Wijziging van de Dienstplichtwet. |g3|€SHM Verbetering Sociale toestanden. Mf.MrM Flank Goes Dagblad voor de Provincie Zeeland EERSTE BLAD. De Regeering geeft nadere toelichting. ISMS! iilr?r Belangrijkste Nieuws. ~4 OBLïGATIE-LEENING voor Diaconessearbeid in Dordrecht, Buitenland. De gezonken Engelscbe onderzeeër. Reddingskansen verminderd. I ZATERDAG 3 JUNI 1939 53e JAARGANG - No. 206 -v' Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeellngen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder Ietter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Wij hebben er onlangs aan herinnerd, dat het optreden van het Kabinet-Mackay nu een halve eeuw geleden niet al leen een keerpunt vormde in den school strijd, maar dat toen ook de eerste beslis- sonde stap werd gedaan op het gebied van de sociale wetgeving. Er is nadien op sociaal gebied wel zeeT veel veranderd. Daaraan werden wij- nog weer herin nerd 'bij het naslaan van „Christelijk So ciale Studiën" door Dtr J. R. Slotemaker de Bruine. De eerste druk van dit werk verscheen einde 1908, dus nauwelijks dertig jaar geleden. Hoe was toen de toestand op sociaal gebied in ons land? De schrijver vestigt er in den breede de aandacht op, dat het toen met de levens voorwaarden van de arbeidende klasse, in Yele landen en ook ook in ons vaderland, treurig gesteld was. De officieele cijfers omtrent loonen, ar beidstijden, ongevallen enz. zegt hij, spre ken een taal die de ziel ontroert en het geweten ontrust. In verband daarmede wordt dan in den breede gehandeld ovor de loonen, over de verdeeling van de opbrengst van den gezamenlijken arbeid, tusschen pa troon en arbeiders en op de vele en ern stige misstanden, als gevolg daarvan, de aandacht gevestigd. Spreken van deze dingen is tegelijk oproep tot verweer hier tegen. Nuchtere beschouwing van menig arbeidersbudget doet zien, dat dikwijls het noodige niet wordt bereikt Verder wordt gewezen op de w o - ningtoestanden. Er zijn wo ningen die spotten met de eischen van ge zondheid, gezelligheid en zedelijkheid. Blijkens de volkstelling van 1910 waren er toen nog 237.295 één-kamer-woningen, waar 859.231 menschen verblijf hielden. Men stelle zich voor welk een invloed het ontbreken van een behoorlijke woning heeft op de stemming, de lichaamskracht, de zedelijke opvoeding. „Hoeveel drang tot uithuizigheid met de daaraan klevende el lende van drankmisbruik, gezinsbreking en onzedelijkheid er uitgaat van een slecht huis, waar het bijna niet gezellig is te maken, waar het opbloeiende ge zinsleven niet tot zijn recht komen kanl" Voorts wordt stilgestaan bij de be- staansonzekerheid van de arbei ders in verband met werkloosheid en ouderdom. Bij' den kinderarbeid waardoor bij vele kinderen de jeugd wordt versomberd, hun gezondheid en groei kracht gedempt, hun leervermogen be denkelijk geknot. De aandacht wordt gevestigd op het euvel van het om loon werken van de gehuwde vrouw, omdat de verdienste van den man niet voldoende is, soms door laag loon, soms door ziekte, m het gezin het noodige te verschaffen, met als gevolg verbreking van het ge zinsleven en grooter kindersterfte. Ook wordt niet verzuimd de aandacht te vestigen op de overmatig lange arbeidstijd voor mannen en vrouwen en de nog veel voorkomende nachtar beid, wat beduidt een voortdurend gaan in den tredmolen, een afmatten van het lichaam, doch ook van den geest; langzaam-intredende ondermijning van de lichaamskracht en versuffing van den geest. Bij het lezen van dergelijke beschou wingen, staat men verbaasd, dat dit alles nauwelijks 30 jaar geleden kon worden geschreven. Eh