GELD
NI Fin. Mij. „Zeelandia" Goes
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Kieskring Goes.
Zierikzee.
Buitenland.
Britsch-Poolsch accoord tot
stand gekomen.
Sensatie om de rede van
lord Stanhope.
Aanbevelend. C. J00SSE - St. Ad Ma a pstra a t 11 - Goes
Lebrun tot president van
Frankrijk herkozen.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
DONDERDAG 6 APRIL 1939
53c JAARGANG - No. 160
massief gouden Trouw- en Verlovingsringen
Fabrikaat H. D. Z.
MIDDELBURG.
beschikbaar voor
den aankoop van
een Automobiel
WALCHEREN.
ZUID-BEVELAND.
Uitgave; N. V. Uitgevers Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg; Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2-60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentlën 30 cent per regel
Ingezonden mededeeüngen 60 cent per regel
Kleine Advertentlën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentlën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
OP DEN GOEDEN VRIJDAG (7 APRIL)
ZAL „DE ZEEUW" NIET VERSCHIJ
NEN.
In de Centrale Goes heeft de Antirevo
lutionaire partij in 1935 niet al te best
geboerd.
Sinds 1923 was hier een geregelde op
gang.
Van 3583 stemmen in 1923 -kwamen we
bier in 1927 op 4115 en in 193-1 op 4247
stemmen. Maar in 1935 was er een niet
onbelangrijke teruggang en daalde het
stemcijfer voor de Antirevolutionaire lijst
op 3934.
Met uitzondering van enkele plaatsen,
waar een kleine vooruitgang viel waar te
nemen, was er over heel de linie eenige
achteruitgang.
Hier zullen dus alle krachten moeten
worden ingespannen om zoo mogelijk het
verlies te herstellen en althans het peil
van 1931 te bereiken.
Wij komen in dit district met een nieu
wen lijsttrekker. Maar de heer Dominicus
mag als no. 1 op de lijst nieuw zijn, een
onbekend man is hij niet.
In de organisatie van de A.R. partij neemt
hij een vooraanstaande plaats in en ge
durende de jaren, dat hij in de- Provinci
ale Staten zitting haii heeft hij getoond,
zoowel uit principieel als uit zakelijk oog
punt het vertrouwen der kiezers ten volle
waard te zijn.
Dat er aanvankelijk in sommige krin
gen zoo-al geen ontstemming, dan toch
eenige teleurstelling viel waar te nemen,
omdat -de heer Vogelaar, die zoovele jaren
dit district met eere vertegenwoordigde,
door de 'kiesvereenigingen niet opnieuw
als no. 1 op de lijst werd geplaatst, met
het gevolg, dat de heer Vogelaar zich te
rugtrok, is verklaarbaar.
Maar dit kan en mag geen reden zijn
om niet met geestdrift als vroeger voor
-de Antirevolutionaire candidaten, dragers
van de Antirevolutionaire beginselen, in
het vuur te ga-an.
Ook in het district Zderikzee komen we
met een nieuwen lijsttrekker.
De heer W. den Boer, in wien de Anti
revolutionaire partij zulk een uitnemen-
den oandidaat had, trok zich, in verband
met zijn gevorderden leeftijd, terug.
Daardoor is voor onze vrienden in Zie-
rikzee de verkiezingsstrijd niet gemak
kelijker geworden.
Er was hier de laatste jaren -een niet
onbelangrijke vooruitgang.
In 1927 was er, in vergelijking met 1923
(toen -het stemcijfer 1997 bedroeg) een
verlies van 250 stemmen, maar in 1931
werd met 2069 stemmen de schade ruim
schoots ingehaald en in 1935 werd, on
danks de ongunstige omstandigheden met
2298 stemmen een topprestatie bereikt.
Er zal hard gewerkt moeten worden om
achteruitgang te voorkomen.
Gelukkig is men er in geslaagd in den
heer notaris1 J. J. van den- Ende -een nieu
wen lijsttrekker te vinden, die als over
tuigd aan-hanger van de A. R. beginselen
en in verband met zjjin persoonlijke capa
citeiten zonder eenige reserve warm kan
worden aanbevolen.
