slw/kèêêêêêê
'4
4
Nun Akkertje
Dagblad voor de Provincie Zeeland
V
r li
A
EERSTE BLAD,
Scheie hoofdpijn P
ZATERDAG 2 DEC. 1939
54e JAARGANG - No. 54
„Volksregeering" In Finland gevormd.
Door de Russen met sympathie begroet.
Gisteren weer luchtbombardementen.
De Finnen verdedigen zich dapper.
Meer beweging aan het Westelijk front.
Moskou wil alleen met de
„volksregeering" onderhandelen.
De Russen gaan voort met
hun meedoogenlooze
luchtbombardementen.
De verschrikking van het lucht
bombardement.
Eenige beweging aan het
Westelijk front.
Koninklijke Familie te Delft.
- C I
BBl
Bi
Belangrijkste Nieuws.
Het oorlogsgeweld ter zee.
Wijziging Vestigingswet
Kleinbedrijf.
Middenstandsraad wordt gehoord.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededceüngen 56 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Wij meldden gisteren reeds, dat in
Finland een nieuw kabinet tot stand was
gekomen. Premier van deze nieuwe re
geering is Ryti, president van de Bank
van Finland. Buitenlandsche Zaken zal
worden waargenomen door Tanner. Ka-
jander, de ex-premier, en Erkko, oud
minister van Buitenl. Zaken, hebben
hierin geen zitting. Deze waren in de
oogen van Moskou de zondebokken.
Door de vorming van een nieuwe regee
ring hoopte men in Helsinski de Sovjet-
Unie tot een wapenstilstand te bewegen,
en tot hervatting van de onderhandelin
gen.
Hedenmorgen wordt echter uit Mos
kou gemeld, dat Molotov weigert te on
derhandelen met deze nieuwe regeering.
Hij verwacht een overeenkomst te
kunnen sluiten met de inmiddels ge
vormde „volksregeering".
Radio Moskou deelt n. 1.
mede, dat als gevolg van
een opstandige beweging
welke zich in het Finsche
leger zou hebben voorge
daan, te Terioki(inKarelië)
onder leiding van Otto Us-
sinen een „volksregeering"
gevormd zou worden, waar
van het doel zou zp, de re
geering te Helsinski omver
te werpen, en vrede teslui-
ten met de Sovjet-v rien den.
Deze regeering is Moskou natuurlijk
buitengewoon sympathiek.
In haar verklaring verzoekt de nieu
we regeering aan de regeering der Sov
jet-unie, haar te hulp te komen met
haar roode leger.
Voorts wordt medegedeeld, de oprich
ting van een speciaal leger, dat tot taak
zou hebben, in Helsinki de vlag der re
volutie te planten.
Radio-Moskou meldt, dat in geheel
Rusland gehouden massa-vergaderingen
boodschappen hebben gezonden naar
Terioki, waarin de leden der regeering-
Kuusinen worden begroet als de bevrij
ders van Finland.
MANIFEST VAN FINSCHE COMMU
NISTISCHE PARTIJ.
Een U.P.-bericht uit Moskou maakt
melding van een manifest van de Fin
sche communistische partij, dat in Fin
land illegaal door de radio zou zijn ver
spreid (de communistische partij is in
Finland verboden), in Rusland zou zijn
opgevangen en heruitgezonden zou zijn
in de Sovjet-Unie.
Dit manifest is een duidelijke aan wij-
ging van de soort regeering in Finland,
welke het Kremlin zou goedkeuren, en
leert de voorwaaren kennen onder welke
Moskou bereid zou zijn, vrede te sluiten.
Het manifest roept de Finsche solda
ten op, de wapenen neer te leggen, het
Roode Leger welkom te heeten en een
Volksregeering te vormen, welke de
landheeren en generaals zou verdrijven,
de banken en industrieën zou nationali-
seeren, den boeren welvaart zou bren
gen en vrede zou sluiten met de Sovjet
unie.
„Zoo spoedig Finland zijn anti-Sovjet-
politiek opgeeft, zal Rusland de veilig
heid en integriteit van Finland verzeke
ren". „Boeren, gelooft de leugens niet,
welke uw regeering vertelt."
Geen wonder, dat men in Rusland
juicht. Als het eens lukken wilde, om in
Finland verdeeldheid en binnenlandsche
oorlog te brengen, dan zou de Bolsjewiek
opeens véél meer krijgen dan de deside
rata, waar 'tbij de onderhandelingen te
Moskou om ging. Dan kon het practisch
door middel van een vazal-regeering de
lakens in Finland uitdeelen en was het
roode gebied in Europa weer belangrük
vergroot.
