DE BEGROOTING VAN DEFENSIE. Hoofdpijn g Ne:nAKKERTJE*A De beurt aan Roemenië en Hongarije? Na Finland Hongarije? Binnenland. Weer post per landmail naar Indië. Geringer stijging van prijzen In groothandel. Duitsche kritiek op Nederlands houding. Jit 1b Provmu e MIDDELBURG. ZUID-BEVELAND. WALCHEREN. Kerknieuws Nederland in drie maanden tot vesting van groote beteekenis gemaakt. DUITSCHE LUCHTMACHT ACTIEF. Op de Engelsdhe Orkaden is gister luchtalarm gemaakt. Een half uur later werd alles weer veilig gemeld. Men had een vijandelijk vliegtuig boven de eilan den gehoord. Later is op de Orkaden opnieuw lucht alarm geslagen, -doch reeds twintig minu ten later weerklonk weer bet signaal „alles veilig". Ook boven Noord-Sc'hotland is een, vij andelijk vliegtuig gehoord. Naar de „United Press" nog meldt, werden gistermorgen vroeg Duitsche vliegtuigen, die mijnen in de Theems^ monding legden, door gevechtsvliegtuigen en door het luchtdoelgeschut verdreven. Thans blijkt, dat het vliegtuig, dat hij Sheringham (Norfolkshire) in zee geval len is, een van 'de vliegtuigen was, die op den terugweg naar hun basis waren. TROEPENCONCENTRATIES ACHTER DEN WESTWAL? Het Italiaanscöxe blad „Piccolo" be richt, dat belangrijke concentraties van artillerie en troepen zijn gezien achter den Westwal bij de Luxemburgsche grens. Het laatste nummer van het tijdschrift „De 'Communistische Internationale" schrijft „De Volkeren van Estland, Letland en Litauen weten, dat de verdragen met de Sovjet-'Unie hen van den oorlog gered hebben en hun een veiligen waarborg hebben gegeven van hun onafhankelijk heid tegen de imperialistische mogend heden. De belangen der volkeren van Roemenië en hun vrije en vreedzame ontwikkeling zijn verbonden met de on middellijke afsluiting -van een pact tot wederzijdschen bijstand met de Sovjet- Unie, gelijk aan de pacten, die door de Oostzeelanden zijn gesloten. In de geannexeerde provincies de Boe- kowina, Transsylvanië, de Dobroedzja en Bessarabië, heeft Roemenië een politiek De Tweede Kamer heeft gisteren een aanvang gemaakt met de behandeling van de Defensie-gebrooting. Eerste spreker was de heer D u y- maer van Twist (A. R.), die een woord van hulde bracht voor de offers, die voor de handhaving van onze neu traliteit worden gebracht. Die offers zijn niet gering. Nederland is in drie maanden tot een vesting van groote beteekenis gemaakt. Ons volk mag dankbaar zijn, dat het den tijd gelaten is hetgeen tot stand gebracht is, te verrichten. Spr. waardeert den goeden geest in het leger en op de vloot. Een behoorlijke geestelijke verzorging is daarvoor noodig. Overleg met de kerk is noodig, zoo noodig zelfs financieele steun voor die verzorging. Is binnenkort een voorstel aangaande de m i 1 i t a i r e tehuizen te verwachten De ontspanning voor de militairen moet voor allen aanne melijk zijn. De minister wake voor de Zondagsrust in de kampementen. 'Welke zijn de moeilijkheden in verband met het niet-reizen op Zondag bij verlof? Spr. kan zich volkomen vereenigen met de regeling van de kostwinners vergoeding. Doch is de terugwer kende kracht in overeenstemming te brengen met gepaste zuinigheid Spr. komt op voor de belangen van de gemobiliseerden, die aan de kostwinners vergoeding niet voldoende hebben in ver band met schuldaflossingen e.d. Spr. is van oordeel, dat de oudste lich ting door jongeren behoort te worden vervangen. Tienduizenden jonge mannen doen niets aan de verdediging van ons land. Men had met hun inlijving in September niet mogen wachten. Spoedige inlijving is een belang van de eerste orde. Voor de mededeeling betreffende de vr ij willige korpsen motor- dienst is spr. dankbaar. Is