DE POLITIEK VAN HET NIEUWE KABINET
De stand der Werkloosheid.
GELD
N.V. Fin. Mij. „Zeeland ia" Hoes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
gramma.
De Regeeringsverklaring.
Buitenland.
Nederlands neutraliteit.
T.FABERY DE JONGE
Belangrijkste Nieuws.
De Britsch-Japansche
overeenkomst.
DE REGEERINGSVERKLARING
Sowjet-Rusland als zee-mogendheid
beschikbaar voor
den aankoop van
een Automobiel
rei meesterd en ge-
un snood plan on-
an dankbaar drukte
bediende de hand.
groot gevaar ont-
Veiling van 24 Juli
Frambozen 30—
100 kg.
24 Juli. Aardappel-
jenheimers 3—3.31,
.69, Gele Drielingen
id. 2.80—3.02,
Bonken 2.522.60,
100 kg. Totale aan-
rmiddag 3 u.: 750.
voor fietsers:
nin.
>6 Juli 1939.
>75 en 414.4 m. VARA
7.30—8.00 VPRO.
3.16 ber.). 9.30 Keu-
in w. 10.20 Voor arb.
12.00 Gram. 12.15
(opn.). 1.00 Gram.
smeralda. 2.20 Gram.
4.00 Voor de kinde-
VARA^orkest (opn.)
ber.) 6.40 Reportage.
»r. 7.05 Felicitaties.
io. 7.308.00 Cyclus
eloof". 8.05 Herhaling
ANP en VARA-varia.
ijsvraag. 8.20 VARA-
ladiotoneel. 10.00 Be-
Zang en orgel. 10.45
12.00 Gram.
301.5 m. NGRV-uitz.
voor de Scheepv.
idit. 8.15 Ber., gram.
10.30 Morgendienst,
Jhr. gem. koren Cres-
Looft den Heer en
15 Gram. 12.30 Orgel
Horst en Gram. 2.30
rBgelverz. 3.00 Ens em-
gram. 4.15 Bussum's
io en gram. 4.45 Feil
de jeugd. 5.45 Gram.
.alles en causerie over
7.00 Ber. 7.15 Land
ie. 7.457.55 Gram.
SO'S-ber. 8.15 Arnb
■am. 9.10 Gram. 9.20
513 September te
icht" 9.35 Gew. con-
:lam. 10.00 Bera ANP
Arnh. orkestvereen.
5012.00 Sdbriftl.
WEERBERICHT
van hedenmorgen
jen: weer: betrokken;
temperatuur 12; mini-
1; neerslag afgeloopen
ig van hedenavond tot
'eer 19 uur:
trokken tot zwaar be
regen, later met kans
zwakke veranderlijke
gedeelte van het land:
..«V* "ka-
lg,
er,
geen regen van be-
zwakke tot matige
ipelzlekte.
van 's avonds 23 tot
op de Zuid-Holland-
eersgesteldheid critieK
itreden van aardappel
etmalen van 's avonds
Juli ook in Friesland
g bewolking.
denmiddag 3 u.:
WOENSDAG 26 JULI 1939
53e JAARGANG - No. 251
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does
Postrekening 44435 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j. J.FANOV, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs 13.60 per fcwsrisaJ
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
AdveftentlëR 30 cent per regei
Ingezonden mededeelinren 69 cent oer rezel
Kleins AdvartentlBn Dinsdags sa Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
De samenstelling van het nieuwe Ka
binet moet, gezien in het licht van de
verkiezingen van 1937, weinig bevredi
gend worden genoemd.
Wij zullen echter ook dit Kabinet, het
welk zijn oorsprong vindt in de buiten
gewone politieke omstandigheden, naar
z\jn daden hebben te beoordeelen.
En dan kan worden geconstateerd,
dat de gisteren door Dr Coljjn afgelegde
Regeeringsverklaring, een gunstigen in
druk maakt. Het daarin ontwikkelde
program geeft aanleiding tot hoopvolle
verwachtingen.
