Alle COUPONS en LOSSINGEN
NI HENDRIKSE Co.'s BANK
De Statenverkiezing.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De rede van Beek wordt met
spanning tegemoet gezien.
EERSTE BLAD.
Buitenland.
De thans geldende regeling inzake persdelicten
onbevredigend. Nadere voorziening ter bescherming
van de openbare orde.
T. FABERY DE JONGE
Belangrijkste Nieuws.
GOES.
WOENSDAG 3 MEI 1939
53e JAARGANG - No. 181
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststrant 7 0, Goes
Postrekening 44435 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J, F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - HoofdredacteurR. ZU1DEMA
Abonne&entaprlj* f par
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Viissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
AeËvertentlën Ju cont por regel
Ingezonden mededseüngen 60 eerst per rege!
Kleine AdvertentlSr. Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De uitslag van de Statenverkiezingen
is voor de Antirevolutionaire partij in
Zeeland niet bevredigend.
Er was wel in vergelijking met 1935
een kleine vooruitgang in bet stemmen-
cijfer, maar percentsgewijze was er een
zoodanige achteruitgang, dat de achtste
zetel verloren ging.
■Hadden we hetzelfde percentage be
haald als in 1935 (17,48 tegen 16,93 in
1939) dan zou de Antirevolutionaire par
tij opnieuw 8 zetels hebben bezet, en zo-u
de N.S.B. niet in de Staten zijn terugge
keerd.
Sinds jaren, wijl hebben er voor de ver
kiezingen op gewezen, stond de Antirevo
lutionaire partij in Zeeland op de eerste
plaats. Zijl behaalde het grootste aantal
stemmen en vormide de grootste Staten
fractie.
Dat is nu anders geworden.
De Ghr. Hist. Uinie maakte door een
aanwas van een kleine 4000 stemmen een
zoodanige sprong naar boven, dat zdji
thans de eerste plaats inneemt.
De R.K. Staatspartij had het voordeel,
dat de oppositiegroep zoo goed als ver
dween, met het gevolg dat zijl op de twee
de plaats kwam.
Zoo is er, hij de dankbaarheid dat het
aantal A.iR. stemmen steeg van 20.294
tot 20.951, toch geen voldaanheid, vooral
nu de te weinige aanwas van stemmen
het gevolg had, diat de zetel die in 1935
door bijzondere omstandigheden verloren
ging, ook nu onbezet moest blijven.
Voor ons Provinciaal Comité, dat op
zoo tragische wijze geheel onverwacht
zijln voorzitter imtoest verliezen, zal het
zaak zijn nauwkeurig na te gaan wat
mn deze achteruitgang de oorzaak is
en wat gedaan kan worden om het gele
den verlies zoo mogelijk te herstellen.
Daarbij zal o.a. aandacht moeten wor
den geschonken aan de schriftelijke pro
paganda, )die 'ditmaal anders dan ge
woonlijk gevoerd werd. Deze verande
ring bleek echter geen verbetering. Wat
voortreffelijk kan werken bij de Kamer
verkiezingen is nog niet doeltreffend bij
de verkiezingen voor de Staten.
Dan was er de niet gunstige omstan
digheid, dat wiji in niet minder dan vier
kieskringen met nieuwe lijsttrekkers voor
het voetlicht kwamien.
In den kieskring Viissingen werd
de heer H. van Mazijk nr 1 geplaatst.
Eien voortreffelijk candidaat, maar in
Viissingen minder bekend, wat waar
schijnlijk niet zonder invloed is gebleven.
Iin den kieskring Goes werd de heer
C. P. Vogelaar, die hier tal van jaren
lijstaanvoerder was, bij de stemming in
de Kiesvereenigingen op weinig elegante
wijlze terzijde geschoven, een feit dat on
getwijfeld miede van invloed is geweest
op den betrekkelijk slechten uitslag in
dit district.
In den kieskring Z i e r i k z e e moest,
doordat de heer Den Boer zich niet
meer beschikbaar stelde, mede een nieu
we lijsttrekker worden aangewezen. Onze
mhnnen hebben zich in dezen kring dap
per geweerd, maar het gelukte toch niet
het peil van 1935 geheel te handhaven,
En dan was er nog de kieskring T h o -
1 e n, waar men door het bedanken van
den heer Soaks eveneens met een nieu
wen man moest uitkomen. Ini hoeverre
dit van invloed is geweest op den uitslag
der stemming valt niet met zekerheid' te
zeggen. Hier zijn ook andere aanwijsbare
oorzaken. Maar het feit blijft, dat ons
percentage in dezen kring niet onbelang
rijk terugliep.