Laat het voor onze vrienden in den
Kieskring Zierikzee een eerezaak zijn om
het -hooge cijfer van 193-5 te handhaven
en te zorgen, dat de heer Van den Ende
met vlag en wimpel in de Staten wordt
binnengehaald.
Polen afkeerig van Ruslands deelneming.
D1 e besprekingen te L o in-
den hebben t-ot het resul
taat g e 1 e i -d, -dat een Britsc'h-
Pool-sch bondgenootschap
v ir ij w e 1 -een voldongen feit
is geworden.
De -algemeene beginselen van politieke
en economische samenwerking tusschen
beide landen zijn vastgesteld. B-uitendien
zijn Engeland en Polen bet, volgens de
zelfde kringen eens -geworden over de be
ginselen voor een regeling -der Joodsche
kwestie in Polen.
Beek heeft vastgehouden -aan het stand-
Punt, dat Hongarije in-iet van het Oo-st-
Eüropeesche defensieve verbond moet
worden uitgesloten en dat Polen afkeerig
is van Russische deelneming
Gistermiddag te drie uur .heeft de Pool
sche minister Beek zijln laatste onder
houd gehad met Chamberlain en lo-rd
Halifax.
Vandaag zal minister-president Cham
berlain in het Lagerhuis een verklaring
afleggen over de Ehgeisoh-Poolsche on
derhandelingen.
De Poolsche regeering heeft verklaard,
bereid te zijlni, van baar geheele macht -ge
bruik te imtaken om Ehgeland te hulp te
Iko-men indien dit l-a-nd wordt aangevallen,
evenals Engeland Polen te hulp zal ko
men bij bedreiging van -de onafhankelijk
heid van Polen.
In de -afgeloop-en dagen heeft Enge
land, naar het Hbld. -meldt, bijl -de onder
handelingen met Polen te verstaan gege
ven, dat bet vast besloten is, alle verdere
aanvallen op onafhankelijke staten tegen
te -gaan. Engeland heeft een duidelijke
definitie gegeven van wat 'het als z-ijn „vi
tale belangen" in Wes.t-Eluropa en i-n de
Middellan-dsche Zee beschouwt en wat
-het bereid is in -Zuid-Oost-Etiro-pa te ver
dedigen. De Polen van hun kant hebben
Engeland verzekerd, -dat zijl onmiddellijk
hun verplichting, Frankrijk te 'hulp te ko
men indien dat land wordt -aangevallen,
zullen mak-omen.
K-olonel Be-ck beeft voorts uiteengezet
waarom -zijn regeering aarzelt in nauwe
betrekkingen mlet Duitsclbland te treden
en -wel in -de e-er-ste plaats, omdat zij
Duitschland niet tegen zich wen-scht in te
nemen en ten tweede o-m-dat zijl liever ge-en
Russische troepen op P-oolseh grondge
bied wil hebben. Tegelijkertijd heeft kolo
nel Beek er op gezinspeeld, dat Po-len er
niets tegen zou hebben, indien Engeland
en Rusland huh betrekkingen nauwer
zouden aanhalen.
Van Poolsche zrijlde is het vraagstuk
van Roemenië meermalen ter s-p-rake -ge
bracht. Van Britsohe z ijd e
is Terk-laar d, dat aan B o e-
karest een aanbo-d is -ge
daan in -d e n -z e 1 f d e n zin
als aan Polen, -en dat uit Boe
karest antwoord is ontvangen, inhouden
de, dat de Roemeensche re-geering be
sprekingen -ho-udt met haar naburen van
de Balkan-entente.
De Po-len hebben zich bereid verklaard
nauwere betrekkingen met Roemenië te
wi-llen aanvaarden. Het schijnt dat de Po
len geen lust hebben hun vriendschappe
lijke betrekkingen met Hongarije Je ver
storen.
Polen is al eenigen tijd bezig Roemenië
en Hongarije, welke land-en niet vriend
schappelijk tegenover elkaar staan, na
der tot elkander te brengen.
