S If.? B S l&S-a iiP Duitschland houdt vast aan zijn eischen: Danzig en de Corridor weer naar Duitschland terug. Algemeene Leger en mobilisatie van Vloot gelast. IV iv< 11 0 sïi h GELD Geen vrijstelling van opkomst. Dagblad voor de Provincie Zeeland Duitsche verzekering omtrent onaan tastbaarheid van Nederlandsch grondgebied. H.V. FIN. Mil. „ZFELANDIA" - HOES |sl II s &aë ■5?t" I- 3 S gS?3 Vg i-# MAANDAG 28 AUG. 1939 53 e JAARGANG - No. 279 Drukke diplomatieke actie. Henderson vandaag weer naar Berlijn? Wil Italië verzoenend werken? De Regeeringspersdienst meldt: Teneinde ten volle voorbereid te zijn op den plicht, welke op Nederland zal rusten, om ingeval dat tegen elke nog bestaande hoop in, een gewapend conflict in het buitenland mocht uitbreken, onze onzijdigheid naar alle zijden, met alle ter beschikking staande middelen te handhaven, heeft de Regeering gemeend niet langer te mogen wachten met het nemen van den uitersten voorzorgsmaatregel en heeft daarom thans bevel gegeven tot mobilisatie van Leger en Vloot. De Regeering heeft zich rekenschap gegeven van de groote moeilijkheden voor het Nederlandsche volk, welke van dezen maat regel het onvermijdelijk gevolg zijn. Zij doet een beroep op de medewerking van alle ingezetenen om gemeenschappelijk die moeilijkheden zoo goed mogelijk te overwinnen. Als eerste opkomstdag voor hen die witte oproepingskaarten in hun zakboekje hebben is bepaald de dag van morgen 29 Augustus. Mededeeling van den Duitschen Gezant aan H. M. de Koningin. Belangrijkste Nieuws. beschikbaar voor den aankoop van een AUTOMOBIEL g< O '8 «5 B'W g ft I B s- g® B Co a 5 wliS 2. 2, b|k.®0 n <3: M 0) 0 S'g^g- r*ra B Eü as? I: I cd 8 i- p B- g.oxj I* I (S ï«f-" p qi cd P P 2 &5 3-ÜTB :8, 0. Oq &3ÖÖ o cd cd IB-gge.^ iI:!bs? Pl§ s.g^i ,(S 8 P- A 2 fc^fg m 8 a 3 S a p 5 c 3 C cd cd I Is D A (ft p* (D (ft P4> O 8* w? tV B. S B r-8 5 - p I. GO® b>&-0' p-.P &-&.Ö CD s K fex tii <J P cd p- a cd v-t oq &s. g. s>>p I® cd 2 cd 2- g - I •—i. -«4 p B H trS> 5 p'§ e §"B p s o p (!3 C3- g*g> t H CJ' u-j 2 O ffl N B ^PÏ. 03 cd r 3 3 <1 <3 p H p 2 Bgg 1=1 S>- P P o' N pge P P w 5 «1- p* 2 P Hj p Bp'CO g* J> B p 2 13 3. g e_ F p§v o a: 8 S B o ie p. 8- p S - g"ö:p-s. - p- p- o ET era p Bg- S- p- <D og S" £- CSJ 03 r=: p- *t p o: CL "l N SP C P Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 4445! Telefoon XI Jijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs f2.ö0 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeeüngcn 00 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Hoewel de inhoud van Hitler's bood schap, die Henderson naar Londen heeft gebracht, officieel nog wel niet bekend is, ia officieus toch wel zóóveel bekend geworden, dat deze boodschap moei lijk een vredespoging kan worden ge noemd. Het is dan ook begrijpelijk, dat men gisteren in Engelsche en Fransche regeeringskringen weinig optimistisch gestemd was en zich zeer gereserveerd toonde. Van een ontspanning is dan ook geen sprake. De toestand laat zich even ernstig aanzien als voorheen. Men kan zich afvragen, waarom Hitier zich dan met deze boodschap, over wel ker ontvangst h^j zich wel geen illusies zal hebben gemaakt, tot Engeland en Frankrijk heeft gewend. Hierop zou men kunnen antwoorden, dat niet is uitgesloten, dat Mussolini, die blijkbaar, om het maar zacht te zeg gen, in