Het Russisch-Duitsche
verdrag.
Rotlerdamsthe Llojd.
Oe benzine is duurder
N.V. Hendrikss G= Bank Goes
Hoe slaat het met de suiker?
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Het rijverbod op Zondag.
Met D. K. W. geen nood
C. DE LEEUW, Middelburg,
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap
De strijd in het Westen.
ZATERDAG 30 SEPT. 1939
53e JAARGANG - No. 308
De indruk in Engeland en Frankrijk - Brltsche
luchtaanval op Duitsche oorlogsschepen - De
gevechten in het Westen - Noorsche schepen
getorpedeerd.
1 Liter op 60—70 K.M.
Snelheid 70-80 K.M.
D.K.W. Is zuiniger, beter en mooier.
Wij verhoogen geen prijzen III
Nog steeds f 245
Het Duitsche standpunt.
Telef. 2410.
Britsche luchtaanval op Duitsche
vloot.
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Ooe»
Postrekening 44458 Telefoon 2438
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementepriji 2M per
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vllssingen t 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advcrtentiën 30 cent per ?egeJ
Ingezonden ntodedeeMngsu i0 ses?
Kleine Advertentlöii Dinsdags en Vrijangi
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
De berichten uit Moskou waren giste
ren uiterst belangrijk. Sovjet Rusland
heeft, zooals wjj meldden, een aantal
overeenkomsten met Groot-Duitsehland
gesloten; het gaat bovendien met het
Derde Rtfk accoord, dat een poging zal
worden gedaan om den oorlog in West-
Europa nog af te breken, vóór hij wer
kelijk begonnen is; en achter dit „vre
desvoorstel" staat dan het dreigement,
dat, als Engeland en Frankrijk den strqd
niet willen beëindigen, de oorlog ingezet
zal worden met alle verschrikkingen, wel
ke de moderne techniek biedt.
De overeenkomst met Estland, welke
dit land practisch onder de souvereini-
teit van Sovjet-Rusland brengt, stelt
Moskou in een bijna overheerschende
positie in de Oostzee.
Men moet het niet uitgesloten achten,
dat de Scandinavische landen met Fin
land zich hierdoor getroffen zullen ach
ten.
Het Duitsch-Russisch accoord bestaat
uit drie deelen:
le. Een gemeenschappelijke verklaring
der twee regeeringen, inhoudende, dat
de Poolsche staat opgehouden heeft te
bestaan; dat Duitschland en Rusland
daar hun belangensferen hebben vastge
steld; en dat nu aan den oorlog in het
Westen een einde moet wójden gemaakt.
2e. Een Duitsch-Russisch grens- en
vriendschapsverdrag, dat de grenzen tus-
schen de twee landen definitief vaststelt,
en verklaart, dat iedere inmenging van
derde mogendheden in de Poolsche aan
gelegenheid van de hand gewezen wordt.
3e. Een briefwisseling tusschen Molo-
tof en Von Ribbentrop over de Duitsch-
Russische plannen in zake de toekom
stige economische samenwerking der
twee landen.
Voor de groote internationale politiek
is bovenal de onder no. 1 vermelde ge
meenschappelijke verklaring van belang.
Die verklaring is in zichzelf nog geen vre
desvoorstel; zij is een aankondiging, dat
„de beide regeeringen er haar gemeen
schappelijke bemoeiingen, eventueel in
overleg met andere bevriende mogendhe
den, op zullen richten om dit doel zoo
spoedig mogelijk te bereiken". Onder die
bevriende mogendheden zal wel in de
eerste plaats Italië gerekend worden, en
zoo kan men waarschijnlijk zeer binnen
kort door bemiddeling van Mussolini een
vredesvoorstel verwachten.
Welke is nu de basis, waarop een even
tueel vredesvoorstel zal komen?
Oost- en Zuid-Oost-Europa moeten aan
Duitschland en Sovjet-Rusland als poli
tieke, economische en ideologische in
vloedssferen worden overgelaten.