Een ernstig streven naar een zoo dicht
mogelijke benadering van het budgetaire
evenwicht, het voeren van een krachtige
politiek van werkloosheidsbestrijding,
de versterking van de maritieme verde
diging van Nederlandsch-Indië, het zijn
punten die in dezen tijd als vanzelf
spreken.
Daarnaast staat echter de verheugen
de mededeeling, dat de steeds sterker ge
worden drang naar centralisatie met
klem zal worden tegengegaan; dat ge
poogd zal v/orden aan de noodlijdende
gemeenten zooveel mogelijk, en nog wel
op korten termijn, haar zelfstandigheid
te hergeven, en dat met kracht zal wor
den opgetreden tegen uitwassen bij de
steunregeling die remmend werken op
de begeerte tot arbeid.
Wij gelooven dat een streven in deze
richting bij een groot deel van ons volk
warme instemming zal vinden.
En ditzelfde geldt ook, van de toezeg
gingen die gedaan werden inzake zorg
voor de ouden van dagen, verbetering
van de leerlingenschaal enz.
Het zal, gezien den financieelen toe
stand, niet gemakkelijk zijn hier een uit
weg te vinden.
Maar het stemt toch tot voldoening,
dat de mogelijkheid ernstig door het
Kabinet zal worden overwogen.
Het blijft te betreuren, dat de recht-
sche samenwerking voorloopig is gestuit
en dat een Kabinet op principieele basis
niet mogelijk bleek.
Dit feit aanvaardend, kan worden ge
zegd, dat de Regeeringsverklaring goede
verwachtingen wekt.
Het laagste percentage sinds 1932.
Het werkloosheidspercentage in de
week van 3 tot en met 8 Juli 1939 was
voor de bij gesubsidieerde vereenigingen
met werkloozenkas aangeslotenen 17,8, het
laagste cijfer sinds 1932.
Op 8 Juli 1939 waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiddeling inge
schreven, 272.386 werkzoekenden (258.581
mannen en 13.805 vrouwen).
Hiervan waren 196.532 (187.502: man
nen en 9030 vrouwen) werkloos en waren
59.470 personen door overheidshulp te
werk gesteld bij cultuur-technische en ad
ministratief daarmee gelijkgestelde wer
ken. Blijkbaar waren er dus 16.384 per
sonen als werkzoekende ingeschreven, die
in bet vrij© bedrijf werkten, doch ander
werk zochten.
In de week van 3 t/m 8 Juli waren bij
gesubsidieerde vereenigingen met werk
loozenkas aangesloten 587.643 personen,
waaronder 76.911 landarbeiders. Van de
510.732 verzekerden buiten de landarbei
ders was het werkloosheidspercentage 17.8
(in de vorige verslagweek, 19 t/m 24 Juni
1939, was dit percentage eveneens 17.8).
In de overeenkomstige verslagweek van
Juni was het werkloosheidspercentage
'n de laatste jaren als volgt (in het tijd-
rak Mei tot en met November worden bij
de berekening van de percentages de land
arbeiders buiten beschouwing gelaten)
1932 26.2, 1933 24.2, 1934 25.9, 1935 29.3,
1936 30.8, 1937 24.3, 1938 23.2, 1939 17.8.
CHINA TELEURGESTELD EN
BEZORGD.
De Chineesche autoriteiten hebben den
mhoud vernomen van de formule, waar
op de Britsche regeering heeft toegestemd
m beraadslagingen met Tokio. Zij kun-
uen hun. teleurstelling niet verhelen over
e houding, welke de Britsche regeering
ans ter conferentie van Tokio aan
neemt, aldus de woordvoerder van het
eesche ministerie van buitenlandsche
zaken.
Tsjang Kai Sjek heeft in een gisteren
gehouden toespraak verklaard, dat Ja-
1 an gedoemd ig te falen, wanneer het
dat China zich zal onderwerpen
Indoen van chanteerende mogend-
n> vrelke met Japan compromissen
Gisteren heeft minister Colijn als leider van het nieuw opgetreden Kabi
net de volgende regeeringsverklaring in de vergadering van de Tweede
Kamer afgelegd:
Het Kabinet heeft er prijs op gesteld, zoo spoedig doenlijk na zijn
optreden, aan de Staten-Generaal mededeeling te doen van de voornemens
der regeering met betrekking tot het te volgen beleid.
