De Finnen vertrekken uit Moscou.
T&iT, Griep
"AKKBRÏJÉS.
Dr Coljjn over de positie
van ons land.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Dalend werkloozencijfer.
DINSDAG 14 NOVEMBER 1939
54c JAARGANG - No. 38
Britsch lijnvaartuig vergaan. - Duitsche
vliegtuigen boven de Shetland-eilanden.
De oorlogsactie ter zee.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Advcrtentlën 30 cent per regel
Ingezonden mcdedeellngen 60 cent per regel
Kleine Adverteiitiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
FINSCH-RUSSISCHE
ONDERHANDELINGEN NIET
VOORGOED GESTAAKT?
De Finsche delegatie is gisteravond te
9.50 uur uit Moskou vertrokken.
De eenige vertegenwoordiger van de
Sovjetregeering, die zich aan het station
bevond, was de sous-chef van het pro
tocol Pontikov.
Het vertrek vormde een opmerkelijk
contrast met dat van andere dignitaris
sen van den laatsten tijd. Zoo was er by
het vertrek van den Turkschen minister
van buitenlandsche zaken Saragoglu, die
eveneens heenging zonder dat men tot
overeenstemming was gekomen een spe
ciale eerewacht opgesteld.
Paasikivi, de leider der Finsche dele
gatie, weigerde zich uit te laten over de
oorzaak van het mislukken van de on
derhandelingen of over een mogelyke
hervatting van de besprekingen.
De Finsche minister van buitenland
sche zaken, Erkko, heeft Maandagmid
dag de volgende verklaring afgelegd te
genover de buitenlandsche pers:
De Finsche regeering heeft het initia
tief, door de Finsche delegatie te Moskou
genomen om terug te keeren, goedge
keurd. Dit besluit is te verklaren uit den
wensch, zich te onderhouden met haar
gedelegeerden.
De parlementaire fracties zullen op
de hoogte worden gesteld van de Rus
sische eischen en van het Finsche ant
woord.
In Finsche kringen beperkt men zich
er toe te zeggen, dat de onderhandelin
gen geen resultaat hebben opgeleverd.
De besprekingen zyn niet afgebroken,
maar men weet niet, of en wanneer de
'rmen naar Moskou zullen terugkeeren.
Volgens United Press zeide Erkko nog,
idat de vraag of de onderhandelingen zul
len worden hervat afhangt van het rap
port en den indruk van de delegatie, die
Woensdagmorgen te Helsinki wordt ver-
.acht, ten aanzien van het Russische
"tandpunt.
Te Helsinki is men van meening, dat
Rusland niet dadelyk met een actie zal
beginnen ofschoon men er zich niet over
zou verbazen als er in de eerstkomende
dagen een vlootparade zou worden ge
houden in de Finsche Golf met het doel
te demonstreeren, dat Rusland in staat
is de Finsche scheepvaart te hinderen,
jalsmede dat een uitbreiding van den
„zenuwenoorlog" zou geschieden in de
hoop, dat de druk op het Finsche econo
mische leven het land tot verdere com-
romissen zou brengen. Van Finsche zij-
wordt gezegd, dat Finland bereid is
Tk een proef te doorstaan.
United Press meldt uit Moskou, dat
et vertrek van de Finsche delegatie
erd vooraf gegaan door een heftige
erscampagne, welke Finland beschul-
'gde van weerbarstigheid en ongeneigd-
eid een verdrag te sluiten met de Sov-
et-regeering.
De meeste waarnemers meenen, dat
het plotseling einde der onderhandelin
gen, die ten minste vier weken hebben
geduurd, is veroorzaakt door de Russi
sche vasthoudendheid en de weigering
van Finland Hangö af te staan als mari
tieme basis evenals de havens aan de
Noordelijke IJszee.
De „Prawda" wijst er op, dat Finland
een volledige mobilisatie slechts enkele
maanden kan volhouden en dat aan den
anderen kant het enorme Sovjet-leger
dat aan de Finsche grenzen ligt, het met
succes op een uitputtingsoorlog kan laten
aankomen, welke uiteindelijk tot capitu-
leeren zou kunnen brengen.
De „Neue Zuercher Zeitung" verneemt
uit Helsinki, dat de Russen aan Estland
nieuwe eischen hebben gesteld.
BRITSCH LIJNVAARTUIG VERGAAN
Het Britsche lijnvaartuig „Sirdhana"
is in de wateren van Singapore gezon
ken.
