van
Algemeene beschouwingen nver de Rijksbegrooting.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
heid
ima.
De maritieme defensie van
Indië.
T.FABERY DE JONGE
Belangrijkste Nieuws.
Minister De Geer beantwoordt de sprekers.
Een extra parlementair noodkabinet.
WOENSDAG 1 NOV. 1939
54e JAARGANG - No. 27
De induk te Berlijn en Londen - Duitsche
verkenningsvluchten boven Frankrijk - De
Russische eischen aan Finland - De wijzi
gingen in de Italiaansche regeering - Pro-
Duitsche elementen verwijderd?
3 u.: 770.
iers;
De Strijd in het Westen.
De Russische eischen aan Finland.
Hij verzoöht
thuis een ver-
pp Keea voor
prug kon rei-
en de ui't-
Jjes niet wilde
|bij een eenigs
vriendelijke
in een fraai
nemen, en
vachtte Kees
Apothekers
i
i
oor hol-
Imver ge-
[jn in de Dam-
plotseling op
agen kans het
beidschen weg
de 63-jarige
rywiel reed.
laarden omver
11 ernstige ver-
1 overbrenging
pmisch zieken
den loop van
de bekomen
per 1939.
en 414.4 M.
Iderwysf. voor
|l., Medit. 8.20
10.30 Mor-
1.20 Viool met
[12.15 Quinto-
1.00 Orgel.
3.00 Gram.
gram. 4.15
loor de jeugd,
i causerie over
ht. 7.00 Ber.
7.45 Gram.
j-ber. 8.15 Utr.
059.35 Cau-
|>aniek". 10.05
10.35 Gram.
VARA-Uitz.
8.00 VPRO.
i. 9.30 Cau-
1.00 Morgenw.
pnubedr. 11.30
12.15 Or-
1.00—1.45
Jïs. 2.30—2.55
vrouw. 3.15
lm. 6.00 Orgel
7.00 VARA-
7.10 Causerie
llvertell, 8.00
iNP, VARA-
1.30 Viool en
0.10 Sylvia-
vraagbaak.
i.OO Gram.
'BERICHT.
hedenmorgen
srzwaar be-
Oost; tempe-
acht 3; neer
hedenavond
19 uur:
sdeeltelyk be-
waarschijn-
verandering
delyk krach-
iff 3 u.:
>^4
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - HoofdredacteurR. ZU1DEMA
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mcdedeellngen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
DE HOOFDPUNTEN UIT MOLOTOVS
REDE.
Gisteren heeft Molotov voor den hoog-
sten Sovjet van Rusland een rede ge
houden. De hoofdpunten daaruit zyn:
Rusland heeft zijn neutraliteit gepro
clameerd toen het Roode leger Polen bin
nentrok.
De betrekkingen tot Duiteohland zijn
gebaseerd op permanente vriendschap.
Nu Polen is vernietigd ie niet Duitsch-
land de aanvaller, maar Engeland en
Frankrijk. De oorlog zal fundamenteele
veranderingen in de geheele wereld ten
gevolge hebben.
Rusland wenscht met Finland een
soortgelijk verdrag te sluiten als met de
Baltische staten. Het eischt de Alands-
eilanden niet. Finland heeft geweigerd
eilanden af te staan voor Russische ba
ses en grensgebied bij Leningrad te rui
len tegen een deel van Karelië.
Met Turkije wilde de Sovjet Unie een
pact van wederkeerigen bijstand sluiten
beperkt tot de Zwarte Zee. Turkije heeft
geweigerd de Dardanellen te sluiten voor
vreemde oorlogsschepen.
Rusland is bereid, de betrekkingen met
Japan te verbeteren.
Sinds 'n Duitsch-Russisch niet-aanvals-
verdrag is gesloten, aldus Molotov, is een
einde gekomen aan de abnormale betrek
kingen, die een reeks van jaren tusschen
beide landen bestaan hadden. In plaats
van een vijandschap, die door eenige
Europeesche mogendheden op allerlei
manieren bevorderd werd, traden toena
dering en herstel van vriendschappelijke
betrekkingen op. Een verdere verbete
ring dezer vriendschappelijke betrekkin
gen kwam tot uiting in het op 28 Sept.
geteekende vriendschaps- en grensver
drag.
Van een herstel van het
oude Polen, kan, zooals
ieder zal beghijpen, geen
sprake zijn. Een voortzet
ting van den oorlog onder
de vlag van het herstel
van Polen is daarom zin
neloos.
In den laatsten tijd trachtten de regee-
rende kringen in Engeland en Frankrijk
zich op te werpen als strijders voor het
democratische recht der volken tegen
het Hitlerisme.