In algemeenen zin stelt de regeering bij de uitvoering van hare taak
zich voor oogen, dat de steeds sterker geworden drang naar centralisatie
bij de bestuursvoering in de toekomst met klem moet worden tegengegaan.
Veeleer zal voortaan het beleid er op gericht moeten zijn in wetgeving
en bestuur aan de bestaande lagere publiekrechtelijke organen een zoo groot
mogelijke taak over te laten of op te dragen. Voorstellen ter bevordering
van dit voornemen zijn in voorbereiding.
Bij de bepaling van de taak der overheid en bij den tenuitvoerlegging
daarvan dient er nauwkeurig op te worden gelet, dat niet verzuimd worde
een ruim gebruik te maken van de krachten waarover het maatschappelijk
leven nog in zoo ruime mate beschikt.
Van onmiddellijk belang voor het regeeringsbeleid zijn de navolgende
vier onderwerpen:
le. het financieel beleid van het rijk en
2c. de daarmee samenhangende saneering van de gemeentefinanciën en
herstel van de gemeentelijke zelfstandigheid in zeer vele gevallen.
3e. bestrijding der werkloosheid?
4e. versterking der maritieme defensie van Nederlandsch-Indië.
Met de opsomming van deze vier punten is niet bedoeld het aangeven
van een rangorde. Alle vier genoemde onderwerpen zijn voor ons volks
bestaan van diepgaande beteekenis, maar werken ook wederkeerig remmend
of bevorderend op elkander in. Naarmate toch de financiëele toestand van
rijk en gemeenten gunstiger is, zijn de uitgaven voor verbetering van de
defensie en voor de werkloosheidsbestrijding gemakkelijker te dragen; maar
ook: naarmate de uitgaven voor deze twee voorzieningen hooger worden,
wordt het bereiken van een budgetair evenwicht of het benaderen daarvan
moeilijker.
Daarom ligt het in het voornemen der regeering, deze vier kardinale
vraagstukken te bezien in hunne onderlinge betrekking.
Dit vooropgesteld wenscht de Regeering:
le. Bij het rijk met grooten ernst te streven naar eene zoo dicht mogelijke
benadering van het budgetaire evenwicht bij den gewonen dienst en
naar matiging bij de kapitaalsuitgaven waarvan de druk uiteindelijk weer
op den gewonen dienst terugvalt.
2e. Door gewijzigde regelingen aan de zg. afhankelijke en noodlijdende ge
meenten zooveel mogelijk en op korten termijn hare zelfstandigheid te
hergeven.
3e. Met vermijding van aanzienlijke administratieve uitgaven en van kapi-
taalsinvestaties van onoeconomischen aard een krachtige politiek van
werkloosheidsbestrijding te voeren. Die bestrijding zal geheel beheerscht
moeten worden door de gedachte de geleidelijke inschakeling der werk-
loozen in het normale bedrijfsleven te bevorderen. Andere voorzieningen
worden, voorzoover ze tijdelijk aan het gestelde doel dienstbaar kunnen
worden gemaakt, als van aanvullenden aard beschouwd.
Tegen uitwassen bij de steunregeling, die remmend werken op de be
geerte tot arbeid moet scherp worden gewaakt en waar zulke uitwassen
reeds bestaan, zullen ze dienen te verdwijnen.
Teneinde den minister van sociale zaken gelegenheid te schenken zijn
volle aandacht te geven aan wat de hoofdzaak van zijn beleid is, n.l.
bestrijding der werkloosheid, zal de afdeeling Volksgezondheid van zijn
departement worden overgebracht naar dat van binnenlandsche zaken.
4e. Bij de indiening der begrooting in September a.s. mededeeling te doen
van hare voornemens met betrekking tot de versterking der maritieme
verdediging van Nederlandsch-Indië. De verschillende denkbeelden dien
aangaande worden door eene technische commissie op hunne militaire
beteekenis en op de financiëele gevolgen onderzocht.
