Weekeindretours bij het Spoor.
Alle COUPONS en LOSSINGEN
NI HENDRIKSE Co.'s BANK
IRQ
half geld.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Gemeenteraadsverkiezingen.
„Wjj willen bet vervoer zoo goedkoop mogelijk maken".
gramma.
EERSTE BLAD.
Een groot Nederlander ten
grave gedragen.
Belangrijkste Nieuws.
Grenstroepen krijgen een
maand verlof.
Buitenland.
GOES.
Het voorgestelde pact
tusschen Engeland,
Frankrijk en Rusland.
HOUTVERXOOPING,
UIT ZEEBOOTEN,
WEERBERICHT.
van hedenmorgen
gen: weer: helder;
nperatuur 15; mini-
neerslag afgeloopen
van hedenavond tot
:r 19 uur:
.and: zwaar bewolkt
•>n nanacht, overdag
uwegend droog, ipts
matige Noor del. tot
Iers WILLEBOORDSE
lREN, zijn voornemens
RDAG 3 JUNI 1938,
op de Loskade te Mid.
jontant te verkoopeni
partij nieuwe Plan-
b.s. „ATLANTIDE", en
en, Baddings, Ribben,
s.s. „Srjd". Alles zeer
erkhout. Ook een par-
mdhout, enz. enz.
3TE ALGEMEENE
SCHE REISGIDS,
met medewerking
teersinspectie, is voor
s verkrijgbaar voor
a aan onze Bureaux
te Middelburg en bij
;e agenten,
advertentie met bon
eineenten Kortgene,
splaat, Wissenkerke
md, worden Adver-
Abonnementen aan-
or Mej. Wed. G. DE
kVissenkerke.
jen -afdeeling waren
(Young-leeningen wat
sohe blijven iets ge-
Juni 1939.
875 en 415.5 m. 8.00
NCRV, 11.00 KRO,
(om ca. 8.15 ber.).
Morgendienst. 10.45
halfuur. 12.00 Ber.
(l.OO1.20 Gram.).
3. 2.55 Gram 3.00
0 Gram. 3,45 Bijbell.
Handenarb. voor de
isemble Van Eden en
7,00 Ber. 7,15 Jour-
7,457,55 Gram 8,00
S-Ber. 8,15 Koorcon-
Persoonlijke roe-
0,00 Ber. ANP., act.
10,45>11,00 Gym-
,00 Schriftl.
101,5 M. Algem. Pro-
Ie AVRO.
15 Ber. 10,00 Mor-
jram. 10,30 Voor de
emble Jetty Cantor.
r. 11,10 Verv. conc.
rRO-Amusements-or-
1 Het Omroeporkest.
2,40 Het Omroepor-
Viool en piano. Ca.
r zieken en thuisz.
nglust" en het Om-
i,00 Natuurhist. uit-
AVRO-Amusements-
10 Sportpr. 7,00 Be
ste. 7,35 Causerie
dematerialisatie van
meded. 8,20 Het
list. 9,15 Declam.
De Twillight Sere-
0 Ber. ANP. Hierna
DONDERDAG 1 JUNI 1939
53e JAARGANG No. 204
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes
Postrekening 44458 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
j, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs f2.40 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
AdvertentlSn 30 cent per regel
Ingezonden mededeellnger. 60 cent per regel
Kleine AdvertentlSn Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
iddag 3 u.: 774.
fietsers:
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Politiek gezien is 1939 een druk jaar.
Na de onlangs gehouden Statenverkie
zing staan thans de Gemeenteraadsver
kiezingen in het middelpunt van de be
langstelling.
Hierbij komt als vanzelf de vraag aan
de orde of men ook ten aanzien van den
arbeid van de Gemeenteraden mag en
moet spreken van een arbeid welke geleid
wordt door beginselen, dan wel of men
dien arbeid heeft te zien als liggende op
een terrein, waar de beginselen niet of
zoo goed als niet aan de orde komen en
waar ze in elk geval niet op den voor
grond staan.
Deze laatste opvatting kan men meer
malen hooren verdedigen.
