Jet pact van Milaan".
f15.75
Alle COUPONS en LOSSINGEN
NI HENDRIKSE Co.'s BANK
SWAGGERS
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Buitenland.
De strijd in China.
Zeeuwsche Vereeniging van
A.-R. Gemeentebestuurders
S. Wiener &Co,
Belangrijkste Nieuws.
f
DINSDAG 9 MEI 1939
53e JAARGANG - No. 186
Koningin Wilhelmina
naar België.
Binnenland.
n Ideaal Laxeermiddel
FOSTERs MAAGPILLEN
Middelburg
GOES.
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorititraat 7 0, doei
Postrekening 44451 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
DirecteurHoofdredacteur: R. ZU1DEMA
AbosnaraiBtspri;. JC 1 «"bsS
Weekabonnementen voor Middelburg
Qoes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Aavm-tent'ën Jö ..üi per .-sëj!
Ingebonden mededeei'ngsn o« csni por f-jgs?
Kleine Adv§rtentiën Dinsdags eH Vrijdags
f 0.73 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Het offlcleele programma thans
vastgesteld.
Het officieels programma van het be
zoek 'van H. M. de Koningin aan 'België
is thans vastgesteld.
Ben eersten dag, Dinsdag 23 Mei,
zal de Nederlandsche koninklijke trein,
waarmee de Koningin de reis maakt, te
15.20 uur te Esschen aankomen. Bij
aankomst van den trein zullen daar aan
wezig zijn de commandant van het twee
de militaire district en een eerewacht van
het zesde regiment linietroepen, bestaan
de uit vier detachementen, met vaandel,
muziek en hoornblazers, onder bevel van
den regimentscommandant. De troepen,
die op het perron zullen staan opgesteld,
zullen het geweer presenteeren, de trom
petters zullen het „geeft acht" blazen en
de muziék zal 'het Wilhelmus spelen.
De koninklijke trein komt te Brus
sel-Noord aan te 16.30 uur. De com
mandant van het eerste militaire district
bevindt zich -op 'het perron van aan
komst, evenals 'vier detachementen van
het 9de regiment linietroepen met vaan
del, muziek en hoornblazers, onder bevel
van den regimentscommandant.
Een batterij 75 m.m. stukken zal 51
saluutschoten afgeven, het eerste schot
op het moment, dat de koninklijke trein
'het station binnenkomt.
Het koninklijk eere-escorte, in groot
tenue met standaard, onder bevel van den
commandant van 'het le regiment mo
biele troepen, staat opgesteld voor het
station op de Place Rogier. Het zal be
staan uit vier peletons.
De koninklijke stoet rijdt naar bet
koninklijk paleis via den Boulevard Bo-
tanique, de Schaerbeeksche Poort, de
Koninklijke 'Straat, en het Paleisplein.
Langs den gebeelen te volgen weg zullen
troepen een afzetting vormen, bestaande
uit infanterie en eenbeden van rijwiel- en
motortroepen, zonder hun voertuigen, als
mede de muziekkorpsen van 'het Brussel-
sche garnizoen.
Het plein voor 'het paleis zal geheel
vrij blijven en omgeven door troepen. Bij
het passeeren van den koninklijken stoet
zullen de geweren gepresenteerd worden,
de trompetten 'het geeft acht-signaal bla
zen en de muziekcorpsen 'het Wilhelmus
spelen.
Een eerewacht van leerlingen der Ko
ninklijke Militaire School, bestaande uit
vier detachementen met vaandel, onder
bevel van den ondercommandant der
school, zal de eerbewijzen brengen bij de
aankomst der vorsten aan het paleis.
Den volgenden dag, Woensdag 24
Mei, zal H. M. de Koningin te 11.15 u.
ontvangen worden ten stadhuize van
Brussel.
Des avonds te 21.15 uur zal de Konin
gin een gala-voorstelling bijwonen in den
Koninklijken Muntschouwburg.
Op D o n d e r d a g 25 M e i zal H. M.
de Koningin te 10.15 uur uit Brussel
vertrekken om zich per trein naar Luik
te begeven, waar zij te 11.30 aankomt.
Bij aankomst te Luik zal een batterij',
stukken 'van 75 m.m. met tussc'henpoozen
van een minuut 51 saluutschoten afge
ven.
Vier detachementen van het 12e regi
ment linietroepen, met vaandel, 'hoorn
blazers en muziek zullen op het perron
de eerbewijzen brengen.
