AKKERTJES
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De gevaarlijke Noordzee.
1/
Luchtslag boven de Marne.
KONINKLIJK BEZOEK AAN ZEELAND.
EERSTE BLAD,
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1939
54e JAARGANG - No. 47
Belgische protesten. - Engelsch verweer.
Het Duitsche standpunt.
Duitsche verklaring zoo goed als
bekentenis
Scherp protest tegen de Duitsche
wijze van oorlogvoering.
Een plotseling en over
weldigend optreden
in het Westen?
Britsche mijnenveger op een mijn
geloopen.
Rusland en Finland.
Duitsch legerbericht.
Belangrijkste Nieuws.
Défilé voor H. M. de Koningin te Vlissingen.
De Nederlandsche reeders en de
gevaren ter zee.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Jjkantoor M I d d c I b u r g: Fa. Boekhandel
J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advcrtentiëu 30 cent per regel
Ingezonden medcdeelingen 60 cent per rrgei
Kleine Advertentie'» Dinsdags en Vrijdag»
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentie» onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Het Belgisch telegraaf-agentschap ver
neemt, dat de regeering van België be
sloten heeft, evenals de Nederlandsche
regeering, te protesteeren tegen de
nieuwe maatregelen, welke de regeerin
gen van Engeland en Frankrijk ten aan
zien van de koopvaardij hebben geno
men.
Uit Brussel werd gisteravond gemeld:
De consternatie, Woensdag in alle Bel
gische scheepvaart- en handelskringen
gewekt door de nieuwe Engelsche blok
kadebepalingen, waarbij ook Frankrijk
zich heeft aangesloten, bleef Donderdag
aanhouden.
Samen met de Antwerpsche Fédéra-
tion Maritieme hebben ook de Antwerp
sche en Britsche Kamers van Koophan
del, alsmede verscheidene andere Bel
gische oeconomische lichamen telegra
fisch by de regeering aangedrongen op
een krachtdadige verdediging van de zoo
ernstig in het gedrang komende Belgi
sche belangen,
ENGELSCH VERWEER TEGEN DE
NEDERLANDSCHE PROTESTEN.
De officieele Britsche persdienst meld
de gisteravond, dat men in bevoegde
kringen te Londen verrast is door de
critiek, welke in Nederlandsche bladen
tot uitdrukking komt met betrekking
tot de Britsche maatregelen tegen den
Duitschen export en door het feit dat
wel wordt geprotesteerd tegen de uit
breiding van de contrabande-controle en
niet tegen de Duitsche maatregelen, die
bestemd zijn schade toe te brengen aan
de neutrale scheepvaart, zonder dat re
kening wordt gehouden met lading of
bestemming van de getroffen schepen.
Reuter verneemt in andere goed inge
lichte Britsche kringen dat Engeland er
op uit is „den schadelijken wind in de
zeilen van de neutrale schepen, die ook
in Engeland in zekere mate gevoeld
wordt, te temperen."
Met betrekking tot het lange opont
houd voor de contrabande-controle merkt
men op dat deze controle zoo snel moge
lijk in haar werk gaat doch dat vertra
gingen vaak het gevolg zijn van on
nauwkeurige documenten aan boord van
de schepen of onvoldoende gegevens
over aankomende schepen.
Wat betreft de wreedheid van de ex
port-controle merkt men op, dat deze in
het bijzonder in Nederland gevoelde
wreedheid, toch niet zoo ernstig kan zijn
als de wreedheid van de Duitsche me
thoden, dié groote verliezen aan men-
schenlevens en andere schade met zich
medebrengen.
Voorts kan Engeland de beschuldiging
dat het in tegenspraak met het interna
tionale recht handelt niet aanvaarden
want Engelands recht is zeer duidelijk.
DUITSCH COMMENTAAR OP DE
DUITSCHE VERKLARING.
Gisteren is van welingelichte zijde te
Berlijn als commentaar op de verklaring
van Duitsche zijde aangaande de beken
de aankondiging van Chamberlain, met
nadruk verklaard, dat men daarin geen
erkenning achteraf moet lezen van de
bewering, dat de mijnen waardoor de
„Simon Bolivar" is vergaan, Duitsche
mijnen zijn geweest.
Men wil geheel daarlaten of men, in
dien men den tekst op zich zelf be
schouwt de verklaring met min of meer
recht aldus kan uitleggen, de bedoeling
is echter een andere.