De kringen Middelburg en Hulst
hebben zich uitnemend gehouden. O'ofc
hier was naar verhouding eenige terug
gang, maar toch niet van heteekenis.
En eindelijk is er inog de kieskring
Sluis, waar de uitkomst in vergelijking
miet 4035 teleurstellend was, maar ove
rigens toch nog in hooge mate verras
send.
Overzien wij het geheel, dan is er voor
wat de Antirevolutionaire partij betreft
allerminst reden tot voldaanheid.
In de komende jaren zullen dan ook
over heel de linie alle krachten moeten
worden ingespannen, niet alleen om ver
deren teruggang te voorkoimien, maar
vooral ook, om indien mogelijk, het verlo
ren terrein te herwinnen.
FELLE PERSARTIKELEN.
Het antwoord van de Poolsche regee
ring op het Duitshhe memorandum inzake
de opzegging van het DuitschPoolsche
verdrag zal in tweevoudigen vorm gege
ven worden. Vrijdagmorgen om elf uur
wordt n.l. aan de regeering te Berlijn het
schriftelijke antwoord overhandigd, ter
wijl de minister van Binnenlandsche Za
ken, kolonel Beek, op hetzelfde oogenblik
zijn aangekondigde rede in het parlement
houdt.
Evenals de Duitsc'he zaakgelastigde te
Warschau Vrijdag j.l. vijf minuten vóór
het begin van Hitler's rede den tekst van
het Duitsohe memorandum aan de Pool
sche departement overhandigde, zal ook
het antwoord van Beek precies vijf minu
ten voor zijn rede aan Van Ribbentrop's
departement worden afgegeven.
De verklaring van Beek zal per radio
uitgezonden worden en waarschijnlijk
door buitenlandsc'he zenders worden ge-
relayeerd.
'Gisteren zou de Duitsche ambassadeur
in Polen, Von Moltke, terugkeeren. Hij zou
door Beek ontvangen willen worden vóór
de bijeenkomst van den Landdag, maar de
pers veronderstelt, dat die ontvangst eerst
n a de bijeenkomst zal kunnen geschieden.
Beek en zijn medewerkers zijn n.l. bezet
door de uitwerking van de redevoering.
Duitsche pers waarschuwt Polen.
De „Nachttausgabe" schrijft, dat het
doel der Engelsehe en Fransche pers in
haar houding ten aanzien van 't Duitseh-
Poolsche vraagstuk is, de spanning tus-
schen Berlijn en Warschau te verscherpen
Het „Hamburger Fremdenblatt" meent,
dat de uitvallen der Poolsche pers tégen
den machtigen buur van Polen, de kwes-
tie-Danzig en daarmede het geheele vraag
stuk der Duits'c'h-Poolsc'he betrekkingen,
op den voorgrond der internationale be
sprekingen geplaatst hebben.
Duitschland heeft geen enkel dreige
ment geuit, integendeel, de deur voor on
derhandelingen staat den Polen nog open.
Maar de doldriestheid, die altijd in de
Poolsche geschiedenis een nameloos on
geluk over liet land heeft gebracht, komt
ook ditmaal op onbegrijpelijke wijze naar
voren.
Als het Poolsche chauvinisme eenmaal
op gang gebracht is, dan mist het ieder
gevoel voor maat en handigheid.
Wellicht zullen de nieu
we Britse 'he recruten de
eer hebben hun huid voor
een Poolschen aanslag op
het Duitsche D'anzig te
verkoopen.
Te laat laat de Times doorschemeren,
dat Polen alleen de verantwoordelijkheid
voor de afwijzing der Duitsohe voorstellen
heeft te dragen, daar het Poolsche ant
woord gegeven is zonder overleg met de
Britsche regeering. De- kennis van de ge
matigde houding der Duitsche regeering
in de kwestie Danzig had Engeland er
van moeten terughouden, Polen een blan
co volmacht te geven.
