ie van Noorsche
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD,
amma.
ZATERDAG 14 OCT. 1939
54e JAARGANG - No. 12
Drie Duitsche duikbooten vernield.
Franschen en Engelschen wachten het Duitsche
offensief af.
Franschen en Engelschen wachten
den aanval met vertrouwen af.
De oorlog op zeo.
Luchtlijn naar
Haamstede binnenkort
heropend
Belangrijkste Nieuws.
Zeer felle toon In Duitschland.
.40—1.50, Kleine
g. (ongesort.)
geperst.
Oct. 1930. Uien-
3.10—3.20, Ge-
Bonken 2.58—
2, Picklers 4.22,
l balen van 50 kg.
ober 1939.
en 414.4 m.
—9.15 en 10.00
halfuurtje. 12.00
(12.45—1.10 ber.
de rijpere jeugd
uurtje. 4.00 gram.
ram. 5.15 Filmp.
Nachteg. 6.15 u.
k weekoverzicht.
15 Causerie over
de opv." 7.35
sr. ANP, meded.
oml. 8.35 Gram.
i Ber. ANP. 10.40
ïkely'ke rjjk" (m.
-12.00 Gram.
5 m. VARA-uitz.
l 7.308.00 nm.
ierna gram. 10.00
*b. in de continu-
12.45 ber. ANP),
en zang. 3.00 Ro
llers. 4.00 Gram.
:.50 Gram. 5.30
.15 Uit de roode
nderleesclub. 7.00
Felicitaties. 7.10
30 Cyclus: „Hoe-
)0 Herh. SOS-ber.
ARA-Varia. 8.15
30 Het Souvenir-
Toespraak. 9.05
Amies des Chan-
10.00 En nu
L.10 Radiotooneel
iers.
iber 1939.
en 414,4 M. 8.30
0 NCRV. 7.45—
ram. 10.30 Hoog-
5 Causerie „Be-
ouw voor Neder-
12.45 Ber. ANP.,
1.20 KRO-orkest.
rd. 2.45 PI. Lof.
et en gram. 5.00
den Heer" met
w. muz. (gram.),
d. Hierna: Gew.
7.50 Gram. 8.00
5 Vrooiyk progr.
9.45 Gram. 10.00
|).30 Ber. ANP.
1.15 Esperanton.
5 M. 8.55 VARA.
RO. 5.30 VARA.
00 AVRO.
9.05 Tuinbouw-
15 Causerie „Van
10.00 Bach-can-
st en solist. 10.4Q
Meisjeskoor „De
|30 Gram. 12.00
ndere taak heeft
e oorlogsomstan-
roeporkest. 12.45
O AVRO-Amuse-
1.30 Causerie
lurt". 1.50 Gram.
oncertgebouwork.
ze: Gram. 4.40
fP. 5.00 Gesprek-
30 kinderhalfuur,
irtn. ANP. 6.30
lar geleden naar
Doopsgez. Kerk-
Idealisme". 8.00
Vraag en ant-
ït Serenaders, so-
9.15 Radiotooneel
er. ANP., Gram.
.45—12.00 Orgel.
EERBERICHT.
an hedenmorgen
weer: licht be-
Z.-Z.W.; tempe-
dennacht 7neer-
0.
van hedenavond
veer 19 uur:
nd: Hier en daar
bewolkt tot be-
lijk eenige regen,
temperatuur, ma-
;ijdelijk krachtige
niddag 3 u.:
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j, J.FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f2,60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
RUSSISCHE EISCHEN VRIJ
GEMATIGD?
De koning van Zweden heeft de konin
gen van Denemarken en Noorwegen, als
mede den staatspresident van Finland,
uitgenoodigd tot een bijeenkomst te
Stockholm.
De staatshoofden hebben deze uitnoo-
diging aangenomen en zullen, vergezeld
van hun ministers van buitenlandsche
zaken, naar Stockholm komen, waar de
voorgenomen conferentie op 18 October
a.s. zal worden gehouden.
De conferentie te Stockholm wordt,
naar 'n U. P.-telegram meldt, beschouwd
als een demonstratie van het vaste be
sluit van Zweden, de onafhankelijkheid
te bewaren en de politiek van neutrali
teit en solidariteit voort te zetten.