De verklaring heeft, zoo werd be
toogd, in hoofdzaak een principieel en
tevens een waarschuwend karakter.
Principieel heeft men er mee willen
zeggen, dat Engelandgeen recht heeft
om zich, in verband met door Duitseh
land in de door Engeland voor de inter
nationale scheepvaart opengelaten vaar
geulen eventueel gelegde of te leggen
wijnen, op het door Engeland zoo tal-
looze malen in de knel gebrachte vol
kenrecht te beroepen. Niet Duitseh
land, maar Engeland heeft die vaargeu-
en tot maritiem gevechtsterrein ge-
aakt en Duitsehland heeft nu in over
eenstemming met het volkenrecht het
recht, om door alle middelen waarover
het beschikt tegen de Britsche zeestrijd
krachten ook in die vaargeulen op te
treden.
Onder „alle middelen" is ook het leg
gen of uitstrooien van mijnen begrepen.
Een waarschuwing aan de scheepvaart
is alleen dan noodig, indien er door die
waarschuwing geen militaire belangen
in gevaar komen, zulks ter beoordeeling
van de mogendheid die de maatregel
treft.
Indien men de theorie der rechtskwes
tie en de vermoedens omtrent hetgeen
reeds is gebeurd buiten beschouwing
laat, dan blijkt uit het voorgaande in
alle geval dat men in de praktijk reke
ning zal moeten houden met mijnen op
alle zeewegen die naar Engeland voe
ren. Afgezien daarvan bestaat de mo
gelijkheid dat vervolgens nog andere
maatregelen, bijvoorbeeld verscherping
van den duikbootoorlog, zullen volgen.
VOLGENS ITALIAANSCH BLAD.
Over den oorsprong der mijnen, die de
laatste dagen zooveel onheil hebben aan
gericht, schrijft de Avvenira:
Berlijn heeft deze kwestie thans indi
rect opgehelderd. Het communiqué, door
het Duitsche nieuwsbureau verspreid,
maakt alle voorafgaande Duitsche ver
klaringen, waarin voor de door deze mij
nen veroorzaakte rampen Engeland ver
antwoordelijk werd gesteld, waardeloos.
Het D. N. B.-communiqué tracht de
wettelijkheid van deze methode van oor
logvoering aan te toonen. Deze poging is
zoo veel als een bekentenis.
Uit Oslo wordt gemeld:
„Dagbladet" richt een feilen aanval
tegen de Duitsche wijze van oorlogvoe
ring ter zee en beschrijft de nazi-metho
des als een „roekeloosheid zonder weer
ga jegens de neutralen."
Het blad voegt hieraan toe, dat
„Duitsehland thans reeds even wanhopig
is als tegen het einde van den vorigen
oorlog."
„De nieuwe mjjnenoorlog van Duitseh
land," aldus besluit het blad, „toont een
minachting voor menschenlevens en
wijst op een mentaliteit, welke de groot
ste bedreiging is voor de huidige be
schaving."
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde gis
teren uit Berlijn:
De Führer en opperbevelhebber der
weermacht heeft evenals het vorige jaar,
de bevelhebbers der weermacht in de
nieuwe Rijkskanselarij bij zich ontboden.
O.a. gaf de Führer, met gebruikmaking
van de ervaringen, opgedaan in het Oos
ten, richtsnoeren voor de toekomstige
oorlogvoering.
Aan de „N.R.Crt." werd hieromtrent nog
gemeld:
Gistervoormiddag was op den Wilhelm-
platz een aanzienlijke hoeveelheid auto's
te zien, behoorende aan de landmacht,
de luchtmacht en de marine. Men zag
talrijke hooggeplaatste militairen de
Rijkskanselarij binnengaan, waar de jaar-
lijksche herfstontvangst van de vertegen
woordigers van de geheele weermacht
plaats vond. De Führer pleegt, geflan
keerd door de opperbevelhebbers van de
drie wapenen, bij die gelegenheid deze
militaire vertegenwoordigers toe te spre
ken en hun aanwijzingen te geven voor
de toekomst. Men moet zich niet voorstel
len, dat de Führer aan een zoo groot
gezelschap in détails mededeelingen doet
van de geheimste overwegingen, plannen
en besluiten, maar het is toch wel gebruik
dat hij op adhortatieve wijze algemeene
richtsnoeren aangeeft.