Officieel wordt medegedeeld, dat elf
Aziatische passagiers, meerendeels kin
deren, het leven verloren hebben en dat
negen anderen vermist worden. Een
officieele verklaring voor het ongeluk
wordt niet gegeven, maar geloofd wordt,
dat het schip op een mijn geloopen en
in een kwartier tijds gezonken is.
Aan boord van de „Sirdhana" bevon
den zich ook 137 Chineesche gedepor
teerden. De meesten hunner zaten ge
vangen achter een traliehek in het voor-
ruim, doch zij werden gered.
CONTRABANDE-CONTROLE GAAT
THANS VLOTTER.
Van gezaghebbende Engelsche zijde
wordt verklaard, dat in de afgeloopen
week door vijandelijk optreden slechts
één Britsch schip, n.l. de „Carmarthen
Coast" (960 ton) tot zinken is gebracht.
Twee leden der bemanning werden ge
dood, zes andere gewond. De overleven
den zijn met een reddingsboot aan wal
gebracht.
Tot nu toe, aldus vervolgt de mede-
deeling, werden ten gevolge van de Duit
sche actie 32 neutrale schepen, met een
totalen inhoud van 88.461 ton, tot zin
ken gebracht.
Het verluidt, dat '"de contrabandecon
trole thans veel vlotter werkt. Schepen
worden thans voor het onderzoek nau
welijks langer dan twee dagen opgehou
den.
Er werd nogmaals op gewezen, dat
de reeders het oponthoud belangrijk
konden verkorten door de Engelsche
contrabandecommissie van te voren den
inhoud hunner ladingen mee te deelen.
Op de lijst van contrabandeartikelen
is ook melk gezet, omdat ook melk te
pas komt bij de vervaardiging van nytro-
glycerine, dat weer een der bestanddee-
len is van bommen van hoog explosief
gehalte.
Officieel wordt medegedeeld, dat een
Britsch verkenningsvliegtuig gisteren
een aanval heeft ondernomen op een vij-
andelyken onderzeeër. De duikboot was
aan de oppervlakte toen het gevecht be
gon, maar begaf zich onder water, zoo
dra de strijd zich ontwikkelde.
Er werd een salvo bommen neergela
ten, waarvan sommige aan bakboord, an
dere aan stuurboordzijde van de duik
boot neerkwamen. Het scheen den vlieg
tuigbestuurder toe, dat een bom een vol
treffer was.
BRITSCH SCHIP GEZONKEN.
Het Britsche stoomschip „Onzano",
1346 ton groot, is na een ontploffing
gezonken, voor de zuid-oostkust van
Engeland. Drie passagiers en de geheele
bemanning wist in reddingsbooten aan
land te komen.
TWEE DUITSCHE SCHEPEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
De Britsche admiraliteit deelt mede,
dat de Duitsche vrachtschepen „Para
na" (6.083 ton) en „Mecklenburg" (8000
ton) door Britsche oorlogsschepen zyn
opgevangen. De Duitsche bemanning
bracht de schepen tot zinken en nam in
reddingsbooten plaats.
DE STRIJD AAN HET
WESTELIJK FRONT.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
In den nacht van 12 op 13 November
heeft een aantal vijandelijke vliegtuigen
boven het Noord-Oosten van Frankrijk
gevlogen.
De gebruikelijke activiteit van de pa
trouilles, vooral ten Oosten van de
Saar.
Het Fransche legerbericht van heden
morgen luidt: Kalme nacht.
DE OORLOG IN DE LUCHT.
Voor vertegenwoordigers der pers
heeft een Duitsch deskundige te Berlijn
over de resultaten van den luchtoorlog
gesproken. Uit de door hem genoemde
cijfers blijkt, dat de Engelschen en
Franschen tot en met 10 November 80
vliegtuigen verloren hebben, de Duit-
schers 17.
De Fransche verliezen beliepen 64, de
Engelsche 16 toestellen.
Hieruit maakte de spreker de gevolg
trekking, dat de Engelschen een zeer ge
reserveerde houding aannemen, ten koste
van de Franschen.
Vliegtuigen waarvan men de nationa
liteit niet heeft kunnen vaststellen als
gevolg van den mist, hebben gistermid
dag boven het gebied van Parijs gevlo
gen en waren oorzaak, dat het lucht
doelgeschut in actie kwam.
DUITSCHERS BOVEN DE
SHETLAND-EILANDEN.
