Rotterdamsche Lloyd.
N.V. Hendrikse C— Bank Goes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De Tweede Kamer.
Buitenland.
De dienstplicht in Engeland.
ENGELANDS BEGROOTING.
De Koningin bij de Marine.Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Agentschap:
Uit de Provincie
Provinciale Zeeuwsche
Schoonheidscommissie.
WOENSDAG 26 APRIL 1939
53e JAARGANG - No. 175
T.FABERY DE JONGE
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J, J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
A b o n n e «n ei e pi ji 460 per Swsrkal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vüssingen f 0.20
Losse nummers F cent
Advertenttën 33 cent per ?eg«!
Ingezonden mededeeüngen 60 cent psr regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
DE HEER DROP HERDACHT. AFWE
ZIGE N.S.B.ERS, NAASTING SPOOR
WEGEN. DE W.A.P. IN DE PLAATS
VAN HET R.A.P.
Bij den aanvang van de gisteren geihou-
den vergadering heeft de voorzitter
waardeerende woorden gewijd aan de na
gedachtenis van het overleden lid, de heer
W. Drop.
Namens de Regeering sloot Minis
ter de Wilde zich hierbij aan.
De opvolger van den heer Drop, D r H.
Brugmams, werd beëeddgd en toege
laten.
Ingekomen, was het initiatief-
v o o r s t e 1-d'A nsembourg c. s.
tot het tegengaan van politieke vergade
ringen e.d. op Zondag.
De voorzitter vroeg of één der
voorstellers het voorstel wilde toelichten,
doch miem|and van de N.S.B.-fractie bleek
aanwezig (hilariteit).
H'et voorstel zal naar de afdeelingen
worden gezonden.
Zonder stemming heeft de Kamer zich
vereenigd met een tweetal wetsontwer
pen, waarvan de strekking is de Regee
ring te mlachtigen voor 7 ton deel te ne
men in een uitgifte van preferente
aan deel en van de Konink-
lijke Nederland sc he Hoog
ovens en Staalfabrieken
te IJmuiden ten behoeve van de uitbrei
ding van dit bedrijf met een walserij bij
de uit eigen middelen te bouwen staal
fabriek.
De vervaardiging van staal en de ver
werking daarvan tot walsproducten acht
de Regeeiring van bet grootste belang,
zoowel voor de rendabiliteit van het be
drijf, als in het belang der industrialisa-
tiepolitiek. Eh misschien ook wel, al
noemde de Regeering dit niet, om onze
defensie minder afhankelijk te maken vain
het buitenland.
Aan de orde kwam vervolgens het
wetsontwerp tot naasting van een tweetal
sipoorwegen (SauwerdRoodeschool en
Graningen-'Slodh teren-Weiwerd) en van
den tramweg AlkmaarWarmenhuizen,
Bdj deze naastingen, de laatste van een
serie, zit voor: ontlasting van financieel
bezwarende contracten en het verkrijgen
van vrijheid van handelen.
Verschillende leden hadden bezwaar.
De bezwaren riohtten zich minder te
gen de naastiiDlg op zichzelve dan tegen
de als gevolg daarvan gevreesde stop
zetting der exploitatie op korten termijba1.
De beer Bi er erna stelde, voor de
naasting van de lijn SauwerdRoode
school uit het ontwerp te lichten.
Dit amendement werd verworpen met
45 tegen 28 stemmen; het wetsontwerp
werd daarna z.h.st. aangenomen.
Vervolgens werd een aanvang gemaakt
met de „Wet Autovervoer Personen", in
de wandeling de W.A.P. géheeten, welke
in de plaats zal komen van het befaamde
R.A.P. (Reglement Autovervoer Perso
nen), waarmee de bekende moeilijkheden
ontstonden, doordat men er niet in slaag
de een formuleering te vinden, welke al
gemeen erkend werd als te zijh in over
eenstemming met de wet tot verlaging
van de openbare uitgaven, van welke wet
het R.A.P. een uitvloeisel was. Tevens
worden in de W.A.P. feilen weggenomen,
welke het R.A.P. aankleefden.
