Stembus-verwachtingen.
Chamberlain weer in het Lager
huis aan het woord.
Laatste waarschuwing.
Alle COUPONS en LOSSINGEN
NI HENDRIKSE Co.'s BANK
Dagblad voor de Provincie Zeeland
ichten.
amma.
EERSTE BLAD.
Dat niet vergeten.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
De Koning van Irak bij een
auto-ongeluk om het leven
gekomen.
Binnenland.
I
Ing.
DINSDAG 4 APRIL 1939
53e JAARGANG - No. 158
GOES.
I
)p Betuwe en Maas
onderzoek, in sa-
en Gemeentepoli-
an, dat hij kwitan-
patroon ter incas-
rtrouwd, niet aan-
itanties uitschreef,
tving. Vastgesteld
tantal klanten van
tuwe en Maas en
3 opgelicht. Eenige
3 zijn bereids door
nomen. Bovendien
iefstal van diverse
deele van zijn pa
gemaakt. Te zijnen
ande artikelen, af-
van zijn patroon,
werd bij een huis-
iestel aangetroffen,
■den gestookt.
rwerpen.
[1939 zijn aan het
Joes onderstaande
len aangegeven en
fhtingen betreffen-
bekomen:
ïerken, 4 cein-
haarkam in etui,
landbeschermer, 2
^ken bal, een haak-
een paar kousen,
ïorstel, 2 stelling-
5 portemonnaie's
2 regenbroekspij-
rijwielzelfbinder,
id, een schaartje,
[B. autoplaat, een
tochtscherm van
[ijptang, een haar-
Bijbel, 2 sjaals,
portefeuille, een
an, een gummi re-
aierkisten, een zil-
pr, een sigaretten-
rmband.
|cteur van Politie,
RENEMAN.
Bergharen (Gld.)
raktijken van het
fia" te Nuenen
zaak, die zooge
en of loten tracht
treden, is uitkij-
ril 1839.
375 en 415.5 M.
8,15 Ber. 10,00
fuurtje. 12,00 Ber.
-1,20 Gram. 2,00
lodecursus. 4,00
en solist. 5,451
3er. 6,35 Sportpr.
|„Naar de nieuwe
i. 8,00 Ber. ANP,
litatie. 9.30 KRO-
llist. 10.30 ber. A
1.5 m. AVRO-uitz.
fgelspel. 8.15 ber.
\w. 10.15 gewijde
Ir de vrouw. 10.35
Iken voor de huis-
I zang. 12.15 ber.
Albert's ensemble,
jast (opn.) 2.45 u.
ylvestre Trio. 4.30
Vhalfuur. 5.30 de
28 Ber. 6.30 psy-
de kinderen. 7.05
8.00 ber. ANP.
.20 Gram. 8.30 de
10.00 radiotoo-
kwintet. 11.00 ber,
ram.
ïERBERICHT.
hedenmorgen
jissingen licht be-
;.W.; temperatuur
4; neerslag afge-
hedenavond tot
|9 uur:
toenemende be-
[m, later gedeelte-
itige wind uit Z.
hdering in tempe-
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
..Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Qoes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZU1DEMA
Abonnementsprijs iZM per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Ooes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
"Waarneer de voorteekens niet bedrie
gen, dan 'zal de N. S. B. bij de komende
verkiezingen geen al te best figuur ma
ken.
In 1937 heeft deze beweging, die toen
meende haar groot en slag te kunnen
slaan, een klap gehad waarvan zij zich
niet gemakkelijk zal herstellen.
Het optreden vairu de nationaal-socia-
listi3che Kamerfracties en de meermalen
jandsgevaarlijlke houding van de Mus-
sert-pers hebhen er voorts niet toe mee
gewerkt het vertrouwen in deze beweging
te versterken.
En dan is er het Belgische voorbeeld
dat voor de N. S. B. weinig hoop geeft.
In België is bij de Zondag gehouden ver
kiezingen de nationaal-socialistisohe be
weging zoo ongeveer vernietigd.
Er izijh dus voor de N. S. B. weindig
gunstige aanwijzingen.
Overigens houden wij! er niet van de
huid van den beer te verknopen voor deze
geschoten is. En: „die zich aangordt be-
roeme zich niet ais die zich losmaakt."
