i
!^S!
Dagblad voor de Provincie Zeeland
sl I
EERSTE BLAD.
Het Stoomschip „Spaamdam" van de
Holland Amerika lijn op een mijn
geloopen.
tnv
B
s
n
r
MAANDAG 27 NOV. 1939
54e JAARGANG - No. 49
Incident aan de Russlsch-Finsche grens - Weer
een radio-rede van Chamberlain - Engelsche
hulpkruiser tot zinken gebracht - Dultsche
mljnenlegger vergaan - De Engelsche repre
sailles - De oorlog ter zee - Verschillende
schepen gezonken - De luchtoorlog - Duitsche
mijnen langs de Zweedsche kust.
Moskou eischt terugtrekking van
de Finsohe troepen aan de Kareli-
sche grens over een afstand van
20 25 KM.
Chamberlain over de doeleinden
van oorlog en vrede.
Engelsche hulpkruiser tot zinken
gebracht.
Dultsche mljnenlegger vergaan,
De Engelsche represailles.
Het wrak nog drijvende De opvarenden in de reddingsbooten.
Belangrijkste Nieuws.
De strijd op zee.
IPIfJ
O g,S.g g»
g B
e p. e, g
t? tü a s -
p! g g re
to.-lsfrs^
E
crq B.
CD CO
cr
m fcr
s 8 1
MJ
fc*
Is l|
3 re w crq
B fcS g
&e.~£
3- S- a.
re M 4 re'
M rt
m d
13 S1
w L.S'»
O ffi N
a tS j3 rt
o- cm
g? crq
ag g g
co i M. r
Kg
I S
1 5
glffi
>T-» O 4
T /-»
S°Ê tdg
H 1-s CD B
g 8 Q. 8> S
S
CD
ts
cr w
g n crq
tricn: M
CD* P i^1
CD h-r1
a® o g"
£re g-S-
CD t5 03
-ffl
g
3
CD
CD
O CD
tra
w a
2
H-
CL
CD
P
3 s-
Qj h3
^crq
tr
e P
p r'-
crq
CD
co - CB a
«s::*
crq
CD
ct-
s-l
N 6! re B
a 3
M- rt p
2" crq P-
i® po P pj
o S3 K
p "is
>£,§-
CO*
p N 2 P^
03 P (P!
P
5
P C3.
B a
5*2
CD m*
e+ CD
P
H CD
N
®-K°
H> Q
£L re
3
B' i
O I
rt
H
3 (B
HP
S'r
CD
0
p
7 3
i- P
m g^
a
-i
s
■n
2
T1
7>
2
3
■■o
cr a
h« 3r.
3 O
u 3
r+ £ij
S
P Hj
CD
>a
P a>
f-t- *3
CD P
Pj
B
N
U1
i> CD
e tr
CD 5.
w o.
PL
Qj CD
CD *t
N
3 S
P P
G3-
o"
CD
J Crq
x 5'
r+-
ip
t>
p
Pa
D
~i
p- P
CD p
P P
JB p
3
M W
p i
s S.
Ch
cd rB
MaP J»
s- 3
B
M i1 P
0 S.crq 5 H.
CD S- B
B 03 5 CD h
CD M P
(_l P 03 H«
MB-g g-»
W
p S O <B: cm
B ua Mm s
h PJP CD O
N-V- - P
P K
v 4* Q
03 CD 02 S
2s
0
3
N <B
B
p 5
H 3
3- 3
s 3 >3 5
N a re O
EE. 0 n
ISPf?
g
3 g
P P
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux l.ange Vorststraat 7 0, (ioes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
ijkantoor Middelburg: f a. Boekhandel
J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-HoofdredacteurR. ZU1DEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advcrtentiën 30 cent per regei
Ingezonden incdedceüugen 60 cent per rege!
Kleine Advcrtentiën Dinsdags en Vrijdag»
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Een officieel Sovjet-Russisch commu
niqué beschuldigt de Finnen ervan ge
vuurd te hebben op Sovjet-Russische
troepen, die nabij de grens ten Noord-
Westen van Mainil gestationneerd wa
ren. Het incident zou zich gisteren heb
ben voorgedaan. Vier Russische solda
ten, zoo wordt gemeld, zijn gedood, ne
gen gewond.