Frankrijk en Engeland trekken zich
geheel uit bedoelde gebieden terug en
erkennen daar de hegemonie van
Duitschland en Rusland.
Wij kunnen ons nauwelijks indenken,
aldus de Msb., dat Londen en Parijs op
een dergelijke basis tot „vredesonder
handelingen" zouden willen of kunnen
overgaan. Bovenal, wijl zij aldus het
plechtig aan Polen gegeven woord zou
den moeten intrekkenzonder dat zij
zelfs gepoogd zouden hebben hun inter
nationalen plicht te vervullen.
Wat bij verwerping van het vredes
voorstel zal geschieden, laat de gemeen
schappelijke verklaring slechts doorsche
meren: dan komt de totale oorlog, on
verbiddelijk en zonder mededoogen.
Komt het dan tot voortzetting van den
oorlog in 't Westen, dan „zullen Duitsch
land en Rusland elkaar wederzijds over
de vereischte maatregelen raadplegen".
Wil dit zeggen, dat er voor dit geval een
militair bondgenootschap tusschen
Duitschland en Sovjet-Rusland bestaat?
Het valt, ook voor Duitschland zelf, te
vreezen. Het beraad zal dan waarschijn
lijk loopen over de vraag, hoe Rusland
Duitschland te hulp zal komen. We kun
nen nog steeds niet gelooven dat Duitsch
land Bolsjewistische troepen op het Wes-
tnÏÏ.f ?nder zÜn eigen soldaten zou
wprni811' 1 Rusland zich dan op Azië
t p®n en Engeland in een van zijn vi-
tale deelen, Britsch-Indië, pogen te tref-
vooruitzicht moet Londen met
groote bezorgdheid vervullen.
LONDEN EN PARIJS WEIFELEN
NIET.
Gamelin en Daladier hebben den tekst
bestudeerd van de door Von Ribbentrop
en Molotov gesloten overeenkomst.
Gamelin's vertrouwen in de uiteinde
lijke overwinning is, naar verluidt, niet
geschokt zooals Daladier telefonisch aan
Halifax en Chamberlain mededeelde.
Er bestond gisteren niet het gering
ste verschil van meening tusschen de po
litiek van Londen en Parijs en beiden
hebben van te voren Hitler's vredesaan
bod, gebaseerd op de vernietiging van
Polen, van de hand gewezen. Zij ontken
nen, dat dit een basis zou kunnen vor
men voor een vreedzame regeling.
Frankrijk miskent de belangrijkheid
van het pact niet, maar legt er den na
druk op, dat er tot nu toe geen militaire
pvereenkomst werd gesloten.
Volgens de United Press wordt te Lon
den verklaard, dat Engeland den Rus-
sisch-Duitschen „vredeseisch" zal ver
werpen, ondanks de bedreiging met een
gezamenlijke actie van Berlijn en Mos
kou.
Van betrouwbare zijde wordt verno
men, dat Engeland niet alleen ieder vre
desaanbod zal verwerpen, waarbij Polen
van de kaart verdwijnt, maar dat het
vastbesloten is den oorlog voort te zetten
totdat het Hitlerisme verslagen is en de
Poolsche staat hersteld.
In officieele kringen te Londen be
schouwt men het Russisch-Duitsche vre
desaanbod als een enorme bangmakerij,
die er op gericht is Engeland en Frank
rijk van den oorlog te doen afschrikken
en vooral er op berekend is Frankrijk en
Engeland van elkaar te scheiden.
Men is te Londen van meening, dat
deze overeenkomst erger lijkt dan zij
in werkelijkheid i s en hoe dan ook niets
verandert aan den stand van zaken.
Er wordt aan herinnerd dat het Rus
sisch-Duitsche verdrag de woorden van
Chamberlain in gedachten roept, welke
hij de vorige week heeft uitgesproken:
„Ons hoofddoel in den strijd is bekend.
