZOUDEN WILLEN GEVEN. Een dubbel voorbehoud. Officieus verluidt uit 's Gravenhage In de ontwerp-resolutie nopens Fin- lands beroep op den Volkenbond tegen de agressie der Sovjet-Unie, welke Don derdag te Genève aan de Volkenbonds vergadering werd voorgelegd, komt een passus voor, waarin de secretaris-gene raal gemachtigd 'wordt, de medewerking te verleenen van zijn technische diensten voor de organisatie van den bijstand aan Finland, waarvoor in deze resolutie op ieder lid van den Volkenbond een beroep wordt gedaan. Voor Nederland stelde zich hier de vraag, of zulk een organisatie door de apparatuur van den Bond, welke den in druk kon wekken, als zou Nederland ge zamenlijk met een der in het Westen oorlogvoerende partijen deelnemen aan een internationale actie, zij het ook on der auspiciën van den Bond, te beschou wen ware als een collectieve Volken bondsactie. Het is dan ook om die reden, dat de Nederlandsche delegatie te Genève, haar moeder af te halen. „O, moeder!" riep zij uit, zoodra haar moeder uit den trein was gestapt, „wat moest ik toch beginnen, als ik u niet had?" Vivians hartstochtelijke omhelzing verbaasde mevrouw Bayard zeer, en ter wijl zij samen naar huis reden, gaf Vi vian haar moeder voor het eerst een volledig verslag van alles, wat er plaats had gehad. Mevrouw Bayard luisterde ontsteld toe. Ze zei echter weinig. Vivian gaf haar trouwens niet veel gelegenheid. Het was, alsof haar opgekropte gevoelens zich nu ontlastten in een overweldigen den stroom. Al haar hoop en vrees, al haar bittere desillusies en teleurstellin gen werden bloot gelegd. Toen zij thuis kwamen, verbaasde haar plotselinge kalmte en bezadigdheid haar moeder nog meer. Zij gaf haar een kopje thee in de zit kamer, bracht haar daarop naar haar kamer en liet haar toen op haar verzoek het huis zien. Zoodra zij hoed en sluier aflegde ontstelde mevrouw Bayard van haar uiterlijk. Alle jeugd was uit haar gezichtje verdwenen, en ze had scherpe trekken om haar mond en kin. Haar bruine oogen keken treurig en zelfs haar hiertoe door de regeering geïnstrueerd, bij het uitbrengen van haar stem voor de resolutie een verklaring heeft afge legd, waarin zy deed uitkomen, dat Ne derland de bewuste zinsnede in dien zin opvat, dat de genoemde medewerking in geen geval kan worden beschouwd als een collectieve actie van den Bond zelf, maar uitsluitend als medewerking van zijn technische diensten aan de indivi- dueele leden, die Finland materieele en humanitaire hulp zouden willen geven. Een tweede voorbehoud moest de Ne derlandsche delegatie maken ten aan zien van de vaststelling, dat de Sovjet- Unie zich door haar optreden had ge plaatst buiten 't Volkenbondshandvest. Dit is een opvatting, die, hoezeer op zichzelf wel verklaarbaar, in den opzet van het Volkenbondshandvest zelf geen steun vindt. Aan Nederlandsche zyde had men er de voorkeur aan gegeven, zich strikt te houden aan de toepassing van het Volkenbondsverdrag, wat ove rigens aan de beslissing, geiyk die is ge vallen, niet in den weg zou hebben ge staan. Het is onder deze reserves, dat Neder land de resolutie heeft aanvaard, waar aan de veroordeeling van het optreden der Sovjet-Unie tegen Finland ten grondslag lag. is ongetwijfeld AKKER's Abdijsi roop, bevattende een twintigtal kruiden, alle heilzaam voor de adem halingsorganen. in de juiste ver menging en samenstelling. De wer king is krachtig en snel. Kruiden hebben geen nadeelen voor de andere lichaamsorganen. Daarom komt den laatsten tijd de medische wereld weer veel van chemische op plantaardige middelen terug. De reeds zoo krachtige werking van Abdijsiroop is thans bovendien nog versterkt o.a. door het toevoegen van „codeïne", de sterkste hoestbe- dwingende stof. Gebruikt daarom ACONITUM Eenigeder 20 kruiden v&fcst&ifdbe tegen hoest, griep, bronchitis, asthma Flacon 90 ct.. f 1.60. f 2.