1
Leider en partij.
Radio-Rome valt Rusiand aan.
Duitschland en de neutrale handel.
Vreemde vliegtuigen boven ons land.
Uit de Provincie
Begrooting v<
WAARSCHUWING ZICH NIET MET
DEN BALKAN TE BEMOEIEN.
Radio-Rome heeft een heftigen aanval
gedaan op Sovjet-Rusland en dit land
gewaarschuwd zich niet met de zaken
van den Balkan te bemoeien.
De uitzending geschiedde in het Rus
sisch en was blijkbaar bestemd voor luis
teraars in de Sovjet-Unie.
De omroeper zeide, dat de radio van
Lenningrad had beweerd, dat eenige Bal-
kanlanden de Sovjet-Unie om nauwe
samenwerking hadden gevraagd. Dit is
onwaar, aldus de Italiaansche omroeper;
zij hebben dit nooit gedaan, zij zullen
het nooit doen en zij zullen nooit iets
van de Sovjet-Unie verlangen. Zij willen
niet te maken hebben met een regeering,
die onaf scheidenlij k verbonden is met de
misdadige Komintern.
Wat zij in werkelijkheid verlangen is
een eenheidsfront tegen het communisme.
Zij herinneren zich nog de roode terreur
van Bela Kun en de millioenen slacht
offers, die vielen door de hand van het
communistische Rusland. Zij zijn veront
waardigd over de mogelijkheid van een
Sovjet-interventie op den Balkan.
Als Sovjet-Rusland, ondanks den af
schuw dien het op den Balkan heeft ge
wekt, zich er mee zou durven gaan be
moeien, zal het op zulk een wijze worden
ontvangen, dat het overhaast zal moeten
terugtrekken.
De omroeper van radio-Rome vergeleek
vervolgens de politiek van Sovjet-Rus-
land met die van Italië.
Het was Italië, dat alles deed om
Europa buiten een oorlog te houden en
het is Italië, dat nog steeds te allen tijde
bereid is zijn goede diensten aan te bie
den om een eind te maken aan de vij
andelijkheden.
De Sovjet-Unie heeft echter op schan
delijke wijze gebruik gemaakt van de
overwinning van één mogendheid en van
de nederlaag van een andere om met een
onbeschaamdheid zonder voorbeeld ge
bied voor zichzelf te rooven.
By de Duitsche troepen aan het Westelijk
front. Militaire koeriers brengen per
motorberichten en instructies naar de
verschillende legerafdeelingen.
LIGGEN DE „DEUTSCHLAND" EN
„ADMIRAL SCHEER" NOG IN EEN
HAVEN AAN DE DUITSCHE KUST.
In vloot- en scheepvaartkringen te
Londen stelt men zeer veel belang in het
bericht uit Kaapstad, dat de Britsche
tankboot „Africa Shell" tot zinken is ge
bracht, waarschijnlijk door een Duitsch
kaperschip, 300 km. ten Noord-Oosten
van Lourengo Marquez.
Men veronderstelt dat men hier te doen
heeft met een der Duitsche vestzakslag
schepen, 'de „D'eutsdhland" en de „Ad
miral Scheer".
Uit Kopenhagen komt echter een be
richt van Reuter, dat geheel in strijd is
met alle veronderstellingen over de ver
blijfplaats van de Duitsche vestzakslag
schepen.
Een neutrale waarnemer, die onlangs
uii Duitschland Is teruggekeerd heeft n.l.
aan den correspondent van Reuter te
Kopenhagen medegedeeld, dut de
„Deutschland" en de „Admiral Scheer"
zich beiden slchull houden im een Duit
sche haven.