Het gaat, zooals men weet, om coördi
natie van het vervoer, om een vervoerpo-
litiek, gericht op „regeling der onderlinge
verhoudingen, bevordering van samen
werking en het stellen van die voorwaar
den, welke door het algemeen belang wor
den geëischt". Een vergunningstelsel zal
het imliddel zijn om „de uitbreiding en de
onderlinge concurrentie der vervoermid-
middelen te regelen, voorzoover dat ter
verwezenlijking van de nagestreefde doel
einden noodig is."
INDIENING WETSONTWERP IS
SPOEDIG TE WACHTEN.
Het wordt thans als zeker beschouwd,
dat in Groot-Brittannië dienstplicht
zal worden ingevoerd.
De gisteravond gehouden kabinetszit
ting was, naar Reuter verneemt, bijeenge
roepen om te beraadslagen over den
dienstplicht.
In welingelichte parlementaire krin
gen verklaart men volgens Havas, dat het
Kabinet heeft besloten tot invoering van
een verplichte militaire opleiding van
jongemannen van 18 tot 21 jaar, die een
eerste oefening van vier maanden zullen
krijgen en daarna voor vier jaar bij het
territoriale leger zullen worden ingedeeld.
D'e „Daily Herald" meldt, dat het kabi
net gisteravond tot het invoeren van den
algemeenen dienstplicht reeds besloten
heeft en dat om te beginnen de jonge
mannen van 18 en 20 jaar zullen worden
opgeroepen.
Volgens de „News Chronicle" zouden
eerst de jonge mannon van 19 jaar opge
roepen worden, waardoor het territoriale
leger met 800.000 man versterkt zou wor
den.
Dé nationale raad van arbeid, welke
bestaat uit de labour-partij, de parle-
mentsfractie van labour en het vakver-
eenigingscongres, heeft een motie aange
nomen, waarbij de dienstplicht van de
band wordt gewezen.
Het Ehgelsche dreigement, den alge
meenen dienstplicht in te stellen, wordt
door de Berlijnsche bladen weinig effec
tief geacht.
Wat men ook beslissen zal in E'nge-
land, zoo schrijft de „D'eutsch Allgemeine
Zeitung" het zou in ieder geval dwaas zijn
te meenen, dat de Britten daarmede de
Duitsche regeering een verrassing zouden
kunnen bereiden, of haar van den inge
slagen weg afbrengen.
Dé „Angriff" schrijft, dat het den
Duitschers volkomen onverschillig is, hoe
Engeland zijn landsverdediging organi
seert. „Wij Duitschers, zorgen er voor,
dat onze eigen landsverdediging zoo hoog
mogelijk wordt opgevoerd. Dat is onze
eenige zorg."
630 MILLIOEN POND VOOR DE
DEFENSIE.
Voor een tot in de uiterste 'hoeken be
zet lagerhuis iheeft Sir Jobn Simom, de
minister van financiën, gistermiddag zijn
met spanning verwaobte begrootkigsrede
gehouden.
Het totaal der ontvangsten wordt ge
raamd op 942.600.000 pond, dat der uit
gaven op 942.444.000 pond, betgeen een
begrootingsoverschot oplevert van 156000
ponld.
Het oorspronkelijke c ij -
f e r van 580 millioen pond
voor de defensie is geste
gen 'tot circa 630 millioen
en dit bedrag zou zelfs
nog hooger kunnen worden.
„Do openbare financiën worden, aldus
merkte Sir John Simon, In het verloop
van zijh rede iniog op, momenteel geheel
beheerscht door de uitgaven voor de
landsverdediging".
Uit de inkomsten werden het afgeloo-
pen jaar de uitgaven voor de landsverde
diging gedekt tot een bedrag van 254V2
millioen, een totaal derhalve van) 38234
millioen.