Vier Duitsche vliegtuigen hebben gis
teren boven de Shetland-eilanden en
Noord-Schotland gevlogen. De toestel
len hebben bommen laten vallen, waar
van er sommige in zee vielen, andere op
het land.
De bommen, welke zij hebben laten
vallen, richtten geen schade aan.
RUSSEN RUKKEN HEDEN LITAUEN
BINNEN.
De eerste afdeelingen Sowjet-troepen
die gelegerd waren op vier punten ten
Oosten van de Oost-Pruisische grens,
zullen Litauen vandaag via het gebied
van Wilna binnenrukken. Zij zullen door
de Litausche militaire autoriteiten wor
den verwelkomd.
Neem dadelijk 'n "AKKERTJE"
(lot 4 per dag) en kruip onder
de woi. Ze bekorten de ziekte.
verdrijven koorts en pijnen!
Na de jongste zitting van het Fransche kabinet onder voorzitterschap van pre
sident Lebrun verlaten Daladier en de overige ministers het Elysée te Parijs.
De eerste K.L.M.-kindervlucnt naar "Ned. Indië is uitstekend geslaagd. De
jeugdige luchtreizigers stappen uit het vliegtuig na aankomst op Tjililitan.
De Regeering kan door tijdige
voorlichting veel doen om ze
nuwachtigheid bij het publiek
te voorkomen.
Een medewerker van de „Telegraaf"
heeft zich tot Dr Colijn gewend en hem
gevraagd hoe hij in deze moeilijke dagen
de positie van ons land ziet.
Bij dit interview verklaarde Dr Colyn
onder meer:
De ongerustheid, die er in het volk
heeft geheerscht en die in sommige op
zichten zelfs het belachelijke begon te
benaderen, is wel een bewijs, dat het met
onze zenuwen nog niet in orde is.
Deze nerveusiteit is volgens den heer
Colijn mede een gevolg van het feit, dat
Nederland meer dan een eeuw vrede ge
kend heeft.
Voor ons is de oorlog en wat er mee
samenhangt iets zeer onwezenlyks en het
is daarom, dat wij door alarmeerende be
richten allicht wat meer opgeschrikt
worden dan andere volken.
Maar is er dan niets aan te doen
om die nerveusiteit wat te beteugelen?
Ongetwijfeld. De regeering kan door
tijdige voorlichting veel doen om de ze
nuwachtigheid bij het publiek te voorko
men. Eerste voorwaarde daarvoor is, dat
zyzelf met groote koelbloedigheid de
dingen onder de oogen ziet. En de be
richten, die ze ontvangt, moet ze op hun
waarschijnlijke waarde scherp toetsen.
Het is natuurlijk voor de regeering ook
wel eens moeilijk om zulks te doen, dat
is tenminste mijn ervaring.
Natuurlijk mag geen enkel bericht van
dien aard verwaarloosd worden. Maar
men mag en moet het toetsen aan de
redelijke waarschijnlijkheid. En dan lijkt
het mij het beste om, als men zich ver
plicht acht over te gaan tot het nemen
van bijzondere maatregelen, daarvan ook
dadelijk mededeeling te doen, opdat het
volk wéte waarom het gaat.
Maar was er dan ditmaal aanleiding
tot de ongerustheid, die onder het volk
heerschte en die voor een deel is voort
gekomen uit de bijzondere maatregelen,
die door de regeering zijn genomen?
Daarover kan ik geen oordeel uit
spreken. Ik kan wel vermoeden, welke be
richten de regeering had, maar zekerheid
heb ik daaromtrent niet. Dat men echter
onnoodig ongerustheid ge
kweekt heeft, is inderdaad mijn meening.
Verschillende maatregelen moesten
den indruk wekken, alsof er op een be
paalden dag iets geweldigs te gebeuren
stond, terwijl een rustige overweging
moeilijk tot een andere conclusie kon lei
den, dan dat het in het algemeen wel
gewenscht was om voorzorgen te tref
fen, maar niet om dit te doen op schrik
wekkende wijze.
Juist omdat ons volk op dit gebied zoo
weinig gewend is, en zoo weinig ver
trouwd is met den uitzonderlijken toe
stand waarin wij leven, moet men er voor
zorgen, dat er zoo weinig mogelijk op
zienbarende veranderingen in de militaire
maatregelen worden aangebracht.
Elke bijzondere actie doet de menschen
opschrikken en maakt ze zenuwachtig,
daarom is het beter militaire voorzorgen
zóó in te richten, dat ze onder alle om
standigheden geacht kunnen worden vol
doende te zijn. Of althans zóó, dat de wij
zigingen, die men noodig oordeelt, om
zoo te zeggen binnenshuis kunnen blijven.
