Rotterdamsche Lloyd.
N.V.Hendrikse&C= Bank Soes
eerste blad.
Dagblad voor de Provincie Zeeland
DONDERDAG 27 APRIL 1939
53e JAARGANG - No. 176
Oproep tot de werkgevers.
Wijziging Motorrijtuigen-
belastingwet.
door de eerste kamer
aangenomen.
Buitenland.
Dienstplicht voorgesteld in
Engeland.
chamberlain motiveert het
regeeringsbesluit.
Nieuwe dienstregeling
Spoorwegen.
betere verbindingen en aan
sluitingen voor zeeland.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap;
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs paf ikv/art*a3
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nu«r.mors 5 cent
Advertentifen 40 rent per regel
Ingexcouten mededeeiino'en 40 rent per regfi'
Kleine Adverteniiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
„De V r ij h e i d" (lib.) plaatst den
volgenden oproep tot de liberale* werkge
vers, die wij- gaarne tot den onzen maken:
„Zorgt er voor dat degenen, die thans
opgeroepen worden voor den militairen
dienst, hun plaats op uw kantoor, in uw
fabriek of werkplaats niet bezet vinden
door anderen, wanneer zij terug komen
na beëindiging hunner militaire plichten.
Neemt tijdelijke krachten in dienst!"
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In de Eerste Kamer kwam gisteren aan
de orde het wetsontwerp tot wijziging van
de motorrijtuigenbelastingwet (verdubbe
ling van de motorrijtuigenbelasting voor
auto's met andere dan benzinemotoren).
De beer Van Voorst tot Voorst
(R.K.) betreurt, dat het wetsontwerp de
mogelijkheid opent om ook de houtgas-
tractie in deze belasting te betrekken. Er
zijn in ons land nog slechts 5 a 6 auto's,
welke met houtgas worden voortbewogen,
doch in het buitenland heeft men er al
veel meer en het komt spreker niet juist
voor, deze ontwikkelingsmogelijkheid
thans reeds te belemmeren. Men dient
het inlandsche hout niet op één lijn te
stellen met de buitenlandsche dieselolie.
Door vrijstelling van houtgas van de
dubbele motorrijtuigbelasting ware een
mogelijkheid geschapen om onzen hout-
stand te verbeteren.
De heer V a n G i 11 e r s (A.R.) acht het
wetsontwerp principieel niet in orde. Het
belast extra alle Dieselautotractie, doch
laat de stationnaire Dieselmotoren en de
Dieselrailtractie vrij. Het is niet billijk
een bepaalde groep van Dieselmotoren
speciaal te belasten. Met het gebruik van
den weg heeft de onderhavige verdubbe
ling van motorrijtuigenbelasting niets te
maken. Hier zit een stuk coördinatie in
immers de spoorwegen blijven er buiten
dat onafhankelijk van het verband met
de overige takken van verkeer wordt be
handeld.
Het gebruik van de lucht is nog vrij,
doch spr. vraagt zich af, hoelang nog.
Spreker onderschrijft de bezwaren van
den heer Van Voorst tot Voorst in het
belang van de bebossching.
Wil men de Dieselmotoren belasten, dan
moet men het in een algemeene regeling
doen zooals deze voor de benzine geldt,
doch men moet niet uitsluitend de Diesel
auto's treffen.
De heer von Bönninghausen
(N.S.B.) wijst op de hooge lasten, waar
door het motorwegverkeer reeds wordt
getroffen.
Dé heer de Zeeuw (S.D.) betoogt,
dat deze belasting een extra-verzwaring
beteekent voor de gemeenten, die gebruik j
maken van autobussen metDieseltractie.
Indien de gemeentelijke wegen betrok
ken werden in de rijkszorg, wat de belas
ting op motorrijtuigen betreft, dan ware
er gelijkheid. Thans moeten de gemeen
ten, die zelf busdiensten exploiteeren, ex
tra bijdragen voor de buitenwegen, die zij
niet berijden.
D'e Minister van Finan
ciën, Mr de Wilde, antwoordt,
dat de bedoeling van het ontwerp alleen
is de bestaande onbillijkheid op te heffen,
dat de benzine-auto's wel belasting voor
de trekkracht betalen en de Diesel-auto's
niet.
Spreker ontkent, dat de kleine bedrijfs
autohouders door dit wetsontwerp worden
getroffen, want zij gebruiken over het al
gemeen geen D'ieselauto's.
Inderdaad zal bijv. de Geldersche tram
f 100.000 meer belasting moeten betalen,
doch indien de Dieselolie op denzelfden
grondslag werd belast als de benzine, dan
zou zij niet f 100.000, doch f 250.000 meer
belasting moeten betalen.