De agenda voor de conferentie is nog
niet vastgesteld, maar men gelooft, dat
ook de economische export-moeilijkheden
ter sprake zullen komen.
Gisteravond overheerschte een zeker
geinatigd optimisme, al gaat Zweden ver
der met militaire voorbereidingen, zoo
als het oproepen van dienstplichtigen,
vooral in het Noorden.
In Finland is de uitnoodiging van ko
ning Gustaaf met buitengewone voldoe
ning ontvangen.
In goed ingelichte kringen te Moskou
gelooft men, dat de eischen, welke Sta
lin en Molotof aan de Finsche delegatie
hebben voorgelegd, betrekkelijk gema
tigd zijn.
Het schijnt, dat de Russen niet een
pact op het oog hebben, gelijk aan dat,
hetwelk met de drie Baltische staten is
afgesloten.
De Russische eischen werden aan Hel
sinki overgebracht en gisteren werd het
Finsche antwoord ontvangen.
Ook Reuter meldt uit Stockholm, dat,
blijkens daar uit Helsinki ontvangen be
richten, het optimisme ten aanzien van
het resultaat der Moskousche bespre
kingen is toegenomen, hoewel de Finsche
regeering krachtige maatregelen blijft
nemen, om aan een eventueelen noodtoe
stand het hoofd te bieden.
Het ministerie van buitenlandsche za
ken te Helsinki deelt mede, dat de be
sprekingen tusschen Finland en de Sov
jet-unie kalm verloopen, doch dat het
niet in het belang van een goeden gang
van zaken zou zijn, op 't oogenblik reeds
bijzonderheden te onthullen.
Men is algemeen van meening, dat de
onderhandelingen langer zullen duren,
dan de besprekingen met de Baltische
landen, misschien zes of tien dagen.
De Finsche president Kallio heeft een
wet op den nationalen dienstplicht uit
gevaardigd, waarbij iederen burger op
geroepen kan worden om, indien nood
zakelijk, in het belang van 's lands ver
dediging en veiligheid te werken.
Over de Finsch-Russische onderhan
delingen in Moskou deelt de Finsche re
geering het volgende mede:
De regeering heeft nauwkeurig de
voorstellen van Moskou onderzocht en
is tot de conclusie gekomen, dat Finland
de onderhandelingen kan voortzetten.
Rusland heeft geen ultimatum, maar
een memorandum overhandigd.
PERSOONLIJKE BOODSCHAP VAN
ROOSEVELT.
Volgens een bericht uit Washington
heeft president Roosevelt aan Kalinin
een persoonlijke bevestiging van zijn
boodschap gezonden en de hoop uitge
sproken, dat er niets zal geschieden om
de vreedzame betrekkingen met de Oost-
zeestaten te verstoren of de onafhanke
lijkheid van Finland in gevaar te bren
gen.
In een onderhoud met de pers zeide
de president er naar te hebben gestreefd,
dat zijn actie niet als een daad van pres
sie kon worden uitgelegd. Derhalve had
hij geen machtiging verleend tot publi
catie van zyn boodschap. Tot dusver is
deze, voor zoover bekend, nog niet be
antwoord.
In diplomatieke kringen te Parijs wijst
men er op, dat de Amerikaansche stap
te Moskou ten behoeve van Finland is ge
schied in strijd met de Duitsche opvat
ting, als zouden slechts Duitschland en
Rusland zich voor zijn lot van Oost-Eu
ropa kunnen en mogen interesseeren. Het
zelfde geldt voor den stap der Scandina
vische landen.
DE REDE VAN CHAMBERLAIN.
De algemeene opvatting is wel, dat in
'de rede van den Engelschen premier
duidelyk en ondubbelzinnig de vredes
voorwaarden, welke Hitler in zijn rijks
dagrede ontworpen heeft, als onvoldoen
de worden afgewezen; zij vormen geen
basis waarop Engeland en Frankrijk
aan de groene tafel willen plaats nemen.
