De „Simon Bolivar" op een mijn geloopen en gezonken.
•t^ir
ïfrfl
I
Sïffi
i
s3lf
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Vanaf morgen worden weer Dlt nummcr bestaat uit 2 bladen
periodieke verloven verleend. EERSTE BLAD.
rls-i e a
1 S I B*
If
F»3&r
31
IÏ
§fg
I-
»i° i
e&p'
plis
Weinig nieuws van het front. - Eden bezoekt Britsche
troepen in Frankrijk - Schepen op mijnen geloopen.
De onlusten te Praag. - Een Spaansch-ltaliaansche
stap te Berlijn?
Belangrijkste Nieuws.
a. S. b. S* 8
1 3.3
MAANDAG 20 NOV. 1939
54 e J AARG ANG No. 43
Schepen op mijnen geloopen.
De onlusten te Praag.
Spaansch-ltaliaansche stap
te Berlijn.
Binnenland.
Vermoedelijk negentig slachtoffers.
w
S 5"
e g;
2 S* M
O *£3
te- 1 >1
ON^sft
B C 5 CD CD
s P r
rarS'S S.
SL P5 hi
i,R.3f
i i CD:
g crq tr Ht"o
a, ft Co m co
ffST&g, o
Ub*
p
wi M« nj
ip c
t°
n>
E.
crq
<2 P
B g"" &B
P Q. (t> P
s «gi
CD 4
CO
H S "Si g S.
'i* 5 CD
CD P
P
P
crq
CD
p,
p
3<fi"l ELP 3
B-
■5 p «Pi: J2. P
3 CL at
3 CD CD
r!Strl
EI CD <J o <D
^9^S«
P-
P
Pi
cr
CD
K 2 P g c+ g. 8
-h P c-t- ffl r i
5£§
S i
P f+U(D
(-J rr
£L CD
CD 3 W
HJ Pi P
"I P
£3
cm: p
w
>-5
CO P Pi
B
O
2. s-
S"®
N
o K 2
^2a«!lg
cg.£^S-
H
«S:
p
Bifi.
S
Ib
«B
P.
2 &g*s.
m a
b-
trp£:
P Pi
a
agS
£.3
■g
p IE-
P
crq
B
tl
rq 1
(D C_i.
CD O
P p
O
CD
P
ct-
crq
CD
CD
P
O
CD
I 2 g3
Lpg.*
B 8 1*3
5 g g g-g
5-B
B M Id,
-. P B* P 8*
i E.ö: r+
S-1S SE
jw N D,tB:
N (fq B Cfg
®-&B
ffiB-o 13
P 53 o
b a&g
N
CD
w
CD
i~S
CD
P
P
a
CD
c+
P1
CD
CD
cT
cr
a>
p c-t-
B CD
s
a Od c n
5 g- o n> <J
- O B H B
F ycro B y m
k- t- hÖ D
"T"^ r-r* m
H o Ö- CD
I 8- g'p<3 g
ES. CD eb:
lêo&p
p Z* ö-
p m P* a P
CD r+-
B
ÜLg B
w
b&s
cr
b
o-
o B
Di p
W P
e.B
i«5l|S
O
CD
<J
O CD
P P b
S'ag
:p
cr
CD
p
o
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Itureaux Lange Voritstraat 7 0, (locs
Postrekening 44455 Telefoon 2438
.ijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
.1. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
DirecteurHoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentie» 30 cent per regel
Ingezonden mcdcdcclingen 60 cent per regel
Kleine Advertentie» Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
GERINGE ACTIVITEIT AAN DE
FRONTEN.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Aan het front aan den Bovenr^n op
een plaats aan beide zjjden levendig ma
chinegeweervuur en geweervuur, op de
overige punten van het front rust.
Slechts plaatselijke activiteit van artil
lerie.
Het luchtwapen heeft zjjn verken
ningsvlucht boven Frankrijk voortgezet.
Het gisteravond uitgegeven Fran-
s c h e communiqué meldt
Een kalme dag. Plaatselijke activi
teit der artillerie.
