Verkiezingscjjfers. Het bezoek van de Koningin aan België een belangrijke gebeurtenis. Alle COUPONS en LOSSINGEN NI HENDRIKSE Co.'s BANK Dagblad voor de Provincie Zeeland Geheime annexen in het Düitsch-ltaliaanseh verdrag? jramma. DINSDAG 23 MEI 1939 53e JAARGANG - No. 197 EERSTE BLAD. Buitenland. Radiorede van den Nederlandschen gezant te Brussel. „Onze twee landen volgen evenwijdige koersen. Mac Donald verdedigt de Engelsche politiek in Palestina. VERSTOPPING FOSTEPs MAAGPILLEN Belangrijksts Nieuws. GOES. Binnenland. Uit de Provincie flinke bestraling ok tijdens het ploe- ls bij het opruimen dvlooien, bladrand jes is buitengewoon laten zich, hoewel :elijk, nog met che- trijden. Zeer druk de besproeiing of sen in de weer en ns aan bestrijdings- thans aangewend, is ook de thrips- jestjes). De schade nsecten aangericht, at heele perceelen led als waardeloos de schade, welke tn vlas veroorzaakt, bepaalt tot het van ons land, n.l. rdbrabant. onder de leiding Zeeland werkzame nten, belangwek- it op het gebied der besproeide al naar iek, het gewas twee iet een derrisprepa- ras boven verwach- nen de overtuiging t middel gevonden vlas te kunnen titer, nu de bespui- ir algemeen en ook msief door de prac- t, blijkt het derris- geen resultaat te is, dat het koude heeft geheerscht, mrkt. Wanneer het de thrips ook veel eze uit de vlaskop- ar ze overigens in it men dan meteen wat een contactgif de hand, dat het 1 zijn dan wanneer lil houden. Vermoe- verking van het in- lijk korten tijd op- besproeien in 1938 waardoor men ven succes had dan keert de bestrijding in het beginstadium 3de nog veel meer idoen alvorens aan nd advies kan wor- rips dit jaar op vlas hillende uienvelden in, een verschijnsel, genomen. lijke, baanbrekende rijkslandbouwconsu- Ovinge is verricht iripsbestrijding, zal orden beproefd. Mei 1939. 15 en 415,5 M. KRO- Dm 8,15 Ber. 10,00 halfuur. 12,00 Ber. X)>1,20 Gram. 2,00 ■am. 4,00 D'e KRO- Reportage van de M. de Koningin te KRO-Melod. 5,45— 6,35 Ber., sportpr. lerie over Portugal, ïserie „Zwemmen is Ber. ANP., meded. van Maastricht. 9,00 Oratorium-Vereen, orkestvereen. en so- de uitz. van 4,45. O Reportage bezoek in aan België. 11,00 orkest. 11,40—12,00 WEERBERICHT. van hedenmorgen on: weer: licht be- .-N.W.; temperatuur acht 8; neerslag af- van hedenavond tot er 19 uur: md: gedeeltelijk be- weinig verandering t zwakke verander- mmiddag 3 u.: Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel j.J.FANOY, Lange Burg 40. Telefoon 28 Abonnementsprijs f2.*0 per kwarts?! Weekabonnementen voor Middelburg Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75 bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting ïorgen 10 uur: 761. or fietsers: Dit nummer bestaat uit 2 bladen. In „Socialisme en Democratie" werd betoogd, dat de Anti-Revolutionaire par tij een weinig betrouwbaar verkiezings corps heeft. Wanneer een man als de heer Colijn lijstaanvoerder is, dan stijgt het stemmencijfer, om evenwel weer te dalen wanneer de Statenverkiezingen aan de orde zijn, Doze beschouwing berust waarschijnlijk moor op indrukken, dan op cIj fers. Het spreekt vanzelf, dat we voor het makon van vergelijkingen, de stemming van 1937 buiten beschouwing moeten laton, Er was toen een geweldige toe vloed van stemmen uit andere partijen op den heer Colijn, niet als voorman van de A.-R. partij, maar voor de overgroote meerderheid ondanks het feit, dat de heer Colijn leider en lijstaanvoerder was van de A.