NIETS OVERTUIGENDER DAN TEN BEUUS!
CHCVROIET
Slagkruisers voor onze Marine?
Waarschuwingstelegram van Defensie ingetrokken.
%astwt
Alle COUPONS en LOSSINGEN
Ni HENDRIKSE Co.'s BANK
Leider en Leiding.
P. LOUISSE
EERSTE BLAD.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
GOES
ONBEKEND maakt ONBEMIND!
imma.
ZATERDAG 27 MEI 1939
53e JAARGANG No, 201
DEZE
GEIJKTE METER
Maatregelen betreffende de grens- en
kustbeveiliging blijven van kracht.
Automobilisten
Laat één keer
Uw wagen met de nieuwe
vullen. U ként Uw eigen wagen niet meer!!!
CASTROL sméért 'm! Vraagt Uw garagehouder.
C. DE LEEUW, Middelburg ïï'êïe
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
GOES.
Uit den Middelburgsehen Raad.
i'ljaars Jr.; 3. K.
rare.
daljaars Jr.; 2.
J. Maljaars Jr.;
1939.
415,5 M. KRO-
8,15 Ber. 10,00
uur. 12,00 Ber.
1,20 Gram. Ga.
jpere jeugd. 2,30
4,00 Gram. 4,30
15 Filmpr. 5,30
itegaaltjes. 6,15
weekoverz. 6,45
Causerie „Het
flerv." 7,35 Act.
meded. 8,15
8,35 Gram. 8,45
NP. 10,40 Relig.
11,20—12,00
M. VARA-Uitz.
—8,00 VPRO.
ir. 10,00 Morgen-
in de Continu-
Ber. 2,00 Cause-
even". 2,15 Gem.
ing", Arnh. or-
)n.). 3,00 Repor-
4,00 Gram. 4,30
5,50 Mondaccor-
itegaal" (opn.).
Ber. 6,30—7,00
■Kalender. 7,06
iiojournaal. 7,30
SOS-Ber. 8,03
8,20 VARA-
Puzzle-uitz. 9,15
Ber. ANP. 10,40
luserie over het
a. Nederl. Gym-
inir-orkest. 11,40
W 1939.
6n 415,5 M. 8,00
—5,00 KRO. 5,00
lienst. 8,30 Mor-
f. muz. (gram.),
ierna: Gew muz.
ie „Pinksteren",
boekbespr. 1,20
genbeantw. 2,45
Uw laatste daad
1 en Offer". 3,15
iano. 3,45 Verv.
4,15 Gram. 4,30
5,00 Gram. 5,05
Ned. Herv. Kerk-
z. (gram.). 7,45
aeded. 8,15 KRO-
nkstervoordracht.
mgaarsch orkest,
list. 10,30 Ber.
,0011,15 Espe-
M. 8,55 VARA.
7R0. 5,00 VARA.
AVRO'.
9.05 Tuinbouw-
•0 Causerie „Van
10,00 Toespraak
lonstr. Gereform.
Veg met de sta-
Hierna: AVRO-
10 Gram, met toel.
het toeristenver-
loekbespr. 2,30 D'e
3,45 Reportage,
age. 5,00 VARA-
ieren. 6,00 Sport-
n toespraak „Tot
ksterdienst. 8,00
aal, meded. 8,25
ïserie „Herinnert
idiotooneel. 10,20
11,00 Ber. ANP.,
rRO^-Band.
EERBERICHT.
an hedenmorgen
weer: betrokken,
nperatuur 11; mi
neerslag afgeloo-
m hedenavond tot
19 uur:
gedeeltelijk be-
lfde temperatuur,
N. richtingen.
niddag 3 u.:
Uitgave: N. V. Uitgevers-Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux LangeVorststraat7 0, Goes
Postrekening 44458 - Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Abonnementsprijs f2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vllsslngen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
dag 3 uur: 772
fietsers:
„Volk in. Nood", het propaganda-blad
van de N. S. B., heeft zich vroolijk ge-
.aakt over het opschrift van een artikel
tje in ons blad, „De leider komt", waarin
het optreden van den heer Schouten
Middelburg de aandacht werd geves-
igtl.
Het blad verheugt zich dat „De Zeeuw"
hiermee zoo ongemerkt op de lijn van de
N.S.B. komt en dat ons blad van het
leiderschap, zooals de N.S.B. dat propa
geert, toch niet zoo afkeerig is als het
schijnt.
