De spanning om Polen neemt toe.
De indruk van Qaladier's rede
Alle COUPONS en LOSSINGEN
NI HEUSE Co.'s BANK
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Het bezoek van de Koningin
aan België.
EERSTE BLAD.
Hosty
VRIJDAG 31 MAART 1939
53 c JAARGANG - No. 155
Beproeft de geesten.
Beraad te Londen.
Britsche garantie te Warschau
fyisjt I
ftr Ituh 3 et. 12 ituk» 50 ct. Bl| ApothtHtri »n Orogliftn.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
GOES.
Uit de Provincie
UK* Xiu^,
Jannen staan,
[n stil te zijn.
Iteeds dichter-
ïoek van een
van een vos
voorgeschreven
ian in afwach-
lorraad hebben:
puburg:' f 20 of
hnd, waar een
[e jacht gerech-
Jn van diens
In zonder voor-
lakte, jagen in
vuurwapen en
|n: P. R. te Ier
en 5 d. h„ met
Jt in beslag ge-
patronen,
lin strijd met de
Irdening: J. M.
trs hebben tus-
Jir des morgens:
of 3 d. h.
bezoeker tus-
len des morgens
linden'. P. V. 'e
leverwijk: Teder
de G. te Bre-
|B. v. B. te Ar
Tlh. v. B., te
B. ideim idem
|e Vlissingen f 1
•RBERICHT.
hedenmorgen
|ssingen helder;
bra tuur 3; mini-
I hedenavond tot
uur:
hd: droog weer,
(meest licht he
re wind uit O
Jtvorst, overdag
Idag 3 u.:
(g 3 uur; 762.
(etsers:
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
„Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs ?2.ó0 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Het is bekend,zegt Groen van Prin-
sterer, dat de Revolutie de mooiste en
lieflijkste woorden beschikbaar heeft voor
de meest hatelijke zaken.
Vrijheid voorspelt en belooft ze.
Dwang en verdrukking brengt ze.
Overvloed van zegen voorspelt ze.
Armoede en gebrek kleven haar aan.
De revolutie is de omkeering van al
wat goed en schoon is, van al wat lief
lijk is ian wél luidt.
Maarals de revolutie haar begin
selen verbreiden wil, prijst zo die aan op
een wijze, die er op gericht is de zinnen
te betooveren.
Wie luistert naar de beloften van com
munisten, nationaal-socialisten en zooveel
andere revolutionaire partijen, wordt be
koord door sdhoone klanken.
Wat Hitier al niet beloofde toen hij
de macht in handen kreeg'
Hij beloofde vrijheid voor de Kerk.
En wat is er van terecht gekomen!
Hij beloofde recht en gerechtigheidl
Maar het recht is in Duitschland ge
vlucht.
Als de rechtbank een man als Ds Nie-
möller vrijspreekt, dan wordt hij tege
lijkertijd ingerekend en voorgoed van zijn
vrijheid beroofd.
Zeker, daarin zit tevens de erkenning
van de groote beteekenis van de door
Ds Niemöller gepredikte beginselen.
Het nationaal-socialistisch bewind in
Duitschland, heeft den moed heel de we
reld uit te dagen.
Maar het ds voor één ding bevreesd.
De prediking van het Woord van God.
Wat met Ds Niemöller gebeurt is een
uiting van vrees.
Maar toch ook een bewijs, dat er voor
de gerechtigheid geen plaats is.
De snelle opkomst van het nationaal-
socialisme in Duitschland is mede hier
uit te verklaren, dat de belijders van den
Christus in de fascistische propaganda
dien geest der revolutie niet hebben 'her
kend.
Zij hebben het nationaal-socialismo
niet beproefd op de keursteen van Gods
Woord.
Zij hebben gevreesd voor het com
munisme, maarze hebben vergeten
beide stroomingen als revolutionair te
verwerpen.
