Duizenden arrestaties te Praag. IIHMMSCItltCTIt E Geref. Kerk Den Haag (Oost) NlHeÉib&lF flank Goes ofclicCTU Dagblad voor de Provincie Zeeland amma. EERSTE BLAD. Geen trouw en waarheid. Engelsche vloot vreest geen enkele bedreiging. Japansche troepen naar Russisch grensgebied. Moderne Pendule's Lange Kerkstraat 26 Belangrijkste Nieuws. VRIJDAG 17 MAART 1939 53e JAARGANG - No. 143 Lange Noordstraat - Middelburg Hitier naar Bratislawa - De ontstemming in Engeland. De opmarsch der Hongaren. Mantels Mantelcostuums Swaggers Japonnen Blouses en Rokken GOES Ralph op zijn rpe dolk die hij 1 in zijn hand, woedende beest er gebogen kop [man afstormde, het monster op. ld, zegt het Hdbl., ling in de hoogte op het Duitsche ngeland onze eie- il men nog verder omenl 'Ook is Ar an de markt. De gaan momenteel de Engelsche uit, taat, dat er meer at, zoodat het ni- s. De grootste be- ook, dat de ex en" ruggesteun in >t ivlot mede, niet indruk heeft, dat el niet lager zul- het winterseizoen k geconserveerde loch óók de Pa neel hoog eierge- Al met al zullen wel stijve markten art 1939. en 301,5 M. 8,00 3,20 VARA. i2,00 7,30 VPRO. 9,00 ,00—12,00 VARA. Ber. 10,00 Mor- ilam. 10,40 Zang, erv. declam. 11,30 00 AVRO-Amuse- met piano. 2,05 el. 5,05 Voor de i,00 VARA-orkest. serie. 6,50 Gram. ,05 Causerie „De rwijs". 7,23 Ber. iauserie „Lèvens- 800 Viool en Het leven in In- est. 9,30 Declam. Ber. ANP. 10,40 LI,30 Jazzmuziek. 15,5 M. Algem. Ie KRO. i. 8,15 Ber. 10,00 serie. 12,00 Ber. Wijnappel's strijk- 1,30 Verv. conc. Gram. 3,30 Zang 4,15 KRO-Melod. 5,15 KRO-orkest. userie. 6,20 Verv. 3 Ber. 7,15 „Op werkloosh.bestr.", DO Ber. ANP. 8,15 orkest en solis- CRO'-orkest. 10,00 10,30 Ber. ANP. ïlist. 11,00—12,00 EERBERICHT. an hedenmorgen isingen zwaai' be- temperatuur 3; neerslag afge- m hedenavond tot 19 uur: meest zwaar bo- neerslag, zwakke richtingen, iets aiddag 3 u.: Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, Goes Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - HoofdredacteurR. ZUIDEMA AbcRB*eiestiFr3|« fZM p»r IwrteaI Goes en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden mededeellngeu 60 cent per regel Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags fO.7? bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Dit nummer bestaat uit 2 bladen. lag 3 uur: 774. fietsers: Wat ons het meest treft in wat men te recht genoemd heeft de Tsjechische tra gedie, is wel dit, dat er bij. mannen, dit: geacht worden leiders der volken te zijn, geen eerbied is voor trouw en waarheid. Wat zijn er zoo voor en na "door den Duitschen Führer geen plechtige verkla ringen afgelegd en beloften gedaan. D'e diplomatieke oorrespondent van do „Times" geeft enkele voorbeelden. Toen de Duitsche troepen Bohemen en Slowakije bezetten zoo schrijft hij herinnerde Londen zich eenige van Hit ler's recente beloften en verzekeringen. Verscheidene daarvan werden gedaan in de me est precieze termen op het hoogtepunt van de Septembercrisis en werden aanvaard door de Britsche ru- geering als grondslagen voor een voort gezette poging om de Sudetenkwestie vreedzaam te regelen. In zijn rede in het Sportpaleis, drie dagen vóór Miinehen, verklaarde Hitier: „Dit is de laatste terri toriale eisch, dien ik Euro pa heb te stelle n", Deze uitr spraak heeft hij tweemaal herhaald. Wat de Tsjechen betreft, verklaarde Hitler in dezelfde rede: „Wij begeeren geen Tsjechen. Als de Tsjechen tot een accoord zijn gekomen met hun andere minderheden (Hongaren en Polen) heb-ik geenerlei belang meer bij den Tsjechischen staat en wat mij betreft kan ik hem een garantie geven". Hitier zeide verder: „Wij- willen geen andere naties hebben. Wij willen ons eigen leven leiden en we wenschen, dat andere volken hetzelfde doen. Deze leer leidt tot een beperking en