Wij stellen deze belangstelling zeer op
prijs, maar wijl kunnen toch niet nalaten
onze verbazing uit te spreken over de
onkunde die hier geëtaleerd wordt.
De schrijver geeft blijk niet bekend te
rijn met het standpunt van de A. R. par
tij, of niet te kennen de beteekenis van
het leiderschap hij de N.S.B. Het is mo
gelijk dat hij! oniet geen van heide op de
hoogte is.
Het leiderschap zooals de N.S.B. dit
propageert, draagt een uniek karakter.
De leider is in den totalitairen staat on
aantastbaar. Als hij spreekt, dan zwijgt
alles. Hij eischt volstrekte en blinde ge
hoorzaamheid. Zijn oordeel is op elk ter
rein beslissend. En het is niemand geoor
loofd de uitspraken van den leider zelfs
■aan Gods Woord te toetsen.
Zulk een leiderschap verwerpt de A.R.
partij- als gevaarlijk voor volk en vader
land en in strijd met de Heilige Schrift.
Maar dit wil niet zeggen dat zij geen
leiding zou erkennen.
Ook hierin blijft zij geheel in de lijn van
Groen van Prinster er.
Groen was leider van het Anti-Revo
lutionaire volksdeel.
Maar behalve onder de „kleine luiden",
„het volk achter de kiezers", werd hij
slechts zelden als leider erkend. Spottend
werd hij dan ook aangeduid als een veld
heer zonder leger. De heer Van Heukelom
kenschetste aldus Groen's positie op par
lementair terrein. „De spreker uit Arn
hem is de leider vain een partij, die uit
niet veel meer dan den geachten spreker
zeiven bestaat". En Groen kon de betrek
kelijke waarheid van deze uitspraak niet
ontkennen.
Een gewenschten toestand achtte hij
dit echter niet.
'Ook dn den parlementairen strijd, zoo
schreef hij, is een soort van krijgstucht
onmisbaar. De uitkomst is zelden geluk
kig, wanneer elk zijn eigen gang gaat.
De toestand van den leider wordt be-
1 zwaarlijk en ongerijmtd, wanneer nie
mand verkiest te worden geleid. Doch
hoever mag en moet de aansluiting gaan?
Daar ligt de knoop, waarvan de losma
king niet licht valt.
Eln na dan herinnerd te hebben aan een
uitspraak van een der liberale leden, dat
hij zich omtrent de vergaderingen van de
liberale partij (of fractie?) niet wilde uit
laten, omdat dit een glibberig terrein was,
vervolgde Groen.
„Glibberig inderdaad; want die gere
gelde bijeenkomsten kunnen zoo licht lei
den tot een afspraak, tot een vastheid
van overtuiging, waardoor de discussie in
een comediespel ontaardt. Doch, aan den
anderen kant, het is de ontbinding eener
'partij, wanneer zij aan. haar erkenden
leidsman, ten ware zijn afval zonneklaar
zij, niet een ruimte mate v>an crediet geeft.
Van een stemmen tegen overtuiging
mag geen sprake zijn; maar ik acht den
werk van Thorbeclke, in het derde der
vergelijking niet onjuist; een nog jong of
ficier moet, in de hem alleszins geoorloof
de critiek, niet te spoedig van oordeel zijn,
dat de veldheer ongelijk heeft".
Door een der leden was opgemerkt; „Ik
kam niet anderen voor mij laten denken".
„Maar, zoo betoogde Groen niet on
geestig, die karakteristieke onbekwaam
heid is verre van algemeen. Velen, zeer
velen kunnen dit wel. Ik verstout mij het
vermoeden te opperen, dat een talrijke
wetgevende vergadering, alléén hierdoor
het gevaar van een Poolsohen landdag te
worden, kan ontgaan.
Men is verbonden aan eigen overtui
ging, maar een eigen overtuiging in deze
beteekenis van bet woord, wie heeft ze?
le kan ze hebben omtrent de velerlei
onderwerpen die ter tafel worden .ge
bracht? "Wie is er, die bij deze of gene
stemming onder een ernstig bewustzijn
van verantwoordelijkheid, zijd eigen over
tuiging niet, kant en Iklaar, bij een ander,
bij een kantoor dat bij voor goed houdt,
gehaald heeft?