Ten aanzien van de Tweede Kamer
verkiezingen aanvaardt men wel dat het
beginsel den doorslag heeft te geven en
bij de verkiezing van leden der Provin
ciale Stalen heeft men ook geen bezwaar
op het beginsel den nadruk te leggen.
Maar als het gaat over de Raadsver
kiezingen, dan, zoo meenen velen, kan
zonder bezwaar een andere maatstaf
worden aangelegd.
Ban gaat het niet in de eerste plaats
om het beginsel, maar om 'het ge
meente belang. Alsof hier van een
tegenstelling sprake zou zijn. En er zijn
ook niet weinigen, die zich laten leiden
door meerdere of mindere sympathie
voor bepaalde personen. Vandaar
dat de uitslagen van gemeenteraadsver
kiezingen vaak zoo sterk kunnen afwij
ken van de uitslagen van Kamer- en
Staten verkiezingen.
Nu kan worden toegegeven, dat de
verkiezingen van de 'Gemeenteraden een
heel eigen karakter dragen. Het gaat
daarbij, in vele gemeenten althans, om
bepaalde plaatselijke belangen, waarbij
de scheidslijn tusschen voor- en tegen
standers meermalen dwars door de par
tijen heenloopt.
En daarbij' komt dan ook nog, dat door
den loop der omstandigheden, de eigen
zelfstandige taak en plaats van de ge
meentebesturen, wat op den achtergrond
is geraakt. D'e gemeentelijke autonomie
is zij' het noodgedwongen en naar wij
hopen tijdelijk meer en meer aan
banden gelegd de laatste jaren. In vele
gevallen hebben zij wel niet te p r ij z e nj
maar dan toch te doen, wat hoogere
autoriteiten wijzen.
Daardoor komt het eigen karakter van
de gemeentelijke Overheid in 't gedrang
en blijven allerlei punten op den achter
grond, die in meer normale tijden mis
schien aan de orde zouden komen.
Dit alles neemt echter niet weg, dat
wij moeten vasthouden de gedachte, dat
de Gemeente een zelfstandige taak heeft,
waarvan de omvang bepaald en beperkt
wordt door de rijkswetten. Gemeenteraad
en Colleges van B. en W. zijn in wezen
bestuurscolleges, welke binnen de gren
zen der wet ten aanzien van tal van
vraagstukken zeer groote vrijheid 'heb
ben, men denke slechts aan de politie
verordening, gemeentebedrijven, openba
re orde, gezondheid, zedelijkheid en niet
het minste aan de financiën.
Let men op de taak, welke de Gemeen
te ten opzicht van deze en van andere
vraagstukken heeft, dan moet men tot
de conclusie komen, dat 't bestuur der ge
meente niet denkbaar is zonder
r i o h t i n g, en richting is niet moge
lijk zonder beginsel dat de
richting aangeeft.
Dus gaat het bij de Gemeenteraadsver
kiezingen om belangen, zeer zeker,
maar toch in de eerste plaats om be
ginselen.
Zoo 'hebben wij' ook dezen strijd te zien
als een b e g i n s e 1 s t r ij d en zijn wij
krachtens ons beginsel geroepen naar de
mate van onze krachten mee te werken,
opdat ook bij de Raadsverkiezingen de
goede beginselen tot uitdrukking komen.
NAZI-SPIONNAGE IN CANADA.
Het Canadetsche lagerhuis heeft zijn
goedkeuring gehecht aan een door de re
geering ingediend wetsontwerp, dat het
nemen van maatregelen tegen spionnage
beoogt, o.a. het ontnemen van de Cana-
deesche nationaliteit aan iederen Cana
dees van buitenlandsche afkomst, die be
schuldigd wordt van propaganda, welke
jndruischt tegen de belangen van het
land.
Tijdens het debat verklaarde de afge
vaardigde van Winnipeg, dat Montreal
net centrum was van de nazi-organisatie,
welker activiteit zich over geheel Canada
uitstrekt.
