Een kalme dag aan het Westelijk front.
KiespW
•AKKBrftJëS.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De boterprijs voor den winter.
EERSTE BLAD.
VRIJDAG 6 OCTOBER 1939
54e JAARGANG - No. 5
Pact tusschen Letland en Rusland.
Verscherping van den duikbootoorlog j werkingtreding zal worden bekend ge
maakt.
Hitier te Warschau.
Pact tusschen Rusland en Letland
onderteekend.
Verscherping van den
duikbootoorlog.
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Hoes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
Jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs iuMj pe»
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per
Ingezonden mededesl'ngsn conj Pïi
Kleine Advertentiën Dlmungs en Vp^«ï*g»
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder Ietter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
aan boord hebben, wordt het neutrale
schip in beslag genomen of getorpe
deerd.
De verscherpte duikbootoorlog zal bin-
I nenkort van kracht worden. Het staat
nog niet vast, of het oogenblik van in-
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
Een kalme dag aan het geheele front.
Op verschillende deelen van het front
waren de verkenningsafdeelingen actief.
Sinds een paar dagen is het slecht
weer in het gebied van het front, waar
door niet alleen eenige operaties der
grondstrijdkrachten werden beperkt,
doch ook de operaties der luchtmacht.
Br valt veel regen, doch er staat ook
'n krachtige wind. Het wolkendek hangt
laag.
DE VERLIEZEN IN DE LUCHT.
Uit Berlijn wordt gemeld:
Op 30 September werd als resultaat
van de Duitsche afweer gemeld, dat in
totaal 14 vijandelijke vliegtuigen aan het
Westelijk front en boven de Noordzee
vernield waren. Een nauwkeurig onder
zoek van het verloop der luchtgevechten
in de laatste dagen van de eerste oor
logsmaand heeft nog uitgewezen, dat de
verliezen der Engelschen en Franschen
niet slechts 14, maar zelfs 23 vliegtui
gen bedragen, waarvan 21 boven het
Westelijk front en 2 boven de Noordzee
vernietigd werden.
De Duitsche verliezen bedragen daar
entegen slechts vijf toestellen. In de ge
heele maand September hebben de Duit-
schers hun Westelijken tegenstanders
verliezen toegebracht van in totaal 72
vliegtuigen, n.l. 27 Engelsche toestellen
en 45 Fransche.
DE VOORPOSTEN VAN MAGINOT-
EN SIEGFRIEDLINIE.
De militaire medewerker van de York
shire Post acht het oogenblik naderbij
gekomen, waarop men zal kunnen zien,
of de aanval nog een kans heeft tegen
de verdediging in den modernen oorlog.
Hij is van meening, dat zoowel de Sieg-
friedlinie als de politieke en militaire
krachten in Duitschland zullen trachten
in de verdediging te blijven, wat echter
Duitschland, gezien de Britsche blok
kade, niet voor een nederlaag zou be
hoeden. Aan den anderen kant vormt de
Maginotlinie meer dan alleen een verde
digende barrière; het is een versterkte
linie, die tevens uitgangspunt kan vor
men voor aanvallen van een snel leger.
De Franschen hebben zich op Duitsch
gebied genesteld en de linies, waaruit
zij vandaan gekomen zijn, hebben thans
de mogelijkheid van een massalen op-
I marsch t.e organiseeren. In de practijk
f is de ruimte tusschen de Siegfried- en
de Maginot-linie thans een versterkt
kamp, dat den Franschen de bescher
ming verzekert van een terrein van eeni
ge kilometers nog voor hun permanente
versterking. De voorposten van de Sieg-
friedlinie zijn thans de voorposten van
de Maginotlinie geworden. Noch de ar
tillerie, noch de bombardementsvliegtui
gen van de Duitschers kunnen hopen
een front van 20 km diepte voldoende
te bewerken om ruimte te maken voor
hun tanks en hun infanterie.
De Franschen beschermen met hun
Maginotlinie de Belgische grens van
Thionville tot aan de zee. De Britsche
troepen kunnen op snelle wijze naar alle
bedreigte punten getransporteerd wor
den. De organisatie van deze Britsche
troepen en hun verbinding met Enge
land is in de afgeloopen weken voortref
felijk gebleken.