tegelijkertijd is men ver wonderd over de groote veranderingen die in zoo betrekkelijk kort tijdsbestek zijn tot stand gekomen. Het loonpeil is zeer belangrijk geste gen; de volkshuisvesting heeft een enor me verbetering ondergaan, er zijn wette lijke maatregelen getroffen om te voor zien in den nood van zieken, invaliden, ouden van dagen. D'e werktijd niet alleen van vrouwen en kindoren is aan bepaalde regelen gebonden, en de werkloosheidsver zekering heeft rijke vruchten afgeworpen. En daarnaast is er de opkomst van de Christelijk sociale organisaties op maat schappelijk gebied zoowel van patroons als arbeiders, met als gevolg een groeien de bedrijfsorganisatie, die als meer nor- ale tijden mogen intreden, van beslis- ende beteekenis kan zijn voor een ge- onde ontwikkeling van het maatschappe- bk leven in Christelijken zin. Wij letten zoo gaarne op de vele soha- fhiwzijden van dezen in vele opzichten ritieken crisistijd. Maat laten wij daarbij iet vergeten aandacht te schenken aan e ve^e en ingrijpende verbeteringen die 1 in zoo betrekkelijk korten tijd bereikt werden. Te roemen is ons daarbij niet oor baar. Maar wel past ons grooto dankbaar heid voor de zegeningen die God ons schonk ook in meerdere toepassing vaD de Christelijk sociale beginselen. INSPECTIE VAN DEN LANDBOUW. Bijl K. B. is met ingang van 1 Juni '39 aan mr J. J. "Wint er mans eervol ontslag verleend als inspecteur van den landbouw. Aan den heer "Winterimians is dank be tuigd voor de door hem bewezen diensten. GEEN VERLENGING VAN EERSTEN OEFENTIJD DAN IN BIJZONDERE INTERNATIONAAL POLITIEKE OMSTANDIGHEDEN. Contingents-uitbreiding te kostbaar. Blijkens de memorie van antwoord aan de Tweede Kamer nopens de wijziging van de Dienstplichtwet beoogt de regee ring met de voorgestelde wijziging van de dienstplichtwet niet om, onder normale omstandigheden, den eersten oefentijd te verlengen en daardoor een grootere vre- dessterkte in het leven te roepen. De eerste oefentijd, zooals die laatstelijk werd vastgesteld, wordt op zich zelf voor het Nederlandsche leger voldoende ge acht. De eenige reden, waarom het onder havige voorstel werd ingediend, ligt in het latente oorlogsgevaar, dat den laat- sten tijd ons werelddeel bedreigt. Al is de regeering volkomen overtuigd, dat geen enkel naburig land tegenover Nederland zullk een plotselingen aanval beoogt, bij bet uitbreken van een oorlog tussohen de groote mogendheden van West-Europa kan er licht een situatie ontstaan, die ons dwingt onmiddellijk onze zelfstandigheidspolitiek met kracht van wapenen te steunen en de mobilisatie van ons veldleger te verzekeren. Vooral oimldat niemand voorzien kan hoe lang deze toestand van latent oor logsgevaar nog duren zal en hoe vaak dat gevaar in acuter vorm zal optreden, zoo dat opnieuw oproeping moet plaats vin den, is het onvermijdelijk geworden naar andere voorzieningen ter beveiliging van grens en kust om te zien. Sociaal gezien, is de beste vorm dan ongetwijfeld, een noodige vergrooting der vredessterkte te verkrijgen door een be roep te doen op de jongeren, die in den regel nog niet zoo vast wortel hebben ge schoten in het maatschappelijk leven. Daarbij komt nu nog het militaire ar gument. De oudere lichtingen waaruit het overgToote deel der grens- en kusttroepen bestaat, zijn onvoldoende geoefend om een eersten stoot te kunnen opvangen. Door een eventueel nadienen van hen, die een eersten oefentijd van 11 maanden aohter den rug hebben, wordt in dit op zicht een moeilijk te overschatten verbete ring in de grens- en kustbeveiliging ver kregen, telkenmale wanneer die noodig mocht blijken. Dat