fieref. Kerk Den Haag [Zuid] N.V.Hendfikse&C= Bank Gaas Hf5 lm zv a: I! 1 ft I lilt las Dagblad voor de Provincie Zeeland VERLAGING POSTTARIEVEN. ft. Geen misbruik? De strijd in Spanje. De strijd in China. .lr&L. ff 5 x m MAANDAG 13 MAART 1939 53e JAARGANG - No. 139 Buitenland. Belangrijkste Nieuws. Binnenland. Groote brand te Utrecht. 3S5i 8 B O Sg-.J a B' S. 6- ^P-S? *lg 3 -hUI rt\ N ÏC B" W Ë*- |3 j- pL >rt!:if li-lffc- e-Ssyg-^g rge-grp j wg* P w 8 8 ri 8 m a I® B ►=- &1 13. 2 8 °8 p-ffg 2 60 P-$ tt 2 f° «pap s 13 B m as |L$? Sm - <i I a 2 t> g SS g H a 2 s, £0 S j- Hl- - p tf CD £- CD HJ CD 02 t-. S P 1 w EL p <3 ST P s s 1§» fiiS öb| 09 CD Ca J3 yz uj Co <i 0? W 2-g g S Q R i D 2. 2 g5gS. si-a g.» p. p 5 «I ft^ e O m GO w 75 p m p* 1 M I B ft» <D O r— C/3 GO pn i 11 SB CS 3 *g O ff 3 SS 55 v) p O ar 2. "O 9 CD 3 CD SP 1 CD n c 5 CD s 3 g- 8 SP ff. O. (P M- CO £§:g. I S fr P P P» n 2- 0 W PL$ CD pj ap uge g-i M g4 pie CD Pt B.& 0q N a. i p ^o.®" p "1^ I sf I g'üWÊ: M&0 er B S B' f g 3 Q O P P 3 Cö pP CD P' Qj CD -N2 CD pMJ K cp Uitgave: N. V. Uitgevers - Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw" Bureaux Lange Vorststraat 7 0, does Postrekening 44455 Telefoon 11 Bijkantoor Middelburg: Fa. Boekhandel J. J. F A N O Y, Lange Burg 40. Telefoon 28 Directeur - Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA Ahog«e»?8<!Sf!lf pp? Weekab osia;S3t-en te a vc-o>- -j g Gors en Vlissingen f 0.20 Losse nummers 5 cent Adverientiën 10 cent per regel Ingezonden mededeellngeo 00 cent per rsge! Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags fOJS bij vooruitbetaling Advertentiën onder letter of motto 10 cent extra Bij contract belangrijke korting Naar aanleiding van ons artikeltje „Ergerlijk misbruik" in ons nummer van 4 Maart j.l. ontvingen wij van den heer A. I. Leenhouts te Retranohement het volgende schrijven „Ik heb niet bedoeld, en bedoel dat nooit, iemand in zijn godsdienstige over tuiging te grieven, en ik heb het ook niet gedaan. Dat is uit mijn betoog dan ook absoluut niet te halen, zelfs niet uit het gedeelte, dat u als overtuigingshewijs, in uw blad afdrukt. Dat het door mij genoemde feit zich in den Cfar. B. en T. Bond voordoet, bewijst mede de juistheid van mijn redeneering. Het betreft hier twee groepen die elkaar heel na staan en niettemin ondervindt men in de landbouworganisatie de re actie van hun politiek geschil. Ik noem de dat, indien 'het zou leiden tot het op richten van weer een nieuwe landbouw organisatie, een droevig verschijnsel en ik begrijp werkelijk niet, dat U daarover „valt". Indien ik zou hebben gezegd: „ik verheug mij over de heibel in den Chr B. en T. Bond", zou ik uw kritiek ge rechtvaardigd hebben geacht, nu niet. Het slot van uw aanval is al even on juist. Hetgeen ik heb gezegd is een per soonlijk woord mijnerzijds geweest, waar voor ilk, en 'dan ook ik alleen de ver antwoordelijkheid draag". Dit schrijven berust ten deele op een misverstand. Wij hebben er niet aan ge dacht den heer Leenhouts er van te be schuldigen, dat 'het zijn bedoeling zou zijn iemand in zijn persoonlijke overtuiging te grieven. E!r is in het bewuste artikeltje niets dat daarop wijst. Ons bezwaar ging tegen het gebruik o.i misbruik van den Oproep van H M. de Koningin, ter bestrijding van de organisaties op Ohristelijken grondslag Er is in Chr. Hist, kring inderdaad een strooming, die zich keert tegen den C.B.T.B. Wat men daar wil is niet 'hel stichten van een nieuwe organisatie, maar versterking van de „neutrale", wil men „algemeene" organisaties. Dat men dit in de kringen ivan de