Met ingang van Zaterdag 3 Juni 1939 zullen gewone retourkaarten
der Nederlandsche Spoorwegen, afgegeven op Zaterdag en Zondag voor
de terugreis geldig zijn tot en met Maandag*
De gewone retours, afgegeven in het tijdvak van 1 Juli tot en met
4 September 1939 zullen voor de terugreis een maand geldig zijn, met dien
verstande echter, dat deze geldigheid zich niet langer zal uitstrekken dan
tot uiterlijk 5 September 1939.
De president-directeur der Nederlandsche Spoorwegen, Prof. Ir. J.
Goudriaan, heeft een nadere uiteenzetting gegeven betreffende de tarieven
politiek bij de Nederlandsche Spoorwegen.
Er wordt, aldus zeide hij, naar een algeheele vereenvoudiging gestreefd,
welke wij door eenige vlotte maatregelen als de onderhavige zoo spoedig
mogelijk trachten te bereiken. Deze wijzigingen moeten meer beschouwd
worden als tusschentijdsche maatregelen.
Nog voor de zomervacantie een aanvang neemt, hoop ik een nadere
uiteenzetting te kunnen geven van een grondige wijziging in de thans
bestaande tarieven, waarbij dan ter sprake zal worden gebracht het vast
rechttarief.
Dat wij nu reeds met eenige tusschenmaatregelen zijn gekomen vindt
zijn oorzaak in de uitspraak van den Hoogen Raad inzake het bussen-
vraagstuk.
Dank zij den Minister van Waterstaat, met wien een enkel telefoontje
reeds de zoo noodzakelijke toestemming bracht, hebben wij reeds de Pinkster
retours kunnen invoeren. Over de ontvangsten tijdens de Pinksterdagen zijn
wij bijzonder tevreden.
Wij willen het vervoer zoo goedkoop mogelijk maken.
DR COLIJN EERT DE
NAGEDACHTENIS VAN
GENERAAL C, J. SNIJDERS.
Een groot Nederlander is gisteren naar
zijn laatste rustplaats gebracht.
Dat bleek reeds uit de tallooze burger
lijke en militaire autoriteiten, die zich op
Oud Eik en Duinen te 's-Gravenhage had
den verzameld.
Daarvan spraken de vertegenwoordigers
van H. M. de Koningin en van Prinses
Juliana en Prins' Bernhard.
Daarvan getuigden ook de militaire de
tachementen die op de begraafplaats voor
den oud-opperbevelhebbe'r van leger en
vloot een laatste eerewacht vormden.
Op verzoek van de familie werd alleen
door den Minister-President, Dr H. Colijn,
■het woord gevoerd.
Deze herinnerde aan de zeldzame kwa
liteiten die den overledene reeds in zijn
jeugd sierden, aan zijn ongewone begaafd
heid, die bleek bijt zijn studie voor offi
cier, aan zijn vroegtijdige benoeming tot
Ridder in de Militaire Willemsorde, aan
zijn schitterende militaire loopbaan, die
haar 'bekroning vond in de benoeming van
generaal Snijders bij het uitbreken van
den wereldoorlog, tot Opperbevelhebber
van land- en zeemacht.
Veel werd er in die dagen van hem ge
vergd.
Wel was de mobilisatie vlot verloopen
en wel schiep de kort te voren tot stand
gekomen nieuwe legerorganisatie de ge
legenheid om dadelijk met de concentratie
der opgekomen troepen een aanvang te
maken, maar aam het apparaat, dat, zoo
noodig, onze neutraliteit met kracht van
wapenen zou moeten handhaven, ontbrak
nog veel. De materieele uitrusting van het
leger was nog lang niet op de hoogte van
den tijd en de geoefendheid van de onder
de wapenen geroepen oudere lichtingen
was niet op het peil, dat voor den moder
nen oorlog werd geëischt.
In dat alles moest verbetering worden
gebracht: de uitrusting moest, voor zoover
dit mogelijk bleek, worden aangevuld; de
geoefendheid der troepen verhoogd. En
dat alles moest geschieden, terwijl tege
lijkertijd telkens nieuwe scharen de be
staande legersterkte kwamen vergrooten,
nieuwe eenheden moesten worden ge
vormd en nieuwe takken van dienst in het
leven moesten worden geroepen.