Natuurlijk is -ook gesproken over Dant-
zi-g -en de -Corridor. Op dit oogenblik kan
niet veel daarover worden gezegd, maar
-zelker is, -dat Polen niet bereid is ook
maar een -duimbreed op te geven van w-at
het als zijn vitale belangen beschouwt.
Verier zial Engeland een leening aan Po
len gev-en, iets wat reed-s be-ken-d was.
VRAGEN IN HET ENGELSCHE
LAGERHUIS.
In het Britsohe Lagerhuis- ziju giste
ren vragen gesteld naar aanleiding van
een min of meer opzienbarende rede, j 1.
Dinsdagavond door den eersten lord der
admiraliteit, lord Stanhope, gehouden aan
boord van -het vliegtuigmoederschip „Ark
Royal" te Portsmouth.
De „Daily Express" meldt in zijn num
mer van Woensdag, dat hij- D'in-sdag om
11 uur 's avonds met drukken was begon
nen, toen -het blad van de admiraliteit het
volgende verzoek kreeg:
„In het nationale belang
beho-o-rt de rede van L-o-rd
Stanhope, hedenavond aan
boord van de „Ark Royal"
gehouden, niet gepubliceerd
te worde n".
'D-e vragensteller in het Britsche Lager
huis was Greenwood namens de arbei
der sfractie.
Chamberlain antwoordde, dat de rede
gehouden was bij- de invoering van een
nie-uw plan inzake filmvertooningen voor
de marine. Ze was niet -tevoren opgesteld.
In zijn opmerkingen vestigde Stanhope de
aandacht op het feit, -dat velen afwezig
waren, omdat z-ij aan boord van hun
eigen schepen moesten blijven, teneinde
gereed te z-ijn om het geschut -te beman
nen, iets wat in tijden van spanning nor
maal is.
Ik hoorde, aldus Chamberlain, dat nog
al veel commentaar uitgelokt was doordat
aanvankelijk geze-gd was, dat -deze rede
naar alle deelen van het rijk werd uitge
vonden.
Aangezien men de rede naar mijn mee
ning waarschijnlijk als iets sensationeels
zou gaan -beschouwen, terwijl er daaren
tegen geen grond vo-or eenige sensatie be
stond, gaf ik order, de pers te verzoeken,
de rede van Stanhope niet te publiceeren.
Dit incident zal er in elk geval toe heb
ben bij-gedragen, aan te to-onen, dat de ma
rine voortdurend op alle gebeurlijkheden
is voorbereid.
Greenwood vroeg daarop, of Chamber
lain Stanhope wel beschouwde als den
juisten perso-on om zulk een belangrijken
post te bekleeden en hij- vroeg de verzeke
ring, dat zulke onbescheiden, onverant
woordelijke en onvoorbereide verklaringen
van de zijde van verantwoordelijke minis-
programma, -dat geleidelijk zal worden
uitgevoerd, om aan het land een maxi
mum van veiligheid te verzekeren.
DUITSCHLAND EN ITALIë IN
OVERLEG.
Dé chef van het opperbevel der Duit-
sche weermacht, generaal Keitel, heeft
op 5 en 6 April te Innsbruck een samen
komst met generaal Pariani, onderstaats
secretaris van het Italiaansche ministerie
van oorlog en chef van den generalen
staf.
ÏOO procent kwaliteit garandeeren wij voor onze
IP0* Aparte mooie modellen, geweldige collectie In lederen prijs.
Tweede Paaschdag geopend.
tera in de toekomst niet nogmaals zouden
voorkomen.
Chamberlain antwoordde: Stanhope
heeft verklaard het -zeer te 'betreuren,
dat zijn woorden, -die wellicht niet geluk
kig gekozen waren, zooveel commentaar
en onnoodige ontsteltenis hadden moeten
wekken. Dit heeft niets te maken met de
bekwaamheid van Stanhope, waarover ik
alleszins voldaan ben.
