NI HEUSE Oo.'s BANK
V-heyep
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
De stormbal geheschen.
Vreemd.
De Les.
Buitenland.
De strijd in Spanje.
C.DE LEEUW, MIDDELBURG
Onze leider komt!
eus/n hadac!
Belangrijkste Nieuws.
DINSDAG 28 MAART 1939
53e JAARGANG - No. 152
Ingesloten vliegwiel,
zwaardere verlichting
.Twee in een
GOES.
N TOEKOMST
&QUW.
procent een
last.
van Veilingen
avinciale bijeen-
Valstar, voor-
(ureau van Vei-
issaris voor den
over: „De moei-
st van den tuin-
ferschijnsel", al-
t onze groenten
■nietigd worden
)eten doen. Deze
wanneer we be-
in normale om-
ird onzen afzet
ien onze succes-
lag worden aan-
;ing van de uit-
dsche consump-
braak ligt.
moeten nieuwe
onden. Het Cen-
ïgen heeft con-
rs. De steun van
len tuinbouw is
ig, waarop het
inbouw gehand-
gen initiatief is
dit er, dan zal
regeering onge
in verleenen.
r de algemeene
nveilingen, wel-
laand te Rotter-
en voorstel in-
ién procent van
beschikking te
entraal Bureau,
jd- of waarborg-
iculier initiatief
rarden gesteund,
snomen, dan zal
10.000 gulden be-
rele, uit de ver
deelde de heer
de heffing van
et over 1938 een
uders der reeds
zal leggen. Toch
worden gemist,
LLENUITVOER.
itiwerp tegen
en.
ing voor Bloem-
in Senaat van de
rd-Amerika zijn,
ichten in Neder-
ld, eenige wets-
n phyto-sanitai-
ngen wordt mee-
is land- en tuin-
n te beschermen
verspreiding van
re landen door
n planten uit die
ing voor Bloem-
ïoodzakelijk, dal
ng er via H.M.'s
de regeering der
protesteert, dat
jrp zou kunnen
dat dit om rede-
ndigen aard onze
;en, terwijl deze
hoogste Amei'i-
dit gebied een
hebben gekre-
m zelfs iederen
zondheid moeten
envak vertrouwt
.■eden de Neder-
eten te bereiken,
naatregelen geen
Vooral ook, om-
derlandsche pro-
.p van moreeten
maar omdat dit
ht een slag voor
;ijn, die zeer ern-
ERBERICH7
hedenmorgen
„jn betrokken;
nperatuur 3; mi
neerslag afgeloo-
m
lingen
hedenavond tot
uur:
>sland, Drente en
eenige lichte
okken tot zwaar
matige
wind.
1.
ncies
in,
hter,
vind.
iddag 3 u.:
sa. nu en dan
betrokken tot
zwakke tot
Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij
..Luctor et Emergo" ter exploitatie van
het blad „De Zeeuw"
Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes
Postrekening 44455 Telefoon 11
Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel
J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28
Abonnementsprijs i2.60 per kwartaal
Weekabonnementen voor Middelburg
Goes en Vlissingen f 0.20
Losse nummers 5 cent
Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Advertentiën 30 cent per regel
Ingezonden mededeelingen 60 cent per regel
Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags
f 0.75 bij vooruitbetaling
Advertentiën onder letter of motto
10 cent extra
BIJ contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
't Was tot nu toe betrekkelijk stil in
het politieke vaarwater.
Een vreemdeling in het politieke Neder
land zou niet den indruk krijgen dat hier
over slechts een drietal weken moet wor
den beslist over de samenstelling van
Provinciale Staten en Gemeenteraden en
in principe over die van Gedeputeerde
Staten en de Eerste Kamer,
Met uitzondering van de partij die ge
woon is veel beweging te maken en die
steeds poogt door veel beweging de aan
dacht te trekken, worden door de ver
schillende partijen kalm en rustig de
voorbereidingen voor de op handen zijnde
verkiezingen getroffen,
Een der bladen meende in verband
daarmee zelfs van een beklemmende stilte
te mogen spreken,
Maar dat is nu anders geworden.
