Chamberlain geeft weer een overzicht.
rsknecht.
N.V.HeÉikse&C= Bank Goes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap
T.FABERY DE JONGE
5ESCH v.a. 50 ct.,
per kilo. Prima
rkensvleeseh, dik,
r spek, versch en
ijzen. C. Verhage,
Middelburg.
ende
gersknecht
ende
kersknechi
9nde
cersknechf.
snde
cersknecht
WOENSDAG 27 SEPT. 1939
5 3 e JAARGANG - No. 305
Van Ribbentrop weer naar Moskou.
Russische eischen aan Estland?
De activiteit in het Westen.
De prijs van benzine en olie van
af heden verhoogd.
De strijd in het Westen.
EMAN, Franken-
g, vraagt voor 15
DIENSTBODE,
Zelfst. k.k. en
f 35,
ISJE gevraagd,
Lde koken, tegen
Pension in Den
Brieven m. leeft.,
ngskade 21, Den
Oostkapelle.
J. DE GRAAG,
•gd:
brte Kerkstraat,
.GER, A 53 -
TENSE, Nieuw-
n nette Brood-,
itbakkersbetlie:
P.G. en intern,
rl. loon, te zen-
5, Bureau „De
lorgenw. 10.20
Ir. 12.00 Gram
ber. ANP).
?les. 2.30 Gra
in solist. 3.20
VARA-orkest.
e, middel tot
VRA-kalender.
lal concert m.
0 Herh. S.O.S.
LA-varia. 8.15
VARA-orkest.
VARA-orkest.
ch ben ik van
Gram. 10.40
00 Ber. ANP.
M. NCRV-
vijsf. v. d.
5 Gram. 9.30
rgend. 11.00
brst. 12.00
30 Holl. ka-
00 Chr. lect.
1 Kinderkoor
4.45 Felicit.
—5.55 Gram,
e. 6.30 Cau-
Binnenvaart-
tijd" en cau-
v.regelement.
over Sophie
wereldoogst
00 Ber. ANP.
Cantabile en
act. halfuur,
(opn.). 11,00
hriftl.
BERICHT.
ledenmorgen
r: zwaar be-
V.; tempera-
tot 13; neer-
hedenavond
19 uur:
/aar tot half
iets kouder,
.W. tot N.O.
g 3 u.:
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrnnt 7 0, floes
Postrekening 444S5 Telefoon 2438
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
AbonnetnenScpfljj Sr'2.00 jscr SsvAi?tB8l
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advcrtcntiüii 30 cent per rc-gei
Ingezonden iiifidedcellngcii <i0 cent per r^Kcl
Kleine Advertentil'n Dinsdngs en Vrijdcgs
f 0.75 bij vooruilbetnling
Advertcntiün onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
uur: 775.
rs:
In het Lagerhuis heeft minister-presi
dent Chamberlain gisteren over de twee
de vergadering van den oppersten oor
logsraad gezegd: Wij hebben geconsta
teerd, dat wij volkomen overeenstemmen
met de Fransohe vertegenwoordigers
over den koers welke gevolgd moet wor
den teneinde het hoofd te bieden aan de
gebeurtenissen.
HET RUSSISCHE OPTREDEN IN
POLEN.
Sprekende over de verhouding tot Sov
jet-Rusland zeide Chamberlain o.a.:
Sedert mijn laatste verklaring van 20
September zijn de gevolgen van het op
treden van de Sovjetregeering ten aan
zien van de positie in Polen duidelijker
geworden.
De Sovjettroepen zyn overal snel opge
rukt en op 23 September is een Duitsch
-Sovjet-Russisch communiqué in Moskou
uitgegeven, volgens hetwelk de Duitsehe
en Sovjetregeeringen een grensafbake-
ningslijn hebben vastgesteld tusschen de
Duitsehe- en Sovjetlegers.
Opgemerkt zal worden, dat deze lijn
de Sovjettroepen tot aan de voorsteden
van Warschau brengt en het grootste
deel der Gallicische en Poolsche olie
bronnen onder controle van den Sovjet
brengt.