beteekent, dat van den voorgestel- den maatregel alleen gebruik zal worden gemaakt, indien zich omstandigheden voordoen, die anders aanleiding zouden moeten geven tot buitengewone oproe ping van dienstplichtigen voor de grens- en kustbeveiliging. Zijn die omstandiflr heden er niet, dan blijft de voorge stelde machtiging tot het verlengen van den eersten oefentijd buiten toepassing. Het gaat derhalve om niets anders dan om de vervanging van een maatregel, waaraan groote sociale en militaire be zwaren kleven, door een anderen maat regel, waarbiji deze bezwaren niet of in veel geringere imlate bestaan en waarbij tevens het voordeel wordt verkregen, dat spoediger de aanwezige sterkte kan wor den opgevoerd. De kosten. Dat in de memorie van toelichting is gezwegen van de kosten, welke met de voorgestelde maatregelen gemoeid zullen zijn, vindt aanstonds verklaring in de omstandigheid, dat in het wetsvoorstel maxima zijn genoemd, terwijl in de toe lichting werd verimteld, dat de omvang van de toepassing der voorgestelde maat regelen afhankelijk zal zijn van de om standigheden. De jaarlijks terugkeerende uitgaven worden geschat op f 8.500.000 en de uit gaven voor eens op f 14.080,000. Voor de andere wapens zal de toepassing van den maatregel niet of slechts op beperkte schaal behoeven plaats te vinden. Herhalingsoefeningen. Wat de herhalingsoefeningen betreft, moge worden opgemerkt, dat het in de bedoeling ligt, zoo spoedig mogelijk over te gaan tot het oefenen van de oudere lichtingen. Om daarmede binnen een re delijken tijd gereed te zdjin, wordt over wogen twee oefenkampen op te riohten, elk plaats biedende voor een regiment in fanterie en een afdeeling artillerie op oorlogssterkte, waardoor mede de moge lijkheid wordt geopend te oefenen in oor- logsverbanden. De jaarlijks terugkeeren de uitgaven worden geschat op f 4.200.000 en de uitgaven voor eens op f 9.730.000. Het kader. Zooals hierboven reeds werd uiteenge zet, ligt het in het voornemen de ver- Kostan|es hebben weer hun kaarsen aangestoken En ik mijn Ibis-pijp, die 'k dankbaar zit te rookên wÊBw BF VOOR DE PIJP Dobbelmannlekker, man lenging van den duur der eerste oefening slechts toe te passen, wanneer de inter- nationaal-politieke toestand daartoe be paalde aanleiding geeft; mede in verband daarmede moet de encadreering zooda nig soepel zijn, dat zij zoo noodig weder kan worden ingeperkt. Het is dan ook de bedoeling, een ruim gebruik te ma ken van verlofspersoneel, in het bijzonder beneden den rang van officier (o.m. vaan drigs, dienstplichtige onderofficieren-ad ministrateur, fouriers en sergeanten, die tengevolge van de voorgestelde wijziging eveneens langer onder de wapenen wor den gehouden). Mocht nochtans voor en kele rangen uitbreiding met beroepskader noodzakelijk blijken, dan zal deze uitbrei ding niet van zoodanigen omvang zijn, dat daarin niet op redelijke wijze zou kunnen worden voorzien. Geen kanaal Almon—Pannerden. Eén kanaal van Almen naar Panner den biedt uit een oogpunt van de belan gen van de landsverdediging ongetwijfeld voordeelen. Met het oog op den toestand van 's lands financiën en gelet op de eco nomische, industrieele en scheepvaartbe- langen, welke meer gebaat zijn bij een kanalisatie van don IJssel, zal van den aanleg van genoemd kanaal moeten wor den afgezien. De marine-kustwacht. Dé verleging van den duur der eerste oefening voor de dienstplichtigen van de marine-kustwacht staat los van de tijds omstandigheden. Of voor deze dienst plichtigen de oefentijd op 21 maanden zal worden gebracht, staat nog niet vast. Verlies van betrekking. Ook de