Dit nu was de eerste bijeenkomst van
dien aard na het uitbreken van den oor
log en men zal met belangstelling het
bericht van het Deutsche Nachrichten
Büro hebben gelezen, volgens hetwelk
de Führer „richtsnoeren gaf voor de toe
komstige oorlogvoering, berustend op con
clusies uit de ervaringen, opgedaan bij
den strijd in het Oosten."
Het ligt voor de hand, dat men in bui-
tenlandsche kringen hieruit veelal meent
de gevolgtrekking te moeten maken, dat
het karakter van den tegenwoordigen
strijd mutatis mutandis in het Westen
van denzelfden aard zal zijn als die tegen
Polen is geweest. Hieronder zou dan te
verstaan zijn, dat Duitsehland ook aan
zijn vijanden in het Westen door een be
trekkelijk plotseling en overweldigend
optreden den genadestoot zou willen
geven. Voorts ligt voor de hand, dat de
genen, welke de theorie aanhangen, dat
een groot offensief nog tijdens den winter
moet worden verwacht, in deze karige
verklaring van het D.N.B. een bevestiging
voor hun opvatting meenen te zien.
De beste behandeling Isi
onder de wol, eens flink
transpireeren en drie maal
daags'n"AKKERTJE"nemen.
"AKKERTJES"bevorderenten
zeerste het zweeten, gaan de
koorts tegen, verdrijven het
ellendige pijnlijke gevoel
en bestrijden de infectie.
"AKKERTJES" zijn beroemd
om hun snelle, uitstekende
jwerking. Vaak nagemaakt,
/maar nog nooit geëvenaard.
Op elk "AKKERTJE" staat 't
AkKER-merk: Uw garantie I
tegen pijnen, hoofdpijn, "nare dagen"
Doos: 13 stuks - 12 stuivers; 2 stuks - 2 stuivers*
Zeven Duitsche vliegituigen zouden
neergeschoten zijn.
Het Fransche legeriberic'ht van gister
avond luidt: Groote activiteit in de lucht.
De berichten, die voorts uit verschil
lende deelen van Frankrijk binnenkomen,
wijzen er op, dat de Duitsche luchtmacht
gisteren weer verscheidene vluchten boven
Frankrijk heeft gemaakt. In tal van
plaatsen in Noord-Frankrijk werd gister
morgen tusschen 11 en 12 uur luchtal-
arm gegeven. In West-Frankrijk ge
schiedde zulks tusschen 12 uur en half-
twee.
In de omgeving van Ghalons-sur-Marne
kwam het tot een luchtgevecht tusschen
Duitsche toestellen en een aantal vlieg
tuigen van de Britsche luchtmacht. Bij
dit gevecht moesten vier Duitsche vlieg
tuigen het onderspit delven.
De drie inzittenden van een D'ornier-
toestel sprongen met de parachute om
laag: een van hen is om het leven ge
komen, een ander werd gewond en de
derde kwam er ongedeerd af.
Bij' Vouziers ten Noorden van Chalons
schoten de Britsche vliegtuigen een twee
de Dornier-toestel neer. Alle drie inzit
tenden zijn gevangen genomen.
Een derde Dornier-toestel moest het
eveneens tegen de Britsche vliegers af
legden en stortte bij Sponville neer. Een
vierde Duitsche vliegtuig van hetzelfde
type werd eveneens door de Britsche
luchtmacht getroffen en stortte neer hij
Saint Avoid (dicht bij de Saar).
Voorts hebben de Duitschers nog drie
bommenwerpers verloren: de eene is neer
gestort ten Westen van Saarbrücken, de
tweede hij Saint-Avoid en de derde in de
nabijheid van Thionville.
Officieel wordt te Londen medegedeeld,
dat de Britsche mijnenveger „Aragonite"
gisteren op een mijn geloopen en gezon
ken is. Vier manschappen werden hierbij
gewond. De „Aragonite" mat 315 ton.
VOOR FINLAND NIET MOGELIJK DE
RUSSISCHE VOORSTELLEN TE
AANVAARDEN.
Reuter meldt uit Helsinki: De Finsche
min.-president heeft in een redevoering
verklaard, dat de Finsche regeering geen
mogelijkheid zag om de laatste Russi
sche voorstellen te aanvaarden. Aanvaar
ding zou een schending vormen van de
Finsche neutraliteit en overdracht van
eerste klasse versterkingen aan een bui-
tenlandsche mogendheid beteekenen.