Naast deze vier centrale vraagstukken, het regeeringsbeleid rakend, zal
het Kabinet de mogelijkheid van uitbreiding van de zorg voor de ouden van
dagen in overweging nemen, terwijl bet mede onmiddellijke aandacht zal
schenken aan een partiëele verbetering der leerlingenschaal, c.q. verbetering
van de regeling voor de kweekelingen met acte.
Het Kabinet doet voor den hier in het kort geschetsten arbeid een beroep
op de medewerking der Staten-Generaal. Het is er zich volkomen van bewust,
dat de moeilijkheden, die het op zijn weg ondervinden zal, talrijk en groot
zijn. Nochtans heeft het zijn taak aanvaard in het diepe bewustzijn daardoor,
in de gegeven omstandigheden, 's lands belang te dienen, daarbij wetend,
dat de uitkomst ligt bij Hem, die ook over het lot van landen en volken
beschikt.
aangaan of probeert verraders er toe te
brengen het Chineesche bedrijfsleven in
de war te brengen.
Sprekende over bet vraagstuk der va
luta verklaarde Tsjang, dat ondanks den
jongsten val van den wisselkoers „de
grondslag van ons nationaal bedrijf even
echt is als ons militair apparaat". Hij gaf
de verzekering, dat de Chineesche regee
ring zeer zeker de waarde van de natio
nale munt zal handhaven, ten behoeve
van wettige transacties buitenlandsche
valuta zal beschikbaar stellen en gepaste
maatregelen zal nemen om het hoofd te
bieden aan den toestand.
In gematigde kringen is men van oor
deel, dat China in het vervolg niet meer
moet rekenen op hulp van het buitenland
en op eigen wijze moet optreden.
Volgens den volkscommissaris van
marine bezit de Sowjet-Unie de grootste
duikbootvloot ter wereld.
Gisteren heeft Koeznetsow, de volks
commissaris van marine, te Moskou voor
een verzameling van 20.000 personen, een
rede gehouden, waarin hij zeide:
„De beste waarborg tegen iedere be
dreiging van een gewapenden aanval op
de Sowjetunie is de uitbreiding van onze
gewapende macht te land, in de lucht en
ter zee.
Wiji weten, dat sommige onrustige bu
ren, b.v. in 'het Verre Oosten, een les van
onze gewapende mac'ht noodig hebben om
ziöh te realiseeren, dat onze grenzen on
schendbaar zijn en dat wij: niemand zullen
toestaan daarop inbreuk te maken.
Onze industrie is sterk genoeg gewor
den om moderne schepen, groote zoowel
als kleine, te kunnen houwen, die niet on
derdoen voor de schepen van de groote
zeemogendheden. Wij1 hebben reeds derge
lijke schepen gekregen ter versterking van
de vloot en, krijgen ze in een jaarlijfks toe
nemend aantal.
Wiji hebben reeds een aanmerkelijk suc
ces bereikt met den opbouw van de
O o s t z e e v 1 o o t, die jaarlijks met
nieuwe oppervlaktesohepen en duikbooten
versterkt wordt. Aan de jongste oefenin
gen hebben meer dan 50 oorlogsschepen
deelgenomen en dat is natuurlijk lang niet
De ontwikkeling van deZwarteZee-
GEEN NIEUWE VERKLARING.
Op vragen van het Eerste-Kamerlid Van
Vessem met betrekking tot de op 3 Juli
j.l door den regeeringspersdienst gepu
bliceerde officieele verklaring naar aan
leiding van de berichten, volgens welke
Nederland zou zijn genoemd in de on
derhandelingen tusschen afgevaardigden
der Ehgelsche en Fransche regeeringen
met de regeering der Sovjet-Unie, heeft
dc minister van Buitenlandsche Zaken
het volgende geantwoord:
„In de verklaring, welke op 3 Juli j.l.
door den regeeringspersdienst werd ge
publiceerd, heeft de regeering ten aan
zien van de onderhavige aangelegenheid
al datgene bekendgemaakt, wat op dit
oogenblik zonder schade voor het lands
belang kan worden medegedeeld.