Het oordeel van een deskundige, van
een specialist, van iemand die er oneindig
meer dan de meesten van weet, heeft
stelt U in staat zelf een ver-
bruiksproef te nemen. Wij hou
den dit nauwkeurige meetin
strument gaarne te Uwer be
schikking, zoodat U zich per
soonlijk van de buitengewone
Chevrolet-zuinigheid kunt over
tuigen. Maak er gebruik van l
DE WAGEN, WAARMEE U BESPAART OP ALLE 4 MANIEREN s
1. BIJ AANKOOP vanaf Fl. 1.895 t
2. OP VERBRUIK wij bewijzen het!
3. OP ONDERHOUD minimale onderhoudtkoeten I
4. BIJ VERKOOP de hoogite prijzen
Laboratorium voor Werktuigkunde der Technische
Hoogeschool te Delft.
WESTWAL 44
TEL. No. 287'
E MEEST VERKOCHTE WAGEN TER WERELD!
,ir' #t
grooten invloed. Al redeneert men er te
gen, al ligt daarin ook een zeer wezen
lijk gevaar, het is minstens een noodza
kelijk kwaad.
Weinul het hoofd eener partij heeft de
taak der leiding, omdat hij gerekend
wordt bil uitnemendheid te zijn de des
kundige, de specialiteit in al wat den
algemeenen gang der politiek aangaat.
Zelfdenker in alles te zijln, dit gaat niet,
al zou het voorgeschreven worden bij de
wet. Veler overtuiging brengt mee, dat het
beter is een ander, een denker van beroep
voor hen te laten denken en in de uit
komst zijner overdenkingen te berusten,
zich daarbij neder te leggen, dan, door
vasthouding aan een onrijpe gedachte,
uit een zeer vluchtig onderzoek geboren,
izich te stellen tegenover den meester, die
gedacht, nagedacht, doorgedacht heeft."
Deze Juiitspraken van IGïoen hebben
ook nu nog volle beteekenis.
O'ok al m-emen wij aan, dat het aantal
„zelfdenkers" naar evenredigheid grooter
is dan in Groen's dagen, een zelkere lei
ding blijft toch noodig.
Wel leiding dus.
Maar niet door een leider als door de
N.S.B. gewensoht.
Ook hieTin scharen wij ons weer achter
Groen.
Hij noemde zich een leerling van Bil-
derdijk, wien hij, als den voorganger in
een plichtoatigen strijd, gaarne de schat
ting zijner hulde betaalde.
Maar aldus Groen ik onderschrijf
niet alles wat 'hij geleerd beeft. „Ook bet
genie beeft feilen, die te lichter tot na
volging verleiden, omdat zij de feilen van
bet genie zdjn."
Groen wensohte zijn 'zelfstandigheid te
behouden.
„Ik wensch lessen te ontvangen; ik ge
voel in het besef eigener zwakheid, be
hoefte om mijne meening door achtbare
rechters bevestigd te zien. Tevens wenscb
ik van niemand afhankelijk te zijn; bet
nemini me mancipavi aan
niemand heb ik mij verslaafd in den zin
waarin het, zonder zelfverheffing, een
iegelijk past, mij1 ten regel te stellen; bij
bet raadplegen van menigen schrijver,
naar de iSlohrift bij uitnemendheid
het oog gevestigd te houden."
Hieruit blijkt, dat Groen van Prinsterer
van een leiderschap als door de N.S.B.
beoogd, niets moest hebben.
En ook hierin volgen wij liever de lei
ding van Groen, dan van Mussert.
Het werk over verschillende werven
verdeeld.
Minister Wel ter heeft de vorige week
in de Mem. van Antwoord op het voor-
loopig verslag van de Eerste Kamer over
de Indische toegrooting medegedeeld, dat
iederen dag de publicatie kan worden ver
wacht van de regeeringsplannen ten op
zichte van de vlootuitbreiding.
D'ie 'betreffende de slagkruisers circu-
leeren op het oogen'blik, naar werd be
richt, om advies bij' de deskundigen.
Het „Alg. Handelsbl." vernam nu, dat
het de bedoeling is bet parlement voor te
stellen er drie te doen bouwen. Zij' zullen,
wordt bet doel der Regeering bereikt, hier
te lande worden gebouwd. En voor de re-
geeringsopdraeht zal, behalve een tweetal
werven in andere gedeelten des lands, ook
stellig in aanmerking komen de grootste
in Nederland: die van de Nederlandsche
Soheepsbouw-Mij. te Amsterdam.
Het bouwen van de twee andere slag
kruisers zou dan worden verdeeld over
Wilton-Fijenoord te Rotterdam en „De
Schelde" te Vlissingen.
