Herkeuring van lichtingen?
Bent U onrustig
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Binnenland.
Bijna 3% ons suiker
per persoon per week.
Overleg of machtiging.
Uit de Provincie
critiek moeten hooren, omdat zy bfl dit
streven zoo ver ging;
3. De Britsche garantie aan Polen is
op 31 Maart gegeven, nadat Polen Hit-
Iers eischen op 26 Maart had afgewezen
4. Chamberlain keerde het vorige jaar
uit Miinchen terug met Hitlers belofte,
dat kwesties, die tusschen Duitschland
en Engeland zouden rijzen, door overleg
geregeld zouden worden. Chamberlain
zeide: „Dit beteekent vrede voor onzen
tijd.". Zes maanden later
verried Hitier hem, door
Tsjech o-S 1 o w a k jj e te ne
men;
5. Zoowel Frankrijk als Engeland heeft
een gunstig antwoord gegeven op het
Italiaansche vredesvoorstel van 31 Aug.
doch beide staten hebben in antwoord
op een tweede voorstel van 2 Sept. ver
klaard, dat voorwaarde zou zijn, dat
Duitschland het Poolsche gebied zou
ontruimen;
6. Duitschland zelf heeft op 1 Sept.
den oorlog onvermijdelijk gemaakt door
Polen binnen te vallen.
MEDEDEELINGEN.
De minister van marine, Churchill, zei-
de in het Lagerhuis, dat hij hoopt over
een week in staat te zijn een verklaring
af te leggen over het onderzoek naar het
verloren gaan van de Royal Oak.
Churchill heeft ook medegedeeld, dat
vijf Britsche kanonneerbooten uit de Chi-
neesche wateren zijn terug getrokken,
omdat de schepen en hun bemanning el
ders met meer succes konden worden ge
bruikt. Churchill weigerde te zeggen
waar de schepen worden gebruikt.
BRITSCHE PROPAGANDA IN
NEDERLAND.
Op de vraag wat het ministerie van
voorlichting dacht te doen in verband
met de vijandelijke propaganda in België
en Nederland, heeft Sir Edward
Grigg in het Lagerhuis geantwoord, dat
het ministerie zich bewust is van het be
lang van een actie op dit gebied en reeds
energieke stappen doet ora te bereiken,
dat de Britsche opvatting ten volle be
kend gemaakt wordt.
DISCUSSIES OVER DEN NEUTRA
LEN OVERZEESCHEN HANDEL
HERVAT.
Er vinden op het oogenblik discussies
plaats tusschen vertegenwoordigers van
de Britsche regeering en een aantal neu
trale staten over de kwesties, welke de
oorlogstoestand voor den handel van de
neutrale landen heeft doen ontstaan.
De besprekingen met de Nederland-
sche en Belgische delegaties, die na over
leg met haar regeeringen weer naar Lon
den zijn teruggekeerd, zijn gisteren in
Londen hervat.
De afgeloopen week zijn belangrijke
vorderingen gemaakt tot bespoediging
van het contrabande-onderzoek in de
Britsche controle-bases.
Zoo konden in de afgeloopen week ge
middeld tien neutrale booten per dag met
vertraging van slechts enkele uren haar
reis vervolgen, dank zij het feit, dat van
te voren aan het ministerie het scheeps-
minifest was toegezonden en bevredigen
de garantie was gegeven, dat de lading
niet voor her-export naar Duitschland
bestemd was.
Over de afgeloopen week, d.i. de pe
riode van 15 tot 21 October, werd bijna
vijftig procent meer schepen door het
ministerie van economische oorlogvoe
ring in de controlebases onderzocht dan
in eenige voorgaande week.
Slechts x?ier ladingen werden in haar
geheel in beslag genomen, terwijl tachtig
geheel werden doorgelaten. In twaalf ge
vallen werd een gedeelte van de lading
in beslag genomen en de rest vrijgege
ven, hetzij onvoorwaardelijk, hetzij onder
bepaalde bevredigende toezeggingen.
