ZEEUWSCHE REISGIDS
Binnenland.
Prins Bernhard bezoekt twee
gewonden van de „Jan van Gelder".
Uit de Provincie
EERSTE ALGEMEENE
PRIJS 12 CENT.
MIDDELBURG.
ZUID-BEVELAND.
Kerstvacantieretours.
Naar de wereld-revolutie.
WALCHEREN.
Men gelooft, dat de Duitsdhe regeering
thans al het mogelijke zal doen, om een
zoo groot mogelijke hulp van Rusland te
verkrijgen, welk land tot dusverre, naar
algemeen aangenomen wordt, geen 'mili
taire hulp heeft beloofd.
Intusschlen meldt „Un. Press" uit Lon
den:
Een belangrijke diplomatieke actie i9
gaande, die er op duidt, dat Italië defini
tief gebroken heeft met de as en zich
begint te bekeeren tot een welwillende
neutraliteit tegenover de geallieerden.
Onderhandelingen zijn gericht op de
stichting van een, nieuw Balkan-vredes-
blok, waarvan Italië in feite de bescher
mer zou zijn.
De nieuwe Balkan-entente zou neutraal
zijn en waarschijnlijk meer en meer een
vriendelijke houding gaan aannemen je
gens de geallieerden.
In de nieuwe alliantie zou, naar men
verwacht, Turkije de reserve makien, dat
het in geen geval oorlog zal voeren tegen
Rusland.
RUSSISCH-TURKSCH PACT SPOEDIG
VERWACHT.
Volgens Reuter verwacht men, dat
weldra een Russiseh-Turksiche overeen
komst tot stand zal komen.
In welingelichte kringen gelooft men,
dat die overeenkomst den vorm van een
verdrag van wederzijdschen bijstand aai
hebben, waarbij Turkije zich verbindt de
Dardan ellen te neutraliseeren.
Hieraan wordt toegevoegd, dat het ver
drag in overeenstemming zal zijn met de
Fransc'he en Engelsche belangen.
„EEN MISVERSTAND".
Ten aanzien van het bericht, dat de
Duitsohe rijkspersclhef Dr Dietrich ver
klaard zou hebben, dat alleien nog een
interventie van president Roosevëlt een
oorlog in het Westen zou kunnen voorko
men, hetgeen in het buitenland is opge
nomen als eten verzoek aan Roosevelt om
als bemiddelaar op te treden, deelt het
Duitsohe Nieuwsbureau mede, dat een
dorgelijk verzoek niet is gedaan en ook
niet is bedoeld.
Blijkbaar is hier sprake van een mis-
verstanld en oen verkeerd uitleggen van
Oen particulier onderhoud.
SCHOEISEL EN KLEEDING IN
DUITSCHLAND.
Naar de Msb. verneemt, is de schoe
nenverkoop in Duitschland een maand
stopgezet. Alleen in de hoognoodige ge
vallen, bijv. wanneer schoolkinderen door
hun schoenen heen zijn, kan van dezen
maatregel worden afgeweken.
Ook voor kleeding en ondergoed zijn
nieuwe bepalingen verschenen. Wanneer
iemand iets nieuws aan boven- en (of)
onderkleeren koopen wil, moet hij zich
met zijn Bezugschein naar den winkel
begeven, waar kan worden uitgezocht,
wat men zich wil aanschaffen. De voor
genomen koop wordt dan ingeschreven.
Na eenige dagen of een week moet men
zich vervolgens aan een aangegeven bu
reau vervoegen, waar men ervaart of, na
gedaan onderzoek naar de noodzakelijk
heid van de nieuwe kleeding, tot een de
finitieven aankoop al dan niet mag wor
den overgegaan.
Dit geldt zoowel voor heeren- als da-
mesonderkleeding.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft giste
ren een bezoek gebracht aan Den Hel
der. Tpdens dit bezoek heeft hij ook
enkele oogenblikken vertoefd aan het
ziekbed van twee slachtoffers van de
ramp der „Jan van Gelder". Wandelend
begaf de Prins zich in gezelschap van
autoriteiten van de zee- en landmacht
over de haven naar het Marine-hospi
taal. Hier werd de Prins verwelkomd
door den chef van de inrichting, overste
De Mooy. Eveneens was aanwezig de ad
ministrateur, de officier van administra
tie eerste klasse Jobse. Door den chef
werd de Prins naar de zaal geleid, waar
twee gewonden van de „Jan van Gelder"
verpleegd worden. Met beiden onderhield
de Prins zich.