In hoeverre de door de regeering ge
dane stappen resultaat hebben gehad,
kan niet worden medegedeeld."
(Men zal zich herinneren, dat 3 Juli de
Ned. Regeering medegedeeld heeft, dat
zij in bedoelde onderhandelingen op gee
nerlei wijze is gekend. De rogeeririg, die
een en ander eerst uit de bladen had vor-
noinen, heeft toen daarin aanleiding ge
vonden het traditioneele Nederlandsche
standpunt zich afzijdig te houden van de
tegenstellingen, welke op dit oogenblik in
Europa bestaan, opnieuw te bevestigen.)
JUWELIER - HORLOGER
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
vloot is aanmerkelijk later begonnen.
De eerste oorlogsschepen zijn in 1926/'27
in dienst gesteld, maar nu zijn we reeds
in de gelegenheid om bepaalde oorlogs
schepen als opleidingsschepen buiten
dienst te' stellen en ze door de noodige
moderne schepen te vervangen.
De Groote Oceaan-vloot
is een levendig bewijs van toeneming van
onze vloot in haar geheel. Het eerste oor
logsschip in het Verre Oosten verscheen
vijf of zes jaar geleden; het was de eerste
duikboot.
Op het oogenblik bedraagt het aantal
oppervlakteschepen en duikbooten van de
Groote Oceaanvloot reeds een aantal vrfh
100, kleine schepen als torpedobooten
buiten rekening gelaten.
Vanwege het bijzonder onrustige tem
perament van onzen buurman moet de
Groote Oceaanvloot bijzonder waakzaam
zijn en is geheel gereed om het vaderland
te verdedigen.
DeNoordelijke vloot breidt
zich nog sneller uit dan de Groote Oceaan
vloot.
In den laatsten tijd toont de burgerlijke
pers belangstelling voor onze vloot en pu
bliceert allerlei verzinsels omtrent de we
zenlijke sterkte daarvan, met de bedoeling
om deze te kleineeren terwille van de fas
cistische oorlogsaanstichters.
Om een eind te maken aan alle valsohe
voorstellingen, moet ik verklaren, dat de
Sowjetunie meer duikbooten bezit dan
eenig ander land ter wereld. Dat niet al
leen, wij bezitten aanzienlijk meer duik
booten dan Duitscbland en Japan teza/-
men.
Zonder iemand te bedreigen, bijdragend
tot de' vredespolitiek, welke de Sowjetunie
voert, zal onze vloot de meest aanvallende
vloot worden, wanneer vijanden ons dwin
gen naar de wapenen te grijpen om ons
vaderland te verdedigen.
DREIGT KABINETSCRISIS IN
SPANJE?
Een overwinning van de phalanx.
Naar „United Press" aan de „Tel."
meldt, schijnen de berichten, die men aan
de Fransch-Spaansche grens heeft opge
vangen, erop te wijzen, dat een kabinets
crisis in Spanje voor de deur staat. De
ministers van Financiën, Amado, en van
Justitie, graaf De Rodezno, hebben op
nieuw aan Franco te kennen gegeven, dat
zij hun portefeuilles ter beschikking stel
len.
Volgens een bericht, dat evenwel nog
niet bevestigd kon worden, zou graaf De
Rodezno, die de leider van de Garlisten
is, reeds ontslag genomen hebben en door
Herreros vervangen zijn.
Men verwacht, dat als gevolg van de
houding der beide ministers de kabinets
crisis niet lang meer zal uitblijven en
Franco dan voor de keuze gesteld zal
worden, de vorming van het nieuwe ka
binet op te dragen aan den buidigen mi
nister van Binnenlandsche Zaken Suner,
die tevens de leider is van de phalangis-
ten (de eigenlijke fascisten) of aan gene
raal Jordana, thans minister van Buiten
landsche Zaken.
Franco zou reeds verleden week beslo
ten hebben zijn schoonzoon, minister Su
ner, met de vorming van het nieuwe ka
binet te belasten en daarom reeds bij
Binnenland.
Het program van het nieuwe Kabinet.
De stand der werkloosheid.
