I
Het beleid van Minister Goseling afgekeurd.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
NlMrikt&F
cifer
amma.
De conclusie der Kamer-commissie met 62 tegen
28 stemmen aangenomen.
Een matte of gebruinde teint staat altijd charmant
Prins Bernhard.
Buitenland.
Hoogst ernstige rede van
Churchill.
Daladiers rede wekt eenige
ongerustheid.
Belangrijkste Nieuws.
DONDERDAG 29 JUNI 1939
53e JAARGANG - No. 228
De Minister schijnt niet voornemens heen te gaan.
Spannende maanden verwacht.
Geheime plannen van Duitschland.
Compagnie Frangaise des
Pétroles
4M% OBLIGATIËN a 97H%
in stukken van f 1000.—.
9
H. Hofman, Seis-
badschoen, Nellie
2; meisjesmantel,
38; Jongens jekker
Kesteloo, L. Vlele-
de Jonge, Vlas-
D. Geelhoed, Le-
C, Koole, Selsweg
renk, Selsslngel 34;
1. v. d. Berge, Jas-
maie met inhoud,
Delft 11; kinder-
;el, Schuifelstr. 36;
iotkamp, Augustij-
ind, Mej. Wiesner,
icterrier), Wed. van
t 6; wieldop van
erse, Veersche sin-
lier, P. Bouman,
wielbelastingmerk
Broekert, St.-Joris-
v. Putte, Wagen-
idje, A. van Eene-
tr. 61; jongensjas,
i 18; bruine kip,
Tieuwe Oostersche
C. de Munck, Em-
sgenkap en snoer
Zwemschool; ro-
ivenstraat 3; clips,
it 73; paar dames-
ïse, Oostkerkplein
V. Boekhout, Gem.-
..-Joosland.
inders voorwerpen
>ve men daarvan
u van Politie.
I om een
half
luni 1939.
L875 en 415,5 M.
00 NCRV. 11,00
V.
Ber. 10,00 Gram.
1 am. 1130 Godsd.
2,15 Carillonbesp.
1,30 Gram. 2,00
t piano en gram.
3.30 Gram. 3,45
5,00 Handenar-
30 NCRV-Harmo-
am. 6,30 Ber. 7,00
weekoverz. 7,40
erie „Verwachtin-
mmenische bewe-
herh. SOS-Ber.
vereen. „Stem en
9,45 Gram. 10,09
lur. 10,30 Gram,
■kles. 11,50—-12,00
,5 M. AVRO'-Uitz.
8,17 Gram. 10,00
l 10,30 Voor de
orkest en solist.
Ber. 12,30 AVR0-
X) Accordeonen-
Serenaders". 1,15
en de Broadway
lam. 3,10 AVRO-
45 Ber. 4,00 Voor
n. 4,30 Reporta-
uur. 5,30 AVRO-
lolislen, 6,28 Ber.
10 AVRO-Meisjes-
aserie „Curacao'.'
ijournaal, meded.
t 6e Reg. Infante-
45 Omroeporkest,
ir Kracht" en so-
Hierna: AVRO-
?el (opn.).
ÏERBERICHT.
an hedenmorgen
weer: zwaar be-
uid; temperatuur
cht 14; neerslag
ui hedenavond tot
.1.9 uur:
betrokken met
oeler, matige tot
vind.
liddag 3 u.:
ag 3 uur: 771.
Fietser*:
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs f3.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
D!e Tweede Kamer heeft gisteren de be
handeling van de zaak-Oss voortgezet.
De voorzitter der Kamer
commissie, de heer Schouten
(A.R.) zet zijn rede -voort.
De zaak stond niet zoo, dat de com
missie in plaats van den minister de
ambtenaren wilde hooren. Deze ambtena
ren zouden geen oordeel hebben kunnen
geven over het beleid van den minister,
of diens mededeelingen verifieeren. De
commissie heeft haar werkwijze moeten
veranderen, wijl ze rond vier weken heeft
moeten wachten op een antwoord op een
aan den minister gezonden brief.
Beoordeeling van het beleid van amb
tenaren is 'alleen geschied, als dat van
invloed was op het beleid van den minis
ter.