Daarna begaf de Prins zich naar het
dok, waarin de zwaargehavende „Jan
van Gelder" ligt. Op een der zijden van
het dok stond de bemanning van het
schip opgesteld. Na de inspectie wensch-
te de Prins de mannen hartelijk geluk
met hun behouden aankomst in Den
Helder en memoreerde het heengaan
van hen, die in dienst van het vader
land gevallen zijn. Ten slotte nam de
Prins het schip in oogenschouw.
MENAGEVERGOEDING VOOR Z.G.
NIET-KOSTWINNERS DIE MET
VERLOF ZIJN GEVRAAGD.
Het Tweede Kamerlid van Sleen heeft
aan den minister van defensie de volgen
de vragen gesteld:
1. Is het waar, dat in tegenstelling
met hetgeen ten aanzien van de kostwin
ners geschiedt, aan wie bij verlof scha
deloosstelling voor voeding in den vorm
van een hoogere kostwinnersvergoeding
wordt toegekend de z.g. niet-kostwin-
ners, ofschoon zij gedurende die dagen
ook bjj ouders, familieleden of vreemden
„in den kost" zijn, geen uitkeering voor
menage ontvangen?
2. Indien de voorgaande vraag beves
tigend moet worden beantwoord, is de
minister dan bereid een regeling te tref
fen, welke ook de niet-kostwinners in
staat stelt, de kosten van hun voeding
tijdens verlofdagen te vergoeden?
MILITAIREN MET VERLOF
„IN BURGER".
De minister van Defensie heeft de be
palingen betreffende de tenu der mi
litairen bij mobilisatie gewijzigd. Onder
meer is bepaald, dat de militairen van
het verlofspersoneel tijdens hun verleend
verlof burgerkleeding mogen dragen,
doch niet tijdens de reis van en naar het
kantonnement. Dit dragen van burger
kleeding is echter niet toegestaan aan
hen, die moeten worden geacht voor eer
ste oefening in werkelijken dienst te zijn.
BRANDSTOFFENBIJSLAG VOOR
WERKLOOZEN.
De minister van Sociale Zaken heeft
aan de gemeentebesturen meegedeeld,
dat in het tijdvak van 29 Oct. 1939 tot
en met 13 April 1940 aan ondersteunde
en bij' een werkverschaffing geplaatste
werkloozen een brandstoffenbijslag mag
worden verstrekt. Deze zal gedurende
het tijdvak van 29 Oct. tot en met 25
Nov. 1939 ten hoogste f 1 per week mo
gen bedragen, van 26 Nov. 1939 tot en
met 9 Maart 1940 maximaal f 1,30 per
week, terwijl nadien wederom geen hoo-
ger bedrag dan wekelijks f 1 aan brand
stoffenbijslag mag worden toegekend.
Voor dezen bijslag komen in aanmer
king gehuwde en ongehuwde kostwin
ners, alsmede zij, die den steun voor al-
leenwonenden ontvangen. Voorts kan ge
durende het in den aanhef vermelde tijd
vak aan degenen, die bij anderen een ka
mer hebben gehuurd zonder huiselijk
verkeer, daarbij zelf de zorg voor hun
voedsel dragen en voor het verkrijgen
van brandstoffen op zichzelf aangewe
zen zijn mits het gemeentebestuur
hiervoor termen aanwezig acht een
brandstoffenbijslag worden verstrekt ge
lijk aan de helft van dien, welke aan
kostwinnaars wordt toegekend, derhalve
in vorengenoemde drie tijdvakken tot
een maximum van onderscheidenlijk 50,
65 en 50 cent per week. Laatstbedoelde
bijslag mag alleen worden uitgekeerd
wanneer in de kamer een in bruikbaren
toestand verkeerende stookgelegenheid
aanwezig is, waarvan regelmatig gebruik
wordt gemaakt.
BEZWAREN TEGEN DE
DEKENVORDERING.