regeering gevoelt de noodzake lijkheid het vraagstuk betreffende bet verlies van betrekking als gevolg van het vervullen van militaire verplichtingen na der in beschouwing te nemen, als èn eerste oefening èn herhalingsoefeningen igaancaai-raae JilifPPl "*h mm m I I - ië«i Het reddingswerk van den Engelschen onderzeeër „Thetis". Een luchtfoto op de plaats van het ongeluk, op het oogenblik, waarop juist de achtersteven van de „Thetis" (rechts) boven water komt. Links een drietal reddingsbooten. Binnenland. Memorie van Antwoord over de verlen ging van den dienstplicht. De burgemeestersinstallatie te Middel burg. Buitenland. Minder hoop op redding van de opvaren den van de „Thetis". Het Russische antwoord overhandigd. Het Engelscbe Koningspaar naar België? in stukken van flOOO.—f 500.— en f 100.ad 100 °/0. Inschrijvingen worden gaarne aangenomen door uitbreiding ondergaan. "Wat op dit gebied verder gedaan zal kunnen worden, zal een punt van nadere overweging uitmaken. Weinig animo van vrijwilligers. Ten aanzien van het stelsel van vrijwil ligerscorpsen moge nog worden vermeld, dat op een vrijwillige aanmelding op vol doend groote schaal geenszins mag wor den gerekend. Medegedeeld kan worden, dat voor het vervangen van oudere dienstplichtigen, die thans onder de wa penen zijn geroepen zich nog geen 3000 man vrijwilligers hebben aangemeld. De wenschen van generaal Röell. Ten slotte moge in het kader van het voorgaande een oordeel volgen over het artikel in het Vaderland van 26 April j.l. van de hand van den gewezen comman dant van het veldleger, luitenant-generaal b. d. Jhr W. Röell. De schrijver vraagt een versterking van bet oorlogsleger met twee divisiegroepen, welke tevens en in eersten aanleg als grensdekkingstroepen zullen moeten op treden. D'e aan,een dergelijke legeruitbreiding verbonden kosten uit hoofde van beroeps- personeel, kazerneering, afschaffing van wapenen en ander materiaal, en aanschaf fing en onderhoud van- paarden zouden zóó hoog zijn, dat daaraan naar het oor deel van den minister niet kan worden gedacht. De sociale kwestie. Ten einde maatregelen te treffen, waar door dienstplichtigen in staat zijn hun vakbekwaamheid te onderhouden, wordt overleg gepleegd met het departement van Sociale Zaken. HET SCHIP IS GEKANTELD. Nog steeds wordt koortsachtig 'gewerkt aan de bevrijding van de mannen, die in de gezonken duikboot „Thetis" zijn opgesloten. Uit Birkenhead is een ploeg werklie den met snijbranders vertrokken. Zij 'hoopten bij laag water een gat in den romp van de „Thetis" te kunnen snij den, waardoor luch't kon worden gepompt, welk gat men daarna wilde vergrooten, opdat de mannen er door konden krui pen. Dit werk moest men evenwel sta ken tot het getij' weer afnam. Ten ge volge van de sterke strooming kantelde het vaartuig, zoodat 'het achterschip onder water is komen te liggen. Er is een ka- hel onder den boeg van het schip door gehaald. De luchtvoorraad in de duik boot vermindert met de minuut. Om tien uur deelde de Admi raliteit mede, dat z ij tot haar leedwezen moest verklaren, dat de hoop, dat nog meer m'enschenlevens gered kun nen worden, vermindert. Het achterschip is, toen het getij afliep, niet, zooa'ls werd verwacht, opnieuw bo ven water gekomen. Terwijl het aanvankelijk heette, dat reeds acht opvarenden van de duikboot aan de oppervlakte waren gebracht, wordt thans slechts van vier gesproken. Twee der geredden vertelden, dat de 'overige opvarenden bezig waren gebruik te maken van de D'avis-reddingstoe'stel- len. Het is thans niet 'békend waarom 11

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1