Waarom geen garanties? Oe sterkte van het Poolsche leger GELD NI Fin. Mij. „Zeelandia" Goes EHE RIJWIELFABRIEK" Dagblad voor de Provincie Zeeland DE KABINETSCRISIS. Ziet Londen af van garanties aan Nederland en Zwitserland? 1G MSVERF Oe strijd in China. 3estelt si rechtstreeks Je Fabriek. THIEME n en Verpachtingen De Kabinetsformatie nog niet mislukt? Buitenland. De toestand te Danzig schijnt wat verbeterd. Bezoek van Minister Funk aan ons land. Belangrijkste Nieuws. beschikbaar voor den aankoop van een Automobiel Uit de Statenzaal. HEERENRIJWIELEN tip en achterlicht, orj. ionaaf, en voorts de lering, met een j&ar garantie, 34,50, PORT, onvorwoem. ng alsboven, ƒ36,50, N 2 BUITENBANDEN sit, ƒ3,60. sn franco rembours irijft briefkaart. traat, Vlaardlngen. ussen merk EE PIJLTJES", de zuiverste sn samengesteld, ardoor de Bid onbegrensd ls. rl is gelijk aan die a lakverf. bus ƒ0,60. e bus 0,35. [ICrISTERIJ is met de Roode i, Middelburg. BATTEN te Middel- emens op G 12 JULI 1939, 3 2 uur, in het Café bij B. Verbeem te publiek te verkoopen: e O.- en W. Souburg: UIS met erf en tuin, .vstraat 72, groot 1 A. iuurd voor ƒ3,75 per UIS met erf en tuin, issel 63, groot 1 A. ,uurd voor ƒ3,per Dinsdag 11 Juli a.s., van 24 uur en op g van 1012 uur. Na- srkrijgb. ten kantore iden Notaris, Pijp- idelburg. igd. 5.30 Gram. 6.00 00 Ber.). 7.15 Boek- im. 80O Ber. ANP. Irgel. 9.00 Deel. 9.30 ek-Ensemble. (10.00 et. halfuur en 10.45 0. 11.30 Gram. 11.50 ;en, v. d. Harst. tedel, Loeff. tak, Tlbiery en Heiji- jedel, Willefooordse ifstede „de Kouse", luw- en Weilanden, Erven enz., Batten, ninspan, Thiery en en, Terpstra. ifje, Jonkers, ofstede „Hofwijck", v. d. Harst. WEERBERICHT. van hedenmorgen weer: licht be- .-Z.O.; temperatuur cht 17. van hedenavond tot r 19 uur: e tot zwakke Z.O. ■uimend tot Z.W., half bewolkt, later g, droog weer, be- veer, aanvankelijk imiddag 3 u.: DONDERDAG 6 JULI 1939 53c JAARGANG - No. 234 Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlisslngen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden roededeeHngen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Herhaaldelijk is er in, de berichten om trent de onderhandelingen tusschen Eni geland, Frankrijk en Rusland, sprake van garanties voor een aantal kleine lan den, waaronder ook Nederland en Zwitserland. Km men herinnert zich, dat de Neder- landsche regeering opnieuw met nadruk heeft verklaard, dat het in die onderhan delingen op igeenerlei wijlze is gekend, en dat het Nederlandsche standpunt, zich afzijdig te houden van de tegenstellingen die op dit oogenblik in Europa bestaan, blijft gehandhaafd. Bij deze en gene is misschien de vraag opgekomen, waarom een dergelijke ver klaring noodig was. Als daar groote mo gendheden zdjin, die ongevraagd, geheel vrijwillig, verklaren dat zij: ons land tegen eventueele aanvallen willen beschermen en onze onzijdigheid garandeeren, is het dan niet verstandig zulk een garantie met beide handen te aanvaairden. Het antwoord ligt voor de hand. Door in een dergelijke garantie te be willigen, raken wij zoowel onze onzijdig heid als onze zelfstandigheid kwijt. Oinize onzijdigheid. Het zou toch een stilzwij gende erkenning zijn, dat van zekere zijde gevaar dreigt. En onze zelfstandig heid, omdat op 'die wijze aan anderen het recht werd toegekend ons op ons eigen gebied hulp te komen verschaffen, Dat de groote mogendheden zelfs on gevraagd garanties aanbieden, vloeit voort uit een zeker wantrouwen, dat de kleine staten niet