Naar Havas uit Moskou meldt, heeft
Molotow den Finschen gezant in Moskou
een nota overhandigd, waarin de Fin
sohe regeering gesommeerd wordt on
middellijk haar troepen 25 kilometer
terug te trekken van de Finsch-Russi-
sche grens in de omgeving van de Kare-
lische landengte.
Het Russische communiqué luidt:
Gisteren om 15 uur 45 werd plotseling
artillerievuur geopend van Finsch ge
bied tegen de Sovjet-troepen, die gesta
tionneerd waren op een kilometer ten
Noord-Westen van Mainil. In het geheel
werden zeven granaten door de Finnen
afgevuurd. Drie manschappen van het
roode leger en een junior-commandant
werden gedood en zeven manschappen
van het Roode leger, een junior-com
mandant en een luitenant werden ge
wond".
De provocatie, aldus Tass, heeft ont
zaglijke verontwaardiging gewekt onder
de troepen in het gebied van den Fin
schen artillerie-aanval.
Het incident is over alle Russische
zenders bekend gemaakt. Veel commen
taar werd er niet op geleverd, maar wel
werd het een daad van provocatie ge
noemd. De Russische troepen, die gele
gerd zijn aan de grens, waar het incident
zich heeft voorgedaan, aldus het radio
bericht, hebben het van Finsche zijde ge
opende artillerievuur niet beantwoord,
omdat zij bevel hadden ontvangen op
provocaties van dien aard niet te ant
woorden.
De Sovjet-regeering heeft niet het
voornemen dit incident te overdrijven,
dat wellicht verwekt is door een com
mandant, die zijn bevelen slecht uitge
legd heeft.
Om een herhaling te voorkomen wordt
onmiddellijke terugtrekking van de Fin
sche troepen op de Karelische landengte
over een diepte van 20 tot 25 K.M. ge-
eischt.
Geen grensincident?
Officieel wordt uit Helsinki gemeld,
dat er geen grensincident heeft plaats
gehad. In politieke kringen vermoedt
men, dat wat de Russen voor het schie
ten van de Finnen zouden hebben aange
zien, te wijten zou zijn aan een ontplof
fing van een defecte Russische handgra
naat of iets dergelijks.
Overigens laat men zich in politieke
kringen niet anders over deze kwestie
uit, dan dat men vermoedt dat het een
nieuwe uiting is van den zenuwenoorlog,
die Rusland tegen Finland zou willen
voeren.
De Finsche overheid heeft na een on
derzoek van het door Sovjet-Rusland ge
melde voorval vastgesteld, dat van
Finschen kant geen schot
gelost is aan de grens.
Het communiqué verklaart verder, dat
„daarentegen van Sovjet-Russische zijde
aan gene zijde van de Finsche grens
naar het schijnt schietoefeningen zijn
gehouden met mortieren."
DE TIJD WERKT VOOR DE
GEALLIEERDEN.
Chamberlain heeft gisteravond een ra
dio-redevoering uitgesproken.
Vanéénding, aldusCham-
«erlan, kunt ge verzekerd
zy n. Wfl zullen niet Duitse h-
land's voorbeeld volgen en
onze eigen verliezen ver
bergen of verliezen van
den vtfand uitvinden, welke
niet bestaan.
Wij hebben mededeeling gedaan van
het verlies van de Courageous en de
Royal Oak, en vandaag hebt ge het ver
lies van de Rawalpindi vernomen. We zul
len openhartig vertellen wat gebeurd is,
zelfs als de waarheid onaangenaam is
en we zullen ons van het publiceeren van
nieuws niet onthouden, tenzij de vijand
er door zou worden geholpen.
Het uitblijven van een groot offensief
te land of in de lucht, van Duitschen
kant kan niet worden toegeschreven aan
de humaniteit van dit land.
Ons zijn overvloedig bewijzen gegeven,
dat geen overwegingen van menschelijk-
heid hen afschrikken van welken vorm
van oorlog ook, wanneer zij denken dat
die hun eenig voordeel brengen.