Chamberlain heeft ook duidelijk de
voorwaarden aangegeven, waarop Enge
land tot onderhandelen bereid is. Zij zjjn
tweevoudig:
le. Het onrecht, Tsjecho-Slowakije en
Polen aangedaan, moet hersteld wor
den; en
2e. Er moeten afdoende waarborgen
gegeven worden, dat de agressie zal op
houden en dat de beloften, door de Duit
sche regeering gedaan, voortaan door
haar gehouden zullen worden.
Het „vredesoffensief" van Duitsch
land is dus vastgeloopen. Engeland heeft
duidelijk „neen" gezegd. Duitschland
moet nu zijn keuze doen". Van Engel-
sche zijde is derhalve geen verdere di
plomatieke toenadering of contactzoeken
meer te wachten. Londen legt de beslis
sing bij Berlijn, of beter gezegd: bij het
Duitsche volk.
In Berlijn, waar men over Chamber
lains afwijzing bitter teleurgesteld is
wordt in sommige politieke kringen de
verwachting uitgesproken, dat de oorlog
in het Westen nu spoedig en wel in zijn
felsten vorm zal uitbreken. Waarbij men
laat doorschemeren, dat deze verfelling
in de eerste plaats op den oorlog ter zee,
op den strijd tegen „de blokkade" be
trekking zal hebben. De mogelijkheid
wordt echter ook niet buitengesloten ge
ldag 3 u.: 756.
fietsers'.
De onlangs door een ontploffing geteisterde mijnenveger „Jan van Gelder" is
in het marine-dok te Den Helder opgenomen, waar de ontstane gaten voorloo-
pig gedicht worden, waarna het schip naar Rotterdam zal worden getranspor
teerd voor het ondergaan van de algeheele reparatie.
acht, dat gepoogd zal worden een snelle
beslissing te land te forceeren, waarbij
natuurlijk het luchtwapen een grooter
rol zal gaan spelen.
Militaire waarnemers vragen zich af,
of de bijna volkomen afwezigheid van
actie aan Duitsche zijde in de afgeloopen
24 uur de stilte voor den storm is.
Men veronderstelt, dat de Duitschers
hun verkenningen hebben beëindigd en
thans een offensief voorbereiden. De
Duitsche troepen-bewegingen zijn groo-
tendeels geëindigd.
In de afgeloopen veertien dagen heb
ben de Duitschers voldoende manschap
pen voor een offensief aan het Saarfront
verzameld achter de Siegfriedlinie. Het
schijnt evenwel niet, dat zij over voldoen
de mannen beschikken voor een groote
doorbraak in Westelijke richting.
Volgens „Un. Press" zou in den Fran
schen kabinetsraad de militaire situatie
nauwkeurig zijn besproken, in verband
met de rapporten van den geheimen
dienst, betreffende de laatste Duitsche
troepen-beweging en aanzienlijke ver
sterkingen achter de Duitsche linies aan
het Westelijk front.
Teneinde de fabrieken van oorlogsma
teriaal in staat te stellen, zooveel mo
gelijk te produceeren heeft het kabinet
besloten, sommige manschappen, wier
aanwezigheid in de industrie of bij den
landbouw van groot belang zijn, te de-
mobiliseeren.
in hooggeplaatste militaire kringen te
Londen verneemt de „Un. Press" verder,
dat Engeland en Frankrijk volkomen zijn
voorbereid op het groote Duitsche offen
sief, dat binnen korten tijd verwacht
wordt.
De geallieerden zelf zijn niet voorne
mens, dit jaar nog een grooten aanval te
ondernemen, daar de weersomstandighe
den niet gunstig zijn. „Hitier, echter,"
zoo meent men, „kan niet wachten tot
het voorjaar. Wij kunnen dat wel en wij
zullen dan sterker zijn."
De Britten zijn van meening, dat zij
reeds een tactisch succes hebben geboekt
door het zoo schitterend geslaagde
transport van een expeditieleger naar
Frankrijk. Het grootste gevaar in een
modernen oorlog achtte deze zegsman:
aangevallen te worden, terwijl men nog
in beweging is. Dit is den Polen noodlot
tig geworden. De Britsche en Fransche
legers hebben echter hun stellingen in
de frontlijn kunnen bezetten, zonder
daarin door den vijand belemmerd te
worden.
