III II eJ? §|l Bi£ r I I tag 11 s I Een voorloopig accoord te Tokio. GELD NI Fin. Mij. „Zeelandia" Goes Dagblad voor de Provincie Zeeland „.N? 2. m to *f§ P* to cd fc2 B to 3 to i g" MAANDAG 24 JULI 1939 53e JAARGANG - No. 249 Het Nieuwe Kabinet. Dr ColIJn is geslaagd. C. W. Bodenhausen, Minister Buitenland. Danzig op alles voorbereid. Een fietstocht door 't land? Belangrijkste Nieuws. beschikbaar voor den aankoop van een Automobiel Binnenland. s t i i gI 8 CP I tr® g OÖJI CP b i I B srw r» ro "i ia, cl a 2- m K' S "3 w no sS*1® IP ft? h" k' t"" S *3 <t S 2 ^ei. j w* CP p- p cd r pg ll s «T bs a £3 g- •5 tr £*-d 3 c: o P-< tr Q CP cp hi f p ®,p- 5 - P-g> I p?s?^ 8 M> 2 3 5 cl co 2 w 0 co *3 H D ur S1 2 cd a oj 3| 1 I <B 2, HD pr CL CP CD a CD tr CD o- o- IS CO <1 ST 2 I" i1 o Si w CO 5*5 m 50 e« CO 50 C3 So öp „CD 1 o W to t t+ O'S O h. •o o cp P SO- 2s0 m p p p W 3 P cd m f+ N H a o co d-0" S* P S|l 3 p s a p p to ~3 p BP p hi e-L CD P cd p P p* CD tr ö- 03 p' <3 3 P* P-crq P CD <rt- p- a«P: p. CD cd o *p ffi S Oq CP p* cd Oq cd cd cd o jef al g <3 b d cd p s oq ft O >P P- p p-s-j <3 1 3 a crq p p S» b co s CO i p f 2 L® 3- a* w 3 O p13 crq p cd cd 8. S- CP q tsj P hh cd ffi hi «a; P" M-aq p- cd p- cd p pc- W cd cd p P P j gB 2 p- P P co 3o <3 tr cd o 2 crq cd C-+- P p H-( CD g cd <-(- 3 -p" p- CO PC 2 CO p p* cd Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatachappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel j, J, F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs f2.W per kwertsal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vilssingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advertentiën 30 cent per regel ingezonden mededeelingen £0 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dr Colijn heeft de hem verstrekte op dracht <ot vorming van een kabinet aanvaard. Hedenmorgen om half elf ie in het de partement van Justitie de laatste Minis terraad gehouden van het demissionaire Kabinet. Naar wij' vernemen ie vanmiddag om streeks half drie op het Departement van Algemeene Zaken de conetitueeren.de ver gadering gehouden van het nieuwe Kabi net. Tevens vernemen wij, dat de belediging van de nieuwe Ministers morgenochtend half twaalf op het Paleis Noordeinde zal plaats hebben. Zoodra het nieuwe regeeringsprogram door alle toekomstige ministers van het nieuwe kabinet zal zijn aanvaard, zal de kabinetsformateur hen aan de Koningin ter benoeming kunnen voordragen, waar na men de desbetreffende koninklijke be sluiten kan tegemoet zien. Aangezien een en ander eenigen tijd in beslag zal ne men en bij den aanvang van de Tweede Kamervergadering op morgenmiddag a.s. nog niet geheel gereed zal zijn, zou, in deze vergadering geen regeeringsverklaring omtrent het optreden van het nieuwe ka binet kunnen worden afgelegd. Eh, aangezien1 de Kamer vermoedelijk morgenmiddag met haar arbeid gereed zal komen, is te verwachten, dat een even tueels gedachtenwisseling over en naar aanleiding van de kabinetsformatie, als mede van de verdere plannen van. het nieuwe kabinet, eerst na het zomerreces aan de orde zal kunnen komen. De vele vraagteekens, die er thans zijn, zullen dan helaas voorloopig nog blijven. Wie er ministers zullen worden. Het blijkt, dat het lijstje, dat wij Zater dag aan de Rotterdammer ontleenden, niet in alle opzichten juist is geweest. Vrij algemeen wordt aangenomen, dat het nieuwe Kabinet als volgt zal worden samengesteld: Dr H. Colijn, voorzitter van den Raad der