De Haagsche spionnage-affaire. GEEFT 8 Dagblad voor de Provincie Zeeland £&zms van ans Stad I Üeaicix mm 19W? EERSTE BLAD. Belangrijkste Nieuws. Ging als gevolg van de spionnage een onzer schepen verloren? - Weinig controle aan de Departemeten. WOENSDAG 6 DEC. 1939 54e JAARGANG - No. 57 De krachtige tegenstand der Finnen - Het weer hun bondgenoot - De Russen lijden gevoelige verliezen - Zweden neemt maatregelen - Meer activiteit aan het Westelijk front - De verscherpte handelsoorlog - Engeland moet nog zwaardere offers brengen. Een Sovjet-offensief in Noord-Finland, Zweden roept 15 lichtingen op. Iets meer actie aan het Westelijk front. Kocht U reeds de fraai uitgevoerde Verkrijgbaar bij onze Agenten en Bezorgers; Bijkantoor Middelburg en ons Bureau Goes Prijs 35 cent (Franco per post 40 cent) Bij vooruitbetaling! Een Duitsche duikboot per dag? De verscherpte handelsoorlog. Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Ooes Postrekening 44455 Telefoon 2438 ,i)kantoor Middelburg: Fa. Boekhandel j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs 12.60 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Ooes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advcrtcntiën 30 cent per rege! Ingezonden mededeellngen 00 cent per regel Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Sovjet-Russische oorlogsschepen heb ben gisteren troepen aan land gezet aan beide kanten van den fjord van Petsamo. De Finnen hebben niet getracht, de ontscheping te verhinderen, doch wach ten de Russen in Petsamo af, dat, naar gemeld wordt, thans krachtig door de Finnen versterkt is. De Pinsche strijdkracht aan het Pet- samo-front wordt op 20.000 man ge schat. In verband met de berichten over de landing van Russische troepen by de fjord van Petsamo wordt medegedeeld, dat de Finnen niet hebben kunnen ver hinderen, dat de Russen in de buiten fjord versterkingen ontscheepten, wyl de Finnen groote moeilijkheden ondervonden bij het overbrengen van artillerie naar' de kuststreek. Zij besloten daarop bij de Kloster ne derzetting stellingen te betrekken, ten einde de Russen daar tegen te houden. De kust met haar uitstekende rotsen verhinderde echter ook den Russen, om artillerie naar de haven te brengen, ter wijl zij werden blootgesteld aan het vuur van de Finsche scherpschutters in de bergen. De Finnen bevinden zich daar in een veilige positie wat de verdediging betreft daar een aanval van uit zee onmogelijk is en een aanval over land zeer moeilijk. Volgens te Stockholm ontvangen be richten hebben de Finnen in het Noorden twee sterke verdedigingslinies ingericht, één buiten Petsamo en de ander bij het centrum der nikkelmijnen, Salmijaervi. Men verwacht, dat hier een beslissend gevecht zal worden geleverd. Gemeld wordt, dat drie Russische vlieg tuigen, het Finsche nikkelcentrum van Salmijaervi zouden hebben gebombar deerd. De laatste Russische communiqué's betreffen alleen de operaties op het front in de Karelische landengte, waar, naar het heet, het roode leger tusschen de 25 en 29 mijl is opgerukt. Na vijf dagen van strijd staan de Rus sische troepen dus nog pas binnen schootsafstand van de z.g. Mannerheim- linie, die door buitenlandsche militaire ingenieurs voor de Finnen is gebouwd. Intussclien geven de Sov- I jets toe, dat „de machtige Russische oorlogsmachi- nes onverwachten tegen stand in den vorm van de door de Finnen geïmprovi seerde tankvallen, langs net geheele Karelische tront opgericht, ondervin- d e n". De Finnen gebruiken twee soorten tankvallen. Sommige bestaan uit steenen muren met schietgaten en machinege weer-emplacementen, andere