Uit de Provincie
Aparte verlofregeling voor
de a.s. feestdagen.
Binnenland.
De spoorwegtekorten.
Het grensincident bij Venlo.
Het mijnengevaar in de Zeeuwsche
stroomen.
MIDDELBURG.
GOES.
ZUID-BEVELAND.
WALCHEREN.
NOORD-BEVELAND.
S< AIOUWEN-DUIVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Het derde salvo van de „Deutschland"
maakte alle lichten uit en verbrak de
electrische krukken van de munitie
voorraadkamer. Het vierde salvo schoot
de geheele brug en de machinekamer
weg.
Beide Duitsche schepen naderden nu
snel en inmiddels was het tweede vaar
tuig rond den achtersteven van de „Ra
walpindi" gevaren en schoot thans van
bakboordzijde.
De „Rawalpindi" hield het gevecht vol
tot het laatste kanon buiten werking
was gesteld en het geheele schip, behal
ve het voor- en achterdek, in brand
stond.
Na ongeveer dertig tot veertig minu
ten van dezen ongelijken strijd, hield de
vijand met schieten op en werden drie
sloepen, welke niet door granaten ge
troffen waren, neergelaten. Twee van
deze sloepen, bevattende ruim dertig
man, werden, naar men gelooft, door één
der Duitsche schepen aan boord geno
men.
De derde sloep liep vol water en de
elf inzittenden zouden waarschijnlijk zijn
zyn opgepikt, ware het niet dat ongeveer
kwart over zes een Britsche kruiser
verscheen, waarop de vijand zich ter
stond terugtrok. De „Rawalpindi" bleef
midscheeps branden tot 8 uur, waarop
zij naar stuurboord overhelde en met
alle aan boord achtergebleven mannen,
de diepte inging. Inmiddels trachtte de
Britsche kruiser de Duitsche schepen te
achtervolgen maar in de plotseling op
stekende zware regenbuien, storm en
duisternis, wisten zij te ontkomen.
De nasporingen naar de beide vijande
lijke oorlogsschepen, zoo besluit de Brit
sche admiraliteit, worden inmiddels
voortgezet.
DE GEVECHTEN AAN HET FRONT.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
Plaatselijke actie van de infanterie en
artillerie in het gebied ten oosten van
de Moezel. Van de rest van het front
valt niets bijzonders te melden.
In een overzicht over de militaire ge
beurtenissen van den afgeloopen Zondag
vermeldt het Duitsche Nieuwsbureau,
dat het aan een afdeeling Duitsche ver
kenners gelukt is tot aan de Maginot-
linie door te dringen.
Als Indianen hebben de Duitsche ver
kenners over het vijandelijke terrein
moeten voortsluipen. Zij hebben hun doel
weten te bereiken en belangrijke schet
sen kunnen maken van de Britsche ves
tinglinie.
MISLUKTE LUCHTAANVAL OP
OORLOGSSCHEPEN.
United Press meldt uit Londen, dat
drie van de zeven Duitsche vliegtuigen,
welke een Engelschen kruiser en een En-
gelsche torpedoboot in de Noordzee heb
ben aangevallen, gepoogd hebben niet
minder dan 14 bommen op één van de
schepen te laten vallen. Het luchtdoelge
schut was echter zoo hevig, dat de vlieg
tuigen geen kans kregen en de bommen
haar doel niet hebben geraakt.
GEZONKEN SCHEPEN.
Medegedeeld wordt, dat in de week
eindigende 25 November, elf Britsche
schepen, met een tonnage van 25.787
ton, vier neutrale schepen (23.949 ton)
en twee Fransche schepen (meer dan
3000 ton) zijn gezonken.
De neutrale schepen waren het Itali-
aansche s. „Grazia", het Zweedsche s.
„B. O. Borjesson", het Japansche s. „Te-
rukuni Maru" en het Grieksche s. „Ele
na R."
Omtrent den ondergang van de „Roy-
ston Grange" wordt nader door Reuter
gemeld, dat h%t schip werd getorpe
deerd.