-R. partij. Deze stemming droeg voor het overgroote deel een persoon- 1 ij k karakter. Laten wij deze stemming buiten be schouwing, dan blijkt precies het tegen deel van wat de schrijver in „Socialisme en Democratie" betoogde. Dan zien we, dat het Anti-revolutionaire kiezerscorps zeer betrouwbaar is en dat het zich regel matig uitbreidt. Dit bleek nog weer duidelijk, uit wat Dr J. W. Noteboom in het Mei-nummer van „Anti-revolutionaire Staatkunde" schrijft over de Provinciale verkiezingen 1919—1939. Wij nemen daaruit de cijfers van de verkiezingen sinds 1923, de eerste staten verkiezing na de invoering van het vrou wenkiesrecht. De A.-R. partij behaalde toen 347752 stemmen. In 1927 klom dit cijfer tot 360176, in 1931 tot 420612. Bij de verkie zingen in 1935 bleef het ongeveer gelijk, met 421174, maar bij de jongste verkie zingen werd een sprong gemaakt tot 519498 stemmen, wat een vooruitgang be- teekent van 98324. Wie deze cijfers ziet, zal toch niet op goeden grond kunnen volhouden, dat de A.-R. partij een weinig betrouwbaar kie zerscorps heeft. Dit blijkt ook uit de behaalde percen tages. In 1923 was dit 13.38. Vier jaar later daalde het tot 12.25, om nu bij de onlangs gehouden verkiezingen weer te stijgen tot 12.36. Cijfers, die wel niet tot voldaan heid, maar toch wel tot tevredenheid kunnen stemmen, vooral als rekening wordt gehouden met de buitengewoon scherpe aanvallen, die de A.-R. partij in den loop dezer jaren te verduren had. Ook als een vergelijking gemaakt wordt met andere partijen, is er reden tot te vredenheid. Het stemmencijfer van de C.-H. Unie steeg sinds 1923 van 323970 tot 405648, terwijl voor deze partij het percentage daalde van 12.47 in 1923 tot 9.86 in 1939. Voor de R.-K. Staatspartij waren deze cijfers resp. 30.04 en 29.86. Meer uiteenloopend zullen waarschijn lijk zijn de bij de Raadsverkiezingen be haalde stem cijfers. Hier speelt veel meer dan bij de Kamer- en Statenverkiezingen, het persoonlijk element een rol. Ook bij de A.-R. partij. Dit is verklaarbaar. Maar in orde is het toch niet. Ook bij de verkiezingen voor de Ge meenteraden gaat het om de begin selen. Onmiddellijk na de onderteekening van het Duitsch-Italiaansche verdrag heeft Hitler met den koning-keizer en den duce hartelijke telegrammen gewis seld. Intusschen onthult Gayda in de „Gio- rale d Italia", „dat er nog geheime annexen zijn op het te Berlijn o n d e r t e e k e n d e Iüaliatansich- Duitsche verdrag". Na afloop van de plechtigheden, waar mede de onderteekening van het pact gepaard ging, hebben Ciano en von Rib- bentrop de pers ontvangen. Ciano betoogde zeer nadrukkelijk, dat de grens tusschen Italië en Duitschland voor altijd is afgebakend, dat het thans tot stand gekomen bondgenootschap bei de landen tot een onoverwinnelijk blok samensmeedt en dat het doel dezer Duitsch-Italiaansche alliantie is den vrede te bewaren. Er zijn in Europa geen vraagstukken, die niet met goeden wil en in den geest Voor den Belgischen nationalen radio- omroep heeft gisteravond de Nederland- soho gezant te Brussel, Z. Exc. Baron B. Ph, van Harinxma thoe Slooten een toespraait gehouden. Een officieel 'bezoek van een Staats hoofd zoo zeide hij is steeds een zeer belangrijke gebeurtenis. Immers, door het contact hunner Souvereinen treden de twee betrokken staten als het ware recht streeks met elkaar in verbinding. In dit verband gezien, heeft, naar ik meen, het bezoek, dat H. M. de Koningin der Nederlanden icomt brengen aan Zijne Majesteit den Koning der Belgen wel een