Voorts werd in zeven gevallen toege
staan, dat kleine gedeelten van de la
dingen, welke vastgehouden moesten
worden, voor nader onderzoek, voorloo-
pig gelost werden, teneinde het schip
zonder verdere vertraging te kunnen
doen vertrekken.
De ervaring van de laatste weken zal
het ministerie van economische oorlog
voering geleerd hebben, dat de striktste
controle noodig blijft, om den toevoer
van contrabande aan Duitschland te
voorkomen. In het bijzonder blijft men
daarbij letten op de mogelijkheid van
transito van contrabande via een neu
traal land naar Duitschland.
De controle zal verder toezien, dat de
export van eigen producten van een neu
traal land naar Duitschland niet den
normalen vooroorlogschen handel te bo
ven gaat.
KONING LEOPOLD SPREEKT EERST
DONDERDAGNACHT.
Tengevolge van een vergissing in den
datum is medegedeeld, dat Koning Leo
pold in den afgeloopen nacht een rede
zou richten tot de Vereenigde Staten.
Deze rede is in de Vereenigde Staten
aangekondigd voor den avond van 26
October. De rede zal dus te Brussel
worden uitgesproken Vrijdag 27 October
des ochtends omstreeks kwart over twee.
NOORSCH SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Naar Reuter uit Oslo verneemt, heeft
het Duitsche slagschip, dat de Stonegate
tot zinken heeft gebracht, ook het Noor-
sche schip Lozentz W. Hansen (1900
ton) doen zinken.
De bemanning van de Hansen zou aan
boord zyn genomen door een ander
Noorsch schip. De kruiser Deutschland
zou gemanoeuvreerd hebben in den At-
lantischen Oceaan ten Oosten en ten Zui
den van Newfoundland.
Naar vernomen wordt zyn 31 van de
35 opvarenden van het Britsche schip
„Tafna", dat door den vijand tot zinken
is gebracht, gered.
WAAR IS DE BEMANNING DER
„CITY OF FLINT"?
De onmogelijkheid om de verblijfplaats
van de bemanning van de „City of Flint"
te vinden, niettegenstaande de navragen
te Berlijn, Moskou en in Noorwegen, heb
ben het incident een ernstiger karakter
gegeven.
Cordell Huil, de staatssecretaris, heeft
verklaard, dat de regeering zich voorbe
reidt, om Rusland het vrijlaten van de
„City of Flint" te verzoeken.
Een lid van de bemanning van het
Britsche stoomschip „Stonegate" (5000
ton) heeft verteld, hoe het Amerikaan-
sche stoomschip „City of Flint" werd
aangehouden.
De „Stonegate" was aangevallen en
tot zinken gebracht, niet door een duik
boot, doch door het Duitsche slagschip in
zakformaat „Deutschland" op de reis
van Valparaiso (Chili) naar Engeland.
De bemanning werd toen overgebracht
aan boord van de „City of Flint", teza
men met de Duitsche prijsbemanning.
De „Deutschland" was voornemens, de
„City of Flint" naar een Duitsche haven
over te brengen, doch kreeg een tekort
aan water, waarschijnlijk ergens in de
buurt van Groenland.
Goed ingelichte Duitsche kringen be
vestigen dat de City of Flint van Trom-
soe naar Moermansk gebracht is door
een Duitsche prijsbemanning, welke daar
vastgehouden wordt. Men verklaart, dat
er onderhandelingen gaande zijn met
Moskou, teneinde schip en bemanning
vrij te krijgen.
TOESTAND IN WARSCHAU IS
HOOGST ERNSTIG GEWORDEN
De schaarschte is er verschrikkelijk.