Hitier heeft gisteren de troepenorga-
nisties bezocht, die Warschau hebben
belegerd en die thans vrij komen. Aan
het slot van zijn bezoek marcheerden
enkele troependeelen langs Hitier.
Hitier begaf zich na een korte mili
taire bespreking naar de stad. Tijdens
den rit door Warschau kon geconsta
teerd worden, dat de meeste gezant-
schaps- en ambassadegebouwen onbe
schadigd zijn. Het Italiaansche ambas
sadegebouw is echter geheel vernield.
Het onmiddellijk daarnaast gelegen ge
bouw der Nederlandsche legatie is vol
komen onbeschadigd; zelfs de ruiten zijn
niet gesprongen.
Naar aanleiding van het einde van
den Poolsehen veldtocht heeft Hitier een
dagorder aan de soldaten van de weer
macht in het Oosten uitgevaardigd.
Gister is een pact van wederzijdschen
bijstand tusschen de Sovjet-Unie en Let
land onderteekend.
Waarschijnlijk zal binnenkort ook een
Litausche missie naar Moskou
vertrekken om de besprekingen voort te
zetten.
Volgens betrouwbare, niet-officieele
inlichtingen, behelzen de Sovjet-Russi
sche voorstellen aan Litauen een pact
tot wederzijdschen bijstand en beschik
baarstelling van bases voor de Sovjet-
Russische luchtmacht in Litauen.
In Litausche kringen worden de voor
uitzichten voor het verdere verloop van
de onderhandelingen met Rusland zeer
optimistisch beoordeeld.
Uit Tallinn wordt gemeld, dat de Rus
sische additioneele territoriale eischen
aan de Westkust van Estland een
kabinetscrisis dreigen te veroorzaken.
Ook zouden de Estlandsche legerlei
ders, inclusief de chef, generaal Laido-
ner, van plan zijn, om ontslag te vragen,
in verband met de moeilijkheden met de
Russische militaire missie.
Te Helsinki wordt volgens Havas ont
kend, dat ook deFinsche regeering
een uitnoodiging zou hebben ontvangen,
een vertegenwoordiger naar Moskou te
zenden. Wèl heeft de Sovjet-Unie het
verzoek hernieuwd, de Aalands-eilanden
niet te versterken.-
Naar het Handelsblad meldt, staat
men te Berlijn thans op het standpunt,
dat van een z.g. onbeperkten Duitschen
duikbootoorlog nog volstrekt niet mag
worden gesproken, ondanks het feit, dat
van Engelschen kant reeds officieel is
medegedeeld, dat alle Britsche koop
vaardijschepen gewapend zijn en bevel
hebben te trachten Duitsche duik-
booten zoodra zij die zien en deze hen
aanhouden, te rammen.
Duitschland zal koopvaardijschepen,
die zich met geweld trachten te verzet
ten tegen aanhouding, met alle middelen
bestrijden, die voor zulk een geval zijn
toegelaten. Gaat een koopvaardijschip
tot den aanval over, dan zal de onderzee
boot met beschieting antwoorden. Maar
dit heeft, aldus is de Duitsche opvatting,
met de practijk van den onbeperkten
duikbootoorlog nog niet het minste te
maken.
Het beteekent ook geen wijziging in de
behandeling door Duitschers van neu
trale schepen. Slechts indien deze con
trabande met Engelsche bestemming
REPRESSAILLE-MAATREGEL TE
GEN ENGELSCHE SCHEEPVAART.
Het D. N. B. meldt uit Moskou:
Naar verluidt zijn 12 Britsche en vijf
Zweedsche schepen, die voor Engeland
bestemde ladingen (in het bijzonder cel
lulose en erts) aan boord hadden geno
men, in de haven van Moermansk door
de Sovjet-autoriteiten tot nader order
vastgehouden. Deze maatregelen worden
van Sovjet-zijde gemotiveerd met de ver
ordening van 9 Sept., waardoor de volks
commissaris voor den buitenlandschen
handel gemachtigd is den uitvoer van
Russische goederen stop te zetten of aan
te houden naar de landen, waar door
exportbeperkingen of andere bepalingen
voor den buitenlandschen handel der
Sovjet-Unie nadeelige omstandigheden
zijn ontstaan.
