De Haagsche spionnage-affaire.
GEEFT 8
Dagblad voor de Provincie Zeeland
£&zms van ans Stad I
Üeaicix
mm 19W?
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
Ging als gevolg van de spionnage een onzer schepen
verloren? - Weinig controle aan de Departemeten.
WOENSDAG 6 DEC. 1939
54e JAARGANG - No. 57
De krachtige tegenstand der Finnen - Het weer
hun bondgenoot - De Russen lijden gevoelige
verliezen - Zweden neemt maatregelen - Meer
activiteit aan het Westelijk front - De verscherpte
handelsoorlog - Engeland moet nog zwaardere
offers brengen.
Een Sovjet-offensief in
Noord-Finland,
Zweden roept 15 lichtingen op.
Iets meer actie aan het
Westelijk front.
Kocht U reeds de
fraai uitgevoerde
Verkrijgbaar bij
onze Agenten en Bezorgers;
Bijkantoor Middelburg en
ons Bureau Goes
Prijs 35 cent
(Franco per post 40 cent)
Bij vooruitbetaling!
Een Duitsche duikboot per dag?
De verscherpte handelsoorlog.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Ooes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
,i)kantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs 12.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Ooes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advcrtcntiën 30 cent per rege!
Ingezonden mededeellngen 00 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Sovjet-Russische oorlogsschepen heb
ben gisteren troepen aan land gezet aan
beide kanten van den fjord van Petsamo.
De Finnen hebben niet getracht, de
ontscheping te verhinderen, doch wach
ten de Russen in Petsamo af, dat, naar
gemeld wordt, thans krachtig door de
Finnen versterkt is.
De Pinsche strijdkracht aan het Pet-
samo-front wordt op 20.000 man ge
schat.
In verband met de berichten over de
landing van Russische troepen by de
fjord van Petsamo wordt medegedeeld,
dat de Finnen niet hebben kunnen ver
hinderen, dat de Russen in de buiten
fjord versterkingen ontscheepten, wyl de
Finnen groote moeilijkheden ondervonden
bij het overbrengen van artillerie naar'
de kuststreek.
Zij besloten daarop bij de Kloster ne
derzetting stellingen te betrekken, ten
einde de Russen daar tegen te houden.
De kust met haar uitstekende rotsen
verhinderde echter ook den Russen, om
artillerie naar de haven te brengen, ter
wijl zij werden blootgesteld aan het vuur
van de Finsche scherpschutters in de
bergen.
De Finnen bevinden zich daar in een
veilige positie wat de verdediging betreft
daar een aanval van uit zee onmogelijk
is en een aanval over land zeer moeilijk.
Volgens te Stockholm ontvangen be
richten hebben de Finnen in het Noorden
twee sterke verdedigingslinies ingericht,
één buiten Petsamo en de ander bij het
centrum der nikkelmijnen, Salmijaervi.
Men verwacht, dat hier een beslissend
gevecht zal worden geleverd.
Gemeld wordt, dat drie Russische vlieg
tuigen, het Finsche nikkelcentrum van
Salmijaervi zouden hebben gebombar
deerd.
De laatste Russische communiqué's
betreffen alleen de operaties op het front
in de Karelische landengte, waar, naar
het heet, het roode leger tusschen de 25
en 29 mijl is opgerukt.
Na vijf dagen van strijd staan de Rus
sische troepen dus nog pas binnen
schootsafstand van de z.g. Mannerheim-
linie, die door buitenlandsche militaire
ingenieurs voor de Finnen is gebouwd.
Intussclien geven de Sov- I
jets toe, dat „de machtige
Russische oorlogsmachi-
nes onverwachten tegen
stand in den vorm van de
door de Finnen geïmprovi
seerde tankvallen, langs
net geheele Karelische
tront opgericht, ondervin-
d e n".
De Finnen gebruiken twee soorten
tankvallen. Sommige bestaan uit steenen
muren met schietgaten en machinege
weer-emplacementen, andere zijn wijde
greppels, die door steenen en groote boo-
men gecamoufleerd zijn.
Bovendien zijn er mijnenvelden, aarden
en houten emplacementen voor tankaf-
weergeschut en kanonnen.