echter de volledige aflossing geschied Wat de vr ij willige land stormcorpsen luchtwachtdienst betreft, hoopt spr. dat deze ook te zijner tijd kunnen worden afgelost. Spr. dringt er verder op aan de u i t e r- ste zuinigheid te betrachten. Voorts vraagt hij versterking van de vloot, hier en in I n d i Slagkruisers zijn de eenige middelen om onze positie in Indië te ver dedigen. De heer Ruiter (R. K.) vestigt o.m. de aandacht op de gevolgen der inundatie voor de landbouwers. Spr. heeft allen lof voor de billijke re geling der bedrijfsbelangen der landbou wers. Ook behandelt Spr. de verstrek king van boter aan mili tairen. Reeds dikwijls is het vraagstuk „mar garine of boter" overwogen. Reeds jaren lang maakt men veel meer margarine dan destijds is overeengeko men. Spr. bepleit het bewaren der mar garine en het verbruik van de boter. van nationale onderdrukking en wreede uitbuiting der volksmassa's uitgevoerd." Van de Oostenrijksche grens wordt ge meld, dat de toestand in Sub-karpathisch Rusland, na de aankomst der Russische troepen aan de Hongaarsche grens steeds meer gespannen wordt. Leden van de „Sitsj" een para-mili taire Oekrainsche organisatie, die voor zien zijn van geweren en handgranaten van Sovjet-Russische herkomst, vallen Hongaarsche gendarmes en zelfs militaire detachementen aan. Het Slowaaksche blad „Slovenska 'Slo- boda" meldt, dat de Hongaarsche auto riteiten verscheidene lichtingen reservis ten uit de Sub-karpathische Oekraine 'hebben opgeroepen. Bij een grensincident zouden 100 Hon gaarsche soldaten gewond zijn. Sedert dien zou de Hongaarsc'h-Russische gnens gesloten zijn. BEZORGDHEID IN ITALIË. Met de grootste aandacht blijft men in Italië 'de gebeurtenissen in Oost-Europa gadeslaan, meldt het Alg. Handelsblad. Het bericht uit Moskou, volgens het welk in bet officieele orgaan van (de Komintern een artikel is verschenen, dat een verdrag van wederzijdschen bijstand tusschen Sovjet-Rusland en Roemenië eischt, wekt te Rome groot opzien en on gerustheid. Bij den Balkan toch is Italië zeer on middellijk betrokken. Het is ook duidelijk 'dat Italië niet kan toestaan, dat het communisme in den Balkan doordringt; Italië heeft zich ver zet tegen de Sovjet-regeering van Spanje en het zal eveneens beletten dat de Bal kan en daarmede een ander gedeelte van de Middellandsche Zee onder den in vloed van de Komintern zou geraken. Het zwak'ke punt in deze politiek ia Roemenië en met beslistheid wijzen de Italiaansdhe bladen er op, dat Boekarest verstandig zal doen tot een aocoord te komen met Hongarije. De heer D r I. H. J. V o s (Lib.) juicht de geestelijke verzorging in het leger toe, doch is verbaasd, dat er geen Joo d- sche veldpredikers zijn. Spr. wijst er verder op, dat een doel treffende verdeeling van degenees- kundige verzorging over het land van groot belang is. Gelukkig is de hygiënische toestand van het leger thans nog perfect. Doch wij moeten op iedere eventualiteit voorbereid zijn. Ten aanzien van typhus moeten wij blijven waken. Onder de tegenwoordige omstandigheden is vaccinatie van het militaire personeel tegen pokken, typhus, en paratyphus noodig. Wil de minister geen dwang uitoefenen, dan geve hij opdracht tot het uitoefenen van drang. De heer Van der Zaal (A. R.) vraagde de aandacht voor de gees telijke verzorging van de weermacht. Spr. is dankbaar, dat de benoeming van een vierden en vijfden legerpredikant binnenkort zal geschie den. Het is spr. niet duidelijk, waarom reserve veldpredikers als n i e t-militai- ren militaire uniformen dragen. Van de 160 garnizoenspredikanten waren 21 lid van „Kerk en Vrede". Spr. vindt het eigenaardig, dat de predikanten wèl lid mogen zijn, terwijl deze vereeni- ging voor ambtenaren is verboden. Spr. citeert uit het weekblad van „Een heid door Democratie", waarin verband wordt gelegd tusschen Ds Ouwerkerk en de N. S. B. Op 21 November werd deze dominee benoemd tot veldprediker. Ook Ds Terlaak Poot zou volgens spr. N. S. B.