Eerst thans wordt bekend gemaakt,
dat het Engelsche motor-tankschip „Ja
mes J. Maguire" van 10.525 ton voor de
Oostkust verleden week gezonken is.
DE MAGNETISCHE MIJNEN.
Te Londen verklaart men met een zeer
groot vertrouwen, dat Groot-Brittannië
de kwestie der magnetische mijnen be-
heerscht en dat het land er zeker van
kan zijn, dat die mijnen niet veel langer
nog een bedreiging zullen vormen.
TERECHTSTELLINGEN IN POLEN.
Het Poolsche Telegraaf-agentschap
bericht, dat de Duitschers in Polen tal
rijke personen hebben gefusilleerd,
waaronder de meest vooraanstaande
vertegenwoordigers van de Poolsche so
ciety. Verscheidene namen worden door
het agentschap genoemd.
Ook worden een aantal namen van
vooraanstaande Polen genoemd, die ge
arresteerd zjjn. De meeste gevangenen
zfln opgesloten in het concentratiekamp
te Dobzyzycz.
HET ZOEKEN NAAR DE VERMIS
TEN VAN DE SLIEDRECHT
GESTAAKT.
Volgens by de reederij van het motor
schip Sliedrecht ontvangen rapporten is
het zoeken met vliegtuigen naar de ver
misten gedurende de laatste dagen zon
der eenig resultaat gebleven.
Men heeft tot zijn diep leedwezen moe
ten besluiten, op advies van tot oordee-
len bevoegde Engelsche deskundigen,
het zoeken te staken.
De eenige hoop op redding blijft de
mogelijkheid, dat de vermisten aan
boord zijn genomen door een voorbijva
rend schip, dat geen radiobericht kan
of mag uitzenden.
Het aantal vermisten bedraagt 26.
DE „JOHAN DE WITT"
AANGEKOMEN.
Met passagiers van de „Oranje".
Gisterenavond is het s.s. „Johan de
Witt" met passagiers van het m.s.
„Oranje", dat uit Indië komende de op
varenden in Lissabon aan de „Johan de
Witt" had overgegeven, in IJmuiden
binnengeloopen.
Kort na half elf heeft de „Johan de
Witt" de Amsterdamsche haven bereikt.
Zooals men weet, was de „Johan de
Witt" een van de schepen, welke van de
Duins af door de sleepboot Zwarte Zee
met haar paravanes door de gevaarlijke
zones zou worden geconvoyeerd ter be
perking van het mijnengevaar.
SCHUILLOOPGRAVEN VAN
RIETPAKKEN.
Eenige dagen geleden heeft de Alg.
Vereen, voor de Rietcultuur in Neder
land te 's Gravenhage, in samenwerking
met de Nederlandsche Heidemaatschap
pij, onder Wilnis proeven genomen, om,
ter vervanging van stroopakken, riet in
pakken te persen voor het maken van
schuilloopgraven. Dit proefpersen is
goed geslaagd.
Rietpakken hebben o.a. het voordeel
boven stroopakken, dat zij een langeren
levensduur hebben. Voorts is het van be
lang, dat het riet, noodig voor het ver
vaardigen van pakken, in hoofdzaak
voorkomt in het westelijke gedeelte van
ons land.
Inlichtingen worden verstrekt door de
Ned. Heidemaatschappij te Arnhem.
TEKORT BIJ HAAGSCH CRISIS-
COMITE
Naar de Telegraaf verneemt zijn bij
het Haagsche 'Crisiscomité ernstige fi-
nancieele onregelmatigheden ontdekt. De
secretaris van het comité, de heer G. H.
J. B., oud-burgemeester van Makassar,
moet eenige dagen in het Huis van Be
waring opgesloten zijn geweest en voor-
loopig' op vrije voeten gesteld zijn. Op een
bestuursvergadering van het Haagséhe
Crisiscomité zou de heer B, als secre
taris geschorst en hem de toegang tot de
kantoren zijn ontzegd.
Reeds 6 November j.l. werden er finan-
cieele onregelmatigheden met de collecte
gelden ontdekt.
