Danzig blijft zich wapenen.
GELD
Ü.V. Fin. Mij. „Zeelaniiia" Goes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De Kabinetscrisis, i Belangrijkste Nieuws.
DINSDAG 18 JULI 1939
53e JAARGANG - No. 244
Buitenland.
Streeft Hitier naar een
vreedzame oplossing der
kwestie-Danzig
Verklaringen van Chamberlain In
het Lagerhuis over het
Verre Oosten.
Hevig noodweer boven
Engeland.
Rijksmiddelen in Juni.
Binnenland.
Uit de Provincie
MIDDELBURG.
beschikbaar voor
den aankoop van
een Automobiel
Uitgave: N. V. Uitgeven - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 11
jljkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J.J, FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnemontsprila f3.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeiingen 60 cent per regel
Kleine Advsrtsniiën Oinsdegg en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
To Berlijn heef t men, volgens het „Han
delsblad" het bezoek van den gouwleider
van Danzig, Forster, aan Hitier te Berch-
tesgaden, met de grootste belangstelling
Men gelooft te Berlijn
algemeen, dat Forster, die
weer naar Danzig isterug-
gekeerd, instructies van
Hi tier bij zich 'heeft „voor
©en vreedzame oplossing"
van het vraagstuk.
In dit geloof wordt men versterkt door
de opvallende verandering van toon in de
Danziger bladen. De agressieve houding,
welke zij tegenover Polen hadden aange
nomen, is veel verzwakt en ofschoon er
geen positieve bevestiging van te verkrij
gen is, schijnt het waar te zijn, dat offi
cieren en manschappen van de S. A. en
S. S. voor het eerst verlof hebben gekre
gen voor een tijd van op zijn minst een
paar weken.
Het is niet bekend wat Hitlers plan in
houdt. Men gelooft, dat 'hij er op uit is
een regeling te vinden voor onderhande
lingen, waarbij hij echter tevens zal staan
op wijziging van het statuut van de Duit-
söhe minderheden in Polen.
De clandestiene hermilitairiseering van
de vrije stad gaat stelselmatig voort. G e-
zaghebbende Poolse he krin
gen te Danzig schatten het
uit het rijk gekomen con
tingent Duitschers op 15000
tot 17000. Deze Duitschers
dienen thans in de Heim-
we'hr van de vrije stad.
Voorts zijn 400 man S.S. uit Oost-Prui
sen aangekomen. Men meldt ook de aan
wezigheid in de straten van Danzig van
eenige motorrijwielen, bereden door sol
daten van de rijksweer in uniform.
De „Frankfurter iZeitung" geeft te ver
staan, dat Danzig in ieder geval naar
Duitschland moet terugkeeren.
In hel Engelsöhe Lagerhuis 'heeft mi
nister-president Ghamberlain in antwoord
op een vraag betreffende den toestand in
het Verre Oosten gezegd, dat de data voor
de officiee'Ie opening der onderhandelin
gen in Tokio nog niet zijn vastgesteld.
Er zijn vele verklaringen in de pers ge
publiceerd, zoowel in Japan als in Enge
land, volgens welke de Japansche regee
ring een fundamenteelen ommekeer zal
eischen in de politiek der Britsehe regee
ring in het Verre Oosten als voorwaarde
voor het openen der onderhandelingen.
Ik zou gaarne duidelijk
willen maken, dat Engeland
niet zou willen en kunnen
handelen ten aanzien van
zijn huitenlandsche poli
tiek volgens eischen van
een andere mogend hei d".
De Britsehe regeering heeft echter geen
eischen van dien aard van de Japansche
regeering ontvangen. Naar de meening
van den Britsohen ambassadeur te Tokio
zou de officieele Japansche houding meer
correct beschreven worden als de wensch,
dat Groot-Brittanië zou trachten, de Chi-
neesch-Japansohe vijandelijkheden te zien
met meer begrip voor Japans' moeilijkhe
den en voor den Japansohen kant van de
zaak.
De plaatselijke toestand
Tientsin, aldus ging
Chamberlain voort, is nu
°ver het algemeen beter
geworden. Levensmiddelen voorra
den 'komen nu in voldoende hoeveelheden
binnen, terwijl behoorlijke hoeveelheden
melk verkrijgbaar zijn.
In verscheidene steden in Noord-China
worden anti-Britsche betoogingen gehou
den en is er eenige schade aangericht aan
zendmgseigendom in Sjansi".
D'e afgevaardigde der labourpartij, Hen
derson, vroeg Chamberlain nog, of de mi
nister-president met zijn verklaringen be-
oeld had te zeggen, dat de aanstaande
onderhandelingen te Tokio beperkt zou-
den blijven tot de plaatselijke incidenten
te Tientsin.