Ministers en Minister van Al gemeene Zaken, tevens ad interim {tijde lijk) Minister van Economische Zaken; Mr J. A. N. Patijn, Minister van Buitenlandsche Zaken; Mr J. A. de Visser, Minister van Justitie; H. van Boeyen, Minister van Bin- nenlandsohe Zaken; Prof. Dr B. J. O. Sohrieke, 'Mi nister van Onderwijs, Kunsten en Weten schappen'; van Financiën; Di J. J. G. van Dijk, Minister van Dtefensie; Jhr Ir O. G. A. van Li d t h de J e u d e, Minister van Waterstaat; Ir M. H. D a m m e, Minister van So ciale Zaken; G. van den Bussche, Minister van Koloniën. Prof. I. P. d.e Vooys zal, zoodra bij' ontslag zal hebben genomen als direc teur van de „Algemeene Kunstzijde Unie" de portefeuille van Economische Zaken overnemen van Dr Colijn. Het blijkt dus, dat ook de Ministers Van Buuren (Waterstaat) en Slotemaker de Bruine {Onderwijs, K. en W.) niet zul- len terugkeeren en dat de namen van Dr ederbragt en Dr de Kat Angelino ten onrechte zijn genoemd. Naar de politieke rich- l,ug gerubriceerd, zouden we nu kr iji gen: twee A. R. en twee C. H. ministers, terwijl 9 overige zeven als libe- 1 ur* word0n aangeduid. y ij staan hier dus wel voor een won derlijke samenstelling. Geen lang leven. Het soc. dem. blad „Het Volk" voorspelt et nieuw® ministerie geen lang leven. Het blad schrijft: Men heeft in deze weken gesproken van een „overbodige crisis". Thans is er alle reden om te spreken van een „overbodig ministerie". Want wij kunnen niet aan- Colijn en de heeren, die ioü thans voor het ministerschap be- f aar stelden, lang gelegenheid zullen i\et roer in handen te houden och dan is de heele verschijning van au ministerie „overbodig", een aver- aig tusschenspel, dat aan de vorming an een ministerie, dat wèl op een meer- id van v°Ib en volksvertegenwoordi- Sing past, voorafgaat. e meening, dat het nieuwe Kabinet in en ongunstige positie verkeert, wordt ge deeld door „Het Nationale Dagblad" N. S. B.), dat meent, dat de R. K. S. P. en S. D. A. P. op den loer liggen, om het ten val te brengen. Bedriegen niet alle teekenen, dan ia het conflict reeds voor den herfst te verwachten. Een echerp artikel van de Maasbode. De mannen van het komende kahinet zijn nog niet met volkomen zekerheid be kend, schrijft de Maasbode, maar de aard van dit „zakenkabinet" en de „kleur" van de bezetting staat wel vast. Het (karakteristieke van het kabinet verplaatst ons in zekeren zin honderd jaar terug in het verleden. Zooals onder Willem I bij ministerbenoemingen na tuurlijk niet werd gedacht aan de Noord-N e derlandache katholieken, die ook slechts 40 procent van de bevolking uitmaakten en men zelfs na de vereeni- ging met België tien hoogste een enkel katholidk 'Zuid-Nederlander in 't minis terie opnam en dan nög liefst een Van verdacht allooi, zoo gaan wij nu, sinds onheuglijken tijd een kabinet begroeten zonder katholieken. De heer Gölijn zal de Kroon hebben verteld en ons vermoedelijk ook willen meedeelen, dat de katholiekten zichzelf hebben uitgesloten. Wie weigert, naast den heer Golijn te zitten, sluit zich blijkbaar uit van het staatsbestel in Ne derland, waarvan de heer Colijn immers, volgens de schriftelijke mededeeling van den heer De Vos van Steenwijk in „De Standaard", een onmisbaar element is. D'e misdaad der katholieken is, zich niet stilzwijgend neer te leggen bij de denk beelden i sommigen zullen misschien zeggen: de grillen van den heer Golijn. Het regeeren bij persuasie schijnt in Ne derland dus te wordien omgezet in mogen meedoen