Het vermiste bedrag zou circa f 800
bedragen, waarvan later in het bureau
van den heer B. ongeveer f 650 zou zijn
teruggevonden, dat thans in beslag is ge
nomen.
Dhar aan de administratie van het
Haagsche Crisiscomité nogal een en an
der schijnt te ontbreken, is het niet ge
makkelijk, van een tekort een juist over
zicht te 'kri,jgen. Het wordt zelfs niet on
mogelijk geacht, idat reeds vroeger gelden
verdwenen zijn.
De secretaris genoot het volste vertrou
wen.
De secretaris, die de beschuldigingen
ontkent, geeft deze lezing, dat hij de
twee geldzakken met f 650 niet in zijn
bureau heeft neergezet met de bedoeling
om het geld te verduisteren. Het was
echter voorschrift, dat al het geld direct
in de safes moest worden geborgen. Er
zou verder nog een belangrijk bedrag
ontbreken.
Geleidelijke dekking van het tekort in het
Spoorwegpensioenfonds.
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer inzake de wetsontwerpen:
wijziging en verhooging van het negende
hoofdstuk der Rijksbegrooting voor het
dienstjaar 1938, wijziging en verhooging
van de begrooting van inkomsten en uit
gaven van het Verkeersfonds voor het
dienstjaar 1938, is het volgende ontleend:
Zooals reeds werd medegedeeld, is de
verhooging van den gewonen dienst met
ruim f4.500.000 in hoofdzaak het gevolg
van de verhooging van het be
drijfsverlies van de Neder
landsche Spoorwegen met
r u i m f 2.400.000 en van de uitkeeringen
aan de provinciën ingevolge de wet van
27 December 1937 ten behoeve van de
tertiaire wegen tot een bedrag van rond
f2.300.000.
De meening, dat de te lage raming van
het bedrijfsverlies er op wijst, dat te
groote verwachtingen zijn gekoesterd be
treffende de grootere rendabiliteit der
Nederlandsche Spoorwegen, zou juist
kunnen zijn, ware het niet, dat uit het
begrootingsartikel voor 1938 bestreden
wordt hot bedrijfsverlies over
1937, zijnde het laatste jaar vóór de re
organisatie van het spoorwegbedrijf in
werking trad.
Een regeling, om de kapitaalrekening
der Nederlandsche Spoorwegen met de
werkelijkheid in overeenstemming te
brengen, maakt een punt van interdepar
tementaal overleg uit.
Zooals bekend, ligt het in het voorne
men eerlang zoo mogelijk een an
nuïteit van f 16 millioen op de begroo
ting te brengen ter geleidelijke dekking
van het tekort in het spoorwegpensioen
fonds. Liquidatie van dat fonds en ver
andering in de wijze van financiering
zullen derhalve niet meer overwogen be
hoeven te worden.
Dat Nederland heeft geprotesteerd wordt
in de Wilhelmstrasse „nog niet
bevestigd".
Onmiddellijk in aansluiting op een be
schouwing over het goede recht van Rus
land tegenover Finland, liet gisteren de
Dienst aus Deutschland een opmerking
volgen over het incident bij Venlo.
Dat Nederland in verband daarmede
te Berlijn zou hebben geprotesteerd wordt
in de Wilhelmstrasse „nog niet beves
tigd". „Te Berlijn wordt echter niet be
twijfeld, dat dit incident niet had kun
nen voorvallen zonder de opmerkelijke
activiteit van Engelsche agenten op Ne-
derlandseh grondgebied, zonder acht te
slaan op Nederland's neutraliteit. Wat
overigens van Duitsche zijde ten opzichte
van dit geval nog zal moeten worden
gezegd," aldus besluit de Dienst aus
Deutschland, „zal vermoedelijk moeten
worden afgewacht."
Van een wissen dood gered. Twee Las
karen, opvarenden van den getorpedeer-
den „City of Mandaly", op het oogen-
blik, dat een der reddingsbooten van het
Amerikaansche s.s. „Independance Hall'
naderde, om hen uit het water op te
pikken.