begrenzing van onze buitenlandsche poli tiek. Onze buitenlandsche politieke doel einden worden niet van geval tot geval bepaald; zij liggen stevig verankerd in de vastbeslotenheid, dat zij uitsluitend het Duitsche volk moeten dienen". Deze verklaringen hebben, naar veler opvatting in Londen, München mogelijk gemaakt. Op 28 September zeide Chamberlain in het Lagerhuis over de besprekingen van Godes'berg: „In de eerste plaats her haalde Hitler met grooten ernst, wat hij reeds te Berch- tesgaden gezegd had, n. 1. dat ditzijn laatste terri toriale ambitie in Europa was en dat hij geen andere dan Duitsche rissen bin nen het r iji k wilde beslui- t e n". Na een interruptie zeide Chamberlain: „Dit zijn woorden, die toch wat te be- teekenen hebben en die zorgvuldig over wogen moeten worden". Op 9 October zeide Hitier te München: „Nu we een sterke staat zijn, kunnen we bereid zijn een politiek van verzoening te^ volgen met de omringende staten. Wij willen niets van hen. W ij hebben geen wenschen, geen eische n". Aan deze verklaringen zouden, gaat de Times verder, citaten toegevoegd kunnen worden, waarin Hitier te Neurenberg, Weimar, Saarbrucken en elders gispte, dat buitenlandsche critici zich in Duit sche zaken mengden, en verklaarde, dat Duitschland nooit buiten zijn eigen gren zen zou gaan". Uit wat nu weer gebeurde blijkt op nieuw, dat dergelüke plechtige beloften en verklaringen niet de minste waarde hebben en dat ze, zoodra het belang dit heet te eisohen, als niet gedaan worden beschouwd. Dit is een droeve waarheid. Maar een waarheid, waarmee niet al leen groote mogendheden als Frankrijk en Lngeland, maar ook de kleine neutrale staten ernstig rekening zullen hebben te houden. Het feit, dat in het loopende begroo- 'ngsjaar 43 oorlogsbodems bij de Engel sche vloot zijn gevoegd, dat in 1939/40 bog 60 schepen zullen gereedkomen en bat moderne en zeer doeltreffende me tboden zullen worden toegepast om aan tallen van duikbooten en vliegtuigen op oorlogsschepen af te wenden, zijn de voor- WEATHERPROOF IN ALLE MODELLEN VOLLEDIG GESORTEERD I! naamste punten geweest van een rede, welke Shakespeare, de parlementaire secretaris der Admiraliteit, gisteren in het Lagerhuis heeft gehouden. De bedreigingen uit de lucht hebben, aldus vervolgde Shakespeare, nieuwe de fensie-problemen opgeworpen, doch de ondervinding heeft geleerd, dat een lucht aanval op zich zelf niet een natie tot onderwerping kan brengen, Indien wij ooit de heerschappij ter zee zouden verliezen, zouden wij den hon gerdood onder oogen moeten zien. W ij gelooven echter, dat de Brit sche vloot thans zoo sterk is, dat wij met vertrouwen een be dreiging van welke combina tie van strijd krachten ook onder oogen kunnen zien. In de toekomst zal het duikbootwapen niet zoo doeltreffend zijn als in den wereldoorlog. Aan de hand van cijfers illustreerde spreker in verband hiermede het succes van het convooistelsel, dat tegen het einde van den oorlog werd toegepast en hij voegde er aan toe, dat als resultaat van een nauwe samenwer king, gedurende twee jaren, tusschen de admiraliteit en de scheepsbouwindustrie, Groot-Britannië thans in staat is direct na het uitbreken van een oorlog een convooi-dienst te organiseeren op alle scheepvaartroutes waar zulks noodig mocht zijn. Wij hebben, aldus spr., voldoende anti- j duikbootgeschut in voorraad om aan alle I te verwachten eischen het hoofd te kun- l nen bieden. Verwacht wordt verder, dat tegen het einde van het jaar ongeveer 1 1000 koopvaardijschepen versterkte dek ken zullen hebben, waarop geschut kan worden geplaatst. Shakespeare zeide verder te gelooven, dat de Britsche methoden voor de op sporing, verjaging en vernietiging van duikbooten de beste ter wereld zijn. Volgens te Sjanghai ontvan gen berichten is in de