Men herinnert verder in dit verband
aan een reeds eenige weken geleden in de
Moskousche bladen verschenen commu
niqué, waarin èr van Sovjet-zijde tegen
werd geprotesteerd, dat in Engeland
voor de Sovjet-Unie bestemde, voor het
grootste deel reeds betaalde goederen,
willekeurig achtergehouden werden en
dat Sovjet-schepen belemmerd werden
bij het uitvaren uit Engelsche havens.
ENGELSCH CONVOOI-SYSTEEM
VOOR NEUTRALE SCHEPEN?
Commercieele deskundigen, die ver
scheidene neutrale landen vertegenwoor
digen, o.m. de Scandinavische landen, be
vinden zich thans in Londen ter bespre
king van kwesties aangaande de toe
komst van hun exporthandel met Groot-
Brittannië, aldus Reuter.
De Duitsche bedreiging met onbeperk
ten duikbootoorlog jegens neutrale
scheepvaart neemt onvermijdelijk een
groote plaats in bij de besprekingen.
Men is algemeen van gevoelen, aldus
Reuter, dat hoe spoediger het mogelijk
zal zijn een convooi-systeem voor de neu
trale scheepvaart in te voeren, hoe vlug
ger de omstandigheden gestabiliseerd
zullen zijn. Het is duidelijk, dat Duitsch
land gebelgd zal zijn, wanneer neutralen
hun toevlucht nemen tot Britsche con-
vooien. Aangezien Duitsche oorlogssche
pen echter reeds neutrale schepen tot
zinken gebracht of buitgemaakt hebben,
is men van gevoelen, dat neutrale sche
pen er alleen maar beter van kunnen
worden, wanneer zij door de Britsche
vloot worden geëscorteerd.
Weliswaar zou Duitschland kunnen
dreigen met nog krachtiger optreden te
gen de neutralen, die het tarten, maar
een dergelijke koers zou alleen het aan
tal van zijn vijanden vergrooten, zonder
het materieel ten goede te komen, aange
zien de landbouwproductie van de meeste
dier staten afhankelijk is van geïmpor
teerde grondstoffen, welke onder con
trole staan van Engeland.
GRIEKSCH STOOMSCHIP DOOR
DUITSCHE DUIKBOOT
GETORPEDEERD.
Woensdagavond z\jn 28 overlevenden
van het Grieksche stoomschip „Dia-
mantis", dat, naar verklaard wordt, ter
hoogte van Landsend door een Duit
sche duikboot is tot zinken gebracht,
aangekomen in Ventry Bay in Ierland.
De overlevenden waren 36 uur op de
duikboot geweest, waar zij, naar zij ver
klaren, hoffelijk waren behandeld. Zij
werden tenslotte aan land gezet. Zes
hunner moesten zich naar een zieken
huis begeven, doch de toestand van geen
der gewonden is ernstig.
f!
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
en landpijn overvallen U meest
al onverwachts. Zorg daarom
steeds "AKKERTJES3 in huis
te hebben. Ze helpen U direct.
BOTER UIT ENGELAND VOOR
GOERING EN GOEBBELS!
Naar Reuter uit Londen meldt, schijnt
het, dat, toen de nazi-leiders de bevol
king van Duitschland op rantsoen gin
gen stellen en allen goeden Duitschers
aanraadden „hun buikriem vaster aan
te halen en kanonnen boven boter te
verkiezen", zijzelf, wat de boter betreft
een ander standpunt innamen.
Het Londensche ministerie van voor
lichting, heeft bekend gemaakt, dat er
dienaangaande een belangwekkende ge
schiedenis aan het licht is gekomen,
waarvan de feiten alle zijn geverifieerd
en waaruit blijkt, dat gedurende
vele maanden voor den
oorlog Goering, Goebbels
en andere nazi-leiders
groote hoeveelheden bo
ter uit Engeland hebben
ontvangen.
Wekelijks werden namelijk door Ar
thur Heiitzen, den leider van een groote
wol-exportfirma, uit Bradford een 12-tal
i pakken van twee tot vier pond naar
Duitschland verzonden. Voor den in
houd van deze plakken, welke bestond
uit Deensche boter werd speciaal betaald
via Keulen.
VON MACKENSEN VERONTWAAR
DIGD OVER VON FRITSCH' DOOD?