Chamberlain antwoordde op deze vraag:
..ik meen, dat het dat beteekent".
In antwoord op een vraag betreffende
te onderhandelingen te Moskou, vertlaar-
e 'Chamberlain, dat nieuwe instructies
zin gezonden aan den Britsohen ainbassa-
eur in Moskou en dat hij niet in staat
waa iota toe te voegen aan zijn recente
verklaringen.
Anti-Britsche actie In Japan.
Volgens de „Japan Times"
nemen de anti-Britsche
gevcelens in geheel Japan
t o e. Het blad meldt, dat overal in de
straten der Japansche hoofdstad biljetten
verschijnen met de woorden: „Val Groot-
Brittannië aan, dat obstructie voert tegen
Japan, door steun te verleenen aan het
regime van Tsjang Kai Sjek" of: „Stelt
de sluwe Britsehe diplomatie aan de
kaak".
Rond de Russische ambassade bevin
den zich allerlei aanplakbiljetten met hef
tige anti-Britsche opschriften, zoodat het
geheel veel weg heeft van een tentoonstel
ling van anti-Britsche aanplakbiljetten.
Het aantal dezer biljetten in Tokio wordt
op ruim 10.000 geschat.
Bovendien circuleeren anti-Britsche
ketting-brieven, welke steeds feller van
toon "worden. Aanvankelijk luidde het in
deze brieven: „Valt Groot-Brittannië aan.
De ware vijand van Japan is het onmen-
schelijke Engeland", doch thans heet het:
„Groot-Brittannie is een koloniedief. Stelt
den grooten dief Brittannië, die zich voor
doet als een gentleman, aan de kaak".
NIEUWE BRITSCHE OEFENVLUCHT
BOVEN FRANKRIJK.
De Royal Air Force bereidt een nieuwe
expeditie boven Fransch gebied voor
Deze vlucht zal alle kenmerken van een
oorlogsvlucht hebben. De eskaders zullen
eerst twee of drie uur voor het vertrek
gewaarschuwd worden en de Fransche
luchtverdediging zal niet van de vlucht in
kennis gesteld worden.
Woensdag of Donderdag zou deze vlucht
plaats vinden: Drie honderd toestellen
met 1000 man zouden er aan deelnemen.
De Britsehe bombardementsvliegtuigen
zullen trachten de Middellandsche Zee te
bereiken en zonder tusschenlanding op
hun basis terug te keeren".
MANDSJOEKWO DREIGT MET
REPRESSAILLES.
Indien de sovjet-Mongoolsche lucht
aanvallen worden voortgezet.
Van bevoegde zijde wordt gemeld, dat
de regeering van Mandsjoekwo bij de re
geering van Buiten-Mongolië, alsmede bij
den sovjet-agent te Charbin, geprotesteerd
heeft en gewaarschuwd, dat, indien de
illegale activiteit wordt voortgezet, zij ge
dwongen zal zijn, om. vergeldingsmaatre
gelen te treffen.
Men neemt aan, dat met de vergelding
bedoeld wordt het bombardeeren van Bla-
gaveisjenk, Gharbarovsk en andere steden.
De Mandsjoekwo-Japansche militaire
autoriteiten kennen groote beteekenis aan
de luchtaanvallen, welke de sovjet-Mon
goolsche vliegtuigen op het kruispunt van
spoorwegen Foelargi hebben ondernomen.
Zij verklaren, dat deze luchtaanvallen
wijzen in de richting van een weloverwo
gen plan der sovjets en der Buiten-Mon-
goolsche troepen, om nog andere belang
rijke plaatsen in Mandsjoekwo te bombar
deeren en aldus de grensincidenten uit te
breiden.
DRIE SCHEPEN MET 2000 JOODSCHE
VLUCHTELINGEN AAN BOORD VOOR
DE KUST VAN LIBANON.
Drie schepen, aan boord waarvan 2000
Joodsöhe vluchtelingen zich bevinden, die
er niet in geslaagd zijn Palestina binnen
te komen, wachten thans voor de kust
van de republiek Libanon.
Het Italiaansche schip „Brasslau" 'heeft
650 vluchtelingen aan boord. De kapitein
stelde er de Fransche autoriteiten van in
kennis, dat er aan boord van het schip
een aantal gevallen van pest waren en
dat reeds verscheidene opvarenden ge
storven waren. Zij waren over boord ge
worpen. Daarop hebben de autoriteiten
toestemming gegeven tot het aandoen van
de haven van Beirut, voor desinfectie.