Het is volstrekt niet onmogelijk dat een
vrij groot aantal (kiezers zich opnieuw
voor den wagen van Mussert laat span
nen. Als we zien dat het hier en daar
gelukt is leden van een roode en van een
Christelijke vakorganisatie op de candi-
datenlijst van de N. S. B. te laten tee
kenen, dan blijkt daaruit dat deze bewe
ging over een verborgen aanhang 'be
schikt, 'die misschien grooter is dan me
nigeen vermoedt.
Daarom moeten wijl onze kracht zoeken
niet in speculatieve stembusbesohouwin-
gen, maar in rustige en ruist elooze pro
paganda, in principieele voorlichting.
Em dan geen eenzijdige voorlich
ting.
Want het gevaar dreigt niet van één
kant.
De toepassing yan de nationaal-socia-
listische beginselen kan voor ons land
niet anders dan noodlottig worden.
Maar wie let op wat b.v. van liberale
zijde in deze dagen gezegd en geschreven
wordt, zal erkennen dat ook naar die zijl-
de de grootste waakzaamheid geboden is.
jen 10 uur: 763.
ietsers:
Bij het in de Eerste Kamer gevoerde
begrootinigsdebat zeide de heer Briët tot
den voorzitter van de S. D. A. P., den
'heer Vorrink en de zijnen, dat zij wel eens
mochten bedenken:
dat bet fascisme voortkomt nit dezelfde
bron van menschvergoding, uit dezelfde
opvatting van het naar de volmaaktheid
heenschrijdende mienschdouxii, uit dezelfde
scholen van wijsbegeerte, laffeeerig van
Gods Woord, als waaruit liberalisme en
socialisme zijn voortgekomen, en dat de
voedingsbodem van het nationaal-socia-
lisme het best was voorbereid in die lan
den, waar het socialisme het sterkst zijn
invloed heeft doen gelden.
BRITTANNIE BEOOGT GEEN
OMSINGELING VAN DUITSCHLAND.
Het debat over den internationalen toe
stand werd gistermiddag in het Lagerhuis
geopend door den Labour-afgevaardigde
Greenwood. Hij1 verklaarde te gelooven,
dat, wanneer het Huis vanavond uiteen
zou gaan, de wereld duidelijk zou weten,
dat er in Engeland een algemeene ver
foeiing van de laatste gebeurtenissen in
Europa bestond en dat men* vastbesloten
is met alle andere volken samen te wer
ken bij' bet opwerpen van een machtig en
onoverkomenlijken slagboom tegen agres
sie.
Hierop antwoordde Chamberlain:
Dai) wij van onze traditianecle denk
beelden zijn afgeweken, vormt een zoo be
langrijke gebeurtenis in de Britsche poli
tiek, dat ik meen te mogen zeggen, dat
het eem hoofdstuk op zichzelf zal zijn,
wanneer de geschiedenis zal worden be
schreven.
Reeds in September heb ik gewaar
schuwd voor de mogelijkheid van zulk
'n wijziging als wij thans onder de oogen
zien. Chamberlain citeerde eenige zinnen
uit zijn radiorede van 27 September, waar
in hij zeide er van overtuigd te zijn, dat
weerstand moet worden geboden tegen
elke poging om de wereld te overheer-
sohen.
Mijn informaties waren toen, evenals
zij thans zijn, van dien aard, dat de oor
log, zooals hij thans wordt gevoerd, een
zoo verschrikkelijk iets is, dat het land
niet kon vragen, nieuwe verplichtingen
op zich te nemen, die ons wellicht in een
oorlog zouden betrekken, tenzij een wer
kelijk vitaal beginsel op het spel stond.
Op grond van verzekeringen, die niet
alleen aan mij, maar ook aan de geheele
wereld waren gegeven, kon verwacht wor
den, dat de buitenlandsohe politiek der
Duitsche regeering grenzen had, dat de
Duitschers geen andere rassen wilden
overheerschen, maar slechts de Duitschers
in aan hun land grenzende gebieden
wenschten te assimileeren.
Deze verzekeringen zijn
thans in rook opgegaan
Dit is een nieuwe factor die
het vertrouwen geheel ver
nietigd heeft en de Brit
sche regeering gedwongen
heeft dezen belangrijken
nieuwen weg in te slaan.