dit geval lang niet zoo vechtlus tig is als de Führer, dit zou hebben ge wild, teneinde te komen tot de mogelijk heid van onderhandelen. Een ander antwoord is, dat Hitier, wel begrijpend, dat het voeren van een oor log zonder dat de eischen zijn geformu leerd, al te dwaas zou zijn, deze eischen nu heeft meegedeeld en bovendien straks als het tot oorlog mocht komen, met een zeker air zal kunnen zeggen: „M ij n schuld is het niet. Ik heb een vredes aanbod gedaan!" De man van de straat zegt we zou den dat het derde antwoord kunnen noe men „Hij durft niet. Hij bluft wel, maar als 't er op aan komt bijt hij niet, nu Engeland en Frankrijk zeggen: Kom maar op, als je durft!" WAT HITLER WIL. De gegevens, waarover men in diplo matieke kringen meent te beschikken, behelzen het volgende omtrent Hitler's eischen: 1. Onvoorwaardelijke terugkeer van Danzig, stad en land, bij het rijk. 2. Een garantie-aanbod aan Polen, voor den duur van tien Jaar. 3. Teruggave der Duitsche koloniën. 4. Een vredesaanbod aan Engeland voor 25 Jaar, waartoe ook de andere mo gendheden in Europa, groote en kleine, kunnen toetreden. 5. Een voor Duitschland ten volle be vredigende regeling inzake den Corridor. In een brief aan Daladier zou Hitier verklaard hebben, dat Danzig en de Corridor naar Duitsch land terug moeten keeren. Volgens een andere lezing zou Polen er in principe mee moeten instemmen, dat een Duitsche corridor door den Poolschen corridor wordt aangelegd. Op deze basis zou Hitier dan bereid zijn om in directe onderhandelingen met Polen te treden. Er zou evenwel een herziening van de huidige Duitsch-Poolsche grenzen onder het oog moeten worden gezien. Als voorwaarde om in dergelijke direc te onderhandelingen met Polen toe te stemmen, stelde Hitier verder voorop, dat Groot-Brittannië zijn huidig garan tiepact aan Polen zou moeten opgeven, daar een Poolsch probleem niet recht streeks Groot-Brittannië aangaat, doch alleen den directen naburen van Polen, namelijk Duitschland en de Sovjet-Unie. Zou Hitier nu in ernst één oogenbiik op aanvaarding van dergelijke voorwaar den gerekend hebben? CONFERENTIES ZONDER TAL. Het is niet wel mogelijk een volledige opsomming te geven van de vele bespre kingen, die Zaterdag en gisteren in de verschillende hoofdsteden hebben plaats gehad. De Britsche gezant te Berlijn, Hender son, confereerde Zaterdagmiddag drie nur lang met Chamberlain en Halifax te Londen. Er was in de Engelsche hoofd stad ook contact met de Fransche, Pool- ten en Hongaarsche gezan- Zaterdagavond hield het Engelsche kabinet een zitting, die b\jna 2Vi uur duurde. Zondag volgde een zitting van zeven kwartier en vanmiddag zal het ka binet weer bijeenkomen. Verwacht wordt, dat Henderson van daag naar Berlijn zal terugkeeren met het antwoord der Engelsche regeering op de voorstellen van Hitier. Naar alle waarschijnlijkheid zullen vandaag de beide huizen van het Engel sche parlement bijeen komen of bijeen geroepen worden. De Fransche ambassadeur te Berlijn, Coulondre, heeft Zaterdagavond een on derhoud gehad met Hitier, nadat hij uit Parjjs instructies had ontvangen. Uit een officieele Fransche mededee- ling blijkt, dat Daladier Vrijdag aan Hit- Ier voorstellen tot onderhandelen heeft gedaan. Zaterdag heeft Hitier deze afgewezen en verklaard, dat de „herziening" thans is aangebroken^ Danzig en de Corridor moeten tot het Derde Rijk terugkeeren. Zaterdag is te Berlijn den geheelen dag een koortsachtige activiteit waar genomen, die ook gisteren voortduurde. De conferenties van Hitler met Von Ribbentrop en Goering duurden voort. Hitier heeft nu voor de vierde maal een telefonische boodschap aan Musso lini doen toekomen. Ook te Parijs en Rome werd druk ge confereerd tusschen ministers en gezan ten. Hoewel officieele kringen zeggen, dat zij er niets van weten, houdt volgens Reuter het gerucht hardnekkig aan, dat Hitler van plan is zich tot de natie te wenden, zoodra hij het Britsche ant woord zal hebben ontvangen. Het D. N. B. meldt uit Berlijn, dat Hitier de afgevaardigden van den Duit- schen Rijksdag Zondag heeft toegespro ken. Dit was dus in zekeren zin een ge heime Rijksdagzitting. De inhoud van zijn woorden vermeldt het persbureau echter niet. Het propaganda-ministerie heeft de buitenlandsche journalisten uitgenoo- digd tot een persconferentie. Zondagmiddag is Chamberlain uit zijn woning vertrokken. Hij begaf zich naar Buckingham Palace, waar hij onmiddel lijk door den koning werd ontvangen. Chamberlain is om 18.35 uur van zijn bezoek aan den koning in Downingstreet terug gekeerd. De Fransche ambassadeur Corbin is Zondagmiddag op het Foreign Office te Londen aangekomen. Na een onderhoud te hebben gehad met den Poolschen ambassadeur heeft Daladier om vier uur Zondagmiddag den minister van buitenlandsche zaken, Bon net, ontvangen. Halifax heeft met Chamberlain over leg gepleegd. Hitier heeft gisteren den Italiaanschen ambassadeur te Berlijn ontvangen. HITLER'S BOODSCHAP AAN HENDERSON. De woordvoerder van de Poolsche re geering heeft volgens Reuter gezegd, dat de bespreking tusschen Hitler en Hen derson betrekking had op de Engelsch- Duitsche en niet op de Poolsch-Duitsche betrekkingen. Volgens den woordvoerder was Hitiers doel hetzij te pogen een wig te drijven in het Engelsch-Poolsche front, hetzij de kracht van de Engelsch-Poolsche betrek kingen te beproeven. Het onderhoud, dat Henderson met Hitier heeft gehad, heeft 70 minuten ge duurd. De grootste tjjd hiervan heeft Hitier noodig gehad om zjjn denkbeel den uiteen te zetten. Men nam te Londen aan, dat Hitier niet alleen de Duitsch-Poolsche betrek kingen heeft aangeroerd, doch ook het Duisch-Russisch verdrag, de Duitsche aspiraties in Europa en de Britsch-Duit- scUe betrekkingen. In het antwoord van de Britsche regeering zal vermoedelijk niet alleen een antwoord worden gege ven op de verschillende punten welke Hitier heeft ter sprake gebracht, doch zal tevens een duidelijke uiteenzetting Worden gegeven van de Britsche politiek. Men achtte het in politieke kringen waarschijnlijk, dat het antwoord van de Britsche regeering een nieuw antwoord van de Duitsche regeering tengevolge zal hebben. De inhoud, zoowel van Hitler's bood schap als van het Britsche antwoord, wordt diep geheim geheiden. Volgens Reuter zullen beide documenten pas Dinsdagmorgen worden gepubliceerd. De diplomatiekè redacteur van de Ob server zegt, dat men in meestal goed in gelichte kringen het gevoel heeft, dat de voorstellen tot oplossing van de crisis onder de huidige omstandigheden waar schijnlijk niet de hoop wettigen op een oplossing van het Poolsche vraagstuk. De indruk is, dat de Duitsche voorstel len geen ernstige