De toestand in Warschau blijft uiterst
ernstig, aldus verklaren, volgens Havas,
neutrale reizigers, die uit de vroegere
Poolsche hoofdstad in Kopenhagen ko
men. Zij vertellen, dat de vernielingen er
buitengewoon groot zijn. Niet alleen het
paleis van den president, de Koninklijke
opera, de polytechnische school en het
geheele centrum van de stad met de
groote verkeersaders zijn in ruïnes ver
anderd, maar ook de voorsteden Praga
en de wijken Saska Kempa en Grochon
liggen bijna geheel in puin. Electriciteit
en water ontbreken, ondanks de bewe
ring van de Duitschers, dat de electri-
sche centrales hersteld zijn. De rram
rijdt niet. Slechts één enkele autobus
dienst functionneert.
Bijna alle winkels zijn gesloten. De
schaarschte is verschrikkelijk. Men kan
bijna van een hongersnood spreken. Een
kilogram aardappelen, dat vóór den oor
log acht tot tien zlotys kostte, kost thans
250 zlotys en meer. De schaarschte is
zóó hevig, dat men honden doodt om het
vleesch machtig te worden.
Reizigers, die uit Berlijn naar War
schau reizen, mogen niet in deze stad
overnachten. Zij moeten bij het invallen
van de duisternis naar het station terug-
keeren, waar zy in hun wagon moeten
slapen. Deze maatregel is genomen, om
dat het op straat nog niet veilig is.
ZUID-AFRIKA VOELT ZICH EEN MET
HET BRITSCHE RIJK IN DEN
OORLOG.
Reitz, de Zuid-Afrikaansche minister,
die in Londen is aangekomen om deel
te nemen aan de besprekingen met de
Dominions over de vraagstukken samen
hangend met 'den oorlog, heeft voor de
radio het volgende verklaard:
De Zuid-Afrikanen zullen vechten voor
hun vrijheid, tezamen met al degenen,
die vrij wenschen te zijn.
Reitz zeide het voorbarig te achten aan
te duiden welke bijdrage Zuid-Afrika tot
den oorlog zal leveren, „maar", zoo voeg
de hij hieraan toe, „wij: hebben op ons
genomen de Britsche marinebasis van
Simonstown (nabij' Kaapstad) met al on
ze hulpmiddelen te beschermen. Wij zul
len Zuid-Afrika vasthouden tegenover
alle veroveraars en zullen helpen bij: de
verdediging van de andere gebieden in
Afrika, welke tot het Britsche Rijk be-
hooren.
„Wij zullen Zuid-West-Afrika behou
den omdat het geografisch een integraal
deel vormt van de Zuid-Afrikaansche
Unie en tweederde van zijn bawoneirs onze
eigen burgers zijn.
Reeds hebben wij alle nationaal-socia-
listische onruststokers, Idie onlusten ver
werkten, evenals alle nationaal-socialis-
tisdhe propagandisten in Zuid-Afrika ge-
interneerd. En indien Tanganyika of an
dere protectoraten bedreigd worden, zul
len wij> ons volle gewicht in de schaal
werpen".
Vervolgens gaf Reitz uiting aan de
vrees, dat er wellicht eenig misverstand
ontstaan is wat betreft de houding van
Zuid-Afrika tegenover den oorlog. „Ik
kan u verzekeren", zoo zeide hij, „wij in
Zuid-Afrika zijn ons er ten volle van be
wust, (dat indien de Duitschers zouden
slagen, wij de eersten zullen zijn, die ten
onder gaan. Wij' nemen een enorme stra
tegische positie in, wij produceeren ruim
driekwart van 's wereld goudvoorraad.
Daarom maken wij ons geen illusie wat
EVENTUEEL IN BEGIN 1940.
Wanneer de mobilisatie van langen
duur zou worden, spreekt het vanzelf,
dat gestreefd zal worden naar een zoo
groot mogelijke verlichting van de per
soonlijke lasten voor de dienstplichtigen.
Naast verruiming van de verlofregeling,
kunnen wellicht ook andere maatregelen
hiertoe strekken. Alle mogelijkheden zul
len worden bekeken.