Z. L. M, toejuich! en dat uitspraken van mannen als Bak ker en Weitkamp in het orgaan van de Z. L. .M. een eervolle vermelding krijgen is verklaarbaar. En als de heer Leenhouts, blijkens zijn schrijven van oordeel is, dat men, me! waardeering overigens van eikaars op vatting, toch in een Landbouworganisatie kan samenwerken en dat de organisaties op Ghristelijken grondslag overbodig zijn en onnoodig de eenheid schaden, dan is dat zijn zaak. Maar wij moeten er tegen opkomen, 'dat hier de radio-rede van H. M. de Konin gin in het geding wordt gebracht en dat met een beroep op die rede, waarin het „Christus ivoor alles" zoo nadrukkelijk werd onderstreept, organisatie op C'hris- telijken grondslag wordt afgewezen. Eh wat de slotzin betreft: de heer Leenhouts zegt, dat hij. een persoonlijk woord sprak, waarvan 'hij1 alleen de ver antwoordelijkheid draagt. Ja, maar hij sprak dit woord, in kwaliteit, als voorzit ter van een officieele vergadering van de Z. L. M. De gebeurtenissen in Tsjecho-Slowakije. Geruimen tijd waren de betrekkingen tusschen het Tsjechische Praag en het Slowaaksche Bratislava gespannen. Te 1 raag meende men, dat in Slowakije tot ln de hoogste regeeringskringen strevin gen merkbaar waren, welke er op gericht waren om zelfstandigheid te verkrijgen. blijkbaar achtte Praag het nu de tijd v°or een kras ingrijpen. Vreezende, dat een staatsgreep ter verkrijging van volko men onafhankelijkheid onmiddellijk voor de deur stond, heeft de Tsjecho-Slowaak- sche president Hacha troepen naar Bra tislava en andere belangrijke strategische Punten gezonden; den minister-president I mgr. dr Tiso afgezet en in hechtenis ge nomen; verschillende leiders en ook de Propagandachef van de separatistische Peweging gearresteerd; de Hlinka-garde I ontbonden; en Sidor tot minister-presi dent benoemd. Hot pijnlijkst is de jongste ontwikkeling m Berlijn gevoeld. Het kan niet verwon- eren, dat zelfs nachtelijke besprekingen jan de allerhoogste D'erde Rijksautoritei- en gehouden zijn, om de gedragslijn vast e stellen, welke in deze aangelegenheid gevolgd zai worden. De afgezette Slo waaksche regeering moet bovendien een er°ep op Hitier gedaan hebben (volgens andere berichten is het een dringende me- edeeling geweest). Berlijjn is toch al niet erg tevreden over Praag, omdat het te zelfstandig op treedt. Gezaghebbende Duitsche kringen spre ken echter formeel het in 't buitenland gepubliceerde bericht tegen, volgens het welk Duitsche troepen den Donau zouden zijn overgestoken en het bruggehoofd van Bratislava zouden hebben bezet. In het conflict tusschen Tsjechem en Slowaken kiest de Duitsche pers op on dubbelzinnige wijze partij voor de Slo waken. De Zondag is te Bratis lava rustig verloop en. Voor ongeregeldheden is imen op 't oogenblik niet meer bevreesd. Te Praag heeft men blijkbaar vertrou wen in Sidor, den nieuwen minister-pre sident. Sidor behoort echter iniet tot de ge matigde elementen in Slowakije. De financieele problemen zijn echter niet opgelost en de Slowaken hebben nog steeds geld noodig. Tijdens een te Bratislava gehouden en door 10.000 personen bezochte betoo ging van de D'uitsche minderheid in Slo wakije, ter gelegenheid van den eersten verjaardag van de „Amsohlusz" heeft de leider van deze groetp, staatssecretaris Karmasin, o.a, gezegd; „Wij kunnen on der geen voorwaarde dulden, dat de Tsjechen in Slowakije imeer invloed krij gen. Dit is een levensvoorwaarde voor de Duitsche groep. Wij kunnen derhalve geen andere regeering erkennen dan die, waarin de Landdag zijln vertrouwen heeft uitgesproken. Al het andere is tegen de