De gevechten in Polen.
Dagorder aan het Nederlandsche leger.
Dr H. Colijn in ie Eerste Kamer.
NI HENORIKSE Co.'s BANK
Dagblad voor de Provincie Zeeland
gramma.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste Nieuws.
No. 2410.
De torpedeering van de
Athenia.
DINSDAG 5 SEPT. 1939
53e JAARGANG - No. 286
Wilhemshaven en Cuxhaven door Engelsche
vliegtuigen gebombardeerd.
Duitsch schip in den grond geboord.
De torpedeering van de Athenia.
Britsche vliegtuigen boven
Duitschland.
Duitsch schip tot zinken gebracht.
Een Grieksch stoomschip op een
mijn geloopen.
GOES.
Ons telefoonnummer
is thans
Bommen op Deensch gebied
Fransche vliegtuigen in België tot
dalen gedwongen.
Tolet 310, Tonne-
pjruimen 612, Ca-
bante Giante 4H|
—18, Rademakers 12
[men 510, Perzik-
azen 3070, Bramen
54, BI. Druiven 19—
Meloenen 513, Dub-
in\jboonen 07, Ren-
'rosprincessen 810,
jurken 217, Aard-
ptember.
Leine Victoria 210,
i10, Jefferson 6-
n 511, Manks Cod-
ant de Cronsel 1q,
eswick 14, Ganse'
Favorite 513, Cal-
umph de Vienne 6—
111, B. de Merode
en 18.
iptember 1939.
1875 en 414,4 M.
3,15 Ber. 10,00 Mor-
Gew. muz. (gram.),
10,35 AVRO-Amu-
11,00 Causerie „De
ibeeld". 11,10 Huish,
Sylvestre-Trio. 12,15
00 De Romancers en
eporkest. 2,45 Bert
imble en „The Hod-
aor. 5,00 Kinderhalf-
Éwist's Hawaiian-en-
6,15 AVRO-Amu-
olist. Ca. 6,25 Ber.
iters. 7,45 Causerie
te Utrecht". 8,00
reld". 8,30 Omroep-
0 Radiotooneel. 10,20
10,50 Hans Feith's
Ber. ANP. 11,20
S012,00 Orgel.
301,5 M. KRO-Uitz,
Ca. 8,15 Ber. 10,00
halfuur. 12,00 Ber.
0 Vrouwenuur. 3,00
koor en Balalaika-
Gram. 5,00 KRO-
,456,05 Felicitatie-
Ber. 6,35 Sportpr.
serie „Huwelijkspro-
,1 of lasten". 7,35
ANP., meded. 8,15
Uram. 9,20 KRO-Ka-
am. 10,30 Ber. ANP.
solist. 11,0011,10
Gram.
WEERBERICHT
jid van hedenmorgen
tingen: weer: zwaar
Itig W.-Z.W.; tempe-
p.um hedennacht 16;
etmaal 0.
[ldig van hedenavond
ngeveer 19 uur:
|e land: matige tot
richtingen, aanvan-
zwaar bewolkt, la-
ie regenbuien, koeler.
Renmiddag 3 u
Igmorgen 10
[nor fietsers:
|n.
u.
762.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does
Postrekening 44415 Telefoon 2438
jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f 2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vllssingen f 0,20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advcrtentlün 30 cent per regei
Ingezonden mcdedeellngen 00 cent per regel
Kleine Advertentltin Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
^transport,
dat V#
Van officieele Duitsche zijde wordt
gemeld:
Door het snelle optrekken der Duit
sche troepen zijn de Polen er niet in ge
slaagd, uitvoering te geven aan hun
voornemen dat door mededeelingen
van gevangenen bevestigd is de War-
thestelling te behouden.
Ostrowo, Krotosjin en Lissa zijn in
Duitsche handen.
Gistermorgen hebben Duitsche troe
pen uit het rijk voor het eerst via land
Oost-Pruisischen bodem bereikt.
Op den weg Rhede-Briesen heeft Maan
dag een Duitsch eskader vliegtuigen een
colonne Poolsche militaire voertuigen
aangevallen, welke colonne op den te
rugtocht was.
De aanval in duikvlucht van de Duit
sche bommenwerpers dwong de Polen
tot overijlde vlucht.
Neergeworpen bommen deden dc ge-
heele colonne der Poolsche voertuigen in
alle richtingen uiteenstuiven en richtten
een heillooze verwarring aan.
Een bom viel in een machinegeweer
nest, dat volkomen vernield werd.
Gistermorgen werd een tweede Pool
sche onderzeeboot door Duitsche zee
strijdkrachten vernield.
Het Duitsche nieuwsbureau bericht,
dat de in het buitenland verspreidde me
dedeelingen, dat het beroemde klooster
van Czenstochau door Duitsche bommen
werpers zou zijn vernield, onjuist zijn.