zelf hunne zelfstandig heid zullen handhaven, dat zij: zich, als een conflict uitbreekt, stilletjes zullen la ten overrompelen, waardoor een ander dan strategisch in bet voordeel zou ko men. Wat ons land betreft is er voor een dergelijke vrees geen enkele reden. Nederland heeft steeds den vasten wil getoond, zijn zelfstandigheid naar alle kanten te willen handhaven. Eh mochten wij onverhoopt worden aangevallen en mocht de eigen afweer kracht niet voldoende worden geacht, dan zal Nederland zelf, geheel zelfstandig, beslissen wanneer en in welke richting' het hulp zal hebben te vragen. Terecht imierkt het Alg. Handels blad op: „Europa is bezi" Versailles te liquidee ren. Wij willen daarbij niet betrokken worden, zelfs niet zijdelings, omdat wij ook met het tot stand komen van Versail les niets te maken hadden. Evenmin wil len wij ook niet langs een omweg., worden ingeschakeld bij conflicten van anderen, die ten gevolge van de onderlinge bindin gen dier anderen, zich naar alle kanten kunnen vertakken, en waarbij de gevaar lijke lont overal ikan liggen, ook bui ten controle van hen, die ons met „ga ranties" als het ware in hun in vloedssfeer, en dus ook in hun o n- 'heilssfeer, zouden kunnen brenigen." Idag 3 uur: 769. fietsers: a. Het doel der besprekingen met de fractie leiders vermoedelijk niet bereikt. Naar in parlementairen kring ver luidt, moet men er ernstig rekening mee houden, dat de gisterenmiddag door Dr Colijn met de voorzitters van de zes groo te fracties der Tweede Kamer gehouden bespreking tot een negatief resultaat heeft gevoerd. De formateur stuitte vooral op de oppositie van R. K. zijde, doch ook van S. D. zijde waren er ernstige bezwa ren. Naar „Het Vaderland" van andere zijde verneemt, heeft de bijeenkomst van 4 tot 6.15 uur geduurd. Dr Colijn sprak een in leidend woord ter toelichting van zijn be doeling met de bijeenkomst en van zijn schematisch program. Vervolgens heeft ieder der aanwezigen de heeren S c h o u t e n (A. R.), D e G e e r (G. H.) D e c k e r s (R. K.), J o e k e s (V. D.), n 6 r m 'a (kik.) en A 1 b a r d a (S. D.) zijn voorloopige zienswijze kenbaar gemaakt. Tenslotte is afgesproken, dat de formateur zijn gedachten over het gehoor, ue zou laten gaan, om daaruit zijn con clusies te trekken. hen afspraak voor een nadere bespre king is niet gemaakt, wat op zichzelf ,ook) veelzeggend was. Verwacht werd, dat heden een nadere mededeeling met betrekking tot de kabinetscrisis zou ge daan worden, waaruit een definitieve con clusie omtrent het resultaat der gisteren gehouden 'bespreking zou kunnen worden getrokken. Het zou niemand verbazen, in dien dan zou blijken, dat Dr Colijn ver zocht had van zijn opdracht te worden ontheven, terwijl tevens de opdracht aan ®cn ander was verleend. Van de gisteren gehouden bespreking zullen trouwens weinigen groote verwach tingen hebben gehad, de formateur zelf waarschijnlijk ook niet. Met zes partijen tegelijk is het voor een formateur, die een homogeen kabinet moet vormen, kwaad kersen eten. De R.-K. en de Kabinetscrisis. Volgens „De Volkskrant" heeft de R.-K. fractie der Tweede Kamer in haar eer gisteren gehouden vergadering, die door ongeveer alle leden was bezocht, zich een stemmig achter de vier R.