Bte Liberale Staatspartij1 heeft Zaterdag
vergaderd.
En haar nieuwe voorzitter, Prof, T'el-
ders, heeft daar de politieke stormbal ge-
hesehen.
Nu gaat het er bij' de Liberalen met
volle kracht op los!
In zijn nogal opzien-barende 'rede
merkt Prof. Telders o.m. op:
„Als de heer Colijn vóór 1937 niet als
de boven de partijen staande nationale
figuur had geposeerddan zou de
stem vani den kiezer in 1937 ondubbel
zinniger en stellig ook anders hebben
gesproken."
Dat is toch wel vreemd.
De heer Colijin beeft toch gedurende
de geheele verkiezingsperiode in 1937
zich steeds als anti-revolutionair ge
openbaard. Geen oogenblik beeft hij' er
aan gedacht te „poseeren" als een bo
ven de partijlen staande nationale fi
guur.
Men leze zijn Dep uitatenrede en zijin
gedurende de verkiezingscampagne gehou
den redevoeringen er imiaar op na.
En als dat nog niet duidelijk genoeg
was, dan is daar nolg het feit, dat de
Liberale pers in artikelen en adverten
tiën voortdurend de kiezers heeft ge
waarschuwd wel te bedenken,, dat men
door op Dr Colijin te stemmen, de anti
revolutionaire opvattingen steunde.
De uitspraak van den Liberalen leideï
doet dan. ook wel vreemd aan.
Hebben we hier misschien een staal
van de spreekwoordelijk geworden pro
fessorale verstrooidheid?
De nieuwe leider van de Liberale Staats
partij meent, dat de Kabinetsformatie van
1937 toch nog wel iets goeds heeft gehad.
„De les is, dat verdoezeling van poli
tieke tegenstellingen steeds tot verwarring
en dientengevolge tot teleurstelling kan
leiden".
Deze uitspraak vermelden wij met ge
noegen.
En wel om deze reden, dat hier als juist
erkend wordt, wat door Groen van Prin-
sterer is geleerd en door mannen als Dt
Kuyper en Colijn na hem, in practijk is
gebracht.
Vandaar dat de Antirevolutionaire par
tij zich steeds van een pogen om een
sehijneenheid te krijgen, afzijdig heeft ge
houden.
Zij was en is bereid tot samenwerking,
in 's lands belang, met andere partijen.
Mits, met handhaving van eigen beginsel.
Gedachtig aan het woord van Groen:
Hn ons isolement, of wilt ge liever een
Hollandsch woord, in onze zelfstandigheid
m onze beginselvastheid, ligt
onze kracht".
Men kan het betreuren dat een man als
rrof Telders deze les zoo laat heeft ge
leerd.
Maar dat hij ze geleerd heeft kan niet
temin tot blijdschap strekken.
gen 10 uur:
ietsers:
De republikeinen trekken overal terug;.
Onrust te Gibraltar.
De nationalisten hebben tot dusver 2000
uerkante kilometer vruchtbaar grondge
bied aan het front van Cordova bezet. Zij
ei? l'nie der republikeinsohe for
tificaties van Puertocalatraveno tot Pe-
Darroya achter zich gelaten. D'e hevigste
De nieuwe D K W is er
En toch f 245.—.
Tel. 669 - Vlissingschestraat 39-41
gevechten werden geleverd in de vallei
van Pedroches, waar de republikeinen
weerstand boden van uit goed gebouwde
loopgraven, kazematten en ondergrond-
sche schuilplaatsen. Op andere plaatsen
echter gaven zij zich spoedig over.
-Groote ongerustheid is in
Gibraltar gewekt door het
nieuws uit het nationalis
tische Spanje, dat veel per
soneel in de districten, gren
zende aan Gibraltar is aan
gekomen, om de forten rond
om de rots te versterken.
'Gedurende het weekend zijn 4000
krijgsgevangenen aangekomen voor het
ruwste werk, terwijl 750 ervaren mili
taire ingenieurs het werk leiden.