De communiqués, die kortelings door
het Roode Leger zijn uitgegeven, geven
echter niet' aan, dat de Sovjettroepen
reeds al het gebied, dat hun toegewezen
is volgens deze overeenkomst, en dat
neerkomt op meer dan de helft van de
totale oppervlakte van de Poolsche re
publiek, hebben bezet.
Onder deze omstandigheden zijn de
Poolsche troepen, die zoowel in den rug
als in hun front werden aangevallen, niet
in staat geweest hun terrein te behou
den.
Het Poolsche volk heeft echter de wor
steling niet opgegeven en de geheele we
reld is diep ontroerd door den schitte
renden heldenmoed van de verdedigers
van Warschau, en het schiereiland Hela,
die nog stand houden tegen de omringen
de Duitsehe troepen, ondanks het mee-
doogenlooze en voortdurende bombarde
ment.
DE STRIJD IN HET WESTEN.
Over den strijd in het Westen zeide de
premier: Aan het Westelijke front zijn
de Franschen voortgegaan vorderingen
te maken in zekere plaatsen en zijn zij er
in geslaagd weerstand te bieden aan de
toenemende krachtige Duitsehe reactie
en alle gewonnen terrein geheel te be
houden.
In de lucht is het normale verkennings
werk en het patrouilleeren tegen de duik-
booten voortgezet in samenwerking met
de vloot. Vele aanvallen zijn gedaan op
vijandelijke duikbooten.
De groote ontwikkeling in volhardings
vermogen, snelheid en betrouwbaarheid
der vliegtuigen sedert den vorigen oor
log hebben hen in staat gesteld een
hoogst belangrijke rol te spelen bij het
verslaan van de duikbooten.
HULP DER DOMINIONS.
In de dominions gaan de voorbereidin
gen der regeeringen voort met toenemen
de snelheid. Marineschepen der Domini
ons werken samen met de Engelsche, le
gereenheden der Dominions worden ge
oefend om dienst te doen al naar de
eischen van de omstandigheden. De lucht
macht der Dominions wordt in gereed
heid gebracht voor gebruik te zee.
Als gevolg van de nauwe samenwer
king worden leverancies van geheel af
gewerkte munitie, grondstoffen en le
vensmiddelen in de Dominions in steeds
toenemenden omvang beschikbaar ge
maakt voor de gemeenschappelijke zaak.
DE TAAK VAN HET MINISTERIE
VAN ECONOMISCHEN OORLOG.
Het ministerie voor economischen oor
log zal in algemeene bewoordingen uit
gedrukt, de functies vervullen, die in
den vorigen oorlog vervuld zijn door het
ministerie voor de blokkade.
Het algemeene doel van het ministe
rie is de Duitsehe economische structuur
te desorganiseeren tot zoodanigen om
vang, dat het voor Duitschland onmoge
lijk wordt den oorlog voort te zetten.
Practisch de geheele kracht van onze
moet thans rechtstreeks of
middellijk worden geconcentreerd op de
oorlogsbehoeften en den omvang en de
moeilijkheid van sommige problemen, die
J.i!eze omschakeling betrokken zijn.
Wanneer deze groote taak met succes
ten uitvoer gelegd wil worden, is de sa
menwerking van de arbeiders een eerste
essentieele eisch.
In de groote machine-industrie, die een
zoo belangrijke plaats inneemt in onze
nationale krachtsinspanning, zyn we zeer
aangemoedigd door het initiatief, dat is
getoond door de verantwoordeiyke auto
riteiten van die industrie bjj de voorbe
reidingen voor uitbreiding van de ar
beidskrachten.
De vakvereenigingen, die onder be
hoorlijke waarborgen er in toestemden
haar normale voorwaarden te verzach
ten, hebben ons gered uit moeilijkheden,
waarvoor wij' in den vorigen oorlog zijn
komen te staan en hebben een bijdrage
geleverd, waarvoor het geheele land zeer
dankbaar is.