De Duitschers moeten tot de conclusie
zijn gekomen, dat zij meer zouden ver
liezen dan winnen door dergelijke aan
vallen en zy moeten er de voorkeur aan
hebben gegeven om gebruik te maken
van methoden, waarvan zij denken, dat
ze toegepast kunnen worden zonder ern
stige verliezen voor hen zelf.
DE MAGNETISCHE MIJNEN.
De laatste methode is, om, zónder on
derscheid te maken, in de Britsche wate
ren een nieuw soort mijn uit te strooien.
Het beteekent voor hen niets, aldus
Chamberlain, dat zij dagelijks neutrale
schepen, evenzeer als Engelsche, in de
lucht doen vliegen, en daarmee burgers
verdrinken en verminken van landen,
waarmee zij niet in oorlog zijn. Engeland
kent het geheim van de magnetische
mijn en zal haar meester worden, zooals
het de duikboot reeds meester geworden
is.
Ons oorlogsdoel kan zeer kort gedefi
nieerd worden. Het is: onzen vijand de
nederlaag toebrengen, en daarmede be
doel ik niet slechts de nederlaag van de
militaire krachten van den vijand. Ik be
doel de nederlaag van die agressieve, af
blaffende mentaliteit, welke voortdurend
tracht andere volkeren door geweld te
overheerschen, welke een brutale voldoe
ning vindt in vervolging en marteling
van onschadelijke burgers en welke uit
naam van de belangen van den staat de
verwerping rechtvaardigt van het gege
ven woord, waar dit maar passend ge
oordeeld wordt.
Wanneer wij kunnen bereiken, dat de
Duitschers dien geest laten varen zonder
bloedvergieten, zooveel te beter, maar
van dien geest móét afstand gedaan wor
den. Dat is ons oorlogsdoel.
Wanneer w\j ons oorlogsdoel bereikt
hebben, zou ons verlangen er naar uit
gaan een nieuw Europa te vestigen, niet
nieuw in dien zin, dat alle oude grens
palen uit den grond getrokken worden en
een nieuwe landkaart wordt opgemaakt,
volgens de denkbeeldën der overwinnaars
maar een nieuw Europa met een nieu
wen geest, waarin de naties, die het be
wonen, haar moeilijkheden met goeden
wil en wederzijdsche verdraagzaamheid
zullen benaderen.
Wij' weten, dat wij in dezen grooten
strijd vechten voor het goede en tegen
het verkeerde. Laat ons dan voortgaan
met Gods zegen on onze wapenen. Wij
kunnen er niet aan twijfelen, dat wij de
overhand zullen behouden.
VAN DE 300 OPVARENDEN
VERMOEDELIJK SLECHTS 17 GERED
De Britsche admiraliteit deelt mede:
De admiraliteit betreurt te moeten be
richten, dat Z. M.'s hulpkruiser Rawal
pindi, vroeger van de Peninsular and
Orient Mail, tot zinken is gebracht.
Gevreesd wordt dat alle officieren en
andere opvarenden zijn omgekomen, be
halve de volgenden.
Hierna volgen 17 namen van overle
venden, waaronder één officier. De Ra
walpindi mat 16.000 ton.
Volgens Reuter waren 300 man aan
boord.
OP EEN MIJN GELOOPEN EN
BINNEN 3 MINUTEN GEZONKEN.
Een Duitsche mljnenlegger van 700 ton
is naby het Duitsche mynenveld in de
omgeving van het eiland Langeland op
een myn geloopen en binnen 3 minuten
gezonken.
Van de bemanning zy'n tot nog toe vier
of vyf personen gered door een Duitsche
motorboot. Omtrent het lot der overigen
is niets bekend.
Een Deensche torpedoboot met een
arts aan boord en vier schepen begaven
zich naar de plaats, waar de mynenleg-
ger gezonken was ten einde assistentie
te verleenen.
Nader meldt Reuter uit Kopenhagen,
dat, naar het schijnt, 33 man gered zijn
van den Duitschen mijnenlegger
Een 12-tal opvarenden zou verdronken
zyn.
NOG MEER PROTESTEN TE LONDEN
De diplomatieke correspondent van de
Times verneemt, dat het Britsche plan
om Duitsche export op zee te confiskee-
ren, wellicht niet terstond zal worden
uitgevoerd en dat inmiddels de protesten
uit neutrale landen ontvangen, de nauw
keurige aandacht van de Britsche regee
ring hebben.