poging tot oplossing inhouden, doch eerder een nieuwe po- De Regeeringspersdienst maakt bekend: Hare Majesteit de Koningin heelt ln tegenwoordigheid van den Minister van Buitenlandsche Zaken, den Duitschen gezant in audiëntie ontvangen. Graai Von Zech von Burkersroda heelt aan Hare Majesteit mededeeling gedaan omtrent de houding van het Duitsche Rijk ten opzichte van Nederland ln geval dat een oorlog onvermijdelijk zou blijken. Het Duitsche Rijk zal de onaantastbaarheid en Integriteit van Nederland onder geen enkele omstandigheid schenden en het Nederlandsche grondgebied te allen tijde eerbiedigen. Daartegenover werd de verwachting uitgesproken, dat Nederland tegenover Duitschland een volstrekte onzijdigheid ln acht zal nemen en deze ook tegenover derden zal doen eerbiedigen. Ook aan België en Zwitserland heeft het Duitsche Rijk dergelijke verzekerin gen gegeven. ging vormen om te trachten verdeeld heid te zaaien onder de naties van het vredesfront. MEDEDEELINGEN VAN FRANSCHE ZIJDE. Op het Fransche minister-presidium is gisteravond 't volgende medegedeeld: Op 25 Augustus j.l. te 17.30 uur is de Fransche ambassadeur te Berlijn, in ant woord op een uitnoodiging, door Hitier ontvangen. Deze verzocht den ambassa deur, Coulondre, een verklaring van Hit- Ier aan Daladier te overhandigen. In deze verklaring gaf de Rijkskanse lier te kennen, dat hij niet langer kon dulden, dat de toestand, zooals deze in Polen bestond, zou voortbestaan en dat hij betreurde, dat Duitsch en Fransch bloed zou kunnen vloeien, tengevolge van de maatregelen, welke hij genoodzaakt zou kunnen zijn te nemen, tot regeling van den toestand. Minister-president Daladier heeft on middellijk Hitier een boodschap doen overhandigen, waarin hjj eraan herin nerde, dat Frankrijk diep verknocht is aan den vrede. Terzelfder tijd gaf hy te kennen, dat Frankrijk trouw zou blijven aan de verplichtingen, welke het openlijk jegens andere mogendheden heeft aan gegaan. Verder herinnerde hij eraan, dat geen enkel Franschman meer heeft gedaan dan hijzelf om een goede verstandhou ding tot stand te brengen tusschen het Duitsche en Fransche volk alsmede voor een hartelijke samenwerking tot het be houd van den vrede. Minister-president Daladier stelde zich garant voor de bereidwilligheid, welke Polen te kennen heeft gegeven, tot het aanvaarden van een methode van weder- keerig vrij onderhandelen. Hij bevestigde dat niemand met menschelijk gevoel zou kunnen begrijpen, waarom een oorlog zou kunnen uitbreken, zonder dat op zijn minst een nieuwe poging is gedaan tot een directe, vreedzame regeling van het geschil tusschen Duitschland en Polen. Hy verklaarde zich bereid alle pogin gen in het werk te stellen, om een der- gelyk streven te begunstigen. In den middag van 26 Augustus heeft Rijkskanselier Hitier den Franschen am bassadeur Coulondre ontvangen en hem medegedeeld, dat hij de voorstellen, wel ke minister-president Daladier heeft ge daan, niet kon aanvaarden. Dit mondelinge antwoord werd Zon dag bevestigd door een schriftelyke me dedeeling. In zyn brief aan Daladier van giste ren, heeft Hitier, naar Reuter uit Ber- ïyn meldt, met nadruk verklaard, dat de „herziening" is gekomen. Hy voegde hieraan toe, dat anderen zich verzet hebben tegen zyn methode, doch deze methode maakte het mogelijk vraagstukken op te lossen