De Russen hebben gisteren hun mee
doogenlooze luchtbombardementen van
open steden voortgezet. Opnieuw zijn vele
burgers het slachtoffer van deze aanval
len geworden. De Finnen hebben zich
dapper verdedigd en daarbij ook eenige
successen geboekt.
Om half twee klonk gisteren voor de
derde maal het luchtalarm voor de Fin
sche hoofdstad. 25 Russische toestellen
vlogen over de stad. Twee ervan werden
door het Finsche luchtafweergeschut
neergeschoten. Een toestel vloog zeer
laag en vuurde met zijn mitrailleur op de
menschen op straat. Toen het toestel
door de Finsche granaten was geraakt,
trachtte de bemanning zich met behulp
van parachutes te redden, hetgeen niet
gelukte. Een tweede toestel van de Rus
sen is in zee gestort.
Twintig personen werden gedood.
Van officieele Finsche zyde wordt ver
der meegedeeld, dat behalve op Helsinki,
o.a. ook luchtaanvallen op de steden
Vaasa en Abo zyn gedaan. Een fabriek
te Kotka werd vernield; 18 arbeiders
vonden den dood. Sovjet-toestellen vlo
gen eveneens over Aoggland en lieten
daar brandbommen vallen, welke talryke
branden veroorzaakten.
De Sovjettroepen hebben een doorbraak
aan de Z.-O.-grens trachten te forceeren,
waarin zij, naar de Finsche autoriteiten
melden, niet zijn geslaagd. Er werden he
vige gevechten geleverd, waarbij den
Sovjettroepen groote verliezen aan men-
schenlevens werden toegebracht. Hon
derd Russen zijn gevangen genomen.
Van Finsche zijde wordt verklaard, dat
de Russische opmarsch op de landengte
van Karelië en aan den Noordkant van
het Ladogameer met succes is tot staan
gebracht.
Hy voegde hieraan toe, dat „de geest
der Finsche landstrijdkrachten uitste
kend is".
By Skatudden, waar zich de marine
werf bevindt, zouden bommen zijn neer
geworpen. Vernomen wordt, dat de pe
troleumhaven en de marinewerf in brand
staan. Het aantal dooden en gewonden
is nog niet bekend.
De Finsche luchtdoelartillerie is weer
flink in actie geweest. Jachtvliegtuigen
zyn echter niet opgestegen.
PETSAMO IN VLAMMEN.
Petsamo, dat na een bombardement
door de Russen is veroverd, staat in
brand.
De Finnen melden, dat zij een van de
drie Russische torpedojagers, welke het
fort Rusaaro bij Hangö bombardeeren,
tot zinken hebben gebracht. Het artille
rieduel tusschen het fort en de oorlogs
bodems duurde den geheelen middag.
Naar U. P. meldt loopt
het gerucht, dat het bij
Hangö tot zinken ge
brachte Russische oor
logsschip, het slagschip
„K i r o v" zou z ij n.
Het blad „Helsingin Sanomat" ver
neemt volgens U. P., dat de Finnen in
Karelië twee Russische compagnieën
zouden hebben vernietigd en tien tanks
zouden hebben buitgemaakt.
Gisteren zijn over geheel Finland 18
vliegtuigen neergeschoten.
STROOM VAN VLUCHTELINGEN
TREKT OVER NOORSCHE GRENS.
De bladen melden uit Kopenhagen,
dat nog 100.000 bewoners uit Helsinki
zijn vertrokken. De vrouwen en kinde
ren leverden een deerniswekkenden aan
blik op en moesten bijna allen te voet
gaan. Honderden brachten den nacht
door op de met sneeuw bedekte wegen.
United Press meldt nog, dat te Svan-
vik in Noorwegen bij de Finsche grens
een groot aantal vluchtelingen is onder
gebracht in scholen en openbare gebou
wen. De Noorsche bevolking heeft de
vluchtelingen van voedsel voorzien. Het
waren bijna uitsluitend vrouwen, kin
deren en ouden van dagen, die de grens
zijn overgetrokken. De jonge mannen
zijn in Finland gebleven om te vechten
tegen de Russen.
De correspondent van de National Zei-
tung te Bazel geeft een (beschrijving van
den eersten dag van den oorlog te Hel
sinki, De bevolking van de Finsche hoofd
stad heeft verschrikkingen meegemaakt,
die doen denken aan die van het bom
bardement van Warschau. Vooral vrou
wen en kinderen zijn het slachtoffer ge
worden. Een groot deel van de slacht
offers ligt nog onder het puin van de
huizen, waarin zij zich bevonden, toen
de bommen vielen.