Er worden besprekingen gevoerd, die,
naar ik hoop, binnen enkele dagen zullen
leiden tot een conferentie tusschen den
minister van arbeid en vertegenwoordi
gers van de Britsche werkgeversfedera
tie en het vakvereenigingscongres, wel
ke hoogst belangrijke resultaten kan
hebben.
Niemand kan er aan twijfelen, dat in
den modernen oorlog uiteindelijk de over
winning afhankelijk is van de vastbera
denheid, den moed en het uithoudings
vermogen van de gewone mannen
vrouwen.
Wij' en Frankrijk zijn den oorlog inge
gaan om ons en de wereld te bevrijden
van die bedreiging en ons volk is eens
gezind als het nooit tevoren is geweest
in zijn vastbeslotenheid om dat doel tot
stand te brengen.
Het is noodig een woord van waar
schuwing tegen te groot optimisme uit
te spreken. Duitschland bezit reeds voor
raden van uiteenloopenden omvang van
grondstoffen, die het moet invoeren en
snelle resultaten kunnen derhalve niet
worden verwacht van het ministerie voor
economischen oorlog.
Maar onze heerschappij ter zee betee-
kent, dat vanaf den dag dat de oorlog
is uitgebroken, Duitschland was afge
sneden van vele zijner bronnen van leve
ring en de cijfers over de eerste drie
weken van den oorlog toonen, dat wij
ongeveer 256.000 ton goederen in beslag
hebben genomen ten aanzien waarvan er
bewijzen bestonden, dat zij contrabande
waren, welke voor Duitschland was be
stemd. Onder deze goederen vallen on
geveer 62.000 ton petroleumproducten,
65.000 ton ijzererts en 37.000 ton man-
gaanerts.
geen invloed zal hebben op Duitschland,
aangezien dit zichzelf bedruipt, maar aan
den anderen kant den neutralen handel
volkomen zal wurgen. Ik weet niet, wel
ke van de twee beweringen verder af is
van de waarheid. Een feit is, dat we er
ernstig naar streefden rekening te hou
den met de bona fide handelsbehoeften
der neutrale landen en dat de Engelsche
regeering gaarne alle voorstellen in over
weging zou nemen, die neutrale regee
ringen voor dit doel naar voren zouden
brengen.
Vriendschappelijke besprekingen wor
den thans gevoerd met een aantal regee-
ringen en de Britsche regeering hoopt
in zekere gevallen tot regeling te komen
met deze regeeringen.
Ik ben er zeker van, dat de neutrale
opinie zelve haar eigen vergelijkingen zal
trekken tusschen onze duidelijk uitge
sproken politiek aan den eenen kant en
aan den anderen de dun versluierde be
dreigingen van Duitschland jegens de
neutralen. Bedreigingen, die de paar
laatste dagen in daden zijn omgezet, door
het tot zinken brengen van drie neutrale
schepen, onder omstandigheden, die een
duidelijke schending van het internatio
nale recht vormen.
I
CHURCHILL OVER CONTRABANDE
EN DUIKBOOTOORLOG.
Naar wij vernemen is de prijs van ben
zine met ingang van heden voor leve
ring ex tankauto, met 1% cent per L.
verhoogd, tengevolge waarvan de ben
zine geleverd aan de pompen, thans
15 Vs cent per L. kost.
De prijs van petroleum, gasolie en
huisbrandolie is met 17a ct. per L. ver
hoogd.
Deze prijsverhoogingen komen niet
onverwachts, daar reeds dadelijk na het
uitbreken van den oorlog de zeevracht
tarieven en de moiestpremies sterk zijn
opgeioopen, terwijl tevens direct de we
reldmarktprijzen van petroleumproduc-
zijn gestegen.
WEERLEGGING DER DUITSCHE
PROPAGANDA.
Intusschen is de Duitsehe propaganda
druk bezig geweest met beweringen, vol
gens welke onze contrabande-controle
Na Chamberlain voerde Churchill het
woord. Hij gaf een beschrijving van den
succesvollen strijd van Engeland tegen
de duikbootbedreiging.