MOGEN DE BOOTDIENSTEN BIJ
AVOND WORDEN VOORTGEZET?
De storm van de beide laatste Zon
dagen heeft een groot aantal mijnen los
geslagen. Ze drijven her en der. Niet
alleen te Vlissingen en Kamperland,
maar zelfs reeds te Borssele zijn er aan
gespoeld.
Leveren deze drijvende mijnen nu ge
vaar op? D'e militaire autoriteiten ver
zekeren. dat drijvende N ederland-
s c h e mijnen ongevaarlijk zijn, omdat ze
gedesactiveerd zijn. Door het losslaan van
het anker zijn ze, zoolang ze d r ij -
ven '(niet b.v., wanneer ze ergens ach
ter blijven haken) zonder gevaar. Op
grond van deze verklaring hebben Ged.
Staten zooals we een en andermaal
hebben kunnen lezen nog steeds niet
het varen der Prov. booten bij avond
verboden.
Toch rijzen hier enkele vragen. Zeer
ernstige vragen. In de eerste plaats: kan
het nooit gebeuren, dat deze automa
tische technische beveiliging bij het los
slaan minder goed werkt? Hoe is het
anders te verklaren, dat het marine-per
soneel zoo uiterst voorzichtig te werk
gaat bij het opvisschen van drijvende
mijnen? Zou een marine-man het durven
riskeeren om met een vaartuig te botsen
tegen een „ongevaarlijke" mijn? Zoo niet,
durft men het dan aan, dat een passa
giersboot van den Prov. Stoombootdienst
in het donker in aanraking daarmee
komt?
En ten tweede. Is men er zeker van,
dat er onder de vele drijvende mijnen
zich geen buitenlandsche bevinden? Ons
is medegedeeld, dat er onder de aange
spoelde althans één buitenlandsche werd
aangetroffen. Indien dit juist is, staat het
dan vast, dat ook deze buitenlandsche
mijnen even ongevaarlijk zijn, als ze drij
ven? Wij meenen, dat dit twijfelachtig is.
Het college van Gedep. Staten draagt
dan ook een groote verantwoordelijkheid.
Het is wellicht mogelijk, althans bij kalme
zee, overdag elke drijvende mijn te ont-
i dekken en te ontwijken. Maar in het
I donker?
Als zich eens bij avond op onze Zeeuw
sche stroomen een ongeval met een onzer
Prov. booten voordeed, zou het vreeselijk
zijn de verantwoordelijkheid van het laten
varen te hebben gedragen. Men kan die
dan niet overdragen op zijn adviseurs.
Het is ons bekend, dat velen in de
laatste weken 's avonds niet meer de reis
over Ooster- en Westerschelde durven
maken.
Het stopzetten van den avonddienst be-
teekent practisch, dat een groot deel van
ons gewest na 2 of 3 uur n.m. geïso
leerd is. Dit is inderdaad een groot on
gemak. Daarom durfden 'Ged. Staten wel
licht de avondreizen nog niet uitschake
len.
Maar toch, wij huiveren voor de mo
gelijke gevolgen van een scheepsramp op
onze Zeeuwsche wateren.
Wij merken hierbij nog op, dat het
bootpersoneel wel gevaar ziet, Het wil
althans, voor zoover in zijn vermogen is,
de noodige voorzorgsmaatregelen nemen,
wat zeker in de eerste plaats gebiedende
plicht is. Daarom werd onlangs ook aan
boord van een der Prov. booten een red
dingsboot klaar gemaakt, zoodat de op
varenden, als er eens iets gebeurde, spoe
dig daarin konden gaan.
Maar ons is verteld, dat dit dezen ka
pitein belet is door zijn superieur. D'e
reddingsboot moest weer in haar gewo
nen staat worden gebracht.
Vertrouwd mag worden, dat Gedep.
Staten dezen superieur, die toch hun on
dergeschikte is, op duidelijke wijze aan
het verstand zullen brengen, dat het eer
ste plicht is te zorgen dat alle reddings
middelen perfect in orde zijn, dat ze on
middellijk voor het gebruik gereed zijn,
en dat er ook mee geoefend wordt. Dat
doet men ook op de zeeschepen.