Verder spreekt „De Angriff" van „woes
te Poolsche uitvallen tegen Duitschland"
en schrijft: „met een brutaliteit die even
verbazingwekkend als gevaarlijk is, is een
groot deel der Poolsche pers er sedert
eenige dagen mee begonnen de onzinnig
ste politieke beweringen te lanceeren. Alle
haat, dien men in de Poolsche redactie
kamers bijeen kan schrapen, moet ertoe
dienen het Duitsche volk te 'beleedigen en
te toonen, dat Polen reddeloos op sleep
touw is genomen door de oorlogsophit
ser®".
Berlijn in afwachting.
Uiterlijk is in Duitschland alles rustig,
schrijft het Alg. Hbld. Hitler is naar Z.-
Duitschland vertrokken.
Maar men verklaart in
Ingediend is een wetsontwerp houdende nadere voorzieningen ter bescher
ming van de openbare orde.
Ter toelichting schrijft de minister van Justitie o.a.:
D'e herhaalde persexcessen van den laatsten tijd, gecombineerd met een
reeks van ontoelaatbare mondelinge uitingen in het openbaar, nopen er toe
nadere voorzieningen te overwegen ter bescherming van de openbare orde.
Het thans ingediende ontwerp stelt nieuwe voorschriften voor in tweeërlei
richting
A. Vooreerst bevat het een aantal aanvullingen van de bestaande bepalin
gen betreffende beleediging van het openbaar gezag, openbare lichamen en
instellingen, en van groepen van de bevolking, of ten deele tot de bevolking
behoorende groepen van personen;
B. Daarnaast wordt een nog belangrijker materie de mogelijkheid
geopend van een rechterlijk verbod van verschijning van dagbladen en andere
periodieke geschriften, waarmede bij herhaling misdrijven worden gepleegd
tegen de veiligheid van den Staat, de openbare orde of het openbaar gezag.
(Voor verdere bijzonderheden verwijzen wij naar het tweede blad.)
JUWELIER HORLOGER
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
politiek goed geïnformeer
de kringen, dat men den
zomer met zorg tegemoet
ziet en voorloopig niet
den indruk 'heeft, dat de
maanden Juli en Augustus
Europa nu bepaald in een
stemming van nationale
verbroedering zullen aan
treffen.
Als verklaring van deze niet zeer roos-
kleurigen kijk op den loop der dingen in
de eerstvolgende maanden, geeft men de
overtuiging ten beste, dat de regeering in
Moskou er blijkbaar in schijnt te slagen
het kabinet Chamberlain de machtspositie
die zij in 'Genève had verloren, langs den
weg van een grootsch opgezette actie te
gen de autoritaire staten te 'herwinnen.
Voorts kan men in Berlijn hooren ver
tellen, dat president Roosevelt, ter aflei
ding van binnenlandsche moeilijkheden,
„een oorlog zeer noodig heeft".
„Chamberlain is in Moskou's hand",
schrijft „D'er Angrif'; het blad verkondigt
de meening, „dat men in Londen zijn ze
nuwen niet meer meester is", en de Sov
jet-Russen daarom de leiding der omsin-
gelingspolitiek volkomen in handen heb
ben gekregen. Weliswaar is het niet ge
lukt Joego-Sflavië, Bulgarije, België, Ne
derland' en de Scandinavische Sta
ten over te halen tot deelneming, maar
Turkije wordt thans met kracht bewerkt
en het is van groot belang, voor de dezer
dagen tot stand komende militaire allian
tie tusschen Londen, Parijs en Moskou,
dat de Engelsc'he en de Fransche vloten
ook de Grieksche havens van den Pelepo-
nesus al® basis ter beschikking krijgen.
De „Berliner Naohtausgabe" laat zic'h
uit Londen melden, dat Moskou blijkbaar
niet alleen dit militaire bondgenootschap
heeft geëischt, maar daarnaast nog een
Sovjet-Russische garantie heeft voorge
steld voor N ederland, België en
Zwitserland.
Mem is er1 zich in Berlijn wel vam bei-
wust, dat de periode van. onbloedige expe
rimenten tof het verleden behoort en War
schau anders zal reageeren dan Praag.
Het Vad. merkt in dit verband nog op,
dat Danzig volgens den tegenwoordigen
status een zelfstandige staat is. Het be
hoort niet aan Polen. Het zou dus om
een conflict gaan tusschen Polen en
Danzig.
Het is dus zieer de vraag of Engeland
zijn voor Polen gegeven garantie op dit
geval toepasselijk zou achten, omdat noch
de onafhankelijkheid, noch de integriteit
van den Poolschen staat wordt geraakt.
