Nieuwe Motorboot voor de Wester-Scheide.
Het K.L.M. vlietuig „Nachte
gaal" maakt een noodlanding.
N.yendrih&FBankGoes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Chamberlain over de ramp
van de Thetis.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
4 OBLIGATIE-LEENING
voor Diaconessearbeid in Dordrecht,
Aanslag op de Hertogin
van Kent?
Italiaansche medezeggen
schap in Suez-kanaal?
DINSDAG 6 JUNI 1939
53e JAARGANG - No. 208
Aan de Kon. Mij „De Schelde" opdracht gegeven een
ontwerp te maken.
Bij een botsing met een loods een
militair doodelijk gewond.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2.00 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Klelno Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
DE KOSTEN GERAAMD OP f 1.325.000.
EEN VEERDIENST VLISSINGEN—
BRESKENS?
O.a. biji de aanbieding van de Prov. be
grooting voor 1939, hebben Gedep. Staten
medegedeeld, dat binnen afzienbaren tijd
tpt den bouw van een nieuwe motorboot
ten behoeve van den Prov. Stoomboot-
dienst op de Wester-Schèlde zou moeten
worden overgegaan. Sindsdien hebben zij
den eventueelen bouw van een nieuw
schip in studie genomen en voorbereid.
Na herhaaldelijk overleg te hebben ge
pleegd met de Regeering, zijn zij thans in
staat een voorstel te doen om tot dien
bouw te besluiten. De redenen, welke ben
nopen bet voorstel te doen, zijn: a. bet
ontbreken van een voldoende reserve aan
schepen met koplading; b. bet spoedig in
gebruik nemen van de veerhavens aan
den Perkpolder en onder Kruiningen; c.
de in een bepaald opzicht geringer gewor
den vervoerscapaciteit van de bestaande
ferrybooten en d. bet toenemen van bet
vervoer.
De iWester-Scbelde-dienst beschikt over
drie schepen met koplading. Hiermede
worden de lijnen VlissingenBreskens
en HansweertWalsoorden bediend. Op
drukke dagen wordt de eerstgenoemde
lijn door twee schepen en op zeer drukke
dagen door drie schepen bevaren. In dit
laatste geval werd tot dusver de lijn
HansweertWalswoorden onderhouden
unlet een motorschip met zijlading. Be
halve op die drukke dagen ligt er een
ferryboot binnen, doch niet zoozeer als
reserve, doch in reparatie. Als er dan bijl
een der andere booten een geval van mo
torstoornis voordoet, is herhaaldelijk een
wezenlijik tekort aan reserve aan bet licht
getreden. Alsdan werd de eene nog be
schikbare ferryboot gebruikt voor de lijn
VlissingenBreskens. Teneinde den
drenst overigens gaande te houden moest
meermalen een verwisseling van schepen
plaats vinden. Een schip met zijlading
voer op de lijn HansweertWalsoorden;
meermalen bleek bet noodig daarvoor de
dienstboot van de lijn NeuzenHoede-
kenskerke te gebruiken. Het stoomschip
„Schouwen" van de lijn VlissingenNeu
zen werd alsdan' gedirigeerd naar Neuzen
Hoedekenskerke, terwijl de lijn Vlissin
genNeuzen werd bevaren door het alge
meen reserve-schip „Luctor et Emergo".
Dit resultaat was met name voor bet
auto-vervoer, zeer gebrekkig.
Na bet ingebruik nemen van de veer
haven aan den Perkpolder mag, mede in
verband met het toegenomen vervoer, de
meest oostelijke lijn naar bet oordeel van
Ged. Staten niet anders dan door een
schip met koplading worden bevaren.
Deze veerhaven zal hoogst
waarschijnlijk aan bet eind
van 1939 of in bet begin
van 1940 in gebruik kunnen
wo r d e n genomen. Eenigen
tijd daarna zal dat ook kun
nen geschieden met die on
der Kruiining e n. Alsdan zullen
alle soorten auto's te allen tijde met deze
lijn Ikunnen worden vervoerd. Als in bet
drukke seizoen maar twee der ferryboo
ten op de lijn VlissingenBreskens kun
nen varen, dan kan bet vervoer niet wor
den verwerkt. Alleen daarom een schip te
doen bouwen, zou in economisch opzicht
niet wel te verdedigen tijn. Teneinde den
dienst aan de moderner eiscben van het
verkeer aan te passen zagen de Staten
zich eenige jaren geleden genoopt te be
sluiten op korten termijn vrijwel de ge-
beele vloot ,te vernieuwen. Sedert de fer
rybooten zijn gebouwd is de lengte van de
automobielen toegenomen. Tractoren met
aanhangwagens, vrachtauto's, touring
cars enz. van een lengte als vroeger niet
gekend, worden thans regelmatig overge
zet; de personenauto's met tiun voor- en
achterbumpers nemen gemiddeld per een-
beid meer plaats in dan voor eenige ja
ren het geval was. Het vervoer van auto
mobielen met groote afmetingen is sterker
toegenomen, dan van gewone personen-
auto's. De ervaring leert dat bet moder-
niseeren van aanlegplaatsen en vervoer
middelen bij den Westerscheldedienst
leidt tot een sterke toeneming van het
vervoer. Van 1925 tot 1938 steeg het aan
tal passagiers op de lijn Vlissingen
Breslkens van 195.480 op 342.276.