De zegsman voegde er aan toe, dat bij
de „Admiral Scheer" persoonlijk gezien
had. Hij verklaarde voorts 'dat de oor
logsschepen die onlangs herhaaldelijk op
den Atlantisohen Oceaan gesignaleerd
werden, twee Duitsche schepen waren,
die zoo gecamoufleerd waren dat zij op
de „Admiral Scheer" en de „Deutsch
land" geleken, maar die een veel gerin
gere snelheid ontwikkelden en veel lich
ter bewapend waren. D:e DUitschers, zoo
vervolgde 'deze zegsman, moedigen de
veronderstelling dat dit de vestzakslag
schepen zijn, aan in de hoop dat Grooh-
Brittannië en Frankrijk hun modernste
oorlogsbodems uit zullen sturen om ze te
zoeken, hetgeen de werkelijke vestzak
slagschepen in staat zou stellen een aan
val te doen op de verzwakte Britsche
en Fransche marine.
Reuter meldt, dat de „Admiral Scheer"
inderdaad in een Duitsche haven ligt. De
Deutschland zet echter haar operaties
voort.
AMERIKA'S LEVERANTIES AAN DE
GEALLIEERDEN.
De te volgen procedure.
Ten einde de neutraliteitswet niet te
schenden, is besloten, dat eenige militaire
vliegtuigen, welke door de geallieerden
gekocht zgn van Amerikaansche fabri
kanten, over de grens van Canada zullen
worden geduwd of getrokken.
De vliegtuigen moeten niet op eigen
kracht over de grens worden gevlogen,
daar volgens het internationale recht het
vliegen van militaire toestellen naar de
oorlogvoerenden een „gewapende expe
ditie" beteekent. Zij mogen evenwel door
Amerikaansche vliegers gevlogen worden
tot de „vertrekhaven", waar de eigen
domsrechten aan het buitenland moeten
worden overgedragen.
De fabrikanten hebben kennis gekre
gen van de te volgen procedure.
SCHERP TOEZICHT OP BELGIE'S
HOUDING.
In de verklaring, welke de Britsche
ambassade te Brussel ter motiveering
van het ophouden van schepen heeft ge
geven, staat aan het slot, dat het in
het belang van België zelf is, de Engel-
sche maatregelen te steunen.
Hierin ligt volgens Berlijn opgesloten,
dat België, door zich aan de maatregelen
van Engeland te onderwerpen, in den
economischen oorlog aan de zijde van
Engeland tégen Duitschland strijdt.
Men zal daarom te Berlijn nauwlettend
toezien op de houding, die België tegen
over Engelsche eischen zal innemen, zoo
meldt de N. R. C.
Gisterenochtend zijn op verschillende
plaatsen aan de Nederlandsche kust ken
nelijk verdwaalde vreemde vliegtuigen
gesignaleerd, vermoedelijk zoowel van
Duitsche als van Engelsche nationaliteit,
komende uit Westelijke richting.
De vliegtuigen zijn onder vuur geno
men door patrouilles onzer luchtmacht
en door luchtafweergeschut. Zij hebben
hierna ons rechtsgebied verlaten.
Ook boven Zeeland heeft gistermorgen
te ongeveer half twaalf een vreemd vlieg
tuig gevlogen. Het is door onze luchtaf-
weermiddelen beschoten, waarna het ver
dween.
HERIJK VAN MATEN EN
GEWICHTEN IN 1940.
De laatste weken zijn vele eigenaars
van maten en gewichten veroordeeld, om
dat zij in den loop van 1938 en 1939 op
de voor hun woonplaats geldende 'data
niet hadden gezorgd voor het doen ijken
of herijken van hun eigendommen.
Thans moet in een groot aantal hier
na te noemen gemeenten in de eerste 8
maanden van 1940 weder herijk plaats
hebben en zullen de goedgekeurde maten
en gewichten voorzien worden van den
Ietter n in den kleinen drukvorm; en de
gasmeters van 'den Koninklijke kroon.
De herijk zal plaats hebben
Te Middelburg: voor Middelburg 4, 5,
8, 9, 10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 19, 22, 23,
24 en 25 Januari. Voor Sint Laurens 26
Januari; Nieuw- en St. Joosland 29 en
30 Januari; Grijpskerke 1 Februari.
Te Oost- en West-Souburg, voor die
gemeente zelve 5, 6 en 7 Februari en voor
Ritthem 6 Februari.
Te Vlissingen: 12, 13, 14, 15, 16, 19,
20, 21, 22 en 23 Februari.