bijzonder grootu bet eelcenis. In de eerste plaats, aangezien zoowel de Koning, evenals de Koniugin, als hel ware een symbool zijn van de eenheid hunner volkeren.Achter den Koning staa., inge val van nood als dén man aaneengesloten het geheele Belgische volk. Hetzelfde geldt voor H. M. de Koningin voor zoover be treft Nederland. Zoo komt dan H, M. do Koningin als draagster van den gcsoll van hartelijke vriendschap van het eiaheolo Nederland- scho volk naar Brussel, evenals in No vember j.l. he'll fpheale Belgische volk meeleefde met het bezoek van Z. M. den Konina aan Nederland. Er is nog een twoade reden waarom juist in de goipven omstandigheden dit bozoek een zoo bijzonder groote beteekenis heeft. Op den bewogen! getijdeosfroom der In ternationale politiek volgen onze twee lan den cvemwljdl0in koersen, daar de posities waarin wij verkeerenv ten opzichte van d'e Uroote; mogendheden feitelijk dezelfde zijn. Voor de Belgen, zoowel als voor de Ne derlanders, ligt derhalve in onze goede nabuurschap een versterkende gedachte en er gaat over en weer een groote moree- le steun uit van de wetenschap, dat wij beide, Belgen en Nederlanders, vast be sloten zijn ons zelf te blijven en het kost bare goed onzer vrijheid en onzer afhan kelijkheid zoo ncodig tot het einde toe te verdedigen. Tenslotte, uit historisch oogpunt gezien, is het bezoek van H. M. de Koningin te beschouwen als een uiting van de natuurlijke neiging tot het steeds nauwer aanhalen van de eeu wenoude banden, welke onze lage landen aan de Noordzee sinds zoovele jaren ver binden. Banden van eeuwenoude cultuur-ge^ meenschap, banden van ras- en geestver wantschap, welke den grondslag vormen van het groote wederzijdsche begrijpen en van de oprechte sympathie, welke thans bestaat tusschen onze twee volkeren. In het kader van deze gedachten zie ik het bezoek van H. M. de Koningin als een lichtend punt in deze duistere tijden. van rechtvaardigheid kunnen worden opgelost. Evenmin zijn er redenen, die een oorlog zouden kunnen rechtvaardi gen, welke noodzakelijk in een wereld brand zou kunnen overslaan. Zoo denkt Italië en zoo denkt Duitschland. Onze beide landen zijn in dezen ge- meenschappelijken wensch naar den vrede eensgezind. Maar zij zijn evenzeer eensgezind in het besluit, te verlangen, dat de knoopen ontward worden, die het leven van Europa nog steeds omknellen. Von Ribbentrop wees er vervolgens op, dat de as RomeBerlijn herhaaldelijk de vuurproef heeft doorstaan. Het verdrag beoogt slechts in een document voor de wereld vast te leggen, wat reeds lang levende politieke werkelijkheid was. Tegenover iederen aanslag op de Duit sche of Italiaansche rechten zal voortaan de kracht van beiden landen staan. Iedere duim gronds in Italië en Duitschland zal gemeenschappelijk door Duitsche en Ita liaansche soldaten verdedigd worden. Duitschland en Italië vormen tezamen met hun machtige en trouwe vrienden in de geheele wereld een geweldig en on overwinlijk blok van 300.000.000 menschen. Bij de indiening van de motie, waarin de politiek der regeering ten aanzien van Palestina wordt goedgekeurd, heeft mi nister Mac Donald in het Lagerhuis ver klaard, >dat de toestand in Palestina in oorlo'gstumult was geboren. Deze kwestie was een eerezaak. De regeering wees de beschuldiging van de hand, dat zij haar belofte verbroken heeft en herinnerde er aan, dat de Bal- fourverklaring de toezegging behelsde, al het mogelijke te doen voor de vestiging van een Nationaal Tehuis voor het