Gioote bedrijvigheid in bet Westen.
10.000 balen suiker op komst.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
DINSDAG 10 OCT. 1939
54e JAARGANG - No. 8
Chamberlain over het oorlogsdoel. - Gevecht
op dé Noordzee. - Finland wil neutraal blijven.
Sovjettroepen rukken Vrijdag Estland binnen.
De volksverhuizing In Oost-Europa.
Gevecht op de Noordzee.
Het oorlogsdoel van Londen en
Parijs.
Vanavond radiorede van Daladier.
Sovjettroepen rukken Estland
binnen.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does
Postrekening 44458 Telefoon 2438
Jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnement aprïj f-'óf pr A.~_ SjjJ
Werkabcnncr.cn ten voor Midaciburg
Qoes en Viissingen i 0.20
Losse nummers 5 cent
Advcrtentlën 30 cent per
Ingezonden mededeelingen 60 cent pee regel
Kleine Adyertentlën Dinsdags en Vri.'i5«gr
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Ongetwijfeld zullen beide regeeringen
wanneer de strijd voortschrijdt, overwe
gen, of hun oorlogsbedoelingen in een
meer specifieken vorm moeten worden
gesteld.
ZEER LEVENDIGE ACTIE DER
DU1TSCHE PATROUILLES.
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
Zeer groote activiteit van de vijande
lijke patrouilles tusschen Moezel en Saar,
Hier en daar artillerievuur tusschen
Moezel en Rijn.
Op zee hebben onze strijdkrachten met
succes een onderzeeër aangevallen.
De activiteit aan het Westelijk front,
die gisteren grooter was dan de vorige
dagen, schijnt zich allengs te gaan ont
wikkelen tot een offensief.
De vijandelijke actie concentreerde
zich voornamelijk op den sector tusschen
Moezel en Saarbrücken, waar het Duit-
sche opperbevel blijkbaar met toenemend
onbehagen de gevolgen van den druk der
Fransche strijdkrachten ondervindt.
Talrijke Duitsche patrouilles werden
door machinegeweervuur verstrooid en
minstens drie Duitsche aanvallen werden
afgeslagen. Het doel van deze aanvallen
die met meer troepen dan gewoonlijk
werden ondernomen, is blijkbaar het
aantasten van de Fransche posities en
het maken van Fransche gevangenen,
maar de Duitschers hebben geen gevan
genen gemaakt. Alles duidt er op, dat de
Duitschers trachtten te achterhalen, wel
ke in dezen belangrijken sector de Fran
sche plannen zijn.
Havas schrijft o.m., dat van weerszij
den de troepen thans beproefde tactische
stellingen bezetten, welker permanente
versterkingselementen verbonden of ge
dekt en krachtig geconsolideerd worden
door veldwerken. De artillerie staat ge
reed en bij de stukken, die reeds in de
versterkingen stonden zijn enorme hoe
veelheden veldgeschut, van zwaar en
licht kaliber, gevoegd, zonder nog van
de troepen te spreken.
Aan weerszijden van de contactlinie
zijn in de afgeloopen vijf weken millioe-
nen manschappep bijeengebracht, milli-
oenen tonnen materiaal, mitrailleurs, ka
nonnen van ieder kaliber, springstoffen
van allerlei aard, zooals men in de mili
taire geschiedenis nog nooit bijeen heeft
gezien, zelfs niet tijdens de verschrik
kelijke materiaal-veldslagen van den vo-
rigen oorlog.
De eerste groep oorlogscorresponden
ten is vandaag naar de Britsche lucht
macht in Frankrijk vertrokken.
SENSATIONEELE VERKENNINGS
VLUCHT.
Een „ooggetuige" bij de Britsche
luchtmacht in Frankrijk seint: voor het
eerst hebben vier Engelsche vliegtuigen
overdag een verkenningsvlucht langs de
geheele Duitsche grens van Frankrijk
tot aan de Noordzee gemaakt. Zij moes
ten een onderzoek instellen naar de laat
ste inlichtingen, die het hoofdkwartier
van over de grens ontvangen had. De in
lichtingen hadden betrekking op de eva
cuatie van belangrijke steden, groote
troepenbewegingen bij Aken, een aan
zienlijke luchtmachtconcentratie en het
aanleggen van versterkingen bij de
Luxemburgsche grens.