Te Koudekerke: voor die gemeente zel
ve 26 en 27 Februari, voor Biggekerke
en Melisterke 28 Februari.
Te Westkapelle: voor Zoutelande 4
Maart, voor Westkapelle 5 ien 6 Maart.
Te Domburg voor die gemeente 7 en 8
Maart, voor Aagtekerke 8 Maart.
Te Oostkapelle 11 Maart.
Te Serooskerke (W.) 12 Maart.
Te Veere voor de gemeente 18 en 19
Maart voor Vrouwenpolder 18 Maart.
Te Arnemuiden 20 Maart.
Te Tholen 27, 28 en 29 Mei.
Të 'Poortvliet 30 Mei.
Te Seherpenisse 31 Mei.
Te iSt. Maartensdijk 3 en 4 Juni.
Te Staven isse 5 Juni.
Të St. Annaland 6 en 7 Juni.
Te Oud-Vossemeer 10 Juni.
Të St. Philipsland 17 en 18 Juni.
Te Bruinisse 19 en 20 Juni.
Te Oosterland 21 Juni.
Te 'Zierikzee voor 'die gemeente 24, 25,
26, 27 en 28 Juni, 1, 2 en 3 Juli; voor
Ouwerkerk 28 Juni; voor Kerkwerve 2
Juli.
Te Nieuwerkerk 4 Juli.
Te Dreischor 5 Juli.
Te Noordgouwe 15 Juli.
Të Zonnemaire 16 Juli.
Te Brouwershaven mede voor Duivenr
dij'ke 17 en 18 Juli.
Te Eikerzee mede voor Ellemeet 19
Juli.
Te Noordwelle mede voor Serooskerke
(Soh.) 23 Juli.
Te Haamstede mede voor ®urgh 24
Juli.
In ieder middenlicht
HfUMÉUci 150 dekaluhien!
Te Renesse 25 Juli.
Te Kortgene 29 Juli.
Të Wissekerke 30 Juli.
Te Kamperland 31 Juli.
Te Colijnsplaat voor die gemeente 1 en
2 Aug., en voor Kats 1 Aug.
Ned. Jongelingsverbond.
Het bondsbestuur van het Ned. Jon
gelingsverbond heeft tot leden van de
Prov. Commissie Zeeland van het Ver
bond benoemd de heeren A. J. de Witt
te 't Zandt en C. Bolijn te Bruinisse.
MIDDELBURG.
Een plechtigheid bij de S.D.O.A.
De cantine in het nieuwe gebouw van
de kazerne der S.D.O.A. aan de Korte
Noordstraat was gisteravond tegen half
acht gevuld met de onderofficieren en
vertegenwoordigers van alle klassen der
school, terwijl een strijkje gevormd door
leerlingen zich deed hooren.
Te half acht kwamen de Commandant
der school en officieren de zaal binnen.
Daarna nam majoor Kamm 't woord.
Vooral voor de tegenwoordige leerlin
gen, die na 1 Aug. op de school kwamen,
herinnerde spr. er aan, dat op dien da
tum de S.D.O.A. te Middelburg het feit
heeft mogen herdenken, dat de school
voor 15 jaar in Breda was opgericht
door den tegenwoordigen Inspecteur der
Militaire Administratie, den Kolonel van
de M.A. G. Berghuys.
Gedurende deze periode werden aan
het leger afgeleverd 4000 jonge mannen,
die even zoovele steunpilaren blijken te
zijn geworden van het Nederlandsche
leger. Voor de stad Middelburg was die
dag een aangename gelegenheid om te
kunnen getuigen van de liefde voor haar
garnizoen, de S.D.O.A. Die le Augustus
is feestelijk gevierd.
Ook de burgerij gaf blijk van haar bij
zondere belangstelling. Het Comité tot
behoud van garnizoen in Zeeland heeft
als blijk van waardeering en medeleven
aangeboden 5 diepe trommen en 3 kla
roenen, welk geschenk dankbaar is aan
vaard.