afge- i loopen week een groote Japan sche troepenmacht, die on langs uit Japan in Mandsjoe- kwoen Korea was aangekomen, naar de grensstreken der Sow- jet-Unie verplaatst. Een der berichten spreekt over 40.000 man. I Vernomen wordt voorts, dat de Kore- 1 aansche haven Rasjin plotseling voor alle scheepvaart is gesloten, behalve voor Ja pansche militaire transporten. Naar verluidt zijn verder verscheidene divisies Japansche troepen, ter sterkte van ongeveer 50.000 man, in de afgeloo- pen week op het eiland Sjamhali aan de Japansch-Russische grens aan land gezet. Verondersteld wordt, dat de garnizoe nen worden versterkt, zoolang het Ja pansch-Russische visscherij geschil nog niet is geregeld. Praag geniet 'reeds van de zegeningen der Duitsche bezetting. Volgens de laatste schatting bedraagt het laaaïtal arrestaties reeds ongeveer 5000. Naar verluidt, heeft de leider van de 'Gestapo bijl aankomst in de Tsjechische hoofdstad verklaard, dat tiendui zenden arrestaties moe ten worden verricht. Het is voor ieder, zelfs voor diplo maten, onmogelijk Praag zonder visum van de geheime politie te verliaten. De achterblijvende Joden, die hierheen uit Duitschland en Oostenrijk waren ge vlucht, kunnen ook niet meer weg en wachten hulpeloos en gelaten af, dat de Neurenbergerwetten in werking treden. Er komen reeds veel 'berichten binnen over zelfmoorden van joden en ook van Tsjechen. Tal van Tsjechische joden bestormen de vreemdelingen,, om hun juweelen te gen belaehelijiken prijs te koop aan te bie den. Ook boden zijl alles wat zijl maar ge ven konden voor pasipioorten, zich niet realiseerende, dat deze door de strenge controle op ieder, die het land wil verla ten, waardeloos zouden zijin. Naar Havas meldt, heeft de Gestapo ook verscheidene arrestaties verricht on der de journalisten. He t oorspronkelijk plan voor de bezetting van Praag w ia, s de stad te doen bezetten door zes b a t a 1 - jons parachute-springers, die met vliegtuigen ïou- den worden aangevoerd,' doch door het slechte weer ds dit plan niet door gegaan. I Gistermorgen om tien uuir gaf de poli tie huis aan huis bevel de vlag uit te steken. Uit eigen beweging deed tmien het niet, wat waarlijik geen wonder is. Hoe Hitler met Hacha sprak. De diplomatieke correspondent van de „Daily Herald" verneemt de volgende bijzonderheden over het onderhoud van Dinsdag te Berlijn tusschen rijkskanse lier Hitier en den Tsjechischen president Hiacha. Om 12 uur 10 werden Hacha en zijn minister van. buitenlandsche zaken Chvalkowsky in de kamer van den Füh rer toegelaten. Hitler zo'U terstond op z ij' n doel z ijl n a f g e g a a n. H ij verklaarde, het o n a f h a n- kelijk 'bestaan van den Tsjechischen staat niet langer te kunnen dulden. Hij' had daarom besloten 0 n na idd e 11 ij k in te grepen. Om 5 uur zouden zijn troe pen de grenzen van Bohe men en Moravië over- schrijden en om 5.30 uur zonden z ij in raag z ij: n. H ij1 zeide Hacha, z ij n re geering hiervan telefo nisch in kennis te stel len en te gelasten, dat er geen verzet zou worden geboden. Indien Hacha weigerde» zou een Duit sche luchtvloot, die daar toe gereed gehouden: wer d, Praag bombardeeren. HJacha gaf toe en telefoneerde met mi nister-president Beran in Praag, die in zag dat er niets anders te doen viel dan toe te geven. Daarop yverd het onderhoud tusschen Hitier en Hacha hervat. Hitier stelde den eisoh, dat de Tsjechische president formeel 'het lot van den Tsjechischen staat in handen van den Fuehrer zou leggen en om zijn bescherming zou ver zoeken. Ook hierin stemde Hacha toe. Toen beloofde Hitier den Tsjechen een „zekere" autonomie te zullen laten en hun hun gelegenheid te zullen geven, om hun nationaal bestaan voort te zetten en te ontwikkelen. Het onderhoud was afgeloopen. Hacha kon vertrekken. Het