DE HOUDING VAN ITALIË.
De Times meldt uit Rome
In het onderhoud, dat Ciano Vrijdag
met den Britschen zaakgelastigde en den
Franschen gezant heeft gehad over de
voorgenomen confiscatie van Duitsche
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ROTTERDAM. Bij de Directie van de HolL Amerikalijn is hedenmorgen be
richt ontvangen, dat het stoomschip „Spaarndam" van deze Maatschappij van
morgen voor den Theetmsmond op een mijn is geloopen.
Verschillende schepen, die zich in de buurt bevonden, vingen S.O.S.-signaIen
op. De bemanning is in de reddingsbooten gegaan.
Nadere hijzonderheden ontbreken.
De „Spaarndam" is op 22 September j.I. met een lading stukgoed nit New-
Orleans vertrokken en arriveerde op 10 October in de Downs. Nadat het schip
na onderzoek van de lading was vrijgegeven, stoomde het op naar Gravesend, van
waar het hedenmorgen was vertrokken.
De „Spaarndam" is in 1922 gebouwd en mat 8857 ton.
Omstreeks 11 uur vanmorgen was het door de opvarenden verlaten wrak van
de „Spaarndam" nog drijvende.
Door den krachtigen N.-O. wind dreef het wrak in Westelijke richting.
De zee was ruw.
Binnenland.
Het Nederlandsche stoomschip Spaardam
vergaan.
Dé schipbreukelingen van de Simon Boli
var gearriveerd.
Duitsch schip te Schiermonnikoog ge
strand.
De ramp van de Sliedrecht.
Het grensincident te Venlo.
Buitenland.
Incident aan de Russisch-Finsche grens.
Verschillende schepen vergaan.
Radio-rede van Chamberlain.
Duitsche mijnen langs de Zweedsche kust.
goederen in neutrale schepen heeft de
Italiaansche minister niet zoozeer een
protest geuit, als een uitleg gegeven van
de houding, welke van Italië kan worden
verwacht voor het geval aan de aange
kondigde Engelsch-Fransche repressaille
tegen Duitschland uitvoering zal worden
gegeven.
Er is genoeg reden te gelooven, dat de
vele klachten, die de minister heeft ont
vangen van de Italiaansche scheepvaart
maatschappijen over het oponthoud en
den hinder, die haar schepen in Gibraltar
van het daar gevestigde station voor
contrabande-controle ondervinden, die
pen indruk op hem hebben gemaakt.
De aankondiging van de Engelsch-
Fransche repressailles heeft de anti-
Britsche elementen in Italië aangemoe
digd tot scherpe artikelen.
Ook de Deensche regeering heeft stap
pen gedaan bij de Britsche regeering in
zake de verscherping van de contra
bande-controle.
De Belgische ambassadeur te Parijs
heeft den onderstaatssecretaris van bui-
tenlandsehe zaken een nota overhandigd
inzake de blokkade.
Reuter meldde Zaterdag
dat vermoedelijk morgen
(Dinsdag) het Koninklijk
besluit zal worden gepu
bliceerd, waarbij de Brit
sche oorlogsbodems ge
machtigd worden, zich
meester te maken van
Duitsche uitvoergoede-
r e n.
Het is niet waarschijnlijk, dat dit
K.B. zal worden uitgesteld in verband
met de protesten, welke van verschillen
de zijden zijn ontvangen.
DUITSCH SCHIP DOOR EIGEN
BEMANNING TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Het Duitsche schip „Adolph Woer-
mann" dat op 18 Nov. j.I. met onbeken-
Met de „Oranje Nassau"rvan de Maatschappij Zeeland is Zaterdag een aantal ge
redden van de Simon Bolivar te Vlissingen teruggekeerd.
Hierboven: Zeer tragisch was de aankomst van een vader en zijn twee geredde
kinderen, wiens vrouw en drie kinderen verdronken zijn. De chef der passage-
afdeeling van de Maatschappij „Zeeland", de heer B. W. J. Leijen, draagt de
kleinste zorgvol met het andere kind aan zijn hand naar de wachtkamer. Links
de ongelukkige vader.