Ten aanzien -van het beleid van den
minister is het niet een kwestie van meer
of minder. Zijn beleid jegens de brigade
is juist, ja of neen.
De algemeene strekking van de rede
van den beer Van Maarseveen was on
juist. Hij stelde de vrijheid en de rechts
zekerheid der burgers op den voorgrond
Het gaat om het beleid van den
minister jegens de brigade Oss.
Een scherpe bestrijding van het ver
slag is er niet geweest; trouwens, de
minister heeft getracht, een rustig en
zakelijk karakter aan het verslag'te ge
ven. De Kamer mag zich inderdaad niet
opwerpen tot een incidenteele instantie
buiten het Wetboek -van Strafvordering.
S-pr. keert zich met de grootste kracht
tegen hen, die beweerden, dat de minis
ter niet te goeder trouw was geweest, en
dat hij- een uitzonderingspositie voor de
beide geestelijken had willen scheppen.
Spr. hoopte dat het nu uit is met het
brengen van vreemde elementen in -deze
zaak. -De religieuse of politieke gezind
heid van den bewindsman heeft geen rol
gespeeld bij de beoordeeling van den be
windsman.
De eerste conclusie der commissie be
vat een z a k e I ij k e afkeuring van het
beleid van den Minister op een bepaald
punt. Zij- hecht daar geen politieke betee-
kenis aan en meent dat daarin geen
wenk ligt voor den Minister om heen te
gaan. De commissie zou willen dat de
Kamer hetzelfde karakter, aan deze con
clusies zou kunnen geven.
Als zijn persoonlijke meening zei
spr. dat voor hem het moeilijkste het zui
ver menschelijke in deze zaak was. Deze
Minister is een serieus en een stoer wer
ker. D'aarom had spr. ook gaarne gewild
dit deel -van zijn beleid te kunnen goed
keuren, doch om de achting voor den
Minister m-ocht s-pr. zijn critielk niet ach
terwege laten.
Ook dit persoonlijk woord wordt, aldus
spr., -door zijn ganscbe fractie onder
schreven.
De heer Rost van Tonningen
(N.S.B.) bestrijdt de rede van den heer
Schouten. D'e politieke beschouwingen
dienen alleen om de kiezers te kunnen
benaderen. In dit kabinet heeft Oss zijn
uitwerking al gehad; ook ail blijft het
™Jeen, de ontbinding van het politiek
katholicisme zal niet meer te voorkomen
zijn.
De heer -Goseling heeft verteld -van het
leed door hem en zijn gezin ondervonden,
doch niet van het leed in tal van Ossche
gezinnen geleden. -Over de eer der mare
chaussee zweeg de minister, en hij 'be
toonde geen deernis met de in Oss gedu
peerde ikinderen.
De minister en de procureur-generaal
dienen te verdwijnen. De marechaussee
moet in haar eer worden hersteld.
De heer Van Maarseveen (R.K.)
is van oordeel, dat de heer Schouten
spr. s betoog niet ontzenuwd heeft. Gese
poneerde stukken mochten niet aan de
commissie worden overgelegd.
De heer De -Geer (-C.H.) is van oor-
1 '^e minister gesproken heeft als
eerlijk man, doch die zich wel eens ver
gist heeft. De minister heeft de rechts
zekerheid willen vergrooten en zich niet
door andere motieven laten leiden. Wie
niet door geloofshaat verblind is, moet
dat erkennen. Dat de twee geestelijken er
tl betrokken werden, -bewijst -de onkreuk
baarheid van den minister.
Spr. zal zijn stem uitbrengen voor de
conclusie der commissie. Maar daar volgt
niet uit dat de minister onwaardig zou
2Ün, zijn land te dienen.
Spr. komt op tegen de bestrijding van
de heeren Kersten en van Houten. -Onze
stem mag niet worden geleid door de po
litieke o-vertuiging van den minister. Ge
loofsverschil mag hier niet overheerschen
dat wat de heer Kersten zeide, is een be-
leediging voor het protestantisme, dat
onpartijdig het beleid toetst van een
roomsch-en minister.