Zoo is op het oogenblik, naar de Te-
legr. verneemt, ten departemente van
Defensie o.m. in studie de vraag, of het
wenschelyk en mogelijk zou zijn, door
herkeuring van afgekeurden van een
aantal der jongste lichtingen en door op
heffing van vrijstellingen wegens broe-
derdienst de beschikking te krijgen over
een behoorlijk aantal volwaardige ver
vangers voor degenen, die het langst in
dienst zijn.
Aangezien eventueel deze nieuwe
dienstplichtigen eerst nog volledig opge
leid zullen moeten worden, zullen tijdig
de noodige maatregelen moeten worden
genomen. Voor het geval tot herkeuring
mocht worden besloten, hoorden wy als
datum van aanvang hiervan 1 Jan. 1940
noemen.
Tydens de vorige mobilisatie is er pas
in 1917 een herkeuring geweest van de
afgekeurden van een aantal lichtingen,
d.z. Bosboom-lichting, genoemd naar den
toenmaligen minister van Defensie.
En niet meer beheerscht. in Uw denken,
handelen en spreken Neem dan terstond
Deze werken zenuwstillend, zenuwster
kend. Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drog.
er met ons gebeurd zou zijn, indien wij
niet de wederkeerige vriendschap en be
scherming hadden genoten van de landen
in het 'Britsche rijk. Ons lot is verbonden
met Ide overwinning en daarom staan wij
heüht naast onze vrienden."
„Na ons in den oorlog verslagen te
hebben, heeft Groot-Brittannië ons be
handeld met een edelmoedigheid, welke
in de geschiedenis ongekend is. Het heeft
ons zelfs een grootere mate van vrijheid
toegestaan dan wij onder onze eigen
vroegere republieken hadden genoten."
WELRA STEMMING OVER DE
NEUTRALITEITSWET?
De laatste stemming in den Ameri-
kaanschen Senaat over wijziging in de
Amerikaansche neutraliteitswet zal ver
moedelijk vanldaag gehouden worden.
Daarna komt het wetsontwerp, zooals be
kend, in het Huis van Afgevaardigden in
behandeling. Men verwacht, dat het voor
stel van president Roosevelt tot ophef
fing van het wapen-embargo in den Se
naat met 55 tot 60 stemmen van de 96
zal worden aangenomen.
MIJNENVELD GELEGD IN FINSCHE
WATEREN.
De Finsche marinestaf maakt bekend,
dat er drie mijnenvelden in de Finsche
territoriale wateren zijn gelegd. Ze wor
den als een van de belangrijkste schakels
in het verdedigingsysteem van Finland
beschouwd.
ENGELSCH LUCHTBEZOEK AAN
DUITSCHLAND.
Britsche vliegtuigen hebben, zooals
reeds gemeld, verkenningsvluchten ge
houden boven Berlijn, Hamburg en Maag
denburg.
Men gelooft te Kopenhagen, dat lucht
alarm de oorzaak was, dat het radiosta
tion van Hamburg midden in de rede
voering van Von Ribbentrop de uitzen
ding staakte.
De vlucht boven Maagdenburg is de
verste welke de Britsche luchtmacht tot
dusver boven ZuidADuitschland heeft uit
gevoerd. De „United Press' voegt er aan
toe, dat te Maagdenburg een afdeeling
van de Krupp-fa'brieken gevestigd is.
Volgens de „Evening Standard" zijn
alle Britsche toestellen veilig terugge
keerd.
De „Telegraaf" verneemt nog:
Er werd geen alarm gegeven. Het
grootste deel van de bevolking heeft dan
ook geen vermoeden gehald, dat de „sto
ring" in de uitzending in verband stond
met de aanwezigheid van vijandelijke
vliegtuigen.
Er zijn echter menschen in Hamburg,
die hebben' hooren schieten.