Hét is geen overdrijving, wanneer men
zegt, dat de openbare meening in de ge
heele wereld diep geschokt en verontrust
is.
Niemand kan meer dan ik betreuren,
dat het noodzakelijk is dergelijke woorden
te spreken. Evenmin als in September ben
ik thans een man van den oorlog. Ik héb
noch de bedoeling, nooh den wensch het
groote Duitsche volk anders te behande
len, dan ik mijn eigen volk behandeld
wil zien. Met groote verwachtingen zag ik
't resultaat tegemoet der reeds in Duitsch-
land begonnen handelsbesprekingen
die, naar ik dacht, onzen beiden landen
en vele andere staten van voordeel zouden
zijn geweest, doch het vertrouwen, dat
zoo deerlijk geschokt is, wordt niet ge
makkelijk hersteld.
"Wat wij' thans op ons nemen is een vast
omlijnde verplichting, geldende voor een
zekere omstandigheid, n.l. dat een poging
gedaan zou worden de wereld door ge
weld te overheerschen.
Als deze politiek de po
litiek der Duitsche regee
ring zou z ij' n, i s het volko
men duidelijk, dat Poten
niet het eenige land zou
zijn dat gevaar loopt.
De laatste gebeurtenis
sen hebben terecht of ten
onrechte alle staten, die
aan Duitse h land grenzen,
helaas, bezorgd en onze
ker gemaakt ten aanzien
van D' uitschlands toekom
stige plannen.
Wat ook het resultaat
mag zijn van de besprekin
gen, thans tusschen Enge
land en die andere landen
gevoerd, zij houden geen
bedreiging voor Duitsch-
land in, zoolang Duitse In
land een goede buur zal
z ij n.
Chamberlain kwam terug
op Greenwoods verklaring
over de omsingeling van
Duitschland en. zeide: „Die
gedachte is fantastisch.
Wat wij voeren, is politiek
van zelfverdediging"
De zaak die ons ter harte gaat. is het
behoud van onze onafhankelijkheid en
daarmee bedoel ik niet alleen de Engel-
sche ona/fhankeijkheid, maar die van alle
staten, die wellicht door agressie worden
bedreigd.
Ik vertrouw, dat onze actie, die mgezet
maar niet geëindigd is, zal blijken gericht
te zijn tegen en niet op den ooTlog,
waarmee niets gewonnen, niets genezen
en niets beëindigd wordt, maar op gezon
der grondslag, waarin de rede de plaats
van het geweld zal innemen en bedreigin
gen plaats zullen maken voor weloverwo
gen besprekingen. (Luide toejuichingen,)
De debatten.
Dé volgende spreker, Churchill,
zeide: „Ik ben het geheel eens met den
eersten minister, wanneer hij duidelijk
doet uitkomen, dat in onze politiek geen
omsingeling van Duitschland is opgeno
men.
Wanneer Hitier vreest, dat hij onder
den voet zal worden geloop en door Rus
land, dat hij zal worden overvallen door
Polen, door België of door Nederland,
dat hij zal worden geïntimideerd door
Denemarken, dan behoeft hij zijn onge
rustheid slechts openlijk voor de wereld
uit te spreken om de meest plechtige in
ternationale waarborgen te ontvangen.
Wij streven niet naar een veiligheid
voor ons zelve, welke wij Duitschland
niet wensdhen te laten genieten.
Verrassend is de ommekeer der laatste
paar weken. Wat gebeurd is, heeft niet
alleen gevolgen gehad voor de regeering,
maar is gekenmerkt door een herleving
van den nationalen geest, die ons zelf
verbaasd 'heeft evenals de vreemde lan
den.
D'e vraag is nu: kunnen wij' zoo door
gaan? Het leven is ondraaglijk onder de
huidige omstandigheden. Wij wachten om
de twee weken op dictatoriale rede
voeringen. Het zakenleven wordt tot stil
stand gebracht, de arbeidsmarkt in wan
orde gebracht, onveiligheid en ongerust
heid hebben ons gelukkige land bewolkt
-en boven Europa is 'het nog duisterder.
Alle partijen wisten het en weten, dat
wij ons niet moedwillig of lichtvaardig
in een verschrikkelijken oorlog zouden
storten.
Maar wij zouden tien oorlog trékken,
wanneer een stoutmoedig dictator zich
moedwillig tot vernietiging zette en de
Fransche republiek en het Britsche rijk
zouden tezamen handelen.