Dit is wel het meest voot de hand
liggende, dat geëischt kan worden.
Vanmorgen werd bij de Beatrixbrug
een voor een wagen met bieten gespan
nen paard overvallen door 'n aandoening
in den buik. Het dier kwam te vallen
en moest na geruimen tijd daar te heb
ben gelegen op advies van een dieren
arts per veequto worden weggevoerd.
Op de door de D.K.C. te Dordrecht
van 23 tot en met 25 dezer gehouden ko
nijnen-tentoonstelling behaalde de heer
J. Buijze alhier met Blackart Tax, voed
ster oud een eerste prijs G. Er waren to
taal niet minder dan 700 konijnen inge
zonden.
Duitsche bommenwerpers legden mynen, welke aan parachutes werden neergela
ten, in de Theems. Een impressie van deze nieuwe wijze van oorlogvoeren, in
beeld gebracht door den teekenaar van de „Daily Sketch".
GELDLEENING.
Ten behoeve van de verbouwing van
het gebouw der Rijkslandbouwwinter-
school is in verband met nog enkele
noodzakelijk gebleken veranderingen
nog benoodigd een bedrag van f 3500,
welk bedrag alsnog zal moeten worden
geleend. Ten behoeve van den bouw van
twee lokalen aan het bestaande school
gebouw van de vereeniging voor Chr.
U.L.O. en ten behoeve van de wijziging
van de speelplaats bij de Chr. Lagere
school aan den Westwal is een geldlee-
ning noodig van rond f 23000.
B. en W. stellen den Raad voor te be
sluiten tot het aangaan van een geld-
leening van f 26500 tegen een rentevoet
van 4% pet. af te lossen in 25 gelijke
jaarlijksche termijnen.
Kruiningen.. Auto in de sloot.
Zondagavond is een personenauto, ko
mende uit Holland op den Rijksweg even
vóór Kruiningen in een bocht van den
weg afgezakt en in de volle diepe sloot
gereden. De inzittenden, een leeraar uit
Middelburg, met vrouw en kind, konden
met moeite doch vrijwel ongedeerd uit
den wagen komen. 'De wagen was van
voren erg beschadigd en is met een
kraanwagen gelicht en vervoerd.
Wolfaarlsdijk. Gemeenteraad.
Maandag vergaderde de raad. Als lid van
•het Burgerlijk Armbestuur werd herbe
noemd D. Vleugel Dz. Op voorstel van
B. en W. werd: besloten tot verzekering
voor wettelijke aansprakelijkheid (tegen
dhr Saaman S.G.P.).
Ten einde de gemobiliseerde militairen
gedurende de komende feestdagen zoo
veel mogelijk in de gelegenheid te stel
len een of twee van die dagen thuis door
te brengen, heeft de Minister van Defen
sie voor de maand December een aparte
verlofregeling ontworpen.
De voor periodiek verlof in aanmerking
komende militairen zullen worden ver
deeld in zes groepen, welke aangeduid
zullen worden met A tot en met F.
Het verlof voor deze ploegen zal als
volgt geregeld worden
Groep A. Vertrek op 3 December na
16.00 uur; terugkeer op 6 Dec. per eerste
reisgelegenheid.
Groep B. Vertrek op 4 Dec. na 16.00
uur; terugkeer op 7 D'ec. per eerste reis
gelegenheid.
'Groep C. Vertrek op 24 Dec. in den
voormiddag; terugkeer op 26 December
's avonds.
Groep D. Vertrek op 25 Dec. in den
voormiddag; terugkeer op 27 December
's avonds.
Groep E. Vertrek op 30 Dec. in den
voormiddag; terugkeer op 1 Januari 's
avonds.
Groep F. Vertrek op 31 Dec. in den
voormiddag; terugkeer op 2 Januari 's
avonds.