Haddlen zij Gods Woord voldoende ge
kend, ook in zijn beteekenis voor het
politieke leven, dan zouden ze niet
hebben meegewerkt aan de bestrijding
van de revolutie door de revolutie.
Wij gaan straks weer naar de stembus
voor de Prov. Staten en de Gemeente
raden.
Zullen wij onze stem laten bepalien
door bijkomstige dingen? Door te
zien naar ons stoffelijk belang, en te luis
teren naar hen, die hun kracht zoeken
in scherpe critiek en mooie beloften?
Of zullen we vragen naar de beginse
len, die ons in 'Gods Woord zijn geopen
baard.
God heeft ons mede als vrucht van
onzen strijd op staatkundig gebied, groote
voorrechten geschonken.
Onze vrijheid van godsdienst, van 'on
derwijs ien opvoeding, van drukpers en
vergadering, en zooveel meer.
Er zijn geesten, die al die vrijheden
bedreigen.
Laten wij de geesten beproeven.
En voorts de heillooze beginselen
bestrijden en de doorwerking daarvan
tegengaan.
en o®
lerika
Het Engelsche blad de „Star" ver
neemt, dat tot de onverwachte bijeenroe
ping van het Engelsche kabinet, dat gis
teren zitting hield, was besloten door
Chamberlain naar aanleiding van de
Duitsche perscampagne tegen Polen.
De ministers zouden hebben beraad
slaagd over die maatregelen, die Enge
land zou moeten treffen in geval van
plotselinge noodzakelijkheid.
Ten aanzien van de genomen besluiten
is nog geen verklaring in het parlement
te verwachten, daar eerst Frankrijk moet
worden ingelicht.
Tusschen Londen en Parijs heerscht
voortdurend het nauwste contact.
Uit welingelichte bron wordt verno
men, dat de Engelsche kabinetsraad be
sloten heeft, Polen een unilaterale Brit-
söhe garantie voor Polens onschend
baarheid aan te bieden.
De Poolsche minister Beek zal Maan
dagavond in Londen aankomen voor het
voeren van besprekingen: met Chamber
lain, Halifax en anderen.
H ©it s c h ij n t, dat de b e r i fc 'h -
ten over een voortgaande
Duitsche -troepenconcentra
tie nabij de Poolsche grens,
die Londen Woensdagavond
laat bereikten, de beslissing
van het Engelsche 'kabinet
verhaast hebben.
In bevoegde kringen wordt verwacht,
dat Chamberlain vandaag in het Lager
huis de sensationeele verklaring zal af
leggen, dat Engeland en Frankrijk, inge
val van een Duitschen aanval op Polen,
het laatstgenoemde land onverwijld te
hulp zullen komen.
Chamberlain heeft gisteren in het La
gerhuis voor Maandag een debat over
de buitenlandsche politiek aangekondigd.
Hij kon gisteren echter niet, zooals nor
maal het geval zou zijn geweest, zeggen
hoe lang het Paaschrecès zal duren.
Duitsche waarschuwing.
Het oifficieele orgaan van de nationaal-
socialistische partij te Danzig, dé „Dan-
ziger Vorposten", richt in een hoofdarti
kel een waarschuwing tot Polen:
„Het -groote Duitsche rijk", aldus de
„Vorposten", kan niet steeds blijven zwij
gen, als Warschau voortgaat te dulden,
dat zich anti-Duitsche relletjes voordoen.
Als Polien inderdaad niet w.ensc'ht
grondire wijziging te brengen in zijn po^
litiek jerens Duitschland, dan moet een
einde komen aan de anti-Duitsche strek
king van officieele redevoeringen en aan
de oorl'ogs-psychose, welke door zekere
oproepen in Polen wordt opgewekt.
Naar het Deutsche Nieuwsbureau uit
Kattowit'z meldt, „komien ook in Ooste
lijk Opper-Silezië steeds meer uitspattin
gen voor van leden van chauvinistische
Poolsche bonden tegen de Duitsche min
derheid.