In de eerste week bedroegen de Engel
sche verliezen in tonnage de helft van de
en i wekelijksche verliezen in April 1917, dat
het topjaar vormde van de duikbootaan-
vallen in den vorigen oorlog. Engeland
antwoordde hierop op drie manieren:
Het zette een convooisysteem in bewe
ging, dat thans volledig functionneert in
beide richtingen; koopvaardijschepen en
snelle mailschepen werden voorzien van
een defensieve bewapening, zoowel tegen
vliegtuigen als tegen duikbooten. Dit
was een aanzienlijke taak, aangezien En
geland gewoonlijk 2000 schepen dagelijks
op zee heeft. Maar alle kanonnen en uit
rustingsstukken zijn thans gereed in de
bewapeningsstations, tezamen met een
aantal geoefende kanonniers om het ge
schut te bemannen.
Ten derde werd de Britsche aanval op
de duikbooten ingezet met de uiterste
kracht en intensiteit.
Churchill herinnerde er aan, dat in den
vorigen oorlog vaak 1520 torpedoboot-
jagers noodig waren om één duikboot te
vangen; thans echter kunnen twee de
stroyers, of zelfs één, een langdurige en
meedoogenlooze achtervolging volhou
den. Aanvallen op Duitsehe duikbooten
zijn 5- of 6-maal zoo talrijk geweest als
in eenige overeenkomstige periode van
den vorigen oorlog, „toen zij ons ten
slotte toch niet versloegen".
De Britsche aanvallen op duikbooten
beginnen nog maar pas. Onze jachtstrijd-
kraehten worden dagelijks sterker en te
gen eind October verwachten wij' te be
schikken over drie maal de jachtstrijd-
krachten, die optraden aan het begin van
den oorlog.
In de eerste week werden Britsche
schepen tot zinken gebracht met een ton
nage van 65.000 ton, in de tweede week
schepen met een tonnage van 46.000 ton,
in de derde week 21.000 ton en in de af-
geioopen zes dagen slechts 6000 ton.
inmiddels worden groote troepencon-
vooien geëscorteerd naar hun verschil
lende bestemmingen, worden koopvaar-
dijschepen van den vijand van de zeeën
verdreven en zijn ruim twee millioen ton
Duitsehe schepen geweken naar of ge-
interneerd in neutrale havens.
Churchill herhaalde zijn waarschu
wing tegen overmatig optimisme, doch
voegde hieraan toe, dat Engeland thans
meer voorraden in het land heeft dan
het gehad zou hebben, wanneer geen
oorlog was uitgebroken en geen duik
booten waren opgetreden. „In dat tem
po zal het lang duren om ons uit te hon
geren".
Spr. herinnerde verder aan de gele
genheden, waarbij Duitsehe duikbootka
piteins hun best hadden gedaan om zich
menschelijk te gedragen. „Wij hebben ze
een goede waarschuwing zien geven en
ook bemanningen zien helpen om een
haven te bereiken. Een Duitsehe duik
bootkapitein seinde mij persoonlijk de
positie van het Britsche schip, dat hij
juist tot zinken had gebracht. Hij on-
derteekende zijn telegram met „Duitsehe
duikboot" en bij ontvangst twijfelde ik
er over naar welk adres ik mijn ant
woord zou zenden. De kapitein is thans
echter in onze handen (gelach) en hij
wordt behandeld met alle consideratie
(geroep: Bravo!).
Er zijn echter, zoo vervolgde Chur
chill, vele wreede, meedoogenlooze da
den gepleegd. Daar was de „Athenia",
later de „Royal Sceptre", welks beman
ning van 32 man werd achtergelaten in
open booten op honderden mijlen afstand
van land en waarvan men aanneemt, dat
allen zijn omgekomen. Daar was de „Ha-
zelside", van welk schip twaalf opva
renden gedood werden door plotseling
kanonvuur. Wij kunnen deze wijze van
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
K. L. M.-vliegtuig by Helgoland bescho
ten. Eén passagier gedood.
