eerste blad.
Spanning in de Danzigerkwostie
weer toegenomen.
GEL
NI Fin. Mij. „Zeeïandia" Goes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De Kabinetscrisis.
Buitenland.
T. FABERY DE I0NGE
Worden de bommenwerpers in Engeland
door Duitschland gelinancierd 7
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
„Verdachte" auto's worden
in het oog gehouden.
een reconstructie van het
kabinet?
militaire voorbereidingen
worden voortgezet.
beschikbaar voor
den aankoop van
een Automobiel
WOENSDAG 19 JULI 1939
53e JAARGANG No. 245
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telef oon 28
Abonnementsprijs f3.Ö0 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingea f 0.20
Lor. se nummers 5 cent
Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA
Advcrtentiën 30 cent per regel
Ingezorv'en mededeelingen 00 cent per regel
Kleine Advcrtentiën Dinsdags er, Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Naar aanleiding van hot feit, dat mi
nister Colijn na den ministerraad van
Maandag nog een onderhoud heeft gehad
met minister Romme, heerscht in parle
mentaire kringen de indruk, dat de op
lossing van de crisis thans wordt gezocht
in de richting van een reconstruote van
het huidige kabinet.
De mogelijkheid van een overbrugging
der oorspronkelijk onverzoenlijk geachte
tegenstellingen wordt hierbij niet uitgeslo
ten geacht.
Mr Beyen bij Dr Colijn.
Gistermorgen heeft de minister-presi
dent, dr II. Colijn, op het departement
van Algemeene Zaken ontvangen mr J.
W, Beyen, president der Bank, voor in
ternationale betalingen te Bazel. Zooals
bekend zal de heer Beyen over enkele
maanden als zoodanig heengaan. Daarna
zal hij optreden als lid van den raad van
beheer der Unilever, tot welke functie hij
in de jongste algemeene vergadering van
dit concern werd gekozen.
Nog een bezoek.
Dr Colijn heeft gisteravond te zijnen
huize ontvangen den heer G. W. Boden-
hausen, oud-vice-president van den Raad
van Ned.-Indië en oud-directeur van Fi
nanciën van hetzelfde gebiedsdeel. Dë
heer Eodenhausen is voorzitter van de
ministerieels commissie, die adviseert op
belastinggebied.
Het bezoek heeft meer dam een uur ge
duurd.
Deze bespreking zou er weer op kunnen
wijzen, dat de formateur zijn pogingen
voortzet tot het vormen van een zaken
kabinet. Sommigen meenen, dat de for
mateur wei is waar streeft naar het tot
stand brengen van een niet-politiek ge
tint kabinet, dat versterking der defensie,
bestrijding der werkloosheid en saneering
der financiën als hoofdpunten in zijn
program zou opnemen, anderzijds zijn er
echter teekenen, die er op wijzen, dat dr
Colijn nog altijd de gedachte voor oogen
staat van een overbrugging der tegenstel
lingen in het demissionaire ministerie,
althans van een reconstructie van het ka
binet. In ieder geval juicht men het too,
aldus het „Handelsblad", dat de forma
teur zich den tijd gunt om ten slotte
met een groep medewerkers voor den dag
te komen, die in staat zijn, in breeden
kring vertrouwen in teboezemen al zou
daarmede meer tijd gemoeid kunnen zijn,
dan men zich aanvankelijk had voorge
steld.
In Duitsche politieke
kringen wordt nadrukke-
1k de opvatting bestre
den, dat in het vraagstuk
Danzig eenige ontspan-
ningzou zijn gekomen. Ver
klaard wordt, dat een dergelijke opvatting
door niets gerechtvaardigd wordt en dat
van de zijde van Duitschland geen zwak
kere houding kan worden verwacht. Men
wijst er in dit verband op, dat de anti-
Poolsche propaganda in de Duitsche pers
nog even fel is.
Dit is blijkbaar een antwoord op de be
richten, dat de Paus en Mussolini aan
een vredelievende oplossing zouden wer
ken in dien zin althans, dat een status
quo voor vijf jaar zou tot stand komen.
Het Eagelsche blad de News Chronicle
meldde gisteren, dat Hitier zich zeer wel
i°t staatspresident van Danzig zou kun
nen laten verkiezen.
Hij is reeds eereburger der vrije stad
en het zou voor de Poolsche en ook voor
iedere andore regeering moeilijk zijn, wat
dan ook te doen, om deze verkiezing te
verhinderen.