De feestelijkheden, die men in Decem
ber had willen organiseeren ter gelegen
heid van den 90sten verjaardag van von
Mackensen, zijn afgezegd, daar de maar
schalk geweigerd heeft er aan deel te
nemen.
In militaire kringen in Duitschland
De burgemeester van Lemmer, mr M, Krijger en de burgemeester van Urk, de heer G, Keyzer (rechts) reiken elkan
der de hand.
Binnenland.
Algemeen Steun-Comité 1939 door Prin
ses Juliana geïnstalleerd.
De boterprijs voor den a.s. winter.
Malversaties bij het leger.
Aanbestedingen gaan door.
Buitenland.
Rede van Hitier.
Estlandsch-Russisch verdrag.
Kalme dag in het Westen.
heeft deze houding opzien gewekt. Men
zegt, dat von Mackensen door zijn wei
gering uitdrukking wilde geven aan zijn
verontwaardiging over den dood van
von Fritsch, dien hij aan den wrok van
Hitier zou hebben toegeschreven.
Korte Berichten.
Een boek over Göring is in Zwe
den verboden en uit den handel geno
men, omdat het beleedigend en onge-
wenscht was.
Groote aantallen wolven zijn Let
land binnengevlucht uit Polen in ver
band met den oorlog. De wolven hebben
vele schapen gedood en zelfs paarden.
f
M
GROOTHANDELSPRIJS VOOR-
LOOPIG BEPAALD OP GEMIDDELDE
VAN 1,45 PER K.G.
De minister van Economische Zaken
heeft besloten, den groothandelsprijs
voor boter voor het binnenland voor het
winterhalfjaar van 1 October 1939 tot 1
April 1940 voorloopig te bepalen op een
gemiddeld bedrag van f 1,45 per kg.
Zooals bekend is, kan ten dezen als
groothandelsprijs worden aangenomen
de som van het bedrag der commissieno-
teering voor Nederlandsche boter en het
bedrag van heffing en toeslag. Het be
drag van heffing en toeslag is gisteren, 5
October 1939, dan ook zoodanig bepaald,
dat de genoemde prijs van f 1.45 is be
reikt.
DE VOORBEREIDING EENER
PETROLEUM DISTRIBUTIE.
Uitsluitend voor huishoudelijke
doeleinden.
De minister van Economische Zaken
vestigt er de aandacht op, dat ter voor
bereiding van een distributie van petro
leum uitsluitend aan de verbruikers van
petroleum voor huishoudelijke doelein
den (d.w.z. voor verwarming, voor ver
lichting en voor kookdoeleinden) door
den plaatselijken distributiedienst een
vragenlijst ter invulling zal worden of
reeds is aangeboden. Na indiening van
het nauwkeurig en naar waarheid inge
vulde formulier zal de plaatselijke distri
butiedienst overgaan tot de uitreiking
aan de belanghebbenden van petroleum-
distributiekaarten.
Dit brengt vooralsnog niet met zich
mede, dat deze petroleumdistributiekaar-
ten gebruikt kunnen worden, aangezien
de datum, waarop bij het koopen van pe
troleum een bon moet worden ingeleverd,
nog nader zal worden bepaald. Voorloo
pig moeten de petroleumdistributiekaar-
ten dus zorgvuldig worden bewaard en
kan de handel in petroleum ongestoord
plaats vinden, in dien zin, dat wekelijks
slechts de normale behoefte van één
week mag worden gedekt.
NOORDERLICHT WAARGENOMEN
IN DEN NACHT VAN 3—4 OCTOBER.
Het Kon. Ned. Meteorologisch instituut
meldt:
In den nacht van 3 op, 4 dezer is in ons
land Noorderlicht waargenomen. Het
verschijnsel werd gezien in het Noorden
en Oosten van ons land, in het Westen
langs de kust en verder in het Westen
van Noord-Brabant. Het deed zich voor
van 20 uur tot 23.30 uur en van 3 tot
5 uur.
De magnetische instrumenten te De
Bilt vertoonden op den derden sterke
storingen van 13 uur 20 tot 16 uur 20 en
verder van 19 uur tot 23 uur 40 en op
den vierden van 2 uur 20 tot 5 uur 20.
GEEN PLAATSELIJKE DISTRIBUTIE
VAN GOEDEREN.
Het is den minister van Economische
Zaken gebleken, dat in enkele gemeenten