In het Hoogerhuis heeft Lord Stanhope
-een verklaring afgelegd, gelijk aan die,
welke Chamberlain in -het Lagerhuis af
legde. Hij besloot: „Ik kan s-lechts mijn
gro-ote -spijt betuigen, -dat eenigerlei op
merkingen mijnerzijds, welke den nadruk
legden op de gereedheid van de- vloot om
aan alle gebeurlijkheden het hoofd te bie
den, zelfs wanneer, gelijk thans, de
Paaschverloven verleend w-orden, iets heb
ben toegevoegd aan de werkzaamheden
van den eersten minister of iemand on
gerustheid hebben veroorzaakt".
De minister -heeft slechts uiteen willen
zetten, dat de vloot steeds gereed is, zelfs
in tijden van verlof. Er is geen sprake ge
weest van -de verwachting, dat onmiddel
lijk zou moeten worden opgetreden of dat
vijandelijke bommenwerpers elk oogenblik
boven Engeland konden wo-rden verwacht.
Met 506 van de 909 uitgebrachte stem
men, waarvan 903 geldige, dus met een
meerderheid van 53 stemmen, is Lebrun
andermaal tot president van Frankrijk
geko-zen.
B-e-dousse, -de socialistische candidaat,
behaalde 151 stemmen; Caohin, de com
munistische oandidaat 74; Herriot, die
geen candidaat was, 53; Justin Go-dart 50;
Bouisso-n, die zich teruggetrokken had 16-;
Piétri, die eveneens zijn candidatuur -had
ingetrokken, 10 en -de teruggetrokken can
didaat Queuille 7 stemmen. Vo-orts waren
er nog twintig verspreide stemmen.
De herkiezing van Lebrun was-, zooals
békend, bedoeld als een manifestatie van
nationale eenheid. Het congres was echter
geen manifestatie van nationale -een
dracht. Socialisten en communisten zijn
met een eigen candidaat uitgekomen. Go-
dart heeft z-ijn candidatuur van republi-
keinsohe oppositie gehandhaafd en -de
candidaten, die zich voor Lebrun hadden
terug getrokken, zijn niet unaniem door
hun vrienden gevolgd.
De uitslag van de- presidentsverkiezing
werd te 17 uur 20 door den voorzitter van
den senaat. J-eanneney, aan het congres
medegedeeld.
De communistische afgevaardigden
schreeuwden: „Aftreden!"
De groote meerderheid der parlementen
leden echter verhief zich van -haar- zetel-s
om geestdriftig te applaudisseren.
De communisten echter schreeuwden:
„Aftreden!" waarop de andere parlements
leden de Marseillaise aanhieven.
DE KABINETSCRISIS IN BELG IE.
Pierlot formateur.
Minister-president Pierlot kreeg van
koning Leopold opdracht, zich te oriëntee-
ren, in welken geest een nie-uwe regeering
zou kunnen s-amengesteld worden, daarbij
rekening houdende met de resultaten en
aanwij-zingen van de jongste verkiezingen.
In verband met de internationale -situ
atie zal de nieuwe regeering zich ook moe
ten bezighouden met 't treffen van maat
regelen, welke noo-dig zouden kunnen zijn
voor een eventu-e-ele mobilisatie, voor de
bevoorrading van de bevolking en voor de
passieve luchtverdediging.
Men voegt hier echter onmiddellijk aan
toe, dat men hieruit niet het bes-luit mag
trekken, dat België een mobilisatie van
zijn leger aan -het voorbereiden is. Het be
treft hier me-er speciaal een veiligheids
Dammen.
Om het club-kampioenschap van Zee
land -Dammen 2e 'klasse, werd te Ierseke
gespeeld tus-schen Ierseke II (kampioen
af-d. B) -en, Middelburg II (kampioen afd.
A). De uitsl-ag luidt
D. -v. BovenJ, Freekenhorst 02; K.
-de WeeJ. Stro-oband 11; F. v. d.
BoomgaardJ. Bliek 11; W. Po-ley
W. Semijn 02; J. GoemanJ. v. Wij-ck
02;J. Linden-berg-H. Louwerae 02;
J. Ridderhof-W. Iman-se 1i; H. Bom
-A. Walraven O2; A. de MuncfcW.