Het conflict zou dan veeleer op juridi
sche in plaats van op militaire basis wor
den gebracht.
Poolsche persagentschap P. A. T.
meldt uit Warschau, dat dit in politieke
ringen in de Poolsche hoofdstad als een
journalistieke canard wordt beschouwd.
In dezelfde kringen wordt verder ver
klaard, dat, onafhankelijk van den vorm,
waarin Duitschland Danzig zou willen in-
'Jven, reeds het feit alleen van een derge
lijke Inlijving beschouwd zou worden als
een onduldbare schending van den be-
staanden politieken en juridischen status
en dat Polen hierop onmiddellijk op de
juiste wijze zou reageeren.
Bevoegde Poolsche kringen spreken met
nadruk tegen:
le. dat er politieke besprekingen zijn
gehouden tusschen de Poolsche en Duit
sche regeeringen over de regeling der
tusschen beide, landen hangende geschil
len;
2e. dat de Poolsche regeering nooit
een oplossing van de kwestie-Danzig zou
kunnen aanvaarden, welke een prijsge
ven van de vier punten zou zijn, die de
basis zjjn en blijven van de houding van
Polen tegenover deze problemen;
3e. dat de Poolsche regeering geen
nieuwe feiten of toestanden ten opzichte
van Danzig, welke naar haar meening de
onafhankelijkheid en de vitale belangen
des lands zouden kunnen schaden, kan
aanvaarden zonder op de gepaste wijze
daarop te reageeren.
Ook in Danzig zelf wordt commentaar
geleverd op de onderhandelingsgeruch
ten. Zoo schrijft de „D'anziger Vorpoa-
ten", met betrekking tot de door som
mige Europeesche bladen gemelde be
richten, dat Duitschland bereid zou zijn
over Danzig te onderhandelen en dat de
toon van de pers in de Vrije Stad in de
laatste weken veranderd zou zijn het vol
gende
„Wij kunnen slechts constateeren, dat
wij, hoewel hetgeen in het buitenland
wordt gezegd ons onverschillig laat,
onze z.g. „verandering van stemming"
slechts kunnen accepteeren als een
wensch van anderen. Na het bezoek van
den gouwleider aan den Fiihrer is er
voor de bevolking van Danzig een aan
leiding te meer om met rotsvast ver
trouwen te gelooven in het bereiken van
het doel, daar de te Danzig gevoerde po
litiek in volledige overeenstemming met
de Duitsche opvattingen is. Reeds her
haaldelijk hebben wij de uit Warschau
afkomstige geruchten gedementeerd,
volgens welke een Poolsche compromis
formule voor Danzig en den corridor ook
maar de geringste kans van slagen zou
hebben. Wfl herhalen, dat de
door Polen met laatdun
kendheid afgewezen voor
stellen van den Fiihrer
slechts voor eenmaal gol
den. De stemming van Be r-
lijn tegenover Warschau is
uiterst koel en vastbera-
d e n."
Danzig in staat van tegenweer.
Uit Poolsche bron te Danzig wordt ge
meld, dat de militaire voorbereidselen
daar stelselmatig worden voortgezet.
Men werkt zelfs niet meer in het geheim.
Zoo heeft men gisteren te Langfuhr
oefeningen met veldbatterijen gehouden.
Verder zijn alle scholen op het gebied
van Danzig opgevorderd en door Heim-
wehrtroepen bezet. Er zijn maatregelen
genomen ter verdediging van de stad te
gen een luchtaanval.
Op de heuvels van Biscauffs, Berg en
Hagel zijn afweerbatterijen opgesteld.
Op de daken van openbare gebouwen zijn
afweermitrailleurs in stelling gebracht.
De heuvels bij Zoppot zijn versterkt en
voorzien van luchtdoelbatterijen. Aan
den mond van den Weichsel bij Schieven-
horst zijn loopgraven aangelegd en in de
duinen is zwaar geschut opgesteld.
Deze maatregelen zouden ten doel
hebben in geval van een conflict de Pool
sche troepen tegen te houden, die zouden
optreden tegen uit Oost-Pruisen opruk
kende Duitsche troepen.
Wat men in Londen meent.
Un. Press meldt uit Londen:
De optimistische 'berichten uit Berlijn
inzake een vreedzame regeling van de
kwestie Danzig worden beschouwd als
Duitsche proefballons, waarvan het doel
is te ontdekken, of Polen bereid is te on
derhandelen.