Tengevolge vami de vorming van levens-
middelenvoorraden en de luchtbesciher-
mingsmaatregelen waren de defensieuit
gaven in bet afgeloopen jaar op 400 mil
lioen gebracht.
„AIzoo tezamen, aldus Simon, zullen de
belastingbetalers 942 millioen pond moe
ten opbrengen, terwijl 380 millioen pond
uit leeningen moeten worden gevonden.
De regeering beeft echter besloten, niet
over te gaan tot een verbooging van de
inkomstenbelasting."
De mededeeling, dat de inkomstenbe
lasting niet zou worden verhoogd, ver
wekte luide toejuichingen bij' de lager
huisleden, maar het applaus verstomde,
toen de minister mededeelde, dat de auto
belasting met ingang van 1 Jan. j.l. met
tien shilling tot 25 shilling per P.K. was
verhoogd
De .surtaxe op de inkomstenbelasting
zal worden verhoogd. Eveneens de ta
baksbelasting, de suikerbelasting en de
successiebelasting op groote onroerende
I goederen.
ENGELSCHE EN FRANSCHE
GEZANTEN TE BERLIJN TERUG.
Men acht het te Berlijn twijfelachtig,
dat von Ribbentrop den Britschen am
bassadeur Henderson nog vóór de rijks
dagzitting van Vrijdag zal ontvangen.
I Ofschoon vernomen werd, dat Hender
son dadelijk den wensch te kennen bad
gegeven, von Ribbentrop te ontmoeten, is
er van Duitsche zijde geen aanwijzing ge
geven, dat men aan dezen wensch gehoor
zou geven.
Volgens Havas zou echter vanmiddag
het gevraagde onderhoud worden toege
staan.
Het is nog niet bekend, wat de Britsche
gezant aan von Ribbentrop zou willen me-
dedeelen. In welingelichte kringen gelooft
men echter, dat de Duitsche regeering
geen mededeeling wenscht te ontvangen,
die beoogt eenigen druk uit te oefenen op
Hitier vóór de rijksdagzitting.
Dé Engelsche ochtendpers bericht bijna
eenstemmig, dat Henderson opdracht
heeft, om nog vóór de rede van Hitier
in Berlijn „belangrijke voorstellen" te
doen. De Britsche ambassadeur zou zelfs,
zoo heet het, moeite doen, Hitier per
soonlijk te spreken, teneinde hem mede te
deelen, dat de Ehgelsche regeering volko
men met de boodschap van Roosevelt in
stemt.
Ten tweede zou bij verklaren, dat het
verwerpen van het „Internationale vre
desplan van 25 jaar" tot gevolg zou heb
ben, dat de internationale spanning sterk
zou toenemen,
Ten derde zou Henderson de verklaring
afleggen, dat de spanning in Europa zou
verminderen, indien Duitschland zijn troe
pen uit Spanje zou terugtrekken en ook de
mobilisatiemaatregelen in Duitschland
zou intrekken.
Ten vierde zou Henderson er op wijzen,
dat ingeval Duitschland de voorstellen
van Roosevelt zou verwerpen, Engeland
den algemeenen dienstplicht zal invoe
ren.
Goulondre, de Fransche ambassadeur
bij de Duitsche regeering, is naar Berlijn
vertrokken.
DUITSCHE SOLDATEN MET ZOUT
ZUUR OVERGOTEN.
Naar thans bekend wordt, zijn Zondag
j.l. 20 Duitsche soldaten in Pilsen door
aanslagen gewond.
Door onbekenden werden de soldaten,
die of in zeer drukke straten wandelden
of met de tram reisden, met zoutzuur
overgoten, waardoor zij zware brandwon
den opliepen.
Daar de aanslagen op verschillende
punten van de stad plaats grepen, moeten
zij door een groot aantal daders gepleegd
zijn. Van deze daders ontbreekt tot nu
toe elk spoor.