grondwet, de huidige regeering is voor ons onwettig." Na deze redevoering is op Karmasin uit een huis een schot gelost. De opge wonden menigte bestormde daarop het gebouw. De dader is er in geslaagd te ontkomen. Volgens een Reuter-berioht heeft Kar masin te Bratislava in een interview verklaard, dat hiji „te allen tijd een be roep op den Fiibrer kon doen". Gisteravond ^patrouilleerden voortdu rend pantserwagens door de straten van Bratislava en naar gemeld werd, nam de spanning toe. Volgens berichten vani Slo waaksche zijde zijn bijl een gevecht tus- sohen Hlinkagarden' en Tsjechische sol daten te Presov elf personen gedood. DE GEVECHTEN TE MADRID. De aanval van de communistische le-' gerafdeelingen op de republikeinsc'he troe^- pen werd Zaterdagmorgen ingezet door de artillerie, doch al heel spoedig daarna hoorde men ook het geratel van mitrail leurs en de explosies' van handgranaten. In den loop van den middag waren de gevechten nog in vollen gang. De strijd woedde in alle sectoren van het Madri- leensche front. Blijikbaar hadden de communisten de groote villawijk Chamartin geheel in hun macht. Bovendien waren zij; doorgedron gen in de Salamancawijk, waar de meeste ambassades gevestigd zijn, De communisten kregen voorts vasten voet in het belangrijke Atochastation, het eindpunt van de spoorwegen naar hel zuiden, terwijl zij het vliegveld Barajas op de republikeinen zouden hebben veroverd. Blijkbaar beschikten de communisten ook over eenige batterijen luchtdoelge schut, want toen de republikeinsche vlieg tuigen te Madrid boven de punten, waar de muiters zic'h verschanst hebben, ver schenen, kwam plotseling geschut in actie en werden de vliegtuigen genoodzaakt om hun aanvallen te staken. Dte meeste straten in het centrum van de stad waren uitermate gevaarlijk. DE OPSTAND ONDERDRUKT? Het rechtsche radiosta tion aan het front vanMa- drid heeft gis'teravon mede gedeeld, dat Miaja de con trole over den toestand te Madrid scheen te hebben herkregen. D'e communisten hebben hun stellingen verlaten en zijn in Oostelijke richting af getrokken. De troepen van Miaja hebben daarna de stellingen in de omgeving der stad, die het eerst door de opstandelingen waren betrokken, aangevallen. Madrid herademt. Overal heerscht orde en de troepen nemen rust in de inder haast aangelegde versterkingen en de ge bouwen, waaruit de communisten ver dreven zijn. Nader meldde Havas, dat twee leiders van de communisten zich onvoorwaarde lijk hebben overgegeven en de gijzelaars, die zij de laatste dagen gevangen hebben genomen, vrijgelaten 'hebben. Te kwart over zes gisteravond heeft de verdedigingsraa/d van Madrid een ooroep tot de arbeiders gepubliceerd. Hierin werden de arbeiders aangespoord Maan dag het werk te hervatten. De misdadige BRIEFKAART BINNENLAND WEER DRIE CENT. Verlagiing internationaal telefoontarief in onderzoek. De P. T. T. zal met ingang van 1 April a.s. nieuwe verlagingen van enkele pos tale tarieven toepassen. In 1937 is door invoering van het stui- versport weder het vooroorlogsche tarief bereikt voor een binnenlandschen brief. Sedert dien is 'het Staatsbedrijf der P. T. T. er op bedacht gebleven, den terugkeer ook van andere postale tarieven tot dit ta- riefpeil te bevorderen. De algemeene be- drijfstoestand maakt het mogelijk hiertoe thans over te gaan, in verband waarmede is besloten tot wijziging van verschillen de tarieven. Het tarief voor een briefkaart in het binnenlandsch ver keer wordt gebracht van 4 op 3 cent, welk tarief tevens van toepassing wordt in 't grensverkeer met België en Duitsch- land en in het verkeer