zijn wijde greppels, die door steenen en groote boo- men gecamoufleerd zijn. Bovendien zijn er mijnenvelden, aarden en houten emplacementen voor tankaf- weergeschut en kanonnen. Uit Moskou wordt gemeld: Gister heeft het bevel over de roode troepen Terijoki uitgeleverd aan den ver tegenwoordiger van de „Finsche volks- regeenng" en aan het eerste legercorps van die regeering. Intusschen blijven de mitrailleurs van et werkelijke Finsche leger vuren uit de omringende bosschen. „In de wouden, in takkenbosschen, in ff wJyer en de sneeuw verbergen de "mts Finnen zich als hongerige wolven!" schrijft de correspondent van de „Isves- ,la „Bang voor een eerlijk gevecht, truien zij ons in den rug". De correspondent verklaart verder, dat e Russische troepen Terijoki nauwelijks hadden verlaten, na de stad te hebben genomen, *n den kerktoren ver jagen Finnen openden het vuur op de Russische achterhoede. De journalist ta°ef j?fraan toe, dat een Russische nz „dit nest met drie kanonschoten liquideerde". De laatste in Finsche kringen te Lon en ontvangen berichten melden, dat de Finnen aanzienlijke vorderingen hebben gemaakt in de streek van Salmi en „zeer zware verliezen" hebben toegebracht aan de Russen. Ook melden zij vorderingen te hebben gemaakt op de Karelische landengte. HET SLECHTE WEER. De eenige bondgenoot, dien Finland in zijn strijd tegen den aanvaller heeft is het weer, dat gisteren nóg slechter ge worden is. Een zware mist vormt thans een dik gordijn tusschen den vijand en de zuidelijke kust. Het sneeuwt nog onop houdelijk langs de geheele kust en de laaghangende wolken maken elke acti viteit in de lucht onmogelijk. De voedselvoorziening in Finland gaat ongestoord voort. De organisatie blijkt uitstekend en tot nog toe is er dan ook nergens te kort aan. Officieel wordt ontkend, dat de Fin sche regeering Helsinki zou hebben ver laten. Maandag heeft de ministerraad nog onder voorzitterschap van den minis ter-president in de hoofdstad vergaderd. Volgens een bericht uit Finsche bron te Londen wordt de Finsche gezant in Moskou in de legatie vastgehouden en kan hij het land niet verlaten. FINSCH SUCCES. Officieel wordt medege deeld, dat in de afgeloo- pen drie dagen in Karelië 2000 Russen gedood werden en 64 Russische vliegtui gen werden vernield. Gis terenis er in de Salmi- sector den geheelen dag heftig gevochten en vond den geheelen dag artille rievuur plaats. Een vlieg tuig en zes tanks der Sov jets werden vernield en twee Russische peletons werden vernietigd. Reuter seinde gisteravond uit Helsin ki: Terwijl Helsinki en de andere steden, die met een luchtbombardement bedreigd waren, een derden rustigen dag hebben gehad, graven de troepen in het uiterste Noorden zich in te midden van de roo- kende puinhoopen van Petsamo en Sal mijaervi. De sneeuwval heeft vanochtend opgehouden, doch niet lang daarna be gon het opnieuw te sneeuwen, waardoor de vijandelijke aanvallen bemoeilijkt wer den. Met bezorgdheid ziet men den dag van heden, den 21sten verjaardag van de Finsche onafhankelijkheid, tegemoet. Russische versterkingen stroomen over zee en langs de spoorwegen toe. De Rus sen zijn evenwel niet sterk genoeg om een aanval op het Finsche hoofdfront te wagen. Voortdurend trekken stroomen Finsche burger-Vluchtelingen over de Noordsche grens; er is geen enkele soldaat onder hen. Ten noorden van het Ladogameer doen de Russen, gesteund door gepantserde eenheden, aanvallen in den sector van Suojarvi. De infanterie, welke op de gemotori seerde eenheden volgt, heeft enorme ver liezen geleden. Krijgsgevangenen hebben verklaard, drie