was 3 uur in den nacht van 14 op 15 Maart. Hitier uit Praag, vertrokken. Hitler is uit Praag vertrokken onder de toejuichingen vian de Duitsche bevolkingsgroep. Hijl zou den nacht te Iglau doorbren gen en zich vandaag naar Brunn bege ven. Hij zal vervolgens naar Bratislava gaan om Slowakije onder „doeltreffende bescherming" te nemen en zal Zaterdag te Weenen zijln voor een troepenschouw, welke op 15 Maart had moeten worden gehouden. De D'uitsche troepen zijin vanmiddag begonnen met de 'bezetting van de Slo- waaksche grenzen. Het is waarschijnlijk, dat de Duitsche troepen zeer binnenkort het Slowaak- sche gebied zullen bezetten. De bevolking is aangemaand, haar kalmte te bewaren, daar de D'uitsche troepen niet als aanvallende troepen be schouwd werden. Zeer waarschijnlijk zal Slowakije een tweede protectoraat naar het model van Boheimlen en Mora vië vormen. De Hongaren bezetten Chust. Het is nu wel duidelijk geworden, wat gisteren nog twijfelachtig was, dat Hon garije bezit neemt van de Karyathische Oekraine. Gisteravond om zeven uur hebben de Hongaarsohe troepen C'hust 'bezet. Om 1-4 uur had de Hongaarsohe voor hoede de Poolsohe grens bereikt. De verkoop van onze is een reuzen succes. Junghans e.a. goede merken. Levering alléén met jarenlange garantie. C. JOOSSE, ST.-ADRIAANSTR. 11, GOES. Gistermiddag heeft zich in 't plaatsje Klimiec (Oost Karipiathen) een ontroe rende betooging van Poolsch-Hoingaar- sche broederschap voorgedaan ter gele genheid van het herstel 'der gemeen schappelijke grens tusschen de beide staten, na een onderbreking gedurende 166 jaar. Do president van den Poolschen se naat Mlienzinsky deelde in de zitting van gisteren mede, 'dat de Hongaarsohe troe pen aan de Poolsohe grens waren aan gekomen, De woorden van den president gingen onder in een hartstochtelijke ovatie der senatoren. Intussohen meldt Geteka uit Praag, dat de minister van buitenlandsche za ken der Karpatbiaohe Oekraine nog ho- pelooze pogingen aanwendt om hulp te krijgen voor zijn land, Hij' heeft aan alle buitenlandsche ambassadeurs te Berlijn het volgend telegram gezonden: „Reeds vier dagen vloeit aan de grenzen van de Oekraine bloed In een niet-verklaar- den oorlog. Vraag namens de regeering 'der Karipiathisohe Oekraine de inmen ging van uw hooge regeering bij de Hon gaarsohe regeering, opdat de kwestie der Karpat'hische Oekraine langs diploma- treken weg en niet door wapengeweld Wordt opgelost." jj Roemenië meng! zich niet in den strijd. In verband met de voorstellen, die ge daan zijln door imlgr Wolosjin en de le den der vroegere regeering van de Kar- pathen Oekraïne, is het Roemeensche kabinet gisteren bijeengekomen. Het lijkt zeer onwaarschijnlijk, dat de Roemeensche regeering op de voorstel len van Wolosjin' zou ingaan, aangezien idit haar fciou verplichten, .(gebieden te bezetten, die reeds door Hongaarsohe troepen zijn bezet. Aan de Roemeensche grens worden uitsluitend defensieve maatregelen ge nomen. Bij duizenden ikomen Tsjechische en O'ekrainisohe vluchtelingen de grens over. Vlucht over de Poolsche grens. 'Ongeveer 1000 Tsjechische militairen en ambtenaren en 'hun familieleden zijn gisteren met twee tremen over de Pool sche grens gekomen. Slechts enkelen hun ner wisten wat met hun land gebeurd was. Mannen, vrouwen en kinderen, die niets te eten hebben gehad, bestormden het stationsbuffet. Zij zagen er verwil derd en koud uit en zij boden Tsjechisch bankpapier aan om wat heete thee te krijgen. Zelfs probeerden zij 'hun zilver geld bij het gewicht te verkoopen. In den eersten trein bevonden zich 400 vluchtelingen, o.m. douane-ambtenaren, grensbewakers, burgerambtenaren, onder wijzers met 'kinderen, vrouwen met kleine kinderen. T'e Lemberg is een commissie gevormd, welke de verzorging op zich zal nemen