DITO
MIDDENSTANDSBELANGEN
Fabriek voor Houtbewerking
W. DE GLAS
A. DE JAGER-TOLHOEK
Middenstanders
Fa. GEBR. MULDER - GOES
Triplex Fijnhout
en Boards
Burgerlijke Stand
Radioprogramma.
De zwerftochten van Kees.
Een nieuw verweer van Dr Tobi. Wettelijke
maatregelen ten opzichte van het grootbedrijf.
De stand van het probleem in Zwitserland.
FINSCH BERKEN-TRIPLEX,
Oenkt aan Uw Handelskennis.
gebruikt KOENA'S PAPSOORTEN,
Fabriek v. Melkproducten „KOENA"
Een glazen buisje met
15 Cascarra Tabletten
Korte Kerkstraat 17. Tel. 415.
Voor
GOES.
TEL. 9.
ACCOUNTANT - LEER. BOEKH. M.O.
Opleiding voor de diverse
Boekhoudexamens, Repetitielessen
voor afgewezen candidaten.
1937. Een groote tabel, waarin de uit
komsten van meer dan 8000 bedrijven
verwerkt zijn, vermeldt gegevens uit de
landbouwgebieden van de verschillende
provincies.
De hoogste gemiddelde netto-opbrengst
per heotare is volgens deze tabel verkre
gen in den Wieringermeer-
p o ld er (f 1121,37).
De laagste gemiddelde netto-opbrengst
per hectare leverde het Land van
Maas en Waal (f 19,27).
In de ruibriek arbeidsloonen
komt een stijgende tendenz tot uiting.
In een artikel over de be drijfs uit
kom s t e n als uitgangspunt voor de be
drijfsvoorlichting wordt aamgetoond, hoe
zeer de cijfers van bedrijf tot bedrijf kun
nen uiteenloqpen. Men vindt daar een
figuur, dat een idee geeft van de sprei
ding van de netto-uitkomsten van 98
Friesche pachtbedrijven van 20 tot 50 h.a.
in de kleiweidestreek voor het boekjaar
19371938. De bedrijven oefenen zuivere
veeteelt uit en zijn zeer uniform van
structuur. Toch blijkt dat de financieele
resultaten zeer sterk uiteenloopen.
Een tweede figuur geeft een analoog
overzicht van de netto-bedrijfsuitkomsten
van 47 Zeeuwsche pachtbedrij-
v e n van 20 tot 50 h.a. groot, welke over
wegend akkerbouw beoefenen. Ook hier
ziet men zeer groote verschillen: er zijin
bedrijven, die in het verslagjaar verlies
hebben opgeleverd, en er is ook een be
drijf met een netto-opbrengst van f 150
per h.a. Dat geeft dus voor een boerde
rij van 40 h.a. een verschil van imeer dan
VLIEGWIEL VAN MACHINE
GESLINGERD.
Nadat Dr E. J. Tobi in een eerste pu
blicatie waarop wij hier de aandacht
vestigden de beide memoranda van de
professoren Verrijn Stuart en Gerbranay
critisch bad bezien, geeft dezelfde schrij
ver in een tweede publicatie eveneens j
een uitgave van de drie Middenstands-
bonden enkele beschouwingen over het j
memorandum van prof. Hentzen. Deze
heeft, evenals de beide vorige rappor
teurs, in opdracht van den Raad voor het
Grootwinkelbedrijf in Nederland, de
vraag behandelde, of wettelijke maatrege
len gewenscht zijn, teneinde daardoor in
de verhouding tusschen groot- en klein
bedrijf in den detailhandel, de ontwikke
ling van het grootbedrijf ten hate van het
kleinbedrijf te remmen.
GOES Telef. 376 - MIDDELBURG Telef. 626
bericht hiermede aan zijn afnemers,
dat hij ontvangen heeft
een schitterende p a r t IJ
in alle maten en dikten.
Prof. Hentzen beziet, aldus Dr Tobi,
de sociale zijde van het vraagstuk vanuit
een tweetal gezichtspunten, die hij noemt,
geestelijk-cultureel en algemeen maat
schappelijk welzijn. Hij komt tot de con
clusie, dat ook vanuit deze gezichtspun
ten gezien, maatregelen tegen het groot
winkelbedrijf in den detailhandel niet ge
wenscht zijn.