HET VERBOD VAN HUWELIJK
VAN SCHOONBROEDER EN
SCHOONZUSTER.
In zijn memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer inzake het wetsontwerp
tot verzachting van het verbod van hu
welijk tusschen schoonbroeder en
schoonzuster zegt de minister van jus
titie, dat hij niet kan voldoen aan den
wensch aan het ontwerp een wijdere
strekking te geven.
Afschaffing van het verbod van hu
welijk na scheiding wenscht de minister
niet, mede om de preventieve werking
ervan. Bij zijn memorie legt de minister
statistisch materiaal over inzake de
krachtens artikel 88-oud verleende dis
pensaties
VIJF MILLE BIJDRAGE IN
DEFENSIEKOSTEN.
De Minister van Financiën maakt in
de Staatscourant bekend, dat ten behoe
ve van 's rijks schatkist is ontvangen een
bedrag van f 5000, wegens bijdrage in
de Defensiekosten.
VISSCHERIJBELANGEN.
Verscheidene leden wijdden bjj het af-
deelingsonderzoek van de begrooting in
de Tweede Kamer, beschouwingen aan
den noodtoestand in de visscherij. Zij
vestigden er de aandacht op, dat zoowel
de zee- als de zoetwatervisscherij in
groote moeilijkheden verkeeren.
Gevraagd werd, welke maatregelen
de Regeering genomen heeft en nog
denkt te nemen om althans een gedeel
telijke hervatting van de treilvisscherij
te bevorderen.
Dr C. J. K. van Aalst, oud-president
van de Nederlandsche Handel Maat
schappij, die Woensdag is overleden.
Naar de Telegraaf vernam, zal er
in de eerstvolgende weken op den ge
durende de tweede periolde van de sui-
kerdistributie geldig te verklaren bon, (bij
na 'drie en een half ons suiker per per
soon -en per week beschikbaar zijn. Dat
1 is dus iets meer nog, zegt het blad, dan
wij aanvankelijk als waarschijn lijk aan
kondigden en vrijwel overeenkomend met
het theoretisch gemiddeld gebruik per
week.
Naar verluidt zou bet echter in de be
doeling liggen, den tweeden bon over een
langeren tijd geldig te doen. zijn.
Mevrouw Reynders, de echtgenoote van den opperbevelhebber van land- en zee
macht, heeft Dinsdag de door haar en haar dochters gebreide polsmoffen voor
de gemobiliseerden bij het comité „Breit allen mee" op het Haagsche stad
huis afgeleverd.
Wat Minister de Geer in zijn memorie
van antwoord op het voorloopig verslag
van de Tweede Kamer over de Staats-
begrooting omtrent 't vragen van mach
tiging om in het Kabinet zitting te ne
men opmerkt, is zeker niet het sterkste
deel van zyn betoog.
Wy laten het hier volgen
Naar aanleiding van een opmerking
in het voorloopig verslag merkt de mi
nister nog op, dat ons staatsrecht on
bewogen blijft onder de adviezen of
verloven, die iemand Dehoeft alvorens
tot een kabinet toe te treden. Of men
verlof vraagt van zijn dokter, van een
instelling, waarbij men werkzaam is,
van een partijinstantie, of van iemand
anders, maakt uit staatsrechtelijk oog
punt in zoover geen verschil, dat in
al die gevallen de verantwoordelijk
heid van den opgetreden minister de
zelfde blijft.
Overigens bestaat, wat het raadplegen
van een partijinstantie betreft, vaak
slechts een gradueel verschil tusschen
de verschillende methodes die hier
bij worden toegepast, met name
tusschen het formeele vragen van
machtiging aan een instantie en
het hooren van zulk een instantie met
de wetenschap, dat verwaarloozing
van het advies de volwaardigheid als
partijlid niet onaangetast zal laten.
Die z i t, zal de minister misschien
gedacht hebben, toen hy de laatste
woorden neerschreef.