Naar Reuter nog meldt, hebben de
autoriteitei te Pilsen vijftig Joden en vijf
tig „Marxisten" gearresteerd als „vergel
dingsmaatregel".
Gemeld wordt, dat de vroegere burge
meester van Pilsen en een van de direc
teuren der Skoda-fabrieken zich onder de
arrestanten bevinden.
JAPANS POLITIEK VASTGESTELD.
Het Japansche kabinet beeft, naar de
„United Press" verneemt, in zijn de laat
ste dagen gevoerde besprekingen een prin-
cipieele politiek vastgesteld, volgens welke
Japan zal vermijden, deel te nemen aan
bet algemeen front tegen de democratieën,
tenzij- de democratische landen samenwer
ken met de sovjets, waardoor gevaar zou
ontstaan voor Japans positie in het Verre
O'osten.
Vernomen wordt, dat eerst na een
stormachtige kabinetszitting overeenstem
ming werd bereikt over de volgende pun
ten:
1. Het sluiten van een militair verbond
met Duitschland en Italië, uitsluitend ge
richt tegen de sovjet-unie.
2. Het treffen van voorzieningen, op
dat deze verbintenis kan worden uitge
breid voor het geval andere landen in
een actief verbond met Rusland een be
dreiging gaan vormen voor Japan.
3. Samenwerking in het anti-komin
ternpact, bestaande uit de uitwisseling
van militaire informaties en het verleenen
van steun, waarvoor de details echter
nog niet vastgesteld zijn.
Deze besluiten werden genomen in het
zoogenaamde „kern"-kabinet, dat uit 5 le
den bestaat.
Als de verdere bijzonderheden zijn vast
gesteld, zal bet besluit aan het volledige
kabinet worden voorgelegd.
LEVENSMIDDELENTEKORT IN
B0HEMEN EN MQRAVIë.
Sinds enkele weken doen zich in Bo-
hemen, Moravië en ook Slowakije moei
lijkbeden voor in de levensmiddelenvoor
ziening. Vleescb, eieren, vet en boter
worden scbaarsch. De huisvrouwen be
ginnen moeilijkheden te ondervinden bij
het inslaan van haar benoodigdheden. Eir
komt gebrek aan koffie en thee is er niet
meer. De voorraden der kleedingmagazij-
nen zijn uitgeput. In Bratislava kan men
geen zakdoek meer koopen. In den mooi-
sten winkel van Praag waren slechts drie
heerenjassen te koop. De beste schoenwin
kels hebben geen schoenen meer.
In sommige steden hebben de autoritei
ten aanplakbiljetten doen aanbrengen,
waarin aan de bevolking de raad gege
ven wordt, zich van brood te voorzien,
aangezien binnenkort militaire convooien
zullen passeeren.
IN VIER DAGEN VAN BATAVIA
NAAR AMSTERDAM.
Een bijzondere prestatie van gezagvoerder
Kooper met de „Buizerd".
De gezagvoerder Kooper,diegistermid-
dag om vijf uur met het Indië-vliegtuig
„Buizerd" op Schiphol landde, heeft op
deze reis een bijzondere prestatie verricht.
Zooals bekend, heeft de „Buizerd" Zater
dagochtend van Batavia den terugtocht
aanvaard en in Rangoon passagiers en
post van de gestrande „Nandoe" over
genomen. Hoewel dus twee dagen later
H,. M. zal een oefentocht van het smaldeel
medemaken.
Het ligt in het voornemen van de Ko
ningin, om Vrijdag een oefentocht mee te
maken van het smaldeel der Nederland-
sche marine, dat in den namiddag te Rot
terdam zal aankomen. H. M, zal zich des
morgens omstreeks negen uur te IJmui
den aan boord van den flotieljeleider Hr
Ms Tromp begeven, welke bodem onmid
dellijk daarna zee zal kiezen.