De Koningin beaeeft zic'h van het sta
tion naar de tentoonstelling, wélke zij: zal
bezoeken en waar zij' het middagmaal zal
gebruiken. Zij vertrekt te 16 uur uit
Luik.
Op V r ij d a g 26 M e i, des morgens te
11 uur, zullen dezelfde eerbewijzen als bij
aankomst van de Koningin, gebracht
worden bij het vertrek van H. M. Konin
gin Wilhelmina, op het station Brussel-
Noord, evenals omstreeks 12 uur op1 het
station te Esschen.
IN JUNIONDERTEEKENING
TE BERLIJN.
Men verwacht dat in Juni a.s. Ciano
tydens zijin bezoek aan Duitschland na
mens de Italiaansche regeering het pacl
^an Milaan zal kunnen onderteekenen.
in hun commentaren op het pact van
«Liaan, schrijven de Romieinsche bladen,
dat „deze alliantie de permanente vor
ming beteekent van een blok van volke
ren, dat zich uitstrekt van de Oostzee tot
de kunsten van Noord-Afrika, bestaande
uit 13Ö millioen menschen, waarbij men
nog Ikan voegen de '10 millioen burgers
van Hongarije en de tien millioen van
het Italiaansche koloniale rijk, tezamen
tdus 150 mlillioen menschen."
Met dit formidabele blok moeten de
mogendheden, die het hebben uitgelokt,
rekening houden, zoowel in vredes- als
dn oorlogstijd.
Hitlers plannen met Polen.
De Duitsche regeering gaat zich voor
bereiden om Polen's tegenstand te bre
ken. In welingelichte kringen zeido men,
<dat de Flihrer thans besloten is, een po
litiek van uitputting tegen Polen te gaan
voeren. Duitschland hoopt, dat Polen
niet in staat zal zijn, een voortdurende
financieele inspanning voor zijn kostbare
mobilisatie te dragen.
Hitier schijlnt van plan te zijn, de kwes
ties van Danzig, de Poolsohe Corridor en
de Duitsche minderheden in één regeling
op te lossen. 'De Führer zal, naar mén
gelooft, trachten Polen tenslotte los te
m|aken van het Engelsch-Fransche ver
bond en in te schakelen in het anti-ko-
minternpaot.
Volgens goéd-ingelichte kringen is geen
onmdddelijke dramatische Duitsche actie
tegen Polen te verwachten. Zeker niet
voor von Ribfoentrop uit Italië is terug
gekeerd. De minister van buitenlandsche
zaken zal waarschijnlijk eerst naar
Berohtesgaden gaan, om aam Hitier rap
port uit te brengen.
In Duitsche regeeringskrlngen schat
men de kosten voor de Poolsche mobi
lisatie op minstens IK millioen dollar
per dag.
GEVECHTEN IN KANTON.
De posiitie derJapanners
in Kanton is kritiek. Ha-
vas meldt, dat volgens berich
ten uit Chineesche bron de gere
gelde Chineesche troepen
Sankai veroverd hebben.
Sankai is een belangrijk spoorweg-
knooppunt aan de lijn naar Haakau, op
slechts 5 km afstand van de stadsgrens.
Terwijl het geregelde leger zoo zijn op-
marsoh voortzet, zijn, naar de correspon
dent van de .Daily Telegraph" uit Hong
kong meldt, guerrilla-troepen Zaterdag
reeds in de stad zelf doorgedrongen. Zij
vielen Kanton van uit het Noorden bin
nen en gedurende eenige uren werd ei
verwoed gevochten in de straten van het
Saitsoenstation.
Den heelen Zaterdag spoedden verster
kingen, tanks en pantserwagens zich naar
het bedreigde punt, terwijl overal in de
stad versperringen van zandzakken wer
den opgeworpen.
VREDESOPROEP VAN HET SLAGVELD
Fadiorede van den Hertog van Windsor.
De hertog van Windsor (de gewezen
Engelsche koning) heeft gisteravond van
Verdun uit een radio-Tede gehouden tot
de Vereenigde Staten.
„Op dit aldus begon spreker en
op andere slagvelden door heel de wereld
hébben millioenen mannen geleden en zijn
er gestorven en nu ik van deze historische
plaats tot u spreek, ben ik mij' diep- be
wust van de tegenwoordigheid van het
groote gezelschap dooden en ik ben er van
overtuigd, dat zij1, zoo zij' hun stem zou
den laten hooren, met mij zouden zijn in
wat ik ga zeggen.