Yoegt men daarbij' dan de spanningen,
die zich, ondanks onzen neutraliteitswil,
van tijd tot tijd voordeden en de haast
bovenmensehelijke verantwoordelijkheid
voor bet krijgsbeleid, indien we met
een onvoldoende uitgerust leger in den
oorlog zouden worden betrokken, dan
komt de vraag op, hoe het
m o g e 1 ij k is, dat één man
gedurende vier lange ja
ren, onder zulke ongunsti
ge verhoudingen, dien last
heeft kunnen torsen.
Als ik over bet antwoord op die vraag
nadenk, dan gaan mijn gedachten weer
terug naar dat 64 jaar geleden verdiende
kruis met zijn devies van moed, beleid en
trouw. Nu niet naar den physieken moed,
maar naar den hoogen, m o - i
reelen moed, die voor de zwaar
ste verantwoordelijkheid niet terugdeinst;
naar 't beleid, dat de passende maatrege
len op het juiste oogenblik weet te nemen;
naar de onkreukbare trouw, die alles, ook
zichzelf, weet te geven en om niets voor
zichzelf vraagt.
Onbegrensde toewijding aan Vorstin en
Vaderland vormde de motorische kracht
voor de vervulling van een taak, waarvan
mem de zwaarte slechts benaderen kan".
Dï Colijn verzweeg ook niet de ondank
waarmee deze trouw beloond werd.
„Over het einde van deze vierjarige
periode valt een schaduw, waaraan we
hier en vandaag niet mogen voorbijgaan.
Buigend voor onredelijke cntiek hebben
de toenmalige bewindslieden den opper
bevelhebber tot heengaan genoopt, En wel
werd voor die daad een jaar later verzoe
ning gedaan door de vorleening van het
i Grootkruis van den Nederlandschen
Leeuw, maar dat heengaan zelf en nog
meer de wijze waarop dat heengaan plaats
greep, doet nu nog zeer. Het was aller
minst in overeenstemming met de onge
meen groote verdiensten, die generaal
Snijders aan volk en vaderland bewezen
had.
En toch is er één goede kant aan, Bat
ongewone afscheid uit het ambt heeft de
gelegenheid geschonken om aan heel het
volk te toonen, welk een gaaf
heid van karakter deze
groote soldaat bezat.
Intellectueele begaafdheid, groote werk
kracht, omvangrijke kennis, zijn eigen
schappen, die in het leven veel beeekenen.
Maar ze worden alle overtroffen door wat
de Engelsehen plegen te noemen het be
zit van een „sterling character". Zulk een
bezit heeft de generaal getoond te bezit
ten door de wijze waarop hij zich gedroeg
onder de 'hem aangedane bejegening.
Hier geen bittere polemiek; hier ook
niet de geringste intrige; integendeel: een
waardige berusting, geloovend, dat de tijd
récht zal doen. En inmiddels zich aan
gordend om het leven niet als afgesloten
te beschouwen, doch het ooi verder met
al zijn gaven en krachten te stellen in den
dienst van het nationaal belang".
Na vervolgens gememoreerd te hebben
wat door generaal Snijders gedaan werd,
ter versterking van de volkskracht, voor
den opbouw van de luchtmacht, voor de
versterking van het nationaal gevoel, ver
volgde de heer Colijn:
„W at is van dit rijke leven
zoo vol van gewichtigen
arbeid, nu de waarde voor
ons en voor de toekomst
van ons volk?
Die waarde ligt natuurlijk ook in het
geen door hem werd verricht, maar ik
zie haar toch vooral in het voorbeeld
dat ons door dit leven is geschonken.
Als ik een woord mag bezigen, eeuwen
geleden onder bijzonder moeilijke omstan
digheden eens gebezigd, dan komt mij
Goen's „dispereert niet" voor den geest.
Het is een woord, dat ook de lijfspreuk
had kunnen zijn van een anderen groote,
die onze krijgsmacht in Indië diende, van
generaal Van Heutsz, tijdgenoot van ge
neraal Snijders.
De gedachte, die in dat woord ligt op
gesloten, loopt als een draad óók door het
leven van onzen oud-opperbevelhebber.