-K. ministers in het demissionnaire kabinet geplaat3l en zich derhalve tegen een ombuiging van de werkloosheidspolitiek verklaard. Aan de „Telegr." wordt nog gemeld: Hoewel hieromtrent geen zekerheid is te verkrijgen, meent men In bevoegde kringen, dat er aanwijzingen zijn, dat dr Colijn nog niet besloten heeft zijn be moeiingen te beëindigen. Het wordt niet uitgesloten geacht, dat de activiteit van den formateur thans in een ander stadium is gekomen, waarbij er van zal worden uitgegaan, dat de confe rentie van hedenmiddag de afsluiting was van de algemeen oriënteerende besprekin gen, welke Dr Colijn heeft gevoerd sedert hij van H. M. de Koningin de opdracht heeft ontvangen tot vorming van een ka binet, welke opdracht Dr Colijn verzocht heeft in beraad te mogen houden. Een dergelijk beraad is gebruikelijk zoo lang een aangezochte formateur niet met aan zekerheid grenzende waarschijnlijk heid kan zeggen in de formatie ook te zul len slagen. Het zal er nu vanaf hangen of Dr Co lijn op grond van zijn tot dusver gevoerde besprekingen meent, dat er voor hem eon grondslag is om op voort te bouwen bij zijn verder overleg. DR COLIJN MOET CONCESSIES DOEN. Volgens de „Maasbode". De „Maasbode" geeft nog een beschou wing over de Kabinetsformatie, die aldus besluit: Wil Dr Colijn zich aan het hoofd zien van een echt nationaal kabinet, dan is de beurt aan hèm om concessies te doen. Doet hij dit niet, dan, zoo hebben wij het zoo scherp mogelijk geformuleerd, zie hij liever van elke foTmatie-poging af. En dan kan een ander de formatie van een werkelijk nationaal kabinet onderne men. Want nu de mogelijkheid van eeu rechtsch of een christelijk kabinet is stuk geslagen, achten wij in de tegenwoor dige omstandigheden deze oplossing de Dr COLIJN DOOR H. M. DE KONINGIN ONTVANGEN. DEN HAAG. Naar wij vernemen heeft Dr Colijn zich hedenochtend naar H. M. de Koningin begeven, teneinde aan Hare Majesteit te ver zoeken van de hem verleende opdracht tot vorming van een Kabinet te wor den ontheven. Nader wordt uit Den Haag gemeld: Van bevoegde zijde wordt ons ver zocht mede te deelen, dat het bericht omtrent het doel van het bezoek van Dr Colijn op den Ruigenhoek, voor barig is. Dr Colijn zou uitsluitend rapport aan de Koningin hebben uitgebracht over den toestand. DE RUSSISCHE COMPENSATIES NIET TE VERVULLEN GEACHT. Uit Londen werd gisteravond gemeld Het Engelsche Kabinet, dat vandaag tot tweemaal toe bijeen is gekomen, heeft zijn aandacht voornamelijk gewijd aan het Russische antwoord op de jongste Engelsch-Fransche voorstellen. De Rus sen hebben in dit antwoord bt-zwaar ge maakt tegen de uitbreiding van het voor gestelde garantiestelsel tot Nederland en Zwitserland. Zij hebben, te kennen ge geven dat zij in ruil voor Russische ga ranties aan Nederland en Zwitser land op hun beurt oompenseerende ga ranties van hun eigen grondgebied van Polen en Turkije zouden verlangen. In officieele kringen maakte men er geen geheim van, dat deze nieuwe Rus sische verlangens voor Londen en Parijs als een onaangename verrassing zijn ge komen. Men is des te gebelgder, omdat Rusland eenigen tijd geleden te verstaan zou hebben gegeven geen bezwaar tegen opneming van Nederland en Zwitser land in het garantiestelsel te voelen, en daarvoor ook geen compensaties zou ver langen. In Russische kringen wordt dit ontkend. Naar van goed ingelichte zijde verno men wordt, is er in de kabinetsvergade ring ernstig over gesproken, deze nieuwe moeilijkheden op te lossen door Neder land en Zwitserland toch maar weer van de z.g. garantielijst te schrappen. Beslis singen zouden echter eerst genomen kun nen worden, nadat het overleg met Frankrijk over deze kwestie geëindigd is. Nieuwe waarschuwing van Engeland. Uit Danzig werd gisteren