Ik spreek alleen maar als soldaat uit
den laatsten oorlog, wiens vurigste bede
is, dat zulk een wreede en vernietigende
waanzin zich nooit meer van de mensch-
heid zal meester maken.
Ik verbreek mijn vrijwillig stilzwijgen
thans alleen in verband met het duidelijk
aanwezige gevaar, dat wij allen nader
komen tot een herhaling van de gruwe
lijke gebeurtenissen, die zich een kwart
eeuw geleden hebben voorgedaan.
Uit naam van hen, die in den laatsten
oorlog vielen, doe ik een dringend beroep
op alle politieke leiders, zich vastberaden
van de vredestaak te kwijten".
WEER EEN SOVJET-AMBASSADEUR
TE WARSCHAU.
Toenadering tusschen Rusland en Polen?
Tot ambassadeur der sovjet-unie te
Warschau is de vroegere gezant in Athe
ne, Oiaronoffl benoemd, waarmede de
sinds het najaar van 1937 leegstaande
post weer bezet is geworden.
Men gelooft dat Moskou een levendiger
contact met Warschau wil en dat dit
denkbeeld een gnnstigen weerklank bij de
Poolsche regeerders zal vinden
Voorspeld wordt, dat een toenadering
tusschen Polen en Rusland de volgende
stap zal zijn in Oost-Europa, om het
hoofd te bieden aan een mogelijke herle
ving van Hitler's .Drang nach Osten".
De jongste kleindochter van Z.Ekc.
minister Slotemaker de Bruine, kwam
haar grootvader Zaterdag gelukwenschen
met zijn zeventigsten verjaardag.
MINISTER SLOTEMAKER DE BRUïNE
70 JAAR.
Een maaltijd aangeboden.
Ter gelegenheid van den 70sten ver
jaardag van prof. dr J. R. Slotemaker
de Bruine is den jubilaris in hotel de
Wittehrug te 's Gravenhage door vrienden
en medewerkers een maaltijd aangeboden.
Tot de aanzittenden behoorden de mi
nisters Colijn, die van mevrouw Golijln
vergezeld was, Van Boeyen en Goseling,
de oud-ministers Beelaerts van Blokland,
vice-president van dén Raad van State,
•D'onner en Schokking. Oud-minister De
Geer, die mede behoort tot hen, die het
initiatief namien tot deze samenkomst,
was verhinderd tegenwoordig te zijn.
Ginder de in totaal ongeveer 70 gasten
waren voorts Kamerleden, hoogleeraren,
predikanten, ambtenaren, sociale wer
kers op de vele terreinen, waarop prof.
Slotemaker zich heeft bewogen, en per
soonlijke vrienden. Gedurende den disoh
werd het woord gevoerd door een tien
tal sprekers, die verschillende aspecten
van den levensarbeid van prof. Slotema
ker naar voren brachten. Na afloop bleef
het gezelschap geruimien tijd bijeen.
OPNIEUW AMER1KAANSCHE
VLIEGERS VOOR K.L.M.
Thans negen buitenlanders in dienst.
Gistermiddag zijn op Schiphol twee
Amerikaansche vliegtuigbestuurders aan
gekomen, die deze week in dienst zullen
treden van de K.L.M.zulks in verband
met het tekort aan vliegers bij deze
maatschappij.
Het zijn de heeren August H. J. Rose,
van de T.W.A., en Richard A. McMakin,
van de United Airlines, die ieder ruim
1000 vlieguren op de D'ouglas-vliegtuigen
hebben.
In totaal heeft de K.L.M. thans zes
Amerikanen, een Zweed, een Duitscher en
een Deen in dienst, waarmede, naar men
mededeelt, althans voorloopig een leemte
ih de personeelssterkte is aangevuld.
vormen Foster's Maagpillen, doordat zij zoo
zacht en toch zoo afdoend werken. Geen,
'last meer van verstopping en slechte spijs*
vertering, oJ van dé- eruit voortkomende
hoofdpijn, humeurigheid, lusteloosheid, maag
stoornissen, enz. Alom verkrijgbaar f 0.65
DE GEMEENTE-FINANCIëN.
Nadat was gepauzeerd, sprak de heer
W. Wa g e n a a r, lid der Tweede Kamer
over de gemieente-finainciën.
Eerst wees 'Spr. er op, dat Rijk en ge
meente ieder een eigen taak hebben. Bei
de hebben daarvoor geld noodig en moe
ten daarin in hoofdzaak door belastingen
voorzien Bovendien hebben de gemeenten
de beschikking over geldmiddelen die haar
toevloeien door middel van Rijksuitkee-
ringen en -toeslagen. Er is een nauwe
verbondenheid tusschen de financien van
Rijk en gemeente.