Sinke 11; L. BomG. Lameijn 20;
uitslag 614- in 't voordeel van Middel
burg II.
Middelburg LT, kampioen van 'Zeeland
2e klasse.
„Animo"-avond.
Dinsdagavond gaf de Ghr. Kweek-
schoolvereeniging „Animo" haar zesde
jaarlijksohe uitvoering. Voorzitter dhr
Hotse Sytsma.
Eén uitgebreid en zorgvuldig opgesteld
programma werd vlo-t afgewerkt.
Genoemd moeten worden: de pantocai
ne: „Een vrijage in 1840". Eén mooi stuk
je-I Ook de hoofdschotel: „Adel in livrei"
viel zeer in den smaak. Beide stukken
werden door de spelers goed beheerscht.
De volksdansen bleken een succes te zijn
en werden evenals de zangnummers van
't dames- en gemengd koor welke on
der leiding van dhr C. Clement waren in
gestudeerd door het publiek zeer ge
apprecieerd.
Mimi de Ru en Artje Sikkel zongen en
kele solo's, welke -e-en hartelijk applaus
uitlokten.
Nadat de voorzitter de medewerkers en
-werksters- bedankt had, sloot Dr K. Hui-
zenga, directeur der Kweekschool, na een
woord van groote- waarde-ering voor al het
gepresteerde, dezen prachtigen avond.
Geref. Meisjesvereenig-ingen.
De tering Walcheren Noord en Zui-d
van Geref. meisjesvereenigingen hield
Woensdagavond een -gecombineerde ver
gadering in de Noor-derkerk, die geopend
werd door mej. J. -de Smit, waarna ds
C. V e e n h o f van H -a a -r 1 e m sprak
ove-r: „Gielooven".
D-e spreker behandelde dit onderwerp
als werkelijkheid en wilde niet door zelf
ontleding nagaan, of wij het geloof wel
bezitten. D-at do-en miensohen, bij wie het
niet geheel in -orde is. Zij schrijven o-ver
kenmerken, enz. Diaar ko-mt bij, dat over
het zielsleven nog niet veel bekend is en
er -geen verschil is tusschen -de zielkun
dige beschrijving van -echt en valsch ge
loof, daar -deze den inho-ud niet aangeeft.
Ook kan men zichzelf niet volkomen eer
lijk beschouwen.
Oml het geloof te kennen, m-oeten wij
naar de Schrift luisteren. Deze leert ons,
dat het geloof is het aanvaarden van God
als -de Waarheid. Men komt tot Christus,
als het Woord im ons hart -grijpt, waar
door het -geloof volstrekt eigen -bezit
wordt. D-e-ze zekerheid berust niet op ken
merken, miaar op het wonder, dat Go-d
plaats neemt im een hart, dat zich richt
naar Zijln W-oo-rd.
Wij mogen gelooven, omdat Christus
door den Doop de kinderen -der gemeente
tot Zij-n eigendom verklaart.
Nog een aanrijding.
Gisteren heeft nog een tweede aanrij
ding plaats gehad en wel tusschen een
auto die in de Langede-lft reed in de- rich
ting van de Markt en een wielrijder, die
uit de St Janstraat kwam. Het bleef hier
bij een lichte beschadiging van het rij-wiel.
De politie stelt een onderzoek in.
Binnenland.
Invloed van de crisis op de gemeente-
financiën.
Gekoeld vervoer van tuinbouwproducten.
Buitenland.
President Lebrun herkozen.
Een Poolsch-Engelsch accoord bereikt.
Duitsche en Italiaansche legerchefs be
raadslagen.
Een sensationeels ministerieele redevoe
ring.
De Belgische kabinetskwestie.
op gemakkelijke betalingsvoor
waarden. Vraagt inlichtingen.
Brand in een auto.