Fransche aanvallers met zware verliezen
teruggeslagen.
Het Duitsche opperbevel maakt het
volgende bekend
Ten Zuid-Westen van Pirmasens viel
een vijandelijke compagnie de Duitsche
voorhoede aan. De aanvallers werden met
zware verliezen teruggeslagen. 'Op 22 No
vember bereikte de Duitsche luchtvloot bij
een actieve verkenning boven Frankrijk
en Engeland belangrijke resultaten in
weerwil van krachtig vuur der vijande
lijke luchtdoelaitillerie. In de omgeving
van Sedan werd een Fransch vliegtuig
neergeschoten.
'Bij patrouillegevechten boven de grens
zijn herhaaldelijk schermutselingen voor
gekomen. Vier Fransche jachtvliegtuigen
zijn hierbij neergeschoten. Bij Freiburg
werd een Duitsch vliegtuig door Fran
sche jagers tot dalen gedwongen.
Op 21 November vond boven Fransch
gebied een luchtgevecht plaats tusschen
n'egen Duitsche bommenwerpers 'en zeven
Fransöhe jagers. De Fransche jagers
werden verdreven, waardoor onze ver
kenners verder over de grens konden
doordringlh. Vijandelijke vliegers, die
boven Duitsch gebied kwam, 'bleven steeds
dicht bij de grens.
RUSLAND DEMOBILISEERT.
Volgens Fransche berichten is het door
de Russen bezette Polen echter nog
onrustig.
Havas meldt uit Moskou: Maarschalk
Worosjilow heeft medegedeeld, dat het
roode leger zich weer op vredesvoet be
vond. Talrijke reservisten, die opgeroe
pen waren voor de bezetting van Polen,
zijn naar hun haardsteden teruggekeerd.
De demobilisatie van specialisten gaat
langzamer, hetgeen vooral het gevolg
schijnt te zijn van transport-moeilijkheden.
De grens tusschen de Sowjetunie en
het bezette deel van Polen blijft nog ge
sloten. Men zegt, dat nog Poolsche offi
cieren in de bosschen en moerassen schie-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Wijziging pensioenen Spoorweg-ambte
naren en Begr. Binnenl. Zaken aan
genomen.
H. M. de Koningin bezoekt Zeeland.
Onze economische betrekkingen met
België.
Buitenland.
De Engelsche controle-maatregelen.
Luchtgevecht boven de Marne.
Grootere activiteit aan de fronten.
ten op de Russische troepen. Indien men
de Russische soldaten kan gelooven zijn
de door hen geleden verliezen In Polen
grooter dan werd opgegeven. In ieder
geval is de zuivering nog niet geëindigd.
De grens wordt ook gesloten gehouden
omdat het economisch evenwicht tusschen
beide gebieden nog niet gevonden is.
POLITIEKE VLUCHTELINGEN
IN ENGELAND.
Reuter meldt uit Londen: Het ministe
rie van Binnenlandsche Zaken heeft be
paald, dat buitenlandsche vluchtelingen,
die voor 23 Sept. in Engeland zijn aan
gekomen, hier mogen werken. Deze be
paling heeft betrekking op 25.000 perso
nen. Het ministerie van Oorlog verwacht
10.000 van hen te kunnen recruteeren voor
het pionier- en arbeidscorps.
ZEVEN BOODEN BIJ EXPLOSIE
IN BULGARIJE.
Gisternamiddag heeft zich in 'de ten
Zuiden van Sofia gelegen stad Kazanlik,
in een militaire fabriek een ernstige ex
plosie voorgedaan, waarhij zeven man,
o.w. vijf officieren, den dood vonden.
Onder de dood'en bevindt zich ook de
directeur van de fabriek, kolonel Welt-
scheff, commandant van het garnizoen
van Kazanlik.
Zooals wij reeds aankondigden, zou H.
M. de Koningin vandaag een bezoek aan
Zeeland brengen.
Waar dit bezoek een militair doel had,
hadden de burgerlijke autoriteiten hier
van geen officieel bericht ontvangen,
zoodat alleen militaire autoriteiten op
het appèl waren en verder alleen de po
litie aanwezig was om, waar noodig,
voor afzetting van straten en regeling
van het verkeer te zorgen.