Het isEuropa te verlossen van de voort
durend terugkeerende vrees voor de
Duitsche agressie, teneinde het den Eu-
ropeeschen volkeren mogelijk te maken
hun onafhankelijkheid en hun vrijheid
te bewaren". Ook wordt in herinnering
gebracht dat de premier deze woorden
heeft herhaald, nadat Mussolini vorigen
Zondag heeft getracht vredeskansen te
peilen. De nadruk wordt er op gelegd,
dat de oorlog is ontstaan door het pro
bleem der Poolsche onafhankelijkheid;
sindsdien echter is de basis van den
strijd aanzienlijk uitgebreid.
ROME NIET VERRAST.
Het nieuwe Duitsch-Russische verdrag
heeft te Rome geen verwondering gewekt
Men heeft hier nooit getwijfeld aan de
nauwe samenwerking tusschen Berlijn en
Moskou inzake de vraagstukken, welke
voortvloeien uit de bezetting van Polen.
Het trekt de aandacht, dat de nieuwe
grens minder voordeelig is voor de Rus
sen, die het geheele gebied ten Westen
van de Boeg moeten prijsgeven. Deze wij
ziging is een gevolg van een compromis,
waarbij de Russen het gebied tusschen
Weichsel en Boeg afstaan voor grooter
vrijheid van handelen ten aanzien van de
Oostzee-landen, in het bijzonder Estland.
DE SOVJET-UNIE VOORNEMENS
NEUTRAAL TE BLIJVEN.
De diplomatieke correspondent van
Reuter verneemt van gezaghebbende
sovjet-Russische zijde te Londen, dat de
ambassadeur van de sovjet-Unie te Lon
den, Maisky, Woensdag toen hij een be
zoek bracht aan den minister van bui-
tenlandsche zaken, lord Halifax, dezen
heeft medegedeeld, dat de sovjet-Unie
voornemens was, haar neutraliteit te
handhaven in den oorlog tusschen
Duitschland, Engeland en Frankrijk en
dat de sovjet-unie bereid was, de Brit-
sche voorstellen in ontvangst te nemen
tot het openen van de handelsbesprekin
gen, welke voorzien zijn bij het bezoek
van den Britsehen minister van over-
zeesche handel, Hudson, aan Moskou.
Deze gezaghebbende verklaring is een
tegenspraak, aldus de correspondent,
van onjuiste geruchten en veronderstel-
SLECHTS EEN TIJDELIJKE
MAATREGEL.
Het verbod om, behoudens enkele uit
zonderingen op Zondag gebruik te maken,
van motorrijtuigen, heeft, zooals ver
wacht kon worden, groote beroering ge
wekt onder de automobilisten.
De Koninklijke Toeristenbond A.N.W.B.
heeft op grond van ter bevoegder plaatse
ingewonnen inlichtingen de stellige over
tuiging, dat dit verbod slechts moet wor
den beschouwd als een tijdelijken
maatregel.
Reeds lang werd verondersteld, dat de
benzine-rantsoen^ering in voorbereiding
was, doch het ligt voor de hand, dat deze
voorbereiding omvangrijk werk mede
brengt en veel tijd kost.
Daarom is de regeering er, naar de
meening van den A.N.W.B., toe over
gegaan het rijverbod op Zondag af te
kondigen, teneinde hierdoor de periode,
die verloopen moet tot de invoering van
de distributie een feit wordt, te overbrug
gen.
Het rijverbod is voor velen ongetwij
feld de oorzaak van veel ongemak en
schade, doch die onaangename gevolgen
dienen uitsluitend te worden opgevat in
denzelfden zin, waarin men in deze crisis
omstandigheden meer dergelijke tijdelijke
maatregelen als noodzakelijk en onver
mijdelijk moet aanvaarden.
De A.N.W.B. heeft tegenover den mi
nister van Economische 'Zaken uiting ge
geven aan zijn overtuiging, dat de thans
getroffen regeling, die voor velen groot
nadeel veroorzaakt, zal worden ingetrok-
WANT:
WIJ GARANDEEREN:
Tel. 669
Vliss. straat 39—41.
ken, zoodra de benzine-rantsoeneering
kan worden ingevoerd.