-er zijn. Van het grootste belang is, dat hier klaarheid komt. Het spijt spr., dat het reizen op Zondag bij verlof niet kan worden voorkomen. Tenslotte meende spr. dat gebroken moest worden met cabarets en dergelijke „lolmakerijen". Ontwikkeling en ontspanning moeten in goede richting worden geleid. De heer Van S I e e n (S. D.) waar deert de groote werkkracht van den mi nister en zijn medewerkers. Het nieuwe mobilisatie-vergoedingsbesluit kan vele landen tot voorbeeld strekken. Helaas zijn echter de werkloozen en ongehuwde zelfstandigen nog niet vol doende geholpen. Spr. vraagt, of van den minister voor stellen te wachten zijn teneinde de ge- demobiliseerden weer in hun oude be trekkingen terug te brengen. Een wette lijke verplichting is noodzakelijk. De minister betrachte spoed met de vervanging door jongeren. Kunnen niet alle dienstplichtigen, die sinds April onder de wapenen zijn, worden afgelost? Voorts bepleit spr. o.m. de belangen van de oud-gepensionneerden van land en zeemacht, mobilisatie-slachtoffers, enz. De heer K i e v i t (S. D.) behandelt de wettelijke bescherming van de koopvaardijvloot. Als „Nederland" blijft varen, is noo dig, dat de schepen worden bemand. Convoyeeren door een sleepboot met pa ravanes wordt door de zeelieden als de grootste veiligheid gezien. Daarvoor die nen bindende voorschriften getroffen te worden. Voorts bepleit spr. verschaffing van gasmaskers aan de bemanningen. Vanavond om tien uur zal de groote Fascistische Raad on der voorzitterschap van Mus solini bijeenkomen. Dit ia de eerste keer sedert het uit breken van de vijandelijkheden, dat deze Raad bijeenkomt. Geen postpakketten per landmail. Nu de directies der Maatschappij Ne derland en van den Rotterdamschen Lloyd besloten hebben, de vaart naar Nederlandsch-Indië in Genua te begin nen en daar te eindigen, en de passa giers, voor zoover dit mogelijk zal blij ken, weder met een boottrein tusschen Nederland en Genua te vervoeren, zal ook getracht worden met deze boottrei nen de voor de landmail aangewezen correspondentie te vervoeren. Zoo nam de Woensdag over België en Frankrijk naar Genua vertrokken boot trein, welke op het 7 December uit Ge nua vertrekkende m.s. Christiaan Huy- gens aansluiting heeft, landmail voor Indië mee. De boottrein wacht in Genua op het m.s. Johan van Oldenbarnevelt, dat daar den lOen verwacht wordt en neemt passagiers en landmail naar Ne derland mee terug. Postpakketten kunnen voorloopig niet met de landmail worden verzonden. Het door het Centraal Bureau voor de Statistiek samengestelde indexcijfer van Nederlandsche groothandelsprijzen ver toont in November, vergeleken met Oc tober 1.1., een stijging met 3.5 pet. tot 83.6. Deze stijging is belangrijk minder dan in de twee voorafgaande oorlogsmaan den. In September was het indexcijfer 7.4 pet. hooger en in October 7.2 pet. dan in de voorafgaande maand. In totaal is het cijfer van 1 September tot 1 De cember 18.6 pet. gestegen. DE SPIONNAGEZAAK EN DE UNIFORMEN A FF A IRE. Namens de Justitie is aan de dagbla den dringend verzocht in het belang van het strafrechtelijk onderzoek voorshands geen verdere publicaties te doen met be trekking tot de spionnage- en uniform zaken. MILITAIR VERKEER ZAL DE SPOORWEGEN BLOKKEEREN. Niet steeds reisgelegenheid op de lange trajecten voor burgers. Verlenging duur der retourbiljetten. Naar wij