Men verwacht ook extratoename op bet
veer Kruinimjgem;Perfcpolder,
Trouwens, het vervoer Hansweert
Walsoorden neemt ook reeds sterk toe.
Het ingebruik nemen van de nieuwe ha
vens, gepaard aan een vermeerdering van
het aantal vaarten, waartoe door de kor
tere route de mogelijkheid wordt verkre
gen, zal het vervoer een verderen stimu
lans bieden.
Voor de lijb VlissingenBres-
kens wordt voorshands geen toeneming
verwacht, doch wel moet met een verdere
toeneming van bet aantal automobielen
in ons land rekening worden gehouden.
Resumeerende zijn Ged. Staten van oor
deel, dat voor de toekomst met een ver
meerdering van bet vervoer moet worden
rekening gehouden. Men bad liever met
belangrijke nieuwe investeeringen ge
wacht tot een grooter bedrag dan thans
nog bet geval is op de vernieuwde vloot
enz. was afgeschreven. De te bouwen mo
torboot zal gedurende ten minste 20 jaar
in de vaart moeten blijven en gedurende
dit groote aantal jaren aan de eiscben
van bet verkeer moeten beantwoorden.
Het meer varen op de lijm Vlissingen
Breskens zou een tweede nieuwe boot
noödig maken mlet een volledige equipa
ge, wat bijna alle kosten zou verdubbe
len. Daarom moet er naar gestreefd wor
den deze lijn zoo lang mogelijk met één
sobip te bevaren. Maar wel is vermeerde
ring van bet aantal vaarten te bereiken
door vergrooting van de vaarsnelheid en
wel zoo, dat een uurdienst kan worden
gevaren.
Voor snel laden en lossen is er reke
ning mede gehouden, dat de passagiers
niet via bet rijdek, doch rechtstreeks via
op de toegangsbruig aan te brengen ver
hoogde trottoirs de boot bereiken en ver
laten.
Ged. Staten zijn tot de conclusie ge
komen, dat bet nieuwe schip irn den zo-
mler op de lijn „VlissingenBreskens"
onafgebroken in de vaart moet kunnen
blijlven. Daarom hebben zij aan de ont
werpers tevens den eisch gesteld, dat het
schip onafgebroken zes maanden in de
vaart moet kunnen Mijlven. Het aantal
vaarten kan in den zomer worden uitge
breid, doch daaraan bestaat in den win
ter voorsbands geen behoefte
Gedurende den zomerdienst zouden dan
kunnen dienst doen op VlissingenBres
kens bet nieuwe sobip en op drukke da
gen zoo noodig ook „Prinses Juliana". De
vervoerscapaciteit van deze beide schepen
is voor deze lijn grooter, dan die van do
thans reeds in dienst zijnde ferry-booten
gezamenlijk.
En op KruiningenPerkpolder de
Prins Hendrik met als reserve-schip de
Koningin Wilhelmlina of omgekeerd.
Voor den iwinterdienst op de lijn Vlis
singen1Breskens de motorboot Prinses
Juliana met als reserve schip de Konin
gin "Wilbelmina of het nieuwe schip', en
op de lijn Kruiningen'Perkpolder de
motorboot „Prins Hendrik" met als re
serve schip de motorboot Koningin
Wilhelmina of omgekeerd.
In overleg met de regee
ring is aan de Komi. Mij. „B e
Schelde" te Vlissingen op
dracht gegeven een ont
werp voor bet te bouwen
schip te maken. Na gezette stu
die en het nemen van sleepproeven zijn
de deskundigen dezer maatschappij geko
men tot een schip, dat grooter is dan bet
grootste schip vami de huidige vloot. Het
voordeel van de grootere lengte is vooral
van belang voor bet vervoer van automo
bielen.
AMSTERDAM. Vanmorgen ongeveer
half tien is bij; 'Schiphol een ongeval ge
beurd, waarbij, hoewel bet betrekkelijk
goed is afgeloopen, twee militairen ern
stig en twee licht zijn gewond.
Het K.L.M.-vliegtuig „Nachtegaal"
wordt gebruikt als lesvliegtuig om den
piloten van de K.L.M. met het besturen
van de D. G. II vliegtuigen vertrouwd
te maken.