maanden in militairen dienst te zijn, waarvan slechts één maand werkelijk aan opleiding werd besteed. Gisteren zijn er twee Russische vliegtuigen omlaag ge schoten, één tijdens een verkennings vlucht boven Karelië en het andere te Petsamo, waar vier Russische machine geweren en eenige automatische wapenen werden buitgemaakt. Langs het geheele front werd gisteren gevochten. De Finsche verliezen zijn ge durende de laatste vijf dagen zeer ge ring geweest. Een communiqué van het roode leger meldt, dat er tot dusver 11 Finsche vlieg tuigen zijn neergeschoten. In het commu niqué worden de berichten uit buiten landsche bron tegengesproken dat er 16 vliegtuigen zouden zijn neergeschoten en 32 tanks zouden zijn vernield. Toegege ven wordt, dat er twee Sovjetvliegtuigen zijn neergeschoten en twee niet zijn te rug gekeerd, doch er is geen enkele tank buitgemaakt. In een communiqué van de roode vloot worden de buitenlandsche berichten te gengesproken dat de kruiser Kirov zwaar beschadigd zou zijn door Finsch geschut vuur van Hongö en dat een Russische J mftnenlegger door het Finsche kustge- schut tot zinken zou zijn gebracht. Reuter meldt, dat alle Britsche onder danen Helsinki hebben verlaten. Volgens Stefani is ook de ontruiming van Viipuri en Kotka, beide aan de Zuid kust, voltooid. De Zweedsche regeering heeft de ge deeltelijke mobilisatie verordend en vijf tien lichtingen opgeroepen. De meeste militairen gaan naar de Zweedsch-Fin- sche grens. Voor het eerst spreken de Zweedsche bladen thans van een gedeeltelijke mobi lisatie. Tot nog toe was de term „mili taire voorzorg" gebruikt. Om de Zweed sche schepen in de uitoefening van de voor de neutraliteit vereischte waak zaamheid te vergemakkelijken, zijn in alle territoriale wateren tusschen het vasteland en de Alands-eilanden mijnen gelegd. Dinsdagavond zijn voorts alle vuurto rens aan de Oostkust gedoofd. Het Zweedsche volk toont met vol strekte eensgezindheid sympathie voor Finland. Reeds is een millioen kronen bijeengebracht voor de vorming van een afdeeling vrijwilligers, een half millioen was door particulieren bijeengebracht en een half millioen door leidende industri- eelen. Een duizendtal Finsche kinderen is in Zweden ondergebracht. Vrouwen staan in rijen te wachten bij de schepen, die vluchtelingen naar het land brengen, om kinderen op te nemen en te verzorgen. DE ZUID-AMERIKAANSCHE STATEN TEGEN RUSLAND. De minister van Buitenlandsche Zaken van Argentinië heeft de secretaris-gene raal telegrafisch medegedeeld, dat zijn regeering van oordeel is, dat de Russi sche agressie de uitsluiting der Sovjet Unie uit den Volkenbond rechtvaardigt. Hij noemt den inval een schending van de meest elementaire principes van rechtvaardigheid en menschelijkheid. President Santos van Columbia heeft zijn Finsehen collega Kallio een telegram van sympathiebetuiging gezonden. Bolivia wil met de andere Amerikaan- sche republieken overleg plegen in zake den aanval op Finland. Bevestigd wordt, dat de regeering van Uruguay heeft doen weten, dat Uruguay zich uit den Bond zou terug trekken, in dien niet de Sovjet-Unie zou worden ge dwongen, den volkenbond te verlaten. Het gisteravond uitgegeven Fransche legerbericht luidt: De v ij and heeft gepoogd een reeks overvallen te plegen, die alle mislukt z ij n". Belga meldt uit Luxemburg. Het krach tige artillerievuur ten Oosten van de Moezel eindigde pas tegen zes uur gis teravond. Te vier uur poogden de Duit- schers het station te Apach te overval len. Zij zijn genaderd tot de rotonde, waar zich een hevige ontploffing heeft voorgedaan. De speciale