Hiertegenover stelt dr Tobi in de
eerste plaats, dat de visie van prof. Hent
zen op de cultureele zijde van het pro
bleem zeer eenzijdig moet worden ge
noemd. Integendeel, aldus dr Tobi, er is
nog een groote kern aanwezig van dege
lijke middenstandors, voor wie bet ver
wijt van „te kort aan cultuur" geenszins
opgaat. D'e cardo questionis ligt echter
elders.
Billijke en vlugge opleiding voor het
Middenstandsdiploma bij I. O. M.
Korte Kerkstraat 5, Goes, en
voor privé-lessen bij
H. M. SCHIPPERS, Leeraar Boekh.
M.O., Kamperfoeliestraat 45, Goes.
Voor prof, Hentzen is niet de zelf
standigheid, doch het inko
men hoofdzaak en in dien gedachten-
gang noemt hij zelfs de employees van
het grootwinkelbedrijf, die een vast inko
men genieten, „middenstanders in maat-
schappelijken zin." Deze opvatting noemt
dr Tobi volkomen onjuist.
Voorts heeft de schrijver scherpe critiek
op de wijze, waarop prof. Hentzen het
onderhavige vraagstuk meent te kunnen
oplossen, n.l. door overleg tusschen
betrokkenen onderling, die zelf de besl's-
sing moeten hebben, en welk overleg dan
zou moeten plaatsvinden tusschen het
grootbedrijf en de vakorganisaties, met
uitschakeling van de nationale midden
standsbonden.
HUISMOEDERS,
de beste. 12 cent per Literflesch.
RIJSTPAP, H. O.-PAP, BLOEMPAP
GORTPAP,
GORTMOUTPAP (geplette gort).
Depöt GOES, Tel. 271.
Dtr Tobi tracht het z.i. ongerijmde hier
van aan te toonen. Eerst, zoo betoogt hij,
probeert prof. Hentzen in zijn geschrift
met tal van aa-gumenten te bewijzen, dat
op geen enkelen gTond de wenschelijk-
keid van wettelijke maatregelen ter be
scherming van het klein bedrijf kan wor
den aangetoond. Maar dan plotseling
wordt het gewenscht en zelfs noodzake
lijk geacht, dat betrokkenen tezamen
gaan overleggen, hoe voor de gerezen
moeilijkheden een oplossing kan worden
gevonden.
Dr Tobi merkt op: „Wanneer er wer
kelijk geen enkele reden is voor wette
lijke maatregelen tot bescherming van
het kleinbedrijf, dan is er ook geen en
kele reden om eenig overleg ter verkrij
ging van hetzelfde uiteindelijke doel aan
te raden."
Doch bovendien is dr Tobi van mee
ning, dat in dit vraagstuk nimmer van
redelijk overleg kan worden gesproken.
Wat toch is het geval? Niet ontkend mag
worden, dat het grootwinkelbedrijf te
genover het kleinbedrijf staat als de eco
nomisch sterkere tegenover de economisch
zwakkere. Maar indien dit zoo is, dan is
het ook duidelijk, dat hier van een re
delijk overleg nimmer sprake kan zijn.
De practische waarde van
een overleg zal zeer ge
ring zijn om niet te zeg
gen nihil. De schrijver is dan ook
voorshands t.a.v. deze oplossing, door
prof. Hentzen voorgesteld, sceptisch ge
stemd.
Aan bovenstaand betoog worden vast
geknoopt enkele beschouwingen omtrent
den stand van het onder
havige probleem in Zwit
serland.
Zooals bekend bestaat in dat land een
verbod van opening van nieuwe en uit
breiding van bestaande warenhuizen en
eenheidsprijswinkels, alsmede van som
mige filiaal-ondernemingen.
Verder is ook de beslissing over het
oprichten en uitbreiden van filialen van
VOOR 1 DUBBELTJE
bij
coöperaties vrijwillig in handen gesteld
van een paritetisch samengestelde com
missie uit de levensmiddelenbranche
eenerzijds en de verbruikscoöperaties an
derzijds.