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar Het Rijksarchief in Zeeland. De Rijksarchivaris in Zeeland, Mr A. Meerkamp van Embden, deelt in het jaarverslag over het rijksarchief over 1938 het een en ander mede omtrent de werkzaamheden, welke ten doel hebben de rijke bezittingen van Zeeland aan historische gegevens, documenten enz., voor het nageslacht te bewaren. Het blijkt, dat de onteigening van het hotel De Abdij ook voor de berging van het Rijksarchief belangrijke gevolgen zal hebben. De mogelijkheid bestaat, dat het oud archief der provincie naar de beschik baar komende ruimte zal worden over gebracht. Op voorstel van den Rijksarchivaris verklaarde het bestuur der gemeente Middelburg zich bereid een onder zoek in te stellen naar de mogelijkheid om de onderaardsche gangen, genoemd in het vorige verslag, te gebruiken als factor bij de maatregelen tot bescher ming tegen aanvallen uit de lucht. De Rijksarchivaris heeft daarop inlichtin gen ingewonnen omtrent de resultaten, in soortgelijke gevallen bereikt door roedeloopers, bij den waarnemenden Rijksarchivaris in Noord-Holland en de archivarissen der gemeenten Delft, El- stem had alle vroolijkheid verloren. Zij bewoog zich door het huis als een vrouw van veertig; haar kalme waardigheid tegenover de bedienden verbaasde haar moeder zeer. Zij hief haar hoofd trotsch omhoog en sprak op een toon van gezag. „Zij haten mij alle", zei ze tegen haar moeder. „Zij zijn boos, dat ik hun den dienst heb opgezegd. Als mijn schoon moeder het gedaan had, had het hun niet zooveel kunnen schelen, en ik ge loof, dat het dorp en de heele verdere omgeving mij evenmin mag lijden. De dominee kwam mij vanmorgen tegen en wou haast niet tegen mij spreken. Me neer Gill loopt met woedende blikken rond. Ik wou, dat hij dadelijk weg had kunnen gaan, maar meneer Lucas zegt, dat er nog zooveel afgehandeld moet worden, voor dat dat kan. Ik geloof, dat niemand begrijpt, wat ik van plan ben te doen. Zij denken, dat ik zonder eenige reden iedereen uit zijn huis verjaag of uit zijn betrekking zet." Mevrouw Bayard sloot haar in haar armen. „Mijn kleine Vivian", zei ze, terwijl ze haar wang tegen die van haar dochter legde. Je maakt een harde leerschool door. Waarom heb je mij niet eerder er van verteld. Ik vind, dat je erg over- De verdediging van de begrooting van Defensie bleek aan Minister Dijxhoorn uitnemend te zijn toevertrouwd. Deze be windsman, die zoolang met Minister Van Dijk heeft samengewerkt, dwong respect af voor de wijze, waarop hij zijn beleid blijkt te voeren. Hij wil recht door zee gaan en aarzelt niet, als 'hij dit nood zakelijk acht, doortastende maatregelen te nemen. Niet 'het minst tegen de N. S. B. en wat met haar verband blijkt te houden. Natuurlijk kost Defensie (al hopen wij, dat ook hier een economisch en efficent beheer wordt gevoerd) in verband met de mobilisatie veel gefli. Daarom heeft de regeering deze week een leoning van f300 millioen 4 pet. uitgeschreven. De algemeene verwachting is dat deze zal slagen, maar ook, dat we er met deze leening helaas niet zullen zijn. Vertrouwd mag echter worden, dat ons volk ook in dezen zijn plicht zal verstaan. Wat hebben we dankbaar te zijn als we kunnen volstaan met geld neer te leggen. Men lette maar eens op het klei ne, maar dappere Finland, dat voor bet behoud van zijn onafhankelijkheid een strijd op leven en dood moet voeren met een o'vermachtigen buurman, die door de begeerte is aangeraakt en die op schan delijke wijze den kleinen buur onder de voeten wil loopen. Deze daad is terecht in scherpe be woordingen gelaakt door de Volkenbonds vergadering te Genève. Voor het eerst in de geschiedenis van den Volkenbond is een lid, dat zich aan een agressie bad schuldig gemaakt, uitgestooten. Sovjet- Rusland heeft dat zw'are moreele vonnis over zich hooren uitspreken. De inter nationale misdadiger heeft zich zelf