De „Osiris", een Grieksch schip met
600 man aan boord, is bij Tripoli voor
anker gegaan, in afwachting van de be
slissing der autoriteiten van Libanon.
De 'Grieksche „Thissolia" met 700 vluch
telingen ligt 'buiten de territoriale wate
ren.
DE VERDEDIGINGSWERKEN OP
HELGOLAND.
Heeds sinds eenige maanden is de toe
gang van Helgoland voor alle vreemde
lingen verboden, met het oog op de ver-
sterkingswerken, welke op het eiland
worden opgericht.
Bij decreet van den minister van Bin-
nenlandsche Zaken worden nadere aan
wijzingen gegeven. Duitsche onderdanen
boven de 15 jaar moeten voor het verblijf
op het eiland in het bezit zijn van een
officieel identiteitsbewijs met foto.
Vreemdelingen mogen er niet aan wal
gaan en zich evenmin ophouden aan
boord van schepen, welke er aanleggen.
Het is verboden er te schilderen, te tee
kenen of te fotografeeren.
Gisterenmiddag is het Zuiden van En
geland door hevige onweersbuien geteis
terd. Op verscheidene plaatsen is de blik
sem ingeslagen. O.a. werd de electriciteits>-
centrale van Brighton getroffen, waar
door de centrale ernstig beschadigd werd,
zoodat de steden Brighton, Hove, Shore-
ham en andere gemeenten in het district
van electrisohen stroom verstoken zijn.
Ook te Eastbourne heeft het onweer groo
te schade aangericht.
De storm woedde ook boven het Zuiden
van Londen, waar vele straten blank ston
den en het verkeer ernstig belemmerd
werd.
Vijf versperringsballons werden door
den bliksem getroffen, een bergbeklimmer
is gedood en minstens 12 personen wer
den min ofi meer licht gewond.
Twee dames, die met 4 kinderen onder
een grooten boom te East Dulwich waren
gaan schuilen, werden min of meer ge
wond, doordat de boom door den blik
sem werd getroffen. De dames werden
met brandwonden in het hospitaal opge
nomen, de kinderen waren slechts licht
gewond en 'konden na verbonden te zijn
het hospitaal verlaten.
Korte Berichten.
Door een fout van den stationschef
van Powsin zijn twee elkander met een
snelheid van 50 km tegemoet rijdende trei
nen op de locale lijn Warschau-'Liasecz-
no op elkaar ingereden. Drie wagons van
den eenen trein en twee van den anderen
werden vernield. Er zijn 7 dooden en plm.
200 gewonden te betreuren.
Bij St Pierre de Chartreuse is een
autobus, waarin kinderen een uitstapje
maakten, in een ravijn gestort. 26 kinde
ren werden gewond, 1 kwam om het leven.
D'e toestand van 9 gewonden is ernstig.
i Te Viilers sur ie Roule bij Aubevoy
is een auto in de Seine gereden. De zeven
inzittenden kwamen om het leven.
OPBRENGST f2.1 MILLIOEN BOVEN
D'E RAMING.
Blijkens de opgave van de opbrengst
der Rijksmiddelen over Juni was op 30
Juni van de Directe belastingen in totaal
f 73.786.364 op 'het kohier gebracht tegen
over f 61.665.705 op denzelfden datum in
1938.
De „Overige Middelen" brachten in Juni
op f38.914.441 bij f36.810.416 ais 1/12
der raming en tegenover f 39.287.901 in
Juni 1938.
Over het eerste halfjaar bedroeg de op
brengst der „Overige Middelen" in totaal
f 223.999.813 bij f220.862.500 als 6/12 der
raming en een opbrengst van f 217.234.116
in het eerste halfjaar in 1938.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. besluit is aan D. H. R. Har-
renstein op zijn verzoek met ingang van
18 Juli 1939 eervol ontslag verleend als
burgemeester der gemeente Bierum; is
met ingang van 1 Augustus 1939 be
noemd tot burgemeester der gemeente
Batenburg W. J. Zweers.
HET N.V.V. WIL MEER WERKLOOS
HEIDSBESTRIJDING VAN HET
KOMENDE KABINET.
In de gisteren gehouden vergadering
van het bestuur van het Nederlandsch
Verbond van Vakvereenigingen, waarbij
320.000 werknemers zijn aangesloten, wer
den uitvoerige besprekingen gewijd aan
het werkloosheidsvraagstuk, in verband
met de huidige regeeringscrisis. De ver
gadering gaf als haar uitdrukkelijke mee
ning te kennen, dat, hoe ook de samen
stelling van het nieuwe kabinet zal wor
den, een krachtiger bestrijding van de
werkloosheid en een doeltreffende wel-
vaartspolitiek voorop dienen te staan,
zulks in het belang van het geheele Ne-
derlandsche volk.