In de laatste weken van den oorlog be
droeg de tonnage der Duitsche koop
vaardijschepen, die ter zee door onze pa
trouilles genomen werden, verscheidene
duizenden tonnen meer dan de tonnage
der Fransche koopvaardijschepen, die
door het optreden van den vijand verlo
ren gingen.
Alle Britsche vliegtuigen, die aan de
verkenningsvluchten boven Duitschland
hebben deelgenomen, zijn, naar Reuter
verneemt, veilig op hun bases terugge-
ItppvH
Het D. N. B. meldt:
Drie Britsche vliegtuigen, die klaar
blijkelijk de opdracht hadden ontvangen,
Wilhelmshaven aan te vallen, werden,
vóór zij de stad bereikt hadden, onder
vuur genomen. Zij draaiden onverrich-
terzake om en zochten snel de wijde
ruimte op. Duitsche jachttoestellen, die
opstegen om hen te achtervolgen, kon
den hen niet meer achterhalen.
LUCHTALARM AAN DE SCHOTSCHE
KUST.
Aan de Noordoostkust van Schotland
heeft Zondagmorgen het luchtalarm
weerklonken. Kort daarop kwam het
signaal dat alles weer veilig was. De vij
andelijke vliegtuigen vlogen zeer hoog
en konden van den grond af niet worden
geïdentificeerd. Zij wierpen geen bom
men uit.
PROJECTIELEN IN BAZEL
TERECHT GEKOMEN.
Het Zwitsersche telegraaf-agentschap
publiceert een mededeeling van den ge-
neralen staf, volgens welke in een straat
te Bazel twee projectielen zijn neerge
komen. Slechts een projectiel is ontploft.
Twee personen werden daarbij ernstig
gekwetst. Ook in de streek van Riehen
bjj Bazel zjjn artillerieprojectielen neer
gekomen.
DE BRITSCHE TROEPEN IN
FRANKRIJK.
De minister voor de Dominions, Eden,
heeft gisteravond een radiorede gehou
den na.ar aanleiding van het bezoek van
de ministers der Dominions aan het
front in Frankrijk.
Waar wij ook kwamen, zoo sprak
Eden, werden wij getroffen, door de
kalmte en vastberadenheid. Dit is in ge
lijke mate van toepassing op de burgers
en de soldaten, op mannen en vrouwen,
op jong en oud.
Er is een vastberadenheid, welke wil
zeggen, dat wij dezen keer een eind zul
len maken aan de terugkeerende oorlo
gen van aggressie.
Niemand twijfelt aan de uiteindelijke
overwinning. In den sector, welke door
de Britsche troepen is ingenomen, von
den wij een aanhoudende, aanstekelijke
vroolijkheid, welke zelfs het gedrukte
weder niet kon wegnemen. De gezond
heid van de troepen is uitstekend. Hun
aantal neemt gestadig toe en daarmede
zullen wij zoo doorgaan.
Inmiddels worden snelle vorderingen
gemaakt met het versterken en verdie
pen van den Britschen sector en met de
perfectionneering van de opleiding en
de uitrusting op alle punten. Verder
zuidwaarts kregen wij een eersten blik
op de beroemde Maginotlinie, welke be
mand is met een leger, dat wat kalmte,
moed, opleiding en doeltreffendheid zijn
weerga ter wereld niet kent. Frankrijk
heeft zich groote opofferingen getroost,
financieele en materieele, om zijn Magi
notlinie te voltooien.
WAARSCHIJNLIJK ELF PERSONEN
OM HET LEVEN GEKOMEN.
Gisteravond is te Londen bekend ge
maakt, dat de volgende schepen gezon
ken zijn na op Duitsche mijnen te zijn
geloopen. De Borjessen, een 1586 ton
metend Zweedsch schip, de Blackhill,
een 2492 ton metend Britsch schip en de
Grazia, een 5857 ton metend Italiaansch
schip.
