De Duitschers hebben Krakau bezet
De luchtoorlog. - Weinig zeggend
Fransch leger-corarauniqué.
KI HENDRIKSE Co.'s BANK
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Mr De Wilde naar de
Tweede Kamer.
Hoe de stilte in het Westen
te verklaren?
Belangrijkste Nieuws.
No, 2410,
Vreemde vliegtuigen boven
ons land.
DONDERDAG 7 SEPT. 1939
53e JAARGANG - No. 288
Het Poolsche legerbericht.
De Poolsche regeering naar Lublin.
De oorlog In de lucht.
Bommen op Esbjerg van Britsche
makelij.
Fransche troepen zouden oprukken
in de richting Saarbrucken.
GOES.
Ons telefoonnummer
is thans
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 2438
jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J, F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per reget
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Het Duitsche hoofdkwartier deelt mee,
dat de Duitsche troepen gistermiddag
zonder strijd de stad Krakau zijn bin
nen gerukt.
De commandeerende generaal, alsme
de de divisiecommandant hebben mili
taire eer bewezen aan het graf van
maarschalk Pilsoedski. By het graf is
een eerewacht geplaatst.
De bruggen over de Weichsel zijn niet
vernield.
Gistermiddag te twee uur hebben de
Duitsche troepen den straatweg Lask-
Unjejow in de richting van Lodz over-
overschreden.
POOLSCHE TEGENSPRAAK.
Naar Reuter uit Londen meldt, is de
inneming van Krakau door de Duit-
sohers, gisteravond door de radio van
Warschau tegengesproken.
De omroeper verklaarde, dat de Duit
sche vliegtuigen gisteren een raid op
Krakau hebben ondernomen, 15 dezer
Duitsche toestellen werden neergehaald.
DAGORDER AAN DE DUITSCHE
TROEPEN.
De opperbevelhebber van het Duitsche
leger, overste-generaal Von Brauchitsch
heeft een dagorder aan de troepen van
het Oostelijk front uitgevaardigd. Daar
in wordt gezegd:
„Krakau, Bromberg en Graudenz zijn
in onze handen. De corridor scheidt
Oost-Pruisen en Danzig niet meer van
het Duitsche moederland. De vijand is
aan het geheele front terug geworpen
en op den terugtocht.
Met vastberaden optreden heeft ons
dappere luchtwapen uw strijd op schit
terende wyze ondersteund. Ik zeg u allen
dank en betuig erkentelijkheid voor uwe
prestaties, die zich waardig aansluiten
by de groote daden van het leger der
Duitsche geschiedenis.
Met de inneming van Krakau heeft het
Duitsche leger ook het graf van den
eersten maarschalk van Polen, Pilsoed
ski, in zijn hoede genomen. Zijn doel was
vrede met Duitschland, de minachting
voor zijn testament leidde tot den oor
log; het Duitsche leger acht en eert de
zen grooten soldaat. Op bevel van den
Führer is heden bij' zijn tombe op plech
tige wijze een eerewacht betrokken.
Soldaten, dagen van groote prestaties
liggen achter u. Thans gaat het er om
den vijand vast te houden en alle krach
ten in te spannen tot de laatste beslis
sing.
Het Poolsche communiqué van den ge-
neralen staf luidde gisteren
De Duitsche luchtmacht bestookte ver
der onze troepen en onze verbindings-
liniën. Eenige malen werd Warschau ge
bombardeerd.
Onze luchtmacht bombardeerde ge
blindeerde vijandelijke treinen. Tijdens
de luchtgevechten werden gisteren 15
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten
en Dinsdag 20. Onze verliezen bedragen
6 toestellen.
Wat de actie te land betreft: hard
nekkige gevechten ontwikkelen zich in
de streek van Lodz, Piotrkow, Tomos-
zow, Mazowiecki en ten Westen van Tar-
now.
Ten Noorden van de lijn Torun-Sierpc-
Plonsk behaalde de vijand geen enkel
voordeel.
De troepen te Gdynia zijn in strijd ge
wikkeld met de detachementen van Dan
zig.
DE POLEN STRIJDEN DAPPER,
MAAR ROMANTISCH.
De bijzondere correspondent van de
"C°rr. della Sera" bij de Duitsche troe
pen aan het Oostelijk front bericht aan
ziju blad, dat de Polen dapper strijden,
doch een weinig op de oude wijze.