bij de gratie van Dr Colijn. Voor dat genoegen bedankten de katholieken; zij kunnen dat anderen een poosje gun nen, indien het landsbelang hen althans niet dwingt, daaraan snel een eind te maken. Wij hebben een stil vermoeden, dat velen het méér dan vreemd zul len ivinden, dat ruim een derde der be volking van het bewind is uitgesloten van het land, voor welks verdediging zij on geveer de helft der Soldaten mogen leve ren. De nieuwste vinding is, dat de katho lieken roekelooze verkwisters zijn, blinde aanhangers van excessen, liedten, die ver rukt zijn op onnoodige franje in de hui zen van gesteunde of door den Staat te werk gestelde arbeiders. De katholieken hebben één troost, zij hebben gestaan aan den kant der arm- sten. Al moge dit niet de voordeeligste kant zijn, het is voor christen staatslie den de beste kant. De historie zal eens richtten tusschen hen en anderen en wij weten nu reeds, wie dat oordeel niet zul len behoeven te vreezen. De heer Colijn, die meende de katho lieken voor 'het 'dilemma te plaatsen, met socialisten samen te werken of zioh voor hem te buigen, is zelf in de, 'liberalisti sche klem geraakt, met dit gevolg, dat hij moeilijk anderen zal kunnen euvel dui den, in de toekomst een deel der vrijheid op te 'eischen, die 'hij zichzelf toemeet, wanneer hij ons het genbegen doet, zulk een uitgelezen schare links georiënteerde ministers te ontmoeten. De heer Colijn het dient vastgesteld voor de historie heeft de rechtsche samenwerking reeds willen verbreken in 19T8. Hij; heeft dit gedaan in 1933; hij herhaalt het in 1939. Hij; de opvolger van Kuyper, die een der baanbrekers was voor meer sociale gerechtigheid en die Nederland ontrukte aan de ontkerstenen de liberale suprematie, heeft het met zijn positie als leider der anti-revolutionaire party vereenigbaar geacht, ons land uit te leveren aan de economie en de ideolo gie der liberalen. Hij, en niemand anders, heeft moedwillig den band doorgesneden met het katholieke deel der natie. Hij gaat het bestaan, aan de Kroon een kabi net voor te dragen, dat honderdduizenden •zullen beschouwen als een uitdaging aan de katholieken en andere honderdduizen den. als een regelrechte agressie van 'het parlement. Dit is de 'groote, cultureels en politieke 'beteekenis van Ooiyin's daad. Vandaag officieele verklaringea Te Tokio wordt medegedeeld „Er is overeenstemming tot stand gekomen be treffende de algemeene kwesties, die den achtergrond vormen van den toestand in Tientsin. Een verklaring dienaangaande zal Maandag tegeiykertijd in Tokio en in Londen worden openhaar gemaakt. Volgens de Asahi Sjimboen is Zater dag te Tokio tusschen Craigie en Arita overeengekomen 1. De Britsche regeering erkent de fei- teiyike in China bestaande toestanden. 2. Groot-Brittannië erkent, dat zoolang deze toestanden blijven 'bestaan, de Ja- pansche strijdkrachten in China speci fieke aanspraken hebben voor 'haar vei ligheid en de handhaving van vrede en rust. 3. Groot-Brittannië erkent de noodza- keiykheid voor Japan nadeelige en voor de Chineezen gunstige daden onmogeiyk te maken. 4. D'e Britsche regeering zal zich ont houden van alle daden en maatregelen, welke de volbrenging van bovengenoemde Japansche plannen Zouden in den weg staan en zal duidelijk mededeeling doen van deze politiek aan de Britsche autori teiten en onderdanen in China en er voor zorgen, dat deze insgeiyks den toestand erkennen. Het Japansche persagentschap Domei meldtDe overeenkomst zal geen wnzi- ging brengen in de krachtige houding en •de politiek van de Japansche militaire autoriteiten in Noord-China. De Japansche militaire autoriteiten' ter plaatse zijn de volgende opvattingen toe gedaan 1. Zij zulïen kalm den voortgang af wachten ter a.s. Britsch-Japansche ronde tafelconferentie en rustig den toestand on der oogen zien, zelfs in geval van een mislukking der conferentie van Tokio. 