Want ook bij 'zulk een belangrijke op
dracht van de zijde van Defensie wordt
gerekend, aldus werd ons ter bevoegder
plaatse verzekerd, met een gelijkmatige
verdeeling van de daaraan verbonden
werkverruiming.
De regeeringsperadienst -meldt:
De Minister van 'Defensie beeft be
paald, dat bet waarscbuwingstelogram,
dat op 11 April 1939 is verzonden en
tot op heden nog steeds van kracht is,
met ingang van 27 Mei 1939 wordt in
getrokken. Van de maatregelen, welke op
grond van het waarschuwingstelegram
werden genomen zijn enkele gehandhaaf d,
waardoor hij weder uitzending van 'dit
telegram do te verrichten arbeid tot een
minimum is beperkt.
Hieruit volgt, dat de schriftelijke waar
schuwingen (in oranje-enveloppen), wel
ke zijn uitgereikt aan hen, die hij voor-
mobiliisatie in werkelijken dilenst zouden
moeten komen, zijn vervallen. Indien
zulks onverhoopt noodig blijkt, wordt een
nieuwe schriftelijke waarschuwing aan
ieder der betrokkenen uitgereikt.
Zij het ten overvloede, wordt hierbij
vermeld, dat intrekking van dit waar-
söhuwingstelegram niets verandert aan de
getroffen maatregelen betreffende de
grens- en kustbeveiliging.
P^EMT f
Vliss.str. 39-41
Vertegenw.
voor Zeeland
CHAMBERLAIN SPREEKT TE
EDINBURGH.
Geloof in God en gebed eerste
vereischte.
Minister-president Chamberlain heeft
te Edinburgh een toespraak gehouden tot
de algemeene vergadering van de Sc'hot-
scbe kerk en daarbij aangespoord tot ver
trouwen in 'God en in bet gebed.
Hij' noemde zichzelf iemand, die er dag
en nacht met aJMe hem ten dienste staan
de middelen, ondanks velerlei ontmoedi
ging, naar streeft, dien vrede in Europa
te bewaren.
Chamberlain zeide getracht te hebben
iets meer te doen, n.l. die vrees voor het
gevaar 'van oorlog en dat gevoel van on
veiligheid die tlhanlsi de 'harten van mil-
lioenen menschen drukken weg te nemen.
Wij erkennen, zeide hij, dat de onrust
van 'dezen tijd niet genezen kan worden
door v aperen olf 'bewapening. Wij moeten
verder en dieper gaan. Spreker twijfelt
er niet aan, dat er een diepe weerklank
zal zijn op den oproep tot gebed.
DE KOFFIESCHAARSCHTE IN
DUITSCHLANDl
D'e koffiesöhaarsohte in Duitsc'hland
geldt niet voor Oostenrijk en 'het Sudeten-
land, waar het nationaal-socialistische
regiem d'e gewoonten der bevolking ont
ziet, die er erg gesteld is op koffie met
gelklopten room.
Room is in Duitsc'hland nog slechts
te krijgen op vertoon van een dokters
recept, maar in 'Oostenrijk is er schijn
baar vol'op.
Deze bevoorrechte toestand 'van 'Oosten
rijk trekt cliënten uit de rest van het
rijk, die er alles koopen wat van 'hun
gading is, om het dan te Berlijn of el
ders te verkoopen.
De „Wiener Neueste Nachric'hten"
schrijft„Het is voor de rest van het
rijk verboden, in Oostenrijk koffie te koo
pen. 'Onze koffie is voor ons".
Korte Berichten.
De volgende week zal bet non-agres
sie-verdrag tusscben Duitsohland en Let
land worden onderteekend.
TWEEDAAGSCHE MILITAIRE
PRESTATIETOCHT.
Prins Bernhard heeft zwaren tocht in
zeer goede conditie beëindigd.
Prins Bernhard heeft Donderdag en
gisteren deelgenomen aan den tweedaag-
schen militairen prestatie-tocht der alge
meene reserve-officieren.
Er werd van de deelnemers veel ge-
eischt. Behalve een ruiterparcours, was
er ook een rijwielparcours. Een groot
aantal K.M. moest bovendien te voet
worden afgelegd.
Prins Bernhard heeft den zwaren twee-
daagschen prestatietocht in zeer goede
conditie beëindigd en daarmede getoond
het uithoudingsvermogen van een zeer
goed geoefend veldofficier te bezitten.
MINISTER CQLIJN OP INSPECTIE
REIS.