De resultaten van de verkennings
vluchten worden thans door de deskun
digen bestudeerd. Men gelooft, dat een
serie foto's door twee der vliegtuigen ge
nomen, van de grootste waarde zullen
blijken te zijn.
De vliegtuigen vertrokken in twee pa
ren van een der Britsche bases achter
de Maginotlinie. Twee toestellen hadden
slecht weer en vlogen meestentijds op
2000 meter hoogte. Zij zetten koers langs
het zuiden van Luxemburg en vlogen
vervolgens over Coblenz, waar het vuur
op hen werd geopend.
De granaten barstten rondom de vlie
gers uiteen, doch hun toestellen werden
niet getroffen.
Ook boven Siegburg werden zij zonder
resultaat beschoten. Zij zetten hun
vlucht naar de Noordzeekust voort en
vlogen daarna, zorgvuldig het Neder-
landsch grondgebied vermijdend, naar
een vliegveld in Engeland, waar zij ver
wacht werden.
De beide andere toestellen stegen vóór
den dageraad op en waren reeds een aan
zienlijk stuk in Duitschland, toen de zon
opkwam. Deze vliegers hadden beter
weer. Zij konden de foto's nemen, waar
voor zij de vlucht hadden ondernomen.
Wat een ooggetuige vertelt.
De stilte, die Vrijdag en Zaterdag
heerschte, terwijl de diplomaten Hitler's
rede bestudeerden, eindigde Zaterdag
avond, aldus Un. Press. De absolute
kalmte aan het Westelijk front werd om
streeks middernacht verbroken, toen
zwaarbewapende patrouilles in de bos-
schen op elkaar stootten en een gevecht
van man tegen man ontstond, dat den
ganschen nacht duurde.
Te oordeelen naar het lichten der
schoten scheen de Fransche infanterie de
dekking, die het Borgwald bood, te heb
ben verlaten en viel door de Wochern-
waelder de Duitsche stellingen, die den
weg van Nennig naar Pettinger verde
digden, aan.
Het gevecht scheen zich te concentree-
ren rondom de steengroeven achter Nen
nig, waar de Duitschers zware versterk
te stellingen hebben en met loopgraaf
mortieren den vijand bestreden.
Een van de merkwaardigste dingen bij
de gevechten aan het front is wel het
zelden voorkomend systematisch bom
bardeeren.
Uit het raam van mijn slaapkamer
aldus de U. P.-correspondent kan ik
Chamberlain zeide verder, dat deze
bedoelingen door beide regeeringen meer
dan eens tot uitdrukking zijn gebracht.
Een dergelijke verklaring zal evenwel
slechts worden afgelegd op grond van
een overeenstemming tusschen beide re
geeringen.
Minister president Chamberlain deelde
verder mede, dat de departementen voor
aankoopen van de regeering in nauwe
samenwerking staan met den minister
voor economische oorlogvoering over het
vraagstuk van de goederen, waarvan de
aankoop wenschelyk is, aangezien daar
door Duitschland ze niet kan koopen.
Minister president Chamberlain heeft
nadere bijzonderheden medegedeeld over
de organisatie van het kabinet tot coör
dinatie van de oorlogvoering. Een com
missie voor economische en financieele
politiek zal worden gevormd onder voor
zitterschap van Sir John Simon, waarin
de betrokken ministers zitting hebben.
De taak van deze commissie is toezicht
uit te oefenen op 't werk van de departe
menten met betrekking tot de economi
sche pogingen van het land en dit te
coördineeren.
De bekende econoom en spoorwegdi-
Na de overgave van Warschau. Poolsche krijgsgevangenen wachten op de
beslissing, welke omtrent hun transport genomen zal worden.
tenminste een twintigtal dorpen zien, die
geëvacueerd zjjn aan belde zijden van de
grens, dorpen, die klaarblijkelijk een
groot aantal soldaten en een groote hoe
veelheid materiaal bevatten.