Met volle overtuiging zal spr. stemmen
voor de conclusie der commissie, maar
spr. herhaalt dat hij dit niet wenscht be
schouwd te zien als een consilium
abeundi.
De heer Van der Goes van Na-
ters (S.D.) verklaart de belangstelling
voor de zaa.k-Oss niet uit pikanterie,
maar uit vrees voor de rechtszekerheid'
en. in -verband met het al of niet verder
vervolgen van delicten door geestelijken.
De minister had de marechaussee niet
behoeven te overvallen. Een enkele muta
tie op 1 Mei ware beter geweest. Doch
de minister heeft zich laten leiden door
het drijven van een hoofdambtenaar. Aan
zijn goede trouw wordt door de commis
sie noch door spr. getwijfeld. Wat de ge
dane arrestaties- aangaat, dergelijke ge
beuren wel meer, niet alleen in het res
sort Den Bosch. Waarom ze alleen aan
de marechaussee verweten? De minister
neemt de feiten wel wat te licht, o.m.
betreffende v. d. H. Maar bovenal, waar
om de brigade -Oss kwalijk te nemen wat
ook elders gebeurt?
Met den heer De Geer is s-pr. het niet
een® dat het door spr. genoemde geval
over de beteelkenis der conclusie, niet
analoog zou zijn aan het onderhavige.
Een doodvonnis ligt niet op den weg der
Kamer. Maar wel gaat het Om een teer
punt als de reohtsbedeeling.
Moge uit deze treurige zaak waarin
alleen het belang van het recht ons be
woog, iets goeds voortkomen, ook voor
latere tijden.
De beer B i e r e m a (Lib.) heeft even
min de goede trouw van den minister
in twijfel getrokken. Doch de feitelijke
inhoud van diens rede heeft spr. op geen
enkel punt overtuigd. In 'het algemeen
aanvaardt spr, 's ministers standpunt in
zake het inzage geven van stukken, Het
geldt hier echter geen gewoon, maar een
buitengewoon geval.
De mini-ster heeft zijn plotseling in
grijpen tegen de brigade-Oss niet aan
nemelijk gemaakt.
Spr. zal voor de conclusie stemmen.
Dooh over de consequentie ervan
denkt spr. anders dan de heer De Geer.
De rechtszekerheid wordt onzeker, welke
gevolg-en de minister aan aanneming der
conslusie toekent, is de zaak van den
minister.
Mevr. Mack a y Katz (C.H.)
waardeert de rust in 's ministers betoog,
maar betreurt, dat hij in zijn standpunt
volhardt. De maatregel tegen de brigade
is niet gerechtvaardigd.
De minister is ar tegen op gekomen,
dat er een roomsoh zaakje van is ge
maakt. Doch ook van andere zijde is wel
op- dergelijke wijze optreden.
De minister -heeft zich vergist in -den
weerslag op ons -volk. Dat is een fout. De
urgentie van den maatregel is niet geble
ken. -Spr. zal voor de conclusie stemmen.
Zij had eerherstel der marechaussee ge
wild, liefst door den minister hier uit
gesproken.
De heer Van 'Houten ('Ohr. Dem.)
is- van oordeel, dat de minister gepoogd
heeft, de waarde van het verslag der
commissie te verkleinen. Oss zal niet zijn
afgeloopen, als -de minister zich zonder
meer neerlegt bij de conclusie.
De minister trekike daaruit de conse
quentie: aftreden. Anders zullen het ge
drag van d-en proc.-generaal en eerher
stel der marechaussee bij de justitiebe-
grooting weer aan de orde moeten komen.
De beer W ij n k o o p (Comm.) betreurt
dat de voorzitter van de commissie ein
digde met weer te geven niet het oordeel
van de commissie, doch van diens partij.
Dit was niet correct en werkte -verzwak
kend.
De minister heeft niet getoond, de po
litieke objectiviteit te kunnen betrachten.
Het is noodzakelijk dat hij onmiddellijk
aftreedt. Spr. zal voor de conclusie van
het rapport stemmen.