gemeld: De toestand hier schijnt voor het oogen blik verbeteid, doch hij kan slechts ge wapende vrede worden genoemd. Aan beide zijden wordt gezegd: „Wij zijn sterk, wij kunnen wachten" doch er is geen aanwijzing voor een stap in de lichting van een oplossing. Afdcelingen van den Poolschen Arbeids dienst zijn in de buurt van Glükau aan de grens der Vrije Stad aangekomen, waar zij' thans versterkingen aanleggen. Gisteren is te Warschau op het palels van den president een belangrijke confe rentie gehouden door Moscicky, Smigly Rydz en Bock. Het luidt, dat gesproken is over maatregelen, die genomen moeten worden met betrekking tot militaire voor bereidingen in Danzig. De Britsche zaakgelastigde Norton beeft een bezoek gebracht aan Beek op het minkterie van buitenlandsche zaken. Verwacht wordt, dat Chamberlain vandaag in het Lagerhuis een duidelijke verklaring zal afleggen over Engelands houding tegenover een Düitsche coup in Danzig. De bedoeling is, er bij de Duitsche re geering geen twijfel over te laten dat Engeland zijn verplichtingen aan Polen in elk geval zal vervullen, en dat elke daad die Polen tot ingrijpen in Danzig zou dwingen, Engeland onmiddellijk en onvoorwaardelijk aan Polens zijde zal brengen. Tot nu toe is dit nog niet volkomen duidelijk gemaakt. De Engelsche staats lieden hebben zich ertoe beperkt in alge- meene termen te verklaren dat Engeland niet voor de consequenties van zijn nieuwe verdragen zal terugdeinzen, zon der daarbij Danzig specifiek te noemen. Klaarblijkelijk is dit echter niet vol doende geweest om Duitschland ervan te overtuigen dat het in Danzig niet het zelfde spel kan spelen als verleden jaar in Tsjecho-Slowakije. Sinds eenige dagen heeft de Engelsche regeering derhalve overwogen hoe men deze gevaarlijke Duitsche illusie het beste uit de wereld zou kunnen helpen. De oorlogssterkte bedraagt twee millioen man. Robert Leurquin., een Belgisch mili taire deskundige, publiceert dn de „Ti mes" een artikel over het Poolsche leger. iHij' begint er op te wijzen, dat Polen te zamen imet Japan en Brazilië het hoogste geboortecijfer ter wereld heeft. Terwijl één lichting in Franikrijk in normale ja ren slechts 250.000 recruten omvat, be staan. de Poolsche lichtingen in de recru1- ten-artmie jaren zelfs nog uit meei dan 300 000 man. Bij' igebrek aan financieels middelen kan slechts de helft van dit aantal worden ingelijfd. Hierdoor zojini in vredestijd slechts 300.000 man onder de wapenen, hoewel dit aantal gemakkelijk verdubbeld zou kunnen worden. De oorlogssterkte van het leger 'be draagt twee millioen man. Door de omstandigheid, dat slechts de helft van de jonge mammen wordt inge lijfd, is een zeer strenge selectie .mogelijk. Verder bestaat de Poolsche bevolking voor drie-kwart uit boeren, die door ar moede aan alle soorten ontberingen zijn gewend. Een Poolsche infanterist ikan b.v. zonder moeilijkheden dagmarschen van 50 en zelfs van 60 km maken. Ook het moreel van de troepen staat zeer hoog. De Poolsche soldaat wordt bezield door een gloeiend patriottisme en in het aangezicht van den dood heeft hij het fatalisme van het oosten. Nederland en Duitschland door nauwe economische banden verbonden. De minister van oeconomische zaken, mr M. P. L. Steonberghe, heeft zijn Duit- schen collega, minister W. Funk, gister avond in kasteel Oud-Wassenaar een di ner aangeboden, waarbij tal van autori teiten aanzaten. Minister Steenberghe hield een tafelrede, waarin hij de vreugde van de Nederlandsche regeering over