Gezien de aard van dit bezoek werd er
ook niet gevlagd. Publiek was ook niet
in grooten getale aanwezig, daar aan de
bijzonderheden van uren en plaatsen
geen ruchtbaarheid was gegeven.
Toen wij ons vanmorgen per trein
naar Vlissingen begaven, was het alleen
te merken aan enkele kleinigheden, dat
er Hoog Bezoek op komst was.
De perrons kregen een extra beurt, er
was wat meer politie en marechaussée
op de been dan gewoonlijk en te Vlissin
gen werd de looper uitgelegd.
Verder een miezerige regen, die het
Zeeuwsche landschap buitengewoon
triest en de Zeeuwsche klei nog vetter
dan anders maakte.
Met den gewonen trein van 10 u. 9,
waaraan het Koninklijk rijtuig was aan
gehaakt, kwam H. M. de Koningin met
gevolg (waaronder de opperbevelhebber
van land- en zeemacht) te Vlissingen
aan.
Op het perron werd Zij begroet door
den Commandant in Zeeland, die verge
zeld was van zijn beide chefs van den
staf (land- en zeemacht).
H. M. was gekleed in grijsgroene man
tel en droeg een groene capuchon.
Na de wacht aan het station geïnspec
teerd te hebben nam H. M. verschillende
militaire werken in en om Vlissingen in
oogensehouw.
Vervolgens werd gereden naar de
Paul Krugerstraat. Hier stonden reeds
eenigen tijd verschillende onderdeelen
van het leger opgesteld.
Te ongeveer kwart voor elf arriveer
de H. M. hier. Vlak- vóór de R.H.B.S.
werd uitgestapt en stelden H. M. en de
haar vergezellende autoriteiten zich op
op het trottoir tegenover de R.H.B.S. De
leerlingen dezer school juichten H. M.
hartelijk toe.
Direct nam nu het défilé van de troe
pen een aanvang. Zij marcheerden of re
den in kranige houding voorbij, aan
dachtig gadeslagen door H. M. Het was
wel jammer dat een zonnetje dit mili
taire schouwspel niet wat luister bij
zette.
Na afloop van het défilé, te ongeveer
kwart over elf, stapte H. M. onder ge
juich van het publiek, weer in de auto.
Zij bezocht nu enkele militaire kwar
tieren te Vlissingen, teneinde zich per
soonlijk van de legering der troepen op
de hoogte te stellen.
Hierna werd de tocht over Walcheren
aangevangen, waarbij verschillende mili
taire werken werden geïnspecteerd.
Gedurende deze inspectietocht mocht
ook de bezetting van een dezer opstellin
gen voor H. M. defileeren.
Hiermede was het bezoek aan Walche
ren ten einde. Via Middelburg werd per
auto naar Goes gereden, waar H. M. te
ongeveer half een aankwam. Het Ko
ninklijke rijtuig was inmiddels van Vlis
singen naar Goes teruggebracht en had
een plaats gekregen in de omgeving van
de goederenloods aan de Wilhelmina-
straat.
Daar aan dit bezoek weinig ruchtbaar
heid was gegeven en velen wellicht
meenden, dat H. M. aan het station zou
uitstappen, was er aan de Wilhelmina-
straat geen groote belangstelling.
H. M. nam nu een korten tijd rust en
gebruikte in Haar rijtuig de lunch.
Te half twee werd de tocht over Zuid-
Beveland voortgezet.
H. M. bezocht ook hier verschillende
verdedigingswerken en inspecteerde en
kele troepenonderdeelen. Ook bracht zij
een bezoek aan enkele barakken, waar
troepen zjjn ondergebracht.
Nadat nogmaals door een af deeling
voor H. M. was gedefileerd, kwam te
ongeveer drie uur het einde van dezen
inspectietocht en vertrok H. M. weer
naar Den Haag.
CONFERENTIE MET MINISTER
STEENBERGHE.
Gistermiddag heeft de Minister van
Economische Zaken het bestuur van de
Nederlandsche Reedersvereeniging ont
vangen om zich te laten inlichten over
de moeilijkheden der Nederlandsche koop
vaardij, o.a. in verband met het mijnen
gevaar en over de opvattingen dienaan
gaande in reederskringen, teneinde zich
te kunnen beraden over de eventueele
door hem dienaangaande te nemen be
sluiten.