Jood- sche volk in Palestina, welke zinsnede kon beteekenen, een Joodsche staat in Palestina, of veel minder zou kunnen be- teekenen. Na er op gewezen te hebben, dat in 1918 in Palestina reeds 600.000 Arabie ren waren, die reeds tallooze geslachten lang daar gewoond hadden, verklaarde Mac Donald, dat de Engelsohen physiek gesproken ongetwijfeld den Arabieren elk soort van Joodsch Nationaal Tehuis zou den kunnen opdringen, doch zij' zouden dit niet met eenige moreele rechtvaardig heid kunnen doen. De regeering handelde volkomen in overeenstemming met de in den oorlog aan de Joden en Arabieren gedane beloften. Mac Donald herinnerde er aan, dat de Joodsche bevolking in twintig jaar was toegenomen van 80.000 tot 450.000, ter wijl de Arabieren van 600.000 waren ver meerderd tot meer dan een millioen. Niet ontkend kon worden, dat de Joodsche im migranten Palestina groote materieele voordeelen hadden gebracht. De regeering hoopte, dat, daar de Arabieren ook de vruchten plukten van den grooteren voor spoed, zij verzoend zouden geraken met den verbeterden toestand en dat het ten slotte tusschen de Arabieren en Joden vrede zou worden. In deze hoop is zij te leurgesteld. De Joodsche immigratie was de direc te oorzaak van het wantrouwen en de haat, doch niettemin had de regeering den eisch, dat de immigratie geheel zou worden stopgezet, 'verworpen, en voorge steld, dat de toelating der Joden nog vijf jaar zou voortgaan, zelfs zonder rekening te houden met de wenschen der Arabie ren, omdat ziji van oordeel was, dat Pa lestina nog een aanzienlijke bijdrage be- i hoorde te leveren tot verlichting van de ellende der Joodsche vluchtelingen uit Midden-Europa. Tom Williams (Labour-oppositie) heeft daarna het officfeele amendement der op positie op >de motie der regeering inzake Palestina ingediend. Hij zeide, dat het Witboek inzake PalesUna in strijd is met de letter en den geest van de Balfour-do- cl ar at ie en bijna neerkomt op intrekking ervan. Hij drong er bij' het Huis op aan, niet Mac Donalds lezing van de verplichtingen van het parlement te aanvaarden, in welk geval, naar hij zeide, eens te meer het vertrouwen niet alleen in Engeland, doch in alle deelen van het Rijk en de. Vereen. Staten zou worden verspeeld. DE INCIDENTEN BIJ DANZIG. De senaat van Danzig heeft in alle kranten van de Vrije Stad een officiëel communiqué gepubliceerd, waarin wordt gezegd, dat de incidenten, welke zich Zaterdag en Zondag op het gebied van de Vrije Stad hebben voorgedaan, eens te meer bewijzen, dat het statuut, dat door hei verdrag van Versailles hier is opgelegd, op den duur niet gehandhaafd kan blijven. De senaat vraagt verder, dat de con trole van de douane door Poolsche in specteurs zal worden afgeschaft. Ten aanzien van de incidenten bij Danzig schrijft de „Deutsche Diploma- tisch-politische Korrespondenz": De inci denten bij Kalthof zijn een gevolg van het optreden der Poolsche douaniers zelf. Het Duitsche orgaan verwondert zich er over, dat men van Fransche en Britsche zijde, zonder zich nader op de hoogte te stellen, de onjuiste Poolsche berichten publiceert en dat men zelfs het slacht offer, dat geheel onschuldig is, een „be rucht pleger van aanslagen" noemt. De pers van Danzig toont zich vooral verontwaardigd over den „moord op en ilechte ipljevartering veroorzaken hoofdpijn, lusteloosheid, gemelijkheid', r hixtwator, maagpijn enz. Foster's MsegpiUan zijn het probate laxeermiddel en dragen zorg voor een volkomen normale ontlasting, doordat