met de overzeesohe gewesten per landmail c.q. zeepost. Het nieuws bladtarief bij abonnement in 'het binnenlandsch ver keer en in dat met de overzeesohe gewes ten bij verzending per zeepost, wordt voor een gewicht van niet meer dan: 55 gram Va cent van 55 t/m 85 gram cent van 85 t/m 115 gram 1 cent van 115 t/m 150 gram 1X cent van 150 t/m 180 gram lVa cent van 180 t/m 210 gram IV* cent van 210 t/m 250 gram 2 cent en verder voor elke 50 gram of restend gedeelte daarvan V* cent meer. Het aanteekenrecht wordt verlaagd van 15 tot 10 cent, alsook het vaste recht voor postpakketten met aan gegeven waarde. Het busrecht wordt verlaagd van f 3,75 tot f 2,50 per kalenderkwartaal voor de grootste kantoren en van f 2 tot f 1,50 voor de overige hoofdkantoren. Het recht van afhalen van couranten en tijdschriften op de grootste kantoren wordt verlaagd van f 2,50 tot f 2 per kalenderkwartaal. D'e voor deze tariefsverlaging noodige wijziging van het postbesluit biedt tevens gelegenheid daarin nog eenige verande ringen van ondergeschikten aard aan te brengen. Zoo zal daarin duidelijk tot uiting worden gebracht, dat bestelkaarten voor den boekhandel voortaan ook gegevens mogen bevatten omtrent den duur van een besteld abonnement op een nieuwsblad of tijdschrift en dat de kaarten, houdende mededeeling van de gegevens omtrent het telefoonnummer, welke door aangeslote nen op een telefoonnet voor inlichting van hun correspondenten kunnen worden ge bezigd, als drukwerk kunnen worden ver zonden en tevens dat in gedrukte stukken nu ook te telefoonnummers kunnen wor den gewijzigd, zonder dat deze daardoor hun karakter als zoodanig verliezen; ook vermelding van het kerngetal en het tele foonnet van aansluiting is hierbij geoor loofd. In overleg met den Engelschen P. T'. T.- dienst wordt voorts het telegram tarief in het verkeer met Engeland met ingang van 1 April a.s. verlaagd van 11 Va cent tot 10 cent per woord, waardoor ook hier tot het tariefs- peil van 1914 is terug gekeerd. Ten slotte kan worden medegedeeld, dat de mogelijkheid van verlaging der interlocale telefoon tarieven in onderzoek is. Wanneer daartoe zal worden overgegaan staat nu nog niet vast, in elk geval zal dit niet vóór het volgend jaar kunnen zijn. opstand tegen den verdedigingsraad is geheel onderdrukt. O.a. wordt gezegd, „de redenen, welke de arbeiders noodzaakten hun werk te verlaten zijn dus verdwe nen". 'D'e communistische op stand is totaal geëindigd. Na het indrukwekkende machtsvertoon, dat de troe pen van den nation alen verdedigingsraad Zater dag hebben laten zien, be grepen de muiters, dat ver zet nutteloos was. Na een vierurig krachtig bombar dement door de republi keinsche artillerieën tanks gaven de soldaten, die on der de bevelen der commu nistische leiders stonden, den strijd op en de mees ten liepen over naar de troepen van den verdedi gingsraad. Tal van gevangenen die de communis ten 'hadden opgesloten zijn bevrijd. Naar medegedeeld wordt, hebben som mige deelen van de hoofdstad het giste ren zonder 'brood moeten stellen, daar de communisten zich tijdens de dagen van den opstand van talrijke auto's met meel hebben meester gemaakt. PLECHTIGE KRONING VAN PAUS PIUS XII, 'Gisteren is Paus Pius XII op plechtige wijze gekroond. Honderdduizenden waren op de been om deze gebeurtenis te volgen, die werd voltrokken te midden van het voltallige college van kardinalen, bis schoppen, prelaten, vorstelijke personen en autoriteiten uit vele landen. 