voor de vluchtelingen, voor dezen met extra-treinen weer naar Bohemen worden teruggezonden. LONDEN HEEFT GEEN ENKELE OFFICIEELE MEDEDEELING UIT BERLIJN ONTVANGEN. Attlee, 'de leider Labour-oppositie, heeft Chamberlain in bet Lagerhuis gevraagd, Binnenland. Bewaking van spoorwegoverwegen wordt opgeheven. Er komen flikkerlichten. De opbrengst der Rijksmiddelen. De begrooting van Economische Zaken en Landbouw-crisisfonds aangenomen. Buitenland. Arrestaties te Praag. Hitier naar Slowa kije. Scherpe artikelen in Engelsche en Fransche pers. De versterking der Britsche marine. De Palestijnsche conferentie mislukt? Japan zendt troepen naar de Russische grens. UITGIFTE eener 3Va °/o OBLIGATIELEENING ad 100 in stukken van f 1000, f500 en f 100. Vrij van couponbelasting. Inschrijvin gen worden gaarne aangenomen door of doze over inlichtingen omtrent den toestand in Midden-Europa beschikt en zoo ja, of deze inlichtingen alleen op persberichten berustten of ook uit andero bron kwamen, Voorts vroeg hij of de regeering te Berlijn eenigo modedeeling had gedaan over de gebeurtenissen in Tsjeoho-S'lowakije. Chamberlain antwoordde hierop offi cieel© rapporten te hebben ontvangen, waarin de persberichten waarvan spr. in het Huis melding had gemaakt, worden bevestigd. De ambassadeur te Berlijn 'heeft voorts gisteren een bezoek gebracht aan den Duitschen staatssecretaris van buitenlandsche zaken, doch van de D'uitsche regeering is tot nu toe geen enkele officieele mededeeling ontvangen. Sir Archibald Sinclair, de leider der liberale oppositie, vroeg den premier ver volgens of de Engelsche regeering te Ber lijn heeft geprotesteerd tegen den aanval in Tsjecho-Slowakije. Met antwoord van Chamberlain hierop was ontkennend. De premier weigerde voorts te zeggen of een protest zal worden gezonden. D'e diplomatieke redacteur van Reuter te Londen meldt nader te hebben ver nomen, dat binnenkort ongetwijfeld een verder Britsch diplomatiek contact met de Duitsche regeering tot stand zal ko men in verband met den nieuwen toe stand in Tsjecho-Clowakije. Vandaag zijn echter nog geen stappen in die richting ondernomen. Verklaard wordt dat de Britsche regeering op vollediger inlich tingen wacht. Zullen Londen en. Parijs hun gezant ontbieden? In gewoonlijk goed inge lichte bronnen te Londen verluidt, dat de Engelsche en Fransche regeeringen overeengekomen zijn, hun ambassadeurs uit Berlijn te roepen, om, zooals men dat officieel noemt, „rapport uit te 'brenge n", maar in wer- kelijkheid als protest tegen de actie van Duitschland1. De eenige dagen geleden te Berlijn be gonnen Fransch-Duitsche economische besprekingen zijn voorloopig uitgesteld. De Fransche gedelegeerden wachten, met het oog op de politieke gebeurtenis sen, op nieuwe instructies. Krachtiger politiek van Roosevelt? D'e buitenlandsche politiek van Roose velt zou krachtiger worden dan ooit als gevolg van de bezetting van Tsjecho-Slo wakije, aldus werd te Washington gis teren verklaard in kringen die in nauw contact staan met den president. De president zou daartoe overgaan, zoo werd gezegd, omdat hij gelooft, dat zijn politiek van „ontoegeeflijkheid en geen omgang" gebleken is de eenige te zijn, die de aanvallers verstaan. Men geeft uiting aan zijn verbazing over het feit, dat, terwijl de 'Duitsche legers Tsjeeho-iSIowakije binnentrokken, Chamberlain nog sprak over verzoening. SCHERPE AANVALLEN DER BRITSCHE EN FRANSCHE PERS OP BERLIJN. De Times schrijft Het b 1 ij k t nu wel, 'hoe zorg vuldig de Duitscbers hun plannen hebben gemaakt, hoewel zij tot ivoor kort nog stellige verzekeringen ga ven voor het tegendeel van wat zij van plan waren. Uit alle berichten- blijkt niet alleen, dat de decreten, wel ke Hitier beeft uitgevaar-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1