Van Poolsche zijde wordt het volgen
de bericht
Het Poolsche Telegraaf-agentschap
meldt uit Warschau, dat gisteravond om
vijf uur een luchtaanval op Warschau
heeft plaats gehad, de grootste welke
tot dusver is uitgevoerd.
Duitsche eskaders hebben verschei
dene punten aan de grens van de 3tad
gebombardeerd, achter volgd door jacht
vliegtuigen en bestreden door hevig vuur
van de luchtafweer-batterijen. Verschei
dene vliegtuigen zijn neergeschoten: één
daarvan viel in een straat. De aanval
heeft tal van slachtoffers gemaakt. Het
juiste aantal is nog niet bekend.
Duitsche vliegtuigen hebben gisteren
het dorp Omnieluch, dat 250 inwoners
telt, geheel vernield. In hetzelfde dis-
tricht wierpen de toestellen bommen uit
op de weilanden, waarbij een groote hoe
veelheid vee gedood werd.
De Poolsche ambassade te Londen be
richt uit Warschau officieele mededee-
ling te hebben ontvangen, dat door de
Duitsche vliegtuigen in Polen gebruik is
gemaakt van strijdgas.
Officieel wordt gemeld, dat Duitsche
bommenwerpers gasbommen hebben ge
worpen en ballonnetjes met mosterdgas
of een onbekend gas.
Tijdens het ontruimen van sommige
gebieden hebben de Duitsche troepen het
vuur geopend op de burgerbevolking en
ambulances.
Het Poolsche Telegraaf-agentschap
geeft een lijst van dorpen, welke 3 Sept.
door de Duitsche luchtmacht zijn gebom
bardeerd met de slachtoffers.
De Duitsche luchtmacht heeft den
middag van den 3en Sept. Potkowa Les-
na, een bij Warschau gelegen ontspan
ningsoord, gebombardeerd. Kort daarop
hebben Duitsche vliegtuigen twee bom
men van 50 kg geworpen op het kerkhof
van Brwinow, waar juist een begrafenis
was geweest van de slachtoffers der
Duitsche luchtaanvallen van den eersten
oorlogsdag.
Gelukkig zijn de bommen niet ontploft
al hebben zij trechters van 3 m diepte
geslagen.
Terzelfder tijd hebben andere Duitsche
vliegtuigen gevlogen boven Jruszkow,
dat niet ver van Warschau is gelegen.
Zij hebben een groot aantal „bonbons"
laten vallen. Er is evenwel reden te ge-
iooven, dat deze vergiftigd zijn. De be
volking werd door de politie via de radio
gewaarschuwd.
Een aanval werd' uitgevoerd op het
gehucht Zdunska Wola bij' Lotz. Het ge
meentehuis werd beschadigd en de kerk,
waar juist een mis gelezen werd. De
Priester en talrijke kerkgangers werden
gewond.
In den sector Baby-Szamocin is een
Personentrein gebombardeerd; men ver
meldt verscheidene tientallen gewonden
®n 15 dooden.
Verscheidene aanvallen werden gericht
op Piotrkow en Bilan, waar 30 dooden
vielen.
Kutno is hevig gebombardeerd. Er vie
len 100 dooden en ruim 100 gewonden.
In Laczyra vielen 8 dooden.
Lodz is verscheidene malen zwaar ge
bombardeerd. Er vielen ongeveer 20 doo
den en talrijke gewonden. Het gebruik
van gasbommen is geconstateerd.
DE POOLSCHE TEGENSTAND.
Volgens aanwijzingen zouden de Duit-
schers den grootsten druk op Silezië uit
oefenen. Neutrale waarnemers zijn het er
echter over eens, dat de Poolsche tegen
stand effectief is.
Un. Press wyst er verder op, dat de
term „front" moeilijk kan worden ge
bruikt, aangezien de troepen tengevolge
van de gesteldheid van het terrein als
mede door de Poolsche strategie, zeer
snel van positie veranderen.
Het Poolsche leger heeft zich ideaal
aangepast aan groote en onafgebroken
voor- en achterwaartsche bewegingen,
zoodat de linies telkens weer vervormd
worden. Daardoor is het dan ook heel
wel mogelijk, dat Czestochowa heroverd
werd, ofschoon dit officieel niet werd
bevestigd.
De groote terreinwinsten, die de Duit-
schers volgens de Duitsche radiostations
zouden hebben geboekt, worden hier be
streden.
HITLER IN HET OOSTEN.
De Führer is op weg naar het front
gistermorgen over de grens van den
Poolschen Corridor gekomen. In den
vroegen middag bereikte hij bij Kulm den
Weichsel, waar hij het overtrekken van
de Duitsche voorhoede bijwoonde.