60.000 menschen waren er in geslaagd toegangskaarten te verkrijgen voor de ba siliek van de Sint Pieter. Velen konden geen plaats krijgen, want er waren meer dan 250.000 aanvragen binnen gekomen. Omstreeks half negen Italiaansche tijd kondigden zilveren trompetten de komst van den Paus aan. Het was een schitte rend schouwspel. Vooraan den stoet zag men, op een kussen gedragen, de gouden met edelsteenen bezette kroon, waarmee de Paus in de loggia van den Sint Pieter gekroond zou worden. In het midden der processie, achter de kardinalen, volgde Paus Pius XII, den mijter op het hoofd, gekleed in het wijde goudbestikte gewaad en gezeten op de „seda gestatoria", welke getorst werd op de schouders van twaalf roodgekleede dragers, die omringd werden door de le den van de Zwitsersche garde. In het voorportaal van de kerk ontving de Paus eerst de hulde van de geestelijk heid. Daarna deed hij zijn triomfale in tocht in de basiliek. Nadat de Paus zich in de Sint Grego- rius-kapel gekleed had in de misgewaden, begaf de stoet zich naar het altaar. Na het einde van de Pausmis1 verliet Pius XII, wederom gezeten op de „seda gestatoria", de Sint Pieter, terwijl de me nigte hem een ovatie bracht. Meer dan 500.000 menschen bevonden zich op het geweldige plein voor de kerk. Op de speciaal opgerichte tribunes had den vertegenwoordigers van 40 buiten- landsohe mogendheden en andere genoo- digden plaats1 genomen. De klokken van den Sint Pieter lieten hun bronzen stem hoeren, de pauselijke vlag werd geheschen en de troepen pre senteerden 'het geweer. Nadat de Paus had plaats genomen op den troon, nam de tweede 'kardinaal-dia ken hem den mijter van het hoofd en de eerste kardinaal-deken zette hem de tiare (pauselijke kroon) op onder het uitsprei- ken van de oude formule: „Ontvang de tiare, versierd met drie kronen en weet, dat gij zijt de vader van vorsten en ko ningen, de herder der menschen op aarde en plaatsvervanger van onzen Verlosser Jezus Christus, "Wien eer zij en glorie in alle eeuwen en eeuwen". Na deze korte plechtigheid barstte de menigte opnieuw in gejuich los. Vervol gens gaf de Paus den zegen. Beide partijen melden overwinningen. Van Japansche zijde wordt gemeld, dat de 'Ghineesche strijdkrachten uit het ge bied van de rivier de Han in Midden- Hoepeh geheel zijn verdreven. Zij. zouden 21.000 man verloren hebben. De Japansc'he troepen hebben strate gische punten langs de oevers der rivier bezet. Van 'Ghineesche zijde werd gisteren uit Hongkong gemeld, dat in het district Koean, nabij Peking, de 'Ghineesche guerillabenden slaags waren met de Ja pansche troepen. Het schieten was dik wijls in Pelking te hooren. In de eerste dagen van Maart is het district door de Japansdhe troepen bezet, doch de troepen worden voortdurend aangevallen door de Ghineesche benden, waarna de Japanners versterking heb ben gezonden. Uit Tientsin werd gemeld, dat de Ja pansche troepen diep zijn doorgedrongen in 'het gebied van de provincie Hopei, waar talrijke Ghineesche guerillabenden rondtrekken. D'e Japansche troepen be vinden zich in een moeilijke positie, aan gezien de hevige regens de pas aangeleg de strategische wegen onbegaanbaar ma ken. Hierdoor is het moeilijk versterkin gen te zenden en 'de eenzame Japansc'he afdeelingen worden door de Ghineesche troepen omsingeld en aangevallen. HEVIGE GEVECHTEN IN PALESTINA Reuter meldt uit Jeruzalem, dat in het dal van de Jordaan een 'hevig ge vecht geleverd is tusschen een afdeeling grensbewakers die gesteund werd door vliegtuigen en een groote bende Arabie ren. Het gevecht heeft eenige uren geduurd en was' pas tegen donker afgeloopen. De Britsche troepen hadden een zuiverings actie in het dal ten uitvoer