2. Zij verwachten veel van de confe rentie van Tokio met betrekking tot de Britsche samenwerking met Japan ten aanzien van de vestiging van de nieuwe orde in Ooist-Azië, maar niemand kan garan'deeren, dat de conferentie van To kio dienaangaande niet met een misluk king zal eindigen, gezien het feit, dat En geland nog steeds geen juist begrip heeft van den tegenwoordigen toestand ten aan zien van de Oeconomistihe en financieele vraagstukken. 3. De geschillen over Tientsin zullen niet volledig zijn geregeld aleer Enge land de tussohen de Britsche en Japan sche autoriteiten te bereiken overeen komst door middel van de conferentie te Tokio werkelijk zal toepassen door een volledige erkenning van den tegenwoor digen toestand in China in verband met de vestiging van de nieuwe 'orde. Reuter meldt uit Londen, dat Vandaag te Londen en Tokio tegelijkertyd een ver klaring zal worden afgelegd inzake de overeenkomst, wel ke te Tokio tusschen Arita en Craigie tot stand is ge komen. Minister-president Chamberlain zal vandaag in •het Lagerhuis een verklaring afleggen. Chineesche bezorgdheid. Ohineesche kringen zijn 'bezorgd over de 'berichten 'betreffende een „München" voor het verre 'Oosten. Er zijn nog 'geen officieele inlichtingen beschikbaar. Men denkt echter, dat de Ohineesche nat. regeering waarschyniyk haar ambassadeur in Londen instructies zal geven om volledige bijzonderheden te vragen van de gemelde overeenkomst en te doen weten, 'dat de houding der Chi neesche regeering er eene zal zijn ivan verzet tegen iedere regeling, die in strijd is met het beginsel van het negen-mo- gendheden-verdrag en de resoluties van den Volkenbond. In 'Chineesche officieel© en niet-offi- cieele kringen had men tot heden geloofd, dat Engeland' nooit een compromis met Japan zou aangaan. De woordvoerder van de Britsche re geering heeft de geruchten, dat Engeland zijn steun aan den Ohineeschen dollar zou willen staken ten eenenmalte tegengespro ken. „'Deze kwestie is niet besproken te Tokio en maakt ook geen punt van over weging uit". Teleurstelling in Duitschland. De optimistische berichten uit Tokio over de Britsch-Japansche onderhande lingen en met name de mogelijkheid dat een accoord bereikt wordt over de voor naamste kwesties, hebben in Duitsche 'politieke kringen eenige zenuwachtigheid veroorzaakt. Men bad tot dusver gerekend op een mislukking der 'onderhandelingen en de bladen hadden de hoop niet ver heeld, 'dat hieruit een verscherping der Engelsch-'Japansche spanning zou ont staan. 'Men vreest nu, dat een verbete ring in de betrekkingen tusschen Londen en Tökiloi een grootere bewegingsvrijheid zal meebrengen voor Engeland en Frank rijk. Gouwleider Förster heeft Zaterdag te D'anzig een toespraak gehouden tot vier duizend arbeiders vau de scheepswerf Schichau. Hij gaf hierin toe, dat Danzig militaire voorbereidingen heeft getroffen en zeide, dat het thans niet meer ntoodig is op het Duitsche leger te vertrouwen; ook de Danzigers zelf kunnen een geweer namen en zich verzetten. De Danzi gers zijn thans op alle gebeur tenissen voorbereid. Andere