bui ten de staten-gemeenschap geplaatst. Maar veel indruk zal dit wel niet op 'hem maken. Finland zal zich in zijn zwaren strijd gesterkt gevoelen. Het weet, dat de ge heele 'beschaafde wereld de Russische misdaad ten scherpste afkeurt. De Finsche gedelegeerde heeft deze week te Genève duidelijk doen uitkomen, dat zijn land weinig aan louter sympa thie-betuiging heeft. Hoe practische hulp aan Finland ver leend kan worden, blijft intusschen een moeilijk probleem. Finland vraagt geen militairen steun: 'het is trouwens een groote vraag, of de Europeesche soldaat in het barre Finsche klimaat niet veel eer een belemmering dan een kracht zou zijn. Het wensc'ht wel financieeie en eco nomische hulp en vooral oorlogsmate riaal. Men krijgt den indruk, dat Hel sinki het vertrouwen heeft, dat, als het zoo geholpen en ondersteund wor'dt, Fin land met kans op succes den strijd tegen het overmachtige Sovjet-Rusland zal kunnen volhouden. De Finnen zijn waar schijnlijk goed over de innerlijke waarde van de Russische weermacht ingelicht. Aan het Westelijk front deed zich wei nig belangrijks voor. In de lucht was het levendiger. Zoo werd in de buurt van de Wad'den-eilanden oen luchtgevecht gele verd, waarover do getuigenissen lang niet eenparig zijn, maar dat wel hevig ge weest moet zijn. Helaas vergingen weer verscheidene schepen. Ook werd bij Uruguay een zee slag geleverd, waardoor de Duitsc'he vestzakkruiser Von Spee wellicht van het tooneel verdwenen- is. Daarmee is het doel der Britten bereikt. Hot Eingelsche lagerhuis is dezer da gen gedurende 7 uur en 33 minuten in geheime zitting bijeen geweest. Terwijl het lagerhuis inzicht kreeg in de diepste geheimen van „de organisatie van de bevoorraJding tot voortzetting van den oorlog", (zooals het heette) werd in 'het Britsc'he hoogerhuis een uiterst merk waardig debat over het vredesprobleem gevoerd. Waarschijnlijk moet men als achter grond van deze discussies zien de ge- ruchten, welke in den aanvang van deze week in verschillende hoofdsteden op doemden: dat n.l. een nieuwe Duitsohe vrédesactie was begonnen. Minister Halifax heeft op het gevaar lijke van dit débat gewezen en tevens ontkend, dat Engeland en Frankrijk het aanbod van goede diensten van België en Nederland geheel hebben afgewezen. Het was Duitschland, die dit deed. Zoo blijven we nog even ver van dien vurig verbeiden vrede. burg, Gouda, Haarlem en Zutphen. De ontvangen antwoorden, waarin zeer uit- eenloopende waardeeringsoordeelen be treffende het werk der roedeloopers werden geveld, leidden B. en W. van Middelburg ertoe den archivaris te ver zoeken een bespreking te beleggen met den districtsbouwkundige voor de Rijks gebouwen, den directeur van gemeente werken en het hoofd van den gemeente lijken luchtbeschermingsdienst, en met name de vraag in behandeling te bren gen of het van nut kon zijn door een wichelroedelooper een onderzoek te doen instellen en of de kosten voor herstel en inrichting der eventueel ontdekte gangen verantwoord zouden zijn tegen over hun nuttig effect. In overleg met de geraadpleegde hee- ren heeft de archivaris het gemeentebe stuur in overweging gegeven voorloopig aftezien van een nader onderzoek, dat dan ook niet is ingesteld. Vele bezoekers maakten gebruik van de archieven voor onderzoekingen op zeer uiteenloopende gebieden. Naast talrijke Nederlanders toonde ook Lord J. Maemillan, een Schot van geboorte, belangstelling voor een bepaald onderdeel, n.l. de stukken, betrekking hebbend op de nederzetting van Schot- sche kooplieden te Veere. De Rijks archivaris en de Britsche vice-consul te Middelburg, de heer P. de Bruijne, heb ben den hoogen bezoeker Lord Mae millan bekleedt een der hoogste rechter lijke functies in Engeland en is verder op het oogenblik de leider van de Brit sche propaganda met zijn echtgenoote en prof. mr. J. A. van Hamel rondge leid. (N. R. C.) Jegdige