In B'ritsche politieke kringen wordt op
gemerkt, dat tot nu toe niet de minste
aanwijzing te bespeuren valt, dat er zal
worden onderhandeld, of zelfs dat men
overweegt tot onderhandelingen over te
gaan.
Duitschland half Augustus klaar?
Berichten, die te Parijs
in officiëele kringen zijn
ontvangen, hebben den in
druk gewekt, dat de strijd-
krachten van Duitschland
ongeveer midden Augustus
„paraat zullen zij n".
Genoemde berichten meldden ten eer
ste, dat groote troepenbewegingen onaf
gebroken van de kazarnes naar strate
gisch gelegen punten plaats hebben waar
bij de regimentnummers gecamoufleerd
zijn, ten einde indentificatie te voorkomen.
Ten tweede, dat het aantal reservisten, dat
tegen het einde van Juli onder de wape
nen zal zijn, het millioen zal hebben be
reikt. Ten derde, dat het binnenhalen van
den oogst bespoedigd wordt, ten vierde,
dat de versterkingswerken in het Rijnland
met spoed worden voltooid.
Bovendien zouden volgens genoemde
belichten, de SS en SA-mannen bevel ge
kregen hebben, om hun vacanties tegen
10 Augustus te beëindigen.
In Franse.he goed- inge
lichte kringen is men van
meening, dat ei n periode
van groot ere spanning te
gen 10 Augustus zal intre
den, die dan geleidelijk tot
het einde van September
zal toenemen, wanneer, zoo
hoopt Biuitschland, de jaar-
lijksohe sneeuwval het den
Franschen onmogelijk zal
maken, om een offensief
in de Alpen te openen.
JUWELIER - HORLO0ER
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
DUITSCHE SPIONNAGE.
D e „D a i 1 y Herald" meldt,
dat de Engel so he regee
ring de bewijzen heeft, dat
een vreemde mogendheid
de jongste activiteit van
het Ierse be Republikein-
sche Leger heeft gefinan
cierd.
Men vermoedt, dat de aanslagen van de
Ierscthe terroristen door (Duitschland wor
den aangemoedigd.
De regeering heeft bij bet parlement
een wetsontwerp ingediend, dat voorziet
in bevoegdheden tot scherper optreden te
gen verdachte elementen.
Scotland Yard heeft een nieuwe lijst
opgesteld van personen, die ervan ver-
daoht worden Duitsche agenten te zijn.
Men kan verwachten, dat weer een
aantal Duitsohers uitgewezen zal worden.
De namen en signalementen van 5060
nazi-agenten, die in Engeland werken, zijn
thans doorgegeven aan Parijs en Was
hington. Deze inlichtingen zijn verstrekt
om de Fransche en Amerikaansche politie
behulpzaam te zijn bij de jacht op Duit
sche spionnen.
Een onderzoek heeft uit
gewezen, dat de spionnage
bedreven wordt op inter
nationale sc'haal. Spion
nen in Londen ontvangen
inlichtingen, die in deVer-
eenigde Staten zijn verza
meld. Spionnen in Frank
rijk geven naar Berlijn ge
gevens door, die uit Enge
land afkomstig zij' n.
BEGINT LEVERING DER BRITSCHE
VLIEGTUIGEN REEDS IN AUGUSTUS?
De „Daily Herald" meldt, dat Engeland
in Augustus zal beginnen met de levering
van militaire vliegtuigen aan Polen en
„bevriende mogendheden".
Het blad verklaart, dat de vliegtuigen
op hun weg naar Polen de Duitsche ter
ritoriale wateren zullen vermijden door te
gaan -over Frankrijk, Egypte, Turkije en
Roemenië.
Overigens wordt gezegd, dat de produc
tie van vliegtuigen een dergelijken om
vang heeft bereikt, dat verscheidene fa
brieken de productie moesten herzien. Er
zijn voldoende reserve-vliegtuigen voor
verscheidene maanden, ook al zouden er
zware verliezen worden geleden.
TE VEEL ETEN IN DUITSCHLAND
EEN VORM VAN HOOGVERRAAD.
Dr Wirz, lid van de nationaal-socialis-
tische commissie voor de volksgezond
heid, heeft eritiek geoefend op de „nei
ging van het geheele Duitsrhe volk te veel
te eten, in het bijzonder vleesch en vet".