zonder bloed vergieten. Zyn aanbod aan Polen kon niet her haald worden. Indien Engeland Polen niet had aangemoedigd, dan zou Europa een duurzamen vrede van 25 jaar hebben gekend. Binnenland. Algemeene mobilisatie van leger en vloot gelast. Duitschland verzekert onaantastbaarheid van ons grondgebied. Beperking treinverkeer tusschen Duitsch land en Nederland. Buitenland. Duitschland wil Danzig en de Corridor. Druk diplomatiek overleg. Vandaag antwoord van Engeland aan iHitler? Correspondentie tusschen Dialadier en Hitier. Allerwegen militaire voorbereidingen. op gemakkelijke betalingsvoor waarden. Vraagt inlichtingen. Beestenmarkt 8, Telefoon 249. Stationsweg 33, Telefoon 497 (na 5 uur). Gedurende de laatste dagen bereiken het departement van defensie vele ver zoeken, zoowei van werkgevers als van werknemers, om aan dienstplichtigen en aan reserve-personeel verlof of vrij- stellig van opkomst bij mobilisatie te verleenen. Bekend wordt gemaakt, dat onder de huidige omstandigheden aan vorenbe doelde verzoeken vooralsnog niet anders dan bij zeer hooge uitzondering en dan nog slechts in zeer dringende gevallen gunstig gevolg kan worden gegeven. WERKT ITALIë VERZOENEND? Hoewel men zich te Rome den grooten ernst van den toestand niet verheelt, overheerscht in Romeinsche politieke kringen het gevoel, dat de vrede nog kan worden gered. Men is van oordeel dat, aangezien de diplomatie haar laatste woord nog niet heeft gesproken, er nog reden is om op een vreedzame oplossing van de crisis te hopen. In dezelfde kringen krijgt men duidelyk den indruk, dat de Italiaansche diplo matie in de richting eener verzoening werkt en dat Rome op het oogenb1 i k het matigende e le ment van de a s i s. Mussolini heeft in antwoord op de boodschap van den Canadeeschen pre mier Mackenzie King getelegrafeerd dat hij niets onbeproefd zou laten om den vrede te redden. Een blyvende vrede, dat is een rechtvoardige vrede, heeft de Duce aan zijn antwoord toegevoegd. STEEDS MEER MILITAIRE MAATREGELEN. Intusschen gaat men allerwegen voort met het nemen van militaire maatrege len. Op de stations te Berlijn is het zeer vol met reservisten, die zich naar het Ooste lijk of het Westelijke deel des lands bege ven. Alle treinen zyn overvol. De bevol king verricht met ernstige gezichten de dagelyksche werkzaamheden. Het treinverkeer gaat over het alge meen voort zonder groote wyziging in de dienstregeling. Na Zondagavond 10 uur kunnen echter geen personen, die op eigen gelegenheid reizen, meer aanspraak maken op ver voer met een trein. Havas voegt hieraan toe, dat men kan vaststellen op deze aanplakbiljetten, dat de vermelding „Zondagavond 10 uur" nadat de papieren gedrukt waren, werd opgeplakt, hetgeen er op zou kunnen wy- zen, dat men eerst aan een anderen dag en een anderen tyd heeft gedacht. Op bevel van de autoriteiten zullen de benzinestations geen benzine meer ver- koopen aan particuliere automobilisten. Alle benzinevoorraden zyn opgeëischt. Uit de schoorsteenen van het gebouw der Fransche ambassade te Berlyn, van waar de bagage naar het station reeds werd gezonden, stygt een zwarte rook kolom op, welke er op wees, dat de ar chieven worden verbrand. De Poolsche ambassade bereidt met spoed een ontruiming voor. Zaterdag werd te Parys aangekondigd,

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1