D'r Tobi wijst er op, dat de regeling in
Zwitserland het complement van de onze
is en omgekeerd. Aan den middenstand
hier te lande is een wapen gegeven in
den strijd naar binnen, de Vestigingswet
Kleinbedrijf; en in Zwitserland is men
juist op het andere front gaan helpen
door het bovengenoemde bondsbesluit te
gen de warenhuizen enz.
Overduidelijk demonstreeren de verlan
gens, die in den Zwitserschen en Neder-
landschen middenstand leven, dat ingrij
pen van de landsoverheid op één der
beide fronten, waarop de middenstand
strijdt, niet voldoende is, doch dat een
bevredigende regeling
alleen te verkrijgen is,
indien de overheid op
beide fronten steun ver
leent.
De schrijver besluit zijn betoog: „Wan
neer de overheid meent, dat zij tegen een
te wild uitgroeiend distributie-apparaat
moet optreden, moet zij ook héél dit ap
paraat in haar bemoeiingen begrijpen.
De overheid in ons land heeft reeds een
eerste schrede gezet op den weg ter sa
neering van den middenstand door in te
grijpen en steun te verleenen op één der
beide gevechtsfronten. Moge de tijd niet
ver meer zijn waarop zij het tot nu toe
gedane werk zal volmaken, door ook
haar onmisbaren steun te geven op bet
tweede front."
GOES - WIJNGAARDSTRAAT 21.
Een Ucht gewonde; veel
schade.
Gisteren is in de Eerste
Gooische Kalkzandsteenfa
briek te Naarden van een 40
P.K. stoommachine het vlieg
wiel in brokken door het dak
geslagen. Gelukkig was nie
mand in de machinekamer
aanwezig. Het grootste stuk
van de velg vloog tegen den
top van den hoogen fabrieks
schoorsteen, waarvan brokken
metselwerk werden afgesla
gen en daar nog ver boven
uit.
Door de gebroken vaart
kwam dit brok in stukken
op het ketelhuis. Slechts een
der werklieden liep niet zware
brandwonden op.
2ub. da
vo-n. Z- frankrijk,
dt kandcfrwp
ctelt eea.
rtri&xr
Voor
3»
229. Vervolgens gaf dr Bollaert een soort
college. Hij schetste de vrienden verschillen
de beesten uit het oer-tijdperk, o.a. de zgn.
reuzenluiquard, een dier met de afmetingen
van een huidigen olifant, doch een zacht
aardige planteneter, die door den oermensch
gemakkelijk kon worden overwonnen.
230. Daarop toonde de professor een
prachtig gesneden dolk, vervaardigd van
rendierhoorn, gesneden in oertijden door een
oermensch. Met ontzag keken de vrienden
naar dit voorwerp uit lang vervlogen
eeuwen.
zesduizend gulden. In het verslag wordt
opgemerkt: Hoewel er natuurlijke en eco
nomische hinderpalen tegen een verbete
ring vain de rentabiliteit aanwezig kunnen
zijn, ligt 't voor de hand, een deel van de
geconstateerde verschillen op rekening
van technische fouten of gebrek aan be-
drijfs-economisch inzicht te moeten stel
len.
In een artikel over het verloop
vain prijzen van boerde-
•r ij e n wordt vermeld, dat de gegevens
daaromtrent zijn aangevuld tot en met
September 1938. De halfjaarlijksche ge
middelden vertoonen in het afgeloopen
jaar een stijging voor zeekleigronden met
akkerbouw- en gemengd bedrijf; een'
hoogtepunt werd bereikt in de periode
Maart 1938Aug. 1938 met gemiddeld
f 2405 per h.a.
Voorts geeft het verslag een naar de
bedrijifsgrootte gespecificeerd overzicht
van de in de onderscheiden landbouwge
bieden per h.a. bestede pacht
sommen in het boekjaar 19371938.
Het blijkt opnieuw, dat de kleine
bedrijven van 110 h.a. grootte per
oppervlakte-eenheid vaak de hoogste
pachtsom betalen. In Zeeland
wordt in deze categorie gemiddeld f 15,35
per h.a. meer 'betaald dan in de .groep
1020 h a., in het weidegebied van Over
ijssel f 17,54; in de IJsselstreek van Over
ijssel f 3,62.