Hedenmorgen reed een vrachtauto van
Gefer. de K., waarin alleen wat hooi, pa
pier enz. lag, over de kade en zoo verder
over de Koningsbrug. Toen deze gepas
seerd was, bleek, dat brand woedde in don
auto, die zich zoo snel ontwikkelde, dat
de bestuurder de wagen dwars voor den
ingang van de Stationsstraat plaatste om
overslaan der vlammen te voorko-men.
Binnen enkele seconden brandden de
houten wanden van den auto als een fak
kel en -steeg een zware ro-otekolom op. D-e
brandweer werd gewaarschuwd en was
spoedig met de magirusspuit ter plaatse.
Dleze behoefde geen dienst te doen, want
met een slang op de waterleiding was het
vuur spoedig gebluscht. De houten zijwan
den en het date gingen echter geheel ver
loren.
De politie stelt een onderzoek naar de
oorzaak in.
Arnemulden. In den loop van dit jaar
zal, nu ook de van Cittersweg is verhard,
overgegaan worden tot verharding van
den Kraaij-enholschen weg, welke weg toe
gang geeft naar de hofstede van den land-
houwer P. Koster. Deze weg verkeert
vooral in het winterseizoen in zeer slech
ten toestand. Deze weg zal in de toekomst
een mooie verbinding via de Arnebrug
naar Middelburg geven. Ook dit werk zal
ih werkverschaffing worden uitgevoerd.
Domburg. De aanleg van de model-
sehuilloopgraaf op het terrein achter 'het
„Groene Kruis"-gebouw is thans gereed
gekomen. -De totale lengte is 3 maal 30
meter. D-e drie gedeelten zijn alle weer
anders. Het is als het ware een staal
kaart. De beide eerste zijn niet overdekt,
dus open, waarvan de eerste -belegd is
met graszo-den, terwijl -de tweede, de een
voudigste, -dit niet is. Het derde gedeelte
is overdekt. Die wanden en zoldering be
staan uit oude trambiels, terwijl de bo
dem beklinkert is. Zitplaatsen zijn aan
gebracht. Het geheel is zig-zagsgewijze
aangelegd. De grond werd door de ge
meente gratis in bruikleen afgestaan,
maar overigens zijn de kosten gedragen
-door de afdeeling Domburg van de Ned.
Vereenigin-g vo-or 'Luchtbescherming. De
aanleg geschiedde o-n-der -de -deskundige
lei-ding van -den secretaris dezer afdeeling
d-en heer W. Trielier Jr.
Gapinge. Dé A.-R. Kiesvereen. alhier
oandddeerde voor den Gemeenteraad de
he-eren: 1. L. Dlngemanse (aftr.), 2. M.
Arendse (aftr.), 3. A. P. Wouters, 4. J.
de N-oo-d, 5. W. Lo-uwerse, 6. D. Cop-
p-oolse.
Aagtekerke. D-e -Chr. Hist. Kiesvereeni-
ging -alhier maakte voor -de a.s. gemeente
raadsverkiezing de volgende eandidaten-
lijst op: 1. C. de Visser, 2. -S. Kodde, 3. D.
Hugense, 4. H. Peper, 5. J. Blaas.
Wemeldinge. Dinsdag hield de vereeni-
ging voor Ch-r. 'Onderwijs aan schippers
kinderen haar jaarvergadering. Ds A. de
Bruyn op-ende de vergadering. De secre
taris ds M. P. van Dijk las het jaarver
slag over 1938. Op 1 Maart Ikon de nieu
we school worden geo-p-end, terwijl op 1
October het nieuwe schoolgebouw in ge
bruik koin worden genomen. Met dank
baarheid werd geconstateerd de groei van
het aantal leerlingen (38 op 1 Maart, 65
eind Dec. 193-8).
Ds F. Werges deed -rekening en ver
antwoording.
'Ook kwaim) aan de orde -de huisvesting
der kinderen. Aangedrongen wordt bij
alle pleegouders op stipte naleving van
het reglement voor 'huisvesting, terwijl
hen tevens da-nk werd -gebracht voor alles
wat zij voor -het vaak misdeelde schip
perskind hebben -gedaan.