Het desbetreffende communiqué zegt,
dat zy gezonken zyn buiten de Oostkust
tengevolge van Duitsche mynen.
De Grazia is Zondagmorgen op een
myn op ongeveer 7 myi afstand van de
kust geloopen. Vyf personen werden ge
dood. Het schip zonk in enkele minuten.
Twee schepen begaven zich yiings naar
de plaats des onheils en slaagden er in
omstreeks 30 overlevenden te redden.
Twee en twintig leden der bemanning
van de Blackhill zyn op de Engelsche
kust aan land gebracht.
Van de dertien overlevenden van de
Berjesson, die Zondagavond in een ha
ven aan de Oostkust aan land gebracht
werden, waren 8 gewond. Men gelooft,
dat van dit schip zes personen omgeko
men zyn. De overlevenden werden gered
door treilers, nadat zij zich drie uur lang
hadden vastgeklemd aan een vlot. Allen
leden aan de gevolgen van hun langdu
rig verblijf in het koude water.
MILITAIRE VERLOVEN IN BELGIë
WEER TOEGESTAAN.
De militaire verloven, die in de jong
ste dagen van internationale spanning in
België waren ingetrokken, zijn weer toe
gelaten.
DUITSCHERS FUSILLEEREN WEER
DRIE TSJECHEN.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
De regeering van het protectoraat
heeft over de districten Groot-Praag,
Praag-Land, Lladno, Beraun en Horcho-
witz het standrecht afgekondigd.
Deze maatregel geldt niet voor Duit
sche staatsburgers.
Wegens een gewelddadigen overval op
een Duitscher werden drie Tsjechen
doodgeschoten. Onder de gefusiileerden
bevinden zich twee politiebeambten.
Hacha heeft voor de radio gesproken,
teneinde een beroep te doen op de Tsje
chische bevolking, de kalmte te bewaren
en de orde te handhaven.
Hy zeide, dat zich de laatste dagen ge
beurtenissen hebben voorgedaan, die den
op 16 Maart door den Führer verleenden
status zeer ernstig in gevaar brengen.
Het Tsjechische volk is opgenomen in
de levensruimte van het Duitsche volk
en moet begrypen, wat daaruit voort
vloeit.
Hacha maande de bevolking aan zich
van alle ordeverstoring te onthouden.
Ieder verzet tegen de openbare macht
en ieder vergryp tegen de in het protec
toraat bestaande orde zou groote nadee-
len voor individu en voor geheel het volk
tot gevolg kunnen hebben.
De gewezen president van Tsjecho-
Slowakije, Benes, heeft in een te Londen
afgelegde verklaring gesproken over
„ondraaglijke terreur" in Tsjecho-Slo-
wakije.
Hy zeide: „Daar de internationale po
sitie van Duitschland moeilyker wordt
en in dezen oorlog meer achteruit gaat,
wordt dit regiem van terreur bruter en
verschrikkelijker."
Jan Masaryk, de vroegere Tsjechische
gezant in Londen, heeft verklaard:
Er is nog geen groote opstand tegen
de nazis. Zoo iets zou thans voorbarig
en dwaas zijn. De tijd is er nog niet rijp
voor, maar die tijd zal laten komen. Uit
eindelijk zullen Hitier en zijn nazis ver
dwijnen.
Het protectoraat noemde Jan Masa
ryk Hitler's groote concentratiekamp.
De Duitsche autoriteiten treden sy
stematisch op tegen de Tsjechische stu
denten. De S.S. heeft een inval gedaan
in twee colleges en de studenten onder
bedreiging met revolvers weggevoerd.
Alle gearresteerde studenten zouden
worden overgebracht naar het concen
tratiekamp Buchenwalde by Weimar.
De Times meldt:
Men kan schatten, dat meer dan hon
derd studenten de eerste dagen doodge
schoten zijn, terwijl het aantal gearres
teerden in de duizenden moet loopen.