Uit Moskou wordt gemeld:
Gister heeft het bevel over de roode
troepen Terijoki uitgeleverd aan den ver
tegenwoordiger van de „Finsche volks-
regeenng" en aan het eerste legercorps
van die regeering.
Intusschen blijven de mitrailleurs van
et werkelijke Finsche leger vuren uit de
omringende bosschen.
„In de wouden, in takkenbosschen, in
ff wJyer en de sneeuw verbergen de
"mts Finnen zich als hongerige wolven!"
schrijft de correspondent van de „Isves-
,la „Bang voor een eerlijk gevecht,
truien zij ons in den rug".
De correspondent verklaart verder, dat
e Russische troepen Terijoki nauwelijks
hadden verlaten, na de stad te hebben
genomen, *n den kerktoren ver
jagen Finnen openden het vuur op de
Russische achterhoede. De journalist
ta°ef j?fraan toe, dat een Russische
nz „dit nest met drie kanonschoten
liquideerde".
De laatste in Finsche kringen te Lon
en ontvangen berichten melden, dat de
Finnen aanzienlijke vorderingen hebben
gemaakt in de streek van Salmi en „zeer
zware verliezen" hebben toegebracht aan
de Russen. Ook melden zij vorderingen
te hebben gemaakt op de Karelische
landengte.
HET SLECHTE WEER.
De eenige bondgenoot, dien Finland in
zijn strijd tegen den aanvaller heeft is
het weer, dat gisteren nóg slechter ge
worden is. Een zware mist vormt thans
een dik gordijn tusschen den vijand en de
zuidelijke kust. Het sneeuwt nog onop
houdelijk langs de geheele kust en de
laaghangende wolken maken elke acti
viteit in de lucht onmogelijk.
De voedselvoorziening in Finland gaat
ongestoord voort. De organisatie blijkt
uitstekend en tot nog toe is er dan ook
nergens te kort aan.
Officieel wordt ontkend, dat de Fin
sche regeering Helsinki zou hebben ver
laten. Maandag heeft de ministerraad
nog onder voorzitterschap van den minis
ter-president in de hoofdstad vergaderd.
Volgens een bericht uit Finsche bron
te Londen wordt de Finsche gezant in
Moskou in de legatie vastgehouden en
kan hij het land niet verlaten.
FINSCH SUCCES.
Officieel wordt medege
deeld, dat in de afgeloo-
pen drie dagen in Karelië
2000 Russen gedood werden
en 64 Russische vliegtui
gen werden vernield. Gis
terenis er in de Salmi-
sector den geheelen dag
heftig gevochten en vond
den geheelen dag artille
rievuur plaats. Een vlieg
tuig en zes tanks der Sov
jets werden vernield en
twee Russische peletons
werden vernietigd.
Reuter seinde gisteravond uit Helsin
ki: Terwijl Helsinki en de andere steden,
die met een luchtbombardement bedreigd
waren, een derden rustigen dag hebben
gehad, graven de troepen in het uiterste
Noorden zich in te midden van de roo-
kende puinhoopen van Petsamo en Sal
mijaervi. De sneeuwval heeft vanochtend
opgehouden, doch niet lang daarna be
gon het opnieuw te sneeuwen, waardoor
de vijandelijke aanvallen bemoeilijkt wer
den. Met bezorgdheid ziet men den dag
van heden, den 21sten verjaardag van
de Finsche onafhankelijkheid, tegemoet.
Russische versterkingen stroomen over
zee en langs de spoorwegen toe. De Rus
sen zijn evenwel niet sterk genoeg om
een aanval op het Finsche hoofdfront te
wagen.
Voortdurend trekken stroomen Finsche
burger-Vluchtelingen over de Noordsche
grens; er is geen enkele soldaat onder
hen.
Ten noorden van het Ladogameer doen
de Russen, gesteund door gepantserde
eenheden, aanvallen in den sector van
Suojarvi.
De infanterie, welke op de gemotori
seerde eenheden volgt, heeft enorme ver
liezen geleden.