Ook is een aantal D'uitsche
technici aangekomen voor
den bouw van fortificaties.
Ziji begonnen onmiddellijk
met het werk, dat dag en
nacht voortduurt.
Pe rechtsche strijdkrachten hebben een
nieuw offensief ingezet in de se toren
Talavera en Toledo. Zij rukken naar het
Zuiden op. Zij' zijn den Taag overgesto
ken, zonder op tegenstand te stuiten en
vorderen in de richting van Nava en
Hermosa.
'Gemeld wordt, dat het offensief van
Franco thans tot verscheidene sectoren
van het front van Madrid wordt uitge
breid.
LITAUSCHE MINISTERIE
AFGETREDEN.
Moeilijkheden met de Duitschers
in Memel.
D'e Litausche regeering is afgetreden.
Naar te Kaunas vernomen wordt, zijn
tusschen de Litausche regeering en de
vroegere oppositiepartijen onderhande
lingen gevoerd, om te komen tot een ge
meenschappelijk vaderlandsch front en
reorganisatie van het kabinet.
In welingelichte kringen wordt verno
em dat moeilijkheden zijn ontstaan in
de besprekingen tusschen N'orkaitis, een
hoog ambtenaar van het Litausche minis
terie van huitenlandsche zaken, en Ber-
Tijdens zijn bezoek aan Zeeland bezichtigde Z. K. H. Prins Bernhard te Yerseke
een der oesterkweekerijen, waar de hooge gast veel belangstelling voor het bedrijf
toonde.
tuleit, den nationaal-socialistischen presi
dent van het Memeldirectorium, over bij
zonderheden in het afstaan van Memel,
■vooral wat betreft het overdragen van
Litausch bezit. De houding van Bertuleit
wordt opdringerig genoemd.
NAAR DIENSTPLICHT IN
ENGELAND?
Britsche stafchef en officieren bezoeken
de Maginotlinie.
De Engelsche Minister-president Cham
berlain ontving gisteren den plaatsver-*
vangenden leider der labourpartij. Ook
beeft 'Chamberlain den leider der liberale
oppositie, weer tot een onderhoud ge-
noodigd.
In politieke kringen acht men deze
gesprekken van groot belang.
Ofschoon over den aard der besprekin
gen geen woord wordt losgelaten, blijven
de geruchten aanhouden over pogingen
tot samenwerking van alle partijen, om
te komen tot een effectiever systeem van
nationale verdediging.
Eenige maanden geleden, heeft Cham
berlain 'voor het lagerhuis beloofd, niet
tot dienstplicht in vredestijd te zullen
overgaan, zonder met het parlement over
leg te hebben gepleegd.
Het is bekend, dat in het parlement
de meeningen over de manier waarop
Brittannië's defensief systeem moet wor-
I den versterkt, nog al verdeeld zijn. In
conservatieve kringen wijst men er her-
I haaldelijk 'op, dat die versterking niet
noodzakelijk den dienstplicht insluit, al
thans niet wat men op het continent on
der dienstplicht verstaat.
Naar Reuter verneemt, zal generaal
Gort, de chef van den generalen staf, en
kele dagen in Frankrijk doorbrengen en
■bij die gelegenheid troepenmanoeuvres
bijwonen en een bezoek brengen aan de
versterkingswerken van de Maginot-linie.
Gisteren hebben geruchten
de ronde gedaan over een
scheuring in het kabinet en
zelfs over de mogelijkheid
van een aftreden van Cham
berlain. Reuter verklaart
echter, dat de geruchten ten
aanzien van Chamberlain
ongegrond zijn. Het gerucht be-
treffende een scheuring in het kabinet is
waarschijnlijk ontstaan door 'het feit, dat
zonder twijfel over de kwestie van invoe
ring van dienstplicht de ministers mis
schien. niet allen dezelfde meening zijn
toe-gedaan.
Eden heeft te 'Grimsby een redevoering
gehouden, waarin hij aandrong op de
vorming van een „nietpartïjenregeering"
op de breedst mogelijke basis.