Nimmer wanhopen, atijd volhouden,
Binnenland.
Een maand verlof voor de grenstroepen.
Memorie van Antwoord over de kinder
bijslagverzekering.
Groote bosch- en heidebranden.
Weekeindretours bij de spoorwegen.
Buitenland.
Het voorgestelde pact tusschen Engeland,
Frankrijk en Rusland, Moscou nog niet
voldaan.
Duitsche vrijwilligers uit Spanje terug.
Zuid-Slavisch bezoek aan Berlijn.
De toestand in Palestina
welke per I Juni 1939 vervallen
worden aangenomen door
óók als wind en stroom tegen zijn. Door
woord en door daad toonen, dat allerlei
tegenheden die ons deel zijn, kunnen wor
den overwonnen, indien slechts de wil om
te overwinnen sterk genoeg is.
Juist de eerste jaren na 1918, toen er
niets dan tegenstroom en tegenwind was,
leveren het bewijs, dat Coens adagium
ook bij' generaal Snijders richtsnoer voor
het leven was.
En nu is dit aardsche leven ten einde.
Wij staan bij: ,de 'baar van een waarlijk
groot man, van wien echter evenals van
ieder onzer geldt: „Stof zijt gij, en tot stof
zult giji wederkeeren".
Wij, 'die 'hier op den doodenakker aan
wezig zijn, en een groot deel van het Ne
derlandsche volk, dat in gedachte heden
met ons is, buigen ontroerd het hoofd voor
de majesteit van den dood, die ook de bes
ten niet spaart. In ons hart klimt de bede
op, dat de genade Gods ook zijn sterven
met licht moge 'hebben omstraald".
De begrafenis van wijlen generaal Snijders te 's-Gravenhage. De aankomst van den stoet op Oud Eik
en Duinen. Inzet: adj.-maj. H. J. Phaff en vice-admiraal Bauduin, die H. M. de Koningin vertegen
woordigden. Een bataljon grenadiers vormde de eerewacht.
De minister van Defensie heeft bij be
schikking bepaald, dat zoo spoedig als de
omstandigheden dit zullen toelaten een re
geling zal worden ingevoerd, waarbij tel
kens aan een tiende gedeelte van de op-
geroepenen van de grenstroepen een
maand verlof zal worden gegeven. Het
ligt irn de bedoeling voor dit verlof in de
allereerste plaats in aanmerking te doen
komen de militairen, die uit de burger
maatschappij noode kunnen worden ge
mist.
Nader wordt gemeld, dat het in de be
doeling ligt, dat deze regeling, welke nog
niet geheel is uitgewerkt, gedecentrali
seerd zal worden uitgevoerd. Verzoeken
om voor een maand verlof in aanmerking
te komen zullen, te zijner tijld gericht moe
ten worden tot den desbetreffenden
korpsoommandant, hij wien de beslissing
zal liggen, al dan niet na ingesteld on
derzoek of gevraagd advies bij de hier
voor in aanmerking komende instanties.
„United Press" is in staat, om den be-
knopten inhoud van den tekst van het ac-
ooord, dat Engeland in overleg met
Frankrijk aan Rusland heeft voorgelegd,
te onthullen.
Hieruit blijken twee tot nu toe onbe
kende feiten, n.l. ten eerste, dat
het voorgestelde pact voor
den duur van 5 jaar gesloten
zou worden en ten tweede
dat het pact behalve verrei
kende verbintenissen voor
de drie onderteekenaars
wat militaire hulp bij
agressie betreft, ook voor
ziet in de verplichting,
elkander te raadplegen in
geval een aanval dreigt.
Het voorgestelde accoord bestaat uit de
volgende 6 artikelen:
1. Rusland. Engeland en Frankrijk zul
len elkander militaire hulp verleenen, in
geval zij in een Europeeschen oorlog be
trokken worden ten gevolge van een di-
recten aanval of ten gevolge van het na
komen van de garanties, die zij aan een
of meer mogendheden hebben gegeven, of
ten gevolge van de hulp, die zij andere
landen verleenen, die daarom vragen.