Deze belasting komt niet te vroeg, doch
is veeleer aan den laten kant. Spr. is niet
bevreesd voor den Nederlandschen hout
stand. Het hout komt voor het meerendeel
uit het buitenland.
Voor de gemeenten, die zelf bussen ex
ploiteeren, zal dit wetsontwerp geen bij
zondere lasten meebrengen. De gemeente
lijke wegenzorg wordt per saldo betaald
door de particuliere bedrijven die belas
ting betalen.
Spr. wijst er verder op, dat het wets
ontwerp de mogelijkheid opent om de
coördinatie beter tot haar recht te bren
gen.
Het wetsontwerp wordt z.h.st. aange
nomen met aanteekening, dat de Nat.-
Socialisten geacht worden te hebben te
gengestemd
Minister-president Chamberlain heeft
tliistorero in hef Enjolstche Lagerhuis het
regiocringsbeoluit, cm den dienstplicht in
Engelland in te voeren bekend gemaakt.
De deshei treffende wet zal volgende
week bijl het parlemeni'J werden ingediend
Zij zal del rcgceringi de bevoegdheid gov en
alle mannen van 20 tof 21 jaar voor een
militaire oefening! van zes maanden op te
roepen.
Na afloop van dozen diensttijd kunnen
ze fca'.redem tot hot territoriale leger voor
den f.jd van drie en een half jaar.
Volgens schakingen zal het aantal re-
cfuten, dat tengevolge van deze dienst
plichtwet inderdaad in dienst zal moeten
treden, 250.000300.000 bedragen.
De- thans gevolgde procedure voor het
mobiliseeren der strijdmacht, aldus de
premier, is verouderd en niet meer in
overeenstemming met de moderne toestan
den, daar zij is gebaseerd op de veronder
stelling, dat een oorlog alleen zou kunnen
komen na een waarschuwingsperiode,
welke tijd zou laten om van vredes- op
oorlogsvoet te geraken.
Op "grond hiervan heeft de regeering
besloten een wetsontwerp in te dienen,
getiteld', de „reserve- en hulptroepenwet",
waardoor de procedure zal worden ver
eenvoudigd en de koning in staat zal'ge
steld worden, de verschillende departe
menten te machtigen iedere klasse of soort
reserve- en hulptroepen op te roepen.
Deze wet inzake de reserve- en hulp
troepen zal een tijdelijk karakter dragon.
Na voltooiing hunner opleiding zullen
de opgeroepen jongemannen in de gele
genheid worden gesteld, voor 3Vs jaar
dienst te nemen in het territoriale leger.
Doen zij dat niet, dan gaan ze over naar
een speciale reserve van het staand leger.
Voor het geregelde leger, de vloot en
de luchtmacht zal het vrijwillige karakter
van de dienstneming gehandhaafd wor
den.
De regeering is verder voornemens, om
nieuwe maatregelen te nemen tot beper
king van oorlogs-winstmakerij.
•In zijn motiveering van het besluit der
regeering, den dienstplicht in te voeren,
wees Chamberlain er vervolgens nog op,
dat ieder ander land in Europa reeds be
voegdheden heeft, welke de Britsche re
geering thans vraagt en dat de regeering
rekening heeft moeten houden met de
nieuwe verplichtingen, die zij' in Europa
op zich heeft genomen.
Wiji kunnen, aldus Ghamberlain, niets
anders 'dan de juistheid erkennen van het
standpunt, door andere democratieën, in
het bijzonder door onze vrienden in Euro
pa, ingenomen, dat ondanks de ontzag
lijke krachtsinspanning die ons land reeds
verricht heeft, op het gebied der bewape
ning, niets de wereld zoozeer zou overtui
gen van den vasten wil van Engeland,
zich krachtig te verzetten tegen ieder stre
ven naar algemeene overheersching als de
aanvaarding van het beginsel van den
militairen dienstplicht, dat op het vaste
land algemeen regel is.
Chamberlain herinnerde er in dit ver
band aan, dat hij indertijd verklaard had,
dat in vredestijd geen dienstplicht zou
worden ingevoerd. ,,W' ij z ij n zeide
hij thans wel niet in oor
log, doch niemand kan be
weren, dat dit eenvredes-
t iji d is in den zin, waarin
dit' woord met recht kan
worden gebruikt.
Het ligt in de bedoeling, dat de be
voegdheden op grond van de wet voor
drie jaar gelden, doch als op een vroege-
ren datum de regeering van oordeel zou
zijn, dat de omstandigheden zoodanig ge
wijzigd zijn, dat de bevoegdheden niet lan
ger noodig zijn, dan kunnen zij door den
geheimen raad worden opgeheven. Daar
entegen kan de geldigheidsduur van de
wet door het parlement van jaar tot jaar
verlengd worden.