zij zoo zacht werken. Frije f 0.6S Gruebner, een burger van Danzig". De Poolsche regeeringspers daaren tegen legt vooral den nadruk op do aan vallen op de kantoren van de Poolsche douane-inspecteurs en wijst or op, dat deze aanvallen zich juist te Kalthof voor deden, het dorp, dat ligt bij de eonlge spoorbrug van do eenige spoorlijn, wolke de Vrije Stad verbindt met Oost-Pruisen. De laatste officlöele inlich tingen uit Danzig hebben Lon den gorustgesteld, wat betreft het gevaar van onmiddellijke consekwenties van de inciden ten te Kalthof en Piekle. De Poolsche autoriteiten echter gelooven, dat deze inci denten het begin vormen van een reeks van botsingen, waar van het einde niet te overzien i s. Op 9 Juli a.s. zullen te Danzig 20.000 man S.A. aankomen, om deel te nemen aan de sportfeesten van de S.A. van het geheele district Danzig en Oost-Pruisen. VERGADERING VAN DEN VOLKEN BONDSRAAD. Geen hulp aan China? De Volken'bondsraa'd heeft gisteren on der voorzitterschap van Maisky vergaderd. Als eerste punt op het programma werd het beroep van de Ghineesche re geering op den Raad behandeld. Wellington Koo heeft weder dezelfde wenschen bepleit, die hij thans twee jaar lang in iedere raadszitting laat hooren: Pinanciëele en materiëele hulp aan China. Economische sancties tegen Japan. Wellington Koo herinnerde er aan, dat China thans bijna twee jaar lang moedig vecht en vooral in de laatste maanden ge toond heeft, grooten weerstand te kunnen bieden. Hij verzekerde, dat de Ghineezen alleen in de maand April reeds zeventig steden en dorpen op de Japanners hadden heroverd, en dat in de eerste helft van de maand Mei ruim 30.000 Japansche offi cieren en soldaten in de gevechten tegen de Ghineezen gesneuveld waren. Uit de antwoorden van lord Halifax en van Bonnet bleek echter duidelijk, dat Wellington Koo ook in deze raadszitting niet zal worden tevreden gesteld. Ondanks alle sympathie, die Halifax en Bonnet voor China uitten, verklaarden beiden, dat hun landen onder de tegenwoordige om standigheden niet in staat zijn, tot een raadsbeslissing mede te werken, die hun nieuwe verantwoordelijkheden zal opleg gen, nadat zij reeds zoo groote verant woordelijkheden elders op zich hebben ge nomen. De raadsvoorzitter Maisky kon als1 ver tegenwoordiger der sovjet-regeering nitet nalaten, de Britsche en Fransche regee- ringen een steek te geven. Hij herinnerde aan het standpunt van Chamberlain, dat men een staat zal moeten helpen, die het slachtoffer van een niet-uitgelokten aan valsoorlog wordt eu die bereid is, zich moedig te verdedigen. Aan beide voor waarden voldoet China stellig, stelde Maisky vast, zoodat naar zijn meening vooral de regeeringen, 'die bovengenoem de politiek aanhangen, verplicht zouden zijn, de Ghineesche wenschen naar hulp ernstig in overweging te nemen. TEKORT AAN INGENIEURS IN DUITSCHLAND. De inspecteur-generaal van het Duit sche wegennet T'odt heeft het woord ge voerd in de vergadering der vereeniging van Duitsche ingenieurs en verklaard, dat teneinde het hoofd te bieden aan een dringende behoefte 2000 of 3O0O inge nieurs in de technische bedrijven moeten worden ingeschakeld. Er moet een ge deelte van hun opleidingstijd worden af genomen. Zij moeten voor den gewonen tijd te werk worden gesteld. Het betreft bier een noodzakelijkheid, welke zich voor één keer voordoet. LAATSTE DEFILE VAN HET DUIT SCHE LEGIOEN IN SPANJE. Gisteren hebben de D'uitsche vrijwilli gers in Spanje hun laatste parade gehou den