En is het dan noodig om op een gege
ven oogenblik iets te doen, dat verder 1
Binnenland.
De indruk van de rede van Minister de
Geer in het buitenland.
Interview met dr H. Colijn,
Intrekking verbod van autorijden op
Zondag.
Buitenland.
De Finnen uit Moscou vertrokken.
Britsch lijnvaartuig vergaan.
De controle op zee.
Engelsche torpedojager op een mijn ge
loopen.
gaat, dan acht ik het gewenscht, dat ge
lijktijdig met het nemen vein die maatre
gelen ook een zekere uitleg aan ons volk
wordt gegeven. Dat schijnt ons Neder-
landsche volk nu eenmaal noodig te heb
ben.
Na er verder op gewezen te hebben,
dat de maatregelen die wij' nemen en de
stemming onder ons volk ook tegenover
het buitenland niet zonder betee-
kenis zyn, besloot de heer Colijn:
„Koelbloedige rust, onbewogenheid,
doorloopende paraatheid, tijdige voor
lichting zijn de pilaren, waarop onze ge
dragslijn moet rusten".
MET RUIM 51.000 IN EEN JAAR
TERUGGELOOPEN.
Op 28 October waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiddeling in
geschreven 263.922 werkzoekenden
(246.137 mannen en 17.785 vrouwen).
In de week van 23 tot en met 28 Octo
ber waren bij de gesubsidieerde vereeni-
gingen met werkloozenkas aangesloten
589.357 personen, onder wie 75.416 land
arbeiders. Van de 513.941 verzekerden,
buiten de landarbeiders, was het werk
loosheidspercentage 18.0 (in de vorige
verslagweek van 9 t.m. 14 October 1939
was dit percentage eveneens 18.0). In de
overeenkomstige verslagweek van Octo
ber was het werkloosheidspercentage in
de laatste jaren als volgt: (in het tijd
vak van Mei tot en met November wor
den bij de berekening van de percenta
ges de landarbeiders buiten beschouwing
gelaten)1932 26.8, 1933 24.8,1934 27.1,
1935 30.8, 1936 30.1, 1937 24.2, 1938
22.5 en 1939 18.0.
Op 1 October waren geheel werk
loos 190.119 mannen, te werk ge
steld bij werkverruimin
gen 46.877 mannen, te zamen 236.996
mannen en als geheel werkloos 13.250
vrouwen.
Vergelijkt men het cijfer der geheel
werkloozen en te werk gestelde mannen
te zamen met het overeenkomstige cijfer
van 1 October 1938, dan blijkt, dat in
den loop van een jaar het totaal aantal
met 51.463 of 18 procent is teruggeloo-
pen.
DE „WERKERSBIJEENKOMST" VAN
DE N. S. B.
Vragen van het Tweede Kamerlid
Van der Goes van Naters.
Het Tweede Kamerlid Van der Goes
van Naters heeft aan den Minister van
Justitie de vraag gesteld, of het juist is,
dat op een „werkersbij'eenkomst" der na
tionaal socialistische beweging, op Vrij
dag 10 Nov. te 's-Gravenhage gehouden,
drie leiders dier beweging verschillende
uitdrukkingen hebben gebezigd of gevoe
lens tot uitdrukking hebben gebracht,
als in de bladen is meegedeeld.
Hij vraagt verder, of de minister van
meening is, dat, indien door hem geci
teerde aanhalingen juist zijn, daardoor
de Nederlandsche neutraliteit in gevaar
wordt gebracht, alsmede wordt opgeruid
tot desertie en rebellie, en zoo ja, of de
minister dan wil meedeelen, of 't boven
gemelde hem tot het bevorderen van
strafvervolging en/of andere maatrege
len aanleiding heeft gegeven, en of hij
bereid is van die maatregelen mededee
ling te doen.
SPIONNAGE DOOR EEN OVERSTE?
Vragen aan den Minister van Defensie.
Het tweede Kamerlid de Marchant et
d' Ansembourg heeft aan den minister
van Defensie de volgende vragen ge
steld:
Is het waar, dat een overste onder
verdenking van spionnage in arrest is
gesteld
Indien dit inderdaad het geval is, is de
minister dan bereid den naam of althans
de aanvangsletters van den naam van
den in arrest gestelden hoofdofficier me
de te deelen, opdat een eind wordt ge
maakt aan de verdenking, die door een