Ongerustheid in Italië.
De Italianen zijn op het oogen'blik meer
in beroering gebracht door de betrek
kingen tusischen Duitschland en Polien
dan door de rede van Daladier. Zij die
niet ten volle fascist zijn en niet geheel
voor -de as Rome-Berlijn voelen, mee-
nen, dat het grootste gevaar
voor Europa uit Polen zat
voortkomen.
Als Duitschland een agriessieven wrok
koestert wegens een weigering van War
schau, met zijn voorstellen rekening te
houden, en de zaak doorzet, zal, zoo ver
klaren vele Italianen, de as de spanning
niet kunnen weerstaan.
De reactie in Engeland.
De redevoering van Daladier heeft in
Engeland diepen indruk gemaakt. Men
keurt volkomen goed, dat de Fransche
regeering besloten, heeft de op de zaak
betrekking hebbende documenten te pu-
bliceeren.
Men hoopt te Londen, dat Rome de
geboden gelegenheid te baat zal nemen,
om Parij's Voorsteken te doen, velke in
staat zullen stellen de tusschen beide
landen hangende kwesties definitief te
regelen.
De „Times" schrijft, 'dat Daladier sprak
als een man, die zeker is van zichzelf en
zijn land. Zijn rede was zoowel een ant
woord op de rede van Mussolini als eien
contrast hiervan. 'Hij sprak kalm en met
de overtuiging van de overwinning.
Warme goedkeuring te Washington.
De eerste reactie op de rede van den
Franschen minister-president Daladier in
Amerika is een warme goedkeuring. De
radio-omnoepen noemden de rede kalm,
waardig, vastberaden en gematigd. Mien
maakte een vergelijking tusschen den
waardigen toon van Daladier en de „hef-
i tige demagogie van de dictatoren."
In kringen van het ministerie van bui-
terlandsche zaken wordt gezegd, dat men
de houding van rankrijk ten aanzien
1 an de Italiaansche eischen volledig
goedkeurt.
Ook de Amerikaansche pers brengt
hulde aan Daladier.
De „New York Times" schrijft o.a., dat
op de rede van Mussolini twee antwoor-
t/ct/x-
den zijn gegeven, n.l. de rede van Dala
dier en -de verdubbeling van het leger in
Engeland.
In ItalliJ.
Qayda schrijft in de „Gioraale d'Ita-
lia", dat de radio-rede van minister-pre
sident Daladier het onverzoenlijke stand
punt van de Fransche regeering ten aan
zien van de Italiaansche eisohen beves
tigt, terwijl er tevens duidelijk uit hlJjikit,
dat Parijs van plan is de deur voor on
derhandelingen voor altijd te sluiten.
Italië, aldus Gayada, neemt hiervan nota,
Het heeft geen haast en zal afwachten.
Ondertussohen blijft de kloof tusschen de
twee landen bestaan en de geschiedenis
zal eens uitmaken of zij niet de beslis
sende rol in de tegenwoordige dramati
sche Europe ösehe situatie zal spelen.
Duitsche persstemmen.
De Berlijmisohe bladen constateeren in
hoofdzaak, dat „de redevoering van Da
ladier geen ontspanning heeft gebracht."
Italië, -aldus de Nachtausgabe, heeft
van Frankrijk op de door Mussolini naar
voren gebrachte eisohen een „ineen" ont
vangen.
De „bijdrage van. Daladier" is een te
leurstelling te meer.
De Berlijnsohe correspondent van het
„Hamburger Fremdenblatt" schrijft o.a.,
„dat het dreunende en luide „nooit", dat
Frankrijk van den aanvang af gesteld
heeft tegenover de Italiaansche eisohen,
herhaald is, zijl het ook met een'ige be
perking in een iets verzoemender vorm.
Geestdrift in Tunis.