vernemen, zullen op den avond van den Tweeden Kerstdag en op Nieuwjaarsavond zooveel militairen van de treinen gebruik maken, dat een deel van het burgerlijk verkeer die avonden na 7 uur niet zal kunnen rekenen op ver- voergelegenheid. Door de speciale verlofregeling voor militairen zal op beide avonden n.l. een meer dan verdubbeld contingent militai ren van de treinen gebruik maken. Bovendien is nog steeds een deel van het materiaal der Spoorwegen door de militaire autoriteiten geblokkeerd, met het oog op bijzondere omstandigheden, zoodat niet evenveel extra-treinen kun nen worden ingelegd als in normale ja ren dit het geval is. Afgeraden moet daarom worden op den avond van Tweeden Kerstdag en op Nieuwjaarsdag gebruik te maken van de stoom- en diesel electrische treinen op de lange baanvakken. Om het den reizigers mogelijk te ma ken zich over meer dagen te verdeelen, zullen gewone retourbiljetten en gezins retours geldig zijn van 17 December tot 9 Januari. Ook zullen in die periode va- cantiekaarten verkrijgbaar zijn. OPRICHTING UITVOERCONTROLE- BUREAU VOOR LANDBOUW PRODUCTEN. Centrale landbouworganisaties vergaderen. De dagelijksche besturen der drie Cen trale Landbouworganisaties, te weten de Chr. Boeren- en Tuindersbond in Neder land, de Katholieke Nederlandsche Boe- ren- en Tuindersbond en het Kon. Nea. Landbouw-Comité, vergaderden dezer dagen te 's Gravenhage. Besloten werd over te gaan tot de oprichting van een uitvoercontrole-bureau voor landbouw producten. Tegen 't ontnemen van tuinbouw teeltvergunningen aan be drijven grooter dan 10 ha, hadden de or ganisaties ernstige bezwaren. Niet ge- wenscht moet het worden geacht, ver schillende teelten te ontnemen aan de landbouwbedrijven, ten behoeve van de tuinbouwbedrijven. Er zal bij de bevoeg de instanties worden aangedrongen op spoedig overleg in zake de teeltregeling van verschillende producten voor het oogstjaar 1940. Aan den minister van Defensie zal een audiëntie worden gevraagd, ten einde verschillende zaken te bespreken, o.a. evacuatie, inundatie, inge- bruik nemen van land door militairen en militairevor deringen. UITVOERVERBOD STAFKAARTEN, ENZ. Bij Koninklijk besluit van 4 Decem ber is, ter bescherming van de levensbe langen van het Rijk, de uitvoer van staf- en andere kaarten, het Nederlandsch grondgebied betreffende, verboden. Dit besluit treedt onmiddellijk in werking. Het D. N. B. meldt uit Berlijn: In de Duitsche bladen is reeds critiek uitgeoefend op het feit, dat de Ned.-In dische post-administratie de Engelsche censuur zou bevorderen door voorsor teering van de post, welke van Ned. O. Indië naar Nederland wordt gezonden. Thans wijdt de Berliner Börsenzei- tung een artikel aan het besluit van de Holland-Australië-lijn en de Holland-Br. Indië-lijn, om voortaan slechts die la ding ter verscheping aan te nemen, waarvan de papieren door een Britschen consul zijn gewaarmerkt, ten aanzien van de herkomst. Volgens genoemd blad is dit besluit niet te verontschuldigen. Hiermee heb ben, zoo schrijft het blad, deze neutrale reederijen zich op het Engelsche stand punt gesteld, volgens hetwelk de Duit sche willekeur boven het volkenrecht gaat. Het is, aldus besluit het blad, onbe grijpelijk, dat men in Nederland niet in ziet, hoe zeer hier de neutraliteit van dit land wordt gecompromitteerd. In de Börsenzeitung trof men giste ren de volgende koppen aan„Nede r- land zwicht voor Britsche af persing", en: „Achterdeur om toe te geven", alsmede„Zoo- als Engeland beveelt". Onder Nederland verstaat de Börsen zeitung blijkbaar de HollandAustralië- lijn, de HollandBritsch-Indië-lijn en de HollandAzië-lijn, welke maatschappij en hebben