De heer Zandt -(S.G.P.) zegt dat het
betoog van Idouj minis'ter niet zakelijk
was; het was als de rede van een ad
vocaat, waarmede hij evenals verleden
jaar de Kamer trachtte te overbluffen. De
minister zie niet voorbij, dat hij- velen
onn-oenlelijk leed heeft berokkend. Dat
leed had 'hij moeten goed maken; wie
zich op zijn eigen leed beroept, mag dat
van ander-en niet -veroorzaken.
De minister is er niet in geslaagd, het
rapport te weerleggen. Het Nederlandsche
volk is gekrenkt in zijn rechtmatige ge
voelens. Het recht vordert dat de mare
chaussee in eer wordt hersteld, de proc.-
generaal heengezonden; -de minister is
onmogelijk te handhaven.
Minister G O- s e 1 i n g heeft daarna -zijn
optreden nader verdedigd.
We hebben hier een zakelijke be
spreking van een zakelijk-geval.
Het gaat om den ernst der tekortkomin
gen en den maatregel. Spr. gelooft zijn
standpunt duidelijk te hebben gemaakt.
Daarover kan men van meening verschil
len. Het ergste is -dat er verschil is ont
staan in ons -volk.
Spr. weet dat de groote meerderheid
der Kamer het zakelijk karakter op den
voorgrond stelde. Daarom zeide spr. gis
teren, gerust te zijn. Ook van anderen
dan zijn politieke vrienden heeft spr. be
wijzen van instemming met zijn -onkreuk
baarheid ontvangen.
De eerste conclusie der commissie
wordt in stemming gebracht; ze wordt
aangenomen met 62 tegen 28 stemmen
(tegen de r.-k.).
D'e tweede conclusie wordt z.h.st. aan
genomen (aanteekening dat de N.S.B. te
gen is).
De vergadering is daarna verdaagd tot
Vrijdag één uur.
Amilda-crême, die tevens zoo goed is vo-or de huid, is verkrijgbaar in deze twee begeerde teinten. Mat of Bruin.
Doos 50 en 25 ct.
Z. K. H. Prins Bernhard viert van
daag zijn 28sten verjaardag
Op de meest ondubbelzinnige wijze
heeft ons volk telkens weer uiting ge
geven aan zijn hartelijk meeleven met het
Prinselijk gezin en aan zijn groote waar
deering voor Prins Bernhard, die er in
korten tijd in geslaagd is de volle sympa
thie van de bevolking te winnen.
De vreugde die er was bij Prinses Ju-
linana en Prins Bernhard bij' de geboorte
van Prinses Beatrix was ook de vreugde
van ons volk en bet heeft het opr ho-ogen
prijs gesteld dat de Prins geen gelegen
heid onbenut liet om dat volk te doen
meeleven met de voorspoedige ontwikke
ling van de kleine Prinses.
Van zijn kant toonde Prins Bernhard
belangstelling voor alles wat ons volksle-
ve beroert. Hij troonde niet boog boven,
maar bij' leefde midden in het volk.
En zoo leeft vandaag ons volk mee met
den jarigen Prins en zijn gezin.
Het Prinselijk Paar leeft opnieuw in
blijde verwachting.
Moge het God behagen de gewekte hoop
te vervullen, en ook daarin het thans in
getreden levensjaar van den Prins tot
een gelukkig en gezegend jaar te maken.
FOKDAG VAN RUNDVEE EN
VARKENS TE MIDDELBURG.
Op Donderdag 14 September wordt te
Middelburg een centrale rundvee- en var-
kensfokdag voor Walcheren gehouden.
Deze fokdag belooft zeer belangrijk te
worden. Op Walcheren vindt men bet
grootste aantal beste dieren van geheel
Zeeland. Ook van vrouwelijk vee kan een
groote inzending van prima kwaliteit
worden verwacht.
Bovendien komen er inzendingen be
treffende melkwinning en -behandeling,
melkdemonstraties en een afdeeling zui-
velpropaganda.
De afdeeling Varkens zal eveneens de
moeite waard zijn.