Naar aanleiding van de van verschil
lende zijden geuite bezwaren met betrek
king tot de onlangs op last van het mi
litair gezag uitgevoerde vordering van
wollen en halfwollen dekens ten behoeve
van het leger, heeft de Kon. Ned. Mid
denstandsbond zich met een adres ter
zake tot den minister van Defensie ge
wend, waarin met aandrang wordt ver
zocht om althans tot herziening van de
bedragen, welke aan belanghebbenden
zullen worden uitgekeerd, over te gaan
en omtrent de vaststelling van redelijke
prijzen overleg te willen plegen met de
hoofdbesturen van de landelijke midden
standsbonden.
TOEZICHT OP SOLDATENLECTUUR.
De commandanten van onderdeelen,
waar bibliotheekjes zijn of worden opge
richt, zijn aangeschreven om toe te zien,
dat de inhoud daarvan niet strijdig is
met de krijgstucht, de belangen van den
militairen dienst, de goede zeden en de
maatschappelijke orde.
WINTERDIENST NEDERLANDSCHE
SPOORWEGEN.
Morgen treedt de winterdienst der
Nederlandsc'he Spoorwegen in werking.
Vrijwel de oude frequentie met de Ihalf-
uurdiensten op het middenmet wordt in
eere 'hersteld.
_Op de Zeeuwsohe lijn is de dienst on
geveer gelijk met Idie van voor de mobili
satie. Slechts enkele veranderingen zijn
er gekomen.
ZEEUWSCHE REISGIDS.
Binnen enkele dagen verschijnt de win-
terdienstregeling van de Zeeuwsche
Reisgids. Bestellingen aan onze bureaux
te Middelburg en Goes en bij de plaatse
lijke agenten, worden onmiddellijk na de
verschijning uitgevoerd.
BELANGRIJKE OPGRAVINGEN TE
OOST EN WEST SOUBURG.
De geschiedschrijvers uit verschillende
tijlden gewaagden van de „burgen", n.l.
versterkte plaatsen Domburg en Souburg
(in de 12e, 13e en 14e eeuw Sutburoh,
Su'Mmrgh. of Zubburch geheeten).
Er warton op de plaats waar te Sou
burg de „burg" moet hebben gestaan, ver
leden jaar reeds enkele scherven van
aardewerk gevonden. Dit was aanleiding
voor den burgemeester van Souburg, den
beer A. H. S. Stemerding om zijn krac'h-
tigen steun te verleenen aan de directie
van het Museum van 'Oudheden te Leiden,
bijl de verdere onderzoekingen.
Thans is de laatste dagen door Dr "W.
O. Braaf en zijn staf met hulp van Sou-
burgsche werkloozen het onderzoekings
werk voortgezet en is men wederom aan
het gralveni geweest.
Naar wij: vernemen zijn de opgravin
gen tot voldoening verloopen. 'De voor den
dag gekomen scherven van aardewerk
zijn 'zonder uitzondering als daiteerend uit
de 9e eeuw te beschouwen. De afgraving
bracht bovendien sporen aan het licht
van woningresten. Het vermoeden is dus
bevestigd, dat de burg in den tijd der
Noormannen, die in de 9e en volgende
eeuwen zoo groote rol speelden in de ge
schiedenis van Walcheren, bewoond is
geweest. Men 'hoopt door voorgenomen
latere opgravingen hierover meer licht te
kunnen verkrijgen.
Het hooger gelegen cirkelvormige stuk
grond met een middellijn van ruim 200
mjeter, waarop de Burg gestaan moet
hebben en waar men nu graafwerk ver
richtte en nog zal verrichten, is achter
Ide woningen aan de Burgstraat, Pas-
poortstraat len Ritthemsche straat verbor
gen en vanaf de openbare straat niet best
te 'zien.
In den loop van de volgende week verschijnt
de Winterdienstregeling van de
Voor abonné's op ons blad bedraagt
de prijs slechts 6 cent.
WEER EEN BRANDWEEROEFENING.
Het Park de Griffioen werd gisteren
avond te ongeveer half negen opgeschrikt
door de komst van He magirusbrandspuit.