De burgemeester sprak den comman
dant der school toe en eindigde zijn rede
met een „leve H. M. de Koningin". Men
heeft in ons land het zeldzame voorrecht
in het bezit te zijn van een Vorstenhuis,
dat de liefde heeft van alle goede vader
landers. In deze moeilgke tijden is het
een zegen in het bezit te zijn van een
vorstenhuis zooals ons dat in het Huis
van Oranje is geschonken. Want wie
Oranje zegt, zegt Nederland, omdat het
volk en zgn Koningshuis zijn samenge
groeid tot een onverbrekelijke eenheid en
het Oranjehuis het onvergankelijk sym
bool is van die eenheid.
Oranje beteekent ook weer in onze
dagen een steunpunt voor de toekomst.
Met God en Oranje zullen wij staande
blijven en weer omhoog komen. Dat wg
dit zoo krachtig gevoelen, komt door de
omstandigheid, dat onze geliefde, thans
regeerende Koningin de traditie van
Haar Huis op zoo'n voortreffelijke wijze
voortzet. Wij weten allen, hoe sterk onze
dierbare Vorstin meeleeft met Haar
Volk. In lief en leed! Vooral ook de
Het is reeds tal van jaren geleden
dat Mr J. A. de Wilde zijn brochure
schreef: „Den leider trouw". Een bro
chure waarin hij de Antirevolutionaire
partij opwekte, zich niet van haar lei
der, Dr A. Kuyper te laten scheiden.
Er is voor de Antirevolutionaire partij
thans reden, zich dit woord te herinne
ren.
Van R.K. zijde worden n.l. pogingen
gedaan een scheiding te maken tusschen
de A.R. partij en haar leider, Dr H.
Colijn.
Het kan als bekend worden veronder
steld, dat in de landspolitiek de samen
werking tusschen Antirevolutionairen en
R.-Katholieken, de laatste jaren nogal
een en ander heeft te wenschen overge
laten.
Sinds de heer Colijn in 1933 als Kabi
netsformateur optrad kwam er telkens
weer een kink in de politieke kabel.
De heer Colijn heeft daarvan in zijn
Convent-rede te Scheveningen o.m. ge
zegd, dat er ontstond een sfeer van strijd
tusschen voorstanders van de nieuwe op
vattingen en hen, die het met de oude
waarheden hielden en dat hieruit van
lieverlede de tegenstellingen groeiden
tusschen R.K. en A.R.
„De Maasbode" die aan Dr Colijns
rede eenige artikelen wijdt, is van oor
deel, „dat hier het conflict scherp en
juist is gesteld".
Toch is hiermee naar het ons voor
komt niet alles gezegd.
Daarvoor had de oppositie tegen Dr
Colijn teveel een persoonlijke kant.
Wij tasten misschien niet ver mis
wanneer wij zeggen, dat deze oppositie
voor een deel te verklaren is uit de
groote plaats die de heer Colijn in ons
volksleven inneemt, uit het feit dat niet
een man uit de sterke R.K. Staatspartij,
maar uit de zooveel kleinere A.R. groep
tot Kabinetsformateur werd gekozen.
Hierop wijst misschien ook een in
vragenden vorm gestelde uitspraak in
„De Maasbode" dat de steeds sterker
geworden positie der R.K. Staatspartij
Dr Colijn gehinderd heeft.
Hoe dit ook moge zijn, het persoonlijk
element ontbreekt hier naar hec ons
voorkomt niet.
En zoo is langzamerhand de breuk
gekomen. Aan de coalitie, of om het dui
delijker te zeggen, aan de samenwerking
van de R.K. en de A.R. in de lands
politiek is een einde gekomen.
Na de eerste vreugde over den val
van Colijn, begint thans de bezinning
te komen.
Ook de „Maasbode" gevoelt het onge-
wenschte van den huidigen toestand.
I En zoo komt zg er toe te schrijven,
dat het naar hare meening hier betreft
een conflict tusschen de
katholieken en Dr Coljjn,
maar niet een conflict
tusschen de Katholieken
en de Anti-revolutio
nairen.
De verstoorde samenwerking zou dus
kunnen worden hersteld, als slechts de
A.R. partij haar leider, die als een aan
hanger van de Liberalistische economie
wordt aangeduid wegens gebleken on
bekwaamheid terzijde wilde stellen.