Ten besluite verklaarde Chamberlain
nog, dat alle maatregelen, die den laat-
sten tijd waren genomen met betrekking
tot de landsverdediging, in hoofdzaak
slechts één doel hadden, n.l. Engeland in
staat te stellen, de aangegane verplichtin
gen na te komen, in het geloof, dat daar
door de vrede in Europa het best verze
kerd kan worden.
Oppositie aan het woord.
Na Chamberlain nam Attlee bet woo-rd,
die o.a. verklaarde, dat het besluit der
regeering verdeeldheid in de gelederen
zou zaaien en op krachtig verzet zou stui
ten. Spreker eischte een spoedig debat.
Chamberlain stelde voor vandaag de
debatten te houden.
De leider der liberale oppositie, Sinclair
vroeg, waarom er geen overleg met de
oppositie is gepleegd, alvorens de belofte
van Chamberlain, om in vredestijd geen
dienstplicht in te voeren, herzien werd.
Ghamberlain gaf Sinclair de verzeke
ring, dat het niet de bedoeling was ge
weest, onhoffelijk te zijn, of de gebruike
lijke vormen te verwaarloozen, doch er
was geen tijd om meer te doen dan den
leider der oppositie en de leden van het
vakvereenigingscongres van de voorstel
len, in kennis te stellen.
Mo Govern (onafh. axb. partij) stelde
voor, het voorstel te onderwerpen aan een
referendum of er de kiezers uitspraak
over te laten doen. Hierop antwoordde
de premier niet.
Toen Lansbury en Bevan
de gedachte opperden, het
debat langer dan een dag
te doen duren, verklaarde
de premier, dat er deze
week nog andere gebeur
tenissen plaats grijpen en
dat hij een spoedige beslis-
Het belangrijkste nieuws, dat de
dienstregeling der Ned. Spoorwegen op
15 Mei zal brengen is gelegen in het feit,
'ldiat er op het geëlectrificeerde midden-net
een halfuursdienst zal worden gereden.
Dit houdt belangrijke wijzigingen in: o.a.
dat Vlissingen een aantal betere verbin
dingen krijgt, terwijl Roosendaal een aan
tal aansluitingen ziet verbeterd.
Zeeland zal voortaan -niet meer te kla
gen hebben over het overstappen in Roo
sendaal.
Een aantal (nieuwe treinen werd inge
legd, o.a. een paar directe treinen met
doorgaande rijtuigen VlissingenAm
sterdam C.S. en terug en we-1 trein 410
Vlissingen v. 10.50, Roosendaal A 12.00,
Rotterdam D.P. A 12.54, Dien Haag H.S.
A 13.18, Amsterdam C.S. A 14.11.
Te Roosendaal krijgt deze trein aan
sluiting aan den eveneens nieuw ingeleg
d-en trein 221, Roosendaal v. 12 06, 's Her-
togenbosch A 13.08, welke hier aansluit
aan den electrischen trein 633, Utrecht
C.S. A 13.52. Trein 443 Amsterdam C.S'.
v. 15.50, D'en Haag H.S. v. 16.50, Rot
terdam D.P. v. 17.1-8, Roosendaal v. 18.12,
en Vlissingen A 19.25.
Deze trein heeft te Roosendaal aanslui
ting van den vtum Groningen en Leeuwar
den komenden trein 220 Roosendaal A.
17.54.
Nieuw werd ingelegd trein 792 's Her-
togenbosck v. 15.52, Roosendaal A 16.54.
Te 's Hertogenbosch heeft deze trein aan
sluiting van trein 641 van Utrecht (v.
15.10) en te Roosendaal o-p trein 415 (v.
17.00) naar Vlissingen (A 18.13).
Door het inleggen van den nieuwen
sneltrein 443 werd de bestaande stop
trein 3027 een uur later gelegd. Deze ver
trekt in den vervolge van Roosendaal te
19 00, -waardoor een nieuwe verbinding
met Zeeland tot stand komt, van de rioh-
tünig Dordrecht, met trein 1-111 Amster
dam C.S. v. 16.58, Den Haag H.S. v.
17.32, Rotterdam DtP. v. 17.55, Dordrecht
A 18.16 en vandaar imiet trein 3027 Dor
drecht v. 18.26, Vlissingen a. 20.28. Trein
3027 heeft te Roosendaal eveneens aan
sluiting mn -de richting Den Bosch met
trein 794, Roosendaal A 18.54.
sing van 'tHuis gewenscht
achtte.
Teksl defr regeeringsmotie.