het bezoek van een lid van de Düitsche re geering uitsprak. Spr. eindigde met een dronk in te stel len op het welzijn van rijksminister Funk. Minister Funk heeft den Ne- derlandschen minister van oeconomische zaken voor de vriendelijke woorden van welkom dank geheeten en uitdrukking gegeven aan zijn oprechte vreugde over de zoo hartelijke ontvangst, welke hem in Den Haag ten deel was gevallen. Nederland en Duitschland, aldus dr Funk, zijn niet alleen door oude nabuur schap verbonden, maar ook door nauwe oeconomische banden en verplichtingen, welke berusten op vervulling van de be hoeften van de oeconomle van beide lan den. De persoonlijke gedachtenwisseling mei minister Steenberghe heeft er niet weinig toe bijgedragen, om de goede oeconomi sche betrekkingen tusschen beide landen nog nauwer aan te halen. Hiertoe werkte mee de wetenschap dat beide landen we- derkeerig de beste klanten van elkaar zijn. De goede oeconomische betrekkingen tusschen Nederland en Duitschland en de stappen, die aan beide kanten onderno men worden om zich voordoende moei lijkheden te overwinnen, zijn het bewijs ervan, dat ook tusschen ongelijksoortige oeconomische systemen een gemeen schappelijk resultaat kan worden bereikt, indien men slechts den moed heeft zich van dogma en theorie vrij te maken en dat doet, wat verstandig en wat nood zakelijk is. In de oeconomische politiek is dat juist, wat tot een goed resultaat voert, en wat juist is, is ook goed. Ten slotte bracht dr Funk een dronk uit op minister Steenberghe, op de Neder landsche regeering en op de ontwikkeling van de Nederlandsche en Duitsche han delsbetrekkingen. De gevechten duren voert Uit Tsinan wordt van Japansche zijde gemeld De zuiveringscampagne der Ja panners in Sjantoeng en Kiangsoe duurt voort. Op 30 Juni werdien ongeveer 1000 man Ghineesche troepen naar het Zuide lijk deel van de provincie Sjantoeng ver dreven, de Chineezen hebben 253 dooden op het slagveld achtergelaten. Volgens berichten uit Tsjoengking heb ben de Ghineesche troepen aanvallen ont ketend op Japansche stellingen ten Noor den en Zuiden van Kanton. Verder wordt gemeld, dat de Japanners vijf nieuwe di visies uit Japan naar China zenden. Het Japansche expeditieleger in Z u i d - C h i n a heeft naar uit Kanton wordt bericht, in de afgeloopen maand tegen 17.380 man Ghineesche troepen slag geleverd. De Chineezen hebben 2795 dooden op het slagveld achtergelaten, ter wijl 131 Chineezen werden gevangen ge nomen. De Japanners hebben 70 dooden en 232 gewonden te betreuren. EEN „VLIEGENDE KANSELARIJ" VOOR HITLER. Hitler beeft gisteren zijn nieuwe parti culiere vliegtuig ingewijd met een tocht van München naar Hamburg. Het t estel is zeer geriefelijk ingericht en is uitermate geschikt voor het houden van conferenties. In Hitler's hut is plaats gevonden voor een kleerenkast, drie of vier gemakkelijke stoelen, een lessenaar en een groeten divan. In 't achterste deel van het toestel bevinden zich de plaatsen voor de adviseurs, die Hitier op zijn tochten met de D-2 600 zullen vergezel len. De ruimte is zoo groot, dat ook Hit ler's lijfwacht er ruimschoots een plaats in zal kunnen vinden. In totaal kunnen er 26 menschen met hun bagage met het toestel worden vervoerd. Het toestel, dat van hetzelfde type is als dat, hetwelk kort geleden een tocht van Berlijn naar New York maakte, kan een zeer hooge snelheid bereiken. Men noemt als uiterste een vaart van ruim 500 km. Dé kruissnelheid bedraagt ongeveer 350 km., die over duizenden