Krijgsgevangenen hebben verklaard,
drie maanden in militairen dienst te zijn,
waarvan slechts één maand werkelijk aan
opleiding werd besteed. Gisteren zijn er
twee Russische vliegtuigen omlaag ge
schoten, één tijdens een verkennings
vlucht boven Karelië en het andere te
Petsamo, waar vier Russische machine
geweren en eenige automatische wapenen
werden buitgemaakt.
Langs het geheele front werd gisteren
gevochten. De Finsche verliezen zijn ge
durende de laatste vijf dagen zeer ge
ring geweest.
Een communiqué van het roode leger
meldt, dat er tot dusver 11 Finsche vlieg
tuigen zijn neergeschoten. In het commu
niqué worden de berichten uit buiten
landsche bron tegengesproken dat er 16
vliegtuigen zouden zijn neergeschoten en
32 tanks zouden zijn vernield. Toegege
ven wordt, dat er twee Sovjetvliegtuigen
zijn neergeschoten en twee niet zijn te
rug gekeerd, doch er is geen enkele tank
buitgemaakt.
In een communiqué van de roode vloot
worden de buitenlandsche berichten te
gengesproken dat de kruiser Kirov zwaar
beschadigd zou zijn door Finsch geschut
vuur van Hongö en dat een Russische J
mftnenlegger door het Finsche kustge-
schut tot zinken zou zijn gebracht.
Reuter meldt, dat alle Britsche onder
danen Helsinki hebben verlaten.
Volgens Stefani is ook de ontruiming
van Viipuri en Kotka, beide aan de Zuid
kust, voltooid.
De Zweedsche regeering heeft de ge
deeltelijke mobilisatie verordend en vijf
tien lichtingen opgeroepen. De meeste
militairen gaan naar de Zweedsch-Fin-
sche grens.
Voor het eerst spreken de Zweedsche
bladen thans van een gedeeltelijke mobi
lisatie. Tot nog toe was de term „mili
taire voorzorg" gebruikt. Om de Zweed
sche schepen in de uitoefening van de
voor de neutraliteit vereischte waak
zaamheid te vergemakkelijken, zijn in
alle territoriale wateren tusschen het
vasteland en de Alands-eilanden mijnen
gelegd.
Dinsdagavond zijn voorts alle vuurto
rens aan de Oostkust gedoofd.
Het Zweedsche volk toont met vol
strekte eensgezindheid sympathie voor
Finland. Reeds is een millioen kronen
bijeengebracht voor de vorming van een
afdeeling vrijwilligers, een half millioen
was door particulieren bijeengebracht en
een half millioen door leidende industri-
eelen.
Een duizendtal Finsche kinderen is in
Zweden ondergebracht. Vrouwen staan
in rijen te wachten bij de schepen, die
vluchtelingen naar het land brengen, om
kinderen op te nemen en te verzorgen.
DE ZUID-AMERIKAANSCHE STATEN
TEGEN RUSLAND.
De minister van Buitenlandsche Zaken
van Argentinië heeft de secretaris-gene
raal telegrafisch medegedeeld, dat zijn
regeering van oordeel is, dat de Russi
sche agressie de uitsluiting der Sovjet
Unie uit den Volkenbond rechtvaardigt.
Hij noemt den inval een schending van
de meest elementaire principes van
rechtvaardigheid en menschelijkheid.
President Santos van Columbia heeft
zijn Finsehen collega Kallio een telegram
van sympathiebetuiging gezonden.
Bolivia wil met de andere Amerikaan-
sche republieken overleg plegen in zake
den aanval op Finland.
Bevestigd wordt, dat de regeering van
Uruguay heeft doen weten, dat Uruguay
zich uit den Bond zou terug trekken, in
dien niet de Sovjet-Unie zou worden ge
dwongen, den volkenbond te verlaten.
Het gisteravond uitgegeven Fransche
legerbericht luidt:
De v ij and heeft gepoogd
een reeks overvallen te
plegen, die alle mislukt
z ij n".
Belga meldt uit Luxemburg. Het krach
tige artillerievuur ten Oosten van de
Moezel eindigde pas tegen zes uur gis
teravond. Te vier uur poogden de Duit-
schers het station te Apach te overval
len. Zij zijn genaderd tot de rotonde,
waar zich een hevige ontploffing heeft
voorgedaan.