Namens den minister-president is daar
op de volgende motie ingediend, waarover
vandaag in het Lagerhuis- gedebatteerd
zal worden:
„Het Lagerhuis hecht zijn goedkeuring
aan 'bet voorstel der regeering tot zoo
spoedig mogelijke invoering van een stel
sel van verplichte militaire oefening, zoo
als aangekondigd op 26 April. Het be
schouwt een dergelijk stelsel als noodza
kelijk voor de veiligheid van bet land en
Hierboven: Er was veel belangstelling voor Sir John
Simon bij diens vertrek naar het Engelsche parlement,
waar hij deze week de begrooting indiende.
Hiernaast: Sir John Simon met het beroemde koffertje
op weg naar het parlement ter indiening van de nieuwe
Engelsche begrooting.
Binnenland.
Wijziging motorrijtuigenbelastingwet door
Eerste Kamer aangenomen.
Nieuwe dienstregeling Spoorwegen.
De Tweede Kamer over de W.A.P.
Aanvulling Vestigingswet.
Het recht van vereeniging en vergadering.
Buitenland.
Chamberlain stelt dienstplicht, in Enge
land voor.
Chineesche sucessen.
Engelsch-Roomeensche besprekingen.
de nakoming der verbintenissen, die En
geland jegens zekere Europeesche landen
op zich heeft genomen. Het juic'ht het -toe
dat de regeering met dit voorstel nieuwe
legislatieve 'bevoegdheden verbindt ter
beperking van de winst der ondernemin
gen welke in hoofdzaak voor de bewape
ning werkzaam zijn, en dat, ter verzeke
ring van dit doel, in oorlogstijd straffen
op winstmaken gesteld kunnen worden en
de vergrooting van persoonlij-ken rijkdom
tengevolge van oorlogsomstandigheden
voorkomen worden".
Van morgen zal een gemeenschappelijke
vergadering van de labourfractie, van de
labourpartij en van den algemeenen raad
van het vakvereenigingscongres worden
gehouden, ten einde een 'beslissing te ne
men omtrent de voorstellen der regeering.
Fel verzet te duchten.
Het Schotsche vakvereenigingscongres,
dat te Rut'hesay vergaderde, heeft giste
ren zijn arbeid plotseling onderbroken,
toen het bekend werd, dat de regeering
besloten had, een dienstplichtontwerp in
te dienen.
De president van de „Amalgamated
Engineering Union" 'heeft tegenover de
pers verklaard: „Alsdienstplicht
in een of anderen vorm zou
worden aanvaard, zouden
wanordelijkheden in de
werkplaatsen niet uitblij-
v e n".
Het Schotsche vakvereenigingscongres
heeft een motie aangenomen, waarin het
verklaart, vijandig -te staan tegenover el-
ken vorm van verplichten militairen
dienst.
De Britsche legerstehkte.
Naar schatting zal Engeland, na de
invoering van den -dienstplicht, zelfs in
den door Chamberlain aangekondigden
vorm, beschikken over een militaire macht
Van meer dan een millioen man. Hierbij
zijn niet gerekend de Engelsche troepen
in Britsch-Indië en Burma.
Vernomen wordt, dat de, in verband
met de invoering van den dienstplicht
noodige toebereidselen reeds zoover ge
reed -zijn, dat binnen 'n paar dagen na
aanvaarding van de wet door bet parle
ment, de eerste contingenten recruten
kunnen worden opgeroepen.
BERLIJN LAAT ZICH NIET
INTIMIDEEREN.
Het invoeren van den militairen dienst
plicht in Engeland wordt in Duitschland
besdhouwd als een poging van de demo
cratieën, het dynamimse van de totalitaire
staten in te dammen. Men neemt den wil
van Engeland, om eventueel oorlog te
voeren, niet ernstig op, evenmin als de
onmiddellijke resultaten van den dienst
plicht.
In politieke Duitsche kringen acht men
het belachelijk, zich door wat ook te laten
intimideeren.
De Engelsche dienstplicht wordt, naar
het D. N. B. meldt, door de Duitsche pers
in 'hoofdzaak beschouwd als een „geste",
welke voornamelijk ten doel heeft, de po
litieke stemming in Europa te-beïnvloeden
De „Lokalanzeiger" spreekt van een
schier paniekachtig besluit.
De indruk te Rome.
Het nieuws, dat de Engelsche regeering
besloten 'heeft, den dienstplicht in Groot-
Brittannië in te voeren heeft in Rome
diepen indruk gemaakt.
In politieke kringen te Rome is men
van meening, dat dit besluit een dubbele
betee-kenis heeft. Op de eerste plaats is
het een concessie aan Frankrijk en ver
volgens zou het verband houden met den
terugkeer van den Britschen ambassadeur
naar Berlijn en de aanstaande rede van
Hitier.
In sommige kringen beschouwt men
het besluit van het Britsche Kabinet bo-