aangekondigd, dat zij voort aan alleen de ladingen zullen vervoeren welke zijn voorzien met z.g. navicerts. De Dienst aus Deutschland schrijft het volgende: „Men slaat te Berlijn met belangstel ling de houding van de kleine neutrale mogendheden ten opzichte van de Brit sche manier van blokkeeren gade. Be langrijk acht men de houding van de Nederlandsche reeders, die zich toch, ondanks Nederlandsche protesten te Londen, voor het Engelsche geweld wil len buigen. Men brengt te Berlijn in her innering, dat de neutrale landen er goed aan zouden doen, zich rekenschap te ge ven van de consequenties van hun hou ding en zich niet te laten leiden door een schijnbaar gemakkelijk opportunisme." AANWINSTEN, VERTOOND IN DE VERGADERING VAN HET ZEEUWSCH GENOOTSCHAP DER WETENSCHAPPEN VAN 6 DEC. 1939 Een Bijbel, 1780, en een Uitbreiding van de Bijbelsche Historievragen, ge schonken door den heer W. J. Bosdijk te Ridderkerk; twee gesneden mesheften, gevonden te Domburg, aangekocht; een oude versierde wrijfsteen, gevonden bij graafwerk in de kom der gemeente Oost- kapelle, geschonken door den heer J. Geldof Lz. te Oostkapelle. DE SUIKERPRIJS. Dezer dagen werd officieel medege deeld, dat de prijs van de suiker in den kleinhandel met 1 cent per pond werd verhoogd. Eén onzer lezers meent, dat dit niet juist is. Volgens hem hebben alle fabrikanten per 4 Dec. den suikerprijs verhoogd met f 2.50 per 100 kg. Komt daar de accijns bij', dan wordt de verhoo ging f 4.50 per 100 kg of 2.25 cent per pond. Bij een onderzoek, dat wij bij de Coöp. suikerfabriek Dinteloord en bij een gros sier te Goes instelden, blijkt deze mede deeling van bedoelden lezer niet juist te zijn. De suikerprijs is dezelfde gebleven. Er komt alleen bij de heffing van f 2.25 per 100 kg. Verder wordt er niets op den prijs gelegd. Wel stelt de Dinteloord voortaan, gezien de prijsstijging, f 1.50 op rekening voor den zak, maar dit bedrag wordt bij inle vering van den zak weer terugbetaald. EEN MIJN TOT ONTPLOFFING GEBRACHT. Gisteravond te ongeveer vijf uur werd te Goes en omgeving weer een geluid waargenomen, dat er op wees, dat weer ergens een mijn zou zijn ontploft. Wij vernamen, dat militairen in de omgeving van Renesse (Sch.) een aangespoelde mijn hebben laten ontploffen. Werkobject in den Z. Kraayertpolder wordt uitgevoerd. Het groote werkobject in den Zuid- Kraayertpolder het slechten van een enkele kilometers langen binnendijk, is door den betrokken minister goedge keurd. Men verwacht, dat over drie weken be gonnen kan worden. Schippersknecht verdronken. Even buiten de haven te Willemstad is gisteravond de 19-jarige schippersknecht J. G. uit O u d - V o s m e e r verdronken. De jongeman, die werkzaam was op het sleepschip „Marinus Willem" van schipper De Korte, geraakte bij het aan geven van een touw zijn evenwicht kwijt en sloeg over boord. St Nicolaas voor de militairen. Dinsdagavond waren vele militairen van de S. D. O. A. en andere afdeelingen op initiatief van Pro Rege in het Mil. Tehuis bijeen om St Nicolaas te vieren. Vaandrig Heule reikte de mooie prij zen van de sjoelwedstrijd uit. Het hoog tepunt vormde de komst van St Nicolaas met zijn knecht en zijn zoon, die enkele leuke verrassingen ronddeelde en voor iederen militair een pakje met tabak, chocolade enz. bjj zich had. Ook de leden van het strjjkje van dhr Calatz, die het muzikale gedeelte van den avond ver zorgden, werden niet vergeten. De voor drachten gaven een aardige afwisseling. Namens de militairen sprak vaandrig Heule een woord van dank. De heer P. van Sluijs richtte als voor zitter een dankwoord aan dhr en Mevr. Boone, dhr Calatz en de vele personen en firma's, in en buiten