Vanmorgen werd een lesvlucht ge
maakt onder leiding van den K. IM.-
piloot Snitslaar, waarbij o.a. bet vliegen
op eén motor werd beoefend. Dicht bijl
Schiphol sloeg de motor af en de piloot
slaagde er in de machine neer te zetten
in een 'bouwland. Helaas kon niet worden
voorkomen, dat bet vliegtuig een houten
loods welke als schuilhut voor militairen
in gebruik is, raakte.
Het vliegtuig werd zwaar beschadigd en
de loods in elkaar gedrukt, met bet ge
volg, dat van de militairen, die zich erin
bevonden, twee zware verwondingen op
liepen en twee andere licht werden ge
wond.
Nader wordt gemeld:
Het trof slecht, dat zich juist op de
plaats waar de „Nachtegaal" een nood
landing maakte, een bouten loods bevond,
die aan een aantal soldaten tot slaap
plaats diende.
Toen de eene motor weigerde, had het
toestel te weinig hoogte om nog boven
het vliegveld te landen, doch de bestuur
der zou er nog in geslaagd zijn de ma
chine met een duikvlucht tot stilstand te
brengen. Ongelukkigerwijze bevond zich
op die plaats echter de keet, waar de
„Nachtegaal" dwars doorheen schoot.
Het dak werd daarbij geheel weggerukt.
Van de zes soldaten die zich in de loods
bevonden werden twee ernstig, en twee
minder ernstig gewond, terwijl de beide
anderen slechts licht gekwetst werden.
Een der slachtoffers, de milicien W.
Leusink, die een ernstige sohedelbasis-
fractuur had opgeloopen, is kort na aan
komst in het ziekenhuis overleden. De an
dere gewonden zijin de miliciens W.
Kwaks, die een zware hersenschudding
heeft opgeloopen, J. Tamboer, die rib-
fracturen en een builkperforatie heeft ge
kregen, en Prinsi, die teen onderbeen-
fractuur opliep. De toestand van Kwaks
is zeer ernstig.
De bemanning van de „Nachtegaal" is
er wonder boven wonder zonder eenig
letsel afgekomen. Het toestel zelf is ern
stig beschadigd.
De kosten van het te bonwen schip
worden geraamd op f 1.325.000. Sedert de
in dienst zijnde schepen werden gebouwd,
zijin de mlateriaal-prijizen zeer belangrijk
gestegen.
Gedep. Staten berekenen, dat het tekort,
met f33.050 wordt verhoogd, waarvan
ruimi f 6500 voor rekening der provincie
blijft. D'e rente daarentegen daalt elk jaar
met -rond f7000 en bijl Mijivende stijging
van het vervoer zal het tekort na enkele
jaren, weer tot het huidige niveau zijn
gedaald.
Minister-president Ghamberlain heeft
gisteren in het Lagerhuis de 'vragen, wel
ke over de ramp van de „Thetis" werden
gesteld, persoonlijk beantwoord en daar
bij de aangekondigde verklaring over de
vermoedelijke oorzaken van dit ontzet
tende ongeluk afgelegd.
Tijdens het duiken is het water een
der boeg-torpedo lanceerbuizen binnen
gestroomd, waarschijnlijk tengevolge van
het feit, dat het voorsluitstuk niet dicht
was. Door tot nu toe onbekende redenen
is daarop het aöhtersluitstuk van ge
noemde buis open gegaan of door do
bemanning geopend, met het gevolg, dat
het water met groote kracht naar binnen
spoot. De 'bemanning was niet meer in
staat het eerste waterdichte schot te slui
ten, zoodat de twee voorste compartimen
ten ivol liepen.
Weliswaar werden de groote ballast-
tanks met behulp van samengeperste
lucht onmiddellijk leeggepompt, met het
doel de „Thetis" weer naar de opper
vlakte te brengen, doch de duikende be
weging werd hierdoor niet tot stilstand
gebracht, integendeel het schip zonk
steeds dieper en wel met den boeg naar
beneden. Op ongeveer 40 m. diepte
stootte de duikboot daarop in een hoek
van 35 gr. zachtjes tegen den bodem, in
welken stand zij bleef zweven. Tengevol
ge van dezen stoot werd het signaal
apparaat vernield, zoodat de bemanning
niet in staat was met schepen aan de
oppervlakte in verbinding te treden. Wel
werden boeien losgelaten en rooksignalen
gegeven, doch deze werden niet onmid
dellijk opgemerkt.
Ghamberlain verklaarde vervolgens,
dat de bemanning van de „Thetis" alles
had gedaan om de duikboot weer te doen
rijzen en dit gelukte in zooverre, dat
Vrijdagmorgen vroeg een deel van het
achterschip hoven water kwam. Doch in
dezen stand was het voor Me opvarenden
niet mogelijk gebleken zich op betrekke
lijk gemakkelijke wijze in veiligheid te
brengen. Vermoedelijk, aldus de premier,
zijn drie personen omgekomen, toen zij
met behulp van Davistoestellen, de „The
tis" trachtten te verlaten. Hun lijken zijn
d'aarop door de anderen weer binnen
gehaald.