boefjes te Groningen. De politie te Gronin gen heeft twee jongens van 10 en 12 jaar aangehouden die tot twee maal toe de collctebussen uit de Geref. Kerk aan de Parklaan aldaar hebben gestolen. Na de bus te hebben opengebroken versnoep- haast gehandeld hebt." „Daar kan ik niets aan doen, moeder. Ik kon u niet te logeeren vragen, zoolang mevrouw Carmichael hier was. U zou maar over mij getobd hebben." „Neen, lieveling, dat zou ik niet ge daan hebben, maar ik zou meer voor je gebeden hebben." „O, moeder, ik wou, dat ik God zoo kende, als u Hem kent. Hij lijkt mij zoo ver weg. Ik heb het ware geloof niet. Ik zeg mijn gebeden op en lees eiken morgen in mijn Bijbel, maar ik vind er geen troost in." Heel zachtjes zei mevrouw Bayard: „Niemand komt tot den Vader dan door Mij". Ben je ooit zoo tot God ge gaan, lieveling?" „Door Jezus Christus?" zei Vivian langzaam. „Ik weet het alles met mijn verstand. Ik geloof in Christus, ik geloof in wat de Bijbel zegtj maar het heeft geen invloed op mijn leven. U gaat tot God, zooals ik naar u toega, volkomen zeker, dat Hij u begrijpt en u liefheeft. Dat kan ik niet." Zij zuchtte en veranderde van onder werp; en haar moeder wachtte geduldig op een volgende gelegenheid, om het ge sprek voort te zetten. De dagen, die volgden, waren heel ten zij het geld gedeeltelijk. De rest ver stopten zij in den wal van het Verbin dingskanaal, in welk water zij de gele digde bussen hadden geworpen. De moeder van een der jongens bleek een bedrag van f 5 aan kleingeld in huis te hebben dat zij volgens haar bewering juist naar de politie wilde brengen om dat haar zoontje haar had verteld dat hij het had gestolen. Millioen.sigaretten voor de militairen. Een be kende sigarenfabriek te Eindhoven heeft voor de gemobiliseerden een millioen si garetten beschikbaar gesteld. Deze sigaretten zullen bij wijze van Kerstverrassing op de stations worden uitgereikt. Besloten N. S. B. - verga dering te Halfweg ont bonden. De burgemeester van Half weg heeft Woensdagavond een besloten vergadering van de N.S.B., waar unifor men werden gedragen, ontbonden. Een gemeenteveldwachter moest voor een andere zaak in café C. zijn. Hij hoorde dat daar een vergadering was en vroeg daar even te mogen worden binnenge laten. De caféhouder weigerde zulks, zeggende dat de vergadering besloten, was. De veldwachter is daarop eigener beweging naar binnen gestapt en trof in het lokaal 27 personen aan, in het N. S. B.-uniform. Er hingen ook N.S.B.-vlag- gen. Daarop heeft hij den burgemeester gewaarschuwd, die kort daarop ver scheen. De 27 vergaderingbezoekers zijn naar het raadhuis van Halfweg gebracht waar hun een verhoor is afgenomen. De vlaggen zijn in beslag genomen. Onder zocht wordt in hoeverre een overtreding is begaan. Volgens het „Nationale Dagblad" be trof het hier een besloten vergadering ter bespreking van de propaganda. Een kleine advertentie in de rubrieh „Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cenl bij vooruitbetaling. druk. Mevrouw Carmichael zond een lijst van de meubelstukken, die zij wilde, dat in Londen opgeborgen zouden wor den voor haar en haar dochter. Vi vian wist dus meteen, dat zij geen plan had, om ooit weer op de Abdij terug te komen. Mevrouw Bayard was het volstrekt niet eens met Vivians plan, om heel al leen in den westelijken vleugel te gaan wonen. „Je bent er veel te jong voor", zei ze, „je moet iemand bij je hebben." „Ik dacht, dat een weduwe alles doen kon", zei Vivian. Haar moeder schudde haar hoofd. „Het is niet verstandig, en ik kan niet zoo heel lang bij je blijven „Een van de meisjes zou kunnen ko men." „Je moet iemand hebben, die ouder is." „Toch geen chaperone, moeder? Ver telt u mij nu niet, dat ik die hier noodig heb." „Ik moet er eens over denken. Je zult hier zoo'n eenzaam leven hebben." (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 5