staten mogen zich wapenen, doch zy zullen ons niet overrompelen. We hebben het recht onze gestolen ge bieden terug te Vorderen, en we zullen ze terug hebben. NU AL ONEENIGHEID IN SPANJE? Generaal Queipo de Llano heeft gister middag Burgos verlaten in de richting van de Eransche grens. Verder meldt Havas uit Parijs, dat general Yague Donderdagavond te Ma drid is gearresteerd. Talryke offi cieren en onder-offioieren, die met verlof waren gegaan, zijn sedert eenigen tyd terug geroepen. De regeering heeft dezen maatregel biykbaar genomen ter Voorko ming van onrust. De minister van bin- nenlandsc'he zaken heeft een decreet ge- teekend, waarby het houden van open bare byeenkomsten zonder voorafgaande vergunning verboden wordt. Het plotselinge ontslag van generaal Queipo de Llano, is een duidelijke illus tratie van de interne crisis, welke reedis verscheidene weken broeide. Op 18 Juli, den verjaardag van het uitbreken van den opstand, heeft do generaal een rede gehouden, die als een uiting van rebellie beschouwd werd. Volgens de A.B.G. te Sevilla zeide hij onder meer: De mili tairen moeten de macht in handen hebben en de nieuwe politieke kliek moet ver jaagd worden. 'Z ij, die ge streden hebben, moeten de macht in handen hebben, en niet zij, die anderen hebben zien s t r y d e n. Als Spanje nu brood had, dan was vol gens Queipo, dat te dankten aan de maat regelen Voor den verbouw van graan, wellke hij in Andalusie had genomen, ter- wyi anderen deze belangrijk© aangelegen heid volkomen hadden verwaarloosd. Het antwoord op deze rede bleef niet uit. Het staatsblad van 21 Juli 'publi ceerde een decreet, geteekend door Fran co, waarby Queipo de Llano van zyn militair commando ontheven werd en „ter beschikking van een ander ministerie ge steld". Deze beslissing werd niet in den ministerraad, maar door Franco aliteen genomen. Het is een publiek geheim in Spanje, zoo besluit dit bericht, dat Queipo de Llano aan het hoofd stond van een mili taire coalitie, die de laatste maanden he vig gekant bleek tegen de samenstelling der civiele regeering. Men weet, dat ver scheidene generaals het met Queipo de Llano eens waren, doch het is niet be kend, of de beweging reeds het karakter van een samenzwering had aangenomen. Purol geneest doorzitten en zonnebrand. SW'ABUE HEROVERD DOOR DE CHINEEZEN? Volgens de Chineesche berichten zou den de Chineesche versterkingen er in ge slaagd zyn, om Swabue te heroveren. De Japansche landingstroepen zouden slechts 3 uur meester z«n geweest van de stad. Na de herovering door de Japanners van Tsjaoan zou thans in het gebied van Swatau-Tsjaoan zeer hevig gevoch ten worden. DE „CHINEESCHE MUUR" VAN DUITSCHLAND. Een gedeelte van den Westwall aan onze Zuid Oost-grens krijgt nu inder daad ook een afscheidingsmuur. Onmiddeliyk aan de grens te Vaals be vindt zich op het gebied van Pfaffenhof een der voornaamste knoppunten van de Duitsche verdedigingswerken. Van de Grensstraat af, den weg, die naar S'ef- fent voert, heeft men er nog vry uit zicht op. D'e Duitschers zyn nu begonnen hier een muur van gewapend beton op te trekken. De Chineesche muur wordt hier dus werkeiykheid, in letterlijken zin. GROOTE MANOEUVRES IN AUGUSTUS IN ITALIë. Van 3 tot 8 Augustus a.s. worden in Noord-Italië de jaarlijksche groote ma- moeuvrea van het uit drie legercorpsen bestaande Po-leger gehouden, waaraan men in Italiaansche kringen bijzondere beteekenis hecht omdat zij het peil der Italiaansche landbewapening en de mo derne Italiaansche oorlogstechniek en tactiek zullen illustreeren. In vakkringen wy'st men er op dat de zen keer vele „verrassende opgaven" ge steld zullen worden, ten einde het leger Binnenland. Het nieuwe kabinet. Verschillende verkeersongevallen. Buitenland. 