De Duitschers waardeeren de kwali
teiten van hun tegenstanders en spreken
®et oprechten eerbied hierover. De Po
len strijden evenwel op een romantische
manier, terwei de Duitsche strijdmacht
op de moderne wijze is gerationaliseerd,
zoodat de Polen geen krachtigen tegen
stand kunnen bieden.
De militaire medewerker van de
Times" schrijft, dat de conclusie, welke
men kan trekken uit de Poolsche en de
Duitsche communiqué's is, dat de Pool
sche corridor is afgesneden.
Dit houdt evenwel geenszins in, dat
de Poolsche strijdkrachten meer noord
waarts zijn onderworpen en nog minder,
dat de tegenstand ten Oosten van de
Weichsel ook maar in 't minst zou ver
slappen.
Het Duitsche communiqué verklaart,
dat het in den Corridor opgesloten Pool
sche leger wanhopige pogingen doet om
uit te breken. Dit is inderdaad het geval.
De correspondent vervolgt, dat een blik
op de kaart doet zien, dat in dit gebied
geen ander resultaat mogelijk was.
De Corridor was zóó smal, dat de
draagwijdte van het krachtigste geschut
van een van beide kanten schier de ge
heele breedte kan omspannen. De open
vlakten bieden geen natuurlijke verde
digingsstellingen en weinig dekking.
Toch is, voor zoover voor het oogen-
blik te beoordeelen valt, 't niet in hoofd
zaak artillerie, welke den weg voor de
Duitschers heeft gebaand, doch hun
luchtmacht, welke meedoogenloos en
doeltreffend schijnt te worden gebruikt.
Het Poolsche opperbevel moet zich ten
volle bewust zijn geweest van de feite
lijke onmogelijkheid den Corridor voor
eenigszins geruimen tijd in bezit te hou
den en erop voorbereid zijn geweest hem
op te geven.
Het probleem voor de Duitschers zal
niet gemakkelijker,, doch veel moeilijker
worden, daar hun verbindingen langer
worden.
De Polen zelf zien hun beproevingen
kalm onder de oogen en weigeren zich
over te geven aan een wanhoopstem-
ming.
Un. Press meldt:
Het Poolsche leger is in feite nog in
tact, daarover kan niet veel twijfel be
staan. Het zal den bewegingsoorlog
voortzetten, mogelijkerwijze zich achter
de linie van den Weichsel terugtrekken,
misschien zich daarvoor concentreeren.
In geen geval kan men het beschouwen
als een verslagen leger, maar momen
teel moet het wijken voor de overweldi-
digende overmacht van de Duitschers.
Volgens Poolsche berichten drijven de
Duitschers een wig in de Poolsche gele
deren met hun tankaanvallen, waarbij
soms 120, soms 240, en zelfs wel 480
tanks gebruikt worden. Het zijn doeltref
fende monsters, sommige met drie-inch
kanonnen in den geschutstoren.
De Poolsche natie, die altijd weer om
haar vrijheid vocht, is bereid, nu weer
daarvoor te vechten. Er is geen sprake
van paniek onder de bevolking. Het le
ven gaat zijn gewonen gang.
TERUG ACHTER WEICHSEL
EN BUG?
De Times verneemt uit Warschau:
De Duitsch-Poolsche oorlog verloopt
vrywel volgens plan. Vóór den oorlog
was het voor de Poolsche militairen
reeds een punt, of zij verstandig genoeg
zouden zijn om snel terug te trekken, ter
voorkoming van de verspilling van man
schappen, wapens en moreel. En dit is,
wat de Polen weloverwogen doen.
Hoewel zij dapper voorposten als Hela
en de Westerplatte houden, trekken de
Polen zich omzichtig binnen de natuur
lijke verdedigingslinies van het land, de
Weichsel en de Bug, terug, met verlen
ging van de verbindingslinies van den
vijand. Daarom laten de Polen zich door
het laatste nieuws van het front niet
terneer slaan.
Ondanks den heftigen druk in Silezië,
nemen de Polen op verscheidene punten
het initiatief, waar de invallers het
zwakst zijn, om hun aldus de gelegen
heid te ontnemen zich op één enkel punt
te concentreeren.
Wanneer de Polen eenmaal op de kor
tere verdedigingslinie van Weichsel en
Bug vechten, moeten zij in staat zijn,
speciale troepen te gebruiken om van
het terrein te profiteeren, dat uitsteken
de kansen biedt aan de bewonderens
waardige Poolsche cavalerie.