Wij waardeeren het ten zeerste dat de
„Maasbode" op herstel van de verbro
ken samenwerking bedacht is. Zooals wij
ook van meening zijn, dat de A.R. partij
naar herstel van de samenwerking heeft
te streven.
Maar wij moeten haar de illusie ont
nemen, alsof er ook maar een schijn van
kans zou bestaan, de A.R. partij van
haar leider los te maken.
Niet minder dan voorheen heeft ook
thans nog de heer Colijn het volle ver
trouwen van de A. R. partij. En die trouw
zal ook in de toekomst blijken.
Dit wil niet zeggen dat dus de leden
van die partij tot in alle onderdeelen
onderschrijven wat de heer Colijn zegt
en doet.
Natuurlijk niet.
Maar het wil wel d i t zeggen, dat zij
hem als hun leider erkennen en ten volle
vertrouwen.
Groen van Prinsterer heeft over het
leiderschap eens treffende opmerkingen
gemaakt.
Hij zei o.m. dit:
„Het hoofd eener party heeft de taak
der leiding, omdat hg gerekend wordt bij
uitnemendheid te zijn de deskundige, de
specialiteit in al wat den algemeenen
gang der politiek aangaat.
Zelf denker is alles te zijn, dit gaat
niet, al zou het voorgeschreven worden
bij de wet. Veler overtuiging brengt mee,
dat het beter is een ander, een denker
van beroep, voor hen te laten denken en
in de uitkomst zijner overdenking te be
rusten, zich daarbij (gelijk het in een
schilderachtig wijzen op de lieflijkheid
der rust heet) neder te leggen, dan, door
vasthouding aan een oprijpe gedachte,
uit een zeer vluchtig onderzoek geboren,
zich te stellen tegenover den meester, die
gedacht, nagedacht, doorgedacht heeft".
Op de w e n s c h e 1 ij k h e i d en de
mogelijkheid van samenwerking
der rechtsche partijen hopen wij nader
terug te komen.
Maar wg stellen daarbij voorop, de
trouw aan den leider!
bi
„Ergens" in 't Noorden van Engeland zijn gevangen genomen Duitsche officieren
geïnterneerd. Zij schikken zich zoo goed en zoo kwaad als het gaat in hun
ballingschap.
moeilijkheden draagt Zij, alsof het de
Hare waren.
H. M. verricht Haar hooge, constitu-
tioneele taak op voortreffelijke wijze.
In deze donkere dagen heeft 't Oranje
Boven nog een wijdere beteekenis en die
peren klank gekregen. Het is, of de lief
de tot Oranje toeneemt, naarmate de
omstandigheden moeilijker geworden
zijn.
Wij antwoorden op de Koninklijke
woorden: „Wij willen blijven, die wij
zijn" met een„Wij willen behouden wat
wij bezitten, vooral ook, ja in de eerste
plaats in U, Majesteit."
Spr. deelde daarna, mede, dat de heer
P. W. M. Hoegen van Hoogelande, Res.
Luitenant-Kolonel buiten dienst, aan
spr. als commandant der School bg gele
genheid van het 15-jarig bestaan heeft
aangeboden de geschilderde beeltenis in
lgst van Haar, die ons allen zoo lief is.
Spr. heeft met groote dankbaarheid
onmiddellgk dit geschenk voor de school
aanvaard, omdat al degenen die bij
deze onthulling tegenwoordig zijn en
vele honderden, ja duizenden, die na hen
zullen komen door den aanblik van het
prachtvolle schilderstuk gesterkt zullen
worden in het vervullen van hun plicht
en indachtig zullen zijn het verheven
voorbeeld van plichtsbetrachting, vader
landsliefde en trouw door onze Konin
gin Haar gansche leven gegeven. Officie
ren, onderofficieren, leerlingen en overig
personeel zeggen den schenker van harte
dank.