correspondent van Reuter, bij het Fransche leger schrijft, dat de z.g. „trouée de Basle" thans door de Franschen is versterkt in verband met de Duitsche fortificaties. Volgens het verdrag van Westfalen van 1815 moch ten geen versterkingen aangelegd wor den binnen een straal van 15 K.M. rond om Bazel. In Maart 1938 begonnen de Duitschers verdedigingswerken te bou wen, waarbij zij aanvingen met machine geweernesten en een paar kleine ge- schuttorens. De toestand is thans ge heel anders. Tot aan het punt in den Rijn, dat de plek aangeeft, waar de Fran sche, Duitsche en Zwitsersche grenzen elkaar ontmoeten, staan de troepen der tegenstanders tegenover elkander. Aan den Franschen kant, over een meer vlak terrein, waar voor het bloote oog alleen prikkeldraad, tankvallen en loopgraven hier en daar zichtbaar worden, is een hercules-arbeid verricht. Een hoogst ingewikkeld systeem van verborgen ge schut, licht zoowel als zwaar, staat ge reed om op het eerste sein een doode- lijk vuurgordijn voor iederen aanvaller te leggen. PRODUCTIE WAPENTUIG IN ENGELAND VERDUBBELD. Van gezaghebbende zijde wordt ver klaard, dat de Britsche productie van wapentuig in het afgeloopen jaar is ver dubbeld. Thans worden plannen ten uitvoer ge legd om de productie in het komende halfjaar nogmaals te verdubbelen, zoo dat de productie in één jaar tyds dan verviervoudigd zal zijn. ER WORDT HARD GEWERKT OP DE DUITSCHE WERVEN. De D.A.Z. deelt mede, dat alle scheeps werven welke daartoe in aanmerking komen, nu doende zijn met den bouw van duikbooten. Hiertoe komt een groot aantal scheepswerven in aanmerking langs de heele kust van de Oostzee en de Noordzee, omdat de geringe afmeting van" de Duitsche duikbooten (450 ton) het mogelijk maakt dat ook kleine scheepswerven zich met de vervaardi ging van duikbooten bezig houden. Op Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Binnenland. De Haagsche spionnage-affaire. Belastingverhooging in Indië. Wanneer opkomst buitengewoon dienst plichtigen Financiering werkloosheidsuitgaven. Stukken voor de Prov. Staten. Buitenland. De verscherpte handelsoorlog. Sovjet-offensief in Noord-Finland. Zweden roept 15 lichtingen op. de werf wordt alleen de kiel en de bui tenbouw van de duikboot vervaardigd. Het heele binnenwerk geschiedt binnens lands. Daardoor is 't mogelijk zeer snel te werken. In den oorlog 19141918, zoo zegt de D.a.Z. kon er 1 duikboot per dag worden geleverd. Ook bemanningen voor de duikbooten te krijgen is zeer gemak- keiyk. Er melden zich tallooze aan, ook zoodanigen die reeds in den vorigen oor log in duikbooten hebbengevaren. WELKE MAATREGELEN DUITSCH- LAND NEEMT. De blokkade van den Duitschen export door Frankrijk en Engeland, aldus het „Vad.", is gisteren officieel begonnen zonder dat men zich van bevoegde zijde in Duitschland uitdrukkelijk heeft uitge laten over den vorm van de verscher ping van den oorlog ter zee, waarmede Duitschland op dezen maatregel zal rea- De Haagsche justitie zet, in samen werking met de Haagsche recherche, het onderzoek in de spionnagezaak met groote kracht voort. Het wordt niet waarschijnlijk geacht, dat momenteel verdere arrestaties van ambtenaren zullen volgen; wel is het waarschijnlijk, dat nog andere aanhou dingen zullen volgen van enkele parti culieren, die verdacht worden, meer van deze spionnagezaak te weten. Omtrent den aard van de gepleegde feiten ver nemen wij nog, dat deze zich niet tot een bepaald gebied beperkten, en dat met name de gearresteerde Duitscher van alle markten thuis zou zijn geweest. Voornamelijk was het echter te doen om berichten over onze