Hij zeide: „Elke Duitscher, die door on
matig eten bijdraagt tot verbreeding van
de kloof tusschen productie en consump
tie, brengt de behoorlijke voeding vein het
geheele volk in gevaar. Voortdurend te
veel eten schaadt dus niet alleen de ge
zondheid, maar moet noodzakelijk een
soort van hoogverraad zijn."
AUTOSNELWEG OVER DE
BRENNERPAS.
Men is op het oogenblik aan beide kan
ten van de grens bezig met het aanleggen
van een autosnelweg, die een directe ver
binding zal vormen tusschen Rome en
Berlijn over de Brennerpas.
In Berlijn wordt vernomen, dat de noo-
dige credieten voor bet Italiaansohe ge
deelte verleend zijn. Aan Duitsche zijde
ontbreekt nog de verbinding van Mün-
chen naar den Brenner. De werkzaamhe
den zullen echter zeer actief worden uit
gevoerd.
Nog dit jaar zullen prestatie-autoraces
tusschen Berlijn en Rome worden georga
niseerd, waaraan door Duitsche en Itali
aansohe wagens zal worden deelgenomen.
DE ONDERGANG VAN DE
„BOKUYO MARU".
Slechts twee personen vermist.
De Amerikaansche olietankboot „Asso
ciated" heeft aan haar reeders gemeld,
dat zij or in geslaagd is, om alle opva
renden van bet Japansche schip „Bokuyo
Maru" te redden, met uitzondering van
twee personen, die vermist worden.
CHINEEZEN MELDEN SUCCESSEN.
Het Ghineesche persbureau meldt, dat
de Ghineesche troepen de stad Tsjautsjau
aan den spoorweg naar Swatau stormen
derhand genomen hebben. De C'hineezen
zijn verder tot het offensief overgegaan
langs de Han in Hoepeh; zij hebben de
stad Tisjinkiang, op 140 km van Itsjang
genomen.
Volgens Ghineesche berichten zijn dui
zend Japansche soldaten gedood in ge
vechten, waarbij de Ohineezea Tsjaoaa,
An Poe Fou Jang, Ji Sji en Feng Sji her
overden. Al deze steden zijn gelegen aan
de spoorlijn Swatau-Tsjaoan.
Voorts wordt van Ghineesche zijde ge
meld, dat er hij King Sjaa en Loe Sjan
hevig gevochten wordt.
Men meldt, dat meer dan 100.000 Ghi
neesche soldaten over de Gele rivier het
Zuid-Oosten van Sjansi binnenrukken, om
te trachten een omsingeling der Chinee-
zen in het Tatoeng-gebergte door de Ja
panners te voorkomen. Er wordt verbit
terd gevochten. De Chineezen verklaren»
met succes op te treden.
Volgens Ghineesche berichten zijn de
Japanners voornemens, voor het einde
van Juli in Midden-Ghina een groot of
fensief in te zetten. Sterke Japansche af-
deelingen zijn vein Noord-China naar
Mandsjoekwo gedirigeerd in verhand met
de vijandelijkheden daar.
GROEI VAN CHINA'S LEGER.
De Chineesche minister van oorlog, ge
neraal Tsjen-tsjeng, heeft verklaard, dat
het Ghineesche leger, darbij het uitbre
ken der vijandelijkheden weinig meer dan
een millioen man telde, thans tot
2.500.000 man is aangegroeid.
Het land beschikt over tenminste 15
millioen strijdbare mannen, die eenige
oefening hebben gehad en in zeer korten
tijd kunnen worden ingelijfd. Dit jaar wil
men 4.500.000 mannen oefenen. Het is de
overtuiging van iederen Chinees, aldus
de generaal, dat China den oorlog zal
winnen.
PROTESTSTAKING IN PALESTINA
BEGONNEN.
De Joodsche proteststaking in winkels
en openbare gelegenheden is begonnen in
het geheele Joodsche deel van Palestina.
Het gemeentebestuur van Tel Aviv en de
Joodsche gemeente te Jeruzalem hebben
den Joodschen bewoners verzocht de hui
zen niet tè verlaten om mogelijke ongere
geldheden te voorkomen. Door de straten
van Jeruzalem rijden gepantserde auto's,
terwijl te Tel Aviv de orde wordt gehand
haafd door 4000 leden van de Joodsche
burgerwacht.
Voortdurend worden nog aanslagen ge
pleegd in geheel Palestina. Drie Arabie
ren werden gisteren gedood en een ge
wond bij aanslagen te Ramallah en He-
bron.