Het Britsche leger werd door de Duit
schers ongemoeid gelaten en kon zoo zijn
bases en verbindingslijnen vestigen, zon
der lastig gevallen te worden. Het leger
is thans voorbereid op iederen vorm van
offensief, waartoe Hitier zou kunnen
besluiten.
Het Fransche legerberieht van gister
avond luidt als volgt:
„Mistig en regenachtig weer. Zwakke
activiteit aan het front. In het gebied
ten zuiden van Pirmasens heeft de vijand
verscheidene verkenningspatrouilles uit
gezonden, die evenwel zondër resultaat
terug moesten keeren."
De Britten gelooven, dat de Duitschers
3 mogelijkheden hebben voor een groot
offensief: 1e. in het Saargebied, 2e. door
België, en 3e. een breeder omvattende
beweging door Nederland en België.'
DE VERLIEZEN DER ENGELSCHE
LUCHTMACHT.
Het Engelsche ministerie van lucht
vaart heeft een vijfde verliezenlijst ge
publiceerd, waarop de namen van 32
dooden en 12 vermisten voorkomen.
DE LICHTINGEN IN DUITSCHLAND.
In Duitschland zijn nu de lichtingen
1906 tot en met 1909 opgeroepen. Jon
gere lichtingen, die reeds opgeroepen
waren en dienst verrichtten, krijgen
klein verlof. Vaders met gezinnen van
vier en meer kinderen zwaaien voorloo-
pig af, maar moeten zich gereed houden
om terstond weer naar hun regimenten
te kunnen terugkeeren.
DRIE DUITSCHE DUIKBOOTEN
VERNIELD OP EEN DAG.
BRITSCH SCHIP GETORPEDEERD.
De Engelsche minister van marine
heeft medegedeeld, dat het Britsche
schip „Heronspool" is aangevallen door
een duikboot.
De plannen der K. L. M. om een ge
deelte der Zeeuwsche luchtlijn, n.l. het
traject Rotterdam-Haamstede te herope
nen, beginnen vasten vorm te krijgen.
Besprekingen met verschillende instan
ties hebben er toe geleid, dat vergunning
is aangevraagd een eendaagschen dienst,
welke uitsluitend op werkdagen wordt
uitgevoerd, te openen tusschen Rotter
dam en Haamstede.
Keurt de minister van Waterstaat het
voorstel goed, dan zal heropening plaats
vinden op 19 Oct. a.s. Uit Rotterdam
vertrekt er dan een vliegtuig om 9.30
uur, uit Haamstede om 14.45 uur.
Onderzocht wordt nog de mogelijkheid
de Zeeuwsche luchtlijn in haar geheel te
herstellen, dus door te vliegen tot Vlis
singen. Dit plan is echter in een stadi
um, waarin nog niet aan uitvoering ge
dacht kan worden.
De geheele bemanning is veilig aan
boord van een Amerikaansch schip geno
men. De „Heronspool" meet 5202 ton
en hoort thuis te West Hartlepool.
Het Amerikaansche s.s. „President
Harding" heeft 36 opvarenden van het
s.s. „Heronspool" gered. Er wordt nie-
hand vermist.
De Heronspool" is door een onderzeeër
aangevallen en tot zinken gebracht.
De „President Harding" was onderweg
naar den Franschen tanker „Emile Mi-
guet". die S.O.S.-seinen had uitgezonden.
Het Fransche schip werd brandende aan
getroffen. Van de bemanning was geen
spoor te bekennen.
De „Emile Miguet" meet 14.115 bruto
en 7780 netto tons en werd in 1937 ge
bouwd.
Het Engelsche ministerie van marine
deelt mede, dat Vrijdag, de 13e October,
voor de Duitsche duikbootvloot een on
geluksdag is gebleken. Drie duikbooten
zijn vernietigd.
De Britsche strijdkrachten konden
eenige overlevenden aan boord nemen.
Drie Poolsche torpedojagers, die bij
het uitbreken van den oorlog uit de
Oostzee ontsnapt waren, verrichten in
samenwerking met Britsche jagers,
waardevollen arbeid bij het jacht maken
op duikbooten, bij verkenningen en con-
vooien.
De Duitsche koopvaardijschepen heb
ben opdracht gekregen, liever het schip
in de lucht te laten vliegen, dan het
als buit in handen van de Britten te la
ten vallen.