De bedrijven van 1020 h.a. betalen
overwegend een hoogere pacht dan de
boerderijen van 2050 h.a., terwijl het
daarnaast nog veel voorkomt, dat een
voor beide categorieën ongeveer even hoo-
ge pacht wordt besteed.
In vergelijking met de klasse 2050
h.a. heeft die vam 1020 h.a. met name
een hoogere gemiddelde pacht in de klei-
bouwstreek van Friesland, de Meerlan
den, Zeeland, de IJsselstreek, de Lij
mers, de kleiweidestreek en de veenweide-
streelk' van Friesland, 'het Noordwestelijk
weidegebied van Utrecht, de Maaskant,
de Wouden en de Westelijke en Zuidelijke
en Oostelijke zandgronden van Noord-
Brabant.
Merkwaardig is, dat im een gebied als
de Graafschap gemiddeld tusschen de
grootte-klassen geen verschillen optreden,
zoodat de hoogte van de pacht hier dus
geen invloed ondergaat van de bedrijifs
grootte.
De hoogste gemiddelde pacht komt voor
bij de bedrijven van 1020 h.a. in de
Meerlanden (f 109,31) en de laagste ge
middelde pacht in het zandgebied van
Drente, waar deze voor de categorie 10
20 h.a. gemiddeld f 33,92 bedraagt.
Een extra tractatie in den Aardbeientijd,
door Martine Wittop Koning.
Aardbeien op zichzelf vormen al zeker
een tractatie; maar de lekkernij wordt
nog steriker tot een extraatje gemaakt als
we ze Voor bijzondere gelegenheden over
gieten met room 'of fijner nogl ze
combineeren met soezen en geslagen
room.
Die tractatie brengt de handige huis
vrouw in haar eigen keuken best tot
standmits ze een betrouwbaren oven
bezit, daarvan hangt bij het soezen bak
ken alles af.
E'en goed recept is bet volgende:
2V2 dl. mik of water, 100 gr. (1 ons)
boter, 150 gr. (1% ons) bloem, 4 eieren,
snuifje zout.
Breng het water of de melk met het
zout en de boter aan de kook; roer er
vlug de bloem door en laat het mengsel
steeds op het vuur en voortdurend
roerende even doorkoken tot bet als
één bal van de pan loslaat.
Neem de pan van bet vuur en werk één
VLor één de eieren door bet beslag, zóó,
dat geen ei wordt toegevoegd voordat bet
vorige geheel in het deeg is opgenomen.
Schik het deeg in gelijke portietjes op
een met boter ingesmeerd bakblik, hotzij
eenvoudig met behulp van een lepel, het
zij door middel van een spuitzak je.
Zet het bakblik in een gelijkmatigen,
vrij heeten oven en laat die gedurende 10
minuten bepaald gesloten; onderzoek
dan, hoe de kleur is en temper misschien
in verband daarmede de ovenwarmte; laat
de soezen verder gaar worden (ongeveer
20 minuten in 't geheel), neem ze van het
bakblik en laat ze koud worden.
Maak intusschen de aardbeien, bij
voorkeur een kleine soort, schoon en laat
ze vooral volkomen droog uitlekken. Klop
I den room stijf, vermeng ze met zooveel t
poedersuiker als voor den smaak noodig
blijkt en roer er de aardbeien door.
Snijd of knip de koude soezen aan één
kant open, breng er door de opening het
\ulsel in, bestrooi ze dan met poeder
suiker en schik ze op een schotel.
Amerikaansch geheimpje.
„Wat zet jij een kwaad
gezicht op zoo'n heerlijke
vacantie-ochtend, nu je
weer eens een paar weken
thuis bent!" plaagde Ma
rianne haar zusje Tine,
O (T\ die boos allerlei kleeding-
(V) 1 stukken uit haar koffer
trok en op bed gooide.
„Ja," antwoordde Tine
verontwaardigd. „Lies,
Friedje en ik laten, nu we
op één flatje wonen, ook
samen wasschen, omdat
dat voordeeliger is; maar
R het is zoo lastig, want al-
les raakt in de war. Zie
l je, ik heb verkeerde kou-
sen meegenomen en een
■verkeerde onderjurk."