De onrust smeulde drie weken lang en
verraste de autoriteiten. Dit bleek uit
de haastige verzending van Duitsche
troepen naar Praag, Kladno en andere
steden op Vrydag, De Duitsche autori
teiten beheerschen thans den toeBtand,
maar de methoden die daartoe zjjn aan
gewend, hebben den haat van de Tsje
chen voor hun beschermers verdiept.
Belga meldt uit Brussel:
In het buitenland verluidt dat de re
geeringen van Italië en Spanje dezer da
gen stappen zouden hebben ondernomen
in Berlyn om te verklaren, dat zy groot
belang hechten aan de handhaving der
onschendbaarheid van België en Neder
land.
Gezaghebbende kringen te Brussel
weigeren hierover eenige mededeeling te
doen en zeggen geen inlichtingen te be
zitten, waardoor zy het bericht kunnen
bevestigen of ontkennen.
Nu zegt het Belgisch telegraafagent-
schap evenwel uit parlementaire bron
vernomen te hebben, dat hiervan j.l.
Donderdag in de vergadering van de ka
mercommissie voor buitenlandsche za
ken, welke door den heer Spaak werd by-
gewoond, sprake zou zijn geweest. Hier
uit zou men de gevolgtrekking kunnen
maken, dat het gerucht niet van eiken
grond is ontbloot.
De door ons ingewonnen inlichtingen,
zoo zegt het Belgisch telegraafagent-
schap verder, doen ons gelooven, dat er
geen gezamenlijke stap, maar twee af
zonderlijke stappen ondernomen zijn,
hoewel waarschijnlijk in samenwerking.
ITALIë ZEGT GEEN STAPPEN TE
HEBBEN GEDAAN.
De Times meldt daarentegen uit Brus
sel:
Stefani meldt uit Rome:
Het bericht, dat door eenige Engel
sche dagbladen was gepubliceerd, welke
op grond van een radiobericht uit Parijs
meldden, dat Italië aan de Duitsche re
geering zou hebben medegedeeld geïnte
resseerd te zijn bij een eerbiediging van
de territoriale onaantastbaarheid van
Nederland en België, is ongegrond.
Geen officieele mededeeling is verstrekt
over de Italiaansche en Spaansche di
plomatieke stappen bij Duitschland,
waarmee te kennen gegeven zou zijn, dat
deze landen belang stelden in de hand
having van de integriteit van Neder-
landsch en Belgisch gebied. Dit werd,
naar hier wel beweerd wordt, afgeloo-
pen Maandag gedaan, toen de toestand
critiek scheen. De Belgische regeering
had niet om deze tusschenkomst ge
vraagd. Zy schynt spontaan te zyn ge
weest. Ook wordt verklaard, dat Italië
en Spanje niet hebben gesproken over
gemeenschappelijk optreden en dat elk
land op eigen initiatief heeft gehandeld.
De Italiaansche regeering maakte haar
opvatting bekend langs indirecten weg;
de vertegenwoordiger van de Spaansche
regeering daarentegen heet in categori
sche termen te hebben gesproken. Geen
van de twee mogendheden wenschte, dat
de interventie bekend zou worden.
Korte Berichten.
De Londensche politie heeft Zater
dagavond in Parklane nog juist op tijd
een bom onschadelijk gemaakt. Men ver
moedt, dat terroristen van het Iersche
Republikeinsche leger aansprakelijk zyn
voor den aanslag, die de ernstigste se
dert de verduistering van Londen is.
Naar uit Rome gemeld wordt, is de
Etna weer in hevige werking getreden.
Uit den middelsten krater vloeit sinds
Zaterdag een enorme stroom gloeiende
lava, welke tot ver in den omtrek een
rooden gloed verspreid.
VERHOOGING STEUNNORMEN
ONDER OOGEN GEZIEN.
Overleg tusschen gemeenten
en Regeering.