scheepvaart en de ladingen en naar ons ter oore kwam, zegt de „Tel.", zou een der schandelijke resultaten van deze spionnage zijn ge weest het tot zinken brengen van een onzer schepen, welke onlangs tot een ramp heeft geleid. Op het departement van Economische Zaken was het voor de betrokken amb tenaren tot voor kort een klein kunst je, om precies te weten, welke onzer schepen zouden uitvaren of binnenko men, en de lading welke zq bevatten. Voorts was men daar eveneens op de hoogte van den koers, welke deze sche pen zouden nemen, omdat deze mede- deelingen daar gestencild werden en de ronde deden bij de verschillende afdee- lingen. Hieraan is thans een einde ge maakt. Eveeneens is een der gevolgen van de ontdekte spionnage, dat op het departement verschillende dossiers niet meer rondslingeren, en is een order uit gevaardigd, dat 's avonds geen dossiers mogen blijven liggen, evenmin als an dere stukken. Het feit, dat de ambtenaren desge- wenscht over verschillende dossiers kon den beschikken, als zij deze voor hun werk noodig hebben, heeft het voor de gearresteerde ambtenaren niet moeilijk gemaakt, zich geregeld van alles, wat hun buitenlandschen opdrachtgever be lang kon inboezemen, op de hoogte te stellen. Zij konden desgewenscht alles meenemen om elders te laten fotogra feeren. Mr Buve kon op het Departement van Economische Zaken (waar hij op de af deeling „Jachtwet" en „Binnenlandsche landbouw economische voorlichting" zat van de directie van de landbouw, welke tot dit departement behoort) gemakke lijk over alle gewenschte dossiers de be schikking krijgen, omdat het nooit usan ce was, dat hoogere instanties onder zochten, of het gevraagde dossier wel voor den betrokken ambtenaar noodig was. Dit vertrouwen is thans wel ern stig geschokt, en men onderzoekt nog, of dit wel het eenige geval is geweest, waarbij er misbruik van is gemaakt. Contra-spionnage? De op Van Hoeven gevonden lijst van communisten wordt in verband gebracht met contra-spionnagepogingen van den Duitscher Sturm, die in Nederland nauwlettend naging, welke Duitsche emigranten hier vertoefden en met wel ke Nederlandsche communisten zij in contact stonden. Deze gangen werden door hem nauwkeurig gevolgd, en het wordt niet onwaarschijnlijk geacht, dat hierin ook verder materiaal zat voor spionage. Het gerucht, dat op het departement van Economische zaken nog een arres tatie te wachten, zou zijn, in verband met deze zaak, schijnt niet juist te zijn. Wel moet een geval van omkooping aan het licht zijn gekomen, waarbij een amb tenaar van Economische Zaken is be trokken, en welke opnieuw een schril licht werpt op het onbegrijpelijke ge mak, waarmede het op dit departement mogelijk blijkt, zich van bepaalde gege vens te laten voorzien. Dit geval staat evenwel in geen enkel verband met spionnage, doch betreft een commerciëele handeling ten bate van buitenstaanders, die van een bepaald document op de hoogte wilden komen en een afschrift wilden hebben. Het onder zoek in deze zaak is evenwel nog niet ge-eindigd. Nu de justitie eenmaal van deze fei ten op de hoogte is gekomen, bestaat de verwachting, dat in dit spionnage-broei- nest nog meer gevaarlijke elementen on schadelijk gemaakt kunnen worden. DE HAAGSCHE RECHTBANK HEEFT DE GEVANGENHOUDING DER VERDACHTEN BEVOLEN. De Haagsche Rechtbank heeft giste ren in raadkamer beslist op de vorde ring van den officier van justitie tot ge vangenhouding van het echtpaar van H. en van mr B. De rechtbank heeft de gevangenhou ding der verdachten in de spionnage-af faire bevolen.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1