En toch, met uitzondering van
Borg, waar de Fransche artillerie den
kerktoren vernielde, die een al te goeden
observatiepost bood over de geheele
streek en een dag het systematisch
bombardeeren van Perl, Oberperl en
Apach, zoowel als van de wegen, die hen
verbinden, door de Duitschers, heb ik
geen dorpen afdoende zien beschieten.
Op andere dagen hebben beide partijen
open stellingen, zooals het Borgwald,
onder vuur genomen, waaraan het zware
geschut der Maginot- en der Siegfried-
linie meedeed. Op zulke dagen scheen het
bosch een zee van vlammen te zijn door
het artillerievuur, dat aan beide zijden
nauwelijks iemand in leven moet hebben,
gelaten.
Het schijnt, dat ieder der partijen nu
de kracht der vijandelijke artillerie kent.
Intusschen zijn talrijke belangrijke
strategische punten aan beide kanten
nog niet onder vuur genomen en voor
het oogenblik heeft men den indruk,
dat beide partijen haar krachten sparen.
Tot nu toe schijnt het offensief alleen
in handen van de Franschen te zijn ge
weest, maar zij schijnen er zich tevreden
mee te stellen, langzaam maar zeker
kleine stukken grond te veroveren.
Wanneer de vredespogingen volkomen
van de baan zijn, dan is het wel zeker,
dat een zwaar bombardement zal volgen.
TUSSCHEN BRITSCHE KRUISERS en
DUITSCHE BOMBARDEMENTS
VLIEGTUIGEN.
De Engelsche admiraliteit heeft me
degedeeld, dat Zondagmiddag door den
Britsehen patrouilledienst een vijandelijk
vlooteskader ten Zuid-Westen van Noor
wegen werd gesignaleerd. De Britsche
strijdkrachten trachtten tot een gevecht
te komen, doch in de duisternis kon de
vijand ontsnappen. Gisteren is het in het
Noord-Oostelijke deel van de Noordzee
herhaaldelijk tot een treffen tus
schen Duitsche bombardementsvlieg
tuigen en Britsche kruisers en torpedo
jagers gekomen. Geen enkel Engelsch
schip heeft schade opgeloopen. Het is
niet bekend, of de Duitschers verliezen
hebben geleden.
Een Britsche marinedeskundige heeft
met betrekking tot het ontsnappen van
het Duitsche vlooteskader tegenover de
United Press verklaard: „Men kan zich
over het algemeen niet voorstellen hoe
slecht het zicht, met name op de berucht
nevelachtige Noordzee, is. Zelfs bij het
mooiste weer is het zicht ten hoogste vijf
mijl en des nachts niet meer dan hon
derd meter."
„STU YVESANT"-8U IKER VRIJ.
Het stoomschip „Stuyvesant" van de
K.N.3.M., dat Vrijdagavond j.l. te Am
sterdam ln ballast binnenliep, daar het
vrijwel de geheele lading, welke groo-
tendeels voor Duitschland was bestemd,
in Southampton had moeten lossen,
moest rapporteeren, dat het ook tiendui
zend balen suiker voor Nederlandsch
binnenlandsch gebruik had moeten ach
terlaten. Dit was uiteraard geen gunstig
bericht met het oog op de huidige
schaarschte van suiker.
Thans blijkt echter, dat de Engelsche
controle-ambtenaren eenige uren, nadat
de „Stuyvesant" de Londensche haven
had verlaten, waarheen het schip was
opgestoomd, besloten hadden om deze la
ding suiker vrij te geven. Het schip was
toen al buitengaats en het moest zjjn
kostbare lading achterlaten.
Naar wij vernemen, zal thans het s.s.
„Oberon" van de K.N.S.M., dat uit Grie
kenland via de Downs naar Amsterdam
terugkeert, deze tienduizend balen sui
ker vervoeren. Het schip ligt op het
oogenblik te Southampton te laden. Zoo
het niet den geheelen voorraad kan mee
nemen, zal een ander K.N.S.M.-schip het
resteerende deel vervoeren.
recteur, Lord Stamp, is benoemd tot
raadsman van de economische coördina
tie.