Vergadering der Provinciale Staten.
Buitenland.
De vloot van de Sovjet-Unie.
Weer een Britsche oefenvlucht.
Teleurstelling in China.
op gemakkelijke betalingsvoor
waarden. Vraagt inlichtingen.
voorbaat generaal Queipo de Llano ont
slagen hebben om het verzet te breken,
dat hij van militaire kringen tegen deze
opdracht verwacht.
HITTEGOLF !N GRIEKENLAND.
De ongewone hitte in geheel Grieken
land houdt nog steeds aan. In de ver
schillende steden was het 44 gr. C. in do
schaduw. Aan zonnesteek zijn tot dus
verre te Athene drie personen en op het
eiland Skopelos één persoon overleden.
Bij Saloniki werd door een brand, ver
oorzaakt door de groote hitte, een hoe
veelheid koren vernield.
DERDE BRITSCHE VLUCHT BOVEN
FRANKRIJK.
Grootste welke tot dusver werd
ondernomen.
Gisteren is de grootste oefenvlucht van
Britsche militaire vliegtuigen over Frank
rijk gehouden, welke leidde over Parijs,
Lyon, het zuidelijke deel van de Golf van
Biseaje en de Golf van Lyon.
De eerste groep, bestaande uit 60 Blen-
'heim-bommenwerpers, die tusschen half
acht en. kwart over acht de kustlijn pas
seerde, maakte een vlucht van 800 mijl.
Bij: het passeeren van de Fransche kust
en overal op haar reis boven Frankrijk
werden de machines opgevangen door
Fransche gevechtsvliegtuigen.
De tweede groep van 50 bommenwer
pers' passeerde de kust tusschen half ne
gen en negen uur. Zij legden ongeveer
900 mijl af.
Tusschen negen uur en half tien pas
seerde de derde groep, bestaande uit
zware Whitley-bommenwerpers de kust
voor een vlucht van 1000 mijl.
Er zullen nog meer vluchten volgen.
OVERSTROOMINGEN IN ITALIË.
Oogst van 10.000 hectaren bouwland
verwoest.
Hevige regens en overstroomingen 'heb
ben in Italië aan den landbouw enorme
schade berokkend.
Men spreekt van een schade van 15
millioen lire.
De oogst van 10.000 ha bouwland zou
verwoest zijin.
Vooral de streken Volpago, Santa Lucia,
Cenegliano en Sussegano werden zwaar
getroffen.
ENGELAND EN DUITSCHLAND.
Geen hervatting der handelsbesprekingen
In het lagerhuis heeft de minister van
handel, Stanley, verklaard, dat geen
ambtenaar van zijn departement, of van
het departement van overzeeschen han
del, of van dat voor exportcredieten, een
ontmoeting met Wohltat heeft gehad tij1-
dens het bezoek van den Duitscher te
Londen.
Op de vraag of het, als gevolg van dit
bezoek, in de bedoeling lag, de Duitsch-
Britsche handelsbetrekkingen, die na de
gebeurtenissen van Maart geschorst wa
ren, te hervatten, antwoordde Stanley,
dat de toestand blijft zooals hij na de ge-
gebeurtenissen van Maart geschorst wa-
Spreker had toen medegedeeld, dat de
onderhandelingen waren geschorst met
het oog op den politieken toestand.
DUITSCHE DUIKBOOTVLOOT
OEFENT IN DE OOSTZEE.
Een massale duikpartij.
De omvangrijkste oefeningen, ooh door
de Duitsche duikbooten gehouden, worden
thans uitgevoerd in de Oostzee. Admiraal
Rader heeft de eerste massa-duikboot-de
monstraties bijgewoond, waarbij vijf duik-
booteskaders tegelijk onderdoken.
Naar de „Berliner Börsen Zeitung"
meldt, nam de geheele vloot van 71 duik
booten aan de oefeningen deel, met uit
zondering van één flottilje.
Een convooi van 3 schepen werd aan
gevallen en geheel van het oppervlak der
zee weggevaagd, naar ooggetuigen meld
den. Ondanks hun zigzagkoers konden zij