Intusschen nemen de moeilijkheden
voor de Duitschers toe, naarmate zij op
rukken, hetgeen zelfs in Silezië reeds
merkbaar is.
Naar het Duitsche Nieuwsbureau
meldt, heeft de Zweedsche minister van
buitenlandsche zaken bekend gemaakt,
dat de Zweedsche gezant te Warschau
naar Lublin, den buidigen zetel van de
Poolsche regeering, vertrokken is.
NIEUWE BRITSCH-FRANSCHE
LEENING AAN POLEN.
Het Engelsche ministerie van de
schatkist maakt bekend, dat naast de
reeds door de regeeringen van Engeland
en Frankrijk aan Polen verleende cre-
dieten thans, ingevolge overeenkomst,
aan Polen nog een leening van ongeveer
8Vs millioen in contanten zal worden
verstrekt.
Van verschillende Engelsche zijden
zjjn nog ooggetuigenberichten ingeko
men over den eerste luchtaanval, dien
ongeveer 20 Duitsche vliegtuigen
Woensdagmorgen omstreeks zeven uur
langs de Oostkust van Engeland gedaan
hebben. De machines vlogen op groote
hoogte en zes vliegtuigen wilden de
j richting Londen inslaan, maar zij wer
den door afweerkanonnen haast even
spoedig verdreven als zij verschenen wa
ren. Engelsche jachtvliegtuigen waren
onmiddellijk opgestegen en aan de kust
van Essex hebben eenige inwoners een
kort gevecht kunnen zien, maar het
werd te hoog geleverd om duidelijke in
drukken te kunnen opdoen. Spoedig
werden de vliegtuigen ook door dichte
rookwolken aan het gezicht onttrokken.
Er is geen schade aangericht.
De bewoners gaven zich rustig naar
de schuilkelders, gerustgesteld door de
aanwezigheid van de Britsche vliegtui
gen.
Het Engelsche ministerie van voor
lichting deelt mede:
Wij zijn er officieel van in kennis ge
steld dat gistermorgen vroeg vijande
lijke toestellen zijn gesignaleerd in de
nabijheid van de Oostelijke kust. Voor
zoover wij weten zijn de vliegtuigen niet
het land binnengedrongen en hebben zij
ook nergens schade toegebracht.
WEER PAMFLETTEN UIT
GESTROOID.
Er is wederom een uitgebreide ver
kenningsvlucht ondernomen door Engel
sche vliegtuigen boven Duitschland,
waarbij exemplaren van de „waarschu
wing aan het Duitsche volk" weer wer
den uitgestrooid door de Britsche vlieg
tuigen. De Engelsche vliegtuigen wer
den niet bestreden door vijandelijke
vechtmachines. Evenals by de twee vo
rige gelegenheden keerden alle machi
nes veilig en wel terug.
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
FRANKRIJK.
Uit Parijs wordt gemeld:
Een onbekend aantal Duitsche vlieg
tuigen is gistermorgen om tien uur de
grens overgevlogen; klaarblijkelijk met
de bedoeling verkenningen uit te voeren
en foto's van de troepenconcentraties te
maken.
Na de grens overgestoken te zijn, vlo
gen de machines in een wijde bocht naar
Parijs. Fransche jagers stegen op en dre
ven de vijandelijke vliegtuigen terug.
WEER VREEMDE VLIEGTUIGEN
BOVEN BELGIE.
Woensdagavond omstreeks 10 uur
werden vliegtuigen van onbekende nati
onaliteit gesignaleerd boven de provin
cie en de stad Antwerpen.
De afweerartiilerie trad onmiddellijk
in actie, doch zonder succes.
LONDEN BETUIGT DIEP LEED
WEZEN.
Omtrent het bombardement op Es
bjerg meldt Reuter, dat de Britsche ge
zant in Kopenhagen instructie heeft ge
kregen den diepen spijt van de Britsche
regeering tegenover de Deensche regee
ring tot uitdrukking te brengen, wegens
het hoogst ongelukkig incident, waarbij
schade is toegebracht aan Deensche le
vens en eigendommen door een bom of
bommen, die boven Esbjerg kunnen zijn
neergeworpen door een Britsch bombar
dementsvliegtuig. Alle vliegtuigen, die
bij den aanval betrokken waren, hadden
strenge instructies om de Deensche neu
traliteit te eerbiedigen.