voor Franco. Nadat Franco de- troepen had geïn specteerd, hield hij een toespraak, waar in hij o.a. zeide, dat tegen een gemeen- schappelijken vijand, het communisme, was gestreden en dat met de bevrijding van Madrid van het juk van Moskou een van de grootste gevaren van Europa is afgewend. Vervolgens dankte Franco den Führer, die Spanje heeft begrepen. Nadat von Richthof en Franco had ge- Binnenland. Het bezoek van H. M. de Koningin aan België. Buitenland. De incidenten te Danzig. Vergadering van den Volkenbondsraad. Het Duitsch-Italiaansch verdrag. walke per 1 Juni 1039 vervallen worden aangenomen door dankt overhandigde hij den commandant van de Spaansche luchtstrijdkrachten, ge neraal Kindelan, een bedrag van een mil lioen, dat de Duitsche vrijwilligers bijeen hebben gebracht voor do nagelaten be trekkingen van de gevallen Spaansche kameraden. Tenslotte defileerden de Duitsche troe pen In welingelichte kringen wordt mede gedeeld, dat de sterkte van het Spaan sche leger op vredesvoet, is bepaald op 300.000 man. FACILITEITEN VOOR ABONNé'S DER SPOORWEGEN. Naar gemeld wordt, zullen de Neder- landsche Spoorwegen binnenkort de rege ling der abonnementen eenigszins wijzi gen, zoodat de houders, die iedere maand een abonnement nemen de meeste abonnementen worden wegens de kosten van maand tot maand betaald niet langer verplicht zijn twaalf maal per jaar een foto te verstrekken. Wordt de nieuwe regeling ingevoerd, dan krijgt m n een hoofdkaart, een soort omslag, waarop het portret voorkomt; men kan dan van maand tot maand een inlegkaarf koopen. Door het aanbrengen van een opening in het omslag kan de controlee- rende beambte de nummers en data van de inlegkaart nagaan. Deze wijziging beteekent derhalve voor de reizigers een belangrijke vergemakke lijking voor de administratie der Spoor wegen. LAMSVLEESCH-IN-BLIK. Veehouderijcentrale koopt ruim 600 dieren op. De Veehouderijcentrale heeft aan het einde van de tweede groote lammeren- markt op Texel, 600 a 650 dieren tegen een gemiddelden prijs van f 6.25 opge kocht. Na slachting zal het vleesch wor den ingeblikt. W. E. Keuning„ f Te Eerbeek op de Veluwe is gisteren op 51-jarigen leeftijd overleden de letterkun dige W. E. Keuning, als dichter bekend onder den naam Willem de Merode. BURGEMEESTERSBENOEMING TE POORTVLIET. Bij Kon. Besluit is met ingang van 1 Juni a.s. beno>emd tot burgemeester van ■de gemeente Poortvliet de beer B. J. van Oeveren, thans secretaris der gemeente Bruinis se. De heer Van Oeveren is 4 Dec. 1886 te Ouwerkerk geboren en is dus 52 jaar oud. In 1907 trad hij in functie als volontair ter secretarie te Bruinisse. Van 1 Mei 19111 Juli 1911 was hij ambtenaar ter secretarie te Barneveld. Met ingang van 1 Juli 1911 werd hij benoemd tot secre taris van Bruinisse, welke functie hij dus met 1 Juni a.s. 28 jaar zal hebben bekleed. De heer Van Oeveren is verder ambte naar van den Burgel. Stand, secretaris- ontvanger van het Burg. Armbestuur, pre sident-kerkvoogd der Ned. Herv. 'Gem. en secretaris van de afd. Zeeland van de Ver eeniging van Kerkvoogdijen. Hij is gehuwd en vader van drie kin deren. In de Chr. Historische Unie, waarvan hij lid is, bekleedt hij enkele bestuurs functies. Zoo is hij lid van het bestuur van de Stateniieskring Zierikzee en van den Kamerkieskring Middelburg. In Poortvliet is dhr Van Oeveren op volger van wijlen den heer W. Dronkers, die daar behalve burgemeester, ook secre taris was.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1