Middelburg, die door hun milde giften dit gul onthaal mogelijk maakten. Kloetinge. De collecte voor het alge meen steuncomité heeft hier opgebracht f 91.50. Driewegen. Loop der bevolking over de maand November 1939. Vertrokken: W. H. van Noort naar Rotterdam. A. Koeman naar Oudelande. Wemeldinge. De lading van het sleep schip „Philegone", hetwelk in den storm van 19 Nov. j.l. op de Oosterschelde is gezonken, is thans geborgen. Het wrak is zoover dicht gemaakt, dat 't weer drijft. Bij goed weer wordt het morgen in het kanaal verwacht. Nisse. De collecte voor het algemeen steuncomité heeft alhier opgebracht de som van f71,75. (Belangeloos ber.) 's-Heerenhoek. Gemeenteraad. Wethoudersverkiezing. Wegens ontslagname van dhr C. Boon man is tot lid van den raad benoemd dhr J. Martens Jaczn; zijn geloofsbrieven werden onderzocht en in orde bevonden, waarna hij werd beëedigd. Omdat in de Drankwet verboden wordt dat een vergunninghouder tevens wet houder is, heeft dhr C. Verdonk als wet houder bedankt. In zyn plaats werd be noemd dhr J. Martens met 4 stemmen. De voorzitter deelde mede, dat ook dit jaar, zooals andere jaren, brandstoffen- toeslag zal verleend worden. De voorzitter deelde mede, dat plan nen in voorbereiding zijn voor het op ruimen van twee krotwoningen en hier voor in de plaats bouwen met rijks- en gemeentesteun twee nieuwe eenvoudige arbeiderswoningen voor groote gezinnen. Bij de rondvraag vroeg dhr P. Raas, of het mogelijk zal zijn de presentiegelden te verhoogen om de leden in staat te stel len lid te worden van hun vereeniging van raadsleden en de vergaderingen de zer vereenigingen te bezoeken. De voor zitter antwoordde, dat zulks wel moge lijk is, mits Ged. Staten hieraan hun goedkeuring verleenen. Yerseke. De mosselverzen ding. De mosselverzending naar Pa rijs is, al biedt ze veel bezwaren wat be treft de financiering, niet slecht te noe men. Het percentage dat de Zeeuwsche mos selkweekers hebben geleverd bedraae' ongeveer 4647 pet. van hun voorraden. Dit percentage is wel iets lager dan verleden jaar en zal zeer zeker (onvoor ziene omstandigheden niet meegerekend" lager blijven. In het seizoen 19381939 bedroeg het eindpercentage meer dan 100, het zal dit seizoen (19391940) vol gens deskundigen niet hooger komen dan 70—75. Dammen. Woensdagavond speelde St Laurens tegen Veere met den volgenden uitslag: B. Verburg-C. Caljouw 20 P. C. Roose-R. Repko 02 W. Marinissen-H. Meerman 11 I. C. Flipse-J. Bliek 2—0 M. Karstanje-H. Vermeulen 20 P. Walraven-A. Vermeulen 20 A. Dingemans-P. Stoel 02 T. Boogaard-P. Cevaal 02 J. Walraven-J. Abrahamse 20 H. te Boekhorst-P. de Jonge 02 alzoo 119 voor St Laurens. Vrouwepolder. Loop der bevolking over de maand November 1939. Ingekomen: P. Besuijen, landb. kn. Gapinge Platteweg B 126 uit Veere. mej. Ch. J. Bonebakker, kunstschilderes, O. watering B 94 uit Amsterdam. Vertrokken: A. M. Bakker, landb. kn. A 111 naar Beek (L.)W. Wagenaar, landb. kn. A 31 naar Koudekerke, Z. Dishoek B 133; J. K. Boyenk, landb. kn. B 100 naar Serooskerke (W.), B no. 70; J. Spruijt, landb. kn. A 67 naar Se rooskerke (W.), A no. 158. Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Westerhaar, Joh. Bijlsma te Oostrum en Jouswier. Chr. Geref. Kerk. Beroepen te Franeker, J. Tijmes, te Nunspeet. Vrije Evang. Gemeente. Aangenomen naar Utrecht, J. Ver boom te Franeker. Jubileum Dr J. D. Schmidt. Gisteren werd Dr J. D. Schmidt te Kapelle, praeses van de classis Goes der Ned. Herv. Kerk, in de vergadering van het Classicaal bestuur bij monde van Ds Tonsbeek van Kamperland, op zeer har telijke wijze toegesproken, in verband

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 2