Een fokveedag zooals er in Zeeland
nog geen geweest isl
Juli, Augustus en September moeten
worden beschouwd als maanden, waar
in de spanning in Europa zéér groot
zal zijn, aldus betoogde Winston Chur
chill gisteren in een rede in de City
Carlton Club.
Ik acht, zoo vervolgde spr., den toe
stand waarin wij: ons bevinden, zeer ern
stig. Hiji gelijkt veel op dien van het vorig
jaar, doch thans met dit verschil - een
zeer belangrijk verschil overigens d a t
er nu geen wegen meer
voor ons open z ij n om te
rug te trekken. Het vorige jaar
hadden wij- geen verdragsverplichtingen
tegenover Tsjecho-Slowakije, doch thans
hebben wij: een absolute garantie aan Po
len gegeven, zoo dat, indien dit land het
slachtoffer van een niet-uitgelokten aan
val van de zijde van nazi-Duitschland
mocht worden, wij-, in samenwerking met
onze Fransche bondgenooten, genoodzaakt
zijn Duitschland den oorlog te verklaren.
D-at is bet feit, waarvoor wij ons geplaatst
zien.
De nazis treffen blijkbaar alle voorbe
reidingen om Polen te dwingen hun
eischen in te willigen en als Polen dit
niet doet, zijn dag en nacht, ononderbro
ken, alle toebereidselen getroffen het met
een groote legermacht, zoowel van het
westen als van het oosten uit aan te val
len.
Ik ben niet van meening, dat de oorlog
vaststaat, doch wanneer men sl-echts de
Duitsche toebereidselen en de geweldige
concentraties van mannen, wapens en
munitie in oogensohouw neemt, welke er
gaande is, evenals den toon van de door
de regeering gedirigeerde pers en de re
devoeringen, die de partij-leiders houden,
dan kan geen andere con
clusie m o g e-1 ij- k z ij- n d a n d a t
het ergste gaat geschieden
en wel spoedig.
Dit hangt af van de stemming, het tem
perament en de beslissing van één man.
Wanneer mijn woorden hem zouden be
reiken en zij zullen dit wellicht doen
dan zou ik tot Hitier zeggen: „Stop
en overweeg eerst nauw
keurig, voordat gij u in het
verschrikkelijke onbekende
.Stort, indien gij uW levens
werk, dat bestaat in d ever
heffing van Duitsdhland
uit verslagenheid en ver
nedering tot een hoogte,
waarop de 'heele wereld
met spanning zijn daden
gadeslaat, niet onherroe-
pelijk verwoest wilt zie n".
Ik wenschte dat ik Hitier kon overtui
gen van het feit, dat het Britsche volk en
tevens de heele Britsche natie 't tappunt
van hun geduld bereikt hebben.
Als er nog één nazi-ge
welddaad. plaats heeft, die
tot ©en oorlog leidt, zullen
wij in dit land onsnietaf-
z ij- dig houden.
Churchill voegde hieraan toe, dat men
in zekere kringen bij: zijn berekeningen de
Britsche macht in de lucht niet moet on
derschatten.
Betreffende het conflict van Tientsin
zeide Churchill, dat het Japansche optre
den zeer wel een val kan zijn, om Enge
land weg te lokken van de zeeën, waar de
beslissende slag in geval van een conflict
zou worden geleverd. Engeland mag zijn
vloot niet naar het Verre O'osten zenden,
alvorens het zeker is van zijn positie in de
Middellandsche Zee en vermoedelijk zou
het dan niet noodig zijn dat de Britsche
vloot werd gezonden.
Sprekende over de onderhandelingen
te Moskou zeide spreker: „Het schijnt
mij, dat het verlangen van de Russen,
dat wij- allen te zamen ons zouden ver
zetten tegen een aanval op de Oostzee-
staten, juist eD gerechtvaardigd is en ik
vertrouw, dat we volledig hieraan tege
moet zullen komen. Ik kan niet begrij
pen waarom we al deze weken getreuzeld
hebben".
Daladiers rede in de Kamer heeft in
binnen, en buitenland een tamelijk alar-
meerenden indruk gemaakt. Men heeft
zioh veelal afgevraagd over welke bijzon
dere gegevens de minister-president be
schikte, die ©en plotselinge verslechte-
Binnenland.