Marianne deed haar mond open om
iets te zeggen, maar Tine ging verder:
„Ik weet wel, wat je nu zeggen wilt:
merk je goed dan, of maak er mono
grammen in. Maar dat is het hem nu
juist: daar heb ik geen zin in en ook
geen tijd voor. Als ik 's avonds thuis
kom en er is n'og van alles te doen, heb
ik geen zin meer in al die karweitjes."
„Maar Tine, als je nu eens niet zoo
doordraafde, zou ik je iets kunnen ver
tellen, dat een oplossing zou zijn voor dat
probleem van jou. Ik gebruik strijkpa-
troontjes
Weer onderbrak Tine haar.
„Ah bah, ze'ker van die leelijke inkt-
merken in je lingerieI"
„Kind, je bent ongenietbaar vanoch
tend. Laat me nu eindelijk eens uitspre
ken. Ik zei je, dat ik strijkpatronen ge
bruikte, die vervaardigd zijn volgens een
nieuwe Amerikaansche vinding, waardoor
de letters, wanneer zij op gewasschen
goed, waar dus geen pap meer in zit, ge
streken zijn, onverbleek'baar zijn. Je moet
er met een heete strijkbout even stevig
O'P' drukken en dan is het klaar."
„Maar staat dat dan niet leelijk?"
„Integendeel, juist heel aardig. Je kunt
de lettertjes in rood en zwart in twee
formaten krijgen, waardoor heel leuke
combinaties mogelijk zijn. Ik zal je eens
wat laten zien."
Weg holt Marianne en even later is ze
terug met een stapeltje lingerie. Als ze
de kleedingstukken openvouwt, kan Tine
een kreet van verrassing niet 'onderdruk
ken: keurig gecombineerd prijken daar
een sierlijke M en een V in de zijden
dessous.
Wat staat dat leuk, maar wat kosten
die lettertjes?'
„In iedere 'handwerkzaak kun je een
strookje met zulke letters voor een prikje
koopen. Probeer het eens, dan loop
je nooit meer de kans, dat je de ver
keerde spulletjes uit de wasch krijgt!"
(Ingezonden d'oor de Wereldmode-
Service, Amsterdamse.)
Enkele wenken.
Zeer verstandig is het bij 'het was
schen van witte goederen een
thelepeltje borax in het water te doen.
Dit moet geschieden voordat bet water
gekooktwordt, zoodat de borax mede-
kookt. Het is aan te raden, de korrels
eerst fijn te stampen, voor men de borax
in bet water stort.
Als het water kookt en men de tobbe in
gereedheid heeft gebracht, moet men vlak
voordat het witte goed in de tobbe wordt
gedaan, nogmaals een theelepeltje fijn ge
maakte 'borax in het heete water oplos
sen. De reinigende hoedanigheid van het
water wordt door borax aanzienlijk ver
hoogd en de witte stukken komen niet
alleen kraakhelder uit de wasch te voor
schijn zonder eenige verdere m'oeite, maar
men kan 'ook op een veel geringer zeep-
verbruik rekenen. Deze methode van
wasschen is ook daarom voordeelig, om
dat de kwaliteit van het goed in het ge
heel niet zal verminderen.
Inktvlekken in een pluche tafelkleed.
Deze moet men direct met citroensap
op melk bedruipen. Met een lepeltje tel
kens weer opscheppen, opnieuw be
druipen en de vlek zal heelemaal ver
dwijnen.
Van 2226 Juni
VLISSINGEN. Ondertrouwd: I. F. Fa-
ber 26 j. en L. G. van Daele 20 j.
Getrouwd: J. J. Ie Roij 43 j. en F. J.
van de Velde 42 j.; J. G. Kemmer 28 j. en
G. van der Burght 25 j.
Bevallen: G. P. Wisse geb. de Koning
d.; P. van Koeveringe geb. Havermans
d.; H. M. J. van Beers geb. van D'ieren-
donck d.; T. Soetemeijer geb. de Ridder
z.; M. Cameron geb Schönberg z.
Overleden: V. A. Schwarz, 19 j. (V. G.)
Van 1522 Juni.
KRUININGEN. Bevallen: J. M. de
Jonge geb. Moerland d. (I. C.)
WEMELDINGE. Bevallen: G. Schot
geb. Mentjox zC. F. Hout geb. Keste-
loo z.; A. van der Steege geb. Hoen z.