DE FRAUDE TE IJSSELMUIDEN.
Gistermiddag heeft de Raad van de ge
meente IJsselmuiden het verzoek om eer
vol ontslag met ingang van 15 Juli van
den ambtenaar ter secretarie, die 7 Juli
gearresteerd werd wegens fraude ter se
cretarie, in geheime zitting behandeld.
Na afloop daarvan deelde de voorzitter,
burgemeester jhr mr M. L. Quarles van
Ufford mede, dat dit verzoek was aange
houden totdat meer bekend zou zijn van
het gerechtelijk onderzoek. Voorts zeide
hij, dat deze ambtenaar en de andere be
trokken ambtenaren geschorst waren als
ambtenaren van den burgerlijken stand
en eerstgenoemde tevens als waarnemend
secretaris.
Gistermorgen werd op het departe
ment van Algemeene Zaken de gewone
wekelijksche ministerraad gehouden.
Deze duurde slechts kort. Na een half
uur verlieten de ministers weder het de
partement met uitzondering van minis
ter Romme, die nog een nabespreking
met minister Colijn heeft gehouden.
Dr Coiyn gebruikte hierna de lunch
met Minister Romme.
Gistermorgen heeft de R. K. Tweede
Kamer-fractie vergaderd.
De heer Joh. Kallemein te 'sHeer
Arendskerke, die op 16 dezer zijn 25-jarig
jublieum als brievenbesteller vierde.
„SPINNEKOP" SLAAT STUK OP DE
PIER VAN ZEEBRUGGE.
De zes Duitsche emigranten, die j.l.
Woensdag uit Vlissingen waren vertrok
ken met het motorbootje Spinnekop, heb
ben, het niet verder dan de Belgische kust
gebracht.
Weinige oogenblikken, nadat het Ne-
derlandsche douane-vaartuig „Albatros"
het bootje, de Spinnekop, buitengaats had
gebracht en de zes opvarenden in 'hun no-
tedopje alleen had gelaten, bleek opnieuw
dat het voorloopig gedichte lek water be
gon door te laten, meldt het Volksblad.
Onmiddellijk 'koerste men naar de Bel
gische kust. Tegen 10 uur in den ochtend
kwam men voor de kust van Zeebrugge.
De zeestrooming en de branding sloegen
de Spinnekop op de steenen glooiing van
de pier van Zeebrugge. Een groot gat ont
stond in de kiel van het schip. Met behulp
van roeibootjes slaagden visschers en per
soneel van de haven er in, alle zes opva
renden, de vijf mannen en de vrouw, aan
wal te brengen. Zelfs wat er nog over was
van hun schamele bezittingen kon nog ge
red worden. i
Twee der Duitschers zijn met verlof
van de politie naar Brussel vertrokken,
waar zij Woensdagavond laat aankwamen
Daar zouden zij trachten van de Belgische
autoriteiten nog het een en ander te ver
krijgen.
JAARVERGADERING NEHALENNIA.
Gisterenmiddag werd alhier een alge
meene vergadering gehouden van „Ne-
halennia", vereeniging tot instandhouding
van Walcheren's natuur- en stedenschoon.
De vergadering werd gepresideerd door
het bestuurslid, den heer C. A. van
Woelderen, burgemeester van Vlis
singen.
Deze heeft allereerst woorden van
groote waardeering geuit aan de nage
dachtenis van wijlen den in 1937 over
leden voorzitter der vereeniging, den heer
L. J. van Voorthuysen uit Domburg, die
die functie van het begin der vereeni
ging af heeft bekleed.
Spr. wees er op, dat mede door het
overlijden van den voorzitter sedert 1935
niet meer vergaderd is. De vereeniging
heeft den laatsten tijd niet zooveel kun
nen doen, mede omdat de uitgaven van
de tentoonstelling boven het budget uit
gingen.
De secretaris, de heer C. Barentsen,
bracht vervolgens zijn verslag uit. De
financiëele toestand der vereeniging is
gunstig ofschoon aanwerving van nieuwe
leden zeer gewenscht is.
Verontrustende berichten over slooping
van historische gebouwen of wijziging
van belangrijke punten op Walcheren
kwamen in 1935 en 1936 niet bij de ver
eeniging in.