De speciale correspondent van Reuter,
bij het Fransche leger schrijft, dat de
z.g. „trouée de Basle" thans door de
Franschen is versterkt in verband met
de Duitsche fortificaties. Volgens het
verdrag van Westfalen van 1815 moch
ten geen versterkingen aangelegd wor
den binnen een straal van 15 K.M. rond
om Bazel. In Maart 1938 begonnen de
Duitschers verdedigingswerken te bou
wen, waarbij zij aanvingen met machine
geweernesten en een paar kleine ge-
schuttorens. De toestand is thans ge
heel anders. Tot aan het punt in den
Rijn, dat de plek aangeeft, waar de Fran
sche, Duitsche en Zwitsersche grenzen
elkaar ontmoeten, staan de troepen der
tegenstanders tegenover elkander. Aan
den Franschen kant, over een meer vlak
terrein, waar voor het bloote oog alleen
prikkeldraad, tankvallen en loopgraven
hier en daar zichtbaar worden, is een
hercules-arbeid verricht. Een hoogst
ingewikkeld systeem van verborgen ge
schut, licht zoowel als zwaar, staat ge
reed om op het eerste sein een doode-
lijk vuurgordijn voor iederen aanvaller
te leggen.
PRODUCTIE WAPENTUIG IN
ENGELAND VERDUBBELD.
Van gezaghebbende zijde wordt ver
klaard, dat de Britsche productie van
wapentuig in het afgeloopen jaar is ver
dubbeld.
Thans worden plannen ten uitvoer ge
legd om de productie in het komende
halfjaar nogmaals te verdubbelen, zoo
dat de productie in één jaar tyds dan
verviervoudigd zal zijn.
ER WORDT HARD GEWERKT OP DE
DUITSCHE WERVEN.
De D.A.Z. deelt mede, dat alle scheeps
werven welke daartoe in aanmerking
komen, nu doende zijn met den bouw
van duikbooten. Hiertoe komt een groot
aantal scheepswerven in aanmerking
langs de heele kust van de Oostzee en de
Noordzee, omdat de geringe afmeting
van" de Duitsche duikbooten (450 ton)
het mogelijk maakt dat ook kleine
scheepswerven zich met de vervaardi
ging van duikbooten bezig houden. Op
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De Haagsche spionnage-affaire.
Belastingverhooging in Indië.
Wanneer opkomst buitengewoon dienst
plichtigen
Financiering werkloosheidsuitgaven.
Stukken voor de Prov. Staten.
Buitenland.
De verscherpte handelsoorlog.
Sovjet-offensief in Noord-Finland.
Zweden roept 15 lichtingen op.
de werf wordt alleen de kiel en de bui
tenbouw van de duikboot vervaardigd.
Het heele binnenwerk geschiedt binnens
lands. Daardoor is 't mogelijk zeer snel
te werken. In den oorlog 19141918, zoo
zegt de D.a.Z. kon er 1 duikboot per dag
worden geleverd. Ook bemanningen voor
de duikbooten te krijgen is zeer gemak-
keiyk. Er melden zich tallooze aan, ook
zoodanigen die reeds in den vorigen oor
log in duikbooten hebbengevaren.
WELKE MAATREGELEN DUITSCH-
LAND NEEMT.
De blokkade van den Duitschen export
door Frankrijk en Engeland, aldus het
„Vad.", is gisteren officieel begonnen
zonder dat men zich van bevoegde zijde
in Duitschland uitdrukkelijk heeft uitge
laten over den vorm van de verscher
ping van den oorlog ter zee, waarmede
Duitschland op dezen maatregel zal rea-
De Haagsche justitie zet, in samen
werking met de Haagsche recherche,
het onderzoek in de spionnagezaak met
groote kracht voort.
Het wordt niet waarschijnlijk geacht,
dat momenteel verdere arrestaties van
ambtenaren zullen volgen; wel is het
waarschijnlijk, dat nog andere aanhou
dingen zullen volgen van enkele parti
culieren, die verdacht worden, meer van
deze spionnagezaak te weten. Omtrent
den aard van de gepleegde feiten ver
nemen wij nog, dat deze zich niet tot een
bepaald gebied beperkten, en dat met
name de gearresteerde Duitscher van
alle markten thuis zou zijn geweest.