ANTI-BRITSCHE ACTIE IN BEZET
CHINA.
Uit Nanking is te Shanghai een vreem
deling aangekomen die verklaarde, dat de
Japansche militaire autoriteiten klaar
blijkelijk een 'hevige anti-buitenlandsche
campagne -gaan beginnen. Deze zal hoofd
zakelijk tegen Engeland gericht zijn. Hij
1 April 's namiddags 2 M uur komt in
Middelburg (St. Joris) spreken de
heer Schouten, tijdelijk voorzitter van het
Centraal Comité en dus thans leider on
zer partij.
Een advertentie heeft dit reeds bekend
gemaakt.
Mogen we alle geestverwanten opwek
ken om te komen?
Het zal ongetwijfeld een samenkomst
worden waar bezieling zal zijn en waar
die bezieling nog zal groeien, Do talenten
van den spreker en bovenal zijn liefde tot
onze beginselen garandeeren dat.
De vergadering is met opzet geplaatst
op een Zaterdagmiddag, om zoovelen als
mogelijk is gelegenheid te geven tot be
zoek.
Ook dames zijn van harte welkom.
Laten we den onderlingen band en den
band aan onze beginselen, dat is aan
Gods Woord, versterken door in massa te
komen.
DIT&E.LDT OOKaVOOF^
ONZE REGEMMANTELF),
DAAR.ZE ZOOWEL VOOR,
REGEN- ALS, VOOR^POfijT-
MANTEL GEDRAGEN WOEDEN
VAN:
zeide, dat de winkeliers gedwongen wor
den, anti-buitenlandsche biljetten te eta-
leeren, die ook op de riksja's en andere
voertuigen geplakt zijn.
'Gedurende tien dagen verschijnen op
de frontpagina's van de bladen anti-
Britsche artikelen.
D'e officieeie „Hsin Pao" zegt brutaal
weg in zijn koppen: „Verniel de Britsche
vlag. Boycot Britsche goederen. Neem de
Britsche eigendommen in beslag. Ghina
zal herstellen, als alle Britsche Concessies
opgeheven zijn, als iedere Engelsehman
uit onze grenzen verdreven is." Tenslotte
dringt de pers er bij de Chineezen op
aan, alle betrekkingen met Engelschen te
verbreken.
De Japansche militaire autoriteiten in
No'Ord-'Ghina hebben een verbod uitge
vaardigd tegen bet verbouwen van hooge
gewassen langs de spoorlijnen. Dezu
maatregel is genomen, om alle mogelijk
heden voor schuilplaatsen ivan Ohinee-
sche guerrilla-benden teniet te d'oen.
NIEUWE GRENSINCIDENTEN IN
SLOWAKIJE.
Het Hongaarsche Telegraafagentschap
deelt officieel mede, dat de Slowaaksche
troepen Zondag de grens hebben geschon
den.
De Slowaken werden teruggedreven. Zij
lieten ac'ht dooden op het veld, velen
werden gewond of gevangen genomen.
De Slowaaksche troepen hebben ver
der, aldus het Rong. Tel.-Ag., op 26 'en
27 Maart aanvallen gedaan in den sector
Kiskolon. De Hongaarsche generale staf
heeft bevolen, iederen nieuwen aanval
met kracht af te slaan.
Een Reuterbericht uit Bratislawa meldt
hiertegenover: Naar verluidt zijn Hon
gaarsche ongeregelde troepen en vrij-
'Soharen 'Slowakije aan den zuidkant bin
nengedrongen.
D'e Slowaaksche regeering heeft vijf
lichtingen reservisten opgeroepen, doch
uiteengezet, dat de 'oproeping bepaald
blijft tot specialisten, de luchtmacht en
de lichte artillerie.
Officieel wordt medegedeeld, dat bij de
grensincidenten van de afgeloopen dagen
23 Hongaarsche militairen en burgers
Binnenland.
D'e 'gezondheidstO'es,t'la'nd van Prinses Ju
liana.
Bijzonderheden over het nieuwe handels
verdrag met Duitsohlanid.