Uit een en ander blijkt, dat men de
redevoering van minister Beck met span
ning tegemoet mag zien.
DUITSCHE TROEPEN AAN
DE GRENS?
Reizigers, die van de stre
ken aan de Poolsche grens
komen, verklaren, dat de
groote steden vol troepen
z ij n.
Officieel wordt gezegd, dat langs de
grens, die altijd streng bewaakt wordt,
geen buitengewone troepenbewegingen
zijn geschied.
Reuter verneemt, dat eenige afdeelin-
gen, die uit Bohemen en Moravië terug
kwamen en met verlof zouden gaan, naar
de grens gezonden zijn.
POOLSCHE REGEERING VRAAGT
VOLMACHTEN.
De Poolsche regeering zal vermoedelijk
Vrijdag bij den Landdag een wetsont
werp indienen, strekkende tot het mach
tigen van den 'president der republiek om
tot de volgende gewone zitting van het
parlement, d.w.z. tot de a.s. herfst, wets-
decreten uit te vaardigen, betreffende
economische en financieele zaken en de
landsverdediging.
Tot den eersten November 1939 zou de
president dus het recht krijgen om alle
economische, financieele en militaire
aangelegenheden zonder parlement door
verordeningen te regelen.
De eenige uitzondering hierop is de
Binnenland.
De Tweede Kamer weigert gelden voor
een reeds aangevangen bouw,
Wetsontwerp tegen misbruik van het
recht van vrije meeningsuiting.
Buitenland.
De rede van den Poolschen Minister Beek
op Vrijidag a.s.
De terreur in Palestina.
De uitvoer van Engelsehe grondstoffen
naar Duitschland.
welke per 1 Mei 1939 vervallen
worden aangenomen door
De noodlanding der Russische vlieger® Gordjenko en Kokkinaki met hun vliegtuig „Moskwa" op het eiland Miscou. Eten
draadloos overgebrachte foto van het toestel na de noodlanding, welke meesterlijk werd volbracht.
De groote onderaardsche gangen en ge
welven van 'kasteel Dillenburg, de geboor
teplaats van Willem den Zwijger, zijn in
hun oorspronkelijken staat hersteld. Een
der gewelven, die thans electrisch ver
licht zijn en waarin paarden en wagens
zich kunnen voortbewegen.
verandering van het muntstelsel, hetgeen
niet door een verordening kan geschie
den.
ENGELANDS OVERLEG MET
RUSLAND.
Men is nog even ver.
Ini het lagerhuis heeft Chamberlain
verklaard, dat de besprekingen met Sov
jet-Rusland en andere betrokken regee
ringen al eenige weken voortduurden. In
dien tijd zijln verschillende voorstellen
en tegenvoorstellen naar voren gebracht
van beide kanten. Hangende de onder
handelingen is het niet juist eenigerlei
bijzonderheden bekend te maken.
Attlee wees er op, dat velen verontrulst
zijn over den langzamen voortgang dezer
besprókingen en den indruk hadden, dat
de Britsche regeering de onderhandelin
gen niet zoo snel als mogelijk afhandelt.
Chamberlain sprak daarop de hoop' uit,
dat Attlee dergelijke op vattingen niet zou
aanmoedigen.
Wij voeren de besprekingen op een vol
strekt vriendschappelijke wijze. Vele bij
zonderheden moeten worden overwogen
en met andere regeeringen axuoet rekening
gehouden worden.
'Ofschoon er een zekere mate van om
geduid kan 'bestaan, kan ik het huis de
verzekering geven, dat er geen gebrek
aan goeden wil bestaat aan den kant van
de Britsche regeering. Ik zal een verkla
ring afleggen, zoodra er iets mede te dea
len is."
DE GRENSBEVEILIGING IN BELGIë.
Aangezien de internationale toestand
de handhaving eisoht van de reeds eeni
ge weken geleden genomen minimum-vei
ligheidsmaatregelen, heeft de minister
van landsverdediging in België besloten,
bij de betrokken eenheden al naar de mo
gelijkheden, een rouleering te organisee-
ren, teneinde een derde deel der opgeroe
pen troepen een week op de drie welken
met verlof te kunnen zenden, dan wel de
opgeroepen manschappen door anderen
te vervangen.
Dit besluit heeft het oproepen noodig
gemaakt van een zeker aantal militairen,
dat met groot verlof was.