Hlavas meldt uit Tunis dat de rede van
Daladier in alle kringen der bevolking
met instemming is ontvangen. Tot laat in
den nacht trokken geestdriftige groepen
door de straten. Henzelfde beeld boden
Soiuisse, Sfax, Bizerta en Gabes, waar oip
de voornaamste punten luidsprekers wa
ren aangebracht. Do „Depêche Tunisien-
ne" schrijft dat vooral de passage, waar
in Daladier zich tot de Mohammedaan-
söhe bevolking richtte, indruk maakte.
Aan -het eind van de rede werd de „Mar
seillaise" gezongen door de geestdriftige
menigte. Optochten trokken door de stra
ten onder bet -zingen van nationale lie
deren.
FRANKRIJKS BETREKKINGEN MET
ROEMEN lë.
Gisteren is door de leiders van de han
delsdelegaties een handelsverdrag tus
schen Frankrijk en Roemenië gepara
feerd.
Overeenkomstig dit verdrag verdubbelt
Frankrijk zijn aamkooipien van Roerneen-
sche petroleum en zullen de invoerrech
ten op Roemeensche landbouw-pro-ducten
verlaagd worden.
Het decreet tot verlaging van deze in
voerrechten zal morgen worden uitge
vaardigd, tezamen met een decreet, waar
bij de invoerrechten op landbouwproduc
ten uit Zuid-iSlavië worden verlaagd.
'Hierdoor 'kan 't reeds tusschen Parijs en
Belgrado gesloten verdrag in werking
treden.
SLOWAKIJE GEEFT NIET TOE.
In een vraaggesprek met den corres
pondent van Havas heeft de Slowaaksche
minister-president Tiso o.a. verklaard:
Naar aanleiding van den Hongaarschen
inval heeft onze regeering geen beroep
op Duitschland gedaan, omdat zij de
wereld wilde toonen, dat Slowakije in
staat is, zelf zijn onafhankelijkheid en
zijn grenzen te verdedigen.
Toen wij' van de gebeurtenissen op de
hoogte waren gesteld, hebben wij, zonder
iemand te raadplegen, order gegeven, de
Hongaren tegen te houden. Van toen af
hebben zij geen pas meer voorwaarts
kunnen doen.
Onze delegatie is hedenochtend weer
naar Boedapest vertrokken. Zij zal onze
tegenvoorstellen overhandigen, die in één
zin samengevat kunnen worden: terug
keer tot de oude grens".
AMERIKA ZAL „MUSKIETENVLOOT"
BOUWEN.
Binnen korten tijd zal de Amerikaan-
sche marine een aanvang maken met den
bouw van de zooAenaamdte „muskieten-
vloot", die uit kleine, lichtbewapende met
torpedo's voorziene vaartuigen zal be
staan. De taak van deze „muskieten-
vloot" is, de grootere oorlogsschepen bij
den aanval -en de verdediging te onder
steunen. De vaartuigen, die veel gelijkenis
zullen vertoonen met dé „zelfmoord"-
vloot van de Italiaansche marine, zullen
ieder ongeveer 300 ton groot zijn.
Hare Majesteit zal ook de tentoonstelling
voor watertechniek te Luik bezoeken.
Omtrent het programma van het offi-
ciëele bezoek, dat de Koningin van 23 tot
26 Mei aan het Belgische hof brengt, kan,
naar uit Brussel wordt gemeld, alvast
worden meegedeeld, dat de aankomst,
waarvan het uur nog niet definitief Is
bepaald, in het station Brussel—Noord
zal plaats hebben, Koning Leopold en
Prins Karei van België zullen de Konin
gin opwachten en begroeten, 's Avonds
biedt Koning Leopold de hooge bezoek
ster en Haar gevolg een galadiner aan
ln het palels te Brussel.