ZES VREEMDE DUIKBOOTEN IN
CARAIBISCHE ZEE.
Snijder, de voorzitter van de onder
commissie voor de militaire middelen in
het Huis van Afgevaardigden, die een
lange inspectiereis langs de kustverdedi
ging heeft gemaakt, heeft verklaard,
dat in de Caraïbische Zee ongeveer een
half dozijn vreemde duikbooten operee-
ren, die daar reeds drie weken vóór het
uitbreken van den oorlog gezien werden.
De nationaliteit der duikbooten wilde
Snijder niet noemen.
VIER DUITSCHE VLIEGERS DOOR
DENEN OPGEPIKT.
Een Deensch stoomschip heeft te Rud-
koebing vier Duitsche piloten aan land
gezet, die door de Denen op de Noordzee
opgepikt waren.
De Duitsche vliegers hebben verklaard
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De malversaties te Krabbendijke.
De stand van groenten en fruit.
Binnenkort heropening der luchtlyn
naar Haamstede.
Buitenland.
Bijeenkomst van Scandinavische staats
hoofden.
Drie Duitsche duikbooten vernietigd.
Duitsche regeering verontwaardigd over
Chamberlains rede.
Een Duitsch offensief verwacht.
dat zjj Zondag by de Tyne (N.-Engeland)
door 3 Britsche toestellen met mitrail
leurs waren neergeschoten. De Britten
waren daarna weggevlogen en hadden
het Deensche schip medegedeeld, in wel
ke hachelijke positie de Duitschers zich
bevonden. Het Deensche schip is er ver
volgens heen gevaren en heeft de Duit
schers gered. Nadat de Duitschers hun
toestel hadden verlaten, werd dit door de
Britten door een bombardement vernield.
Het Duitsche toestel maakte deel uit
van een eskader van 18, dat een poging
had gedaan een aanval te doen op de
Tyne.
BITTERE VERWIJTEN AAN
ENGELAND.
De volgende officieele Duitsche ver
klaring is aan United Press verstrekt:
„Chamberlain's rede is een ongehoor
de beleediging van Duitschland. Cham
berlain heeft de uitgestoken vredeshand
van den Führer terug gewezen met on
beschaamde beleedigingen.
Terwijl Duitschland vrede wenscht en
de Führer voorstellen doet voor den op
bouw van een vreedzaam en veilig Euro
pa, kiezen Chamberlain en zijn kliek den
oorlog".
„Chamberlain en zijn menschen hebben
zich voor den oorlog uitgesproken. Na
deze rede van den Engelschen premier
kan het Duitsche volk er niet langer aan
twijfelen, dat wat wij ook zeggen of aan
bieden. Chamberlain en de Britsche oor
logshitsers, onder het mom van schijn
heilige frazen, vastbesloten zijn het Duit
sche volk te vernietigen. Uit Chamber
lain's rede bleek de ware bedoeling van
Engelands oorlogsdoeleinden, namelijk
oorlog tegen het Duitsche volk en het
Duitsche rijk, totdat zij vernietigd zijn".
„De rede van den Engelschen premier
is gebaseerd op leugens. Terwijl hij de
Duitsche politiek woordbreuk verwijt,
vergeet hij, dat de wereld weet, dat En
gelands wereldrijk alleen door leugens en
geweld opgebouwd is. Engeland wensch-
te oorlog".
Alle Duitsche bladen kwalificeeren de
rede van Chamberlain als onverzoenlijk,
aanmatigend en beleedigend.
WAT MEN IN NAZI-KRINGEN TE
BERLIJN VERWACHT.
In goedMngelichte nazi-kringen ver
klaarde men, dat Duitschland onmiddel
lijk zal beginnen met besprekingen met
Rusland en Italië te voeren, ais direct
gevolg van het verwerpen van Hitler's
vredespogingen door de Westersche mo
gendheden.
Goed nieuws voor de huisvrouwen. De suikerbietencampagne is nog slechts
kort aan den gang en reeds zijn op verschillende plaatsen de eerste producties
aangevoerd. 10.000 balen suiker, met Rjjnaken aangevoerd, worden aan de
Laakkade te Den Haag gelost.