De aanval op Duitsche oorlogsschepen
werd ten uitvoer gelegd tijdens zeer
slecht weer en daarna raakte de lucht
macht verwikkeld in een gevecht boven
de wolken. By de operatie werden eenige
verliezen geleden en het is mogelyk, dat
een toestel onklaar zou kunnen zijn ge
raakt, uit den koers gevlogen is en bom
men ontladen heeft boven Deensch ge
bied, in de meening, dat het boven zee
was. Aangezien door de Deensche regee
ring verklaard is, dat de bom, of bom-
De heer Botterweg bedankt. De heer dr
Van Dijk stelt zich voor de loopende
parlementaire periode niet beschikbaar.
Wy vernemen van bevoegde zyde:
Aan dr H. Colyn, dr J. J. C. van Dyk,
en Mr J. A. de Wilde, is de vraag ge
steld, of zy wenschen terug te keeren
in de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal. In geval zy deze vraag bevestigend
beantwoordden zou er voor hen plaats
worden gemaakt.
D r Colyn heeft de vraag ontken
nend beantwoord. Nu hy tengevolge van
den uitgebroken oorlog, van zyn voor
genomen reis heeft moeten afzien, wilde
hy wel zitting nemen in de Eerste Ka
mer der Staten-Generaal, waartoe hem
inmiddels ook de gelegenheid is geboden.
Dr van Dijk heeft medegedeeld, dat
hy, althans voor de loopende parlemen
taire periode, zich niet weer voor een
lidmaatschap van de Tweede Kamer
wenscht beschikbaar te stellen.
Mr de Wilde heeft te kennen ge
geven, dat hy een benoeming tot Kamer
lid zou aanvaarden.
De heer H. Botterweg heeft nu,
teneinde den terugkeer van den heer De
Wilde in de Kamer mogelyk te maken,
voor het Kamerlidmaatschap bedankt.
Dr Coiijn en Mr de Wilde, zijn,
krachtens de bepalingen van het Sta
tuut der Partij, weder opgetreden, resp.
als le en 2e voorzitter van het Centraal
Comité van A.-R. Kiesvereenigingen.
Men gelieve daarmede by eventueele
correspondentie rekening te houden.
men, van Britsch makelij waren, kan de
Britsche regeering niets anders doen,
dan deze veronderstelling als juist aan
te nemen en bijgevolg heeft zij uitdruk
king gegeven aan haar diepen spyt.
Het Fransche communiqué, dat om
9.25 uur gisteravond is uitgegeven meldt
dat de Fransche troepen vorderingen
maken over de Duitsche grens.
Onze eerste afdeelingen, die over de
grens trekken met vorderingen die uit-
eenloopen al naar de gesteldheid van de
verschillende grensdeelen, stuiten over
al op automatische wapens en op ter-
reinwerken. Er is activiteit van onze
luchtmacht in samenwerking met de
strijdkrachten te velde.
De bewegingen in verband met de
mobilisatie, het transport en de inrich
ting van alle eenheden, worden op nor
male wijze voortgezet. De kaders dragen
in overeenstemming met onze tradities,
1 zorg voor de bevordering van de materi-
eele omstandigheden van de troepen,
waarvan het moreel voortreffelijk is. De
voorziening der legers functionneert op
behoorlijke wyze.
Het eerste transport gewonden is, zoo
wordt gemeld, te Neuilly aangekomen.
Zeer velen blyven de vraag stellen:
hoe komt het toch, dat er in het Westen
geen heviger gevechten geleverd wor
den Het blyft by enkele, nog maar zeer
weinige, luchtaanvallen. Men had zich
dat zoo geheel anders voorgesteld.
De correspondent van de „Basler Nach-
richten" te Berlyn deelt mede, dat in
competente Duitsche kringen aan de bui
tenlandsche pers is verklaard, dat het
eerste offensief aan het Westfront niet
van het Duitsche leger zal uitgaan en
zelfs ten aanzien van Engeland zal
Duitschland zich ertoe beperken, tot na
der order, met het beantwoorden van
iederen slag.