In zijn begrootingsrede in den Haag-
schen Raad heeft Zaterdag wethouder
Buurman (S.D.) medegedeeld, dat in de
contactcommissie der Vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten met de regee
ring reeds overleg wordt gepleegd om
tot verhooging der steunnormen te ko
men, alsmede tot verhooging der loonen
van het gemeentepersoneel, in verband
met de waar te nemen pry ssty ging der
eerste levensbehoeften.
Dit overleg is voorloopig nog wel van
DEN HAAG. De regeeringeperedienst
meldt:
Met Ingang van morgen, Dinsdag 21
November, des namiddags vier uur, zul
len wederom periodieke verloren worden
verleend.
oriënteerenden aard, maar heeft toch de
volle belangstelling van de regeering.
HET DUITSCHE VISUM.
Een nieuwe regeling.
Sinds Donderdag is er voor het ver
krijgen van een Duitsch visum een
nieuwe regeling ingevoerd. Tot nu toe
kon men zoo'n visum hier te lande kry-
gen, thans loopt le verleening ervan via
Berlyn, wat een oponthoud van 8 tot 14
dagen kan beteekenen. Zy die naar
Duitschland wenschen te reizen dienen
dus vroeger dan tot dusver te beginnen
met hun maatregelen om zich een visum
te verschaffen.
BURGER-ARBEIDERS BIJ DEFEN
SIEWERKEN.
Tweede Kamerlid informeert naar nale
ving sociale bepalingen.
Het Tweede Kamerlid Hermans
heeft den Minister van Defensie de vol
gende schriftelijke vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat mili
taire leiders van defensiewerken, waarbij
burger-arbeiders zijn te werk gesteld,
niet op de hoogte zijn van de voor zulke
arbeiders geldende sociale bepalingen,
zoodat het herhaaldelijk voorkomt, dat
zulke arbeiders, ook nog nadat zij zich
tot den minister hebben gewend, soms
weken-, ja maandenlang moeten wachten
yoor hen een hun toekomende uitkeering
bij ziekte wordt uitbetaald?
Zoo ja, is de minister dan bereid, zoo
danige maatregelen te treffen, dat der
gelijke vertraging, die een arbeidersge
zin in groote moeilijkheden kan brengen,
niet meer voorkomt?
ELECTRIFICATIE SPOORWEGEN
WORDT VOORTGEZET.
Naar wy vernemen bevinden de plan
nen tot electrificatie van de baanvakken
AmsterdamAmersfoort, Hilversum
Utrecht en AmersfoortUtrecht zich in
een vergevorderd stadium van voorbe
reiding.
Binnenland.
Het stoomschip Simon Bolivar vergaan,
Vermoedelijk 126 personen omgekomen.
Duitsche vliegtuigen boven Nederlandsch
rechtsgebied.
De „Zeeland"-dienst op Engeland wordt
stopgezet.
Morgen gaan de periodieke verloven
weer in.
Buitenland.
Weinig activiteit aan de fronten,
Schepen op mijnen geloopen.
De onlusten te Praag.
Geen Italiaansche stap te Berlijn?
Ondanks de slechte tyden besloten de
N.S. de reeds vroeger vermelde projec
ten met welker uitvoering een bedrag
van 25 millioen gulden zal zijn gemoeid,
te verwerkelyken. De bedryfsleiding
hoopt, dat ze in 1941 voltooid zullen zyn.
Los van deze plannen staat de elec
trificatie van de lijn ArnhemNijmegen,
die men in het voorjaar 1940 gereed
denkt te hebben.
DE „BREMEN" OVERGEDRAGEN
AAN DE RUSSEN?
Naar de Engelsche „News Ghronicle"
uit Kopenhagen verneemt, zou Duitsch
land het mailschip „Bremen", dat, zoo
als men weet, na een sensationeele reis
er in geslaagd is de Russische haven
Moermansk te bereiken, aan Rusland, in
eigendom hebben overgedragen.
Bevestigd wordt, dat d'e Russen van
plan zijn een geregelde dienst tusschen
Moermansk en New-York in te stellen.
D'e „News Ghronicle" schrijft voorts, dat,
indien het bericht in zake de „Bremen"
juist mocht zijn, 'Engeland deze over
dracht waarschijnlijk niet zou erkennen.