mijlen kan wor- don volgehouden. Binnenland. De Kabinetscrisis nog niet opgelost. Bezoek van Minister Funk aan ons land. Gezinsretours bij de spoorwegen. Buitenland. Het onderzoek naar de „Thetis"-ramp, Een nieuwe waarschuwing van Engeland. op gemakkelijke betalingsvoor waarden, Vraagt Inlichtingen. AMERIKAANSCHE BERGSTAD DOOR EEN WOLKBREUK OVERSTROOMD. Ten gevolge van 'n wolkbreuk is de berg- stad More'head in Oost Kentucky plot seling overstroomd. Tot dusverre zijn elf lijken geborgen. Volgens den directeur van het postkantoor ter plaatse zijn ten minste 38 personen om het leven geko men, terwijl een andere ooggetuige ver klaart, dat het aantal dooden tusschen de 40 en 50 ligt. Ten minste 100 huizen zijn, naar men gelooft, verwoest. BESPOEDIGING VAN DEN ENGELSCHEN VLOOTBOUW. In antwoord op een in het Lagerhuis gestelde vraag betreffende de vorderin gen van den vlootbouw, heeft Sha kespeare verklaard, dat de mogelijkheid eener bespoediging van de vorderingen in alle klassen van vlootbouw voortdurend de aandacht heeft, waarbij rekening wordt gehouden met het programma der ondernomen werkzaamheden. De schepen worden zoo snel gebouwd als slechts kan, in verband met de be schikbare arbeidskrachten en werkplaat sen en met de noodzakelijkheid van coör dinatie van de vorderingen der schepen met de levering van onderdeelen. De beste regelingen van ploegen, welke slechts1 mogelijk zijn, worden uitgewerkt met het beschikbare aantal geschoolde arbeidskrachten. ENGELSCH KONINGSPAAR GAAT VIER DAGEN NAAR BELG IE. Van 24 tot 27 October. Omtrent het bezoek, dat het Engelsche koningspaar op uitnoodiging van den koning van België aan Brussel zal bren gen, heeft Buckingham Palace een com muniqué uitgegeven, waarin gewag ge maakt wordt van de vreugde, waarmee de koning en koningin van Engeland op verzoek van koning Leopold zijn bezoek aan Londen in November 1937 van 24 tot 27 October zullen beantwoorden. De hooge gasten zullen zich korten tijd ophouden in 'het koninklijk paleis te Lae- ken en ook de Watertentoonstelling te Luik bezoeken. V'oorloopig ligt het in de bedoeling, dat het koningspaar met een oorlogsschip van de Home Fleet de reis zal maken en de Schelde zal opvaren t'ot Antwerpen. DE VERKIEZING VAN GEDEPUTEERDEN. Een van de belangrijkste werkzaam heden, die de Prov. Staten 'bij 'het begin van de nieuwe vierjarige periode hebben te verrichten is het kiezen van de leden van 'Gedep. Staten, voor Zeeland zes in getal. Het is nu reeds verscheidene jaren de gewoonte, dat de A.R., C.H. en R.K. frac ties, die in Zeelands Staten de meerder heid vormen (thans 23 van de 42 leden) vijf zetels bezetten en den zesden aan de liberale fracties afstaan. Deze gewoonte is ook thans weer gevolgd. Van een college op breedere basis daaronder te ver staan opname van een sociaal-democraat heeft men blijkbaar afgezien, hoewel de S.D.A.P.-fractie uit zes leden bestaat en dus sterker is dan die der liberalen, die het niet verder dan vijf brengt. Op de verkiezing van een sociaal-democraat tot Gedeputeerde is reeds meermalen van die zijde, en van die der vrijz. democra ten, aangedrongen, maar blijkbaar heb ben de overige fracties daartegen 'overwe gende bezwaren. Althans de candidaat der S.D'.A.P., de heer Onderdijk, kon het niet hooger dan 9 stemmen brengen. We zullen de plank wel niet misslaan, als we die 9 splitsen in zes S.D.A.P.ers en 3 Vrijz. Democraten. Als we goed zijn ingelicht is er tus-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1