De herdenking van het 25-jarig bestaan
heeft op 11 Mei 1935 plaats gehad, o.a.
met een jubileumtentoonstelling van
schilderijen van kerken en van buiten
plaatsen op Walcheren.
In 1937 is door de vereeniging een
request gezonden aan B. en W. van Mid
delburg voor behoud van het mooie hoek
je aan den Bleek, hetgeen evenwel niet
tot eenig succes heeft geleid.
Binnenland.
De opbrengst der Rijksmiddelen.
Buitenland.
Weer een verklaring van Chamberlain.
Noodweer boven Engeland.
Wil Hitier de Danzig-kwestie vreedzaam
op gemakkelijke betalingsvoor
waarden. Vraagt Inlichtingen.
In samenwerking met de vereeniging
tot instandhouding van oude gebouwen,
werd een gevel aan do Pottenmaxkt to
Middelburg gerestaureerd, waarvoor f50
werd bijgedragen.
Pogingen tot restauratie van de gevels
in de Kuiporspoort te Middelburg zijn
ondernomen, doch daar Gemeentewerken
van Middelburg hierbij betrokken is,
heeft subsidieverleening hier gepn in
vloed.
In 1938 werd door den secretaris de
gevel van de V.V.V. aan de Markt te
Middelburg gerestaureerd, en een bijdrage
voor dat doel verleend groot f200. Deze
omvangrijke restauratie heeft veel moeite
en tijd in beslag genomen.
De rekening aanwijzend een goed slot
van f1134 tegen f1044 in 1935, werd
goedgekeurd.
Van den heer M. Femhout was bericht
ontvangen, dat hij wegens vertrek uit
Zeeland, bedankte als bestuurslid. De
voorzitter sprak woorden van dank voor
hetgeen de heer Fernhout voor „Neha-
lennia" heeft gedaan.
Van de Vereeniging tot het behoud van
de Zeeuwsche kleederdrachten was een
schrijven ingekomen, waarin verzocht
wordt om toekenning van een jaarlijksch
subsidie.
De voorzitter stelde namens het bestuur
voor f5 per jaar toe te kennen.
De heer Von Brucken Fock was van
meening, dat het bestuur wel wat pes
simistisch is.
De voorzitter zeide, dat „Nehalennia"
jaarlijks maar over f 110 beschikt. Ook
andere vereenigingen als „Heemschut"
en de „Hollandsche Molen" krijgen maar
f5 subsidie.
De heer von Brucken Fock meende, dat
„Nehalennia" uit zijn potje wel eens f200
kan geven.
De voorzitter zeide, dat het thans geen
tijd is voor potverteren.
De heer von Brucken Fock heeft zich
de vraag wel eens gesteld of nu men
de Vereeniging tot behoud van de klee
derdrachten, het „Zeeuwsch Landschap"
en de schoonheidscommissie heeft, er nog
wel plaats voor „Nehalennia" is.
De voorzitter meende, dat nu de aap
pas uit de mouw kwam en dat hij den
heer Fock moet waarschuwen niet zijn
oudste geesteskind op te offeren voor het
tweede.
De heer Mr W. K. H. Dieleman, die
secretaris is van de Vereeniging voor de
kleederdrachten, wees er op, dat die ver
eeniging ook geld noodig heeft en reeds
een paar maal bijdroeg om de kosten van
de Zeeuwsche kleeding te betalen. De ver
eeniging beschikt over beperkte midde
len en krijgt van den A.N.W.B. f25 of
zoo noodig meer subsidie per jaar, van
de Maatschappijï Zeeland f 50 en dan
vindt spr. voor „Nehalennia" f5 wel
heel weinig. Spr. stelt f25 voor.
Zoowel de heer Fock als de heer Diele
man trokken, na bestrijding door den
voorzitter, hun voorstellen in. Dat van
het bestuur om f5 te geven, werd z.h.s.
aangenomen.
Thans werd op voorstel van het be
stuur de heer Von Brucken Fock als lid
in het bestuur opgenomen.
In plaats van den heer Femhout werd
tot bestuurslid gekozen de heer mr dr
J. van Walré de Bordes, burgemeester
van Middelburg; en in plaats van wijlen
den heer L. J. van Voorthuysen, Jhr mr
A. F. C. de Casembroot, burgemeester van
Westkapelle.
Herkozen werden de heeren dr J. H.
Vemhout en dr W. S. Unger.
Als voorzitter werd aangewezen Jhr mr
de Casembroot en als vice-voorzitter de
heer van Woelderen.
Bij de rondvraag stelde de heer von
Brucken Fock enkele vragen, die aan
leiding gaven tot de opmerking, dat de
bebossching in de omgeving van Zoute-