De bevolking werd door dezen aanval
in vollen vrede verrast; niemand had een
vermoeden van gewapend optreden. In
alle scholen werd het onderwijs normaal
gegeven tot de eerste bommen vielen. Van
de leerlingen maakte zich een paniek
meester. Het onderwijzend personeel
trachtte de jongens en meisjes naar de
schuilplaatsen te leiden, doch vele kin
deren waren zoo verschrikt dat zij doOT
de ramen op straat sprongen, vele kin
deren kregen een flauwte, anderen vie
len flauw in de schuilplaatsen. De ern
stigste aanval geschiedde des middags
tegen twee uur door vijftien bombarde-
men tstoestellen. Het huis van minister
Erkko werd geheel vernield, zijn doch
tertje werd ernstig gekwetst uit Ihet puin
te voorschijn gehaald. Den geheelen nacht
heeft men doorgewerkt om gewonden uit
het puin te verlossen en de lijken van
slachtoffers te bergen.
ROOSEVELT OVER DEN
SOVJET-AANVAL.
Roosevelt is, in plaats van een con
ferentie op het Witte Huis bijeen te roe
pen, onmiddellijk begonnen met telefo
nische besprekingenmet de leiders uit
het congres1.
Tijdens een persconferentie 'heeft Roo
sevelt verklaard:
De Russische bombardementen van
Finland hebben de reigeeringi en het volk
der Ver. Staten diep geschokt. Deze nieu
we toevlucht tot geweldi maakt het onaf
hankelijk bestaan van alle kleine naties
op ieder continent onzeker en doet het
recht der mensichheid op zelfregeering
geweld aan."
De president sprak zijn afkeuring uit
over de Russische „politiek van geweld
en negeering der wetten". Met nadruk
sprak hij 'de bezorgdheid der regeering
uit over de actie van Rusland.
Minister Huil heeft in een persconfe
rentie laten uitkomen, dat wanneer vol
ledige officieele berichten over den toe
stand in Finland ontvangen zijn, d e
Vereenigde .Staten een „m o -
reel embargo" zullen opleg
gen op de verschepingen van
vliegtuigen en wapenen naar
de Sovjet-Unie. Een dergelijke
practijfc wordt t'hans gevolgd wat betreft
verscheping naar Japan.
Het departement van oorlog 'heeft reeds
medegedeeld, dat het geen acte van uit-
klaring zal geven voor eenige verdere
militaire verscheping naar Rusland.
Volgens d'en Luxemhurgschen corres
pondent van de „Soir" beerscht groote
activiteit van Duitsche troepen aan de
Moezel en de Sauer. Aan de Moezel valt
Gistermiddag om drie uur hebben H.
M. de Koningin, H.K.H. Prinses Juliana
en Z.K.H. Prins Bernhard een bezoek
gebracht aam den grafkelder der Oran
jes in het koor van de Nieuwe Kerk te
Delft.
De vorstelijke bezoekers werden rond
geleid door den burgemeester van Delft,
mr G. van Baren. Met belangstelling in
formeerden Zy naar het in veiligheid
brengen van de gebrandschilderde ramen
in het koor en de maatregelen tot be
scherming van het grafmonument van
Willem den Zwager.
Na ongeveer een kwartier in de kerk
vertoefd te hebben, vertrok de Koninkiy-
ke Familie, onder gejuich van een
groote menigte, in de richting Den
Haag.
een voortdurend af- en aanrijden van
vrachtauto's waar te nemen, alsmede een
veelvuldige verplaatsing van infanterie
en cavalerie. Soldaten en werklieden zijn
bezig met het aanleggen van versterkin
gen.
De jongste regens hebben opnieuw
hoog water veroorzaakt 'en op vele aan
den Duitscben oever staan prikkeldraad
versperringen in het water. Havas voegt
hieraan toe, dat de activiteit reeds eenige
dagen aan den gang is.
MINDER MAGNETISCHE MIJNEN.
In gezaghebbende Britsche marine
kringen wordt verklaard, dat de voort
gang, gemaakt met het vegen van de
magnetische mijnen, bevredigend is en
dat, te oordeelen naar de vermindering
in het aantal schepen, dat 'de laatste da
gen tot zinken is gebracht, minder mag
netische mijnen schijnen te worden ge
legd.
De Franschen probeeren eveneens het
probleem van de magnetische mijn tot
een oplossing te brengen. Volgens een
deskundige hebben zij een manier gevon
den om de mijnen naar het zeeoppervlak
te trekken, zooals dat zou gebeuren,
wanneer een schip in de nabijheid komt.