Een dergelijke oorlog vindt echter
geen enkele rechtvaardiging. De ideolo
gie van het Hitlerisme kan men als
ieder ander ideologisch systeem erken
nen of afwijzen, dat is een kwestie van
politieke opvatting. Doch ieder zal be
grijpen, dat men een ideologie niet met
geweld kan vernietigen.. Daarom is het
niet alleen zinneloos maar ook misda
dig, zulk een oorlog te voeren.
De heersehende kringen in Engeland
en Frankrijk hebben andere motieven,
die niet thuis hooren in een of andere
ideologie maar deel uitmaken van hun
zeer materieele belangen als reusachtige
koloniale mogendheden.
De betrekkingen van de Sowjet-Unie
met Duitschland ontwikkelen zich langs
de lijn van versterking van de vriend
schappelijke betrekkingen, zich uitstrek
kend tot practische samenwerking en
het verleenen van politieken steun aan
Duitschland bij zijn vredespogingen.
INDRUKKEN VAN BERLIJN EN
LONDEN.
In officieuse Duitsche kringen is de
rede van Molotof met warmte begroet,
voornamelijk de passage, waarin Enge
land als aanvaller wordt gebrandmerkt.
De rede, aldus het D.N.B., heeft een uit
stekenden indruk gemaakt. Un. Press
meldt echter:
De verklaring van Molotof omtrent
het handhaven van de algeheele neutra
liteit van Sovjet-Rusland was min of
meer een verrassing voor de politieke
kringen te Berlijn. Immers in genoemde
kringen hoorde men de laatste twee da
gen openlijk de meening verkondigen,
dat Molotof wellicht een Sovjet-Duitsche
militaire alliantie zou aankondigen.
Te Londen was de eerste niet-offi-
cieele reactie op de rede van Molotof dat
hy niets gezegd heeft om Duitschlands
positie te versterken.
Molotof heeft opnieuw getoond dat de
sovjets niet van plan zijn om Duitsch
land concreet te steunen.
Te F a r y s merkt men op,
dat Hitier nu weet, dat
Rusland neutraal biyft en
dat hy daarvan geen mili
tairen steun heeft te ver
wachten.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt
„Activiteit tusschen Moezel en Saar,
patrouilles, hinderlagen en overvallen.
Tijdens de talrijke vluchten, welke op 30
October zijn gemaakt is een tweemotorig
Duitsch verkenningsvliegtuig binnen de
Fransche linies neergeschoten; twee vy-
andelijke verkenningsvliegtuigen zyn
neergestort binnen de Duitsche linies
aan het front van de Saar. Alle Fran
sche toestellen zijn veilig naar hun basis
teruggekeerd."
DUITSCHERS MAKEN EERSTE
VERKENNINGSVLUCHT BOVEN
FRANKRIJK.
Havas meldt: Voor de eerste maal
heeft de Duitsche luchtmacht verken
ningsvluchten boven groote gebieden in
het Fransche binnenland uitgevoerd.
Ten minste één van de Duitsche machi
nes werd door Fransche jagers neerge
schoten. Het was gisternacht zeer licht
en daarvan maakten de vliegtuigen ge
bruik.
Deze actie werd beantwoord door de
Fransche machines, die niet alleen on
middellijk boven de Duitsche stellingen
een groote activiteit ontwikkelden, maar
ook ver in Duitschland. Niet minder dan
zeven verkenningstochten werden op
deze wijze met succes volbracht.
Alle machines keerden zonder verlie
zen op hun bases terug. De poging van
de Duitsche luchtmacht om verkennings
vluchten uit te voeren werd niet met
succes bekroond.
Zoodra hun aanwezigheid boven
Fransch grondgebied gesignaleerd was,
openden jagers de jacht op de Duitsche
verkenners, terwijl het luchtdoelgeschut
werd gealarmeerd.
I Een verkenner werd op 150 kilometer
van de Fransche grens neergeschoten.
De andere schijnen hetzelfde lot te heb
ben gedeeld.
I De vrij langdurige aanwezigheid
van de verkenningsvliegtuigen boven
Fransch grondgebied heeft in geen enkel
opzicht het dagelijksche leven onderbro
ken.
DUITSCHE TROEPEN OVER DE
FRANSCHE GRENS.
Een bericht van de United Press uit
Berlijn meldt, dat Duitsche verkennings
troepen de Fransche grens hebben over
schreden. Zij vonden een onvoltooide
loopgravenlinie die blijkbaar overhaast
in den steek was gelaten. Er werd niet
op de Duitschers geschoten door den
vijand. Twee dorpen werden verlaten aan
getroffen.