gelegd. Binnenland. Verlaging van de posttarieven. Wenschen van den landbouw. Groote brand te Utrecht. Minister Steen'berghe over Nederlands economische positie. Buitenland. De toestand in Tsjecho Slowakije. D'e communisten in Madrid overwonnen? Weer gevechten in Palestina. UITGIFTE eener 3XU °/o O B L I G A T I E L E E N I N,G ad 100 °/0, in stukken van f 1000, f 500 en f 100. Vrij van couponbelasting. Inschrijvin gen worden gaarne aangenomen door Havas meldt uit Amman, dat de Brit sche troepen or in geslaagd zijn hij hun zuiveringsactie in het Noorden van Transjordanië, het grootste deel van een uit Palestina gevluchte bende te vernie tigen. Naar schatting zijn 35 opstande lingen gesneuveld en een vijftigtal ge wond. Aan Britsche zijde zijn een offi cier en viier manschappen gesneuveld. Drie vliegtuigen werden door Ihet vuur der rebellen getroffen, één moest een noodlanding maken, doordat de bestuur der ernstig gewond werd. Uit Haiffa meldt Havas, dat in een strijd tusschen geregelde troepen en op standelingen in Transjordanië 45 opstan delingen en vijf leden van het Arabische legioen zijn gesneuveld. Vijftien vliegtui gen hebben de opstandelingen bestookt, waardoor zij gedwongen werden een toe vlucht te zoeken in een ivallei, waar zij werden omsingeld door 'het Arabische legioen. Naar Reuter uit Jeruzalem meldt, heb ben troepen, die met de luchtmacht sa men werkten, nabij den spoorweg Jeru zalem'Jaffe 58 terroristen gearresteerd, die in het bezit van kruit waren en blijk baar het voornemen hadden den spoor weg op te blazen. Warenhuis in vlammen opgegaan. Vanmorgen is de binnenstad door een van de grootste branden van den laatsten tijd geteisterd. Omstreeks half 10 ontdekte het perso neel van bet warenhuis Galeris-Moder- nes vuur in een hoek van het gebouw, zoo wel op de beneden als op de bovenver dieping. Direct werd alarm geslagen. Het personeel sloeg op de vlucht en kon nog tijdig 'het gebouw verlaten. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat in een half uur tijd aan alle kanten het groote complex in lichte laaie stond. De belangstelling voor dezen enermen brand was bijzonder groot. Het verkeer in de binnenstad is stil gelegd. Het warenhuis is uiterst brandbaar, mede doordat aan weerskanten een nood gebouw van hout wast opgetrokken. Daar het ochtend was bevond zich ge lukkig weinig publiek in het warenhuis. DE REORGANISATIE VAN DE NED. VER. VOOR LUCHTBESCHERMING. Het hoofdbestuur keurt het rappcrt-Quarles van Ufford gieeirf. In de vergadering van het hoofdbestuur van de Ned. vereeniging voor luchtbe scherming is 'besloten het rapport van de door den minister van binnenlandsche za ken ingestelde commissie aan te nemen als nieuwen grondslag voor de werkzaam heid der vereeniging, behoudens enkele ondergeschikte wijzigingen. Verder hadden de volgende mutaties in het bestuur plaats: De heer Lith, die den wenscht te kennen gaf als voorzitter af te treden, werd vervangen door den 'heer Kleijn, tot nog toe penningmeester; ook de heer D'e Gaay Portman, vice voorzit ter, wenschte zijn functie neer te leggen; in zijn plaats werd aangewezen Dr Van Rooyen. Tot directeur der vereeniging werd aan gewezen Mr H. Boogaardt. Tot een en an der is besloten onder, voor zoover regle mentair noodig, nadere goedkeuring door de algemeene vergadering. DE NIEUWE INVOERRECHTEN. Nog een Duifsch oordeel. In een aan de nieuwe Nederlandsche tarieven gewijd artikel schrijft de Haag- sche correspondent van de Deutsche All- gemeine Zeitung o.a. dat elke beperking

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1939 | | pagina 1