Voornamelijk was het echter te doen
om berichten over onze scheepvaart en
de ladingen en naar ons ter oore kwam,
zegt de „Tel.", zou een der schandelijke
resultaten van deze spionnage zijn ge
weest het tot zinken brengen van een
onzer schepen, welke onlangs tot een
ramp heeft geleid.
Op het departement van Economische
Zaken was het voor de betrokken amb
tenaren tot voor kort een klein kunst
je, om precies te weten, welke onzer
schepen zouden uitvaren of binnenko
men, en de lading welke zq bevatten.
Voorts was men daar eveneens op de
hoogte van den koers, welke deze sche
pen zouden nemen, omdat deze mede-
deelingen daar gestencild werden en de
ronde deden bij de verschillende afdee-
lingen. Hieraan is thans een einde ge
maakt. Eveeneens is een der gevolgen
van de ontdekte spionnage, dat op het
departement verschillende dossiers niet
meer rondslingeren, en is een order uit
gevaardigd, dat 's avonds geen dossiers
mogen blijven liggen, evenmin als an
dere stukken.
Het feit, dat de ambtenaren desge-
wenscht over verschillende dossiers kon
den beschikken, als zij deze voor hun
werk noodig hebben, heeft het voor de
gearresteerde ambtenaren niet moeilijk
gemaakt, zich geregeld van alles, wat
hun buitenlandschen opdrachtgever be
lang kon inboezemen, op de hoogte te
stellen. Zij konden desgewenscht alles
meenemen om elders te laten fotogra
feeren.
Mr Buve kon op het Departement van
Economische Zaken (waar hij op de af
deeling „Jachtwet" en „Binnenlandsche
landbouw economische voorlichting" zat
van de directie van de landbouw, welke
tot dit departement behoort) gemakke
lijk over alle gewenschte dossiers de be
schikking krijgen, omdat het nooit usan
ce was, dat hoogere instanties onder
zochten, of het gevraagde dossier wel
voor den betrokken ambtenaar noodig
was. Dit vertrouwen is thans wel ern
stig geschokt, en men onderzoekt nog,
of dit wel het eenige geval is geweest,
waarbij er misbruik van is gemaakt.
Contra-spionnage?
De op Van Hoeven gevonden lijst van
communisten wordt in verband gebracht
met contra-spionnagepogingen van den
Duitscher Sturm, die in Nederland
nauwlettend naging, welke Duitsche
emigranten hier vertoefden en met wel
ke Nederlandsche communisten zij in
contact stonden. Deze gangen werden
door hem nauwkeurig gevolgd, en het
wordt niet onwaarschijnlijk geacht, dat
hierin ook verder materiaal zat voor
spionage.
Het gerucht, dat op het departement
van Economische zaken nog een arres
tatie te wachten, zou zijn, in verband
met deze zaak, schijnt niet juist te zijn.
Wel moet een geval van omkooping aan
het licht zijn gekomen, waarbij een amb
tenaar van Economische Zaken is be
trokken, en welke opnieuw een schril
licht werpt op het onbegrijpelijke ge
mak, waarmede het op dit departement
mogelijk blijkt, zich van bepaalde gege
vens te laten voorzien.
Dit geval staat evenwel in geen enkel
verband met spionnage, doch betreft een
commerciëele handeling ten bate van
buitenstaanders, die van een bepaald
document op de hoogte wilden komen en
een afschrift wilden hebben. Het onder
zoek in deze zaak is evenwel nog niet
ge-eindigd.
Nu de justitie eenmaal van deze fei
ten op de hoogte is gekomen, bestaat de
verwachting, dat in dit spionnage-broei-
nest nog meer gevaarlijke elementen on
schadelijk gemaakt kunnen worden.
DE HAAGSCHE RECHTBANK
HEEFT DE GEVANGENHOUDING
DER VERDACHTEN BEVOLEN.
De Haagsche Rechtbank heeft giste
ren in raadkamer beslist op de vorde
ring van den officier van justitie tot ge
vangenhouding van het echtpaar van H.
en van mr B.
De rechtbank heeft de gevangenhou
ding der verdachten in de spionnage-af
faire bevolen.