Verhooging petroleum- en benzineprys.
Zakenverloven in voorbereiding.
Maatregelen tegen prysopdryving.
Verhooging kostwinnersvergoeding.
Buitenland.
Weer een uiteenzetting van Chamberlain
De handel der neutralen.
De gevechten in het Westen.
Von Ribbentrop weer naar Moskou.
Gaat Rusland aan Estland eischen stel
len?
Fransche communistische party ontbon
den.
e-en en dertig officieren en manschappen van het Engelsche s.s. „Winkleigh" werden midden op den Oceaan gered
aooi de bemanning van den „Statendam" en aan boord liefderijk ontvangen. Bovenstaande foto werd door een der op
varenden van het Nederlandsche schip gemaakt.
Telef. 2410
oorlogvoeren niet anders zien dan als in
stryd met alle, van oudsher aanvaarde
tradities ter zee en als een schending
van de wetten, die de Duitschers zelve
in de laatste jaren zoo kloek hebben on
derteekend. De mate van het succes on
zer aanvallen op de duikbooten wordt
in de laatste paar dagen echter, zooals
Chamberlain reeds zeide, aangegeven
door het feit, dat zij neutrale schepen
verkiezen boven onze geregelde koop
vaardijschepen. s
Voorts werd medegedeeld, dat wan
neer het Britsche expeditieleger in ac
tie zal zyn gekomen, communiqué's zul
len worden uitgegeven, gelijk aan de
Fransche oorlogscommuniqué's
Het Fransche legerbericht van 26
September des avonds luidt:
Activiteit van de vijandelijke artille
rie ten Zuiden van Zweibrücken en ten
Zuiden van Pirmasens.
Vroeg in den ochtend is een aanval
aan het front bij de Lauter afgeslagen.
Gisteren heeft het Duitsehe geschut
onafgebroken gebulderd in den centralen
sector van het Westelijk front, die zich
uitstrekt ten Westen van de Kleine Vo
gezen tot aan de heuvels bij den Blies-
oever. De streek waar de Maginotlinie
en de Siegfriedlinie worden gescheiden
door een heuvelrij is sedert vier dagen
het tooneel van een onafgebroken be
drijvigheid der troepen.
JUWELIER - HORLOGER
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
SIEGFRIEDLINIE ONDERGAAT
VUURPROEF.
Naar Havas omtrent de operaties rond
Wissembourg meldt, is 't kasteel Saint
Paul, dat geheel geïsoleerd ligt in dichte
bosschen op eenige honderden meters
van de Duitsehe grens het doel geweest
van een aanval door de Duitsehe voor
posten in den betrokken sector, die on
verwacht in actie kwamen, het bosch
door trokken en een beekje overstaken.
De Fransche voorposten maakten di
rect alarm en voor het zware artillerie
vuur en het vuur uit de automatische
wapenen moesten de aanvallers terstond
weer het gewonnen terrein prijsgeven en
in allerijl op hun uitgangspunt terugkee-
ren.
Deze korte Duitsehe inval op de over
zijde der grens duurde slechts enkele
uren.
Na de grootere operaties der laatste
drie- dagen, bestaande uit plotselinge
aanvallen van stoottroepen en artillerie
vuur, heerschte gisteren aan het West
front een betrekkelijke rust, behalve in
den sector ten Oosten van Zweibrücken,
waar de artillerie van den vijand voort
gaat met het beschieten van de stellin
gen en de achterhoede der Fransche
troepen in dit gebied, dat de kleine val
lei langs de grens beheerscht, waar de
Duitsehe steden Zweibrücken en Pirma
sens liggen ten Westen van het berg
achtige bosch van den Haardt.
In dit gebied hebben zich sedert meer
dan een week in hoofdzaak de militaire
operaties aan 't West-front afgesyee'd
Het betreft uitsluitend artillerie-duellen