Geen staking op de scheepswerven te
Rotterdam. en Schiedam.
Buitenland.
Mladirid gevallen.
Naar dienstplicht in Engeland?
Weer daden van terreur in Palestina.
Nog steeds grensincidenten in Slowakije.
welke per 1 April 1036 vervallen
worden aangenomen door
zijn gedood en 55 gewond, Do verliezen
dor Slowaaken zijn niet bekend, doch 800
Slowaaksche en 211, Tsjechische en Mo
ravische soldaten zijn gevangen genomen.
Stafofficieren hebben zonder succes ge
poogd een einde te maken aan de vijan
delijkheden, welke gisteren den heelon
middag hebben geduurd en des avonds
werden voortgezet.
In Slowaaksche politieke kringen wordt
beweerd, dat de Hongaren pogen zooveel
mogelijk Slowaalksch gebied in bezit te
krijgen, teneinde druk te kunnen oefenen
op de Slowaaksche onderhandelaars 'bij
de grensafbakening.
NOG HONDERD VLIEGTUIGEN VOOR
FRANKRIJK BESTELD.
De Fransche regeering zou nog eens
100 vliegtuigen in de Vereen. Staten be
steld hebben. Er zullen wellicht nog meer
orders volgen.
MAATREGELEN VOOR DE FRANSCHE
DEFENSIE.
Daladier heeft president Lebrun een
aantal decreten voorgelegd ter ondertee-
kening; deze decreten hebben betrekking
op de landsverdediging. Het zijn:
1. Een decreet, waarbij: de bemanningen
der oorlogsbodems worden uitgebreid;
2. Eén decreet, waarbij' wijziging wordt
gebracht in de wet van 13 December 1932
inzake de recruteering der zeemacht en
de organisatie van haar reserves;
3. Een decreet, waarbij het technisch
personeel bij; de marine wordt uitgebreid;
4. Een decreet inzake de verdediging
der grensgebieden;
5. Een decreet, waarbij credieten wor
den geopend voor een industrieele mobi
lisatie.
TERREUR IN PALESTINA HERLEEFT
Gisterenavond is den bewoners van de
wijk Musrara te Jeruzalem een verbod op
gelegd om gedurende 48 uur het huis te
verlaten, zulks in verband met het feit,
dat een onbekende aanvaller een schot
heeft gelost op een Jood, die ernstig ver
wond werd.
In Tiberias is onmiddellijk een bevel
uitgevaardigd om gedurende bepaalde uren
thuis te blijven, aangezien daar gisteren
middag een Jood werd doodgeschoten.
In Haifa is een Joodsch hulpagent doo-
delijk gewond door op hem gerichte scho
ten. Gistermorgen is een landmijn tot ont
ploffing gekomen onder een trein op de
lijn Lydda-Jeruzalem, tengevolge waar
van drie goederenwagons ontspoorden en
een Britsch soldaat benevens zes Arabi
sche spoorweglieden gewond werden.
Bij' operaties van een Britsch Regiment
■dat optrad in samenwerking met de lucht
macht, is gisteren de z.g. „opperbevelheb
ber' der Arabische rebellen, die kort ge
leden van Damascus naar Palestina was
terug gekeerd, gedood, toen hij een poging
deed om door een rond een dorp bij Na-
bloes getrokken cordon heen te breken.
„ROME MOET DEN EERSTEN STAP
DOEN", VOLGENS FRANKRIJK.
„United Press" verneemt, dat de Fran
sche ministers tot de conclusie gekomen
zijn, dat de rede van Mussolini niet de
deur voor onderhandelingen heeft geslo
ten.
Minister Bonnet heeft dit in een ver
klaring aan de buitenlandsche pers be
vestigd.
Bonnet zeide echter, dat
de regeering heeft beslo
ten niet het initiatief te
nemen v o o r het aanknoo-
pen van onderhandelingen.
De eerstvolgende stap moet
door Italië gedaan wor
den.
In welingelichte kringen doet verder
het gerucht de ronde, dat het kabinet zou
hebben besloten, dat onderhandelingen