Die verbondenheid is er altijd geweest.
In de nieuwe kleuren
grlje, beige en marine
vanaf
Maar we moeten hier onderscheid maken
tusschen: vóór en na de crisis (vóór en
na 1931).
Ook voor 1031 waren er moeilijkheden
bij de gemeente-finianoiën: voortvloeiende
luit een onjuist gemeentebeleid èn uit een
onjuiste financieele verhouding tusschen
Rijk en gemeente. De eerste groep betrof
een gemeente op zichzelf, de tweede groep
was van meer algemeen karakter.
I Vóór 1931 voldeed het Rijk in 't alge
meen wel aan Billijke verlangens van de
gemeenten om verbetering van de finan
cieele verhouding.
Maar na 1931 werd dat anders door de
financieele depressie. De moeilijkheden
waren bijl het Rijlk minstens even groot
als biji de gemeenten. Toch zijn door het
Rijk tal van Maatregelen getroffen om in
den financieelen nood der gemeenten te
voorzien.
Ten voordeele van de gemeenten
.kwamen; een subsidie in de kosten van de
werkloozenzorg(igewoinie bijdrage u|t
werkloosheidssubsidiefonds), de extra
.bijdrage en de belast imgbijdrage uit
dit fonds en de rijksonderstand aan
noodlijdende gemeenten.
Ten nadeele van de gemeenten
kwamen, dat de gemeentelijke belasting-
capaciteit verminderd werd ten bate van
het werkloosheidssubsidiefonds en dat er
in 1935 kwam een wijlziging in de finan
cieele verhouding tusschen Rijk en ge
meenten.
Het geheel overziende, Ikomt Spr. tot
de conclusie, dat het resultaat nog weinig
bevredigend is. In 19311932 was er in
30 gemeenten een maximum-belasting
druk dat de wet toela.at. Thans 1938
'30 is het 700 (dat is 2/3 van de Neder
landsche gemeenten).
'In 1931'32. waren er 317 gemeenten,
die geen opcenten hieven op de gemeente
fondsbelasting. Thans (1938'39) zijn het
er nog 15.
In 1031'32 waren er 17 gemeenten,
die met eigen middelen niet konden rond
komen en die 7 ton steun kregen. Thans
11938'39 zijn het er 350 gemeenten
en is het steunbedrag f 32 miljoen. Daar
onder bevinden zich de grootste steden en
bijna alle provinciale hoofdsteden.
Deze toestand kan niet zoo blijven. Het
gevolg is een uitgebreid rijkstoezicht en
de eene gemeente na de andere probeert
al meer van het Rijk los te krijgen. De si
tuatie is deprimeerend voor serieuze ge
meentebestuurders en kweekt gemakzucht
bij niet-serieuze gemeentebestuurders.
De gedachte aan een eigen gemeente
lijke inkomstenbelasting is in 1938 weer
opgekomen en wordt door Spr. nader toe
gelicht.
Ook behandelt Spr. de plannen de? re
geering neergelegd in de miljoenen-nota
in Sept. 1938 ten opzichte van den finan
cieelen steun aan de gemeenten. Spr voor
ziet, 'dat het niet mogelijk zal zijn langs
den voorgestelden weg (een uitkeering van
f 35 miljoen) de moeilijkheid op te lossen.
Hét zal volgens Spr. noodig zijn aan de
gemeenten het recht van belastingheffing
te geven. Dat is ook veel meer opvoedend.
Dan gevoelen de Raadsleden weer meer
hun verantwoordelijkheid tegenover de
kiezers (belastingbetalers).
Vervolgens behandelt Spr. de voorge
stelde verhooging van het crediet aan het
werkfonds met f 30 miljoen. Deze is ook
van groote beteekenis voor de gemeente
besturen. Immers bet zal komen tot uit
voering van een deel van het plan-West-
hoff. Het loon 'bij1 de werkverschaffingen
zal verhoogd worden en komen op een
peil tusschen land- en industrie-arbeid.
De gemeenten zullen daarin ook een deel
hebben 'bij te dragen. O'ok kan er komen
een steun aan particuliere ondernemingen
ter vermindering vap de werkloosheid.
Het bespaarde bedrag aan werklozen
steun zal komen uit 'het werkloosheidssub
sidiefonds. Daarbij' hebben de gemeenten
dus ook belang.