'Onmiddellijk na het 'bericht van de
vermissing kregen de „Brazen" en acht
andere torpedojagers, alsmede zes mij
nenvegers, twee duikb'ooten en een ber
gingsvaartuig order zich naar het gebied
te hegeven, waar de ramp geschied was
om daar naar de „Thetis" te zoeken. Een
escadrille vliegtuigen nam aan de opspo
ringswerkzaamheden deel.
Toen, aldus Chamberlain, de „Thetis"
gevonden was, heeft men gepoogd het
achterschip hooger uit het water te lich
ten, ten einde op een geschikte plaats een
gat in den romp te branden, waardoor
de opvarenden gered konden worden.
In angstige spanning wachtten zeer velen
na
voor de scheepswerf van Cammell Laird te Birkenhead op de laatste berichten
de ramp van den Ehgelschen onderzeeër „Thetis".
Binnenland.
Raadsverkiezing en werkverschaffing.
Beteugeling van het cadeaustelsel.
Nieuwe motorboot voor den Wester-
Scheldediensb
K.L.M.-vliegtuig maakt noodlanding.
Buitenland.
Chamberlain over de ramp van de
„Thetis".
Italië en het Suëz-kanaal.
In stukken van f1000.<~, f500,—
en flOO.ad IOO Inschrijvingen
worden gaarne aangenomen door
Dit gelukte echter niet, door
dat de trossen, welke onder
het schip waren geschoven,
knapten. Ook heeft men ge
poogd de „Thetis" met behulp
van pontons te lichten, doch
het schip gleed uit de kabels.
Tenslotte verklaarde de
premier, dat thans nog met
geen mogelijkheid kan wor
den gezegd, wanneer de „The
tis" gelicht zal kunnen wor
den.
Het onderzoek naar de oorzaak van de
ramp zal te Portsmouth worden gehou
den. De commissie, welke daarmede he
iast wordt, zal haar zittingen niet in het
Openhaar houden. Eventueel wordt na af
loop van het onderzoek waarmede
men pas kan beginnen, wanneer het
schip gelicht is een rapport gepubli
ceerd, doch het is mogelijk, dat hiervan
om bijzondere redenen afgezien moet
worden.
Chamberlain besloot zijn verklaring
met namens de regeering en namens het
geheele iHuis uiting te geven aan de diepe
droefheid, welke in het geheele land over
het verlies van een zoo groot aantal kost
bare menschenlevens heerseht en aan zijn
diepe sympathie voor de achterblijven-
den.
Niemand getroffen.
Men meent te weten, dat gisteravond
een aanslag is gepleegd op de Hertogin
van Kent, op het oogenblik, waarop zij
haar woning aan de Belgrave Square
verliet
Er werd een schot op haar gelost, waar
door zij echter niet werd geraakt. Er is
een arrestatie verricht.
Op het oogenblik, dat het schot werd
afgevuurd, had de Hertogin van Kent
juist plaats genomen in haar auto, ver
gezeld door Lady Port Arlington. De
Hertogin gaf er zich geen rekenschap
van, dat er op haar gevuurd was en haar
auto werd ook in het geheel niet be
schadigd.
De beide dames begaven zich naar een
bioscoop en eerst na de voorstelling wer
den zij op de hoogte gebracht van wat
er gebeurd was.
Nader wordt gemeld dat toen het schot
was afgevuurd, vier politiemannen zich
op een man wierpen die in de nabijheid
stond. Na een korte worsteling werd de
man overmeesterd en maar het politie
bureau overgebracht. Later werd in de
omgeving een geweer gevonden. Het bleek
dat het slechts één patroon bevatte.
Na het incident werden drie politie
mannen voor het huis geplaatst, die
iedereen die het huis naderde aanhielden.
EEN GEBAAR JEGENS ITALIë.
De Suez-Kanaalmaatschappij heeft gis
teren haar jaarlij ksche algemeene verga
dering gehouden. De president van den
Raad van Beheer, de markies de Vogue,
laakte in scherpe bewoordingen de door
Italië op touw gezette campagne, waar
van, naar hij verklaarde, het doel was,
voor Italië zetels in den raad van beheer
te verkrijgen, verlaging van de kanaal
rechten en tenslotte het beheer te doen
overgaan op een internationale commis
sie.
Sedert 1883 hebben vertegenwoordigers
van de landen, die van het kanaal ge
bruik maken, aandeel gekregen in het
beheer der onderneming. Zeven zetels
zijn toegewezen aan vertegenwoordigers
van de Britsche reeders, andere aan die