Ook de kruiser Hr Ms Sumatra zal daar
naar zee gaan en in den loop van den dag
naar het smaldeel worden geformeerd, dat
zal zijn samengesteld, behalve de Tromp
en de Sumatra, uit: de divisie mijnenve
gers Abraham van der Hulst, de Jan van
Gelder, de Pieter Florisz en de Willem
van Ewyck; de torpedobooten Z 6 en Z 8;
de kanonneerboot Brinio en de duikboot
O 12.
Op de Noordzee zullen enkele oefenin
gen worden gehouden. Zoo zal er o.a. een
nevelscherm worden gelegd. Zeer waar
schijnlijk zullen ook enkele vliegtuigen
van den marinevliegdienst aan de oefenin
gen deelnemen.
Des middags zal het amaldeel den Rot-
terdamschen Waterweg binnenvallen en
naar de stad opstoomen. Omstreeks vier
uur worden de oorlogsschepen ter hoogte
van de Willemskade verwacht. De Tromp
en dei Sumatra zullen daar op speciaal
voor deze gelegenheid uitgelegde boeien
meren; de overige schepen krijgen lig
plaats tegenover de Boompjes, eveneens
op speciale boeien.
De Koningin zal te Rotterdam, kort na
aankomst van de oorlogsbodems, debar-
keeren, om per auto naar Den Haag te
rug te keeren. Bij het verlaten van de
Tromp zullen deze flotieljeleider en de
kruiser Sumatra elk 51 saluutschoten los
sen.
vertrokken, is Kooper er toch in geslaagd
het toestel op wijwei hetzelfde tijdstip op
Schiphol neer te zetten, als waarop de
„Nandoe" zou zijn gearriveerd, indien de
machine geen pech bad gehad.
DE NIEUWE
WERKVERRUIMINGSDIENST.
Ir Westhoff leider?
In aansluiting op betgeen reeds is me
degedeeld omtrent de wijziging in de
organisatie van de werkverruimingsaan
gelegenheden wordt nog gemeld, dat het
de bedoeling is, dat de heer M. de Vries,
tot dusver hoofdinspecteur voor de werk
verschaffing, regeeringiscommissaris zal
JUWELIER - HORLOGER
LANGE KERKSTRAAT 30 - GOES
Binnenland.
i H, M. de Koningin bij' de Marine.
De Tweede Kamer vergadert weer.
Vergadering Prov. Schoonheidscomm.
Buitenland.
Dienstplicht in Engeland?
De Engelsche defensie-uitgaven.
worden voor de werkverruiming. Hij' zal
de schakel vormen tusschen den minister
van Sociale Zaken en de te benoemen
technische directeuren van den nieuw in-
gestelden rijksdienst, welke over eenigen
tijd zal worden omgezet in een staatsbe
drijf.
Verder zou voor een benoeming tot di
recteur van den werkverniimingsdienst
onder meer voorbestemd zijn Ir J. Th.
Westhoff tot dusverre rijkslandbouwcon-
sulent en rijksinspecteur voor de werk
verschaffing te Zwolle, opsteller van het
bekende rapport van cultuurtechnische
werken, die geschikt geacht worden om
bij wijze van werkverruiming ter hand
genomen te worden.
BURGEMEESTER VAN KATTENDIJKE
PLOTSELING OVERLEDEN.
Vannacht is plotseling op 62-jarigen
leeftijd aan hartve lamming overleden de
beer D. de Graaff, burgemeester en
secretaris der gemeente Kattendijke.
De heer de Graaff werd in 1903 be
noemd tot secretaris en bekleedde het
burgemeestersambt vanaf 1917.
JAARVERGADERING TE HULST.
De Provinciale 'Schoonheidscommissie
hield, onder leiding van den beer A. D'. F.
van der W'art, lid van Gedep. Staten van
Zeeland, haar jaarvergadering in Hulst.