Eveneens is een mechanisme geconstru
eerd om de mijhen onder water tot ont
ploffing te brengen.
KWART MILLIOEN MAN WORDT IN
ENGELAND OPGEROEPEN.
Op grond van een uitgevaardigde ko
ninklijke proclamatie worden in Enge
land alle mannen tot den 23-jarigen leef
tijd opgeroepen voor den militairen
dienst.
De proclamatie noemt alle manneiyke
Britsche onderdanen, die heden 20 jaar,
doch nog geen 23 jaar oud waren,
dienstplichtig.
Op 9 December moet de aanmelding
voor de inschrijving geschieden. Naar
|i«|
V zr,.J,
:v<-- -
De Britsche torpedojager „Gipsy" is aan de Engelsche Oostkust op een my'n ge-
loopen en gezonken. Slechts de bovenbouw van het vaartuig steekt nog boven
water uit. Interessant is het, op te merken, dat op last van den censor door
den Engelschen fotograaf de achtergrond uit de foto verwyderd moest
worden, teneinde iedere plaatsbepaling onmogelyk te maken.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De Tweede Kamer nam de begrooting
van Financiën aan.
De Koninkiyke familie te Delft.
Buitenland.
„Volksregeering" in Finland gevormd.
De gevechten van gisteren.
Meer beweging aan het Westelyk front.
Weer schepen gezonken.
schatting betreft het een kwart millioen
man.
Men verwacht niet dat deze mannen
binnen een maand na hun inschryving
zullen worden opgeroepen; in geen geval
zal dat evenwel vóór het volgend jaar
gebeuren.
BRITSCH STOOMSCHIP OP EEN
MIJN GELOOPEN.
Het Britsche s.s. „Dalryan" (4558 t.)
is ongeveer zes mijl buiten de Zuid-oost
kust van Engeland op een mijn geloo-
pen. Alle 38 leden der bemanning en de
loods zijn gered.
De Deensche houten driemastschoener
„Grethe" (264 ton) is op de Goodwin
Sands verongelukt. De kapitein en de
uit zes leden bestaande bemanning is
gered. Men denkt, dat de „Grethe" op
een wrak geloopen is.
Het Finsche s.s. „Mercator", dat op
een mgn is geloopen, is in zes minuten
gezonken. Het totaal aantal geredden
bedraagt 35, hetgeen de geheele beman
ning uitmaakt, behalve één persoon, die
waarschijnlijk is omgekomen.
Verscheidene geredden hebben ver
wondingen opgeloopen.
Van gezaghebbende zyde wordt ver
nomen: De Britsche duikboot, welke te
Stavanger is binnengeloopen, werd niet
door vijandelijke actie beschadigd. De
schade werd veroorzaakt door den zwa-
ren storm in de Noordzee. Volgens het
internationale recht mag een duikboot
in een neutrale haven biyven, totdat zy
weer zeewaardig is.
VOLGENS BERICHTEN TE BERLIJN
ZOU TOKIO ZICH MET DE ANDERE
NEUTRALEN IN VERBINDING
STELLEN.
Volgens een te Berlijn ontvangen be
richt heeft, naar de N. R. Ct. meldt, de
Japansche minister van buitenlandsche
zaken de ambassadeurs van Engeland en
Frankrijk ontvangen en geprotesteerd
tegen de verscherping van de blokkade
en tegenmaatregelen aangekondigd.
Te Tokio zou voorts verluiden, dat
Japan zich in verbinding zou hebben ge
steld met Italië en België teneinde ge
meenschappelijk tegenmaatregelen te be
ramen. Japan zou het voornemen koes
teren zich met hetzelfde doel ook tot
andere neutralen te wenden.
Blykens de Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer over het ontwerp
van wet tot wijziging der Vestigingswet
Kleinbedrijf 1937, ligt het in het voor
nemen van den minister van Economi
sche Zaken den Middenstandsraad, wel
ke, naar bekend is, is samengesteld door
de drie middenstandsbonden en als ad
viesorgaan wettelijk erkend is, over de
aangekondigde wijziging van de Vesti
gingswet Kleinbedrijf 1937 te hooren.
De vraag of het ontwerp ook aan andere
organen om advies zal worden gezon
den, kan de minister op dit oogenblik
nog niet beantwoorden, hy geeft er de
voorkeur aan hierover eerst te beslissen
wanneer het ontwerp gereed is.
De minister acht het minder op zyn
plaats zich by dit wetsontwerp over de
wenschen inzake het behoefte-element
reeds uit te spreken.
Eenige uniformiteit is by de toepas
sing der wet onontbeerlyk en, naar in de
praktyk is gebleken, van groot nut.