De hardnekkigheid van Duitschland
om de localiseering van den oorlog als
mogelyk voor te stellen, toont, hoezeer
Duitschland er op gesteld is, deze isolee-
ring tot stand te brengen. De ontgoo
cheling van het Duitsche volk zou groot
zyn, wanneer het voor het volk duidelyk
zou worden, dat de militaire operaties
algemeen werden.
Nu echter is te Berlyn een zekere op
luchting waar te nemen, vooral nu, naar
het Duitsche opperbevel meldt, Krakau
gevallen is en Warschau steeds meer be
dreigd wordt. Men is zelfs zóó optimis
tisch aan een spoedig einde van het „con
flict" te gelooven.
De blykbaar geringe neiging van de
Fransche weermacht tot een offensief
over t'e gaan, is te Berlyn in alle kringen
het gesprek van den dag.
Het schynt zoo te worden, aldus het
Binnenland.
Eerste en Tweede Kamer weer bijeen
geroepen.
Tegengaan van prysopdryving.
Hamsteren van vet verboden.
Mr. J. A. de Wilde wordt weer Kamerlid
Geen studie- of zakenverlof voor gemo-
biliseerden.
De diensten van de K. L. M.
Weer vreemde vliegtuigen boven ons
land.
Buitenland.
De Duitschers hebben Krakau bezt.
De Poolsche regeering naar Lublin.
De luchtbombardementen.
De bommen op Esbjerg waren Engelsche
Meer activiteit aan het Westelijk front?
Meldingen uit Dordrecht en Schoonhoven
De luchtalarmdiensten van Dordrecht
en Schoonhoven maakten in den afge-
loopen nacht melding van de „aanwe
zigheid van vreemde vliegtuigen boven
ons land".
Vad.: de hulp van Engeland en Frank-
ryk kan Polen op zyn best in een zeer
verre toekomst te stade komen; aan het
huidige lot van Polen kan zy niets ver
anderen.
Nochtans had men vry algemeen ver
wacht, dat de Westersche mogendheden
spoedig althans iets zouden doen, het
geen geschikt ware geweest om de Duit
sche strijdkrachten eenigszins af te lei
den of hun Poolsche vrienden een hart
onder den riem te steken.
Men neemt echter aan, dat de Fran-
schen en de Engelschen niet kunnen be
ginnen voor en aleer zij zich terdege heb
ben vergewist van de werkelijke uitein
delijke bedoelingen van Italië, d.w.z. van
het gehalte van de neutraliteit van dit
land.
Daarmede gaat tyd verloren, geduren
de welken Duitschland voorshands on
gehinderd alles kan bereiken wat het
bereiken wil.
Daarnaast wordt nog verondersteld,
dat Frankrijk en Engeland met onder
scheiden technische voorbereidingen niet
gereed zyn en zich willen hoeden voor
een te vroeg begin.
De neutraliteit van Italië is een vraag
stuk van de allergrootste beteekenis. We
herinneren er slechts aan, dat volgens
het bestaande verdrag Turkije genood
zaakt zou zijn aan de zyde van Engeland
in den oorlog te komen, indien Italië de
zijde van Duitschland zou kiezen.
Men is blykbaar niet erg gerust op de
neutraliteit van Italië. Zou het niet op
een gunstig (d.w.z. voor Engeland en
Frankrijk ongunstig) moment Zuid-Oost
Frankrijk binnenvallen en een poging
doen om Tunis en Corsica, wellicht ook
Malta en Egypte te belagen?
Benut het niet zijn neutraliteit om
voor zichzelf en Duitschland flinke voor
raden te vormen!
Er loopen ook geruchten, dat Musso
lini wel besprekingen wil voeren met
Londen en Parijs als zyn aspiraties inge
willigd werden. Reeds zouden onderhan
delingen worden gevoerd! Er loopen
zelfs geruchten, dat een Fransche missie
naar Rome zou komen.
Mussolini zit op de wip en dan kan
men veel bereiken.
LONDEN BEREIDT DEN ECONO-
MISCHEN OORLOG VOOR.
Volgens een gisteren door het Engel
sche ministerie voor de voorlichting uit
gegeven bulletin, zal het nieuwe minis
terie voor economischen oorlog trachten
het economische leven van den vijand te
desorganiseeren en hem te verhinderen
den oorlog doeltreffend voort te zetten.
VANDAAG EEN VERKLARING VAN
CHAMBERLAIN.
Chamberlain heeft in het Lagerhuis
medegedeeld, dat hy hoopte, Donderdag