Zoodra de benzine-distributie een feit
zal zijn geworden (al dan niet gepaard
gaande met de vaststelling van een ma
ximumsnelheid), zal het verbod voor
Zondagsritten worden ingetrokken. Aan
de samenstelling van een distributie
systeem wordt thans in Den Haag ge
werkt.
In de bepalingen omtrent het verbod
tot het rijden met personenauto's op Zon
dag, worden van dit verbod o.a. uitge
zonderd huurato's. Ter verduidelijking
van deze formuleering willen wij er op
wijzen, dat hieronder alléén val
len de huurauto's mèt chauf
feur. Huurauto's zonder chauf
feur mogen dus op Zondag niet
r ij d e n.
Aan het Westelijk front. Een Fransch gemotoriseerd convooi op weg naar de
vooruitgeschoven posten op Duitseh grondgebied.
lingen welke in deze pers zijn versche
nen.
OOK NEDERLAND GENOEMD.
Onder het opschrift „De Duitseh
Russische oogmerken" publiceert de
„Essener National-Zeitung", het blad
van Goering, een artikel van een diplo-
matieken medewerker, dat beschouwd
kan worden als een uiteenzetting van het
Duitsche standpunt. Dit is kort gezegd:
Een neutrale Balkanruimte met een
gewaarborgde economische stabiliteit en
verhoudingen, die vrij zijn van conflict
stof, tusschen het Duitsche Rijk en zijn
vrienden is het doel van Duitschland.
Ook Rusland, dat in nieuwe en natuur
lijke vriendschap met Duitschland is ver
bonden, geeft duidelijk te kennen, dat
het denzelfden wensch heeft.
De neutraliteit van België en Neder
land en haar eerbiediging door
Duitschland en Frankrijk is een histori
sche voorwaarde geworden voor een
naast elkander leven van Frankrijk en
Duitschland. De vernietiging van dit
„niemandsland" zou het geheele pro
bleem der DuitsehFransche nabuur
schap in vollen historischen en psycholo-
gischen omvang weer op het tapijt bren
gen. Duitschland weet dat en Frankrijk
moge dat bedenken, wanneer de mislei
dende influisteringen van Engeland iets
anders mochten aanraden. Duitschland
eerbiedigt het Fransche en tenslotte ook
het Engelsche beginsel, dat België en
Nederland tot geen partij mogen
toetreden. Duitschland doet dat terwille
van de Beigen en de Nederlanders,
maar ook ter wille van de daardoor
vergemakkelijkte pacificatie tusschen
Frankrijk en Duitschland, die steeds het
doel is geweest van de Duitsche politiek.
Nu tusschen Duitschland en Rusland
een natuurlijke en duurzame wending in
den vorm hunner betrekkingen is tot
stand gekomen, is de eisch in zake het
duurzaam uit de Baltische ruimte verwij
derd houden van vreemde belangen en
belanghebbenden een belangrijk Duitseh
Russisch doel geworden. Het is der
halve een gebod van het oogenblik om
langs den weg van overeenkomst tus
schen Duitschland en Rusland het pro
bleem der Baltische landen tot een voor
den Eropeeschen vrede alleen bevorder
lijke, voor de groote mogendheden na
tuurlijke en voor de volken gelukkige op
lossing te brengen.
REUTER TWIJFELT AAN DE
HECHTHEID DER DUITSCH-
RUSSISCHE SAMENWERKING.
De diplomatieke medewerker van
Reuter betoogt, dat de jongste gebeur
tenissen te Moskou in drie opzichten
zeer belangrijk zijn, aangezien er, vol
gens zijn meening althans, uit zou blijken,
dat de samenwerking tusschen nazi's en
sowjets niet zoo hartelijk en volledig is
als op het eerste gezicht zou blijken.