Spr. komt er vervolgens tegen op, dat
bij het verleenen van bijdragen aan ge
meenten voor particuliere objecten van
algemeen maatschappelijk nut, naar uit-
eenloopende normen zal worden te werk
gegaan. Ook dreigt er een onbillijkheid
Binnenland,
Inkrimping stounverleoning en werkvor-
schaf fing.
I Vergadering van Zeeuwsche A.R. Ge-
I meentebestuurders.
Buitenland,
Hot pact van Milaan. Oderteekening in
Juni.
Successen der Chineezen.
welke per 1 Mei 1939 vervallen
worden aangenomen door
ten opzichte van gemeenten, die openbare
werken hebben uitgevoerd met voorschot
ten van het Rijk. Wo moeten hior heel
voorzichtig zijn en aan do consekwenties
denken.
Tenslotte behandelt spr. het ingedien
de wetsontwerp op de nationale winst
en inkomstenbelasting en de gevolgen,
voor de gemeenten hieruit voortvloeiend.
Voor de personeele belasting zullen de
grondslagen paarden, motorrijtuigen, ple
zierjachten en biljarten vervallen, terwijl
de grondslagen huurwaarde en meubilair
voor logementen, koffiehuizen worden
opgeheven of verminderd. Ook de grond
slag voor de eerste dienstbode wordt op
geheven. -Dit zal op het budget der ge
meenten invloed uitoefenen. De regeering
berekent, dat de gemeenten samen f 16
miljoen schade zullen lijden. Ze wil de
gemeenten schadeloos stellen door ze be
lastingbronnen terug te geven.
Aan de gemeenten komt 'n deel der grond
belasting en der belasting op de gebouw
de eigendommen terug, terwijl ze 10 op
centen mogen heffen op de gemeente
fondsbelasting, waartegenover de regee
ring de rijksbelasting verlaagt, zoodat er
geen verschil voor de belastingbetalers
ontstaat
Er is echter reden voor de vraag of
hier voor sommige gemeenten geen on
billijkheden ontstaan. Aan de bereke
ningen wordt nog gewerkt.
De gemeenten hebben er nu geen be
lang bij de uitgaven voor werkloozenzorg
te drukken. Men moet echter de conse
quenties van eigen daden aandurven.
Men moet hier komen tot verbreeding
van subsidiebasis en behalve de kosten
van werkloozenzorg ook de kosten van
armenzorg hierin betrekken. Dan kan de
subsidie voor werkloozenzorg wellicht
worden verlaagd. Wanneer men weet, dat
men van elke f 100 er f 50 zelf moet bij
eenbrengen, heeft dit wel invloed op de
besluiten.
Het onnoodig brengen van uitgaven
ten laste van het Rijk is tegen onze
A.-R. beginselen.
We zijn tegen centralisatie en komen
op voor autonomie van gewesten en ge
meenten. We zijn voor vrije, zelfstandige
gemeenten met verantwoordelijke bestu
ren. Dan komt het er op aan in eigen
kring maatregelen te treffen, die
zeker in groote gemeenten wel zijn te
nemen.
Dit zal ons menschengunst kosten,
maar dan zijn we trouw aan ons A.-R.
beginsel.
Op de rede van den heer Wagenaar
volgde een geanimeerde bespreking,
waaraan verschillende aanwezigen deel
namen.
Bij de beantwoording der vele vragen
wékte de heer Wagenaar de gemeentebe
stuurders op, izoo spoedig mogelijk een
berekening te maken van de gevolgen van
de nieuwe belastingvoorstellen voor hun
gemeente en, wanneer deze daarvan scha
de zou ondervinden, dit tijdig ter bevoeg-
der plaatse te berichten.
De gemeentelijke inkomsten- en foren-
senbelastingen staan geheel los van de
nieuwe belastingvoorstellen, hebben daar-
m|ee niets te maken en kunnen dus ook
niet als eventueels compensatie voor te
lijden madeelen worden beschouwd.
Spr. erkent, dat een forensenbelasting
niet helpt voor renteniers, enz., die ge
makkelijk van woonplaats kunnen veran
deren.
In dit verband wijst Spr. er op, dat
over de gemeentelijke inkomsten- en fo
rensenbelasting een zeer ongunstig voor
loopig verslag door de Tweede Kamer is
uitgebracht, zoodat het niet is uitgesloten,
dat er van invoering niets komt.
Naar aanleiding van een genoemd
voorbeeld onderstreept 'Spr., dat bet in
derdaad juist is, dat een noodlijdende ge-