De brandweer 'hield een oefening op
groote schaal, ditmaal onder leiding van
brandmeester van Haute. Het ligt in de
bedoeling dat dit bij toerbeurten het geval
zal zijn, teswijl de boven hen gestelden
rapport zullen samenstellen over de wijze
waarop gewerkt is.
Nu was de veronderstelling, dat in
pand 17 een 'hevige branti woedde en dat
een hevige westenwind de vlammen deed
overslaan op het grootste deel der andere
gebouwen in het park.
De 'magirus tastte het denkbeeldige
Vuur bij' den oorsprong aan, maar intas-
sohen was reeds naar de kazerne getele
foneerd om meer materiaal. Reeds direct
was eieni der kleine motorsipuiten door
den laidderwagen aangebracht, maar
spoedig volgde een der babyspuitjes en
ten slotte was ook de komst van de twee
de motorspuit 'gewensdht. Alle materiaal
is op de bekende wijze in werking gesteld
en daarbij hebben niet alleen de vaste
brandweermannen,, maar ook de 'hulp-
brandweerlieden hun kunnen getoond.
OUD-WETHOUDER ONDERDIJK
VRAAGT WACHTGELD AAN.
De heer J. Onderdijk, tot 5 Sept. j.l.
wethouder dezer gemeente, heeft van
dien datum af wachtgeld aangevraagd
ingevolge de verordening, regelende het
verleenen van wachtgeld aan wethouders
B. en W. stellen voor dit te verleenen.
Dit wachtgeld zal dan loopen tot de
heer Onderdijk zgn taak als wethouder
weer zal kunnen aanvaarden. Het moet
dus als iets tijdelijks worden beschouwd.
Kruiniingen. Gemeenteraad.
Geen begraafplaats te Hans.
weert. Vrijdagavond vergaderde de ge
meenteraad. De voorzitter deelde mede
dat dhr Dek afziet van het bouwen van
4 woningen aan de Meidam, waarom B.
en W. voorstellen het besluit der vorige
vergaldering dienaangaande in te trekken,
waartoe wordt besloten.
Ingekomen is een adres van dhr de
Pauw en 38 anderen om in de Kanaal
straat te Hansweert een trottoir te leg
gen. Dit zal in de volgende vergadering
'bij de begroo-ting worden behandeld.
Afwijzend wordt op voorstel van B. en
W. beschikt op een. verzoek om steun,
betioeld in Art. 13 der L.'O.-Wet 1920, door
J. Verschuure te Hansweert, daar geacht
wortit dat de financieele toestand van
adressant zoodanig is dat zulks niet noo-
dig geacht wordt.
Goedgevonden wordt dat een verzoek
gedaan wordt namens den Raad aan
Gedep. Staten om te bevorderen dat ruil
verkaveling wordt toegepast voor de Ier-
seksohe Moer.
Zonder hoofdelijke stemming wordt na
der vastgesteld de gemeenschappelijke
regeling tot centralisatie van het bouw
en woningtoezicht op Zuid-Beveland.
Aan de orde is tlhans -eten voorstel van
B. en W. naar aanleiding van een inder
tijd gedaan verzoek van inwoners van
Hansweert om een algemeene begraaf
plaats te Hansweert Westzijde. B. en W.
stellen_voor om afwijzend te beslissen om
een begraafplaats daar aan te leggen,
daar ernstig gezocht is naar een ge
schikte gelegenheid, doch vele bezwaren
daaraan verbonden zijn. Deze aanleg zou
veel geld 'kosten. Als tegemoetkoming
willen B. en W. voor elke begrafenis-,
welke over de Vlakebrug moet komen f 20
ten hoogste vergoeden voor volgkoetsen.
Dhr Witte vindt f20 nog al hoog en
zag liever een regeling volgens inkom
stenbelasting. Dhr Francoys zegt, dat hij
het onderzoek naar een begraafplaats te
Hansweert heeft meegemaakt en begrijpt
dat de bezwaren zoo groot zijn dat dit
moeilijk kan worden ingewilligd. Hij ziet
vele bezwaren om f 20 per begrafenis
te geven uit de gemeentekas. Het is een
soort steun, al is het zoo niet bedoeld.