Deze twee machtige staten zouden vol
harden, wanneer de gewelddadigheid een
maal gepleegd zou zijn, welk leed zij ook
zonden moeten verduren, totdat zij, of
wel de overwinning hadden bevochten, of
wel opgehouden waren te bestaan.
Voor de eerste maal heeft Engelend
het initiatief -genomen tegen de nationaal-
siocialistische agressie.
L1 o y d G e o r -g e juichte van harte
den- ommekeer in 'de Britsche 'politiek toe.
Engeland, zoo zeide hij, is bewonderd
geworden, geëerbiedigd en gehaat. Enge
land is gevreesd geworden. Men heeft
Engeland echter nooit uitgelachen.
De minister-president moet duidelijk
doen uitkomen, dat wij de middelen heb
ben om onze woorden tot feiten te ma
ken. Ik hoop, dat de regeering onmid
dellijke stappen zal ondernemen om de
toetreding te verkrijgen van Rusland tot
een o\ er eenkomst of pact van broeder
schap en bondgenootschap.
Eden herinnerde aan het communi
qué, dat werd uitgegeven na zijn bezoek
aan Moskou, vier jaar geleden en waar
in verklaard werd, dat er geen tegen
strijdigheid van belangen bestond tus
schen de Britsche en de Russische regee-
ringem in de belangrijke problemen der
internationale politiek.
„Wanneer wij op die basis staan, moet
het mogelijk voor ons zijn, om de samen
werking met de Sovjet te bevorderen".
Spreker is er van overtuigd, dat de
redevoering van Chamberlain een uiterst
voortreffelijk effect zal hebben onder de
mogendheden in Europa.
STEMMEN BUITEN DE GEMEENTE.
Wij brengen nogeens in herinnering,
dat er voor de Statenverkiezingen de ge
legenheid bestaat in een andere gemeente
dan waar men op de kiezerslijst staat, te
stemmen.
Men behoeft hiervoor niet anders *e
doen, dan ter secretarie van een willekeu
rige gemeente van zijn voornemen tijdig
kennis te geven.
Tijdig, d.w.z. vóór 6 April a.s.
Woensdag 5 April is dus
de laatste dag!
EEN RUSSISCHE TEGENSPRAAK.
Geen accoord met Polen en Roemenië.
Het Russische persagentschap meldt
uit Moskou: Buitenlandsche bladen heb
ben een bericht gepubliceerd, volgens het
welk de Sowjet Unie zich verbonden of
beloofd zou hebhen Polen in geval van
een oorlog van wapentuig te voorzien en
haar grondstoffenmarkt voor Duitschland
te sluiten. Tass is gemachtigd te verkla
ren, dat dit bericht niet in overeenstem
ming met de feiten is, daar de Unie der
gelijke beloften niet heeft afgelegd en een
dergelijke verplichting niet op zich heeft
genomen.
BECK TE LONDEN AANGEKOMEN.
Roemenië niet in het anti-aanvalsblok?
Beek, de Poolsche minister van buiten
landsche zaken, is gisteren te 16.33 uur
te Londen aangekomen. Beek werd te
Londen begroet door Halifax en den staf
der Poolsche ambassade.
Naast de politieke besprekingen, die
Beck met Chamberlain en Halifax zal voe
ren, zal de Poolsche minister zekere eco
nomische en handelskwesties in groote
trekken bespreken. Men verneemt, dat
waarschijnlijk deskundigen naar Londen
zullen komen, indien een economische
overeenkomst wordt gesloten. Naar ver
luidt zal Beek Vrijdag naar Polen terug-
keeren.
Uit betrouwbare bron wordt door „U.P."
vernomen, dat tengevolge van complica
ties, die zich hebben voorgedaan, Cham
berlain zich er van onthouden heeft Roe
menië te betrekken in het anti-aanvels-
blok, tenminste, totdat de besprekingen
met Beek, waarschijnlijk Woensdag laat,
beëindigd zijn.
Volgens de eene opvatting zal Roeme
nië neutraal blijven, welke neutraliteit
door Engeland gegarandeerd zou worden.