Ongehinderd keerden de Duitsche
troepen terug, beladen met oorlogsmate
riaal dat zij onderweg hadden gevonden
In bevoegde Duitsche kringen wordt
omtrent deze mededeeling gezegd, dat
het hier een kleine patrouille-onderne
ming betreft, welke een paar dagen ge
leden geschiedde, zonder eenige beteeke-
nis voor de algemeene operaties.
De patrouille bestond uit slechts een
paar man.
Zulke kleine patrouille-ondernemingen
zijn in geenerlei opzicht een aanwijzing
voor een naderend offensief op groote
schaal.
GROOTE ACTIVITEIT.
Gisteren, zoo meldt Havas nog, was er
in tegenstelling tot voorgaande dagen
groote activiteit, in het bijzonder aan
het Lotharingsche front.
Er werden Duitsche gevangenen ge
maakt.
De Duitsche artillerie heeft voor het
eerst met kanonnen van zwaarder kali
ber geschoten. Deze kanonnen, die een
kaliber van minstens 15 c.m. moeten
hebben, bestookten een Fransch dorp,
dat 10 K.M. achter de Fransche
linies ligt.
De Duitschers hebben gebroken met
de handelwijze, die zy tot dusverre volg
den, om n.l. geheel volgens de propagan
da die gevoerd werd, noch te land, noch
in de lucht de Fransche grenzen te
schenden.
WANNEER HET DUITSCHE OFFEN
SIEF TEGEN ENGELAND?
In buitenlandsche kringen te Rome,
ook in diplomatieke kringen, is men, al
dus het Vad., van meening dat binnen
kort een groote luchtactie van Duitsch
land tegen Engeland te verwachten zou
zyn. Men denkt dat deze actie zal begin
nen op den dag zelve, waarop het parle
ment in Washington de wetten op het
embargo op wapenen zal opheffen en dat
het de bedoeling zou zyn, niet alleen En
geland zelf te treffen, maar vooral het
grootst mogeiyke aantal schepen die dan
vliegtuigen en ander oorlogsmateriaal
uit Amerika naar Engeland en Frankryk
moeten vervoeren, in den grond te bo
ren.
VOLDOENDE
BRITSCHE GEVECHTSVLIEGTUIGEN
De Britsche luchtmacht beschikt thans
over voldoende geveehts-vliegtuigen ter
bescherming van de bombardements
vliegtuigen bij iedere opdracht, deelt de
luchtvaartcorrespondent van de Eve
ning News mede. De gevechtsvliegtuigen
zijn driepersoons Bristol Blenheims, be
wapend met twee kanonnen. De snelheid
bedraagt meer dan 4 mijl per minuut en
de actieradius is groot genoeg om vier
keer de Noordzee over te steken.
DE FINSCHE DELEGATIE
VERTROKKEN?
Enkele bladen weten te melden, dat de
Finsche delegatie gisteravond uit Hel
sinki naar Moskou is vertrokken en dat
een groote menigte by haar vertrek aan
wezig was.
In gewoonlijk goed ingelichte kringen
te Helsinki verluidde, dat de volgende
eischen door de Sovjet Unie zijn gesteld:
1. Het vestigen van een Sovjet-Russi
sche vlootbasis op Haugo;
2. Afstand van een strook grond ter
breedte van 60 km in Finsch Karelië, in
ruil voor gebied in Sovjet-Karelië
3. Afstand van eilanden in de Finsche
Golf, met inbegrip van Hogland;
4. Afstand van het Finsche deel van
het schiereiland Kalastajasaarento, dat
bij Petsamof jord in zee uitloopt.
In politieke Finsche kringen gelooft
men niet, dat het bij het event, afwijzen
der Finsche tegenvoorstellen tot 'n con
flict zal komen, daar het tijdstip thans
zeer ongunstig is voor militaire opera
ties in Finland.
Hedenmorgen wordt echter het volgen
de gemeld:
Het Finsche Telegraaf-agentschap deelt
mede, dat Molotov door zijn
uiteenzetting van de Rus
sische eischen aan Fin
land een nieuwe situatie
heeft geschapen.
Finland heeft al het mogeiyke gedaan
om te voldoen aan de wenschen van de
Sovjet Unie zonder den druk van het
buitenland te ondergaan.
Finland is overtuigd, dat Rusland het
niet-aanvalspact zal eerbiedigen.
Naar de Deensche ochtendbladen mel
den, zou de Finsche regeering na een
langdurige kabinetszitting besloten heb
ben het vertrek der delegatie naar Mos
kou uit te stellen.