Den volgenden ochtend wordt de Ko
ningin door het Brusselsche college van
burgemeester en wethouders officiëel ten
stadhulze ontvangen. Na den middag zal
Hare Majesteit een tuinpartij bijwonen
in het park en de groote broeikassen van
het Koninklijke slot te Laken.
Op het programma staat verder ook
nog een feestvoorstelling in de Konink
lijke opera vermeld.
De derde dag zal voor het grootste deel
gewijd zijn aan de internationale ten
toonstelling voor watertechniek te Luik
met een bezoek aan het Nederlandsche
paviljoen. Terugkeer te Brussel in den
loop van den middag. Deze dag wordt
besloten met een galadiner in het ge
zantschapsgebouw.
Den volgenden ochtend keert Hare Ma
jesteit naar Den Haag terug.
DE STAKING IN PALESTINA.
De staking van de Arabieren in Pales
tina is vrijwel volledig. De militaire com
mandanten hebben stnenige maatregelen
genomen, o.a. is te Jaffa het verbod uit
gevaardigd zich op straat te bevinden.
Men is er 'in geslaagd, den rebellenlei
der Bach'dli Ehmed te arresteeren, teza
men met oen aantal andere verdachten.
De daden van terreur duren voort; giste
ren zijn vier personen gedood en vijf 'ge
wond.
DE BOTERHEFFING.
Het bedrag van de heffing en steun-
uitkeering op boter, is, behoudens tus-
schentij'dscbe wijziging, voor de week van
30 Maart tot 6 April 'vastgesteld op 60
ct. per kg. (onveranderd).
SURINAME DIT JAAR IN HET
K.L.M. NET.
Eenmaal per week met Lockheeds van
Paramaribo naar Willemsstad.
Naar gemeld wordt, is de kans groot,
dat nog dit jaar, tegen December, de
K.L.M. in West-Indië de luchtlijn Cura
saoTrinidad zal verlengen tot Parama
ribo.
Hierdoor zal dan voor het eerst Suri
name in het luchtnet van de maatschap
pij worden opgenomen, hetgeen een groo
te verbetering zal zijn voor het verkeer
tusschen de Nederlandsche gebiedsdeelen
in de West, daar thans de reis per boot
van Suriname naar Curasao nog ruim
6 dagen in beslag neemt.
Het nieuwe traject heeft een lengte van
900 km en het ligt in de bedoeling, dat
dit stuk met Lockheed Super Electra
vliegtuigen zal worden onderhouden.
De dienst zal éénmaal per week wor
den gevlogen. De duur der reis van af
Trinidad bedraagt ruim drie uur.
PRETTIGE VERRASSINGEN VOOR
RENTETREKKERS VAN DEN
RAAD VAN ARBEID.
De Raden van Arbeid over bet igeheele
land stellen thans een onderzoek in, of er
wellicht verzekerden zijn, 'die ouderdoms
rente genieten, terwijl zij op grond van
een bepaald artikel van de Invaliditeits
wet aanspraak kunnen inaikien op een in-
validitei'tsrente. Dit is in het belang van
de verzekerden zelf, omdat de invalidi-
teitsrente over het algemeen iets hooger
is dan de ouderdomsrente.
Het verschil bedraagt ongeveer 15 tot
50 ct. per week. Deze bedragen zijn welis
waar iniet hoog, maar zij' vormen voor de
betrokkenen tocih een 'aardig meevallertje.
Ook komit het wel eens voor, dat wedu
wen of (minderjarige kinderen, die op
grond van de wet recht hebben op een
nitkeering, uit onwetendheid dat 'recht
niet hebben doen gelden.
"Wanneer nu aohteraf blijkt, dat perso
nen aanspraak hebben op rente of uit-
keeringen, die nog niet zijn uitbetaald,
geschiedt de betaling daarvan met terug
werkende kracht.
Als gevolg hiervan werden te 's Gra-
venhage een aantal oude mensohen en
behoeftige weduwen dezer dagen op een
Binnenland.