Een speciale maritieme medewerker van
het blad wijst er op, dat volgens het in
ternationale recht, een schip, toe'behoo-
rende aan een oorlogvoerende partij',
niet van vlag mag veranderen.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is aan jhr. C. W.
Stern, op zijn verzoek, met ingang van
1 Januari, eervol ontslag verleend als
burgemeester der gemeente Voorburg.
Het Ministerie van Buitenlandsche
Zaken in Den Haag ontving van Hr Ms
gezant te Londen Zaterdagavond telefo
nisch bericht, dat het 8309 ton bruto
metende stoomschip „Simon Bolivar" van
de Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij' te
Amsterdam nabij de Engelsche Oostkust
op een mijn was geloopen en onmiddel
lijk gezonken.
Er bevonden zich 400 personen aan
boord, waarvan 130 tot de bemanning en
het civiel personeel behoorden. Van deze
130 personen zijn de namen van 104 ge
redden hekend. Het aantal Nederlandsche
passagiers bedroeg 111, waarvan er tot
dusverre 87 voorkomen op de lijst der
genen, die aan land zijn gebracht. Men
verkeert dus nog in onzekerheid omtrent
het lot van 128 opvarenden, waarvan zich
volgens het opgegeven totaal aantal ge^
redden, zich ongeveer 40 personen aan
land moeten 'bevinden, omtrent wier iden
titeit nog geen berichten zijn binnenge
komen.
Het schip was Vrijdagavond om 10 uur
van Amsterdam vertrokken en zou recht
streeks naar West-Indië varen, zonder
Engeland aan te doen.
De Britsche passagiers waren den dag
te voren met een boot van de 'Batavier-
Lijn uit Engeland hier te lande aange
komen. Verder waren onder de passa
giers nog enkele emigranten, terwijl de
overigen Nederlanders waren.
Afgrijselijke tooneelen.
In officieelekringen te Lon
den wordt verklaard, zoo ver
neemt Reuter, dat de „S i m o n
Bolivar" zo n d er twijfel op een
Duitsche mijn geloopen is. Er
waren geen Britsche mijnen in de buurt.
Overeenkomstig het internationale recht
zijn alle Britsche mijnen zoo gemaakt,
dat zij onschadelijk worden, wanneer zij
van haar ligplaatsen losslaan. Wij' weten,
zoo werd aan de mededeeling toegevoegd
dat dit niet waar is van alle Duitsche
mijnen.
De Duitsche duikbooten ma
ken er een gewoonte van, mijn-
velden te leggen in de vaar
wateren, welke door de koop-
vaardijsohepen gebruikt wor
den aan de west.elijke zijde van
de Noordzee.
Naar het Departement van Buiten
landsche Zaken meedeelt is uit Londen
bericht ontvangen, dat vart de 400 op-
varendien 310 personen aan land zijn ge
bracht.
Onder deze geredden bevinden zich 107
gewonden, van wie 50 ernstig gewonden
in het hospitaal te Harwich zijn opge
nomen. De overige 260 geredden zijn in
het Great Eastern Hotel te Londen on
dergebracht.
Er worden thans nog 90 per
sonen vermist.
Getorpedeerd?
Velen van de gereldden waren van mee
ning, dat de „Simon Bolivar" niet op een
mijn is geloopen, doch getorpedeerd werd.
Een vrouw heeft haar echtgenoot en
twee kinderen verloren. Zij werd verge
zeld van haar eenig overblijvend kind,
een meisje van vijf jaar.
De officieren van het schip hebben
verklaard dat het schip aan stuur- en
bakboordzijde werd getroffen, hetgeen de
veronderstelling 'doet opkomen, dat de
schade door mijnen is veroorzaakt.
Men gelooft, dat het mijnenveld in den
loop van den nacht was gelegd.
Tot de Duitschers, die zich aan boord
bevonden, behoorden eenige vluchtelin-