Zoo dacht in elk geval de „Neder
lander" er over, welk blad aan dit ci
taat toevoegde:
Een goede verstaander heeft slechts
een half woord noodig. Wij behoeven
op dit citaat niet nader in te gaan.
Het is afdoende en een explicatie zou
de bekoring die er van uitgaat, slechts
schaden.
Dit laatste is zeer goed mogelyk.
Wy herinneren ons wat minister de
Geer indertyd verteld over een juffrouw
die zich byzonder gesticht gevoelde als
zij het woord Mesopothamië hoorde uit
spreken. Een nadere explicatie zou voor
haar de bekoring waarschijnlijk geschaad
hebben.
Maar daaruit blijkt dan ook de dwaas
heid van de z.g. stichting, en de weinige
grond voor de „bekoring".
Zoo gaat het ook hier.
Er is toch een groot, en niet alleen
gradueel verschil, tusschen het plegen
van overleg met bevriende partijgenoo-
ten of het vragen van machtiging
aan zekere partijinstanties, waardoor de
ministers min of meer mandatarissen
worden van hun partij.
Het verbaast ons dan ook dat een
scherpzinnig en in het staatsrecht door
kneed man als Minister de Geer, zich op
deze wijze met een handigheid van
een zoo belangrijke kwestie afmaakt.
HET RIJVERBOD OP ZONDAG
Naar soepeler toepassing wordt
gestreefd.
Het verbod om op Zondag gebruik te
maken van motorrytuigen geldt, zooals
bekend is, alleen voor personenauto's.
Het blijkt in de praetyk echter niet zoo
eenvoudig om nauwkeurig uit te maken
wat onder een personenauto moet wor
den verstaan. Wagens, die er uitzien als
luxe-auto's worden wel degelyk in veel
gevallen voor vrachtvervoer gebruikt. Is
de lading echter ter bestemder plaatse
afgeleverd en rydt de wagen leeg terug,
dan blijkt uit niets meer, dat de rit ge
maakt is voor vrachtvervoer en komt de
bestuurder dus in aanmerking voor een
bekeuring. Omgekeerd is het voorgeko
men, dat menschen, die louter voor hun
plezier reden, wat goederen achter in
hun auto legden om te trachten op die
manier de controleerende ambtenaren
wijs te maken, dat zij „in vrachtver
voer" reden.
Zoo doen zich tal van gevallen voor,
die aanleiding geven tot min of meer
ernstige moeilijkheden.
De Kon. Ned. Toeristenbond A.N.W.B.
heeft de aandacht van den Minister van
Economische Zaken op deze moeilijkhe
den gevestigd.
De Minister van Economische Zaken
is bereid gebleken rekening te houden
met de belangen van hen, die op deze
wijze door het rijverbod worden gedu
peerd en heeft den A.N.W.B. bericht,
dat hij aan den Minister van Justitie en
aan de Burgemeesters als Hoofden der
Politie heeft verzocht eenige soepelheid
te betrachten met betrekking tot het
rijverbod op Zondag, in het bijzonder
wat betreft de motorrijtuigen die niet
dienen en niet zijn ingericht voor het
vervoer van personen.
ECHTELIJK DRAMA TE
SCHOONDIJKE.
Man doodt zijn vrouw en pleegt daarna
zelfmoord.
Gistermorgen vroeg heeft zich te
Schoondyke een vreeselijk drama
afgespeeld. De kolenhandelaar B. Per-
duyn heeft eerst zyn vrouw om het le
ven gebracht en daarna zelfmoord ge
pleegd. P. leefde sinds eenigen tyd ge
scheiden van zyn vrouw. Deze laatste
woonde sinds half Augustus met haar
kinderen te Oostburg. Herhaaldelijk
hadden zich tusschen man en vrouw on-
eenigheden voorgedaan, waarbij P. zeer
onhebbelyk tegen zijn vrouw moet zyn
opgetreden.