De mededeeling, dat een vereeniging
„Stad en Land van Schouwen" werd op
gericht, terwijl Sohouwen-Duiveland toch
evenzeer als de overige deelen van ons
gewest behoort tot het arbeidsveld van de
Prov. Zeeuwsche Schoonheidscommissie,
heeft bevreemding gewekt. De voorz. beeft
aan die bevreemding uiting gegeven. Als
er tekort aan belangstelling bestond aan
de zijde der commissie, zou de oprichting
van deze nieuwe vereeniging voor Sohou
wen-Duiveland misschien te billijken zijln;
doch dit is niet zoo. De gemeentebesturen
dienen te beseffen dat de schoonheid van
stad en land er ten zeerste 'bij gebaat is,
als bouwplannen aan de Prov. Schoon
heidscommissie worden voorgelegd.
Mededeeling werd gedaan van het plan
tot bet houden van de jaarlijksohe bijeen
komst van de federatie van organisaties
werkzaam in het belang van de schoon
heid van stad en land, op 8 en 9 Sept. in
onze provincie.
D'hr G. Ouwehand, directeur van ge
meentewerken te Vlissingen, was van oor
deel, dat het werk der Schoonheidscom
missie in Zeeland nog niet in veel resul
taten zal kunnen worden getoond. De
voorzitter meent, -dat dezelfde opmerking
ook voor andere provincies geldt, maar
dat er toch heel wat getoond kan worden
dat ruimschoots de moeite waard is.
Daardoor kan een excursie stellig leer-
za.am worden. Besloten wordt ten spoe
digste een programma voor de bij gele
genheid van het bezoek aan Zeeland te
houden excursie samen te stellen.
Aan het jaarverslag, uitgebracht door
den secretaris-penningmeester, ir A. Rot
huizen, kam worden ontleend dat op 13
aanvragen om ontheffing overeenkomstig
de bepalingen der Prov. verordening tot
wering van inbreuk op bet natuurschoon
In Zeeland advies aan Ged. Staten
werd uitgebracht. Als men nagaat dat er
in >1937 en 1936 resp. 25 en 51 aanvragen
binnenkwamen, bewijst dat men op den
goeden weg geraakt.
De massale woningbouw welke zich te
Vlissingen openbaart, moest in dit jaar
verslag wel ter sprake komen. Er is door
de oommissie met klem op gewezen, dat
bet verkrijgen van een harmonisch ge
heel hier van groot belang moet geacht
werden. Het is stellig belangrijk, dat een
gemeente groeit; maar het is nóg belang
rijker, h o e zij 'groeit. De plannen die de
commissie 'bestudeerde, geven haar de
overtuiging dat Vlissingen door den bouw
van deze wijken wel grooter, maar niet
grootsober zal worden.
In 1938 werden 250 bouwplannen on
derworpen aan bet oordeel der commissie
die biervoor is ingesteld. Het percentage
der direct goedgekeurde plannen is niet
groot; in de plattelandsgemeenten is het
peil der bouwplannen niet hoog te noe
men.
De jaarrekening over 1938 sloot met
een totaal van f 2452,92; de begrooting
voor 1939 geeft een raming van f 2092
voor de uitgaven.
Bijl de rondvraag heeft burgemeester B.
A. Th. M. Truffino dank gezegd voor dit
bezoek aan zijln stad.
Na 'bezichtiging van het stadhuis en de
R.K. kerk heeft het gezelschap dat
zich in „de Graanbeurs" aan een koffie-
maaltijifl vereenigde een autotocht ge
maakt door een deel van oostelijk Z.-
Vlaan'deren. Men reed van Hulst naar
Climge, Vogelwaarde, Axel en Terneuzen:
de tocht 'bood gelegenheid tot bet be
zichtigen van enkele gebouwen. Te Ter-
neuzen ging het gezelschap uiteen en ver
trokken de deelnemers uit Walcheren en
Zuid-Beveland via Vlissingen per boot.