Getrouwd: Joh de Schipper 30 j. jm.
en J, P A. Bruinooge 37 j. jd.
Overleden: L. Engelaar 76 j., echtgen.
P. Dekker; A. de Bourgraaf 39 j., echtg.
E J. Lindenbergh. (I. G.)
Van 18—24 Juni 1939.
VROUWENPOLDER. Bevallen: A. H.
de Nood geb. Jioosse zn.
'Ondertrouwd: J. Merison 28 j. jm. met
E. D'iinigemanse 33 j. jd. (M. Ct.)
Van 1927 Juni 1939.
WEISTKAPELLE. Getrouwd: Mars.
Gabriëlse 25 j. jm. en G. Tanker 23 j. jd.
Ondertrouwd: P. Cij'souw 27 j. jm. te
Den Helder en Willa. Minderhoud 28
j. jd.
Bevallen: Piëta. Peene geb. Minder
houd, z.
Overleden: N. Adra. Minderhoud 5 md.
(M. Gt.)
Juli. Wolfaartsdijk, Landhuis enz., v.
Dissel.
1 Ritthem, Huis en Erf en inboedel,
Hertogs.
5 Serooskerke, Huis, Bouwl., Terpstra.
5 Middelburg, Woonhuis, Hertogs.
5 Nisse en 's Heer Arendskerke, Bouw
land, v. Dissel.
5 Kats, Inspan, Heijboer
6 Middelburg, Huizen, v. d. Harst.
12 Heinkenszand, hofstede „de Kouse",
Jonkers.
12 Vrouwepolder, Bouw- en Weilanden,
Hertogs.
12 Souburg, Huizen, Erven enz., Batten.
12 Kruinigen, Boereninspan, Thiery en
Heijboer.
14 Wemeldinge, Hoefje, Jonkers.
19 Kamperland, Hofstede „Hofwijck",
Jonkers.
Maandag 3 Juli 1939.
HILVERSUM I. 1875 en 414,4 M. Alg.
Progr., verz. door de VARA. 10,0010,20
v.m. VPRO.
8,00 Gram. Ca. 8,16 Ber. 10,00 Mor
genwijding. 10,20 Declam. 10,40 Gram.
11,10 Declam. 11,30 Piano. 12,00 Gram.
12,15 Ber. 12,17 Orgel. 1,00 Gram. 1,15
1,45 Esmeralda. 2,00 Zang, piano en
gram. 230 Gram. 3,05 Bravour en Char
me. 3,45 Declam. 4,15 Gram. 5,00 Orgel.
5,30 Esmeralda en solist. 6,00 Gram. 6,28
Ber. 6,30 Muzik. causerie (met gram.).
7,00 VARA-Kalender. 7,05 Sportpr. 7,30
8,00 Viool en piano. 8,05 Herh. SOS-
Ber. 8,07 Ber. ANP. 8,15 VARA-Kinder-
koor „De Krekels" en gram. 8,45 Gram.
9,00 Reportage. 9,30 VARA-orkest. 10,00
Ber. ANP. 10,10 Verv. concert. 10,45
Gram. 11,15 Verv. conc. 11,4512,00
Gram.
HILVERSUM II. 30,5 M. NCRV-Uitz.
8,00 Schriftl., medit. 8,15 Ber., gram.
9,309,45 Gelukw. 10,30 Morgend. 11,00
Cbr. lectuur. 11,30 Gram. 12,0012,15
Bur. 1230 Orgel. 1,30 Gram. 2,15 Cello en
gram. 3,00 Causerie over kamerplanten.
3,40 Gram. 3,45 Bijbell. 4,45 Gram. 5,15
Kinderuur, 6,15 Gram., Ber. 6,30 Vragen
uur. 7,007,15 Ber. 7,35 Gram. 7,40
7,55 Causerie over de plannen van het
Generaal Appèl op 3 Aug. 1939. 8,00 Ber.
ANP., herh. SOS-Ber. 8,15 Arnh. orkest-
vereen. en solist. 9,009,30 Causerie
„Hoe slaan wij een brug tusschen blin
den en zienden?" 10,00 Ber. ANP., act.
halfuur. 10,30 Gram. 10,45 Gymnastiek!.
11,00 Gram. 11,50—12,00 Schriftl.