De heer Hoegen van Hoogelande thans
het woord nemende, zeide een blijk van
sympathie van officieren, onderofficie
ren en leerlingen der school, dat hij bij
zijn thuiskomst vond, op hoogen prijs te
hebben gesteld. Er is een sterke band
tusschen hem en de school. Spr. heeft
een bewijs van liefde voor de school wil
len leveren, maar ook voor het geheele
Nederlandsche leger. Spr. gaf dan en
kele herinneringen uit zijn eigen dienst
tijd en hoopte dat de beeltenis van H. M.
de Koningin officieren, onder officieren
en leerlingen zal sterken bg het volbren
gen van hun taak.
Hierna zette de muziek het Wilhelmus
in en stonden allen op, terwijl de drie
kleur, die het schilderstuk nog aan het
oog onttrokken had, op zijde werd ge
trokken en het boven het portret aange
bracht electrisch licht, eveneens een ge
schenk van den heer Hoegen, ontstoken
werd.
Men kon nu het mooie portret, van de
hand van den schilder W. Rees, bewon
deren. Het geeft H.M. te zien zittend, ge
kleed in licht groene robe, met het lint
van grootmeester van de orde van den
Nederlandschen Leeuw, den diadeem in
het kapsel en een struisveeren waaier in
de hand, dit alles scherp afstekend tegen
C.
uit
„On
s]
donkeren achtergro
vervat in een fraai
lgst met kroon. Het
en een groote aanw
en de school.
De majoor deelde
verder gezellig
waarbij de heer Ho
ringen enz. een bedi
had gesteld.
GOES.
De afd. Goes
Vrouwenbond hield
leiding van Mej. D
zochte vergadering,
een gelukkige greei
door den heer K
dolf van Reest)
spreken over
groote belangstellin
ling van dit onderw
Voor de pauze
ter de heer Van
bloedtransfusie waa
heid van algemeene
licht werd gesteld
„ERGENS IN NEDE
is heden het hoofdkv
Sint-Nicolaas. Natuu
schenkenhuis. Het w
dit jaar: „Het Gesel
Duizend en één c<
mooi en nieuw is,
één dak. Bezoek dit
5 December.
Leuke Sint-Nicolat
zorging door heel
veldpost) precies op
zi
Nog geen Zeeuv
Enge
lerseke. Reeds me
verse belanghebbend
regeering aangedron
verbod van Zeeuv
heffen. Tot heden h(
gen gefaald. Nu is
reden daarvan licht
moet n.l. weten, dat
teur en verkooper
oesters in Engeland
Het voorloop ig
Tweede
Aan het Voorloop
IVe hoofdstuk (ond
grooting voor 1940
leend
Algeun
Vele leden koestel
den van den minis
tingen op grond van
soonlijke ervaring.
Het had verscheii
steld, dat deze-begrc
len bevat tot verb
onderwijs. Voo
deze begrooting gee;
trokken voor herz
leerlingenscb
ernstig.
Verscheidene ledei
militaire en oecono
welke de regeering
volksbestaan te ven
kosten meebrengen,
dere verlangens voc
moet worden opgeleg
Van verschillende
ning uitgesproken, df
ivan ons onder
gend zijn. Dit zou
moeten worden toege
richting van het
dringend herziening
Vele leden zagen
voerde differentiatie
voor de ontwikkeling
Verscheidene leden
dat de aansluiting
mi'ddelbaar en voorb
derwijs eerst na het
zevende leerjaar dei
geschieden.
Algemeen werd af
spoedige en definitie!
spell ingsvraa
leden achten een we
de spelling noodzakc
een dergelijke regeli
reiding is, en zoo
deze voorbereiding
Van verschillende
er de aandacht op,
tal lagere scholen
lijke oefening
wordt onderwezen.
tijd gekomen om dit
scholen verplichtend
Vele leden vestigde
dat talrijke schoolg
zijn genomen voor
Aangezien 'de
omstandigheden nog
voortduren, vroeg
bij zijn ambtgenoot
aandringen, om zood
treffen, dat de schoo
nen worden vrijgege
Het
Vele leden hadden
zien, dat in deze beg
lijk hooger bedrag
onderwijs is uitgetrc
echter, dat de mini;
is in 1940 mede te
richting van nieuwt
e
1
V