De begrooting luchtbeschermingsdienst
Noord- en Zuid-Beveland 1940 werd
goedgekeurd op f2875. Een verordening
volgens artikel 12 van de wet staat van
oorlog en beleg, werd in bespreking ge
bracht. Op voorstel van B. en W. werd
besloten de militaire overheid in over
weging te geven art. 7 van deze verorde
ning eenigszins te wijzigen wat betreft
de loonen die eventueel te werk gestelde
burgers zullen ontvangen en dit loon te
bepalen op 40 pet. boven het basisloon in
werkverschaffing. Een loon werd n.l.
voorgeschreven op basis van het loon in
de werkverschaffing.
Borssele. M y n e n aange
spoeld. Aan het Noordernol alhier zyn
drie my'nen aangespoeld. De marine
heeft ze gedemonteerd.
Kapel Ie. Gevonden een bos sleutels en
een kinderportemonnaie met inhoud. In
lichtingen verstrekt de gemeentepolitie.
(Belangeloos bericht.)
Westkapelle. Mijn ontploft. In den
nacht van Zaterdag op Zondag plm. 12
uur, werden de bewoners vooral in de
nabijheid van den dijk, opgeschrikt door
een hevige ontploffing. Den volgenden
morgen bleek, dat een mijn thsschen het
kleine kustlicht en den molen tot ont
ploffing was gekomen op de steenen
glooiing. In één der woningen onder aan
den dijk naast het „Kasteel van Bata
via" was een stuk ijzer door een ruit in
de kamer terecht gekomen; de deur van
genoemd hotel was van onder gehavend,
terwyi op straat en in de tuinen ver
scheidene stukken ijzer werden gevon
den en enkele ruiten het hadden moeten
ontgelden. In de bazaltglooiing was een
'tamelijk groot gat geslagen.
Persoonlyke ongevallen deden zich
niet voor.
Ook is in het zuiden, bij het zooge
naamde „Groote Hoofd" een mijn aange
spoeld.
DE GEVOLGEN VAN DE VELE
REGENS.
Men meldt ons uit Noord-Beveland:
Door de vele regen die is gevallen
staan verschillende weiden onder water,
Ook geheele oppervlakten land staan
blank. Bij verschillende landbouwers
kunnen de arbeiders de suikerbieten zóó
uittrekken en hebben ze geen bietspade
noodig. Het vervoer van de bieten gaat
langzaam. Verschillende landbouwers
zullen hun bieten niet op den aangege
ven tijd op de Kade kunnen krijgen.
Zierikzee. Aan den zeedijk onder deze
gemeente, is een zeemijn aanspoeld, als
ook aan den zeedijk onder de gemeente
Ouwerkerk. De militaire autoriteiten
zijn van deze feiten op de hoogte gesteld.
Terneuzen. Door auto gegre
pen. Toen de op een der suikerfabrieken
werkzame arbeider F. Lauret uit Philip
pine gistermiddag huiswaarts keerde,
stak hij ter hoogte van de Zandstraat
plotseling den weg over. Hij werd daar
door gegrepen door de Shell-auto, zoo
dat Lauret met een hersenschudding en
inwendige kneuzingen naar het zieken
huis te Sluiskil moest worden vervoerd.
(T. C.)
Hoek. Gemeenteraad. Maan
dagmorgen kwam de gemeenteraad bg-
een. Ingekomen was een verzoek van den
gemeenteraad van Axel om adhaesie te
betuigen op hun verzoek een vryiiggend
rijwielpad aan te leggen langs den weg
Axel—Sluiskil. Besloten werd de ge
vraagde adhaesie te verleenen.
Behandeld werd een ontwerpverorde
ning ex. art. 12 van de Oorlogswet. Zon
der discussie werd de volgende verorde
ning vastgesteld
„Manneiyke inwoners van 1859 jaar
kunnen, indien zy daarvoor geschikt
worden geacht, allerlei werkzaamheden
worden opgedragen, ten behoeve van het
militair gezag."
Bij de rondvraag herinnerde de heer
Dusebout er aan, dat in de vorige verga
dering door B. en W. een onderzoek be
loofd is naar aanleiding van klachten