'Overeenstemming tusschen Engeland en Japan? Teleurstelling in Ohina. "Wat gebeurt er in .Spanje? op gemakkeil|ke betaling*voor» waarden. Vraagt inlichtingen. vertrouwd te maken met het nemen van bliksemsnelle beslissingen. DE THETIS NOG NIET GELICHT, Van gezaghebbende zyde is* te Liver pool verklaard, dat in strijd met vroegere berichten de Thetis nog niet van den zee bodem lom'hoog is gekomen. De pogingen tot het lichten van de Thetis zullen worden voortgezet Zoodra de omstandigheden het toelaten. DE ENGELSCHE LUCHTVLOOT. Reeds ongeveer 700 eerste linie-toestellen. De marine-medewerker van de Sunday Times schrijft Het luchtwapen Van de Engelsche vloot heeft thans een sterkte aan eerste-linie- toestel'len, welke snel de 700 nadert, d.w.z. driemaal de sterkte van den aanvang der uitbreiding na 'het besluit om het beheer over het wapen geheel over te dragen aan de admiraliteit. Reserveraachines worden tegelyk opgebouwd. De nieuwe vliegtui gen, die thans in dienst komen, zyn on- vergelykelyk veel doeltreffender. Andere en zelfs nog machtiger toestellen voor het vlootluchtwapen worden reeds vervaar digd ien zullen in de nabye toekomst toe gewezen worden aan de vliegtuigmoeder schepen. H. M. DE KONINGIN NAAR HET LOO. H. M. de Koningin is Zaterdagmiddag omstreeks 4 uur op Het Loo aangeko men. HET GENERAAL APPEL VAN DE N. C. R. V. Op den landdag van de Ned. Ohr. Ra dio-Vereeniging, 'die ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan op Donderdag 3 Aug. a.s. in het Feyenoord-stadion te Rotter dam zal worden gehouden, zullen, naar wij vernemen, als sprekers optreden de heeren Mr A. v. d. Deure van Bennelkom, voorzitter der vereeniging, die de ope ningsrede houden zal, H. v. Boeyen, Min. v. Binnenlandsche Zaken, Dr J. J. C. v. Dijk, Min. van Defensie, Prof. Dr P. Ste- genga Azn. van Amsterdam, die speciaal een woord zal richten tot allen, die aan huis gebonden zyn (zieken, hulpbehoe venden, ouden van dagen) en zeevaren den, en Ds D. A. v. d. Bosch, Ned. Herv. predikant te 's-Gravenhage, die als vice- voorzitter der vereeniging de slotrede houden zal. DE PROTESTANTSCHE KERKEN EN DE RADIO. De regeling! bij de N. C. R. V. Vrijdag hebben wy het antwoord gepu bliceerd van den minister van binnen landsche zaken op vragen van den heer Krijger over het verzoek om zendtyd door den Ned. Hervormden ïadio-omroep. Aan deze beslissing is een bij herha ling gepleegd overleg mert de organisa ties voorafgegaan. Het bestuur van de N.C.R.V. heeft zich' be reid verklaard 'n oplossing te bevorderen. Het ligt in zyn bedoeling statuair de mo gelijkheid te openen organen in te stel len, welker leden door de kerkgenoot schappen zullen worden benoemd en die geheel zelfstandig zullen beheerschen de uitzending van de kerkdiensten en andere omroepprogramma's, die voor de kerken van belang zyn. Dte synodale commissie van de Ned. Hervormde Kerk heeft zich inmiddels bereid verklaard de leden van het or gaan, dat deze taak voor die kerk zal hebben te vervullen, te benoemen. Ten einde het noodzakelyke contact met de vereeniging te waarborgen, zal alleen de voorzitter, die slechts adviseerende be voegdheid zal verkrygen, door het be-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1