Het bezoek van Koningin Wilhelmina
aan België.
Vergadering van het Centraal Bureaui
van de tuinbouwveilingen.
De handelsbetrekkingen met België.
Buitenland.
Zal Engeland aan Polen een garantie-
verlklarlng geven? Verklaring van
Chamberlain te verwachten.
Beschouwingen over de redo van Da
ladier.
welke per I April 1839 vervallen
worden aangenomen door
alleraangenaamste wijze verrast. Door do
activiteit van den Raad van Arbeid zijn
hun bedragen ter band gesteld van eenige
honderden of zelfs duizenden guldens,
waar zij recht op hadden, maar waarop
zij, vreemd genoeg, geen aanspraak had
den gemaakt.
Vele weduwen namelijk, die recht heb
ben op wediuwenrente na hun zestigste
jaar of wanneer zij 'blijvend Invalide zijn,,
hebben, omdat zijl niet op de hoogte zijn
van de wettelijke bepalingen, deze rente
niet aangevraagd. Er waren vrouwen
wier xnan reeds overleden is in 1921 en
die dus van den Raad van Arbeid een be-'
hoorlijke soimi konden ontvangen, welke
hum zeer goed te ipas komt. Bovendien
Ikirijigen zijl van nu af aan geregeld de we-
duwenrente, waar zijl recht op hebben.
NEDERLANDSCHE BLADEN IN
PRAAG VERBODEN.
Do regeering te Praag verbood 479 bui-
tenlatnidscbe dagbladen, en tijdschriften,
waaronder 41 Nederlandsche, 19 Belgi
sche, 63 Engelsche, 123 Fransche en 54
Amerikaansche. Bovendien zijn alle Sow-
jetorganen verboden. Onder de verboden
Nederlandsche bladen bevinden zich alle
communistische en sociaal-democratische
bladen, en voorts de „Haagsche Post" en
de „Groene Amsterdammer".
NAAR MIDDELBURG!
Wij vestigen nogmaals de aandacht op
de vergadering die Zaterdagmiddag te
uur in St. Joris te Middelburg wordt
■gehouden en waar de beer J. Schou
ten, tijdelijk voorzitter van het Centraal
Comité van A.-R. Kiesvereenigingen,
hoopt te spreken.
Eten opweklkiing om deze vergadering
bijl te wonen schijnt ons vrijwel overbodig.
Wie maar even kan, zal zajin best doen
dezen middag vrij) te maken.
'En ook de vrouwen zullen niet gaarne
thuisblijven.
Allen zijn welkom.
Partijigenooten en geestverwanten!
DE NIEUWE POSTTARIEVEN.
Wij herinneren dat morgen 1 April de
gewijzigde posttarieven in werking tre
den.
Het locaal brieftarief wordt dan: tot
20 gr. 3 cent, 20100 gr. 6 cent, 100—
200 gr. 10 cent, daarboven als interlocaal.
Aanteelkenrecht: 10 cent extra.
Interlocale briefkaarten: 3 cent port,
formulier kosteloos.
Locale briefkaarten: 2 cent port, for
mulier kosteloos.
Prov. Schoonheidscommissie.
Gedep. Staten hebben aan den heer M.
Fernhout, te rekenen van 15 Maart j.l. af,
eervol ontslag verleend als lid der Pro
vinciale Zeeuwsohe Schoonheidscommis
sie, zulks onder dankbetuiging voor de in
die functie bewezen diensten.
GOES
Jaarvergadering Damvereen. D. I. D.
Woensdagavond vergaderde boven
staande vereeniging in de Ghr. Bewaar
school, onder voorzitterschap van dhr
H. Slabbekoorn. Na de opening volgde
het jaarverslag van den secr. dhr G. Tem
merman. Volgens dit verslag telde de ver
eeniging op' 28 Maart 1938 34 leden en op
28 Maart 1939 32 leden.
Het verslag van den penningmeester,