Het is onbillijk tegenover b.v. bewoners
van Oostdijlk, welke ook ver af wonen.
Ook dhr De Bat wjjst op den afstand
van Oostdjjk.
Dhr Hemelaar zegt, dat de Roomsch-
Katholieken, die aan de Oostzyde van het
kanaal wonen bijna even ver van de R.K.
begraafplaats van Hansweert af zyn.
Deze dienen er feitelijk ook van te pro
fiteered
Dhr v. d. Straaten vraagt of B. en W.
een begrooting hebben voor een begraaf
plaats.
De voorzitter zegt, dat zoowel het
vorige als het tegenwoordige college van
B. en W. de moeilijkheden voelden en nog
voelen.
Het verzoek is ontstaan bij het begra
ven van een arme man nu de weg over
de nieuwe Vlakebrug gaat. De bedoeling
is, dat het voorstel alleen betreft de
Westzijde Hansweert over Vlake brug.
Er zijn drie plaatsen overwogen voor een
begraafplaats. Tegen alle waren bezwa
ren. De grond van Martens ligt te dicht
bij gebouwen en de prijs die Martens
vraagt is veel te hoog. De grond van dhr
v. d. Straaten zou veel opgehoogd moe
ten worden. Ook zou een coupure of een
oprit gemaakt moeten worden, waardoor
de kosten plm. f 4000 zouden bedragen.
Dit zou voor gemiddeld zeven begrafenis
sen per jaar voor de Protestanten te
hoog zijn. De voorzitter hoopt, dat alleen
armen van deze regeling gebruik zullen
maken.
Dhr Witte hoopt, dat ook andere ver
af wonenden zullen geholpen worden,
waarop de voorzitter zegt, dat uitbrei
ding bezwaarlijk is.
Dhr Hemelaar vraagt waarom niet op
Schore begraven kan worden. De voorz.
zegt dat men daar op Hansweert blijk
baar niet voor te vinden is.
Dhr de Bat zegt dat Kruiningers van
Oostdyk wel op Krabbendijke begraven
worden.
Algemeen voelt men wel dat er bezwa
ren aan het voorstel kleven.
Dhr Polderman wil het één jaar pro-
beeren. Dhr Frangoys ontraadt dit, daar
het later pijnlijk is het ongedaan te ma
ken. Het voorstel wordt voor één jaar
z.h.st. aangenomen.
De gemeenterekening 1939 en die van
het Burg. Armbestuur 1939 worden
goedgekeurd.
Aangeboden wordt de gemeentebe-
grooting 1940 tot een bedrag van
f 201.272,28 gewone dienst en f 61.359,53
kapitaal dienst.
Bij de rondvraag wi) dhr Witte voor
den oproep om steun aan slachtoffers
van de mobilisatie b.v. f 10 uit de ge
meentekas geven voor dit fonds.
De voorz. zegt dat hij een verzoek van
dat fonds heeft ontvangen om medewer
king tot particulieren steun. Hij meent
dat het niet op onzen weg ligt dit uit de
gemeentekas te doen. Spr. heeft echter
om inlichtingen gevraagd welke nog niet
zijn ontvangen. Hij wil die eerst afwach
ten, wat wordt goedgevonden.
Daarna sluiting.
GEWONE RETOURBILJETTEN
ZULLEN OP DE SPOORWEGEN
GELDIG ZIJN VAN 17 DECEMBER
TOT EN MET 9 JANUARI.
De proef met de langere geldigheid
van de retourbiljetten der Ned. Spoorwe
gen gedurende de afgeloopen zomerva-
cantie mag voor alle partijen als ge
slaagd worden beschouwd. Naar wij ver
nemen, ligt het in het voornemen van
de spoorwegdirectie ook voor de aan
staande Kerstvacantie een dergelijke re
geling te treffen.
De gewone retours zullen dan wel niet
zooals in de zomervacantie ten
hoogste een maand geldig zijn, maar er
zal toch een lange Kerstvacantie door
worden omvat. Besloten is namelijk, dat
alle retourbiljetten, die op of na Zondag
17 December zullen zijn genomen, hun
geldigheid zullen behouden tot uiterlijk
Dinsdag 9 Januari.