Later werd echter besloten, dat de de
legatie tóch nog zal vertrekken.
De Finsche gedelegeerden zyn met hun
tegenvoorstellen aan de Russische regee
ring voor een derde bezoek aan Moskou
vertrokken.
DUITSCHE SCHEPEN ONDER
RUSSISCHE VLAG?
United Press meldt uit Beriyn:
Uit zeer betrouwbare bron - verluidt,
dat de Russische handelsmissie te Beriyn
onderhandelingen voert over den aan
koop van verscheidene Duitsche vracht
schepen, welke op het oogenblik in Rus
sische havens liggen.
De vraag is, of Engeland den koop zou
erkennen. Doet 't dat niet, en beschouwt
het zulke schepen als gecamoufleerde
Duitsche schepen, dan zyn er netelige
kwesties te vreezen.
DE MUTATIES IN ITALIË.
Voldoening te Londen.
In politieke kringen te Londen is het
bericht van de regeeringswyziging in
En andere militaire zaken.
Ten aanzien van de maritieme defensie
van Nederlandsch-Indië en andere mili
taire zaken heeft minister De Geer
gisteren o.m. opgemerkt: De regeering
heeft niet den indruk, dat 'de kosten van
de luchtbescherming op de particulieren
worden afgewenteld. Onlangs zijn 80 ka
nonnen. ten (bedrage van 15 millioen be
steld.
Op spoed zal worden aangedrongen,
wat betreft de maritieme defensie van
Indië. IHet rapport zal uit Indië moeten
worden afgewacht. Het gaat slechts over
den modus, de zaak is niet beslist en ver
traging heeft er niet plaats.
Het Kabinet zal nader bespreken of
het rapport aan de vlootoommissie der
Kamer zal worden voorgelegd. Men moet
voorzichtig zijn met ambtelijke rapporten.
Italië met voldoening vernomen.
Men is nameiyk van meening, dat de
als pro-Duitsoh bekend staande personen
uit de regeering verwyderd zyn.
Een ander bewys ervoor dat de aan
hangers van de „as-politiek" aan gezag
hebben ingeboet, vormt de opneming van
Graziani in de regeering. Zijn voorgan
ger Pariani was een erkend voorstander
van de Italiaansche alliantie met
Duitschland.
Ook de Zwitsersche pers acht de ka
binetswijziging in Italië een zeer belang
rijke politieke gebeurtenis. De „Bund"
wijst er op, dat juist de ministers en on
derstaatssecretarissen, die het meest pro
Duitsch waren, thans uit de regeering
verwijderd zijn. De nieuwe ministers
daarentegen hebben ten aanzien van de
buitenlandsche politiek zich steeds gere
serveerd betoond.
Het blad meent daaruit te mogen con-
cludeeren, dat Italië's buitenlandsche
politiek voortaan „meer neutraal en min
der eenzijdig georiënteerd zal zijn.
JUWELIER"- H0RL06ER
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
Binnenland.
Algemeene begrootingsdebatten in de
Tweede Kamer. Minister de Geer aan
het woord.
Verkoop van peulvruchten gaat begin
nen.
De pryspolitiek der regeering.
Buitenland.
Rede van Molotof. Rusland verleent
Duitschland geen militaire hulp.
Duitsche verkenningsvluchten ln Frank
rijk.
De Russische eischen aan Finland.
De wyzigingen in de Italiaansche re
geering.
„CITY OF FLINT".
De Vereen. Staten doen een beroep op
Londen en Berlijn.
Uit gezaghebbende bron wordt verno
men, dat de Amerikaansche regeering
haar gezanten te Londen en te Beriyn
opdracht heeft gegeven by de Engelsche,
resp. Duitsche regeering uitdrukking te
geven aan de groote ongerustheid, welke
de Amerikaansche regeering nopens het
lot van de bemanning der „City of Flint"
koestert. Zy vraagt den regeeringen te
Londen en te Beriyn alle mogelijke voor
zorgsmaatregelen te nemen om te voor
komen, dat het leven der bemanning ge
vaar loopt.
Officieele persoonlijkheden te Was
hington voeren als motief voor dit ver
zoek de vrees voor twee mogelijkheden
aan: of de Duitschers laten het schip in
de lucht springen, om het niet aan de
Britten te verliezen, of de City of Flint
vergaat bij een Britschen aanval op de
Duitsche oorlogsschepen, die de Flint
escorteeren.
ONBEKEND VLIEGTUIG BOVEN
BELGIE.