Korte Berichten.
Zog, de ex-koning van Albanië en
zijn gemalin zijn aan boord van het
Zweedsche atoomschip „Aeolus" uit Riga
te Stockholm aangekomen, waar zij door
een groote menigte werden toegejuicht.
UITSTEL INVOERING RIJTIJDEN
BESLUIT GEVRAAGD.
In verband met de aangekondigde in
voering van het Rijtijdenbesluit op 13
Augustus a.s. hebben de voorzitters van
de drie landelijke bonden, B. B. N.
A. N. B. B. B. E. T. O., zich telegra
fisch tot de betrokken ministers gewend
met het verzoek, hoewel erkennend de so
ciale beteekenis van dit besluit, de in
voering hiervan uit te stellen, totdat op
oenigerlei wijze de spoorwegen gebonden
zullen zijn aan vaste tarieven. Zij wijzen
erop, dat bij de reeds-zware lasten op de
vrachtauto, de spoorwegconcurrentie,
door middel van onderbiedingstarieven,
bard werkende particuliere vervoerders
op den rand van een afgrond hebben ge
bracht en toevoeging van een nieuwen be
drijfslast door invoering van bet Rijtij
denbesluit bij handhaving van deze
spoorweg-concurrentie, toeneming van de
werkloosheid beteekent.
Binnenland.
Dr Colijn voert nog steeds besprekingen.
Uitbreiding van de militie over geheel
Indië.
Buitenland.
De politieke toestand in Europa weer
meer gespannen. 0'ok president Roose
velt waarschuwt.
De Duitsche spionnage.
De Chineezen melden successen.
Stakingen in Palestina.
op gemakkeliike betalingsvoor
waarden. Vraagt inlichtingen.
De heer G. Philipse te 's Heer Arends-
kerke, die op 5 dezer tot lid van Gedep.
Staten werd gekozen.
IN HET BELANG VAN 'S LANDS
VEILIGHEID.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid
Van Vessem betreffende het noteeren
van auto-nummers en het als „verdacht"
opgeven daarvan aan de militaire grens
bewaking, luidt het antwoord van Minis
ter van Dijk als volgt
Nummers van auto's, waarvan de in
zittenden ongewone belangstelling aan
den dag leggen voor ten behoeve van
onze landsverdediging genomen maatre
gelen, worden genoteerd en doorgegeven
aan de daarvoor in aanmerking komende
posten. Deze auto's worden dan in het
belang van 's lands veiligheid bijzon
der in het oog gehouden. Na informatie
is den minister gebleken, dat ook het
nummer van de auto van het lid van de
Eerste Kamer, den heer Maarsingh
werd genoteerd en doorgegeven.
Bedoelde maatregel wordt niet uitslui
tend dan wel in het bijzonder ten aanzien
van leden der N.S.B. toegepast. Het no
teeren en doorgeven van autonummers
is niet in strijd met eenig recht.
Van eenig bijzonder optreden tegen
een deel der Nederlandsche staatsbur
gers is geen sprake; immers het richt
zich alleen tegen personen, die door hun
gedragingen daartoe aanleiding hebben
gegeven. Hjj is niet bereid de order be
treffende het noteeren en doorgeven van
nummers van „verdachte" auto's in te
trekken.
GIFT VAN H. M. DE KONINGIN.
H. M. de Koningin heeft een belang
rijke gift geschonken voor den arbeid van
de Kon. Ned. Vereeniging tot steun aan
miliciens.
DE PRINS IN DEN RAAD VAN STATE.
Z. K. H. Prins Bernhard heeft gister
middag de vergadering van den Raad van
Staten bijgewoond.
FILM VAN PRINSES BEATRIX MAG
IN ALLE BIOSCOPEN WORDEN
VERTOOND.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft goedge
vonden de door Z.K.H. vervaardigde film
van H.K.H. Prinses Beatrix in alle Ne
derlandsche bioscopen te doen vertoonen.
De Nederlandsche Bioscoop Bond, die
zijne bemiddeling hierbij' verleent, beeft
van al zijn leden, die deze film zullen
vertoonen, een bepaald bedrag voor deze
vertooning gevorderd, hetwelk ter be
schikking van Z.K.H. zal worden gesteld.
Zooals men weet heeft Z.K.H. bepaald,
dat dit bedrag zal worden bestemd voor
i de ontspanning van militairen aan de
grenzen en in de nieuwe garnizoenen.