LIOYD GEORGE WIL EEN VREDES
CONFERENTIE.
De Britsche oud-premier, David Lloyd
George, aldus het Duitsche Nieuwsbu
reau, schrijft in een artikel in de „New-
York Journal American", dat de laatste
Rijksdagrede van Hitier een basis vormt
voor een vredesconferentie, te meer,
daar de werkelijke oorlog tusschen de
Westersche mogendheden en Duitsch
land nog niet in ernst begonnen is.
Lloyd George waarschuwt er voor, een
vergelijking te maken met den wereld
oorlog, waarin men het herstel van ge
heel België als voorwaarde voor vre
desonderhandelingen heeft kunnen ver
langen, hetgeen in het geval van Polen
onmogelijk zou zijn, daar zulks ook een
eisch aan de Sovjet-Unie zou beteekenen.
De oud-premier zegt, het niet te wagen
zich alle mogelijkheden van een derge
lijke geweldige combinatie van krachten
tegen Engeland voor oogen te stellen.
Het is niet waar, dat Engelands eer
op het spel staat, wanneer niet honderd
duizenden Britten opgeofferd worden
voor een teruggave van Wit-Rusland en
de Poolsche Oekraine. Waarom, zoo ver
volgt hij, kan men niet een conferentie
der leidende mogendheden bijeenroepen
om het geheele thema te herzien.
Daladier zal vanavond te 19.20 uur
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
De scholing van werkloozen.
Tienduizend balen suiker op komst.
De ramp met de Indra. Drie dooden.
Fustmoeilijkheden voor de veilingen.
Distributie-inspecties ingesteld.
Drie ontvluchte Duitschers aangehou
den.
K. L. M.-dienst op Londen wordt her
opend.
Buitenland.
Grooter activiteit in het Westen.
Verklaring van Chamberlain.
Volksverhuizing in de Baltische landen.
Sovjettroepen rukken Vrijdag Estland
binnen.
een rede houden, die door alle Fransche
zenders zal worden uitgezonden.
BESCHERMING VAN DE NEUTRALE
SCHEEPVAART DOOR ENGELAND.
Engeland en de neutralen bestudeeren
op het oogenblik het vraagstuk van de
bescherming van de neutrale scheep
vaart in de Scandinavische wateren.
Men verwacht, dat er binnenkort een
plan zal zijn uitgewerkt, waarin Chur-
chills onlangs uitgesproken hoop, om
binnenkort neutrale schepen, die levens
middelen en grondstoffen naar Engeland
vervoeren, geleide en bescherming aan
te kunnen bieden, zal worden verwezen
lijkt.
Nu de bescherming van de Britsche
scheepvaart over de geheele wereld zoo
doeltreffend is geregeld, beschouwt men
in Engelsche marinekringen de bescher
ming van de neutrale schepen als het
moeilijkste probleem.
VERMOEDELIJK 20.000—25.000 MAN
Vrijdag zullen de Sovjet-troepen be
ginnen met een opmarsch in Estland
voor het bezetten der Russische marine-
en luchtbases, waaromtrent in het bij
standspact overeenstemming is bereikt.
De Russische troepenmacht zal naar
men verwacht, 20.000 man tellen.
United Press verneemt evenwel van
betrouwbare zijde te Moskou, dat het
Roode leger van plan is maximaal 25.000
man in Estland te stationneeren.
LETLAND EN DE SOVJETS.
De pers publiceert verklaringen van
den Letlandschen minister van buiten-
VOORLOOPIGE VERKLARINGEN
VAN CHAMBERLAIN.
Chamberlain heeft gister op een vraag
van Henderson verklaard, dat de regee
ringen van Groot Brittannië «n Frank
rijk het volkomen eens zijn voor wat de
doeleinden aangaat, waarvoor zij den
oorlog zijn ingegaan.
Neutraliteit, óók in de lucht. Een der stukken in stelling tijdens de oefe
ningen van het Nederlandsche leger met licht geschut tegen luchtdoelen aan den
rand van het IJsselmeer.