Gisterenmiddag werd in de omgeving
van Antwerpen een vreemd vliegtuig
waargenomen, waarvan de nationaliteit
niet kon worden vastgesteld.
Uit Brussel wordt gemeld:
Gistermiddag hebben vliegtuigen van
onbekende nationaliteit op groote hoogte
boven het Noorden van België gevlogen.
De luchtdoelartillerie heeft het vuur ge
opend en de jachtvliegtuigen zyn opge
stegen.
Minister de Geer heeft gisteren de
sprekers, die in eersten termijn bij het al
gemeen politiek debat het woord voer
den, beantwoord.
Nadat eerst verschillende losse punten
waren besproken, kwam de Minister tot
het vraagstuk der financiën.
Spr. verheugde zich, dat van verschil
lende zijden de visie van de Millioenen-
nota en de memorie van antwoord als
als juist is erkend.
Het is niet juist defaitisme met pes
simisme gelijk te stellen, gelijk de heer
Teulings deed. Er wordt echter niet ge
noeg waarde gehecht aan de berekening
van het werkelijke tekort. Er moeten
nog rekeningen aan onze eigen fondsen
worden betaald.
In het voorjaar hoopt de regeering het
wetsontwerp betreffende de gemeente-
financiën in te dienen. De werking zou
dan beginnen 1 Jan. 1941.
Er was bezwaar tegen den ontwikke
lingsgang van de begrooting mede te
deelen. Men mag niet in deze keuken
zien. Wel kan spr. verklaren, dat in de
regeeringsverklaring van 27 Juli het re-
eele tekort op 80 k 90 millioen gulden
en in Augustus op 80 millioen is ge
raamd. Thans is dit tekort 55 millioen.
De budgetpositie werd dus verbeterd
met 25 millioen, 23,5 millioen door ver
laging van de uitgaven en 1,5 millioen
door verhooging van de opbrengst der
middelen.
Spr. is voldaan, dat de stichting van
een leeningsfonds vrywel algemeene in
stemming heeft gevonden. Hy geeft toé,
dat in het belasting-ontwerp De Wilde
goede punten waren,'doch een bestaande
heffing wordt altijd nog gemakkelijker
gedragen dan een nieuwe.
Ook na de critiek handhaaft spr. de
beschouwingen in de M. v. A. betreffen
de de kabinetsformatie. De heer Deckers
vergiste zich: een bepaald oordeel over
zyn motie, dat spr. in een interview uit
sprak heeft spr. ook in de Kamer uit
gesproken. Spr. achtte het kabinet-Co-
lijn niet inconstitutioneel. „Een ernstige
misgreep" was een korte samenvatting
van een breed gemotiveerd oordeel.
Wat het niet-aanvaarden van de ver
antwoordelijkheid betreft door de voor
stemmers, spr. dwingt liever tot de con
sequenties van de goede daden dan tot
die van de slechte daden. Er was een ac
cidenteel samentreffen.
De oorzaak van de crisis is spr. nog
steeds onbegrijpelijk. In de M. v. A. staat
niet, dat spr. het vijfde kabinet-Colyn
een onjuiste figuur noemde. Dit misver
stand is een gevolg van onjuist lezen.
Er was sprake van een objectieve weer
gave van het standpunt der voorstem
mers. Het streed tegen het landsbelang
hen op te jagen naar de consequentie
van hun daad.
Er is geen twijfel, of de principieele
bezwaren van den heer Schouten tegen
samengaan met de sociaal-democraten,
werden dezen zomer niet gedeeld door
dr Colijn. Er zit iets in: als twee het
zelfde doen, is dat nog niet hetzelfde.
Er is een tijd geweest, dat men de
soc.-dem. anders moest zien dan de ove
rige partyen van de linkerzijde. Vooral
de houding tot ons Vorstenhuis en het
aanvaarden van het historisch materia
lisme bepaalden sprekers houding.
Er is nu verandering gekomen; het
gaat niet aan, de soc. dem. k priori en
welbewust uit te sluiten. Zy nemen niet
zitting, zooals zy dat in 1913 in het ka
binet-Bos zouden hebben gedaan. Dit is
een e x t r a-p arlementair no od-
kabinet.
Wat de door den heer Vorrink gehou
den rede betreft, in 1933 liet minister
Mr Marchant zich in gely'ken zin uit. Men
zette geen theorieën op over gewyzigde
party-verhoudingen. De ministers heb
ben op die vergadering geen onvertogen
woord gezegd.
De heer Duymaervan Twist:
(A.R.)Zy hebben hun vuist opgestoken.
De heer De Geer: Een groeiproces
als hier plaats heeft, moet men aanwak-