De. huizen in de steden en dorpen,
waardoor Hitier kwam, waren met bloe
men en hakenkruisvlaggen versierd. Bjj
aankomst van den Führer luidden de
kerkklokken.
EEN DAPPER POOLSCH LUITENANT
De 27-jarige Poolsche tweede luite
nant Jozef Palusinski is de eerste vlie
ger, die in een gevecht met bommenwer
pers neergehaald werd.
Palusinski, die thans in het hospitaal
ligt, beschreef hoe hij Zaterdag opsteeg
om een groep van 12 bommenwerpers,
die zich ten Noorden van Warschau be
vonden, te achtervolgen. Hij maakte
daarbij deel uit van een groep van jacht
vliegtuigen, dat met de 12 Duitsche bom
menwerpers den strijd aanbond.
Elk der jachtvliegtuigen koos één der
bommenwerpers uit om aan te vallen.
Palusinski dook van 200 meter naar be
neden om een met 6 man bezetten bom
menwerper die zijn toestel beschoot, met
machinegeweervuur en een snelvurende
mitrailleur te bestoken.
Daarbij kwam hy in het kruisvuur van
een anderen bommenwerper, waarbij de
machinegeweer-kogels schampschoten
aan zijn arm veroorzaakten en zyn in
strumenten vernielden.
Hij slaagde er echter nog in om twee
salvo's op den bommenwerper af te vu
ren, die in een schroefbeweging op aarde
viel.
Palusinski slaagde erin, veilig een
noodlanding te maken, waartoe hij ge
dwongen werd, omdat de olie uit zyn in
strumenten spoot.
BOMMEN OP WILHELMSHAVEN EN
CUXHAVEN.
De Deutschlandsender meldt:
Twaalf Engelsche moderne bommen
werpers zijn gisteravond boven Wil
helmshaven en Cuxhaven verschenen en
hebben daar bommen neergeworpen. Zy
moesten echter vluchten voor het sterke
Duitsche afweergeschut. Vijf vliegtuigen
konden neergehaald worden. De andere
koersten eerst in Zuidelijke richting.
Volgens de Duitsche lezing zouden zy
daarop naar Nederlandsch grond
gebied gevlogen zyn.
DEN HAAG. Hedenmorgen is voor dien troep een dagorder van 5 September
van den Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht voorgelezen, waarin de Opper
bevelhebber zijn groote waardeering uitspreekt voor hetgeen door de tot de Land
en Zeemacht behoorende officieren, onderofficieren, korporaals en manschappen
en het bij de onderdeelen van Land- en Zeemacht dienstdoende burgerpersoneel,
in de achter ons liggende dagen is verricht.
Zoowel uit eigen aanschouwen als uit rapporten Is den Opperbevelhebber ge
bleken, dat groote inspanning van allen is gevorderd en dat met opgewektheid
en vastberadenheid aan de gestelde eischen is voldaan.
De Opperbevelhebber is door dit alles gesterkt ln de overtuiging, dat ons volk
wat betreft de energie en toewijding van allen, met het volste vertrouwen de
toekomst tegemoet kan zien.
Naar gemeld wordt, zal oud-minister
dr H. Colyn, nu hy tengevolge van de in
ternationale omstandigheden zyn aan-
vankelyk voorgenomen wereldreis niet
zal ondernemen, reeds zeer binnenkort
een plaats in de Eerste Kamer innemen.
Dr de Vlugt, die zulks anders na af
loop van de beraamde wereldreis van dr
Colyn had zullen doen, zal vermoedelyk
thans binnen veertien dagen voor het
lidmaatschap van de Eerste Kamer be
danken, aangezien hy het met zyn A.R.
geestverwanten ten zeerste gewenscht
acht, dat onder de tegenwoordige om
standigheden een figuur als de leider
van de A.R. party deel uitmaakt van de
Staten-Generaal.
Wij vernemen dit met genoegen.
Maar waarom is nog geen plaats ge
maakt voor Mr de Wilde en Dr van Dyk
in de Tweede Kamer?
Heeft nog niemand van de „invallers"
zyn zetel ter beschikking gesteld?
Van Engelsche zyde wordt gemeld:
Eenheden van de Royal Air Force heb
ben met succes een aanval gedaan op
schepen van de Duitsche vloot te Wil-
helmshafen en Brunsbuttel aan den in
gang van het Kielerkanaal. Verscheidene
voltreffers met zware bommen werden
waargenomen op een Duitsch slagschip
op de reede van Wilhelmshaven, waar
door groote schade werd aangericht. Te
Brunsbuttel werd een aanval gedaan op
een slagschip dat langs de kade lag,
waarby eveneens ernstige schade werd
toegebracht. Tydens den aanval, die
werd uitgevoerd in zeer ongunstige
weersomstandigheden, werd een tegen
aanval gedaan, terwyl luchtdoelgeschut
in werking werd gesteld, waardoor wy
eenige verliezen leden.