Tweede Kamer aanvaardt de conclusies
van het rapport over Oss.
Memorie van Antwoord inzake de brug
over de Zandkreek.
Auto's in Winsohoterdiep gereden. Drie
dooden.
Buitenland.
Hoogst ernstige rede van Churchill.
Engeland wil met Hitier onderbandelen
over nieuw vlootverdrag.
Geheime plannen van Duitschland?
Onderhandelingen tusschen Engeland en
Japan.
UITGIFTE VAN
f 12.000.000.— waarvan reeds
f6.000.000.— Is geplaatst 20-jarige
Inschrijvingen worden gaarne aangenomen
door
ring van den internationalen toestand
zouden botookenen.
De bladen leggen er vooral den nadruk
op, dat de premier niet tot zijn verkla
ring gekomen was ten gevolge van een
aan den dag getreden verergering van
den buitenlandscben toestand, doch dat
zij een beroep vormde op de werkelijk
heid.
„Men moet - aldus de „Matin" in
de rede van den premier een waarschu
wing zien tegen de demagogie, een be
roep op eenheid in de harde werkelijk
heid van het oogenblik, en geen aankon
diging van een dreigende nieuwe plotse
linge verslechtering in de Europeesche
situatie. Deze blijft als voor
heen ernstig, maar zij is
niet dramatise h".
Op het ministerie van oorlog heeft
Daladier gisteren op den dag, dat bet
20 jaar geleden is, dat het verdrag van
Versailles onderteekend is, zioh met een
groep politieke en parlementaire leiders
onderhouden over den politieken toe
stand endaarbijalszijn
meening gegeven, dat de
situatie op dit oogenblik
ernstiger is dan ooit in
de afgeloopen 20 jaar.
Daladier maakte er geen geheim van,
dat de Fransche regeering reden heeft te
gelooven, dat een nieuwe „coup" van
Duitschland voor de deur staat.
Niet-officieele zegslieden noemen aan
staanden Zaterdag als het tijdstip,
waarop Hitier opnieuw actief in de Euro
peesche politiek zal ingrijpen, een mee
ning, die men in Londen overigens niet
bevestigt
De Fransche generale staf is niet on
bekend met de Duitsche troepenbewegin
gen.
Men meent te Weten, dat de Fransche
autoriteiten alles in het werk stellen om
bevestiging te krijgen van de niet-offici
eele berichten, volgens welke Duitsche
troepen en vooral officieren, in bet ge
heim het gebied van Danzig binnendrin
gen.
Van de zij-de van hooggeplaatste Duit
sche functionarissen werd tegenover
„United Press" voorzichtig toegegeven,
dat Dhnzig zijn strijdkrachten versterkt,
doch dat „duizenden Duitschers" het ge
bied binnendringen en zich bij de vrijpos-
ten voegen, sprak men daarbij tevens te
gen".
Een belangrijk aantal jeugdige rijks-
Duitschers is in de laatste dagen in Dan
zig binnengekomen.
De berichten uit Parijs, dat Duitschland
een „coup" tegen Zaterdag in den zin
beeft, verwierp men in Duitsche kringen
met stelligheid. Men spreekt echter het
geloof uit, dat D'anzig binnenkort „terug
zal keeren".
STEEDS MEER WERKKRACHTEN IN
DUITSCHLAND VOOR DE
VERSTERKINGEN OPGEëlSCHT.
Het feit, dat men de werkzaamheden
voor de versterkingen van de oostelijke en
westelijke grenzen van het land intensie
ver ter hand gaat nemen, heeft er toe ge
leid, dat de Duitsche autoriteiten beslag
leggen op een groot aantal arbeiders van
de meest uiteenloopende beroepen.
Deze week hebben tal van employé's in
het restaurant- en hotelbedrijf bevel ont
vangen zich onmiddellijk ter beschikking
van de autoriteiten te stellen voor „werk
zaamheden van dringenden aard voor den
staat". Verscheidene van hen worden na
een kort medisch onderzoek naar -de Pool-
s-che grens gezonden om aan de verster
kingen te werken.