Indien Duitschland Polen aanvalt, z,ou
volgens dit plan Roemenië, in plaats van
Pol»n automatisch te hulp te komen,
neutraal blijven en zoo Duitschland
de Poolsche uitweg naar de Oostzee via
Gdynia en Danzig afsluit, zou Polen door
Roemenië een verbinding krijgen met de
Zwarte Zee.
Roemenië heeft eenige vraagpunten te
berde gebracht, die, naar door Chamber
lain en Halifax gisteren in een confe
rentie in Downingstreet 10 besloten is,
met Beek besproken zullen worden.
Waarschijnlijk is dit ook de reden, dat de
Roemeensche gezant Tilea zijn bezoek
aan Boekarest bekort heeft en gister naar
Londen terugkeerde om aanwezig te
zijn voordat in de besprekingen met Beek
een beslissing genomen wordt.
Naar vernomen wordt heeft Roemenië
geweigerd de verzekering te geven, dat het
Polen automatisch met militaire hulp zal
bijstaan, tenzij Polen wederkeerig een
zelfde belofte aflegt, zoowel ten aanzien
van een Duitschen aanval als van een
Hongaarsche agressie of van een aan-
Binnenland.
Overeenkomst inzake het Rijnverkeer.
Torpedo-watervliegtuigen voor de ma
rine.
Buitenland.
De Koning van Irak bij auto-ongeluk ge
dood.
Weer een rede van Chamberlain.
De Poolsche Minister Beek te Londen.
welke per 1 April 1939 vervallen
worden aangenomen door
val van Duitschland via hot Hongaarsche
gebied.
Dit is in Polen op verzet gestuit, omdat
Polen er niet voor voelt, zijn vriendschap
pelijke relaties met Hongarije te bederven.
Uit betrouwbare bron wordt vernomen,
dat Roemenië als belooning voor zijn deel
neming aan het „Halt Hitler-front ook
verlangd heeft, dat de andere Balkansta-
ten, leden van de entente, Joego-Slavië,
Griekenland en Turkije, zullen beloven,
dat zij Roemenië zullen bijstaan, indien
Bulgarije door middel van geweld poogt
de D'obroedsja te heroveren.
EIWIT UIT MELK.
Een nieuwe Duitsche uitvinding).
Aangezien de eigen productie niet vol
doende is om de behoefte te dekken, is
Duitschland steeds genoodzaakt geweest
om eieren uit het buitenland in te voeren.
In 1937 werd b.v. voor een bedrag van bij
na 100 millioen mark ingevoerd, om het
sedert 1933 met meer dan 10 procent ge
stegen eierenverbruik te dekken, en daar
het land zuinig moet zijn met zijn devie
zen, is naar middelen gezocht, waardoor
de invoer zou kunnen worden beperkt. In
derdaad schijnt men er thans in geslaagd
eiwit langs kunstmatigen weg te vervaar
digen, en wel uit melk. Dit melkproduct,
dat „milei" gedoopt is, wordt gewonnen
uit wei en ondermelk. Na een zuiverings
proces verkrijgt men een melk-eiwitpoe-
der, dat, naar men zegt, gelijke kwaliteiten
bezit als het kippen-eiwit. Milei kan tot
schuim geklopt, gebakken en gekookt wor
den, heeft een fijnen melksmaak en is
daarbij veel goedkooper dan versch eiwit.
De bezetting van Valencia door de Spaansche nationalistische troepen. De binnentrekkende legerafdeelingen werden door
een duizendkoppige menigte begroet.
Koning Ghazi I van Irak is gisteren
avond bij een auto-ongeluk te Bagdad ern
stig gewond en aan de gevolgen overle
den.
Het ongeval heeft zich als volgt afge
speeld.
De koning reed zelf en 'keerde naar zijn
paleis terug, toen hij om half twaalf in
den avond in volle vaart tegen een paal
van het electrische net opreed. De koning
verloor onmiddellijk het bewustzijn en hij
overleed tegen 1 uur tengevolge van een
schedelfractuur en een hersenschudding.
De kroonprins van Irak, Emir Faycal,
is eerst 4 jaar oud.
DR H. BRUGMANS TWEEDE
KAMERLID.
De voorzitter van het Centraal stembu
reau heeft in de vacature in de Tweede
Kamer, ontstaan door het overlijden van
den heer W. Drop, benoemd verklaard
dr H. Brugmans te Amsterdam.
i f