Gistermiddag bracht dr H. Golijn een
bezoek aan den Gelderschen Achterhoek
ter inspectie van de grensbataljons. De
minister was vergezeld van majoor Nol-
thenius, commandant van de groep IJs-
sel-Zuid en van kapitein Paters van den
Generalen Staf.
GENERAAL C. J. SNIJDERS
OVERLEDEN.
Uit Hilversum wordt gemeld, dat al
daar gisteravond om tien minuten voor
twaalf Generaal G. J. Snijders op 86-
jarigen leeftijd zacht en kalm is over
leden.
VERVOER PERSONEN MET
MOTORRIJTUIGEN.
Het oordeel der Eerste' Kamer.
Volgens bet voorloopig verslag der Eer
ste Kamer over het ontwerp van wet be
treffende bet vervoer van personen met
motorrijtuigen waren eenige leden van
meening, dat voor het treffen van een de
finitieve regeling van het vervoer het gun
stige moment nog niet was aangebroken.
De diepste oorzaak van de moeilijkhe
den, welke de regeling van bet vervoers
vraagstuk oplevert, is huns inziens te zoe
ken in de over-kapitalisatie van het Ne
derlandsche spoorwegbedrijf.
Slagkruisers voor onze Marine?
Waarschuwingstelegram van Defensie in
getrokken.
Generaal Snijders! overleden.
wolko por 1 Juni 1939 vervallen
worden aangenomen door
De leden, hier aan het woord, laakten in
het algemeen, dat het autohusverkeer
slechts wordt gezien als een aanvulling
van het spoorwegvervoer.
Enkele leden waren van oordeel, dat
het ongetwijfeld toejuiching verdient, dat
de materie van het vervoer van personen
per motorrijtuig thans hechten wettelijken
grondslag staat te verkrijgen.
Anderdeels mag huns inziens de vraag
worden gesteld, of in dit wetsontwerp niet
te veel wordt geregeld.
Noch de interlocale busdiensten, noch
busdiensten, noch groepsvervoer binnen
een gemeente zullen meer vrij zijn. Even
min wordt het ongeregelde vervoer hetzij
van de eene gemeente naar de andere, het
zij binnen een gemeente, vrijgelaten. Voor
alles zal een vergunning noodig zijn. Den
leden 'hier aan het woord, ging dit te ver.
Vele leden verklaarden, zich met de
strekking van het wetsontwerp te 'kunnen
vereenigen. Zij waren van oordeel, dat
alleen de spoorwegen het massale vervoer
zoowel van personen als van goederen,
kunnen verwerken.
BURGEMEESTERS.
D'e burgemeester van Rijnsburg, de heer
J. L. Bosschieter, die tevens secretaris
van deze gemeente is, zal in verband met
gezondheidsredenen ontslag uit zijn func
tie vragen.
Dte beer Bosschieter, die thans 23 jaar
burgemeester van Rijnsburg is, is 63
jaar.
O, o, wat was 't weer erg.
Terwijl buiten een heerlijk zonnetje
plant, dier en mensch verkwikte, hield de
Middelburgsche Raad zich meer dan vier
nuf onledig met het behandelen vain een
agenda, die zeker onder strakke leiding
en met zakelijk-aangelegde leden in de
helft van dien tijd zou zijn afgedaan.
Het begin was al heel bar. Over de be
faamde Midza-borden werd meer dan een
uur volgepraat. De Midza-com'binatie bad
de fout gemaakt, voor 'het plaatsen van
deze uithangborden geen toestemming
van B. en "W. te hebben gevraagd. Op be
vel van de politie werd toen gestopt met
het bevestigen er van aan de diverse
winkels.
B. en W. hebben daarop advies ge
vraagd aan de schoonheidscommissie.
Deze gaf in overweging kleinere borden
toe te staan, mits bevestigd tegen de
gevels. Het eerste advies zullen B. en W.
naast zich neerleggen. Aan bet tweede
werden dan de ontelbare woorden gewijd,
die men in een uur kan spuien.
Er waxen leden, die een winkelstraat vol
met deze borden leelijk vonden. Bovendien
bestaat bet gevaar, dat de verkeersbor
den b.v. op boeken van straten er door in
't gedrang zullen komen. En zoo vroe
gen ze, waarom moeten dit nu uit
hangborden zijn?
Anderen zagen niets van al die be
zwaren, somden al de voordeelen vam
Midza op en drongen er bij B. en "W. die
zich nu nog eens zullen beraden op