Het Engelsche ministerie voor voor
lichting deelt mede, dat in den nacht van
3 op 4 September vliegtuigen van de
Royal Air Force uitgebreide verken
ningsvluchten hebben ondernomen boven
Noord- en West-Duitschland. Hun werd
geen stryd geboden door vyandelyke
vliegtuigen.
Ruim 6.000.000 exemplaren van een
waarschuwing aan het Duitsche volk
werden over een uitgestrekt gebied neer
geworpen.
De Britsche kruiser Ajax heeft het
Duitsche vrachtschip Olinda voor de
monding van de Rio Grande tot zinken
gebracht. De bemanning, die gelegenheid
kreeg het schip te verlaten, is gevangen
genomen en naar Montevideo gebracht
aan boord van het Britsche vrachtschip
Saint Gerald.
Het eerste slachtoffer van de Duitsche
mijnen ten zuiden van de Sont is het
Grieksche schip Josti geworden. Het
schip was op weg van Leningrad naar
Antwerpen.
Heel wat brooden moeten er worden gebakken, om de hongerige magen der Hollandsche soldaten te bevredigen. In de
bakkeryen komt men handen te kort.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Binnenland.
Het kabinet-de Geer voor het parlement.
Vreemde vliegtuigen boven Nederland.
Dr H. Colijn in 'de Eerstt Kamer.
Dagorder van den opperbevelhebber.
Buitenland.
De strijd in Polen.
Willemshaven en Cuxhav'en d'oor Engel
sche vliegtuigen gebombardeerd.
Luchtbombardementen in Polen. Veel
slachtoffers onder de burgerbevolking.
Duitsch schip in den grond geboord.
De torpédeering van 'de Athenia.
Zuid-Afrika verbreekt de betrekkingen
met Duitschland.
De geheele bemanning, bestaande uit
29 personen, is gered.
EEN HUIS VERNIELD. ENKELE
DOODEN.
Een vliegtuig van onbekende natio
naliteit heeft gisteravond, naar „Un.
Press" meldt, bommen laten vallen op
Esbjerg in Denemarken, waarvan er
twee ontploften.
Een drie verdiepingen hoog huis werd
vernield. Tot nu toe zijn er 2 dooden te
betreuren; èèn daarvan is een vrouw.
Men vreest echter, dat het aantal slacht
offers zal stijgen.
Het vliegtuig werd gehoord, maar
niet gezien.
Twee kleine Fransche jachttoestellen,
die bij Quievrain over de Belgische
grens waren gekomen, zijn gedwongen
bij de grensposten te dalen. De beman
ning werd geïnterneerd. Zij verklaarden
dat zij tegen hun wil over de grens wa
ren gekomen.
HET OPTREDEN DER ENGELSCHE
VLOOT.
De Engelsche admiraliteit deelt mede,
dat het optreden der vloot voortgezet
wordt op alle zeeën, maar dat tot dus
verre nog geen groote operaties te mel
den vallen. Dover is gesloten voor de
koopvaardij.
IN HET ENGELSCHE PARLEMENT
BESPROKEN.
De admiraliteit verklaart, dat het tot
zinken brengen van de „Athenia" opzet
telijke veronachtzaming vormt van de
verklaring, die vrijwillig door Duitsch
land is afgelegd ten tijde van zijn toe
treding tot 't Londensche vlootverdrag
van 1930 en inhoudende, dat het uit
eigen vrijen wil er afstand van deed, om
gebruik te maken van den onbeperkten
duikbootoorlog bij iedere toekomstige
campagne.
De van Duitsche zijde gepubliceerde
verklaring, dat de „Athenia" waar
schijnlijk op een mijn geloopen is, wordt
door de admiraliteit weersproken met de
verklaring, dat in het gebied, waar het
Britsche schip gezonken is, geen Brit
sche mijnen gelegd zijn.
Het Britsche ministerie van Voorlich
ting deelt officieel mede, berichten ont
vangen te hebben, waaruit blijkt, dat het
schip wel degelijk zonder waarschuwing
in den grond is geboord.
Te Washington is men het nog niet
eens over de vraag of de regeering der
Vereenigde Staten zal protesteeren te
gen de torpedeering van het Britsche s.s.
„Athenia", dat eenige honderden Ame
rikanen aan boord had.
Volgens een Havas-bericht overweegt
de regeering de mogelijkheid, de Ame-
rikaansche schipbreukelingen te onder
vragen wanneer zy in hun vaderland