Daarna gelden dan weer de gewone be
palingen, met inbegrip van die betref
fende de week-einde-retours.
Wij hebben Woensdag melding gemaakt
van het zeer waardeerénde oordeel van
Mussert over Stalin en zijn mede-macht
hebbers in Rusland. Er zijn allerlei aan
wijzingen, aldus Mussert, dat het Bols
jewisme zich gaat ontwikkelen in een
nationale richting.
Deze beschouwing, die moet dienen
om den door Hitier genomen draai te
verdedigen, klopt echter niet, met wat
volgens het „Vaderland" door de radio-
Moskou op 13 September j.l. werd uit
gezonden.
Er werd daarin o.m. het volgende ge
zegd:
„Er ontbrandt een strijd tusschen de
imperialistische mogendheden, ten einde
zich meester te maken van handelsmark
ten en grondstoffen. De imperialistische
oorlogen, die daarvoor noodig zijn, ver
zwakken natuurlijk in sterke mate het
bloc van de kapitalistische grootmach
ten. Het zal daardoor in de toekomst
mogelijk worden onder de aangeslotenen
van dat kapitalistische bloc tweedracht
te zaaien, het te versplinteren en onder
deelen ervan te vernietigen, waardoor
dan hier en dan daar een socialistisch
régime zal kunnen worden ingesteld".
„Is zoodoende de revolutionaire bewe
ging eenmaal op gang gekomen, dan ope
nen zich daaruit verschillende perspec
tieven, die voor ieder land, in verband
met zijn eigen plaatselijke omstandighe
den, weer verder moeten worden uitge
werkt. Zoo zal bijv. daar, waar het ka
pitalistische systeem sterk is ontwik
keld, de revolutionaire beweging ten
slotte den vorm van een burgeroorlog
tusschen de verschillende maatschappe
lijke klassen aannemen".
Dat is toch wel duidelijk.
De politiek van Stalin ook door zjjn
bondgenootschap met Hitier is er op
gericht de communistische wereld-revo
lutie te bevorderen.
Duitschland speelt door zijn politiek
van de laatste maanden in de kaart van
Stalin.
En Mussert acht zich geroepen
dit alles toe te juichen!
Vrouwenpolder. Gemeenteraad.
Vrijdagmiddag vergaderde de gemeente
raad. Ingekomen was o.m. bericht van
Ged. Staten, dat de begrooting 1940 is
goedgekeurd en de rekening 1938 defini
tief is vastgesteld.
Na bespreking werd m.a.st. besloten,
het schrijven van Gedep. Staten inzake
toetreding tot den Prov. Brandweerbond
alsmede het schrijven van den Minister
van Binnenlandsche Zaken inzake toetre
ding der gemeente tot het Centraal Ar
chief en Inlichtingenbureau inzake Maat
schappelijk Hulpbetoon, voor kennisge
ving aan te nemen.
Vastgesteld werd een verordening tot
wijziging der verordening op den Vee-
en Vleeschkeuringsdienst Oostkapelle,
betreffende het verbod kadavers, die
voor den Destructor bestemd zijn, in ge-
vilden toestand aan den verharden weg
te leggen.
Besloten werd alsnog over te gaan tot
aankoop van eenigen grond noodig voor
de vrebreeding van den Gapingschen
weg.
Besloten werd, afwijzend te beschik
ken op het verzoek van M. Hoogerheide
tot demping, van gemeentewege, van den
voor de woningbouw in de afd. Gapinge
gelegen sloot.
Na bespreking werd m.a.st. besloten,
de prijs voor het water uit de in elke
afdeeling der gemeente aanwezige kraan
op de waterleiding voor degenen, die niet
in staat zijn, de door hen bewoond wor
dende perceelen, aan de waterleiding te
doen aansluiten, vast te stellen op f 0,50
per kub. meter; tevens werd bepaald,
dat zoowel te Vrouwenpolder als te Ga
pinge, aan het gemeentehuis aldaar op
werkdagen op zekere uren water kan
worden gehaald.
Besloten werd de ter secretarie te
werk gestelde twee volontairs, in ver-
Gereed voor het offensief. Zware gevechtswagens, in de bosschen langs het
Westelijk front verdekt opgesteld, wachten op het sein tot den aanval.