Ten eerste voorziet de Russisch-Duit
sche overeenkomst niet in automati-
schen bijstand aan Duitschland in geval
van een voortzetting van den oorlog,
doch spreekt zij alleen van beraadsla
ging over de noodige maatregelen.
Ten tweede gaat juist op het oogen
blik van de onderteekening van de Rus
sisch-Duitsche overeenkomst de U.S.S.R.
een vorm van militair bondgenootschap
aan met Estland, hetwelk uitsluitend te
gen Duitschland is gericht.
Ten derde heeft de U.S.S.R. afgezien
van een groot deel van den buit, dien
Duitschland het bij de eerste prelimi-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Het verbod van motorrijden op Zondag.
Nederlandsch protest te Londen tegen
het weghalen van brievenpost van
schepen.
Oorlogsrisico en ongevallenwet.
Zullen onze visschers uitvaren?
Buitenland.
De indruk van het te Moskou gesloten
verdrag.
Britsche luchtaanval op Duitsche oor
logsschepen.
Noorsche schepen getorpedeerd.
De gevechten aan het Westelijk front.
ENQUETE BIJ INDUSTRIE EN
HANDEL.
De minister van Economische Zaken
deelt het volgende mede
Ten einde een beter inzicht te verkrij
gen in de positie van suiker in Neder
land, zullen alle ondernemingen of zelf
standige ondernemers, die suiker ver
werken, zoomede alle handelaren en
grossiers in suiker, een enquêteformulier
moeten invullen.
Voor zoover zij dit Zaterdag 30 Sept.
a.s. niet reeds van de Ned. Meelcentrale
te 's-Gravenhage, Riouwstraat 178, af-
deeling suiker, hebben ontvangen, dienen
zij dat formulier ten spoedigste bij de
genoemde centrale aan te vragen, Deze
aanvrage behoeft niet te geschieden door
detaillisten, die rechtstreeks aan het pu
bliek verkoopen, noch ook door café's,
hotels, restaurants, gestichten, zieken
huizen, cantines en dergelijke.
naire deeling van Polen had aangebo
den, naar het schijnt hoofdzakelijk, om
dat dat deel door Polen wordt bewoond.
Door deze daad, zoo gaat de diploma
tieke medewerker van Reuter voort,
geeft de U.S.S.R. een bevolking van drie
millioen Polen op, ten einde de ethni-.
sche grens van Wit-Rusland en de
Oekraine te behouden.
VIJF ENGELSCHE VLIEGTUIGEN
NEERGESCHOTEN.
Engelsche vliegtuigen hebben gisteren,
naar het ministerie voor de voorlichting
mededeelt, aanvallen ondernomen op de
schepen van de Duitsche vloot in de baai
van Helgoland. Ondanks het geweldige
luchtafweervuur werden de aanvallen
van geringe hoogte ten uitvoer gebracht.
Eenige toestellen zijn nog niet terug
gekeerd.
- Uit een Duitsche lezing van den aan
val blijkt, dat de aanval door zes Brit
sche gevechtsvliegtuigen werd onderno
men. In het communiqué van het opper
bevel der weermacht wordt voorts ge
zegd, dat de aanval zonder eenig resul
taat bleef en dat bij een kort luchtge
vecht vijf Britsche vliegtuigen zijn neer
geschoten. Zij zouden boven zee zyn
neergestort.
LEBRUN NAAR HET FRONT.
Het Fransche legerberioht van gister
avond luidt:
Vuur van de vijandelijke artillerie in
het gebied ten oosten van dei Saar, in het
bijzonder tleni zuiden van Zweibrücken en
Pirmasens.
Activiteit van de verkenners in de
lucht aan beidie zijden.
Toen Fran'sohe soldaten, zoo meldde
Reuter gistermiddag uit Parijis, na een
vreeselijk bombardement op een klein
boscb in de streek van de Moezel tot den
a'anval overgingen, constateerden zijl, dat
Ihet bosch door de verdedigers was ver
laten. Dó vijantó had zijn stellingen ont-